DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Kamer Ton Koophandel on Fabrieken
Nieuwe Abonnementen.
Nöo 195.
Honderd en zestiende Jaargang.
1914.
WOENSDAG
19 AUGUSTUS.
DUimHLAND.
Openbare Vergadering
Andere Mogendheden.
De Duitschers en de Belgen.
Oeze Courant wordt eiken avond, behalve op Zor»= en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0v80; franco door het geheele Rijk flt—
Afzonderlijke nummers 3 Cents,
Prijs der gewone advertentiën
Per regel S0.10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V, Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordatn C 9.
BELGIË
FRANKRIJK.
ENGELAND-
JAPAN.
Telefoonnummer 3.
ALKMAAR, 19 Augustus.
STRAATSBURG
Glrey Schirmeck
Donon
St. Marfe
Bonhomme
COLMAR
Muhlhausen
Altklrch
Wil men de krijgsverrichtingen goed kunnen vol
gen, dan moet men goede kaarten hebben? Niet ieder
een echter is zoo gelukkig daarvan de bezitter te zijn.
Wel zal bijna elk couranten-lezer in deze dagen een
atlas of een kaart bij de hand hebben, waarop de
voornaamste steden zijn aangegeven. Ten einde nu
onze lezers in staat te stellen deze hulpmiddelen met
vrucht te kunnen gebruiken, zullen we af en toe een
situatie-plan van de gebeurtenissen geven, waarop
ook de kleinere plaatsjes staan vermeld, die men in
den regel op de gewone kaarten niet kan vinden. Legt
men zoo'n plan dan naast een kaart, waarop enkel de
grootere steden zijn aangegeven, dan is men onmid
dellijk thuis. Wie daartoe lust gevoelt, kan boven
dien de namen, welke ontbreken, op zijn kaart invul
len.
Deze methode moge eenigszins primitief schijnen,
zij zal er ongetwijfeld toe kunnen leiden, dat onze le
zers zich gemakkelijker kunnen oriënteeren.
Vandaag beginnen wij met zoo'n situatie-plannetje
van hetgeen er zich in het zuiden van den Elzas heeft
afgespeeld en waarover wij nu op grond van officieele
gegevens, kunnen schrijven.
Men weet, dat de Franschen in dit gebied een uitval
hebben gedaan. Niet voor niets trokken zij aller
eerst naar „de kinderen van den Elzas", zooals gene
raal Joffre in een proclamatie aan de bevolking sein
de. De uitval werd echter spoedig tot staan gebracht
bij Altkirch en Mühlhausen. De herneming van
Mühlhausen werd door de Duitschers vergeleken
met Wörth, hetgeen we dadelijk al dwaas hebben ge
noemd. De Franschen hebben dan ook gezorgd, dat
ze steviger houvast kregen op Duitschen bodem. Ze
zijn met meer succes noordelijker opgedrongen en
hebben daar ontegenzeggelijke voordeelen behaald.
Bij Schirmeck hebben ze 12 kanonnen en 8 machine
geweren veroverd, nadat ze eerst een Beiërsch korps
voor Cirey teruggeslagen en Sainte Marie veroverd
hadden. Een afdeeling Straatsburger vestingtroepen
drong op, maar werd aangepakt door het artillerie
vuur van Donon, op de Fransch-Duitsche grens. Men
geeft dit alles van Duitsche zijde toe, doch zegt dat
het een gelegenheidsgevecht was (natuurlijk!) en dat
men de geweren en machinegeweren maar onbruik
baar had achtergelaten. Het is echter duidelijk, dat
van deze actie het voordeel aan de Fransche zijde is.
En dit voordeel kan slechts te niet gedaan worden,
als de Duitschers er in slagen de vijanden te verslaan
of wel hun retraitelinie af te snijden.
Zij zullen daartoe ongetwijfeld ernstige pogingen
doen, omdat het hun alles waard moet zijn te voorko
men, dat de Franschen vasten voet krijgen in den
Elzas.
