No. m
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN/
30 e O o
r i o
Van het westelijk oorlogsterreln.
Van het zuidelijk oorlogstooneel,
Honderd en zestiende Jaargang.
.80, fr.p. post 11.—. Adfoitentieprils 10 ct. p. tegel, groote letters naar plaatsruimte. Stieten fr. II. V. Boek- en Handelsdrukhorij r.h. HERMs. GOSTER S ZOON, Voordant G 0. Telefoonnr. 3.
DONDERDAG .10 DECEMBER.
In de lioloniën.
DUITSCHLAND.
JAPAN.
AMERIKA.
ALKMAAR, 10 December.
Toen de Oostenrijkers de inneming van de Servi
sche hoofdstad Belgrado meldden, hebben wij ge
schreven, dat het dwaasheid was te meenen, dat hier
mede de Oostenrijksche expeditie naar Servië was
afgeloopen, ja, dat de moeilijkheden, in plaats van
geëindigd te zijn, nu wel eens eerst recht voor de
Oostenrijkers zouden kunnen beginnen. En wij voeg
den er aan toe, dat het Servische leger zeker wel in
staat zou zijn op het gunstige terrein tegenweer te
bieden.
Tot hedenmorgen had men sindsdien niets be
langrijks van het zuidelijk oorlogstooneel vernomen.
Alleen was het opvallend, dat het Oostenrijksche
hoofdkwartier Maandag mededeelde, dat er een an
dere groepeering van de Oostenrijksch-Hongaarsche
troepen noodzakelijk was gebleken en dat bijzonder
heden daaromtrent zich niet voor openbaarmaking
leenden. Deze voorbereiding, te kennen gevende, dat
er de eerste dagen niets gemeld zou worden, klonk
al dadelijk eenigszins bedenkelijk. Toch viel het moei
lijk te gelooven, toen gisteren de „Daily Chronicle"
gewaagde van een groote Servische overwinning op
den rechtervleugel aan de Kolubara, ten Westen van
Belgrado en op den linkervleugel, ten Zuid-Oosten
van Valjewo. Vanochtend bereikte ons echter via Ro
me een officieel bericht uit het Servische hoofdkwar
tier, waarin wordt verteld, dat Servië een volkomen
overwinning heeft behaald, dat de steden Valjewo en
Nnitze (40 kilometer ten Zuiden daarvan) hernomen
zijn, waarbij 2 legercorpsen totaal uiteengeslagen,
20.000 man gevangen en 50 kanonnen benevens enor
me voorraden munitie buitgemaakt werden.
Het wordt nu wel moeielijker te blijven twijfelen
aan een groot Servisch succes. Op zichzelf echter een
succes der Servische wapenen zeer wel mogelijk ach
tende, maar geen absoluut vertrouwen stellende
in, nog wel via Rome komende, Servische overwin
ningstelegrammen, zouden we van het succes-bericht
voorloopig maar heel wat percenten willen afdoen.
Is het ongewoon bij de beschouwing van den alge-
meenen toestand allereerst de aandacht te vragen
voor het Zuidelijk oorlogstooneel, niet minder zeld
zaam is het, dat in de tweede plaats de zee aan de
beurt komt.Sinds geruimen tijd toch heeft er geen be
langrijke maritieme actie plaats gehad, doch van
daag valt er 'n ontmoeting ter zee te vermelden, over
welker uitslag men zich vooral en volkomen te
recht in Engeland zal verheugen, omdat de kost
bare, machtige vloot tot dusverre nog zoo weinig ge
legenheid heeft gehad om iets te presteeren en dus
ook kleinere successen dankbaar worden aanvaard.
Men herinnert zich wellicht, dat er den 2den Novem
ber aan de Chileensche kust een gevecht werd gele
verd tusschen een Duitsch en een Engelsch eskader,
waarbij de Engelsche kruisers Monmouth, Glasgow
en Good Hope in den grond werden geboord. Het
Duitsche eskader bestond uit de Schamhorst, de
Gneisenau, de Leipzig, de Dresden, de Neurenberg.
