No. aos
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Honderd en zestiende Jaargang.
DINSDAG
22 DECEMBER.
1914
)eze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon en
feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
\/nor Alkmaar 10,80; franco door het geheele Rijk fL—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone advertentiën
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER S ZOON, Voordam C 9.
BELGIE.
05* teeteaU 0^ 2 Waden.
Telefoonnummer 3c
ALKMAAR, 22 December.
De officieele communiques geven heden aanleiding
tot een uitvoeriger bespreking, dan wij de laatste da
gen hebben gegeven.
Het Duitsche legerbericht maakt melding van een le
gerorder van den Franschen opperbevelhebber, gene
raal Joffre, welk document moet zijn gevonden op een
gevallen Fransch officier.
De legerorder, welke den 17den December werd uit
gegeven, constateert allereerst, dat de verbondenen nu
reeds drie maanden overal zegevierend weerstand heb
ben geboden en dat de tallóoze hevige aanvallen niet
in staat zijn geweest het front te doorbreken. Thans
heeft echter het uur van aanval geslagen, omdat de te
genstander zich in een zwakken toestand bevindt en
de verbondenen zich met menschen en materiaal ver
sterkt hebben.
„Nadat wij zoo vervolgt generaal Joffre „de
Duitsche troepen schaakmat hebben gezet, gaat het
er nu om hun kracht te breken en ons land geheel en
xl van de indringers te bevrijden.
„Soldaten, meer dan ooit te voren rekent Frankrijk
op uw moed, uw energie en uw goeden wil om tot el-
ten prijs te overwinnen.
„Gij hebt reeds gezegevierd aan de Mame, aan de
Vser, in Lotharingen en in de Vogezen.
„Gij zult weten te overwinnen tot de eindtriomf
behaald is."
Wat reeds sinds eenige dagen werd vermoed, wordt
hierdoor bevestigd: de opperbevelhebber der verbon
den legers heeft het sein tot den algemeenen aanval
gegeven, hij acht den tegenstander verzwakt en weet
zijn eigen macht versterkt, zoodat de kans hem schoon
lijkt om diens kracht nu voorgoed te breken.
Het is opvallend, dat men aan beide kanten zich
van de verlevendiging van den strijd voorstelt goede
vruchten te plukken.
Laten we de Engelsche correspondenten, die altijd
neel wat meer weten dan een ander, maar ondanks de
snelheid, waarmede ze over successen voor de verbon
denen seinen, nog steeds door de waarheid achterhaald
zijn, buiten beschouwing, dan mag bijv. vermeld wor
den, dat Belgische oorlogscorrespondenten van Hol-
iandsche bladen gelooven, dat de Duitschers met
Kerstmis uit Brugge en wellicht uit Gent zullen zijn
verdreven, terwijl de Duitschers van meening zijn, dat
de aanwezigheid van den Keizer aan het front wijst op
een te verwachten overwinning, welke men als een
„Kerstgeschenk" gelieft aan te merken 11
De officieele mededeelingen beantwoordden tot dus
verre aan geen dezer hooggestemde verwachtingen.
Zij spreken tot dusverre niet van groote overwinnin
gen, doch van verloren, gewonnen of weer hernomen
ioopgraven. En dit laat zich ook heel goed verklaren.
De beide tegenstanders hebben zich en hun stellingen
zoo sterk gemaakt zij gaan daaraiece natuurlijk da
gelijks door en er gaat haast geen dag voorbij of men
leest, dat Engeland, Frankrijk en België eener- en
Duitschland en Oostenrijk andererzijds troepenmach
ten "aar het front zenden dat de een den ander niet
zoo maar kan verdrijven. De bekende „ooggetuige"
van het Britsche leger is bijv. van oordeel, dat de
Duitschers thans veel talrijker zijn dan in begin Octo-
oer en dat hun stellingen veel sterker en beter geor
ganiseerd zijn flan toen en waar dit natuurlijk evenzoo
bij de bondgenooten, is ook hij van meening, dat
het terrein-winnen slechts uiterst langzaam kan ge
schieden. Niet waar, er is nu al tien, twaalf, soms zelfs
zestien weken achter elkaar op dezelfde linies gevoch
ten, men heeft eiken dag gebruikt om zich beter en
veiliger in te graven, er is een net van sterke, bomvrije
loopgraven aangelegd, de beste stellingen zijn voor
machine-geweren en stukken geschut uitgekozen en
een onverwachte plaats plotseling zijn slag te kunnen
slaan.
