DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
■«li m€
r
Nieuwe Abonnementen.
m. 200.
Honderd en zestiende Jaargang.
1914
DINSDAG
25 AUGUSTUS.
FRANKRIJK.
BELGIË.
RUSLAND.
OOSTENRIJK.
Duitschland en Japan.
VARIA.
m
Oeze Courant wordt eiken avond» behalve op Zon- en
feestdagenuitgegeven Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V Boek- en Handelsdrukkerij
v/ho HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Duitschland en de verbondenen.
De Duitschers en de Russen.
De Duitschers en de Engelsehen.
De Oostenrijkers en de Serviërs.
m iw
Telafoonnuiïmuff
ALKMAAR, 25 Augustus.
Hebben wij tot dusverre voornamelijk beschouwin
gen moeten opbouwen op de nogal betrouwbaar ge
bleken Duitsche berichten, heden kunnen we, voort
gaande in dezelfde richting, een aanknoopingspunt
vinden in een officieel telegram uit Parijs. Maar alvo
rens dit te doen willen we even wijzen op een artikel
van den heer George Clemenceau, die zijn invloedrijke
persstem Iaat hooren in „l'Homme iibre".
Ik meende schreef deze bekende journalist
dat er een wederzijdsche band was tusschen
de pers en de regeering. Maar ik heb sinds
dien opgemerkt, dat de belofte, aan de pers ge
geven, niet is gehouden en ik ben besloten alles
te doen wat In mijn macht is, om te voorkomen,
dat de natie misleid wordt. Ik herhaal „mis
leid", omdat ons het goede nieuws gegeven
wordt en getracht wordt de slechte resultaten
verborgen te houden door de feiten te verdraaien.
Wij kunnen niet altijd overwinnen. Werkelijk,
onze civiele autoriteiten behandelen het Fransche
volk in dit opzicht verkeerd, omdat zij kinderlijk
gelooven, dat het volk niet voor zijn taak opge
wassen is. Het volk verdient deze beleediging
niet Het zou een misdaad zijn, het volk niet in
staat te stellen zijn hart en zijn gemoed te Btalen
door het dapper aanvaarden van tegenslagen.
De dag waarop het volk zou gelooven, dat het
bedrogen was, zou door een plotselinge reactie
kunnen leiden tot betreurenswaardige dingen.
Dit is het ernstige gevaar, dat ik wensch te
voorkomen."
Blijkbaar heeft de Fransche regeering dezen wenk
begrepen. Er is althans een officieele mededeeling
verschenen, naar ons geseind wordt, waarin de feiten
niet worden verdraaid of de gebeurtenissen geringer
worden voorgesteld, dan ze zijn.
Toegegeven wordt door het Fransche ministerie
van oorlog, dat het Fransche leger, hetwelk het
Duitsche had aangevallen, is moeten terugtrek
ken, terwijl verder wordt verklaard, dat het defensief
van het Fransche leger ongeschokt is gebleven.
Hieruit volgen twee dingen. In de eerste plaats,
dat van 't binnenvallen in 't Duitsche rijk voorshands
door het Fransche leger is afgezien en dat men, in-
plaats van een aanvallende een verdedigende hou
ding gaat aannemen. Ten tweede, dat de scheuren,
welke de voorwaartsche bewegingen der Duitsche
troepen onder den onstuimigen Duitschen kroonprins
en dien van Beieren veroorzaakten, behoorlok zijn ge
dekt, dat dus de teruggeslagen legerkorpsen ondanks
de snelle en doortastende vervolging er in geslaagd
zijn het tactisch verband te herstellen. In hoeverre de
ze laatste gevolgtrekking juist is, zal spoedig genoeg
blijken.
Het telegram bevat verder de mededeeling, dat de
Duitsche cavalerie over Roubaix en Tourcoing bij
Rijssel het Fransche grondgebied zal binnentrekken.
