DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Isdas- en -
Nieuwe Abonnementen.
Einde Zomervacantie.
Nöo 196
Honderd en zestiende Jaargang»
1914
DONDERDAG
20 AUGUSTUS.
DUITSCHLAND.
ENGELAND-
RUSLAND..
"to AHs.ma.ar,
Oeze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk fl,—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3
Prijs der gewone advertentiën
Per regel ¥0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V, Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Andere Mogendheden.
De Duitschers en de Belgen.
ALKMAAR, 20 Augustus.
Turnhout
ANTWERPEN
Mechelen
Aerschot
Diest
Herck
la Ville
Haelen
BRUSSEL
Leuven
Thlenen St.
Truljen
Niets nieuws omtrent hetgeen er den achttienden,
op den herinneringsdag van den „Koningsslag" bij
Gravelotte is geschied.
Geen berichten over een belangrijk wapenfeit of
over een bezetting van Brussel, hetgeen een mooi
schijn-succes zou zijn geweest, dat zou hebben ge
pakt al was de strategische beteekenis gering, hebben
ons uit Berlijn bereikt.
Men kan er van overtuigd zijn, dat het uitblijven
van een zege op den historischen, geluk brengenden
datum, een groote tegenslag is voor de Duitschers,
omdat de moreele invloed van een dergelijk wapen
feit of succes-vertoon, aanzienlijk zou zijn geweest
aan den vooravond van den volkerenslag.
De Duitsche regeering zwijgt echter als een
Duitscher.
En de Belgische regeering spreekt als een
Franschman: ontzettend veel woorden met allerlei
plichtplegingen en geruststellingen van niet bevreesd
behoeven te zijn, doch voor het overige niet veel zaaks.
Plechtig verzekert de Belgische regeering, dat het
de voornaamste taak der Belgische troepen is, het
doel te bereiken, dat in het algemeene plan de, cam
pagne is gesteld waaraan ook overigens wel nie
mand zal hebben getwijfeld. Maar omtrent het doel
zelf wordt het grootste stilzwijgen bewaard: „zelf
zoo heet het de meest scherpzinnige geesten kun
nen het niet ontdekken, daar met opzet de inlichtingen
die over de operaties gegeven worden, zoo vaag mo
gelijk zijn."
„Naar gelang het contact tusschen de vijandelijke
legers grooter wordt, zal de beslissing meer nade
ren" zoo lezen we verder, iets waaraan zeker ook wel
niemand zal hebben getwijfeld.
„Tegelijkertijd aldus gaat de regeeringsverkla-
ring voort tegelijkertijd moet men meer met de
mogelijkheid rekening houden, dat, terwijl men aan
den een en kant in het voordeel komt, men op een an
der punt moet wijken. Deze mogelijkheid is zooals
vanzelf spreekt voorzien voor de veldslagen die op
de fronten geleverd zullen worden. Ook zijn met het
oog hierop, door de groote moderne legers maatrege
len getroffen.
De bewegingen, die thans plaats hebben, kunnen
onberekenbare gevolgen hebben voor het normaal
verloop der operaties 1"
En zelfs daaraan zal niemand hebben getwijfeld
als het tijdperk van inleidingen en voorbereidingen
afgeloopen is, beginnen gewoonlijk de groote opera
ties, welke onberekenbare gevolgen kunnen hebben.
„Het kan gebeuren, dat een of ander leger een ma
noeuvre moet uitvoeren, d. w. z. van positie verande
ren, teneinde den algemeenen toestand te verbeteren.
Wij vormen den uitersten vleugel en daar zijn derge
lijke manoeuvres bijna altijd noodzakelijk hetzij om
direct de flank te dekken, hetzij om dit te doen op
indirecte wijze door het telkens veranderen van po
sitie.