Men heeft sindsdien weinig van dit eskader verno
men. Blijkbaar is het uit de Chileensche wateren
om Kaap Hoorn naar den Atlantischen Oceaan ge
stoomd, waar het nabij de Falkland-eilanden, d.w.z.
ten Oosten van de zuid-punt van Zuid-Amerika, in
aanraking kwam "met een Britsch eskader en waarbij
het de Schamhorst, de Gneisenau en de Leipzig ver
loor, dus twee gepantserde kruisers van 11.600 ton,
in 1906 van stapel geloopen, met een snelheid van
22—23 knoopen, en een pantserdekkruiser van 3250
ton, van 1905, loopende eveneens 23 ton. Van dit
Duitsche eskader zijn dus thans alleen nog maar de
kleine beschermde bruisers de Dresden (3650) en de
Neurenberg (3470 ton) over, welke beide 23 knoopen
loopen, en welke nu ook vermoedelijk den langsten
tijd zullen hebben gevaren, zoodat dan Engeland
zonder grootspraak kan zeggen, dat het de zeeën be-
heerscht, omdat dan de Duitsche kaper-schepen allen
vernietigd zijn en de handel weer vrij is.
Het succes der overwinning aan de Falkland-ei
landen komt toe aan den vice-admiraal Sir Frederick
Sturdee, die in 1912 commandant van het tweede
kruiser-eskader in de Noordzee was en eerst onlangs
als zoodanig door sir G. J. S. Warrender werd ver
vangen.
Dit is de eenige bijzonderheid, welke wij op het
oogenblik kunnen vermelden, daar er nog geen enkel
detaii van het gevecht bekend is.
Niet-officieel meldt het Wolff-bureau uit Berlijn,
dat generaal von Moltke zich na zijn kuur voorloo
pig nog niet naar het oorlogsveld kan begeven en
dat overwogen wordt, hoe op andere wijze van zijn
diensten gebruik kan worden gemaakt en dat de mi
nister van oorlog, de luitenant-generaal von Falken-
hayn, fhana definitief chef van den generalen staf is
geworden.
Wanneer men bedenkt, dat het oorspronkelijke, dus
door von Moltke uitgewerkte, Duitsche veldtochts
plan is geweest aanvallend op te treden in het Wes
ten en verdedigend in het Oosten en dat het Duitsche
offensief in België en Noord-Frankrijk sinds gerui
men tijd tot staan is gebracht, terwijl in het Oosten
in naam wel de verdediging maar in werkelijkheid
het offensief wordt gevoerd, dan moet men in deze
wisseling in de hoogste legeraanvoering wel wat an
ders zien, dan een gevolg van een slechte gezond
heid. Reeds sinds eenigen tijd werd dan ook betwij-
leld of de heer von Moltke zijn belangrijke functie
wel weer zou hernemen en het is wel eigenaardig dat
von Hindenburg's helper, von Ludendorf, werd ge
doodverfd als zijn opvolger.
Op het Oostelijk oorlogstooneel ontwikkelen de
operaties zich verder. De communiqué-schrijver
van den Russischen generalen staf had het de laatste
dagen blijkbaar te druk met zijn poging om duidelijk
te maken, dat het verlies van Lods nu net niemendal
beteekende en met zijn polemiek tegen de Duitsche
opvatting, dan dat hij veel tijd zou kunnen wijden
aan de allerlaatste gebeurtenissen. En intusschen
werd steeds sterker de indruk, dat de Russen om
Lods verslagen werden en terugtrokken, gevolgd
door de Duitschers, dat ze noordelijker door de
Duitsche troepen uit Soldau ernstig werden bedreigd
en dat hun positie om Krakau er ook niet al te gun
stig uitzag. Ten deele heeft de Russische communiqué
schrijver thans zijn ouden stijl weer te pakken. Hij
meldt allereerst, dat de gevechten aan en om den
spoorweg Soldau-Warschau minder hevig werden.