Nu is de Duitsche ruiterij daar reeds eenige dagen
geleden gesignaleerd en wanneer hier patrouilles be
doeld waren, zou er zeker voor den Franschen minis
ter geen aanleiding zijn, het Fransche volk daarop
zoo ernstig voor te bereiden. Van een raid of een
strooptocht is hier geen sprake. Het is waarschijn
lijk een legermacht, die op Frankrp aanrukt en het
heeft er allen schijn van, dat de hoofdaanval van de
zen kant zal geschieden. De Duitsche troepen in
BelgiS toch zijn hoe langer hoe meer Westwaarts
geschoven en zij hebben stellig niet zonder reden hun
retraitelinie zoo ontzettend lang en hun toevoer van
levensmiddelen en krijgsvoorraden zoo verbazend
moeielijk gemaakt I
Is er eenige reden, dat de Fransche minister van
oorlog de krijgsverrichtingen in het Zuiden en het
binnendringen van Duitsche troepen in het Noorden
in één adem noemt?
Wij gelooven van wel. Immers de Duitschers zijn
in staat hier een aanzienlijke Fransche troepenmacht
vast te houden die aangewezen is op het z. g. n.
strategisch defensief, d. w. z. moet wachten op den
aanval en des te minder troepen hebben de
Franschen derhalve beschikbaar om den Duitschen
opmarsch in Noord-Frankrijk tegen te gaan.
Maar het Fransche en Engelsche leger dan, vraagt
wellicht de lezer. Wij zouden die vraag met een
wedervraag willen beantwoorden: waar is ln Bel
gië het Engelsche expeditie-corps met beslistheid ge
signaleerd, waar ia een aanzienlijke Fransche troe
penmacht op Belgisch grondgebied werkelijk waarge
nomen?
Is het veldtochtBplan van den grooten Duitschen ge-
neralen staf inderdaad zóó, als wij het op dit oogen-
blik meen en te mogen zien, dan staan de Duit
schers er zeer gunstig voor. Immers aan dit gedeelte
van de Fransche grens worden enkel de verschanste
legerplaatsen Maubeuge en Rijssel gevonden en aan
zee nog de stelling Duinkerken. Hier is ook de uit
nemende doorgang van de Oise. Het was deze door
gang, die vroeger Aken met Parijs verbond. En de
Duitsche troepen, die hier staan, zijn grootendeels
over Aken gekomen I
Ten slotte nog een aanwijzing, welke voor boven-
staandle onderstellingen pleit.
Wij weten nu, waar de Duitsche en waar de Beier
sche kroonprins hebben gestreden. Maar omtrent de
troepen, aan welks hoofd de Duitsche Keizer zich
heeft geplaatst, hebben we nog niets gehoord. Zou
het nu niet voor de hand liggen, dat hij de legermacht
gaat leiden, welke den weg naar Parijs vrijmaakt?
Immers het moge waar zijn, dat het niet te doen is
om de vijandelijke hoofdstad, doch om het vijandelijke
leger, toch zal het voor een praal-lievend man als de
Duitsche Keizer een bijzondere bekoring hebben als
overwinnaar aan de poorten van Parijs te kunnen
staan.
Het zou hem vermoedelijk wat waard geweest zijn
als het op den verjaardag van Sedan (1 September)
had kunnen geschieden!
Wel verklaarde een Engelsch journalist getroffen te
zijn geweest door den ongelooflijk snellen opmarsch
van het Duitsche leger, maar zoo vlug gaat het nie\
en een militair wandelingetje zal de tocht naar Parijs,
in geen geval zijn. Immers het Engelsche expeditie-
leger zal hier gevonden moeten worden om (Je
beschikbare Fransche legermacht te steunen.
Laten we nu maar eens afwachten, hoe de Duit
schers denken hierdoor te breken en zien, of onze ver
onderstelling van heden zal uitkomen.
GEEN LAFAARDS!
De Figaro deelt de volgende anecdote mee, waar
van de juistheid onderzocht heet te zijn.
Men heeft mg dezer dagen verteld, aldns de schrij
ver, van het bewonderenswaardige gedrag van een
regiment Fransche artillerie, dat op enkele kilometers
afstand van de grens op post stond, een eere post,
omdat het een allergevaarlijkste post was. In een
der steden van het Centre, laat ons zeggen Bourges
of Mans, had men een aantal manschappen noodig,
die om konden gaan met kanonnen van groot kaliber,
wat de reserve-troepen slechts onvoldoende konden.
Zoo vroeg men den bevelhebber van een der gevaar-
lij kat liggende vestingen aan de oost-grens om hon
derd bekwafhe artilleristen af te staan aan dat gar
nizoen, waar het volkomen veilig was.