„De taak van ons leger kan dus meebrengen, dat
wij onze" oorspronkelijke posities wijzigen, die wij had
den ingenomen om onze eerste rol te spelen, die be
stond in het winnen van tijd. Men moet zich dus
niet ongerust maken, indien het leger in deze of gene
richting trekt. Kamer-strategen zullen goed doen
met zich van critiek te onthouden over de maatregelen
«vaartoe zal worden overgegaan. Men moet in het
x>g houden, dat ons leger thans een onderdeel vormt
/an de gezamenlijke strijdmacht der verbondenen en
lat de toestanden geheel en al gewijzigd zijn sinds
a: nauwer contact gekomen is tusschen onzen rechter
vleugel en het leger van onze bondgenooten."
Men behoeft ook al weer geen strateeg te zijn, om
te weten, dat schijnbaar verwarde bewegingen van af
zonderlijke legerafdeelingen, dikwijls geschieden met
een vooropgezet, nauwkeurig vastgesteld, strategisch
doel.
Er is reeds dikwijls genoeg betoogd, dat het bij
een front van 400 kilometer nagenoeg onmogelijk is
over de geheele linie een beslissend voordeel te beha
len, dat de ontwrichting van het heele vijandelijke
front wel acht dagen of nog langer kan duren. De
officiëele wijsheid komt dan ook wel een beetje laat.
Terwijl echter de Belgische regeering zulke lessen
uitdeelt, gebeurt er iets te velde. Wat er echter ge
schiedt, laat zich slechts raden, niet met zekerheid
vaststellen.
Duidelijk is, dat een Duitsch leger bezig is de Bel
gen uit hun stellingen te verdringen en aan alle kan
ten het Belgische grondgebied te bezetten. Thienen
is in handen van de Duitschers, Dinsdagavond werd
n.l: de lijn DiestThienen bezet. Niet maar door
verkennende cavalerietroepen, maar wel degelijk door
een kop van een leger, groote massa's infanterie, wel
ker opmar8ch werd gesteund door artillerie en mi
trailleurs. De Belgen trokken terug. Het hoofdkwar
tier werd uit Leuven weggenomen en Leuven lag
voor het nemen, want de wegen daamaartoe waren
open. Van Leuven zijn de Duitschers opgetrokken
naar de hoofdstad Brussel en hebben hun zwaar ar
tillerie-geschut daar in actie gesteld. Toen de Brusse
laars dit zagen hebben ze de stad door de troepen la
ten ontruimen, teneinde een verwoesting te voorko
men. De stellingen om de stad werden echter bezet
gehouden en uit een telegram zou men opmaken, dat
al de stellingen aan de wegen en bosschen nabij Brus
sel met de grootste hardnekkigheid zullen worden
verdedigd. De Duitschers zullen echter, hoe gun
stig het terrein voor de verdedigers tusschen Leuven
en Mechelen moge zijn, zoo ze er al niet reeds
zijn Brussel binnentrekken, doch van eenige strate
gische waarde zal de bezetting der Belgische hoofd
stad niet zijn. Maar dan komt Antwerpen, eigenlijk
tegenwoordig de hoofdstad, immers daarheen is de
regeering verplaatst, aan de beurt. Of liever eerst
zullen de Duitschers wel trachten de verbonden le
gers af te snijden van het centraal reduit, door een
omtrekkende beweging te maken, terwijl de verbonden
legers niets liever zullen willen, dan de Duitschers in
de noord-oostelijke richting terug te slaan.
Wat het centraal reduit betreft, dit wordt be
schermd door 2 fortengordels, waarvan de uiterste
geheel modern is en de binnenste door een breede
gracht is omgeven, terwijl inundatiën de inneming
kunnen bemoeilijken. Het noordelijkste fort ligt on
geveer tien minuten loopens van onze grens. Blijkens
de telegrammen hebben de Belgische troepen uit
Mechelen zich reeds teruggetrokken op deze buitenste
fortenlinia
Wij hopen dat bovenstaand situatie-plan het hier
geschetste eenigszins zal kunnen verduidelijken.
