ENGELAND.
BELGIE.
RUSLAND.
ITALIË.
OOSTENRIJK.
VARIA.
NEDERLAND.
Varia.
6. Duitschland is bereid, den oorlog als onbeslist
geëindigd te verklaren. Een dergelijke oplossing zou,
beweert het, het meest bijdragen tot een toekomstigen
vrede in Europa en tot ontwapening.
Een besliste overwinning voor een van beide par
tijen zou niet tot stabiele toestanden leiden.
Er zijn echter drie voorwaarden, die aan een over
weging van vredesonderhandelingen moeten vooraf
gaan:
1. De aanbieding van goede diensten door de Ver-
eenigde Staten moet iets tastbaars omvatten, dan en
kel „de goede diensten".
Ofschoon de vriendelijke belangstelling van de
Amerikaansche regeering erkennende, merkt de. Duit-
sche regeering op, dat het Amerikaansche voorstel
geen verzekering van de verbondenen bevat, dat En
geland zijn eisch van een oorlog tot een beslissing en
een volkomen verplettering van Duitschland prijs
geeft. Zoolang Engeland in die opvatting volhardt,
moet Duitschland doof blijven voor alle vriendschap
pelijke voorstellen van derden.
2. Duitschland moet in Europa niet worden ge
schonden. Terwijl onderhandelingen over de Duit-
sche kolonies kunnen worden gevoerd, moet het Duit-
sche Rijk in Europa intact blijven.
3. Duitschland moet in den vervolge door de om-
li wende rijken met rust gelaten worden.
DE NEUTRALITEIT DER KLEINE STATEN.
Uit officieele Duitsche bron wordt gemeld, dat de
Duitsche regeering enkele opmerkingen maakt over de
rede van den Engelschen minister-president Asquith
ten opzichte van de verklaring van den rijkskanselier
von Bethmann Hollweg.
In verband met de weglating van Denemarken in de
opsomming der kleine staten, die door Engeland te-
een Duitschland zouden worden beschermd, meent
Duitschland, dat Engeland indien het dit noodig
mocht achten de Deensche onzijdigheid wil schen
den.
„Een
als
ENGELAND's AANLEIDING TOT DEN STRIJD
De heer Lloyd George heeft in een vergadering te
Londen, waar alle partijen vertegenwoordigd waren,
o.m. gezegd: ,Wij zouden ons niet buiten den oorlog
hebben kunnen houden zonder het land te onteer en.
Naar de meening der Duitschers, was het verdra;
waarbij de onzijdigheid van België was gewaarborg
slechts een stuk papier. Deze leer van het stuk pa
pier is een aanranding van alle publiek recht. Men
moet Duitschland leeren in het vervolg verdragen
eerbiedigen." 1t
Omtrent de verontschuldiging, door Duitschland
in het midden gebracht, zeid Lloyd George:
groot volk moest zich schamen, zich te gedragen
een frauduleus bankroetier."
De minister president Asquith heeft in een ver
gadering te Edinburgh verklaard, dat de mogelijkheid
van een vergelijk reeds was gerezen, toen Duitschland
met opzet den oorlog had ontketend. Duitschland
had geen poging gedaan, dit feit op andere wijze
weerleggen dan door moedwillige leugens.
Wij meenen, zeide de eerste minister, dat het niet
alleen in het belang van het Brltsche rijk doch van de
geheele beschaving is, om zich tegen den aanmatigen
den eisch, dat één mogendheid over het lot van Eu
ropa zou beslissen, te verzetten.
De Duitsche staatslieden meenden, aldus de heer
Asquith dat het overwicht van Duitschland en de
overheersching van de Duitsche beschaving (gelach)
het beste was, dat aan de wereld kon overkomen,
doch de Duitsche leer van de materieele macht, welke
tot de opvatting leidde, dat verdragen niets meer be-
teekenden dan scheurpapier, was gebleken kortzichtige
philosophic te zijn. Deze philosophic had den keizer
en het Duitsche volk tot een ernstige misrekening met
betrekking tot het Brische rijk en de houding van
Indië en de koloniën geleid. Dat was een tragiko
mische misrekening geweest en een wreed ontwaken
zou het deel van het Duitsche volk zijn.
