DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
HING Vil HBCEH
Ned. Taal en Rekenen.
No. m
Honderd en zestiende jaargang.
1914.
WOENSDAG
25 NOVEMBER.
MILITIE en LANDWEER.
Gemeenteraad van Alkmaar,
op Wosnsdag 25 NOVEMBER WH, flam. 1 uur.
FEUILLETON.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar 10,80; franco door het geheele Rijk f 1,
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkei^
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Telefoonnummer 3.
De Burgemeester van Alkmaar brengt ter
fcAimia van belanghebbenden, dat de ult-
keerlng van de vergoedingen (loopeude
over bet UJdvak van 10 tot en met 35 No
vember) aal plaats hebben ten Stadhuize op
Donderdag, «O November a.s., voor zoo
veel de LINDWIEB aangaatvan 10 11
uur en voor aooveel do MILITIE betreft
van 11— 18 nnr.
Alkmaar, 21 November 1014.
De Burgemeester voornoemd,
O. RIPPINQ.
van den
Voorzitter de Burgemeester de heer 0. Ripping.
Secretaris de heer Donath.
Tegenwoordig 17 leden. Afwezig de.heer Glinder-
man, één vacature.
De notulen der vorige vergadering worden vastge-
Ingekomen stukken en mededeelingen.
a. een schrijven d.d. 5 Aug. 1914 van het bestuur van
de Tucht-Unie, gevestigd te Utrecht, houdende ver
zoek, het doel der Vereeniging: „bestrijding van
tuchteloosheid onder het Nederlandsche volk, ten
einde zijn zedelijke, geestelijke en lichamelijke
kracht te verhoogen", te steunen.
Oesteld in handen van B. en W. ter afdoening.
b. een schrijven van Oedep. Staten d.d. 28 Oct. 1.1.,
No. 21, ten geleide van het goedgekeurde raadsbe
sluit van 23 Sept. 1.1. Nos. 13 a en b, betreffende
pensionneering van gemeente-ambtenaren.
Voor kennisgeving aangenomen.
c. een schrijven d.d. 30 Oct. 1.1. van den heer Mr. H.
Boelmans ter Spill, houdende bericht, dat hij ont
slag neemt als lid van den Raad en als ambtenaar
van den burgerlijken stand dezer gemeente.
D e V o o.r z i 11 e r zegt, dat men gehoopt had
dat men den heer Boelmans ter Spill behouden
had als lid van den raad. De gezondheidstoe
stand van den hr. Ter Spill heeft dat niet toegelaten.
De raad heeft dus in dit ontslag te berusten.
Het ontslag als ambtenaar van den Burgenlijken
Stand stelt de Voorzitter voor om onder dankbe
tuiging te verleenen.
d. een schrijven d.d. 31 Oct. 1.1. van den heer Mr. P.
van Heijnsbergen, houdende verzoek om ontslag
als lid der Commissie tot wering van schoolver
zuim, wegens vertrek uit de gemeente.
Onder dankbetuiging verleend.
e. een schrijven d.d. 4 Nov. 1.1. van Oed. Staten, ten
geleide van het goedgekeurde eerste suppletoir ko
hier van de Hondenbelasting, dienst 1914.
Voor kennisgeving aangenomen.
f. een schrijven d.d. 5 Nov. 1.1. van het College van
Directeuren van zelfstandige keuringsdiensten in
Nederland, houdende verzoek, het voorstel, den
Raad aangeboden, om den Directeur van het Open
baar Slachthuis naast de keuring van vee en
vleesch tevens op te dragen het onderzoek ende
beoordeeling der overige levensmiddelen, niet aan
te nemen.
Te voegen bij de desbetreffende stukken.
g. een schrijven d.d. 6 Nov. 1.1. van het bestuur der
Vereeniging „Kinderkleeding en Kindervoeding",
alhfër, houdende dankbetuiging voor de toegeken
de subsidie voor het jaar 1915.
Voor kennisgeving aangenomen.
h. een schrijven dd. 9 Nov. 1.1. van Jac. Oroet, hou
dende bericht, dat hij ontslag neemt als lid der
Commissie van Toezicht op het Lager Onderwijs.
Eervol verleend onder dankbetuiging der be-
bewezen diensten.
i. een schrijven d.d. 12 Nov. 1.1. van E. Kalverboer,
houdende verzoek aan de twee in aanbouw zijnde
straten, gelegen tusschen den Kennemerstraatweg
en de Prins Hendrikstraat, de namen te verleenen
van „Van Deventerstraat" en „De Meesterstraat".