Dan verder, dat de Duitschers in den avond van 7
December onder dekking van de duisternis overgin
gen tot een gelijktijdig offensief over het heele front
Ilof-Glafno, waarbij zij wel aanvallen met dichte
massa's deden, doch door het Russisch vuur „gedeci
meerd" werden, terwijl de aanvallen bij het opkomen
van de maan eindigden.
Den volgenden morgen werd het hevige gevecht op
het front Lowitsj-Ilof, dus op het front dat noord
zuid loopt, voortgezet, doch zonder Duitsch succes.
De strijd ten Zuiden van Krakau, zoo wordt ver
der gemeld, wordt met hardnekkigheid voortgezet,
waarbij offensief en defensief met elkaar afwisselden.
De Duitschers trachtten tot tweemaal toe het Russi
sche front ie breken, maar zij werden met groote ver
liezen teruggeslagen.
Uit deze mededeelingen blijkt, dat de Duitschers
over groote afstanden geweldig aanvallend optreden,
dat hun offensief nog niet tot staan is gebracht, maar
dat aan den anderen kant er tot dusverre nog niets
terecht is gekomen van de groote voordeelen, welke
van Duitsche zijde spoedig van den nieuwen stand
van zaken in Lolen werden verwacht.
Op het Westelijk oorlogstooneel is weinig gebeurd.
De bondgenooten blijven zich kleinere voordeelen
toeschrijven. De Belgen hebben volgens Engelsche
berichten ioopgraven genomen door toebereidselen
te maken voor een schijn-aanval met vlotten en tege
lijkertijd elders een heuschen aanval te doen, waarbij
zij een kilometer terrein zouden hebben gewonnen.
Engelsche oorlogsschepen hebben de Belgische kust
weer beschoten, terwijl Duitsche kanonnen granaten
in Veurne moeten hebben geworpen. Tusschen Gem-
mentlich en Aken is een trein met duizend soldaten
ontspoord, het aantal dooden en gewonden moet
groot zijn.
De Russische regeering heeft kennis gegeven, dat
zij mijnen heeft gestrooid voor de Russische en Turk-
sche kusten en havens van de Zwarte Zee. Een
nieuwe episode wordt nog gemeld in een gevecht
tusschen Russen en Oostenrijksch-Hongaarsche troe
pen. De Russen trokken over de bevroren rivier de
Ruba, maar het ijs brak, zoodat velen ömkwarfien.
Uit Tokio komt het bericht, dat Jan er niet aan
denkt om Kiautsjou terug te geven, hetgeen wel eens
tot ernstige complicaties met groote gevolgen aanlei
ding zou kunnen geven.
DRIE DUITSCHE KRUISERS VERNIELD.
De Londensche admiraliteit maakt officieel be
kend, dat de Duitsche kruisers „Schamhorst", „Gneise
nau" en „Leipzig" ter hoogte van de Falkland-eilan
den een- Britsche archipel in het zuidelijk deel van
den Atlantischen oceaan, 50 K.M. ten oosten van de
straat van Magelhaen tot zinken zijn gebracht
d0or een Britsch eskader onder bevel van admiraa!
urdee.
Tn den loop van het gevecht, zoo meldt voorts
een Reuter-bericht, dat door de Schamhorst were
begonnen, werden de Gneisenau en de Leipzig tot
zinken gebracht. De Duitsche kruisers Dresden en
Nürnberg namen de vlucht en werden vervolgd. |De
Engelsche verliezen zijn zeer gering. Vele overle
venden van dé Leipzig en de Gneisenau werden
opgepikt. Volgens dit Reuterbericht is dus de Scham
horst niet in den grond geboord.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Officieel werd gisteren te Patrijs bekend gemaakt:
Van de zee tot de Lijs duren de artillerie-duels
voort. Aan de Aisne eveneens; wij bleven in 't voor-
In Argonne maakten artillerie en cavalerie flinke
vorderingen, zij namen verschillende loopgraven. De
vijand deed een loopgraaf door mijnen springen.
Onze artillerie aan de Maashoogten had de over
hand over die van den vijand. Hier en in het Argon-
negebied maakten wij vorderingen over de geheele
lijn.
