DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van bat westelijk oorlogsterrein,
Van hat oostelijk oorlogsterrein.
Van bet zuidelijk oorlogsterrein.
N ieuwj aars wenschen.
No. 89C&»
Honderd en zestiende Jaargang.
DINSDAG
29 DECEMBER,
O X* 1 O
VARIA.
a
1914
Abonnementsprijs per 3imaanden f 0.80, fr. p. post f 1.—. Advertentieprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. Boek- en Handeisdrokknrij v.h. HERlïls. COSTER <S ZOON, Voordam C 9. Telefoonnr. 3.
Ter zee.
DUITSCHLAND.
NEDERLAND.
Nieuwjaarswenschen
25 cents contant.
De Directie.
Benoeming Raadscommissiën.
ALKMAAR, 29 December.
Vandaag zullen we, overeenkomstig de gisteren ge
dane toezegging, allereerst wat uitvoeriger stilstaan
bij de voor de Russen zoo gunstig verloopen operat-
ties in West-Galicië, waar het Oostenrijksch offensief
thans weer geheel gebroken is en de Oostenrijksche
troepen tot den aftocht gedwongen werden. Men her
innert zich, dat de Russen in het begin dezer maand
genoodzaakt waren hun voornemen, om de stad Kra-
kau te vermeesteren, te laten varen en dat zij ook hun
aoepen, waarmede zij de Karpathen waren ingetrok
ken, moesten terugnemen. De Oostenrijkers kwamen
onrustbarend opzetten en de Russische legers in Ga-
liciö en in Polen begonnen ernstig gevaar te loopen.
Het aanvankelijk succes van de Oostenrijkers was te
danken aan hun omtrekkende bewegingen, die hen in
staat stelden de Russen in de flank te grijpen. Zij zet
ten hun bewegingen voort en hun plan was om de
Russische flank een ijzeren ring te slaan. Maar het
plan van dezen concentrischen aanval is mislukt. Om
aan het dreigende gevaar te ontkomen, hebben de Rus
sen hier troepen samengetrokken en zijn tot den aan
val overgegaan. De eerste stoot kwam niet krachtig
genoeg aan, doch spoedig volgde er een tweede, die
het beoogde resultaat opleverde. De Russen slaagden
er in de Oóstenrijkera in zuidelijke richting uit hun
ilankstelling in de Karpathen terug te werpen in
de Oostenrijksche legertaal heet dit „onze strijdkrach-
cen in het voor de Karpathen gelegen Galicische ge
bied zijn een weinig teruggenomen." Een poging om
strijdkrachten uit de omgeving van Czenstochow naar
de Karpathen over te brengen, is, volgens het Russi
sche communiqué van heden, dank zij een Russische
manoeuvre, op een volslagen débacla uitgeloopen.
Tot dusverre is de belangrijke Oostenrijksche te
genslag nog niet van invloed geweest op de operaties
in Polen, waar de Russen nog steeds met de Duitschers
en Oostenrijkers in ernstige gevechten zijn gewikkeld,
zonder dat een der partijen daarbij belangrijke voor
deden weet te behalen. De gevechten bewijzen op zich
zelf reeds, dat de Duitschers nog lang niet van de
Russen af zijn, maar zich geducht moeten weren, om
dun stellingen te behouden.
Maar nu de Russische linkerflank niet meer door de
Oostenrijkers wordt bedreigd, kunnen de Russen er in
Polen ook weer gunstiger voorkomen te staan. En
deze mogelijkheid maakt het voor de Duitschers al
weer moeielijker om veel troepen naar het Westelijk
oorlogstooneel te verzenden, hetgeen ze vrijelijk zou
den hebben kunnen doen, indien de Oostenrijkers
stand hadden gehouden. In deze omstandigheid ligt
vooral de beteekenis van het Russische succes in Gali-
cië, waarbij natuurlijk nog komt, dat de Russen nu an
dermaal ook Krakau kunnen bedreigen, zoodra zij er
;n slagen den Oostenrijkschen rechtervleugel om te
trekken.