De ervaring in dezen oorlog ia echter van dien
aard, dat dergelijke verrassende acties vrijwel uitgeslo
ten zijn, omdat de tegenpartij bijna altijd in de gele-
D» r*rra i e°ntrnctep rnbat O^oote
Tusschen de Lys en de Aisne hebben wij een bosch
genomen bij den weg Aix-Noulette-Louchez. Wij
hebben ook de eerste loopgraven-linie der Duitschers
tusschen dezen weg en Notre-Dame-de-Lorette, ten
zuid-westen van Loos, genomen.
De vijand heeft Atrecht gebombardeerd.
Onze zware artillerie bracht verwarring in de
Duitsche loopgraven en wierp twee hunner kanonnen
omver bij Hem, ten zuid-oosten van Camoy en ten
sen een heel eind moeten terugtrekken en o. a. Lods en
Lowitz moeten prijsgeven. Hierdoor kwam een einde
aan het offensief van de groote Russische legermacht,
die 15 November op Posen en Silezië opmarcheerde.
Dat laatste heeft v. Hindenburg g..:onstateerd en dit
negatieve resultaat is inderdaad bereikt. De Russen
hebben dit stapje voor stapje toegegeven. Hun groote
genheid'is geweest tegenmaatregelen te treffen voordat generale staf verklaart heden, „dat de Russische legers oosten van Albert.
de andere partij haar beraamde maatregelen heeft
kunnen volbrengen. Zoodra een partij niet meer in
staat is, de zwakke punten snel te versterken, de gaat
jes in zijn front tijdig te stoppen, nadert natuurlijk het
oogenblik, waarop dat front niet langer weerstand
kan bieden en als het duigen-stel van een vat zonder
hoepel in elkaar valt. Maar het is alleronwaarschijn
lijkst, dat deze toestand in de weinige dagen, die ons
nog van Kerstmis scheiden, zal intreden, dat dus bijv.
de Duitschers tot den aftocht worden gedwongen, of
dat zij opnieuw den opmarsch kunnen beginnen,
x
Men denkt in Duitschland verder nog een „Kerst
verrassing" te zullen krijgen in den vorm van het
openbaar-maken der bijzonderheden van het succes op
het Oostelijk oorlogsterrein. Het schijnt een bijzonder
groot genoegen voor de Duitschers te zullen worden,
wanneer de „Oberste Heeresleitung" Vrijdagmorgen
zooveel duizenden, neen tienduizenden, Russen aan
den denkbeeldigen Kerstboom zou willen hangen en
dit zal misschien tot verhooging van de Kerststemming
en ter opluistering van de Kerstpredicaties moeten bij
dragen 1
In elk geval die bijzonderheden blijven nog altijd
uit, zoodat een juiste waardeering van het resultaat
van het vechten in Polen en Galicië nog steeds niet
mogelijk is. De laatste communiqué's geven echter
wel eenig denkbeeld van den toestand, die thans be
staat.
O O S T-
PRCISES
Weichsel
NeidenburgO 0 c
o
Soldaul °DMlawa
Thorn Oo
9
K
O
h
een beperkter front hebben ingenomen". Hij voegt er
echter aan toe, dat de Duitschers thans een aanzienlijke
troepenmacht moeten samentrekken en dat uit den
nieuwen toestand andere voordeelen voortspruiten, die
om militaire redenen nog niet gemeld kunnen worden.
Dit is opzichzelf volkomen juist hoe verder de
Duitschers in Polen komen, hoe moeielijker de om
standigheden (gebrek aan wegen, spoorwegen enz.)
worden.
