DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Cursus In het knippen van Onderkleed^
No, 2m
Nieuwe Abonnementen.
Alkmaarsche Huishoud
en Industrieschool.
Cursus In Costuumnaafen voor dames,
Honderd en zestiende jaargang.
19U
MAANDAG
21 SEPTEMBER,
Duitschland en do verbondenen.
D© Oostenrijkers en de Russen.
De Duitschers en de Engelschen.
Duitschland en Japan.
DUITSCHLAND.
Ktt
ALKMAAR, 21 September 1914.
„De grootate slag In 's werelds historie," zooals
een Engelsch blad den strijd aan de Aisne noemt
duurt nog voort. De officieele communiqué's welke
er worden uitgegeven, doen denken aan de dagelijk-
sche mededeelingen over een gevaarlijke zieke: „er is
geen verandering In den toestand ingetreden."
Afwachten wat komen zal, blijft de boodschap.
Te bespreken valt er op het oogenblik dan ook niets.
Alleen mag vermeld worden, dat de bladen van de
oorlogvoerende partijen in deze periode van afwach
ting zijn gekomen tot waardeering van den tegenstan
der. Het snoeven en pralen op eigen voortreffelijkheid
en het neerhalen van en afgeven op den vijand heeft
een einde genomen en van alle kanten wordt gewaar
schuwd voor overschatting van de behaalde voor
deden en voor onderschatting van de vijandelijke
krachten.
De Daily Chronicle zegt b.v. dat de Duitsche terug
tocht met zulk een snelheid en vaardigheid is geschied
en met zulke opmerkelijk geringe verliezen, dat
's vijands legermacht weinig verzwakt is en het moge
lijk is, dat deze nog steeds de verbondenen in aantal
overtreft, terwijl zij een buitengewoon sterke stelling
inneemt, welke ongetwijfeld reeds jaren te voren door
haar Generalen Staf werd uitgekozen.
Succes op dit terrein, doet het geheele oorlogstoo-
neel in het Westen wijzigen. Daarom is de stand van
zaken zoo kritiek. Er wordt nu al dagen achtereen
gevochten en vermoedelijk zullen er nog verscheiden
dagen verloopen, voordat een beslissing bereikt is.
De strijd wordt beschreven als de hardnekkigste
uit den oorlog, en hij wordt dag en nacht gevoerd.
Kort geleden traden de Duitschers verdedigend op
en toen noopte de komst van hun versterkingen hen
met de uiterste kracht aan te vallen. Onze verliezen-
lijst vertelt daarvan."
Aldus het Engelsche blad.
De Berlijnsche Morgenpost schrijft o.m.: wij we
ten en wij erkennen het, dat ook onze vijanden dapper
zijn. De hardnekkige tegenstand van de Franschen
was niet verwacht." De Vossische Ztg. verklaart o.a.
„De verbitterde worsteling toont ons, dat de overwin
ning niet enkel het resultaat van een betere bewape
ning en leiding is, maar dat zij slechts door een on
afgebroken opoffering behaald kan worden."
Een dergelijke taal steekt gunstig af bij die, welke
kort geleden zoowel in Duitsche als in- Engelsche taal
werd aangeslagen. Zij toont duidelijk, hoe men in
beide landen, nu het vechten tijdelijk op het doode
punt is geraakt, nu het er héél erg spannen gaat, over
den uitslag geheel in het onzekere verkeert^ ondanks
alle mooie overwinningsberichten en allerlei gunstige
veronderstellingen.
Het is opvallend, hoe, wanneer de eene oorlogvoe
rende partij de andere van iets beschuldigt, de andere
dadelijk klaar staat met een tegenbeschuldiging.
Staat A. heeft het volkenrecht grovelijk geschonden
en dit erkend, doch dit verhindert geenszins, dat hij
staat B. ten laste legt, dat deze zich ten opzichte van
een ondergeschikt punt niet aan het volkenrecht houdt
zoo ongeveer dus als iemand, die het huis van zijn
buurman is binnengedrongen, daar moord en brand
stichting heeft gepleegd qn zich achterna beklaagt,
dat buurmans kat hem over zijn hand gekrabbeld
heeft.
De dum-dum-kogeis worden tegenwoordig In de
couranten misschien nog meer gebruikt dan op het
oorlogsveld. Nauwelijks duiken er geruchten en be
richten op over mishandelde vrouwen en afgesneden
vingers, of uit een andere plaats in een ander land
wordt ook gewaagd van mishandelde vrouwen en
afgesneden vingers.