Op het Westelijk oorlogstooneel, in Noord-Frank
rijk 'en België, zijn de tegenstanders niet in staat ei
kaars vleugels om te trekken, omdat deze in het noor
den tegen de zee en in het zuiden tegen onzijdig ge-
oied aanleunen. En wat een aanval op den noordelij
ken vleugel betreft, zooals wij indertijd uitvoerig heb
ben vermeld, levert de onderwaterzetting voor de ver
bondenen groote moeielijkheden op om een aanvals-
beweging met succes te beginnen. Voor een frontdoor
breking ontbreken ook dat werd vroeger in den
breede uiteengezet verschillende onmisbare voor
waarden aan het Noorderfront. Op het Oosterfront
staat de kans voor de verbondenen misschien iets gun
stiger en het is opvallend, dat de Franschen ten Oos
ten van de lijn Verdun-Toul en in de Vogezen groo-
tere actie aan den dag leggen. Maar met dat al leiden
al him aanvallen nog niet tot voordeelen van eenige
oeteekenis. En het doet eigenaardig aan in het laatste
bericht van den „ooggetuige" in het Engelsche hoofd
kwartier te lezen: „Op 23 December verminderde de
vijandelijke aanval merkbaar, de vijand deed geen
nieuwepoging om vooruit te komen". Eigenaardig, im
mers de beurt om te trachten vooruit te komen is thans
aan de verbondenen. Maar de tweede legerorder van
generaal Joffre, het sein voor een krachtig initiatief,
neeft tot geen enkel belangrijk voordeel geleid. Deze
poging schijnt ook in de loopgraven doodgeloopen t,e
zijn.
De bekende militaire deskundige Brialmont zegt in
een zijner werken: door de aarde om te woelen, heb
ben de Romeinen de wereld veroverd." Doch de Ro
meinen kenden alleen de kunst om van de terreinsge
steldheid te profiteeren, terwijl de tegenstanders van
thans belden op de hoogte zijn. Bovendien zijn de
tegenstanders wat uitrusting en organisatie, wat mo-
reele en materieele factoren betreft, vrijwel gelijkwaar
dig. Hetgeen de een doet, kan de ander ook. Nauwe
lijks zendt Duitschland troepen van het Oosten naar
.iet Westen, of Engeland brengt aanzienlijke leger
machten naar Frankrijk (te Havre alleen zijn dezer da
gen 40.000 man aan wal gebracht). De lange linie is
tan weerskanten bijna overal even sterk, dat de stellin
gen betreft en even Blap, wat de bezetting aangaat,
zoodat tot dusverre nergens de kracht aanwezig is ge
bleken om een belangrijke wijziging te forceeren, om
vooruit te komen en den tegenstander, terug te drin
gen.
Wanneer zal er verandering komen en hoe zal zij
eruitzien?
Wanneer de Engelschen over enkele maanden hun
legermachten naar het vasteland overbrengen, of wan
neer de Duitschers er in slagen heel veel troepen naar
het Westen te zenden, dan kèn een dezer twee moge
lijkheden een belangrijke beslissing brengen als ze
zich tenminste niet allebei gelijktijdig voordoen 1
FRANSCH COMMUNIQUé.
Het Fransche 3 uur's communiqué van gisteren luidt
Wij komen hoe langer hoe meer vooruit ten westen
van Ltmibartzijde, en zijn thans aan den voet der dui
nen, op welke de vijand zijn verdedigingslinie heeft
gevestigd.
Ten zuiden van Yperen hebben wij eenige loopgra
ven verloren bij Hollebeke.
In de streek van Leis bij Carency moest de vijand
ten gevolge van onze aanvallen 800 M. loopgraven in
de eerste linie in onze handen laten.
In de Aisne-vallei en in Champagne wordt bij tus-
schenpoozen hevig kanonvuur gewisseld.
In de streek van Reims en die van Perthes, waar de
vijand het vooral heeft voorzien op de stellingen, die
wij ten westen van die plaats aan de hoogten van de
Maas hebben veroverd, gingen wij eenigszins vooruit
op het geheele front.
In de Vogezen beschoot de vijand het station van
St. Dié, het treinverkeer werd echter niet onderbroken.
Een berichtgever van het Hbld. seint uit Sluis:
Verscheiden Belgische soldaten, eergisteren te Brug
ge als gevangenen binnengebracht, verklaarden bij
eene voorpostverkenning bij Mariakerke gevangen ge-
nbmen te zijn. Waarschijnlijk ligt de uiterste linie der
geallieerden te Mariakerke dorp bij Middelkerke.
Deze mededeeling zou dus de geruchten bevestigen
omtrent den vooruitgang der verbondenen ten N.-O.
van Nieuwpoodt
OOSTENRIJKSCH COMMUNIQUé.