HET ENGELSCHE LEGER.
In een door Lord Kitchener gehouden rede in het
Hoogerhuis wees deze er op, dat bij de vorming van
een nieuw groot leger groote moeilijkheden moeten
worden overwonnen vooral wat betreft de enca-
dreering met officieren. In de behoefte aan officie
ren zal worden voorzien door promotie van onderof
ficieren, terwijl lord Kitchener hoopt, dat het land
voldoende jongelieden zal opleveren, die onder lei
ding van de beroepsofficieren tot officier zullen kun
nen worden opgeleid.
Hij had goed vertrouwen, dat in het a.s. voorjaar
de noodige veldlegers georganiseerd zullen zijn
DE BELGISCHE VLAG.
De Duitsche overheid in België heeft de bevolking
gelast, de Belgische vlaggen binnen te halen. De
vlaggen worden, zegt een proclamatie, door de Duit
sche soldaten als een uittarting beschouwd; om nu te
beletten dat de troepen op eigen hand optreden, ver
zoekt de gouverneur de inwoners zelf de vlag op te
bergen. Het doel hiervan is, de burgerij voor alle
nadeel te vrijwaren.
Als antwoord heeft burgemeester Max doen aan
plakken „Waarde medeburgersEen heden aange
plakt bericht leert ons, dat de Belgische vlag, die aan
onze huizen wappert, door de Duitsche troepen als
een uittarting wordt beschouwd. Veldmaarschalk
von der Golatz heeft anders in zijn proclamatie van
2 September gezegd, dat hij niemand vroeg zijn va-
derlandsche gevoelens te verloochenen. Wij konden
dus niet voorzien, dat het uiting geven aan deze ge
voelens als beleeaigend zou worden beschouwd. Ik
moet toegeven, dat de verzekering van het tegendeel
in gematigde bewoordingen is opgesteld, met hetken-
nelijk doel onze gevoelens niet te kwetsen. Toch zal
zij daarom niet minder de vurige en fiere bevolking
van Brussel doen smarten. Ik vraag aan deze bevol
king een nieuw bewijs te geven van haar koelbloedig
heid en grootheid van ziel, waarvan zij in deze smar
telijke dagen reeds zoovele voorbeelden heeft gegeven.
Laten wij ons voorshands buigen onder het lot, dat
ons wordt opgelegdlaten wij onze vlaggen inhalen
om wrijving te vermijden, en geduldig het uur der her
stelling verbeiden."
Den volgenden morgen waren deze biljetten
wit papier beplakt....
EEN OVATIE AAN DE BONDOENOOTEN.
Volgens berichten uit Petrograd, hebben bij de her
opening van het keizerlijk theater, groote manifesta
ties plaats. Het orkest speelde driemaal het Russi
sche volkslied en de Marsaillaise. De Fransche ge
zant Paliogue dankte voor de geestdriftige. Ook de
Engelsche, Belgische, Servische en Japansche volks
liederen werden gespeeld en de gezanten van deze
landen stonden lachend in hun loges op om t publiek
voor de ovaties te danken. Vooral de Japansche ge
zant Motno werd levendig toegejuicht.
DE TUTURISTEN EN DE OORLOG.
Uit Milaan wordt aan de „Times" gemeld, dat
Marinetti, de bekende futurist gearresteerd werd op
een meeting, die door de futuristen was op touw gezet
ten gunste van de deelname van Italië aan den oorlog
aan de zijde van de Triple Entente.
De politie deed de vergadering uiteengaan, maar
kon niet beletten, dat de Oostenrijksche vlag in brand
werd gestoken.
