DAGBLAD VOOR ALKMaAR EN OMSTREKEN. r 1 o gr. Vi bet westelijk oorlogsterreia. Vao bat zuidelijk oorlogsterreiu. me nu nosnn No. 263. Honderd en zestiende Jaargang. 1914 VRIJDAG 6 NOVEMBER. In de koloniën. VAN DEN BALKAN. VARIA. NEDERLAND. Abonmntsprils per 3 maanden 10.30, fr.p. post f 1.-. AdTorteotleprlls 10 ct p. rogel, pote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- eo Handelsdrukkerij r.é. HERHs. COSTER iZOON, Tnordam C 0. Telefooonr. 3. LANDWEER en MILITIE. ALKMAAR, 6 November. Na de Engelache is thans de Duitsche vloot aan de beurt. De Duitsche vloot is van jongen datum. Zij bezit geen traditie, want dit is de eerste zee-oorlog, waar aan zij deelneemt. Toen Duitschland nog geen koloniën bezat, had het ook geen behoefte aan een machtige vloot en kon het volstaan met een kustverdediging. Sinds het Duitsche rijk echter koloniseerende mogendheid is geworden en de toekomst op het water is gaan zoeken, diende het ook een vloot te bezitten, welke zijn belangen op en over de zee zou kunnen beschermen. Overzeesche belangen vereischen nu eenmaal een sterke vloot. De geschiedenis van ons eigen land leert, wat er van deze belangen terecht komt, wanneer er voor hun bescher ming onvoldoende is gezorgd. Wij denken bijv. aan Willem V, die reeds in 1767 op den bouw van oor logsschepen had aangedrongen en in 1771 schreef „wij moeten niet wachten, tot Hannibal voor de poorten is", en wien in 1772, toen de nood aan den man kwam, toen Engeland met zijn 300 oorlogssche pen aan ons land met zijn twintigtal den oorlog ver klaarde, van patriottische zijde werd aangezegd: „een vloot hadt gij moeten en gij alleen kun nen bezorgenToen was het echter reeds te laat, toen kon Engeland doen wat het verkoos en het sloeg onzen handel lam en nam St. Martin, Saba, de kust van Guinea, Berbice, Demerary Duitschland kreeg in 1884 door in-bezit-neming van Togoland zijn eerste kolonie, Kameroen en Duitsch-Zuid-West-Afrika en de Carolinen-eilanden volgden spoedig en dadelijk werd met de uitbreiding der vloot een aanvang genomen. Men zocht aanvan kelijk zijn kracht in een torpedovloot van 1884 tot 1888 werden er honderd torpedo-booten gebouwd, t^jet zoodra kwam Keizer Wilhelm II aan de regee- rmg of de vloottactiek werd gewijzigd en in plaats van kleine schepen, van weinig beteekenis voor ge vechten in volle zee, werden er pantserschepen op stapel gezet, ten einde de Duitsche marine in gevechts- waarde de andere groote mogendheden te doen even aren. Het begon in 1888 met twee pantserdekkrui- sers, de Prinz Wilhelm en de Irene, schepen van 4300 ton, die nog bestaan, doch tegenwoordig slechts geringe waarde hebben, hetgeen ook geldt von de acht gepantserde kustschepen, van 18881895 ge bouwd. Reeds in 1889 werd besloten tot den aanbouw van 4 pantserschepen van 10.000 ton, die in 1893 ge reed kwamen, waarvan er later twee aan Turkije wer den verkocht, zoodat die thans toch weer aan den Duitschen kant staan. Nadat in 1898 de eerste vloot wet tot stand kwam, volgde in 1900 Engelsche schepen hadden tijdens den Boerenoorlog een paar Duitsche booten in Zuid-Afrika aangehouden, om te onderzoeken of er contrabande aan boord was een tweede, waarbij werd bepaald, dat het eerste en het tweede eskader de actieve slagvloot, het derde en het vierde de reserve-slagvloot zouden vormen. Voorloo- pig zou alleen het eerste eskader voortdurend in dienst zijn, den kern der slagvloot uitmaken en be staan uit 8 slagschepen en 5 of meer kruisers. Voor het buitenland zou er een kruiser-eskader zijn. Het vlootprogram bevatte den aanbouw van 38 slagsche pen, 14 groote en 38 kleine kruisers. In 1906 (na de Marokko-crisis) werden hieraan zes groote kruisers, welke de Rijksdag van dit program had geschrapt, toegevoegd en werd tevens besloten de vloot in den loo£> der jaren met 144 torpedobooten en enkele on derzeeërs uit te breiden. In 1908 werd vastgesteld, dat de leeftijdsgrens van slagschepen