HET J[APANSCHE ULTIMATUM.(
De Duitsche Vossische Zeitung schrijft oVer de
houding van Japan: „Hoewel een oorlog met Japan
het aantal onzer tegenstanders vermeerderen zal, zoo
is het duidelijk, dat dit voor den alleen beslissenden
loop der gebeurtenissen op het Europeesche oorlogs
terrein zonder eenige beteekenis moet blijven. Wij
hebben reeds in den korten tijd van den tegenwoordi-
gen oorlog afgeleerd ons door een oorlogsverklaring
meer of minder te laten verontrusten. Een onwrik
baar vertrouwen hebben wij in de overwinning van
onze wapenen, waardoor nu alleen nog het weefsel
van internationale leugens, dat onze vijanden aan
wenden om waarheid en recht te omsluieren, ver
scheurd kan worden."
AANMUNTING VAN ZILVERGELD.
In Duitschland wordt op groote Behaal zilvergeld
gemunt. Ofschoon sedert de sluiting van de Londen-
sche markt gebrek aan zilvergeld gekomen is, die tot
prijsverhooging van het zilver geleid heeft, koopt de
fiscus elke noeveelheid zilver, die aangeboden wordt,
op, om de schaarschte van zilvergeld het hoofd te
bieden.
De Rijksbank heeft sedert het begin der mobilisatie
reeds meer dan 72 millioen gulden zilvergeld in cir
culatie gebracht.
GEZANTEN-LOT.
Een Duitsch blad deelt onder voorbehoud mede,
dat de Duitsche gezant te Parijs geheel op eigen hout
je aan Frankrijk den oorlog heeft verklaard. De heer
von Schoen kreeg een tlegram uit Berlijn, dat geheel
verminkt aankwam en niet te ontcijferen was. Enkel
viel er uit op te maken, dat de gezant aan de Fran-
Bche regeering een mededeeling moest doen. Maar
welke mededeeling? De heer von Schoen kwam tot
de slotsom, dat een oorlogsverklaring was bedoeld
en hij waagde het er maar op. Eerst toen hij over de
Duitsche grens was, bleek hem uit de couranten, dat
hij het juiste besluit had genomen. Keizer Wilhelm
heeft den gezant voor zijn tegenwoordigheid van
geest zijn bijzonderen dank betuigd.
Minder goed is prins Lichnowsky, de Duitsche ge
zant te Londen er in de veelbewogen dagen afgeko
men. Terwijl de gezanten von Schoen en graaf Pour-
tales (St. Petersburg) na hun terugkeer onmiddellijk
bij den Keizer ontboden werden, viel deze eer niet
aan den prins ten deel, die in den laatsten tijd overi
gens met gunstbewijzen werd overladen en die werd
genoemd als opvolger van den rijkskanselier. De po
sitie van den heer von Bethmann Hollweg is echter
gesterkt, de carrière van prins Lichnowsky, die dacht,
uat een vriendschappelijke regeling met ngeland mo
gelijk was, en wiens optimisme naar Berlijn over
sloeg, waar de heer von Tirpitz haar bestreed, afge
broken.
DE VLOOT.
Op verschillende Duitsche werven wordt nacht en
dag gearbeid aan den bouw van een groot aantal oor
logsschepen tot versterking van de vloot. Er zijn
reeds drie nieuwe duikbooten in dienst gesteld.
DE OORLOGSKOSTEN.
Uit den wekelijkschen staat van de rijksmiddelen
is gebleken, dat Engeland in den afgeloopen week
101.325.480 voor den oorlog heeft uitgegevep, en de
voorafgaande week 146.274.372.
VRIJWILLIGERS.
Een groot aantal jonge Engelsche lords hebben
zich, volgens een bericht van Engelsche zijde, als vrij
williger bij hefleger aangemeld.
VERBOD VAN UITVOER.
De Russische ministerraad heeft besloten tot het
verbod van uitvoer van granen, paardevoer, groenten,
meel, lijnkoeken., vleesch, gevogelte, visch, eieren, bo
ter, vee, huiden, zaad, tabak, petroleum en bij-produc
ten, steenkool, hout enz. De minister van financiën zal
daarvan alleen ontheffing kunnen verleenen ten be
hoeve van de bondgenooten.