OOSTENRIJK.
SIENKEWICZ NIET KRIJGSGEVANGEN.
Het Weensche Correspondentiebureau deelt mede,
dat het bericht, dat de winnaar van den Nobelprijs,
de Poolsche dichter-Henrijk Sienkewicz. zich onder de
gevangenen bevindt, die door de Oostenrijkers in Rus-
sisch-Polen gevangen genomen werden onwaar is.
Sienkewicz bevindt zich werkelijk te Weenen, maar
niets als krijgsgevangen, doch in volste vrijheid.
WEER EEN NIEUWE BOM.
Een Engelsch marine-officier heeft een benzine-bom
uitgevonden. Het ding heeft een aluminium-huls. Het
is half gevuld met benzine, half bestaat het uit een(
aluminium-mechaniek. De bom is derhalve ontzet
tend licht. Dus hij is bestemd voor de aviatiek. Uit
een luchtschip of vliegmachine geworpen, moet de
bom ontploffen, en de proeven, die zijn genomen, heb
ben aangetoond, dat de uitwerking enorm is.
French vindt de vinding prachtig, en heeft order
gegeven, dat het projectiel in het arsenaal te Wool
wich zal worden vervaardigd. Dat kost niet veel tijd.
Men maakt tien benzin e-bommen tegen één andere.
De uitvinder moet in een droom het idee gekregen
hebben. Daarna bestudeerde hij het denkbeeld en
kwam eindelijk met het soliede plan voor den dag.
Eerst waren er verschillende moeilijkheden te over
winnen, maar weldra bleek de bom uitstekend te vol
doenvoor den oorlog.
Een nieuw soort vliegmachine kan 800 bommen
meenemen.
EEN NIEUW WAPEN.
In de Münchener Medizinische Wochensehrift doet
de semi-arts Volkmann mededeelingen over een nieuw
wapen, waarvan zich de Fransche vliegers bedienen.
Plotseling, zoo vertelde een gewonde, voelde Ik een
stekende pijn in mijn rechtervoet vlak boven de hak.
Toen ik mijn voet bekeek, zag ik dat een metalen pijl
er ongeveer 1 centimeter ingedrongen was. Ik trok
den pijl er dadelijk uit. Ongeveer. 15 kameraden in
mijn buurt waren door dergelijke pijlen getroffen. Na
dat wij eenigszins van onze verbazing waren bekomen,
ontdekten wij van waar wij werden beschoten. Slechts
uit een vliegtuig, dat boven ons zweefde, konden wij
aldus zijn bedacnt. Onze wonden waren niet zwaar,
zoodat wij spoedig waren verbonden. Iedereen kroop
nu, zoo goed en zoo kwaad dat ging, onder wagens
om dekking te zoeken. Van de ongeveer 50 pijlen, die
naar beneden kwamen, troffen er 15 doel. Óver het
algemeen maakten de pijlen wonden in de weeke dee-
len en wondden zij slechts zelden groote gaten in
beenderen. Slechts een pijlschot, dat iemand op het
hoofd trof, was doodelijk.
De pijlen bestaan uit een stift van geperst staal,
1015 centimeter lang en 8 millimeter dik. Het be
nedeneind is massief en loopt uit in een spits, zoo
scherp als een naald. Van boven bestaat de stift uit
vier plaatjes, die een rechten hoek vormen. Door de
ze vermindering van de metaalmassa aan het boven
eind vallen de pijlen met de spits naar beneden. Door
de snelheid van het vliegtuig bestrijkt een bundel bij
na tegelijkertijd neergeworpen pijlen een vrij groot
met
oppervlak. Zoo werden in dit geval 4 compagnien,
een batterij, die daarachter stond en bovendien nog
een ander regiment getroffen.
KORTE BERICHTEN.
Uit Montreal wordt naar Londen gemeld, dat
Canadeesche oorlogsfonds 10 millioen gulden be
draagt.