De kolonel deelde aan het regiment de order mede,
die hij ontvangen had. Laten zij, die kinderen, eer.
vrouw, een moeder hebben, zoo sprak hjj, en die
dichter bg huis wensohen te zijn, zich melden. Hun
namen worden opgeteekend. Ik wacht.
Niemand antwoordde, de gelederen bleven onbe
weeglijk.
Vooruit nu, vervolgde de kolonel, kom nu maai
voor den dag. Het is volstrekt niet laf om zich oj
te geven. Ik heb honderd man noodig. Laat ze voor
uitkomen.
Zelfde stilte, zelfde onbeweeglijkheid.
Dus niemand?
Niemand, antwoordde de oudste kapitein.
Goed, bromde de kolonel, die er nauwelijks in
slaagde onder barschheid zgn ontroering te verber
gen, dan zullen we loten.
En zoo wees het lot de honderd kanonniers aan,
die er zich in moesten sehikken, dat ze van de grens,
van den slag, van het gevaar werden weggevoerd
EEN GESCHENK.
Louis Renault, de Fransche auto-fabrikant, heeft
aan het Fransche ministerie van oorlog dertig motoreD
voor vliegtuigen van tachtig paardekrachten geschon
ken, verder tien ambulance-auto's en tien auto's voor
den staf. Een vorstelijke gift.
DE STAD BRUSSEL.
Een der oorlogscorrespondenten van het Persbureau
Vaz Dias, die zich voor de poorten van Antwerpen
ophoudt, had het geluk op zijn weg Zondagmiddag
te vier uur te ontmoeten de 28-jarige Paul Knothe,
Rue du Bali 90 Ixelles bij Brussel, die het volgende
vertelde:
„Ik werd verleden week te Rotterdam verrast door
het bericht van de bezetting van Brussel en daar ik
al mijn have en goed en ook mijn zaken te Brussel
had, stelde Ik alle pogingen ln het werk naar de Bel
gisdie hoofdstad terug te keeren, om daarna weer
naar Rotterdam terug te gaan. Ik verkreeg van de
Overheid een pas en te Brussel heelt men mij op het
stadhuis door de Burgerlijke, niet door de Militaire
Overheid wederom een bewijs van doorgang laten
uitreiken, waarmee ik zonder moeite de verschillende
posten ben gepasseerd. Wel moest ik overal naar het
commando „Hinde Auf", waarbij dan de revolver in
dreigende beweging werd gezet, mijn bagage neerzet
ten en de handen in de hoogte nouden, doch toen Ik
bij de zesde post kwam kende ik dit liedje reeds en
deed dit vóór men mij het vroeg. En ik zeide daarop
dat ik vreeseljjk moe en dorstig was. De Duitsche
uhlanen waren daarop zoo vriendelijk mij een glas
wijn te schenken. Ik heb vele uren geloopen, want
zooals men weet is de verbinding tusschen Brussel en
Mechelen geheel verbroken. Wat zal ik u van de stad
vertellen. De verhouding tusschen de burgers en de
militairen is, de pijnlijke omstandigheden in aanmer
king genomen, uitstekend en het moet gezegd, dat
door de Duitsche militairen al datgene wordt nagela
ten wat maar eenigszins onaangenaam zou kunnen
werken op de Brusselsche bevolking. Het eenige wat
men van hen bemerkt is, dat zij nu en dan door de
straten en over de boulevards trekken met de muziek
aan het hoofd, doch de goedluimsche Brusselaar
schijnt zich daar weinig aan te storen en de café's zijn
al even goed bezet als anders in het stille seizoen als
weinig vreemdelingen in de stad zijn. De politie
agenten zijn Belgisch gebleven en overigens zijn de
banken, het postkantoor, de stations, de beurs en het
stadhuis door de Duitschers bewaakt; overal ziet men
echter de Belgische vlag wapperen. Men heeft mij
verzekerd, dat de Duitschers beslag hebben gelegd op
20.000.000 francs in de Banque Nationale, doch dat
deze som slechts genomen werd in mindering op de
200 millioen welke zij als oorlogsschatting de stad
oplegden. Als een der merkwaardigheden kan ik u
meedeelen dat Duitsche vliegers geregeld in cirkels
de siad overtrekken en deze blijkbaar inspecteerenik
zag althans dat de militaire vliegers seinen geven
door middel van vuurpijlen. De Duitsche officieren
zijn allen ondergebracht in de grootere en ook in de
mindere hotels, de soldaten slapen in de kazernes, in
de stations en het slachthuis. Er liggen er 3000; in
de afgeloopen dagen zijn 70.000 man door Brussel
getrokken. Te negen uur sluiten alle café's. Er zijn
geen of weinig cinema's open, de lichtreclames blij-
v;n de aandacht trekken. Slechts de courantenverkoo-
pers zwijgen. Hun stem werd echter gehoord bij het
uitroepen van den dood van den Paus, toen bulletins
werden uitgegeven. De eenige gewelddaad welke de
Duitschers tot nu toe hebben bedreven is kort na hun
aankomst de tram van Grimberg te laten springen.