GRIEKENLAND.
HET BONDGENOOTSCHAP MET SERVIë.
Duitschland heeft bij het uitbreken van den oorlog
Griekenland bepaalde voorstellen gedaan, aldus
wordt aan de Londensche „Daily Telegraph" gemeld.
Het verzoek om Griekenland's samenwerking heeft
dit ondubbelzinnig geweigerd. Verzoekt echter de En
gelsche regeering Griekenland zijn onzijdigheid te la
ten varen, aan zou het daartoe bereid zijn. Er is
geen twijfel aan, dat, wanneer Bulgarije Servië aan
valt, Griekenland zijn bondgenoot te hulp komt.
TURKIJE.
GEEN DRAADLOOZE TELEGRAFIE AAN
BOORD.
De Turksche regeering heeft alle vertegenwoordi
gers van het buitenland te Konstantinopel een nota
gezonden, waarin zij meedeelt, dat alle koopvaardij
schepen, die de Dardanellen passeeren, hun toestellen
voor draadlooze telegrafie aan land moeten achterla
ten. Als ze terugkeeren kunnen zij de toestellen weer
in ontvangst nemen.
HET GEVECHT BIJ DINANT.
Over het gevecht bij Dinant wordt van Belgische
zijde het volgende verteld:
Reeds Zaterdag waren de Duitschers naar de Maas
opgerukt en begonnen de stad Dinant te beschieten.
Weldra was het gevecht in vollen gang en er werd
verwoed en zonder ophouden geschoten. De Duit
schers werden bij twee bruggen teruggeslagen, waar
op ze een heuvel beklommen, vanwaar ze de stad
bombardeerden.
Toen de Duitschers daar de zwart-wit-roode vlag
heschen, ontstond er groote woede onder de Fransche
soldaten en de officieren konden hen slechts met de
allergrootste moeite weerhouden.
De Duitschers werden tot tweemaal toe teruggesla
gen en door de Fransche artillerie werd het Duitsche
kanonnenvuur tot zwijgen gebracht. Alleen van den
heuvel af regende het geweerkogels over de Fran-
schen.
Plotseling, Blechts gehoor gevend aan zijn kokende
woede, blies een Fransche korporaal-hoornblazer tot
den aanval en daar stormden de Franschen voor
waarts, de bajonet op het geweer, onder de kogels en
het schroot, om de heuvel stormenderhand te nemen.
Door een Franscli soldaat werd de Duitsche vlag
afgerukt, terwijl de Franschen nog steeds met de
Duitschers slaags waren. Ten slotte moesten de
laatsten aftrekken met achterlating van talrijke doo-
den en gewonden.
EEN BELGISCHE KRUITFABRIEK IN
DUITSCHE HANDEN.
Den directeur-generaal Greiner, van de welbekende
Belgische wapen- en kruitfabriek Cockeril bij Luik,
werd door het Duitsche oppercommando opgedragen
projectielen etc. te doen maken. Hij weigerde die op
dracht uit te voeren, waarop hem en tevens eenige
hoofdingenieurs dier fabriek gelast werd hun woning
D a g e I ji k s bestaat gelegenheid tot het
nemen van een abonnement op de „Alk-
maarsche Courant."
Het reeds verschenen gedeelte van een
kwartaal wordt niet in rekening gebracht.
De „Alkmaarsche Courant" bevat dage
lijks o.m. de laatste telegrammen van het
oorlogsterrein.
Voor een geregelde bezorging worden
alle mogelijke maatregelen genomen.