Aan de „Daily Mail" wordt gemeld dat een
groepje Duitschers als Fransche officieren vermomc
is gearresteerd bij een poging om de spoorwegbrug
bij Oissel, in de nabijheid van Rouaan, in de lucht te
doen springen met het doel de verbinding tusschen
Parijs en Dieppe te verbreken.
De krijgsraad te Straatsburg maakt bekend, dat
tegen den advocaat Blumenthal, den voormaligen
Rijksdagafgevaardigde en burgemeester van Cölmar,
die als zoodanig lid der Eerste Kamer in Elzas-Lo
tharingen was, een rechtsvervolging wegens hoog'
verraad is ingesteld en zijn vermogen in beslag is
genomen.
De bekende Zweedsche schrijver en Noord
poolreiziger Sven Hedin heeft zich op uitnoo
diging van den Duitschen keizer naar het hoofd
kwartier in het Westen begeven, om zich persoonlijk
van den stand van zaken te overtuigen
De Engelsche admiraliteit heeft bepaald, dat
alle Engelsche torpedojagers en duikbooten, die dee
hebben genomen aan den zeeslag b ij Helgo
land, waarin drie Duitsche kruisers in den grond
geboord zijn, een geelkoperen plaat zullen krijgen,
waarop dit feit vermeld staat.
Naar Reuter uit Konstantinopel verneemt, heb
ben de Ooeben endeBreslau nog Duitsche
bemanning en is er nu op elk schip van de Turksche
vloot een Duitsch officier.
Volgens Havas, is de Duitsche admiraal Souchon
van de Goeben, benoemd tot opperbevelhebber van
de Turksche vloot'
Aan Prins August Wilhelm, de vierde zoon
van den Duitschen keizer, Is het ij z e r e n kruis
toegekend. Vijf zoons van den keizer zijn thans In
het bezit van dit hoogste eereteeken in den oorlog
Telegrammen uit Canada toonen aan, dat de
oorlog, die de mededinging van Duitschland heeft
doen verdwijnen, in verscheidene takken van nijver
heid een grooten opbloei heeft doen ontstaan,
meest in de katoen-, linnen- en Ljzerindustrie.
Het blijkt, dat de berichten omtrent den dood
van kolonel Von Reuter, bekend uit de
Zabern-zaak, ongegrond zijn. Wel werd zijn
paard onder hem doodgeschoten, doeh hij zelf bleef
ongedeerd.
Uit Upington wordt gemeld, dat 250 Duitschers,
een post te Nakob aanvielen. Het garnizoen
dat slechts uit vijf politiebeambten bestond, boot
tegenstand, totdat hun munitie verschoten was. Bi
een poging om te ontsnappen, werd er een gedooc
ea een, naar gevreesd wordt, doodelijk gewond. De
drie anderen werden gevangen genomen
Uit een sloot langs de buitenplaats Blankenburg
te Wassenaer, is opgehaald het lijkje van een pasge
boren kind, gewikkeld in een hemd, waarin zich te
vens eenige zware steenen bevonden.
Het stoomschip Martha Washington van een
Oostenrijksch-Amerikaansche maatschappij, dat te
Nieuw-York lag, is aan het Roode Kruis aangeboden
ten einde naar Europa te worden gezonden. Het aan
bod zal worden aanvaard, indien de daarvoor benoo-
digde gelden worden bijeengebracht.
INDISCHE BEGROOTINO 1915.
Bij de nota van wijzigingen zijn een aantal vermin
deringen voorgesteld in het ontwerp Indische begroo'
ting, daar de tegenwoordige omstandigheden dwin
gen tot de grootst mogelijke zuinigheid.
Tengevolge van de voorgestelde wijzigingen zullen
de gewone en de buitengewone uitgaven onderschei
denlijk een vermindering van 11,441,276 en
6,980,250 ondergaan,
HET DEFENSIEFONDS.