werd teruggebracht van 25 tot 20 jaar, waardoor het noodig werd, aan het program eenige nieuwe slagschepen toe te voegen. Aanleiding was de samenvoeging van verschillende Engelsche eskaders tot een Noordzee-vloot. In 1912 nadat Engelhnd opnieuw zijn Noordzee-vloot had uit gebreid en er het voorafgaande jaar ernstige verwik kelingen waren geweest (Agadir!), werd de strijd vaardigheid der Duitsche vloot verhoogd, door het derde'eskader blijvend in dienst te houden en drie slagschepen en twee kleine kruisers aan het program toe te voegen. Het resultaat van dit alles is geweest, dat Duitsch land bij het uitbreken van den oorlog een vloot bezat van 33 slagschepen (7 in aanbouw), 12 gepantserde kruisers, 41 beschermde kruisers (4 in aanbouw), 4 onbeschermde kruisers, 203 torpedo»booten en 23 on- zeeërs (15 in aanbouw). Zeventien schepen zijn van het dreadnought-type, de te Konstantinopel vertoeven de Göben meegerekend. In vredestijd zijn de schepen voornamelijk verdeeld tusschen de Oostzee- en de Noordzeestations. Kiel (Oostzee) en Wilhelmshaven (Noordzee) zijn de voor naamste marinewerven, Helgoland (Noordzee), Cux- haven (Noordzee) en Sonderburg (eiland Alsen bij de Kleine Belt), Bremershaven (Noordzee), het eiland Borkum (Noordzee), zijn de marine-bases of de ver sterkte steunpunten, waar de schepen bescherming vinden of kolen, munitie en levensmiddelen kunnen opdoen. In strategisch opzicht van bijzonder groot belang is het in Juni j. 1. geheel gereed gekomen Keizer Wil helm-kanaal, dat Kiel met de Elbe (Cuxhaven), dus Noord- en Oostzee met elkaar verbindt. Van 1887 tot 1895 werd dit kanaal gegraven. De kosten bedroegen 94 mlllioen gulden. In 1907 werd in verband met het grooter worden der schepen een aanvang gemaakt met de verbreeding en de uitdieping van het kanaal, het geen 132 mlllioen gulden heeft gekost. De feestelijke heropening werd bijgewoond door.Britsche sche pen! En de uit- en vergraving had geen ander doel dan het offensief der Duitsche vloot tegenover de Britsche te verdubbelen. Immers dit kanaal stelt de grootste oorlogsschepen in staat in elf uur van Noord- naar de Oostzee en omgekeerd te stoomen. Maar bovendien kunnen die schepen op vier plaatsen keeren, zoodat eigenlijk nooit valt te zeggen, wat de schepen, die het kanaal ingaan in den zin hebben 1 Natuurlijk zijn de ingangen sterk verdedigd: Helgo land is een geweldig zwaar bewapend zeefort, de Elbe mond is zoo krachtig mogelijk versterkt en ook Kiel biedt de grootste bescherming, De Duitsche „Hochsee flotte", ook wel „Ausfalls- flotte" genoemd, bestaat uit 21 slagschepen, 3 kruiser slagschepen 8 kleine kruisers, 77 torpedobooten en 22 onderzeebooten. Bedenkt men, dat de Britsche „Home- fleet" samengesteld is uit 42 slagschepen, 8 kruiser slagschepen, 100 kruisers, 250 torpedobooten en 75 onderzeeërs, dan begrijpt men ook, dat de Duitsche admiraliteit gaarne den vijand ter zee, om met gene raal Joffre te spreken, eerst wat afknabbelt! Natuurlijk kunnen wij niet alle vloten der oorlog voerende landen zoo uitvoerig behandelen als de twee voornaamste. Morgen zullen we echter de groe- 'peering der oorlogsschepen in de verschillende zeeën eens nagaan en dan zal er vanzelf wel gelegenheid zijn om ook nog wat gegevens van andere vloten te vermelden. Er is alweer geen groot nieuws vandaag. Engeland heeft thans officieel kennis gegeven van de annexatie van het eiland Cyprus. Deze annexatie bestendigt fei telijk een bestaanden toestand. Tijdens den Russisch- Turkschen oorlog wist Engeland, welks politiek door Disraeli werd geleid, zich door een geheim verdrag met den Sultan te verzekeren van den afstand van het eiland Cyprus, in ruil waarvoor het de garantie der Aziatische bezittingen van Turkije op zich nam. Cy prus is een eiland ongeveer 4 maal zoo groot als de provincie Noord-Holland, rijk aan hulpbronnen, maar voor Engeland vooral van belang als een sterk punt in de Middellandsche