Aangiften voor nieuwe abonnementen bij de Admi
nistratie Voordam C 9, bij de Agenten en Brieven
gaarders.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van ALKMAAR brengen ter algemeene
kennis, dat met het geven van onderwijs
in de Ie, 3e en 5e Gemeenteschool op
VRIJDAGMORGEN a.s. te 9 uur weder zal
worden aangevangen.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
Met den aanvang van den nieuwen cursus worden
voor het cursusjaar 1914/15 gevraagd:
1. aan de Handelsdagschooleen leeraar in
sell rij ven en stenografie (aantal lesuren per
week 4; belooning per wekelijksch lesuur per
jaar f 65);
EL aan de Xfandelsavondschooleen leeraar in
de Neder landsebe taal (aantal wekelijksche
lesuren 6; belooning per wekelijksch lesuur per
cursus van 7 mnd. f 55) en een leeraar in de
Dnltsolie taal (aantal wek. lesuren 7beloo
ning per wek. lesuur per cursus van 7 mnd. f 55).
Stukken in te zenden aan het Gemeentebestuur
vóór 25 Augustus a.s.
niet te verlaten, terwijl aan de fabriek de navolgende
procuamatie werd aangeplakt:
„1. Van heden af neem ik het bestuur over de fa
briek van Cockerill te Costi van den tegenwoordigen
directeur-generaal over.
2. Het personeel blijft in zijn betrekkingen gehand
haafd.
3. De arbeiders hebben zich strict aan mijn bevelen
te houden.
4. Hun loonen worden hun gewaarborgd.
5. Uit hoofde van de duurte der levensmiddelen zal
het Pruisische ministerie van oorlog gedurende den
oorlog aan de arbeiders een loonsverhooging van 50
percent verleenen.
6. Hij die zijn werk met nauwgezetheid verricht
en wiens gedrag niets te wenschen laat, zal goed be
handeld worden.
7. De personen, die moeilijkheden veroorzaken of
zich aan sabotage schuldig maken en de fabrikaten
uit eigen beweging beschadigen, zullen terechtstaan
voor den krijgsraad en zeer streng gevonnist worden.
8. Het werk zal zooveel mogelijk in alle afdeelingen
hervat worden.
Maandag, 17 Augustus 1914."
w. g. Keppel, attaché van de Duitsche re-
geering bfj de tentoonstelling te Luit
OVERTREDING DER INTERNATIONALE
OORLOGSWETTEN.
Het comité, belast met het onderzoek naar de nale
ving der internationale oorlogswetten, merkt op, dat
in den nacht van 5 op 6 Augustus een honderdtal
Duitsche soldaten tot 150 M. van de Belgische loop
graven te Sart, bij Spa, naderden, de wapenen weg
wierpen, de handen omhoog staken, de witte vlag
zwaaiden en riepen: „Wij zijn vrienden!"
De Belgische commandant liet het vuur staken en
naderde de vijand, slechts door enkele manschappen
vergezeld. Nauwelijks had hij een 30 M. afgelegd of
hij viel neer, doodelijk getroffen door de Duitschers.
Op verschillende plaatsen hebben de Duitschers na
afloop van het gevecht boerderijen en huizen in brand
gestoken door middel van handgranaten of door in
petroleum gedrenkt stroo. Verscheidene Belgische
soldaten, die gewond waren of ontwapend en niet in
staat waren zich te verdedigen, werden door honder
den Duitsche soldaten mishandeld of afgemaakt.
DUITSCHE PATROUILLES ONTWAPEND.
Bij Turnhout werden Duitsche patrouilles aange
troffen, welke 'door de Belgische burgerwacht werden
ontwapend.
De oude brug bij Hoey, welke in 1294 werd ge
bouwd, heeft men gisteren in de lucht laten springen.
VLIEGTUIG NAAR BENEDEN GESCHOTEN.
Gisteren is te Sterrebeek (10 K.M. ten oosten van
Brussel) een Duitsch vliegtoestel door Belgische sol
daten naar beneden geschoten, meldt de „Patriote".
Er zat een gfewapend officier in. Men vond militaire
inlichtingen op hem. Na te zijn neergekomen wilde
de officier nog op de Belgische soldaten schieten.
Beide beenen waren hem verbrijzeld.