De Minister van Binnenlandsche Zaken deelt in di
Staatscourant mede, dat iemand, die onbekend
wenscht te blijven, zich onder eenige voorwaarden
bereid verklaard heeft 10 pet. van zijn vermogen, dat
op 136.000 wordt geschat, ter beschikking te stel
len van het fonds, waarvan de strekking bekend is ge
maakt in de Staatscourant van 30/31 Augustus.
DE LANDBOUW.
Het Hbld. had een onderhoud met den heer P.
van Hoek, directeur-generaal van den landbouw en
Smid, referendaris bij de afd. Landbouw. Er bleek
.m. uit, dat volgens deze heeren de landbouw op
het oogenblik voornamelijk lijdt ten gevolge van de
lagere veeprijzen, die veroorzaakt worden door het
dreigend gebrek aan veevoeder. Aan maïs vooral,
waarvoor we uitsluitend op import uit Amerika zijn
aangewezen, is groote behoefte. Op dit oogenblik
worden echter pogingen gedaan om, met medewer
king van de regeering, de coöperatieve vereenigin-
gen van veevoeder te voorzien.
De groote moeilijkheid zit 'm natuurlijk daarin,
dat Engeland en Frankrijk in beginsel geen bezwa
ren hebben ons op dat punt ter wille te zijn, doch
niet willen dat Duitschland door de te onzent inge
voerde producten zal worden gefourageerd.
Iemand die geacht kan worden van deze moeilijk
heid volkomen op de hoogte te zijn, vertelde dien
aangaande
„Hoe onaangenaam het ook voor onze landbou
wers en handelaars mag zijn, dat de aan hen ge
adresseerde ladiugen in beslag genomen worden,
van het standpunt der mogendheden die de zee be-
heerschen, valt er niet veel tegen in te brengen. Zij
hebben het in hun macht om Duitschland van allen
toevoer af te snijden. Het is te begrijpen dat zij
niet de kans willen loopen, dat die macht door
Nederland middellijk gebreideld wordt."
DE KERK EN DE NOODEN.
De Ring Enkhuizen heeft een schrijven gezonden
aan de Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk, waarin dit
college in overweging wordt gegeven een rondschrij
ven te richten aan de diaconieën, kerkvoogdijen, wees
huizen en andere heel- of half-kerkelijke instellingen,
met name aan diegenen daaronder welken het beheer
hebben over welvoorziene kassen, om hen op te wek
ken om ditmaal, in afwijking van hun overigens meer
beperkt arbeidsveld, aan de onder hun beheer staande
gelden een ruimer bestemming te geven.
Er wordt in het schrijven op gewezen, dat 't Chris
tenplicht is voor een ieder steun te bieden wegens den
algemeenen nood binnenslands en niet minder in het
verwoeste België.
„Waar zoo menigmaal is gerept van belasting der
gelden in de „doode hand", doet zich nu een goede
gelegenheid voor om te doen blijken dat onze kerke
lijke administratiën vermogen mede te leven met wat
het nationale leven beweeg en ruimer interesse heb
ben dan voor het enge gebied binnen de grenzen ha-
rer gemeenten. Ook hieruit heeft te blijken dat onze
Kerk met recht een Nationale Kerk wenscht te heeten."
De raad van Bloemen daal heeft 100.000 toege
staan voor den aanleg van een weg over de duinen
naar Zandvoort, uit te voeren door de toekomstige
werkloozen van Bloemendaal, Haarlem en Schoten.
In de provincie Groningen zullen binnenkort de
cartonfabrieken stopgezet worden, wegens gebrek
aan zoutzuur, waarvan Duitschland de uitvoer ver
bood.
Bij het Nederl. Comité tot steun aan de Belgische
slachtoffers is tot dusverre Ingekomen 53,447,
2887 frs. en 97 Mark
Het verbod van uitvoer van cacao is tijdelijk
opgeheven. Een Koninklijk besluit van 17 dezer ver
biedt den uitvoer van alle producten, afkomstig van
haver, tarwe en spelt, rogge, gerst, boekweit en maïs.