Oesteld In handen van B. en W. om bericht en
raad.
j. een schrijven d.d. 12 Nov. 1.1. van den heer C. J.
Ooes, waarbij een stukje grond, ter grootte van
71/2 vierk. Meter, gedeelte van het perceel kadas
traal bekend gemeente Alkmaar, Sectie F No. 2058
en gelegen aan den Nieuwlandersingel, der ge
meente te koop wordt aangeboden voor de koop
som van 5 per vierk. Meter.
De Voorzitter zou er geen bezwaar ia zien
dit stuk direct te behandelen. Hij meent echter dat
het op den weg ligt, dat aan de gemeente dat stukje
i gratis wordt afgestaan. Dat Is ook vroeger ter plaatse
gebeurd. De voorzitter stelt dus voor om aan den
heer Goes te berichten, dat de gemeente het stukje
grond wel wil overnemen, doch gratis.
Goedgekeurd. VT
k. een besluit van Ged. Staten d.d. 18 Nov. 1.1. No.
95, waarbij de gemeenterekening over den dienst
van 1913 wordt gesloten met vaststelling van het
bedrag der ontvangsten op 884.104.72, der uitga
ven op 841.905.57y2 en mitsdien van het batig
saldo op 42.199.14V2.
Voor kennisgeving aangenomen.
1. een schrijven d.d. 18 Nov. 1914, No. 59, van Ged.
Staten ten geleide van het goedgekeurde Raadsbe
sluit d.d. 28 Oct. 1.1. No. 4, betreffende het aanleg
gen van straten door de Vereeniging voor Volks
huisvesting „Alkmaar".
Alsvoren.
m. een schrijven d.d. 21' Nov. 1.1. No. 495 van de Ge
zondheidscommissie alhier, betreffende het instel-
len van een keuringsdienst op voedingsmiddelen.
Te behandelen bij punt 2 der agenda,
n. een schrijven d.d. 23 Nov. 1.1. van het Bestuur
van den Bovenpolder te Egmond aan den Hoef,
houdende verzoek gedeelte in de kosten van
jaarlijksch onderhoud van den Achterweg in dien
polder voor rekening der gemeente Alkmaar te ne
men.
Gesteld in handen van B. en W. om bericht en
raad.
o. een schrijven d.d. 23 Nov. 1.1. No. 39/13354 van
den voorzitter van Ged. Staten, houdende uitnoo-
diging 's Raads besluit van 28 Oct. 1.1. No. 9a tot
het aangaan van een kasleening groot 200.000,
aan te vullen met de bepaling, dat de rente in geen
geval meer zal bedragen dan ten hoogste 1 pet.
boven de disconto-rente der Nederlandsche Bank.
De Voorzitter stelt voor den aanhef van het
besluit te wijzigen.
Goedgekeurd,
p. een adres d.d. 24 Nov. 1.1. van het Bestuur der
Vereeniging „de Ambachtsschool voor Alkmaar
en Omstreken", houdende verzoek met ingang van
1915 het gemeentelijk subsidie aan de school
willen verhoogen met 3000 en te brengen op
11318.
Gesteld in handen van B. en W. om bericht en
raad.
KEURINGSDIENST OP EET- EN DRINK
WAREN.
B. en W. leggen aan den Raad over een rapport
van den directeur van het gemeente-slachthuis over
den keuringsdienst op voedingsmiddelen te Nijme
gen, waar de keuringsdienst van eet- en drinkwaren
geschiedt op het gemeente-slachthuis. Het wil dr.
Keijser voorkomen, dat Alkmaar, overgaande tot een
keuring der levensmiddelen, zich veel onkosten kan
besparen, door het voorbeeld van Nijmegen te vol
gen. Zoo .zijn op het laboratorium van het slachthuis
1 reeds verschillende instrumenten, die onmisbaar zijn
bij iederen keuringsdienst als microscoop, broedsto-
ven, balansen e. a. Hij berekent, dat de inrichting van
de laboratoria ongeveer 1600 zal kosten, terwijl
eenige verandering in de lokalen op 600 zou komen
te staan, samen dus 2200. De onkosten (salarissen,
laboratorium-behoeften enz.) waarop de gemeente
jaarlijks komt te staan, raamt dr. Keijser op 3110.
B. en W. achten het tot stand komen van een keu
ringsdienst als in het rapport bedoeld van zoo groot
gemeente-belang, dat de daaraas verbonden kosten
geen bezwaar mogen opleveren. Ze stellen voor in
beginsel tot de invoering, overeenkomstig .het rap
port, te besluiten en hen uit te noodigen de invoering
van genoemden dienst ten -spoedigste te bevorderen.