Maar het lijkt ons zeer onwaarschijnlijk, dht de
Duitschers verder in Polen zullen oprukken, dat ze
bijv. zouden pogen Warschau te nemen. Veeleer lijkt
het ons voor de hand te liggen, dat zij thans niet aan
vallend, doch verdedigend zullen optreden, omdat zij
hierdoor in staat gesteld worden, troepen voor het
Westelijk oorlogstooneel af te zonderen waarmede
lij kens een pas ontvangen telegram reeds druk be
zig zijn.
Men herinnert zich wellicht, dat wij nimmer eenige
verdere strekking aan het bekende communiqué, dat
de Duitsche en Oostenrijksche pers tot zulke luid
ruchtige vèr gaande artikelen aanleiding gaf, hebben
gegeven. En hoe onjuist het was te veronderstellen,
dat de Russen eigenlijk totaal verslagen waren, blijkt
het best uit het Duitsche communiqué, dat spreekt van
de stellingen, waarin de tegenstander stand houdt.
Uit particuliere berichten weten we, dat die stellingen
zeer sterk zijn. Niet vergeten moet echter worden, dat
door het nemen van Petrokow, de gemeenschap tus
schen de Duitsche en Oostenrijksche troepen is verbe
terd.
Wat nu Galicië betreft, verzekert de Russische gene
rale staf, dat het Oostenrijksche offensief definitief be
let is de woorden doen denken aan de mededeeling
van den Ehiitschen staf! Is dit zoo, dan is dit een be
langrijk voordeel voor de Russen, waarvan zij vooral
in de toekomst profijt zullen kunnen trekken,
Teekenen wij tenslotte nog even aan, dat het gar
nizoen van Przemysel tevergeefs getracht heeft zich
door het front der Russische belegeringstroepen heen
te breken, dan zijn we het geheele Oostelijk oorlogs
tooneel heden weer eens rond geweest.
sector
Warta
•P WARSCHAU
I Lowitz
P
m
ta
P Petrokow
o LODS P
o o
o o
onCzenstochow
o
o
l Iwangorod
Weichsel
o o O
o o o o
Q -
Krakau
.San
P.Przemysl
e a ii i c i
Over het noorden van Oost-Pruisen hooren we de
laatste dagen niets meer. Wel echter van het gebied
Soldau-Mlawa-Warschau, dus aan den rechter-oever
van den Weichsel. Aangenomen mag worden, dat de
x^eTc^vmp7im:wolfskuilen I Duitschers langs de spoorlijn troepen zonden uit r
en onderwaterzettingen maken het aan weerskanten Soldau, om Russische strijdkrachten vast^ t^houden^en November bebben overgegeven kunnen niet vervolgd,
Even moeten we nog stilstaan bij Zuid-Afrika. Wat
zal men Haar met de rebellen doen? Van een algemee-
ne amnestie is natuurlijk geen sprake. Er schijnen 4000
gevangengenomen te zijn, terwijl 1200, die zich over
gegeven hebben, verlof kregen huis-toe te gaan op hun
eerewoord.
De „Times" vermoedt, dat de regeering een middel
weg zal bewandelen.
Naar het voorbeeld van de Kaapkolonie in 1900 zal
er, met parlementaire bekrachtiging, een bizonder hof
van drie rechters worden gevormd om de gevallen
van de leiders te behandelen, b. v. van de Wet en
van predikanten als ds. van Broekhuizen, die niet on
der de bepalingen van de verdedigingswet komen.
De prokureurs-generaal van Transvaal en Vrijstaat
zullen aanstonds met hun werk beginnen. Tot nog toe
was dat niet mogelijk, aangezien de voornaamste ge
tuigen te velde waren.
De grootste moeilijkheid is nog de minderen onder
de rebellen. Ontneemt Botha hun het kiesrecht, dan
zal men zeggen, dat hij zijn vijand Hertzog wil tref
fen. Deze zou dan zijn invloed kunnen herwinnen.
Doet hij het niet, dan zullen de loyalen, Boer en Brit
beiden, ontstemd zijn.