Wij gelooven, dat de oorlogvoerende partijen elkaar
op het stuk van gruwelen, wreedheden en andere
onmenscheüjkheden niet veel hebben te verwijten, dat
zij elkaar met dezelfde munt betalen.
Maar wie in 'n glazen huis woont, moet niet met
steenen gooien, want dan loopt hij hard kans, dat ook
zijn eigen ruiten worden ingeworpen. En wie zich
zelf aan iets schuldig maakt, vennijde dat anderen
te verwijten, wanneer zij desgelijks doen.
In het Berliner Tageblatt troffen we een particu
liere correspondentie aan uit Oost-Pruisen, welke de
aandacht verdient. De door Kozakken afgehakte
handen en beenen laten we nu maar blauw-blauw,
doch het volgende Is de vertaling waard:
„Wij voeren oorlog niet tegen menschen, maar tegen
dieren", zeide gisteren de eigenaar van een kasteel, v.
Jansen, tegen mij. Gerdauen, een vriendelijk stadje
van circa 3500 inwoners bestaat alleen nog maar in
den naam. Alles plat- en uitgebrand 1 Het dichter
woord van het afgrijzen uit leege venster-openingen
i3 hier op de verschrikkelijkste wijze verwezenlijkt 1
Pompejl met zijn sombere tragiek is hier ten tweede
male verrezen, alleen zonder de vergoelijkende scha
duw van het verleden en zonder de schoone betoove-
ring der zuidelijke natuur! Geen enkel huis is ge
spaard gebleven, de vlammen zetten het werk der ver
nieling voort 1 Slechts weinige angstige menschen,
een paar bedroefde, weenende vrouwen, die klaagden:
„Alles weg I Geen bete brood hebben wij gered".
Den 16 Kilometer langen straatweg van Gerdauen
naar Nordenburg kan men als den weg des jammers
aanduiden. Alles vernietigd! Geen huis, geen hut,
geen boerderij, geen gehucht werd gespaard! Alles in
puin, overal werd de roode haan op het dak gezet. De
fraaie, wel zestigjarige beuken zijn geveld. Maar alles
zou in zekeren zin nog overtroffen worden in Nor
denburg. Eens 2500 inwoners tellend, waren er
slechts 200 meer aanwezig. De huizen had men ge
spaard, maar daarbinnen was niets meer heel, alles
was overhoop gehaald, doelloos stukgegooid en stuk
getrapt uit vernielzucht-."
Zóó beschrijft de heer Paul Lindenberg, -de oorlogs
correspondent van het „Tageblatt', het optreden der
Kozakken in Oost-Pruisen.
Deze journalist moest naar België en naar Noord-
Frankrijk worden gezonden, om zijn lezers te vertel
len van Leuven en Mechelen, van Visé, Dendermonde,
van het aan bouwkunst rijke Noord-Frankrijk met
zijn prachtige gothische kathedralen de Duitsche
regeering zegt toe, dat het schoone kerkgebouw van
Reims zooveel mogelijk gespaard zal blijven, op het
oogenblik waarop een Fransch bericht de totale ver
woesting meldt 1 en zijn historische monumenten,
naar die streken, waar Duitschers hebben huisgehou
den als Kozakken, of erger nogl
Kon hij de dingen in het Westen met even onbe
vangen oogen zien als in het Oosten, dan zouden zijn
lezers waarschijnlijk ook wel tot het inzicht komen,
dat de oorlogshartstochten den mensch, wie en wat
hij ook moge zijn, tijdelijk al het tnenschelijke ontne
men en met name zijn gevoelens van menschenliefde,
van eerbied voor het schoone, het zwijgen opleggen.
De mensch, die oorlog voert, schijnt enkel te kunnen
spreken door den mond van kanon of geweer en enkel
te kunnen schrijven met de punt van bajonet of speer.
En humoristisch want ook humor schrijnt wel
doet het aan, wanneer men in de Lok. Anzeiger het
volgende stukje zedelijkheids- en rechtvaardigheids-
vertoon leest:
Hal le, 17 September. De Russische generaal Mar-
tos, die beval de door zijn troepen bezette plaatsen
van Oost-Pruisen te verbranden en de mannelijke in
woners dood te schieten, werd hier heden geboeid
binnengebracht. Dat is recht. In Duitschland wor
den alle krijgsgevangenen fatsoenlijk en de officieren
met de hun toekomende eerbewijzen behandeld. Wan
neer echter een misdadiger, die tot moord en brand
stichting aanspoort, in generaalsuniform steekt, dan
kan de uniform hem niet dekken, dan moet hij niet als
krijgsgevangene, maar als strafgevangene worden be
schouwd, en geen straf is hard genoeg, om zijn mis
daad te boeten."