Zee bij Klein-Azië en Ara- bië. Engeland was er reeds heer en meester (hoofd van het bestuur en opperbevelhebber was een Britsche High Commissioner). Veel verandering brengt de an nexatie echter niet. Duitschland heeft weer een formulier losgelaten, dat in grooten getale te Brussel werd gevonden en waaruit blijkt, dat een Engelschman met medeweten zijner regeering in België requisites kon gelasten, hetgeen in verband wordt gebracht met een maatregel voor mobilisatie, die zonder goedkeuring van de Bel gische regeering niet denkbaar wordt geacht. Of deze Duitsche voorstelling juist is, valt natuurlijk niet te beoordeelen. Men schijnt in elk geval te Brussel erg slordig met gewichtige papieren te zijn omgegaan. Te Berlijn moeten er nog heel wat documenten in petto liggen. Af en toe wordt er eens een gepubliceerd. Het doel is natuurlijk aan te toonen, dat België met de en- tente-mogendheden onder één hoedje speelde. Zelfs wanneer dit bewijs volledig geleverd zou kunnen worden, kan dit Duitschland's houding ten opzichte van België nimmer rechtvaardigen, daar deze houding officieel met een beroep op de militaire noodzakelijk heid werd gerechtvaardigd en zij bovendien reeds lang voordat die papieren werden gevonden, was aan genomen. Aan Turkije is nu de oorlog verklaard, de Londen- sche Gazette bevat de formeele oorlogsverklaring aan dit rijk wie dus bijzonder aan de vormen hecht, kan zich bevredigd toonen De Turken hebben nu hun officieele berichten en natuurlijk verslaan zij de Russen! Zij introduceeren verder een nieuw element in den oorlog, althans moe ten zij 100.000 kameelen klaar hebben staan om Sinaï te doorkruisen. Bevestiging van deze woestijn(oor- logs)schepen dient afgewacht. Van meer belang is het Russische communiqué, vol gens hetwelk de Russen nog steeds terrein winnen aan het front in Oost-Pruisen, de Duitschers nog maai altijd terugtrekken evenals de Oostenrijkers en de Russen de rivier de San overgetrokken zijn. Het moet wel een geweldige nederlaag zijn ge weest, die de Russische legers hebben toegebracht. De Duitschers zullen vrij zeker niet weer tot staan ko men, voordat de troepen de linie Czentochowa-Ka- lisch, vlak bij de grens, hebben bereikt en het is zeer de vraag, of zij voeling met de Oostenrijkers gehou den hebben, dan wel of de Russen de legermachten hebben gescheiden. Op het Westelijk oorlogsveld, ten noorden van de Lys, in België dus, hebben de operaties geen nieuws gebracht. De Duitschers zeggen een hevigen aanval bij Nieuwpoort tusschen de zee en het onder water gezette gebied, van de Belgen, gesteund door Engel- schen en Franschen, gemakkelijk teruggeslagen te heb ben, de Franschen verklaren, dat tusschen Dixmuiden en de Lys de Duitsche aanvallen opnieuw zijn begon nen, ofschoon met minder kracht. Groote wijzigingen zijn er echter hier niet in den toestand gekomen. En elders evenmin. Natuurlijk weten de Engelsche bladen weer allerlei successen en precies de dooden van den vijand te melden, hetgeen .de verbeelding prikkelt, doch overigens met van belang is. Teekenen wij ten slotte aan, tut Perzië heeft laten weten, dat het zijn strikte neutraliteit "handhaaft. Maar het klink wel eenigszins vreemd, dat het Groot-Brit- tanje heeft verzocht er toe mede te werken, dat het Perzische gebied geen oorlogBtooneel wordt Wat dit te beteekenen heeft, zullen we moeten afwachten. Over de zeegevechten zijn er merkwaardig genoeg heden geen nadere bijzonderheden gekomen. DE STRIJD IN BELGIë EN M.