Boeten geven niet, want de meeste rebellen hebben
land noch geld. Zij die zich op de proclamatie van 12
Wij hebben ook voordeelen behaald in den
£eimg
Tep noorden van Beau Séjour (Champagne) hebben
wij 1200 M. vijandelijke loopgraven genomen.
Tusschen Argonne en de Maas zijn wij langs het
geheele front vooruitgegaan, speciaal in de buurt van
Varennes, Gercourt en Bettincourt.
Aan den rechteroever van de Maas hebben wij ter
rein gewonnen ten noord-westen van Brabant en in
het bosch van Consenvoye.
Het Duitsche groote hoofdkwartier meldde gisteren:
Ook gisteren werden aanvallen der Franschen bij
Nieuwpoort afgeslagen.
Tusschen Richebourg L'Avone, het kanaal van Aire
en La Bassée deden onze troepen een aanval op de
stelling der Engelschen en Indiërs. De loopgraven van
den vijand werden bestormd en hijzelf werd met zwa
re verliezen uit zijn stellingen verdreven. Wij maakten
een kanon en vijf machine-geweren buit en namen 270
Engelschen en Indiërs, waarbij tien officieren, gevan
gen.
De op 18 Dec. verloren loopgraaf bij Notre Dame
Lorette is heroverd.
In de streek van Souain en Massiges ten noord-oosr
ten van Chalons deden de Franschen gisteren een he-
vigen aanval en drongen op één plaats zelfs door tot
onze voorste loopgraven. Etoor ons vuur werden
echter al hun aanvallen afgeslagen en moesten de
Franschen vier officieren en 310 minderen in onze
handen laten. Een groot aantal gesneuvelde Fran
schen ligt nog voor onze stellingen.
In Argonne veroverden wij een belangrijken met
bosch begroeiden heuvel bij Le Tour de Paria en
maakten wij drie machine-geweren, een revolverkanon
buit en namen 275 Franschen gevangen.
De zeer hevige aanvallen van de Franschen ten
noord-westen van Verdun mislukten alle.
De groote activiteit der Franschen voor ons geheele
front is te verklaren uit het volgende legerbevel van
generaal Joffre van 17 Dec., dat op een gesneuvelden
officier werd gevonden: „Gedurende drie maanden
heeft de vijand, ondanks zijn tallooze hevige aanval
len, onze linie niet kunnen doorbreken. Wij hebben
hem overal met succes het hoofd geboden. Thans is
het oogenblik gekomen om gebruik te maken van zijn
zwakheid, nu wij onze troepen en ons materiaal ver
sterkt hebben. Het uur van den aanval is geslagen.
Nadat wij tot dusverre de Duitsche strijdmacht heb
ben weerstaan, is het thans zaak ze te breken, en ons
land definitief van de indringers te bevrijden.
Soldaten, Frankrijk rekent thans meer dan ooit op
uwen moed, uwe energie, uw vast besluit om tot eiken
irijs te zegevieren. Gij hebt de overwinning reeds be
haald aan de Mame, aan de Yser, in Lotharingen en
de Vogezen. Gij zult nu ook weten te overwinnen tot
aan den definitieven triomf. Joffre."
onmogelijk den vijand op de vlucht te drijven bijv. over
een afstand van een dagmarsch. Uiterst langzaam en
heel stelselmatig moet er worden opgetreden. Eerst
tracht men de sleutelstelling van den tegenstander te
nemen. Lukt dit, dan is men maar een klein eindje
vooruitgekomen, doch men heeft den tegenstander be
roofd van de voordeelen van tien weken arbeid en ver-
het afzonderen van versterkingen voor meer bedreigde
punten te verhinderen. Dit is volkomen gelukt, maar
de Russen zijn in staat gebleken van deze neven-opera
tie voordeelen te trekken, immers zij hebben de Duit
sche troepen teruggedreven, naar zij thans verklaren
tot op het Oost-Pruisische front Lautenburg-Neiden-
burg. Deze Russische troepenmacht kan, wanneer zij
sterk genoeg is, een ernstige bedreiging voor de Duit-
nuft De tegenstander vindt echter achter zijn eerste sterk genoeg is, een emsugo ucu
em Se die wel niet zoo sterk sal zijn, doel, sclte legers in Polen worden in staat de rrner
die hem evénwel tod, in slaat zal stellen opnieuw I over te steken, dan ui zu vlak bi, den voor de Duit-
weerstand te bieden. En aanvallen is heel wat moei
lijker en ook kostbaarder dan verdedigen 1
Maar op de aanvallen volgen tegen-aanvallen, zoo
wel van het kiesrecht beroofd worden. Schending van
het beschaafde oorlogsgebruik, plundering enz. kan
in elk geval worden gestraft.