Van heel veel belang achten wij de Duitsche mede-
deeling „of hierbij verraad van de bevolking heeft
meegewerkt, wordt onderzocht."
Verraad van de bevolking? En van de prachtige
stemming der bevolking in Elzas-Lotharingen werd
immers van Duitsche zijde zoo hoog opgegeven I Het
kleine zinnetje in de officieele mededeeling leert nu
ffel anders een goed gezinde bevolking verdenkt
men niet van verraad.
Aan het gevecht tegen de Duitschers namen
naar het Petit Journal meldt Turco's deel, die khaki-
uniformen droegen. De Duitschers werden door de
kleur der uniform, welke op hun veldtenue geleek, in
de war gebracht. Zij lieten den vijand zonder arg
waan naderen. Toen zij hun vergissing bemerkten,
was het reeds te laat.
De Turco's wierpen zich met gevelde bajonet op de
Duitschers en richtten vreeselijke verwoestingen aan.
Aldus het Fransche bericht.
In een zooeven ontvangen l'Etoile beige lezen we
ook, dat er uit Afrika Zouaven- en Turco-regimenten
waren aangekomen.
Ook in '70 waren deze troepen bestemd het eerst
den strijd over de"fiyitsche grens te voeren. De zou
aven stammen oorspteqkelijk uit Noord-Amerika.
Later werden wat wij zouden noemen de apachen, de
losbandige Fransche jongelingen, er bij ingelijfd.
Hun uniform bestaat uit een meestal groene tulband
om het kort afgeschoren hoofd, een roodwollen nauw
sluitend geborduurde rok, zeer gemakkelijke wijde
matrozenbroeken, door korte lederen slobkousen aan
de practisch? schoenen verbonden, welke aan den hak
met zacht leder van wild zijn bekleed, om op het
openwrijven te voorkomen.
De Turco's, Kabylen uit Afrika, die een witten tul
band en rooden rok dragen, verschenen tijdens den
Oostenrijksch-Italiaanschen oorlog in 1859 voor de
eerste maal in Europa. Zij boezemden wegens hun
wreedheid geduchte vrees in. Zij sneden de ge-
vangenen ooren en duimen af, reten hun de nagels
van de handen en voeten, bonden ze in de gloeiendste
zonnehitte aan de boomen en stelden hen aan allerlei
ontzettende folteringen bloot. Als katten sprongen zij
op hun slachtoffers af en trachtten hen de keel af
te snijden. Zij gebruikten als krijgslist een uitval,
trokken dan terug, om den tegenstander tot een
snelle vervolging te lokken. Onder de terugtocht viel
hier en daar een turco neer, maar als de Oostenrijkers
voorbij waren, stonden ze gauw weer op, om de Oos
tenrijkers in den rug aan te vallen. Er wordt verteld
dat vele Turco's ook wilde katten medevoerden, die
verwoed moeten hebben meegevochten.
In 1870 maakten Zouaven en Turco's, aan den
voet van den Geisberg gelegen, den slag bij Weiszen-
burg zoo uiterst bloedig. Ook thans hebben ze, naar
verluidt, met de bajonet verschrikkelijke verwoestin
gen aangericht. Maar ze zijn nu blijkbaar niet in hun
historische kleeding verschenen, 'doch in Khaki-uni-
forrn en vermoedelijk is ook dit een krijgslist geweest.
Khaki, de kleur, welke de soldaten zoo moeielijk
doet herkennen, is van Engelschen oorsprong. Brit-
sche troepen in Indië droegen een uniform van katoen,
dat echter spoedig verkleurde. Een Manchester zaken
man zeide eens, dat er een fortuin viel te verdienen
voor wie een kleur kon maken, die noch door de zon
noch door zeep noch door soda leeiijk zou worden.