Officieel werd gisteren uit het Duitsche groote
hoofdkwartier gemeld, zooals we reeds in een deel
der vorige éditie meedeelden:
Westelijk van Reims moest de hoeve la Pecherie
hoewel er de Roode Kruis-vlag op stond door
onze troepen worden in brand geschoten, wijl door
een photographie, opgenomen uit een vliegtuig, zon
der twijfel was vastgesteld, dat dicht achter d& hoeve
een Fransche zware batterij verborgen was.
De Fransche aanvallen tegen Souain en tegen de
plaatsjes Varennes en Vauquois. aan den oostelijken
rand van het Argonnenwoud, werden onder zware
verliezen voor* de aanvallers afgeslagen.
In het Argonnenwoud zelf werd op verschillende
plaatsen terrein gewonnen, waarbij een aantal ge
vangenen werden gemaakt.
Bij de gisteren gemelde gevechten ten noorden van
Nancy leden de Franschen ernstige verliezen. Onze
verliezen waren betrekkelijk gering.
Het Handelsblad verneemt van zijn correspondent
te Sluis:
Gisteren heeft een heftige beschieting plaats gehad
van de Belgische kust door de vloot der bondgenoo
ten. Het moorddadige vuur scheen gericht op de
vooruitgeschoven linies en had blijkbaar ten doel
een voorwaartsche beweging van de Duitschers in
de richting Nieuwpoort te beletten.
DE STRIJD AAN HET OOSTERFRONT.
Officieel werd, zooals we in een deel onzer vorige
oplaag meldden, gisteren uit het Duitsche groote
ïoofdkwartier geseind
Uit Oost-Pruisen zijn geen nieuwe berichten ont
vangen.
In Noord-Polen hebben onze troepen nauwe voe
ling met de Russen, die in sterk bevestigde stellin
gen ten oosten van de Miazga stand houden.
Om Lowitsj wordt de strijd voortgezet.
In Zuid-Polen grepen de Oostenrijksch-Hongaar
sche troepen, met de onze vereenigd, opnieuw en
met succes de Russen aan.
In Parijs werd gisteren bekend gemaaktVan het
Russische front wordt bericht, dat de Duitsche aan
vallen zijn afgewezen. Lodz is ontruimd om strate
gische redenen.
In Galicie hebben de Oostenrijkers, blijkbaar ver
sterkt door Duitsche troepen, het offensief tegen den
Russischen linkervleugel hervat.
Dp ONTRUIMING VAN LODZ.
Uit Petrograd meldt men:
Een officieel Duitsch communiqué zegt, dat de
Russen bij de ontruiming van Lodz aanzienlijke ver
liezen zouden hebben geleden. Het vertrouwen dat
deze mededeeling verdient blijkt uit het feit, dat de
Russische troepen zich uit Lodz terugtrokken tegen
middernacht den 6en December, terwijl de Duit
schers gedurende vijftien uur onbewegelijk bleven
voor onze ledige loopgraven en niet verder dorsten.
Bij de aanvallen hadden zij meer dan tienduizend
man verloren
Eerst om drie uur namiddags den 6en waren de
Duitschers zoo ver te constateeren dat zij- niemand
tegenover zich hadden. Hierna trokken zij de stad
binnen.
Bij onze positieverandering in de omgeving van
Lodz verloren wij geen enkel soldaat. Wij voerden
deze manoeuvre uit .nadat wij hadden vastgesteld, dat
de Duitschers van eiken verderen aanval daar afza
gen, zoodat onze beweging plaats vond geheel afge
scheiden van eenigen aandrang door den vijand.
OOSTENRIJKSCHE PROCLAMATIES IN
SERVIë.
Het Oostendijksch-Hongaarsche legercommando in
Servië heeft twee proclamaties uitgevaardigd, zoo
meldt men uit Boedapest:
In de eerste wordt het dragen van wapenen streng
verboden; alle wapens en ammunitie moeten bij het
dichtstbijzijnde militaire commando worden ingele
verd.