Het Oostenrijksche communiqué zegt: Officieel:
Ten noorden van den Doekla-pas ontweken onze
troepen een aanval der Russen.
In de stellingen, dichter bij de kam der Karpathen,
tusschen de Biala en de Doenaje, in het gebied ten
noord-westen van Zakliczy, werden zeer hevige aan
vallen van den vijand afgeslagen.
Overigens gebeurde er op het noord-oostelijk oor
logstooneel aan ons front niets bijzonders.
OOSTENRIJKSCHE COMMUNIQUé.
Officieel wordt uit Weenen gemeld:
In het zuiden heerscht, behalve dat hiér en daar aan
de grens schermutselingen plaats hebben, volkomen
rust.
De Serviërs hebben de brug naar Semlin weder in
de lucht laten springen.
DUITSCHE SCHEPEN AAN DE ENGELSCHE
KUST.
De „Züricher Ztg." bevat, volgens een Wolffbericht,
een uitvoerig bericht, aan het „Weekblad voor Whit
by" van 18 December ontleend over de beschieting
door de Duitsche schepen.
Daarin wordt gezegd, dat de ruïne van de oude ab
dij slechts zeer weinig- beschadigd is, en dat de eerste
officier van de kustwacht onder eede voor den rechter
verklaarde, dat naar zijn meening alle schoten der
Duitsche schepen gericht waren op het seinwachtsta-
tion; als eenige schoten wat ver naar rechts gevallen
zijn, kan dat alleen aan het deinen van de schepen wor
den toegeschreven.
MET MOEITE ONTSNAPT.
In een telegram uit Parijs aan de Londensche bla
den wordt verteld van de ontsnapping van een Fran
schen onderzeeër, die-op een haar na tergronde was
gegaan. Het schip raakte vast in de stalen kabels, die
de vijandelijke haven, waarop, de onderzeeër een aan
val zou doen, beschermden, het kon voor- noch ach
teruit en werd haast naar de oppervlakte getrokken.
De vijandelijke torpedobooten kwamen aangevaren,
maar gingen rakelings langs den onderzeeër heen.
Deze ontsnapte als door een wonder. De granaten vie
len dicht in het rond en de bemanning verwachtte
ieder oogenblik de noodlottige ontploffing, maar
ging desniettemin voort met het doen van pogingen
om los te komen. Dit gelukte ten slotte, de kabels
knapten plotseling, de onderzeeër dook zoo snel hij
kon tot op een diepte van 16 M. en keerde eerst na
twaalf uur terug, toen zijn vervolgers het hadden op
gegeven.
KERSTVIERINO IN HET GROOTE
HOOFDKWARTIER.
Onder dagteekening van 25 December wordt uit het
Gfoote Hoofdkwartier aan de „Köln. Ztg." bericht:
„De Kerstviering in het Groote Hoofdkwartier was
even eenvoudig als indrukwekkend. De Keizer wilde
het feest vieren te midden der soldaten, die tot het
hoofdkwartier behooren. Daarvoor was een groote
ruimte noodig, daar er tafels met geschenken voor on
geveer 960 man geplaatst moesten worden. De uitge
strekte hal was geheel en al versierd met sparregroen,
zoodat van de zolders en de muren niets te zien was.
Allen, van den Keizer af tot den eenvoudigsten land
weerman, waren gezeten aan tafels, die op gelijke af
standen van elkander geplaatst waren en waarop met
kaarsen versierde boomen stonden.
Alle officieren en alle manschappen kregen dezelfde
perperkoek, appelen, en noten. De manschappen boven
dien tabakzakken en sigaren.
Aan de eene. zijde van de ruimte was een altaar op
gericht, met een groote krib ervoor en hooge dennen er
naast.
De plechtigheid begon met het zingen van het oude
Kerstlied: „Oh, du selige, oh du fröhliche Weich-
nachtszeit".
Nadat de Keizer de aanwezigen had begroet met:
„Guten Abend, Kamerade", hield een predikant een
korte toespraak en toen werd hetStille Nacht, heilige
Nacht" gezongen.
Nadat „General-Oberst" von Plessen den Keizer
dank had gebracht voor het or^^niseeren van het
«choone feest, hield de Keizer de volgende toespraak
Kameraden, gewapend zijn wij hier vereenigd, ter
viering van dit heilige feest, dat wij anders in vrede
thuis vieren. Onze gedachten dwalen af naar de onzen
thuis, aan wie wij de geschenken te danken hebben, die
wij heden -zoo rijkelijk op onze tafels zien. God be
schikte, dat de vijand ons dwong dit feest hier te vie
ren wij zijn overvallen, wij verdedigen ons, God geve
dat uit vredesfeest met onzen God voor ons en voor ons
land uit den zwaren strijd een rijke overwinning moge
ontstaan.