Een jong Engelsch officier hoorde deze opmerking en
zette een inboorling aan het werk. Jaren gingen met
vruchteloos pogen voorbij, totdat de kleur was ge
vonden, die een soldaat onzichtbaar eneen of
ficier millionair heeft gemaakt 1
Hoewel men in België nog volhoudt, dat de forten
nog steeds hebben stand gehouden, mag nu wel wor
den aangenomen, dat zij voor de overmacht zijn be
zweken.
Het is zooals wij verleden Donderdag reeds
betoogden voor zulke forten niet mogelijk, om
langen tijd weerstand te bieden aan het zware bele
geringsgeschut.
Een Duitsche officieele mededeeling doet thans zien,
hoe het is gekomen, dat de Duitschers hebben ge
tracht de forten bij overrompeling te nemen en niet de
oude theorie hebben gevolgd, van forten niet dan met
behulp van de zware belegerings-artillerie te bestor
men.
„Het geheim van Luik" heet te zijn een poging, om
voor Fransche overrompeling op de hoede te zijn.
Niet gemobiliseerde regimenten werden op de vesting
afgezonden, om maar snel te handelen. Voor de waar
heid van deze lezing pleit, dunkt ons, dat er om Luik
van den beginne af aan door zooveel korpsen gestre
den is. Wij hebben dadelijk er op gewezen, dat er van
zooveel korpsen (het zevende, het tiende, het achtste
en het negende) sprake was, die onmogelijk daar ter
plaatse op volle sterkte konden zijn. Vermoedelijk wa
ren die troepen ten deele afkomstig van het kamp bij
Elsenbom (nabij Montjoie), dat, naar we van een
stadgenoot, die er toefde, vernamen, Bterk belegd was.
In de mededeeling van den Duitschen generalen
staf wordt verder gezegd, dat de stelling van Luik een
steunpunt zal zijn voor het Duitsche leger en dat de
Duitsche opmarsch begonnen is. De juistheid van
deze laatste verklaring wordt bevestigd door het tele
gram, dat de groote slag begonnen is over het geheele
front, waaruit immers blijkt, dat de vijandelijke legers
elkaar dichtgenoeg zijn genaderd om contact met el
kander te krijgen, niet enkel hier en daar, bij Eghezee
of St Truyen, of Haelen of zoo, maar over de geheele
linie.
Wij mogen aannemen, dat gisteren het groote ge
vecht begonnen is.
De achttiende toch is altijd een veelbeteekenende
dag voor Pruisen en Djuitschland geweest. Op den
18den Juni werden de overwinningen bij Fehrbellin
(1675) en bij Waterloo (1815) behaald, den 18den Ja
nuari zette (1701) de keurvorst Frederik III van Bran
denburg de Pruisische kroon op, den 18den October
(1813) werd de groote volkerenslag bij Leipzig ge
slagen, den zelfden dag (1831) werd kroonprins Fre
derik Willem („onze Frits geboren"), den 18den Au
gustus 1870 werd de zege van Gravelotte bevochten,
waarvan de Pruisische koning, heden juist 44 jaar ge
leden, uit Rézonville schreef:
„Dat was gisteren een nieuwe dag van zegepraal,
waarvan de gevolgen nog niet zijn te berekenen."
Op den verjaardag van dat wapenfeit, op den den
Duitschers geluk-brengenden datum van den achttien
den, neemt dus de strijd een aanvang, de reuzenstrijd,
die ten deele antwoord zal geven op de vraag:
JENA of SEDAN?
RUSSISCHE KRIJGSGEVANGENEN.
Een aantal hooggeplaatste Russische officieren, die
in Duitschland een badkuur volgden of zich Paar
voor hun genoegen bevonden, zijn aangehouden en
krijgsgevangen gemaakt. Tot deze officieren behoort
de vroegere commandant der Zwarte Zee-vloot, admi
raal Skiydlof, en een vroegere generaal-gouverneur
van Moskou.
In het geheel zijn 23 Russische generaals en admi
raals in Berlijn, die in arrest worden gehouden; hun
dames en kinderen zijn in hotels onder dak gebracht.