-FRANKRIJK. Het Fransche communiqué van gistermiddag 3 uur meldt: Op onzen linkervleugel hebben de troepen der geallieerden eenig terrein gewonnen ten oosten van Nieuwpoort en op den rechteroever van de IJser. Gisteren hebben de Duitschers wederom aanvallen gedaan, hoewel minder hevig, op een aantal punten van Dixmuiden af tot aan de Lys. De Fransch-Engelsche linies zijn nergens achteruit geweken en onze troepen, die tot het offensief zijn overgegaan, zijn in verschillende richtingen aanmer kelijk vooruitgekomen. In de streek van Roye hebben wij ons gehandhaafd in Quesnoy en San ter re en zijn wij merkbaar vooruit gegaan in de richting van Audechy. Aan het centrum zijn de Duitschers weder kracht dadiger opgetreden, vooral met hun artillerie. De aanvallen op verschillende punten van ons front zijn ten slotte afgeslagen na een gevecht, dat den ganschen dag geduurd heeft. BOMMEN IN ENGELAND. De „Köln. Ztg." deelt mede, dat een Duitsch vlieg tuig der in Noord-Frankrijk staande troepen over het banaal is gevlogen en ten noorden van Dover twee bommen heeft geworpen, aldus verneemt de N. Rott. Crt. uit Keulen. Na eene tocht van 5y2 uur is het vliegtuig behouden bij de troepen teruggekeerd. DE STRIJD IN POLEN EN GALICIë. Officieel wordt te Weenen bekend gemaakt: Ook gisteren verliepen dg operaties op het noordelijk oor- logstooneel geheel en al volgens het opgemaakte plan. Onze troepen verjoegen den vijand, die zich genes teld had aan den westoever van de San, uit al zijn stellingen, namen meer dan duizend man gevangen en maakten machine-geweren buit. Ook in het Stryjdal vermocht de vijand onze aan vallen niet te weerstaan. Hier werden vijfhonderd Russen gevangen genomen en een machine-geweer en ander oorlogsmateriaal buitgemaakt. IN ARMENIë. Een officieel bericht uit Konstantinopel meldt: De Russen begonnen hunne posities in de nabijheid van de grens te versterken, werden echter volkomen terug geslagen uit het gebied van Kara Kilissa en Iechan. DE BESCHIETING DER DARDANELLEN. Een officieel Turksch bericht zegt: Bij de beschie ting van den ingang der Dardanellen loste de vijan delijke vloot 240 schoten, zonder echter belangrijke schade te veroorzaken. Onze forten losten slechts tien schoten, waarvan een een Engelsch pantserschip trof, waarop een ontploffing vólgde. Bij Aivala in Klein-Azië is een Engelsch stoom schip tot zinken gebracht. DE OPSTAND IN ZUID-AFRIKA. Een aan de regeering getrouw gebleven commando is slaags geweest met opstandelingen in het district Rustenburg, waarbij het twee man aan gedooden en vijf aan gewonden verloor. Later nam Botha het be vel van het commando op zich, dat toen de opstande lingen uiteenioeg. Op verschillende plaatsen geven de opstandelingen zich over,, meldt Reuter uit Pre toria. HET BOMBARDEMENT VAN TSINGTAU. Uit Tokio is te Nieuw-York het volgende officieele bericht ontvangen: Het bombardement van Tsingtau wordt krachtig voortgezet. In den nacht van 3 Nov. deden de Duitschers een te genaanval. De electris^he centrale is vernield. DE OORLOGSVERKLARING VAN ENGELAND. Een buitengewone uitgave van de „London Gazet- te" bevat den tekst van de formeele oorlogsverklaring aan Turkije. In Londen is een proclamatie aangeplakt, waarbij verklaard wordt, dat Engeland in staat van oorlog is met Turkije. Tegelijkertijd werd afgekondigd de an nexatie van Cyprus. De proclamatie verklaart, dat het woord „vijandelijk" ook betrekking heeft op de Turk- sche bezittingen met uitzondering van Egypte, Cyprus en alle gebieden, die Engeland of de geallieerden reeds hebben bezet. DE HOUDING VAN BULGARIJE. De leiders der oppositiepartijen zijn gisteren door HINDERWET. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR brengen ter algemeene kennis dat door hun College vergunning is verleend aan de Directie van The Condensed Milk Company of Holland Ltd. te Rotterdam, tot van een Bouilleur ketel van 72 M' verwarmend opper vlak door een Lancashire ketel van 100 Ms verwar mend oppervlak en door het bijplaatsen van een elec tro-motor van 6 P.K. in het perceel Heldersche weg, wijk E, kadastraal bekend gemeente Alkmaar Sectie C. no. 2869. Alkmaar, den 2 November 1914. Burgemeester en Wet houders voornoemd: G. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. De Burgemeester van Alkmaar brengt ter kennis van belanghebbenden, dat de boven bedoelde nltkeerlngen (loopende over het HJ dvak van 80 October tot en met O Novem ber) zullen plaats hebben ten Stadhnlce op ZATBBDAG 7 ÏOVEMBEB aus. voor zooveel de LAlfDWEEB betreft van 1011 uur en voor zooveel de MILITIE aangaat van 11 18 uur. Alkmaar, 6 November 1914. De Burgemeester voornoemd, G. RIPPINQ. minister Radoslawof ontvangen, die hen de positie van Bulgarije in de tegenwoordige omstandigheden uiteen zette. Aan het einde van het onderhoud hielden de leiders een bespreking, waarna ze aan de pers meedeelden, dat volgens de verklaringen van minister Radoslawof, Bulgarije in den tegenwoordigen toe stand besloten is de houding van strikt loyale neutra liteit te handhaven. VLAAMSCHE HUMOR. Bij Antwerpen staat een Duitsche schildwacht. Daar komt een man met een fiets aan. De schildwacht roept hem aan, doch de fietser rijdt door. Nu wil de schildwacht hem achterna, doch het sjouwervolk, dat in de buurt is, doet alsof het niet begrijpt wat er aan de hand is. De menschen dringen rond den schild wacht, om hem de vervulling van zijn plicht te be moeilijken. „Wat is er toch?" roepen ze. De schildwacht antwoordt iets van „ein Mann mit einem Rad." „Wat? vragen de omstanders ongeloovig „Is er een rat?", en ze doen, alsof ze een rat op den grond gaan zoeken. „Der ist dahin gelaufen" roept de schildwacht. „O, is de rat weggeloopen" en ze staken het zoeken, want de fietser is er van door.... KORTE BERICHTEN. JOFFRE FRENCH Al splitst men hun namen in tweeën, de beide op perbevelhebbers van de Fransche en EngeT scne troepen grijpen zoo in elkaar, zijn zoo taai, dat zij zien uesuuods met elkanders helft weer op de been uetpen, zegt ue N. Ct. Prins Joachim Albrecht van Pruisen, zoon van den vroegeren prins-regent van Brunswijk, is op het Westelijk ooriogstooneei gewond. Belgische vluchtelinge n, die over Duitsch grondgebied naar Zwitserland willen gaan, worden daar te lande alleen toegelaten, indien zij bewijzen kunnen, dat zij over de noodige middelen beschikken om gedurende eenigen tijd in hun levens onderhoud te voorzien. Bij een oefenvlucht met een tweedekker te Johan- nisthal zijn twee Duitsche marinevliege rs gevallen en zoo ernstig verwond, dat zij kort daarna zijn bezweken. Het Zwitsersche leger heeft skiloopers- korpsen, die dezen winter o. a. in de Jura en aan de Italiaausche grens dienst zullen doen. Er is nu te Davos ook een vrijwillig skilooperskorps gevormd. Er was beweerd, dat de E m d e n bij haar aan val op de Russische en Fransche oorlogsschepen bij Penang, de Japansche vlag zou hebben ge voerd, om ongehinderd te kunnen naderen. De Lon- densche „Morning Post" heeft nu berichten uit parti culiere bron ontvangen uit Liverpool, die behelzen dat dit verhaal van de vlag niet waar is. anuit Aken moeten 200 arbeiders en ingenieurs in een trein naar Antwerpen zijn vertrokken, om aldaar een Zepjp el inloods te helpen bouwen. Zondag zijn 15 Krijgsgevangen burgers van Visé uit Duitschland teruggekeerd. De oudste van hen is op de terugreis overleden. Ze hadden allen op óe ruggen van hun jassen met witte verf geschreven: Kriegsgefangen Münsterlager. Gisteren is te Londen het vonnis uitgesproken in zake de anti- Duitsche betoogingen te Deptford. Drie man kregen gevangenisstraf resp. van twaalf, zes en vier maanden. De andere beklaagden moesten waar den geven, dat zij zich verder aan geen wanorde lijkheden zouden schuldig maken. Het meerendeel gaf zich op voor den dienst. - In een kabinetsorder van den Duitschen keizer wordt een bedrag van 450 uitgeloofd, voor elk ma chinegeweer dat op den vijand veroverd wordt. OORLOGSLEENING OF HEFFING INEENS. In een artikel in „Vragen des Tijds" heeft dr. Bos betoogd, dat we het moeten aandurven de oorlogslas ten in eens te delgen. Dr. Kuyper pleit in de Stan daard voor een leening op niet te langen termijn. Hij stelt het tusschen 10 en 20 jaar. Dr. Kuyper acht de ALKMAARSCHE COURANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1914 | | pagina 1