Op dit voorstel is door de Gezondheidscommissie
een advies uitgebracht, dat tevens door B. en W.
wordt overgelegd. De commissie is eenstemmig van
oordeel, dat de stelling van het rapport van dr. Keij
ser, dat de directeur van het slachthuis met de leiding
van den keuringsdienst zal zijn belast onjuist is en
dat er niet geringe practische bezwaren tegen bestaan,
dat het onderzoek aan het slachthuis plaats vindt. De
commissie oordeelt, dat de leiding van een keurings
dienst behoort te worden toevertrouwd aan een schei
kundige en niet aan een veearts, 's Heeren Keijser's
antwoord wordt mede overgelegd; de beide stukken
hebben B. en W. geen aanleiding gegeven in hun
voorstel wijzigisg te brengen.
De Voorzitter stelt voor dit punt van de
agenda af te voeren, in verband met het betreffende
dit punt ingekomen schrijven van de gezondheids
commissie.
De heer D o r b e c k lijkt het wenschelijk toe, in
dien het Dag. Bestuur gevolg gaf aan den wenk van
de gezondheids commissie om ook eens in andere
plaatsen te informeeren. Hoewel spreker het rapport
van den directeur van het slachthuis uitstekend acht,
zou hij toch wel gaarne zien, dat de eaak van alle
tan ten wordt bekeken.
De Voorzitter heeft daar geen bezwaar tegen,
daarna wordt het voorstel van de agenda gevoerd.
UITGIFTE VAN BOUWGROND.
B. en W. stellen voor den grond op het terrein aan
den Bergerweg, die zal overblijven nadat aldaar de
Tuinbouwwinterschool zal zijn gesticht, op de meest
voordeelige voorwaarden te verkoopen en wel:
893 Ma, tegen een minimum prijs van 7.465
VIs idem van 6.50. 1465 Ma idem van4.606 vierk
M. 4.50. 737 vierk. M. idem van 5.50. 646 vierk. M.
idem van 5.50 1665 vierk. M. idem van 4.per
vierk. M.
De heer Ringers zou in overweging willen
geven om te schrappen de bepalingdat, indienide
grond binnen den uitersten termijn niet in gebruik
genomen is, deze dan weder aan de gemeente wordt
teruggegeven tegen 75 van den koopprijs. Dat
zal den verkoop bemoeilijken.
De Voorzitter zegtdat het juist.'de bedoeling
is, dat men dezen grond met zal koopen als specu
latie.
De heer Verkerk verklaart het met den Voor
zitter eens te zijn.
De heer de Lange merkt op, dat er ook In de
zelfde bepaling gezegd wordt „en den bouw niet in
gebruik is genomen." Is het de bedoeling dat de
huizen verhuurd moeten zijn.
De Voorzitter zegt, dat hij niet juist weet
waarom het er in staat daarom zou hij de wor
dingsgeschiedenis van de bijlagen moeten nagaan.
Volgens inlichtingen van den secretaris zegt de Voor
zitter, dat deze clausule er in staat, daar men voor
komen wil, dat de perceelen niet binnen den tijd
zouden zijn afgewerkt.
De heer D o r b e c k gelooft ook, dat er wel reden
zal zijn voor de opname der clausule en daarom
®cht hij het gewenscht, daar het Dag. Bestuur zich
het motief niet juist herinnert, de zaak nog even
aan te houden.
De Voorzitter zal even de inlichtingen laten
halen, en dus de beslissing over dit punt aanhouden
tot na het volgende punt.
Na de behandeling van het volgende punt deelt
de Voorzitter mede, dat hij den Directeurvaa
gemeentewerken om inlichtingen heeft laten vragen
in zake de bedoelde clausule.
Deze heeft medegedeeld dat ten deele bebouwde
grond is in gebruik genomen grond, zoodat de be
doeling isdat de bouw geheel volgens de plannen
moet zijn afgewerkt binnen het jaar.
De voorzitter stelt daarom dat» ook voor de voor.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
Gij schrijft veel taalfouten en vindt dit terecht onaangenaam. Gij hebt veel moeite bij het maken
van brieven en opstellen. Uw kennis van maten en gewichten, van lengte- en vlaktematen is gering;
de bewerkingen met breuken en tiendeelige getallen zijn U te moeilijk. Gij zijt echter te oud voor de
schoolbanken geworden. Toch wilt ge graag dat tekort in Uw kennis aanvullen. Wat ligt nu op Uw
weg? PROEFNUMMERS aanvrage van „DE HERHALINGSCHOOL", WEEKBLAD voor TAAL en
REKENEN. Prijs per maand f 0,30. Proefnummers worden GRATIS en FRANCO gezonden.