Te IJmuiden is opgericht eene onderlinge maat
schappij tegen oorlogsrisico, waarbij reeds over de
100 stoomtrawlers zijn aangesloten. De gemeente
raad van Velsen heeft besloten 10 pet. van de eventu-
eele molest-schade te dragen, echter tot een maximum
van 20,000, bovendien beloofde de gemeente voor
25,000 deel te nemen in het waarborgfonds.
Naar de „Rotterdammer" verneemt, is de Mi
nister van Oorlog niet genegen het aantal veldpre
dikers te vermeerderen.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
DE a.s. GOUVERNEUR VAN ATJEH EN O.
De N. R.Crt. verneemt dat luitenant-generaal H. N.
A Swart, civiel en militair gouverneur van Atjeh en
Ouderhoorigheden, in Mei a.s. 's lands dienst zal
verlaten. Er zou dan in Atjeh nog geen civiel bestuur
worden ingevoerd.
Generaal Swart zou als gouverneur van Atjeh wor
den opgevolgd door generaal-majoor C. H. van Riet-
sciioten, gewezen militair-resident van Timor, thans
commandant der 2de Militaire Afdeeling op Java, tij
delijk als regeeringscommissaria in de Westerafdee-
ling van Borneo werkzaam.
N. J. SINGELS, f
Te 's-Gravenhage is op 49-jarigen leeftijd over
leden de heer N. J. Singels, directeur van het elec-
trische bedrijf aldaar.
De overledene kreeg Indertijd opdracht om door
de Transvaalsche regeering te Johannesburg het
electrisch bedrijf voor verlichting en voor de mijn
werken in te richten.
Daarna werd hij door de Haagsche gemeente uit-
genoodigd om plannen op te maken voor het elec
trisch bedrijf. Voor vele gemeenten hier te lande
heeft hij omtrent inrichtng der electrische centrales
adviezen uitgebracht, zoo ook voor Alkmaar.
REGELING VAN HET STAATS-
SPOORWEGBEDRIJF.
Een wetsontwerp is ingediend tot regeling van het
Staatsspoorwegbedrijf.
Blijkens de memorie van toelichting zal, voordat
naasting van spoorwegen volgens de spoorwegover
eenkomsten van 1890 zou kunnen plaats hebben, een
veelomvattende arbeid te verrichten zijn.
De naasting zelf behoort niet tot de taak, welke de
tegenwoordige regeering zich heeft gesteld.
Doch de regeering moet bij haar houding ten op
zichte van het spoorwegbedrijf nimmer de mogelijk
heid van naasting uit het oog verliezen en hinderpa
len daartegen zooveel doenlijk vermijden of wegnemen
Dat deed ook de ambtsvoorganger van den tegenwoor
dig en minister van waterstaat door de voor het spoor
wegpersoneel zoo heilzame oplossing van het vraag
stuk der pensioneering te bevorderen. Deze minister
meent in denzelfden geest te moeten handelen, door
voort te werken aan den reeds verrichtten arbeid ter
organisatie van het Staatsspoorwegbedrijf. De vrucht
van dit inzicht is het thans voorgestelde ontwerp van
wet tot regeling van dat bedrijf.
KORTE BERICHTEN.
Te Arnhem is Zaterdagmiddag op 49-jarigen
leeftijd plotseling overleden de heer D. Fockema,
hoofdconsul van den A. N. W. B., voorzitter van den
Bond van Vreemdelingenverkeer en lid van den Am-
hemschen raad.
De li. IJ. S. M. bestond gisteren 75 jaar. De di
rectie ontving talrijke blijken van belangstelling. De
feestelijkheden, uitgesteld in verband met de tijdsom
standigheden, zullen later plaats hebben.