Wij staan op vijandelijken grond, de spits van ons
zwaard is naar den vijand gericht, ons hart naar onze
God. Wij zeggen, zooals eens de groote keurvorst zei-
de: „Alle vijanden van Duitschland in het stof. Amen".
Dé Keizer ging toen langs de tafels en richtte het
woord tot een groot aantal officieren en manschappen."
HOOGE SMOKKELAARS GESNAPT.
De te Rome verschijnende „Messagero" schrijft:
Castrignano, een gepensioneerd douane-officier,
commandant Fine en een geneesheer zijn gearresteerd
wegens een poging tot omkooping van douane-ambte
naren ten einde een pas voor utvoer van granen naar
enkele oorlogvoerende naties te verkrijgen.
Castrignano werd gearresteerd toen hij aan den
commissaris van politie Aguleucci Geguisse, die als
douane-beambte functionneerde, een som van 150.000
lire voor een pas van uitvoer overhandigde.
DE RECHTEN DER NEUTRALEN.
De correspondent van de „Nieuw-York Times" te
Washington bericht, dat de Venezoiaanscne regeering
aan het bestuur van de Pan-Amerikaansche Unie het
voorstel heeft gedaan tot het houden van een interna
tionale conferentie van alle neutrale staten, ter herzie
ning van de bepalingen betreffende de rechten der neu
tralen in tijd van oorlog.
WEDERZIJDSCH HULPBETOON.
Er wordt een Duitsche commissie gevormd, die gif
ten zal inzamelen voor de Roode Halve Maan.
De Keizer schonk reeds 40,000 Mark.
DE GROOTE LEENING.
De belangstelling voor de groote leening is gister
ochtend te Amsterdam zoo groot geweest, dat reeds in
den middag de voorloopige voorraad prospecti was
uitgeput. Ook andere plaatsen in het land zijn berich
ten van groote vraag naar prospecti ontvangen.
Aangezien zulks naar de meening van sommigen
niet duidelijk genoeg uit het prospectus van de Staats-
leening blijkt, verzoekt men het publiek er opmerkzaam
op te maken, dat wie zulks wenscht, het volle bedrag,
waarvoor hij ingeschreven heeft, in de eerste dagen van
Februari kan storten en daarvan dus vanaf 1 Februari
5 pet. rente kan maken. Wie alsdan ook terstond de
definitieve schuldbrieven van den staat wenscht te ont
vangen, zal goed doen om op het kantoor van storting
minstens acht dagen, vóórdat hij komt storten, mede
deeling te doen, dat hij niet slechts 40 pet., doch alles
tegelijk wil storten. Doet men zulks niet, dan kan het
gebeuren, dat men slechts voor de verplichte
storting (40 pet.) de definitieve stukken ontvangt,
terwijl men voor het overige een voorloopig bewijs
krijgt, dat na veertien dagen tegen de definitieve stuk
ken kan worden ingewisseld.
PAARDEN-UITVOER.
In de maanden November en December zijn, naar
de N. Rott. Crt. meldt, van het station Oldenzaal on
geveer 5700 paarden (ruinen beneden 20 maanden)
en veulens naar Duitschland uitgevoerd.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
EEN GEVAARLIJK SPELLETJE.
Men meldt uit Loosduinen aan de „N. Ct."
Toen de vorige week de grenadiers oefeningen hiel
den, hadden kinderen daar een vuurtje aangestookt.
Soldaten hadden daarin losse patronen geworpen, die
uit elkaar barstten, toen de houten kogels waren afge
brand. Een achttal manschappen werd daardoor ver
wond, waarbij een drietal zóó erg, dat ze naar het
hospitaal vervoerd werden. Het ergst er aan toe was
de gergeant B., wiens geheele rug en zijde was ver
scheurd door stukjes koper van de hulzen. Twee dok
toren verleenden de eerste hulp. Een ingesteld onder
zoek leidde niet tot de ontdekking van de daders. Al
len, die geen patronen in hun tasch hadden, werden
daarop met 14 dagen arrest gestraft.
DIEFSTAL VAN OUDE TEGELS.