Men zegt, omdat de directie weigerde de wagens ten
dienste van de Duitsche militairen te stellen. Van ca
fé's gesproken: het is eigenaardig ln de typisch Duit
sche café's thans bediend te worden door Fransche
kellners en te zien dat de café's welke vroeger door
Duitschers werden beheerd, die nu uitgewezen of ge
vlucht zijn, in Belgische exploitatie zijn genomen.
Het bekende Duitsche restaurant b.v. van Muhl-
bauer heet thans „Brocare". De officieren en solda
ten eten en drinken zeer veel. Misschien wel te veel,
want winkels van etenswaren werden in een minimum
vantijd leeggehaald en men weet niet wat de oorzaak
is, dat de Duitsche soldaten een enorme eetlust heeft
of uitgehongerd is dan wel dat het Duitsche leger
zich vast voor de komende dagen wil voorzien. Het
dient gezegd, dat de Duitschers met klinkende specie
betalen en dat zij verplicht zijn dit te doen, terwijl
uitsluitend voor leveranties aan het leger bons in be
taling worden gegeven. Omtrent de voeding van
Brussel deelde onze vriend ons mede, dat de kooplie
den, die Brussel 's nachts moeten verlaten om etens
waren, groenten, vruchten en geslacht binnen te ha
len, voorzien worden van passen, welke hun het in-
en uitgaan van de stad mogelijk maken; deze worden
door de Duitsche militaire autoriteiten verstrekt. Het
Koninklijk Paleis blijft In een hospitaal herschapen.
HET ANTWOORD DER POLEN.
De vertegenwoordigers der verschillende Poolsche
partijen hebben aan grootvorst Nikolaas meegedeeld,
dat zij met ontroering zijn oproep aan de Polen
hadden gelezen. Ze spraken hun vast vertrouwen uit,
dat het bloed, dat de zonen van Polen en Rusland
samen zouden storten ln den strijd tegen den ge-
meenschappelijken vijand, de beste waarborg zal zijn
voor een nieuw leven in vrede In den geest van
de twee Slavische volken. Wij zenden vurige ge
beden op zoo zeggen ze verder dat het Rus
sische leger moge overwinnen en verwachten ook
volledige zege op de slagvelden.
GEBREK AAN VOEDSEL IN WEENEN.
Uit Venetië word» aan de Times geseind, dat er
te Weenen gcor,ek voedsel begint te heerschen.
Het groote aantal vluchtelingen en de behoefte van
het leger doen het gewone tekort aan vleesch om
dezen tijd van het jaar nog ernstig toenemen.
De Weeners zijn aangemaand zooveel mogelijk
groente In hun tuinen en parken te planten. Boven
dien wordt tn alle stadsplantsoenen en parken win
tergroente gezaaid, die later gratis zal worden ver
strekt. Zoo zuilen spoedig spinazie, wortelen, bleten
enz- op alle stukjes grond welig opschieten.
IN ELZAS-LOTHARINQEN.
Van Duitsche zijde wordt de slag in de Vogezen de
geweldigste slag ln de wereldgeschiedenis genoemd.
Het Fransche leger stond hier in een sterkte van meer
dan 400,000 man. Zijn opdracht was, tegen Straat»-
D a g e I Ji k s bestaat gelegenheid tot het
nemen van een abonnement op de „Alk-
maarsche Courant."
Het reeds verschenen gedeelte van een
kwartaal wordt niet in rekening gebracht.
□e „Alkmaarsche Courant" bevat dage
lijks o.m. de laatste telegrammen van het
oorlogsterrein-
Voor een geregelde bezorging worden
alle mogelijke maatregelen genomen.