A. F. G. LE1DERITZ, H. D. SCHENK, Hoofdonderwijzers,
De Clercqstraat 34, AMSTERDAM.
door COLETTE YVER.
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
52) o
Rondom hen strekte het park zich uit in den helde
ren maneschijn; duizenderlei insecten vervulden de
lucht met hun melancholiek gezoem. Een oogenblik
richtte het jonge meisje het hoofd op en zei:
„Luister eens: zingt de nachtegaal niet? Ik wou
daarheen gaan, waar de nachtegaal zingt."
„De nachtegaal zingt niet meer in dezen tijd," zei
hertog Bertie.
„Dat had ik wel kunnen vermoeden. Laten we dan
het pad rond den vijver nemen."
Het pad was heel smal. Men moest er achter elkaar
loopen. De aartshertogin liep vooraan, zwijgend. Cla
ra, die achter haar liep, hoorde haar tergend om den
hertog onaangenaam te zijn, het oude, hartroerende
liedje neurieën
L'ami de mon coeur est parti sur la mer,
Etoile scintillante qui le regardes,
Pourquoi sembles-tu pleurer ce soir?
Het was duidelijk te zien, dat de geheimzinnigheid
van den nacht, de pracht van de natuur, de zoele at
mosfeer hun invloed deden gelden op dit zenuwachtige
hartstochtelijke wezentje. Zij verlangde geheel te le
ven zooals zij zich altijd gedroomd had; zij dacht aan
Géo's omhelzing; zij leed. Links glansde het water
van het meer in het zilveren maanlicht; rechts waren
dichte rhododendronstruiken vol groote, bleeke bloe
men en het gras van den oever, dat dien morgen ge
maaid was, verpreidde een frisschen hooigeur.
Op deze plaats voerde het pad over een kleinen heu
vel vlak aan den waterkant en heel smalin de duis
ternis was deze plek bijna gevaarlijk. Hertog Bertie
zei met zijn gebiedende stem:
„Uwe Hoogheid moet hier voorzichtig zijn!"
Wanda draaide zich om en zei met een kwaadaardi-
I gen glimlach
I „En wat zou dat?"
Zij waren op den top van den heuvel gekomen. Het
water klotste onder hen tusschcü een gewirwar van
waterplanten, de aartshertogin trapte met de punt van
haar schoentje den zandigen rand af, die reeds ver
der afbrokkelde. De hertog keek naar haar met een
eigenaardige uitdrukking op zijn gelaat. Zij begon
weer, terwijl zij liet'gevaarlijke spelletje nog gewaag
der voortzette
„Ja, al verdween nu zoo'n onbeteekenend ietsje als
ik ben vanavond in dit gat, wat zou er dan nog aan
verloren zijn?"
Clara pakte haar heftig in den arm in een plotse-
lingen schrik voor een beeld, dat zij in gedachten
meende te zien. De hertog keek zwijgend naar haar.
Zij stond boven het zilveren water, bleek en slank als
een elf. Het maanlicht omstraalde het fijne hoofdje;
haar voorhoofd was als uit marmer gehouwen en
scheen dien avond nog hooger dan gewoonlijk, haar
oogen hadden een schittering van twee edelsteenen.
En de man naast haar met zijn ondoorgrondelijke na
tuur hield de lippen opeengeklemd, hij wist, dat hij
binnenkort dit wilde hoofdje tusschen zijn handen zou
kunnen nemen en dat hij meester zou zijn van dit le
ven. Terwijl Clara tot nu toe steeds geleefd had in
scheikundige laboratoria, had hij zijn bestaan geleid
diep in het reusachtige laboratorium, dat men poli
tiek noemt; daar had hij al zijn krachten aan gewijd
en nu was hem het liefste meisje tot vrouw beloofd
en hij zag haar sidderen, lijden, zweven tusschen den
dood en de ontroerende natuur van een zomernacht....
Wanda", zei hij met een stem, die niemand ooit
van hem had gehoord, „je hebt geen vijanden hier,
waarom spreek je zoo?"
„Achzei ze, nu weer met haar gewone zacht
heid, „je moet mij maar vergeven, maar ik hecht zoo
weinig waarde aan het leven...."