De Kölnische Ztg. van gisteren kondigt een „schit
terend succes" aan: op de oorlogsleening is voor
3,500,000,000 mrk. geteekend. Op 't oogenblik, waar
op Frankrijk en Engeland zich in zwaren financiee-
len nood bevinden, is het Duitsche volk in staat,
meer dan 3,5 milliard op het altaar van het vaderland
neer te leggen, en het zal, daaraan twijfelen wij geen
oogenblik, in staat en gaarne bereid zijn, nog meer
milliarden op te brengen, wanneer de noodzakelijk
heid zich mocht voordoen. Naast de eensgezinde
dappere vastberadenheid van ons volk, die zich op de
slagvelden in West en Oost reeds zoo schitterend
heeft getoond, komt door dit resultaat thans de vaste
wil te staan ook economisch alle krachten in te span
nen, totdat onze vijanden voorgoed overwonnen zijn.
Met het volste recht mogen wij daarom bij dit resul
taat zeggen„Lieb Vaterland magst ruhig sein."
Andere Duitsche bladen getuigen eveneens, dat de
bereidwilligheid van het Duitsche volk om voor deze
leening te'teekenen getuigenis aflegt van zijn onwrik
baar besluit, om den oorlog tot het einde toe te voe
ren.
Wij meenen dan ook in deze bereidwilligheid het
antwoord te mogen zien van het Duitsche volk op de
berichten over Duitsch land's wensch om vrede te
sluiten. En deze tegenspraak is vooral niet van gerin
ger beteekenis dan die van de officieele Nordd. Allg.
Ztg. Volk en regeering zijn het in dit opzicht eens. En
dat is maar goed ook een vrede, op dit oogenblik
gesloten, zou weinig duurzaam zijn. Hoe meer de
oorlogvoerenden in elk opzicht tot uitputting gera
ken, hoe grooter de kans, dat wie dan ook als
overwinnaar uit het strijdperk moge treden het
thans levend geslacht niet weer zoo'n wereldbrand
zal beleven. Een papieren vrede brengt de mensch-
heid niet veel verder - alleen wanneer al het kruit
verschoten is kan men hopen, dat de kanonnen gerui-
men tijd zullen zwijgen.
DE SLAG AAN DE AISNE.
Het Fransche communiqué van Zaterdagavond zegt:
Op den linkervleugel hebben de Franschen ten
zuiden van Noyon een vaandel buitgemaakt. Bij een
tamelijk ernstig treffen op de hoogvlakte van Craonne
hebben wij talrijke gevangenen gemaakt op het 12e en
het 15e legerkorps en op de Pruisische garde. De
Duitschers, die, in weerwil van uiterst heftige aanval
len, voor Reims geen terrein hebben kunnen winnen,
hebben den geheelen dag de kathedraal gebombar
deerd. Over het algemeen is de toestand onveran
derd.
Op het centrum hebben wij op de westelijke helling
van Argonne terrein gewonnen.
Van den rechtervleugel is niets nieuws gemeld.
De algemeene toestand blijft gunstig.
Het communiqué van gisterenmiddag 3 uur meldt:
uur meldt.
Op onzen linkervleugel zijn wij op den rechteroever
der Oise opnieuw een weinig vooruitgeschoven. De
Algerijnsche divisie veroverde wederom een vaandel.
Alle pogingen van de Duitschers, gesteund door een
talrijke artillerie, om ons front tussichen Craonne en
Reims te verbreken, werden verijdeld.
Bij Reims werd de hoogte van Brimont waarvan
wij een gedeelte hadden veroverd, door den vijand
hernomen, maar hier staa^ tegenover, dat wij ons heb
ben meester gemaakt van de hoogvlakte van Pompelle.
De Duitschers bleven, zonder eenige militaire reden,
woedend doorschieten op de kathedraal van Reims,
die in brand staat
In het centrum, tusschen Reims en het Argonner
Woud, bezetten wij het dorp Souain. Hier maakten
wij duizend gevangenen. Op de westelijke helling
van de heuvels van Argonné blijven wij vorderen.
De rechtervleugel van den vijand in Lotharingen is
teruggetrokken tot voorbij onze grens, en heeft in het
bijzonder de streek yan Avricourt ontruimd.
In de Vogezen trachtte de vijand het offensief te
hervatten, in de buurt van Saint Dié, zonder resultaat
evenwel.