Naar men verneemt ia aan de Koningin ver-
zoGht het besluit van den Gemeenteraad van Velsen,
die den geschorsten architect zonder de uitspraak
van het scheidsgerecht af te wachten ontsloeg, te
willen vernietigen.
Te Cadzand (Zeeland) is Zaterdag door een
paar vrouwen een afgedreven mijn op het strand
gevonden. Vermoedelijk is deze afkomstig van de
gelegde mijnen in de Wielingen aan den mond van
de Wester-Schelde.
STADNIEUWS.
KURT REPENNING.
In den middag van 3 Aug. werd hij gids van 'n ba
taljon jagers, dat zich door het Aachener Wald naar
zijn jjKriegserlebnisse", waaraan wij het volgende
ontleenen:
In den middag van 3 Aug. werd gids van een batal
jon jagers, dat zich door het Aachener Wald naar
iiergenrath moest begeven, 's Avonds kreeg hij op
dracht naar Aken te gaan o meen aantal stafkaarten
uit de kazerne te halen, den volgenden morgen om 9
uur moest hij terug zijn. In de kazerne kreeg hij een
gewichtig militair bevel aan het bataljon jagers over
te brengen. Men stelde een auto ter zijner beschik
king. Gemakkelijk ging het niet om de toestemming
zijner ouders te krijgen voor de nachtelijke reis. Om
11 uur 's avonds ging hij weg, met de belofte den
volgenden avond terug te komen. Met het leger
hij woonde beraadslagingen van officieren bij trok
hij België binnen.
Toen hij 's middags vier uur weg zou gaan, eerst
naar Herbesthal en vandaar met den trein naar Aken
vonden de officieren dit veel te gevaarlijk. Ze wil
den duizend tegen één wedden, dat hij alleen niet le
vend thuis kwam. Het bataljon wilde hem in zijn be
scherming nemen en zijn ouders zou men bericht stu
ren, hetgeen echter onmogelijk bleek.
Men rukte verder op. Plotseling zag men een vij
andelijke vlieger. Om de zwakte te maskeeren werd
een truc gebruikt. In een paar minuten was een boom
stam afgezaagd en van twee raderen voorzien; twee
paarden werden er voorgespannen en met de noodige
manschappen ging het in galop naar een boeren
plaats met het bevel terug te keeren, zoo gauw de
vliegers niet meer zichtbaar waren. Zoo geschiedde
en wat vermoed werd, gebeurde: het volgende oogen
blik sloegen Belgische artillerieschoten in de boerde
rij en beschoten de Belgische bewoners.
Kurt vertelt dan verder, hoe hij als vrijwilliger
werd ingeschreven. Zijn eerste schot, dat hem door
den terugslag van het geweer een slag in het gezicht
gaf, ging op 200 M. afstand in een vensterruit. Een
officier, die een meisje van 16 jaar den weg vroeg,
werd door een revolver, dien ze verborgen hield, ge
dood. Een soldaat liet van ontsteltenis het geweer
vallen. Een oogenblik later hing het meisje aan een
boom.
Steeds verder ging de opmarsch in het vijandelijk
land. Na veel strijd kwam men in de nabijheid van
Visé. Daar kreeg hij 's avonds het bevel, de veldpost
te verzamelen. Hij moest de post aan een daarvoor
aangewezen officier overgeven en het bataljon jagers
pas den volgenden morgen over de Maas volgen. De
post werd dan aan een Hollandschen padvinder over
gegeven, die een band van het Roode Kruis om den
arm had en verder een vlag meedroeg, welke te ken
nen gaf, dat hij bij het Roode Kruis behoorde. In
vluggen draf reed de padvinder naar de Hollandsche
grens. Spoedig werden schoten gehoord en het paard
kwam zonder ruiter terug. Drie soldaten vertelden
later, dat franc-tireurs den padvinder hadden gedood.