Aangiften voor nieuwe abonnementen bij de Admi
nistratie Voordam C 9, bij de Agenten en Brieven
gaarders.
burg met omtrekking van Metz DE te rukken, onder
steund door kleinere voorhoeden door de Ópper-El-
zas.en over de Vogezenpassen.
Drie volle dagen duurde de slag, die over een front
van 50 kilometer begon en in den loop van den strijd
tot over een gevechtslinie van 100 kilometer zich uit
breidde. Het resultaat was echter een vlucht van den
kern der Fransche strijdkrachten op den vestinggordel
Toul-Epinal, om daar steunpunten te zoeken. Het
overtrekken van het Mamekanaal bereidde hun echter
groote moeilijkheden, vooral daar de Duitsche troe
pen dag en nacht van de vervolging niet afzagen. De
Fransche soldaten wierpen de ransels, geweren en sa
bels weg om sneller te kunnen vluchten.
Het door de Franschen bezette Donon werd stor
mend genomen; het eene dorp na het andere viel in
Duitsche handen.
DUITSCHE NEDERLAAG IN OOST-PRUISEN.
Volgens officieele Russische berichten aan de „Ti
mes" verloren de Duitsche strijdkrachten bij de ge
vechten in Oost-Pruisen twee derde van hun effectief.
Bij de vervolging werden de Duitschers volkomen
verslagen. De Russen hebben Soldau bij de Poolsche
grens bezet, van waar de spoorweg naar Danzig gaat.
Willenburg, pl. m. 60 K.M. oostelijk van Soldau, be
vindt zich eveneens in Russische handen. Neidenburg
is in brand gestoken door het terugtrekkend garni
zoen. De terugtocht van de Duitsche troepen in dit
gebied was geen nederlaag, maar een paniek.
Een Duitsche verkenningsafdeeling van 150 man
ruiterij is bij Wlozlaw (Russisch Polen) in de pan
gehakt.
IN ZUID-AFRIKA.
Volgens een te Londen ontvangen telegram uit
Johannesburg zijn de Duitsche strijdkrachten bij
Upington in Betsjoeanaland teruggeworpen. De
Duitschers hadden een overrompeling op Kimberley
ln den zin.
DE STRIJD BEGONNEN.
Een bizonder editie van de Tokio'sche Yamato
meldt, dat Tsingtau, de hoofdstad van de Duitsche
kolonie Kiautsjau, door de Japansdie vloot wordt ge
bombardeerd.
DE STRIJD OM KIAUTSJAU.
In Peking verwacht men spoedig de opening der
vijandelijkheden door Japan, dat zijn plan tot den
aanval op Kiautsjau van de landzijde volkomen ge
reed heeft.
Men zegt, dat Duitschland twee gepantserde en
drie lichte kruisers heeft. Kiautsjau is goed versterkt.
Het heeft een bezetting van eenige duizenden man
schappen en voorraad voor acht maanden, terwijl de
haven inet talrijke mijnen afgezet is.
OOSTENRÏJK'S HOUDINO.
De Oostenrijksche regeering heeft aan den kruiser
„Kaiserin Elisabeth", die zich thans in Kiautsjau be
vindt, last gegeven tot ontwapening. De bemanning
moet zich naar Tientsin begeven, zoo zegt een En
gelsch bericht.
STAKINO DER VIJANDpLIJKHEDEN
De Londensche „Daiiy xMail" vernam, dat de opera-
tiën tegen Servië aan de Drina zullen worden gestaakt
en dat de oorlog met Servië dus zich bepalen zal tot
een straf-expeditie. Het schijnt dat de Oostenrijkers
al hun kracht met die der Duitschers willen vereeni
gen tegen de Russen.
OP EEN MIJN GELOOPEN.
Volgens een telegram uit Belgrado aan de Parijsche
„Exelcior" zou een Oostenrijksche monitor op een
mijn zijn gestooten eri gezonken tusschen Oraova en
Baziaz, De bemanning kwam om.
EEN VOORSPELLING.
De Meierijsche Crt. diept uit een oud Belgisch blad
de voorspelling op van den huldigen oorlog.
Die voorspelling Is te merkwaardiger omdat zij
reed» zoo oud is en gegeven door de Zwarte Heks of
j fiAli-i
1
ALRMAARSCHE GODRAHT,