Wij bezitten nog geen enkele bevestiging van de
overgave der niet vernielde forten van Maubeuge,
maar de Duitsche pers bericht de inneming dezer
stad, en zegt zelfs, dat haar gouverneur te Torgau ge
vangen zou zitten.
Het Saksische leger is ontwricht. Zijn opperbevel
hebber, generaal von Hausen, ex-minister van oorlog,
in Saksen, is van zijn bevel ontheven.
De cavalerie-divisie van ditzelfde leger, die bij den
aanvang van den veldtocht in Lotharingen had ge
streden, en naderhand naar Rusland werd gezonden,
is daar meegesleept in het débacle van het Oosten-
rijksche leger. Zii moet zware verliezen hebben gele
den.
Het Londensche persbureau publiceerde gisteren
het volgend communiqué:
De toestand is in geen enkel opzicht gewijzigd. Het
weder is buitengewoon slecht. De tegenaanvallen,
gisteravond en gedurende den nacht door den vijand
ondernomen, werden met gemak afgeslagen, met ver
liezen aan de zijde der Duitschers.
Het communiqué van het Duitsche groote hoofd
kwartier van Zaterdag, 's avonds, luidt:
De toestand is in het Westen in het algemeen on
veranderd. Over het geheele front, waar slag gele
verd wordt, is het Engelsch-Fransche leger tot een
defensief gedwongen. De aanval tegen de sterke, ge
deeltelijk in meerdere linies achter elkaar gelegen, ver
sterkte stellingen, kan slechts langzaam vorderen.
Het doorzetten van den aanval tegen de sperforten,
ten Zuiden van Verdun, is voorbereid.
In den Elzas staan onze troepen langs de grens,
dicht bij de Fransche strijdkrachten.
DE STRIJD IN GALICIë.
Het communiqué van den Russisch en generalen staf
luidt:
De Russische troepen maakten zich van de ver
sterkte stellingen Simava en Sambor meester.
De troepen van de achterhoede der Oostenrijkers
werden van Vihnye over de San teruggeworpen, in de
streek van Radymno en Medyka hebben de Oostenrij
kers de bruggen over de San vernield.
Jaroslaw, aan de San, is in vlammen gehuld.
Den 15den September werden in het gebied van
Sandomir, aan de Oostenrijksch-Russische grens, en
Radomysl drieduizend man gevangen genomen en 10
kanonnen buitgemaakt In den omtrek van Nemirow
werden 3000 amunitiewagens genomen.
In de streken, die door de Russen bezet zijn, wer
den vele vijandelijke soldaten aangetroffen, die afzon
derlijk rondzwierven en zich geleidelijk overgaven.
Aan het Duitsche front wordt geen slag geleverd.
De Oostenrijksche troepen, die poogden onzen op-
marsch aan het front BaranofRamchof te stuiten,
werden met groote verliezen teruggeslagen.
De artillerie belegert en bpmbardeert de fortifica
ties van Joraslaw.
Gevechten zijn begonnen met het garnizoen van
Przemysl, welks artillerie het vuur opende.
De Russische troepen vinden bij het doortrekken
van bosschen verschillende door de Oostenrijkers in
den steek gelaten batterijen.
Het communiqué van het Duitsche groote hoofd
kwartier van 19 September 's avonds
In het Oosten is den 17den September de vierde
Finsche brigade infanterie bi] Augustow verslagen.
Bij het oprukken tegen Ossorviec werden Grajewo en
Szczuczyn na korten strijd genomen.
JAROSLAU DOOR\DE OOSTENRIJKERS
ONTRUIMD.
Uit Petrograd wordt aan de Londensche „Daily
Mail" gemeld, dat de Oostenrijkers de vesting Jaros-
lav hebben ontruimd en in brand gestoken, omdat de
Russen door de bezetting van Kryheshof de verbin
ding van de achterhoede met Przemysl afgesneden
hadden en de achterhoede bedreigden.
Van Oostenrijksche zijde wordt officieel bekend ge
maakt: De nieuwe opstelling van ons leger op het
noordelijk oorlogstooneel is aan den gang. Een ge
ïsoleerde aanval van een Russische infanterie-divisie
werd den 17en September bloedig afgeslagen. De
kleine versterkingen ten Oosten van Sieniawa werden
door zeer zwakke afdeelingen met heldenmoed verde
digd. Zij dwongen de Russen tot de ontplooiing van
twee korpsen zware artillerie. Toen de versterkingen
Nieuwe Abonné's op de „Alkmaarsche
Courant" voor het volgende kwartaal (4e)
ontvangen de nog in deze maand ver
schijnende nummers kosteloos en
franco.