Kurt kwam over de Maas granaten van de forten
van Luik vielen in het water, zonder te ontploffen,
doch maakten allen nat als poedels en toen hij
aan de overzijde was, had hij zijn geweer vergeten,
zoodat hij den overtocht nog eens moest maken.
Kurt, die een ambulancewagen bestuurd had, be
reikte deze weer per fiets. Plotseling sloeg er een
granaat in, waardoor de wagen in de lucht vloog.
Gelukkig bevond hij zich niet in de onmiddellijke na
bijheid.
Per fiets ging het toen naar Herstal bij Luik. On
derweg kreeg hij een schampschot aan de hand. Twee
dokters verbonden hem, nauwelijks waren ze 20 pas
van hem af, toen beiden werden doodgeschoten door
franc-tireurs. Generaal von Emmich beval dat Kurt
met andere gewonden in een auto moest, om naai
Aken te worden gebracht. Bij de Hollandsche grens
wees een Hollander hem een verkeerden weg, en zoo
kwam men in Maastricht, waar hij met de anderen
ontwapend en verbonden werd. Herhaaldelijk nam
hij deel aan het transporteeren van verbandartikelen
voor de Duitsche gewonden aan de grens en werd,
zoo schrijft hij, daarop gevangen genomen onder ver
denking van spionnage. Voor hun transport naar
het intemeeringsdepot zouden we in Maastricht nog
deelnemen aan de begrafeqis van den voor het vader
land gesneuvelden zoon van den bestormer van
Luik. Men zag hiervan af, om niet nog meer opzien
te baren.
„Met onze soldaten en licht verwonden, die uit on
bekendheid met het terrein over de Hollandsche grens
gekomen en gevangen genomen waren, moest ik mee
naar Alkmaar. Voor ons allen, die zoo graag verder
meegestreden hadden, was de reis en ook de marsch
door Amsterdam tusschen de ons aangapende menigte
zeer pijnlijk. In Alkmaar werden we in de Hoogere
Burgerschool ingekwartierd en goed verzorgd. Ieder
soldaat kreeg bovendien voor iederen dag 10, en iede
re onderofficier 25 ets.
Nauwelijks was het bericht van onze interneering
als een loopend vuurtje door heel Holland gegaan en
bekend geworden, dat er ook een padvinder uit Aken
bij was, of dadelijk kwamen mijn vrienden van de Am-
sterdamsche padvindersvereeniging, vermoedend dat
ik het kon zijn, in Alkmaar. Ze stelden zich, om bi]
me te zijn, dadelijk ter beschikking van de militaire
autoriteiten voor het verrichten van ordonnancedien-
sten, en zorgden voor mij. Mijn rugzak was in Bel
gië verloren gegaan, mijn padvinderstenue geheel be-
modderd en verscheurd en mijn schoenen waren to
taal aan flarden. Ze hebben voor alles gezorgd. Hen
en hun ouders dank ik hartelijk op deze plaats.
Mijn ouders ontvingen van alle correspondentie en
telegrammen slechts één brief. Toen echter kwam
een telegram van mijn vader gericht aan den vriende
lijken commandant van het intemeeringsdepot met de
mededeeling, dat hij komen zou. Ik verwachtte hem
met spanning in Bergen bij Alkmaar, waar we intus-
schen waren heengegaan en in tenten waren onderge
bracht. Mijn vader had bij de militaire autoriteiten
mijn vrijlating weten te bewerken, omdat ik nog nid
militieplichtig was. Zoo vlug ging ons vertrek uit
Alkmaar niet in zijn werk. Wij moesten nieuw
worven vrienden bezoeken. Toen ik kort voor
ver-
ons
vertrek nog ziek werd, hebben allen mij zoo zorgvul
dig verpleegd en zoo hartelijk voor me gezorgd, dat
ik hen mijn leven lang gedenken zal."
VERBETERING.
Niet Dinsdag 23 September, maar Woensdag 2j
September 's namiddags 1 uur, vergadert de Raad
dezer gemeente.
I