De tweede proclamatie beveelt, dat met het oog op
de omstandigheid dat Servische soldaten in burger-
kleeding zich onder de terugkeerende bewoners der
dorpen mengden, en op Oostenrijksch-Hongaarsche
soldaten schoten, alle voor den dienst geschikte Ser
viërs van 16 tot 60 jaren zich bij het dichtstbijzijnde
militaire commando moeten aanmelden; het verzui
men dezer aanmelding wordt met den dood gestraft.
GENERAAL BEIJERS.
Volgens een officieel rapport dat te Pretoria ont
vangen is, heeft generaal Beijers een commando on
der Conroy Stead Vrijdag in het district Lindsey
achtergelaten, en is zelf met vijftig man vertrokken in
de richting van Wondeipop nabij Kroonstad, meldt
Reuter. Hij is den spoorweg overgestoken en in
noordwestelijke richting verder getrokken naar het
Kaapstad-district. Den 7en December ontmoette com
mandant Sarei Dutoit, Beijers 15 mijlen ten zuiden
van Bothaville. De opstandelingen splitsten zich in
twee afdeelingen, waarvan de eene ter sterfte van
dertig man onder generaal Beijers naar Klerkstroom
vluchtte, doch vervolgd werd. Dien dag stak de troe
penmacht van de Unie de Vaal over en stootte den
volgenden dag op de rebellen in de buurt van Klerk-
stroom nabij de samenvloeiing van Zandspruit met
de Vaal. Een scherp gevecht ontstond, dat een kwar
tier duurde. Tijdens het gevecht trachtte generaa
Beijers met eenige anderen de rivier over te steken,
waarbij zij echter beschoten werden. Men zag Beijers
van het paard vallen. Hij wist echter een ander paard
bij den staart te grijpen, dat naar den Vrijstaatschen
kant terugzwom. Op korten afstand van den oever
zag men Beijers met den stroom meesleepen, terwijl
lij om hulp riep en trachtte boven water te blijven.
Spoedig echter verdween hij. Waarschijnlijk was hij
reeds vroeger gewond. Zijn kijker en revolver zijn
gevonden, evenals zijn paard, dat doodgeschoten
was.
Aan de zijde der regeeringtroepen zijn geen verlie
zen geleden.
Al het mogelijke wordt gedaan om Beijers lijk te
vinden, maar de krachtige stroom bemoeilijkt dit zoe
ken zeer.
GENERAAL VON MOLTKE.
Uit Berlijn wordt niet-officieel door het Wolff-
bureau gemeld:
De geneeskundige behandeling, die generaal von
Vloltke te Homburg moest ondergaan, is afgeloopen;
hij is hier teruggekeerd; zijn gezondheidstoestand is
gelukkig veel verbeterd, maar is toch nog steeds van
dien aard, dat hij voorloopig nog niet bij het leger
te velde kan gaan. Men is voornemens hem een an
dere functie te geven, zoodra zijn gezondheid dit
veroorlooft. De waardigheid van chef van den gene
ralen staf van het leger te velde is den Minister van
Oorlog von Falkenhain, die de werkzaamheden daar
aan verbonden gedurende de ongestelldheid van von
Moltke ad interim heeft overgenomen, met behoud
van zijn ministerieele functie, nu definitief opgedra
gen.
EEN VERKLARING VAN AFGEVAARDIGDE
LIEBKNECHT.
Het „Volk" bevat de verklaring van den Rijksdag
afgevaardigde Liebknecht aan den Voorzitter van den
Rijksdag, als toelichting van zijn stemmen tegen de
oorlogscredieten. Dr. Liebknecht stemde tegen omdat
deze oorlog niet is ontstoken ten bate van de welvaart
van het Duitsche of van eenig ander volk.
Van het standpunt der concurentie in de oorlogstoe
rustingen heeft men te maken met een door de Duitsche
en Oostenrijksche oorlogspartijen gemeenschappelijk
in de duisternis van het haif-absolutisme en der gehei
me diplomatie uitgelokten krijg om den tegenstanders
vóór te zijn. Tevens is de oorlog een poging om de
groeiende arbeidersbeweging te ontzenuwen en te ver
pletteren.