Een rechterlijke commissie van magistraten zal
eischen van schadevergoeding onderzoeken. In den
Vrijstaat wordt de schade van loyalen op 2.400.000
«geschat. Aldus de „Times".
dat nóch de verliezen, nóch de winsten, elkaar veel
ontloopen.
Intusschen zoekt en tast men naar de zwakste pun
ten van den tegenstander, in de hoop onverhoeds op
chers hoogst belangrijken spoorweg Thom-Lowitz
men begrijpt dat deze positie voor de Duitschers in elk I
geval onzuiver is.
Het derde gebied we houden ons maar aan de
oude indeeling is het gebied tusschen Lods en den
Weichsel. Dit is nog steeds het hoofdtooneel van de
belangrijke operaties in Polen. Daar hebben de Rus-
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche communiqué van gistermiddag meldt:
In België is niets bijzonders geschied, behalve dat
eenige vorderingen gemaakt zijn in de buurt van Lom-
baertzijde, St. Georges, ten zuid-oosten van Bix-
schoote en dat eenige huizen te Zwartelen bezet zijn.
DE STRIJD AAN HET OOSTERFRONT.
Het communiqué van den Russischen Grooten Ge-
ueralen Staf meldt:
In de streek van Mlawa zijn de Duitschers terugge
trokken naar het front Lautenburg-Neidenburg.
Van den linkeroever van den Weichsel valt niets be
langrijks mede te deelen.
In Galicië is het Oostenrijksche offensief voorgoed
verhinderd door onze troepen, wier laatste operaties
een volkomen gunstig verloog hebben.
Een der Oostenrijksche divisies, die ageert in de
buurt van Doekla (Karpathen), werd op de vlucht ge
dreven door een bajonet-aanval. De vijand liet 500
dooden op het slagveld achter en bovendien werden 10
officieren en meer den 1000 soldaten krijgsgevangen
gemaakt.
De pogingen van het garnizoen van Przemysl om
door 't front der blokkeerende troepen te breken, wer
den definitief verijdeld. Het garnizoen werd met groote
verliezen teruggedrongen binnen de fortenlinie.
Officieel werd gisteren te Weenen bekend gemaakt:
In de Karpathen vorderen wij flink in onzen aanval
op het gebied van den bovenloop van de Latocza.
Ten noord-oosten van den Lupkow-pas, aan het
front ten oorden van Krosno en Tuchow en aan de be-
neden-Doenajec, wordt nog hevig gestreden.
De toestand in Zuid-Polen is ongewijzigd gebleven.
Het Duitsche Goote Hoofdkwartier meldde:
In Oost- en West-Pruisen is de toestand onveran
derd.
In Polen neemt de aanval op de stellingen, waar de
vijand front heeft gemaakt, voortgang.
„VERBODEN BLADEN."
Een correspondent van de N. Crt. schrijft in een
Gentsche brief
„Wat de „verboden" bladen betreft.gaat eens met
mij mee, lezer. De stad zal ik u niet noemen, de plaats
der handeling natuurlijk nog veel minder.
't Loopt naar vijf uur. dus is 't buiten al donker en
COURA
o"-
O l
O
38
3
o
O
o
SR O
M
M
O
O
®o
O
O O
o o
o° O
°o O O O O