De heeren worden goed behandeld en mogen eenige
uren per dag met elkaar of met hunne families bijeen
komen.
DUITSCHE GRUWELDADEN.
De commissie van onderzoek inzake de naleving'der
oorlogswetten, meldt, dat de Duitschers den 12den
Augustus, na den strijd bij Haelen, kapitein Van
Damme, die ernstig gewond was, afmaakten door een
schot in den mond. Den 9den Augustus maakten zij
commandant Knapen af, die gewond was.
Talrijke soldaten werden door de Duitschers op
verschillende plaatsen mishandeld of afgemaakt. Ook
schoten zij op ambulance-soldaten, geneesheeren en
voertuigen van het Roode Kruis. Zij marcheerden
naar Boncelles onder dekking van de Belgische vlag
en schoten den 6den Augustus te Vottem, bij het fort
Loncin, op soldaten, die de witte vlag geheschen had
den.
DE OORLOGSCORRESPONDENTEN
EN DE CENSUUR.
Correspondenties, bestemd voor het buitenland, uit
gezonderd naar Frankrijk en Engeland, moeten in
Brussel geopend aan het postkantoor bezorgd wor
den.
Alle Engelsche oorlogscorrespondenten zijn door
hun regeering gedwongen Brussel te verlaten en huis
waarts te keeren.
EEN MOOIE GIFT.
De hertog van Orléans heeft twee mitrailleuses en
40,000 patronen uit zijn wapencollectie ter beschik
king van de Belgische regeering gesteld.
BULGAARSCHE OFFICIEREN IN
HET BELGISCHE LEGER.
De Bulgaarsche militaire attaché te Parijs heeft,
naar de Bulgaarsche „Soir" meldt, aan de Bulgaar
sche officieren, die in vrij grooten getale in België
verblijf houden, medegedeeld, dat hun door de re
geering van Bulgarije wordt veroorloofd dienst te ne
men bij het Belgische leger.
DE ENGELSCHE TROEPEN.
Het officieele Londensche persbureau deelt mede
dat het Engelsche expeditie-corps behouden op
Fransch grondgebied is aangekomen. De inscheping,
het transport en de ontscheping der manschappen en
munitie hadden met de grootste zorgvuldigheid en
zonder persoonlijke ongelukken plaats. Ze werden,
volgens de bladen, met de grootste geestdrift begroet.
Toen Sir John French, de Engelsche bevelhebber van
het- expeditieleger -aan wal stapte, steeg een eindeloos
re jubel op ter eere van koning George en Engeland.
Iedere soldaat is in het bezit van een voorschrift, on
derteekend door lord Kitchener, met de aanmaning,
God te vreezen en het vaderland te eeren, zich te ont
houden van drank en zich correct te gedragen tegen
over de vrouwen.
Voor hun vertrek heeft de Engelsche Koning het
volgende manifest tot de troepen gericht:
„Gij verlaat thans het vaderland om voor de veilig-
D a g e I jï k s bestaat gelegenheid tot het
nemen van een abonnement op de „Alk-
maarsche Courant."
Het reeds verschenen gedeelte van een
kwartaal wordt niet in rekening gebracht.
De „Alkmaarsche Courant" bevat dage
lijks o.m. de laatste telegrammen van het
oorlogsterrein.
Voor een geregelde bezorging worden
alle mogelijke maatregelen genomen.
te ALKMAAR.
ten STADHUIZE,
op Donderdag, 20 Augustus 1914,
des avonds half negen.
A. PEINS Azn., Voorzitter.
Mr. J. VEEDAM, Secretaris.
heid en de eer van mijn keizerrijk te vechten. België,
dat wij verplicht zijn te verdedigen, ia aangevallen
en Frankrijk staat bloot aan 'n invasie van denzelfden
machtigen vijand. Ik stel in u, soldaten, volkomen
vertrouwen. Plicht is uw wachtwoord en ik weet, dat
gij uw plicht op waardige wijze zult vervullen. Ik
zal elke beweging van u met de meeste belangstelling
volgen en met groote voldoening uw succes gadeslaan.