De oorlog is geen Duitsche verdedigingsoorlog. Zijn
ïistorisch karakter en aanvankelijk verloop beletten
vertrouwen te stellen in de bewering eener kapitalisti
sche regeering, dat het doel waarvoor zij kredieten
vraagt, de verdediging van het vaderland is.
De ondersteuningskredieten bewillig ik met het voor
behoud dat de gevraagdede som mij verre van voldoen
de toeschijnt zoo vervolgt de verklaring. Niet minder
gaarne stem ik voor alles wat het harde lot van onze
broeders in het veld verlichten kan, evenals dat van de
gewonden en zieken, met wie ik het diepste medelijden
heb. Maar onder protest tegen den oorlog, tegen de
genen die er voor verantwoordelijk zijg, en hem hebben
teweeggebracht, tegen de kapitalistische oogmerken
waarvoor hij wordt gébruikt, tegen de inlijvingsplan
nen, tegen den inbreuk op de Belgische en Luxem-
burgsche onzijdigheid, tegen de onbeperkte heerschap
pij van het oorlogsrecht, tegen de maatschappelijke en
politieke plichtsverzaking waaraan regeering en heer-
schende klassen zich ook nog heden schuldig maken,
stem ik tegen de verlangde oorlogskredieten.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND VAN
DEN KEIZER.
Het Berlijnsche Wolff-bureau meldt:
De Keizer kon ook gisteren het bed nog niet verla
ten, maar was in staat het rapport van den chef van
den generalen staf over den krijgstoestand in ont
vangst te nemen.
DE TOEKOMST VAN KIAUTSJOU.
In den Landdag werd geïnterpelleerd in verband
met het zenden van een ultimatum door Japan aan
Duitschland. Men meende dat ten laatste Kiautsjau
aan China zal moeten worden teruggeven.
Voor de regeering antwoordde Kato, dat hij op het
oogenblik niet in staat was toezeggingen te doen
omtrent de toekomst van Kiauisjau, maar Japan gaf
aan geen enkele mogendheid eenige belofte dienaan
gaande.
Het doel van het ultimatum was Duitschland ertoe
te brengen Kiautsjau over te geven, zoodoende den
vrede te verzekeren in het Oosten. Aan een restitutie
na den krijg was niet gedacht, er werd ook in het
ultimatum niet over gesproken.
DE RECHTEN DER ONZIJDIOEN.
Het bestuur van de Pan American Union besloot
minister Bryan te verzoeken een commissie te be
noemen bestaande uit negen van haar eigen leden,
om te overwegen welke doelmatige stappen kunnen
worden gedaan tot verzekering van de rechten der
onzijdigen in het westelijk halfrond gedurende het
Europeesch conflict, zoo meldt Reuter uit Was
hington.
KORTE BERICHTEN.
Volgens berichten van Duitsche zijde, zouden, be
halve de Russische generaal Rennenkampf nog zes ge
neraals van het Russische westerleger van hun com
mando zijn ontheven. Naar verluidt werden zij door
het ministerie van oorlog ter verantwoording opgeroe
pen.
Het Nobel-comité uit het Noorsche Storthing be
sloot dit jaar geen- vredesprijs toe te kennen.
De Duitsche Rijksdag zal op 2 Maart 1915 bij
een komen om eerst in een zoogenaamde vrije commis
sie, het budget voor 1915, dat als een zoogenaamd
noodbudget bedoeld is, te bespreken.
De Turksche autoriteiten te Smyrna hebben een
Engelschen spion gevangen genomen, die als gewoon
arbeider werk verrichtte aan een der fabrieken, piaar
door zijn optreden argwaan had gewekt
Het bleek dat hij de.Engelsche kapitein William
Ray was.
Volgens den correspondent te Sluis van 't Hbl.,
zijn de maatregelen die genomen worden voor de Bel
gen die naar Nederland willen, zeer verscherpt ook
AARSCHE COURANT.
i