De „Alkmaarsche Courant" bevat dage
lijks o.m. de laatst» telegrammen van het
oorlogsterrein.
Aangiften voor nieuwe abonnementen bij de Admi
nistratie Voordam C 9, bij de Agenten en Brieven
gaarders.
gedurende 1 maand, ongeveer
8 lessen voor f 1,—.
f 25.— per halfjaar, 2 lestijden
per week.
Aangifte voor belde cursussen van 33 tot
en met 30 SEPT. gedurende de schooltijden.
Aangifte van Leerlingen voor den
2-jarigen cursus
van 22 Sept. tot en met 10 October.
Lesgeld f 40.— per jaar.
(DnderwijsvakkenKoken, voedingsleer,
huishoudkundewaschbehandelingver
stellen en vervaardigen van onderkleeding,
eenvoudig costuumnaaien.
Inlichtingen verstrekt gaarne
De Directrice
J. F. BEUMER.
hun taak hadden vervuld, werden zij vrijwillig ont
ruimd.
IN DUITSCH OOST-AFRIKA.
Het Engelsche stoomschip „Kavirondo" heeft twee
Duitsche dhows (inlandsche vaartuigen) op het Vic
toria Nyanza-meer in den grond geboord.
Het Duitsche schip „Muanza" heeft het Engelsche
stoomschip „Winifred", dat den 15en dezer te Karun-
go binnenkwam, aangevallen. De „Winifred" trok
zich terug, doch keerde met de „Kavirondo" weer en
bezette Karungo zonder dat tegenstand geboden
werd.
Het Engelsche schip „Pegasus", die van uit Zan
zibar opereert, verwoestte Dares Salam, in Duitsch-
Oost-Afrika, en boorde de Duitsche kanonneerboot
„Möwe" in den grond. Gisterochtend werd de „Pe
gasus" echter door de „Königsberg" aangevallen,
toen zij in de baai van Zanzibar haar machines wer
den schoongemaakt. Het Engelsche schip, dat aldus
in zeer ongunstige omstandigheden verkeerde, werd
geheel ontredderd. De verliezen zouden 25 h 30
man bedragen. De bemanning telde 234 koppen.
DE STRIJD OM KIAUTSJOU.
Japansche troepen zijn Vrijdag met steun van de
vloot, in de baai van Lao-sjan ten noorden van Kiao-
tsjou ontscheept, meldt een officieel bericht uit Tokio.
De tweede Duitsche gezantschapssecretaris te Pe
king, is als vrijwilliger te Tsingtao gedood in een
voorpostengevecht Volgens Duitsche berichten zijn
door bommen uit een vliegtuig 30 Japanners gedood
en velen gewond. De Japanners naderen geleidelijk
de versterkingen van Tsingtao.
De landing der Japanners in de baai van Lao-
Shan wordt officieel uit Tokio gemeld. De landing
troepen vielen de Duitschers Vrijdag 1.1. bij Wang-Ko-
Huang, 13 mijlen ten oosten van Tsimo, aan. De
Duitschers die een versterkte positie bezetten, gebruik
ten mitrailleurs, maar moesten niettemin bij zonson
dergang in wanorde terugtrekken, met achterlating
van krijgsvoorraden en uitrustingsstukken.
DUITSCHLAND EN DE VREDE.
De „New York Evening World" bevat het volgen
de resumé van de opvattingen van Keizer Wilhelm:
1. Duitschland zou gaarne bemiddelingsvoorstellen
in overweging nemen, maar dit wordt het volkomen
belet door de houding van Engeland
2. Duitschland zal den strijd niet staken, zoolang
van Engelsche zijde wordt beweerd, dat de oorlog
moet worden voortgezet tot een beslissing gevallen is.
3. Duitschland kan zich enkel bezig houden met de
quaestie van bemiddeling en vrede, indien ook de ver
bondenen bereid zijn een verzoenende en welwillende
houding aan te nemen.
4. Indien de oorlog zal worden voortgezet tot een
beslissing zal zijn gevallen zooals Engeland da
gelijks beweert zal Duitschland blijven vechten.
Mochten de verbondenen besloten zijn, Duitschland te
verpletteren en het stukken van zijn gebied te ontne
men, dan /.al het tot den laatsten man strijden.
5. Mocht de wereld de hoop koesteren op ontwape
ning, dan zou de vernietiging van Duitschland de
slechtste manier zijn om dat te bereiken. Een verplet
terd Duitschland zou een herhaling te zien geven van
de periode na de Napoleontische oorlogen: Duitsch
land zou iederen man en ieder kind in het rijk wape
nen voor den dag der wraak.
AARSC