Nimmer zult gij uit mijn gedachten zijn en ik smeek
God u te zegenen, te bewaken en u als overwinnaars
naar het vaderland terug te brengen."
De Belgische socialist van der Velde vertelde, dat
hij in Parijs verscheidene treinen met Engelsche troe
pen had zien passeeren en autobussen ontmoet vol
Engelsche soldaten. De Engelschen werden overal
door de bevolking geestdriftig toegejuicht.
GENERAAL GRIERSON. t
In Londen is plotseling overleden de Engelsche
generaal Grierson. Hij was een der meest geschikte
personen, om het bevel te voeren over de Engelsche
troepen, die deelnemen aan den Europeeschen oorlog,
vooral door zijn persoonlijke beschouwingen der vas-
telandsleger8 en in het bizonder van het Duitsche
leger zijn boeken over moderne militaire onderwer
pen waren in Engeland ongeëvenaard.
Generaal Grierson is bekend uit den Zuid-Afri-
kaanschen oorlog en hij was bij verschillende slagen
in Oranje Vrijstaat en Transvaal.
DE SAMENWERKING VAN ENGELAND
EN JAPAN IN CHINA.
De Engelsche en Japansche regeeringen, die zich
met elkaar in verbinding hebben gesteld, achten het
noodzakelijk, aldus deelt een bericht van het Engel
sche persbureau mede, dat zij ieder optreden tot be
scherming van de algemeene belangen in het Verre
Oosten, bedoeld bij het Engelsch-Japansche verbond
en speciaal van de onafhankelijkheid en integriteit van
China. Overeengekomen is, dat het optreden van Ja
pan zich in den Grooten Oceaan niet verder zal uit
strekken dan de Chfneesche Zee (behalve ten aanzien
van de bescherming der Japansche zeevaartlijnen in
den Grooten Oceaan), noch verder dan de Aziatische
wateren ten Westen van de Chineesche Zee, noch over
eenig ander vreemd gebied, dan hetwelk bezet is door
Duitschland op het vasteland van Oost-Azië.
AMERIKA EN JAPAN.
President Wilson heeft zich tot het Amerikaansche
volk gericht met een proclamatie, waarin hij te velde
trekt tegen den partijgeest, die de diepste, de gevoelig
ste en de zekerste oorzaak kan worden van inbreuk op
de neutraliteit.
President Wilson ziet met misnoegen zekere po
gingen om de Vereenigde Staten in het conflict tus-
schen Japan en Duitschland te betrekken.
EEN DUITSCHE LEZING OVER DE
INNEMING VAN LUIK.
Volgens een officieele Duitsche lezing zou de inne
ming van Luik een daad van tegenweer zijn over het
feit, dat nog vóór 't uitbreken van den oorlog tusschen
Frankrijk en Duitschland, Fransche officieren, en mis
schien ook manschappen, naar Luik waren gezonden,
om daar de Belgische soldaten in den vestingdienst
te onderrichten. Na den aanvang der vijandelijkheden
was dit in de oogen van Duitschland een schending
der neutraliteit door Frankrijk en België.
Duitschland moest dus Bnel optreden. In allerijl
werden niet gemobiliseerde troepen naar Luik gezon
den, in het geheel 20.000. Zes zwakke vredesbrigades
met eenige cavalerie en artillerie namen Luik in. De
Keizer wilde niet meer manschappen wagen, en na
een korte beschieting der forten, moesten deze zich
een voor een overgeven.
De forten zijn nu weer voor de Duiutsche troepen
AAHSCHB
ÜRANT.
MUNSTER
Aangiften voor nieuwe abonnementen bij de Admi
nistratie Voordam C 9, bij de Agenten en Brieven
gaarders.
:_.i-