„Denk je", voegde hij er heel zacht aan toe, „dat je
van geen waarde bent voor iemand, die ook eenig
recht heeft op je ziel
Op haar beurt, keek zij hem verwonderd aan. Zij
zag in zijn trekken een ontroering, die zij niet verwacht
had; de man, die van zijn studeerkamer uit koud ge
bood over hongersnood of overvloed, die bevel gaf op
roerlingen neer te schieten, die zijn oordeel opdrong
aan de gerechtshoven, gevangenisstraf en doodstraf
kon opleggen, die man kon dus soms ontroerd zijn?
De hertog wendde zich tot Clara
„Juffrouw Hersberg, zij houdt zooveel van u, zegt
u haar, dat zij hier vanavond geen vijand heeft."
„Ik weet wel, dat ik geen vijanden heb," zuchtte
Wanda doodop met gewrongen handen, „maar ik ben
zoo bang voor het leven
Clara en de hertog keken elkaar aanbeiden hadden
medelijden met dit arme kind, dat opgeofferd werd: zij
zij begrepen elkaar. Maar Clara, met haar teer, fijn
gevoelig hart, had ook medelijden met deze ondoor
grondelijke persoon, die het geluk slechts als een lucht
spiegeling voor zich zag. Niemand kon ongevoelig
blijven voor een meisje als Wanda; nu wist hij, dat zij
eenmaal hem zou toebehooren, maar dat zij liever had
willen sterven.
Dit gevoel bracht^Clara een plotselinge mgeving,
wat zij in dit geval zeggen moest
„Lieve Hoogheid, zei ze, „monseigneur van Oldany
wil, dat ik u zal zeggen, dat u hier een vriend heeft,
den besten, eerlijksten, trouwsten vriend, die het meest
uw vertrouwen verdient.
„Ik vertrouw je volkomen, Bertie, antwoordde
d:
joevigen glimlach. „Maar je moet
mij nemen met al mijn zwakheden en gebreken, je zult
Wanda met een
mij wel als een kind beschouwen, een beetje nnnacb
tend op mij neerzien, misschien boos op mij worden..
Hij schudde het hoofd en antwoordde niet._ Hij keek
haar lang aan met treurige oogen. Eindelijk stak zij
hem de hand toe en zuchtte:
„Arme Bertie 1"
Clara was de eenige, die geuige was van deze ver
loving zonder vreugde, zonder hoop, maar waarin
toch iets grootsch was.
Die twee buitengewone menschen, die de belofte ga
ven met elkander te leven zonder dat zij elkaar lief
hadden, waren toch één in een hooger gevoelen: het
verlangen naar het welzijn van een volk. Dit zwakke,
jonge meisje bracht den hertog een geheel volk in de
plooien van haar bruidsgewaad; zij waa de verper
soonlijking van Lithauen, dat zich overgaf aan den
genialen staatsman.
Het was laat, toen zij zwijgend naar het paleis te
rugkeerden; elk woord, dat zij gesproken zouden heb
ben, zou te veel zijn geweest voor wat zij diep in hun
ziel voelden. Maar de aartshertogin had haar zacht
heid en kalmte weer teruggevonden. Haar hart verzet
te zich voortaan niet meer, zij onderwierp zich, haar
gemoed was tot klaarheid gekomen.
Eenige dagen later begonnen de Oldsburgsche kran
ten te spreken van een officieele verloving van de
aartshertogin met den hertog van Oldany. In het land
werd deze tijding verschillend opgenomen. Men was
verwonderd, dat de keus gevallen was op een prins
uit een klein vorstenhuis, velen vonden hem te oud,
zijn uiterlijk beviel den vrouwen niet. Maar door deze
keus kreeg de rol, die hij aan het hof speelde en die
tot nu toe geheimzinnig was gebleven, een duidelijker
beteekenis. Zijn verborgen macht van raadsman kwam
weliswaar niet sterk uit, maar men kreeg eenig be
grip van zijn waarde.
Langzamerhand werd de datum voor het huwelijk
vastgesteld; het werd bepaald in den herfst. Van alle
kanten werden toebereidselen gemaakt. Jonge meisjes
uit de provincies van het zuiden borduurden zijden
lakens, er werden tapijten geweven, kleeden gewerkt,
de Oldsburgsche vrouwen maakten kussens versierd
met paarlen en edelgesteenten, visschersvrouwen
maakten met hun grove handen duizend meter kant,
fijn als spinrag; er werden sieraden gemaakt van
goud en van parelmoer, kunstwerken gebeeldhouwd,
zilverwerk gesmeed, stoffen in de modekleuren gewe-
ven.
Alles wat kostbaar was, bracht men bijeen., émail
uit Indië, hout van den Libanon, bont uit Azië, Perzi-
111IJ AlV~l_llV.il 111W1 ui c-5