Te Vlissingen is ontdekt, dat vermoedelijk reeds een
paar weken geleden uit den zgn. „Gevangentoren" bij
de bomvrijekazeme ontvreemd zijn 350 der tegels, wel
ke daar in de loop der jaren door de gemeente waren
ingemetseld, toen de toren nog voor oudheidskamer
dienst deed. Den laatsten tijd is de toren voor militair
arrestantenlokaal gebruikt. Onder de gestolen tegels
bevindt zich o.a, een 24-tal paarse, die te zamen het
borstbeeld van Willem Karei Hendrik Friso voorstel
len en een 50-tal met beelden uit het Oude Testament.
De bewijzen zijn voorhanden dat de tegels met geweld
zijn verwijderd..
AAN DE GRENS DOODOESCHOTEN.
Zaterdagavond is nabij Sas van Gent, even over de
grens, de 74-jarige poelier De S. door een Duitschen
schildwacht doodgeschoten.
Na zeven maal te zijn gewaarschuwd, zette de man
Zij, die zich met 1 Januari
op dit blad abonneerenont
vangen de tot dien datum verschijnende
nummers franco en gratis.
De Directie.
In het nummer, dat DONDER
DAG 31 DECEMBER verschijnt, zal
wederom gelegenheid bestaan tot
het plaatsen van
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat in de raads
vergadering van 23 December 1.1. voor het jaar 1915
zijn benoemd:
a. tot leden der commissie voor het ontwerpen van
verordeningen tegen welker overtreding straf is
bedreigd, waarvan de burgemeester, krachtens art.
166 der Gemeentewet, Voorzitter is, de heeren Mr.
A. Dorbeck, A. W. Udo, J. de Lange C.Jz. en A.
G. den Boesterd;
b. tot leden der commissie tot de belastingzaken en
eenige andere onderwerpen van financieelen aard,
de heeren J. de Lange C.Jz, C. G. Zaadnoordijk,
A F. Thomsen, A. Fortuin en H. P. Ibink Meien
brink. De heer de Lange wordt tot voorzitter be
noemd
c. tot leden der commissie van bijstand voor de pu
blieke werken de heeren G. de Groot Jz., G. Th.
M. van den Bosch en P. N. Leguit. Tot voorzit
ter is door B. en W. aangewezen de Burgemeester
d. tot leden der commissie van bijstand in betrek
king tot het beheer en onderhoud van de wandel
wegen, de beplanting van straten, wegen en plei
nen der gemeente, de heeren G. Th. M. van den
Bosch, G. de Groot Jz. en F. H. Ringers. Tot
voorzitter is door Burgemeester en Wethouders
aangewezen de heer J. F. Lubbe, wethouder;
e.,tot leden der commissie van bijstand voor de ge-
meente-gasfabriek de heeren J. de Lange C.Jz. en
P. N. Leguit. Tot Voorzitter is door Burgemees
ter en Wethouders aangewezen de Burgemeester
f. tot leden der commissie van bijstand voor het ge
meente-slachthuis de heeren D. A. Luiting, A. F.
Thomsen en D. J. Govers. Tot voorzitter is door
Burgemeester en Wethouders aangewezen de heer
Jan de Wit Dz., wethouder;
g. tot leden der commissie van bijstand voor het ge
meentelijk pensioenfonds en* ongevallenfonds, de
heeren J. de Lange C.Jz., O. J. Verkerk en A. W.
Udo. Tot Voorzitter is door Burgemeester en
Wethouders aangewezen de heer J. F. Lubbe, wet
houder;
h. tot leden der commissie van bijstand in het be
heer van den gemeente-reinigingsdienst de heeren
D. A. Luiting en G. J. Govers. Tot voorzitter is
door Burgemeester en Wethouders aangewezen de
heer C. G. Zaadnoordijk, wethouder.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
G. RIPPING, Voorzitter.
DO NAT H, Secretaris.
Alkmaar, 28 December 1914.
het op een loopen en viel, door een tweede schot in
iet hoofd getroffen, op Belgisch gebied neer. Zijn lijk
werd naar de woning van zijn zoon overgebracht.
Zondagmiddag werd bij Breda een meisje uit
Hoogstraten doodgeschoten. Het is personen uit Bel
gië verboden de Nederlandsche grens tot op 1 K.M. te
naderen. Het meisje had in strijd met deze bepaling
gehandeld.
UIT HEER-HUGOWAARD.
De Kerstfeestviering in de Herv. Kerk alhier mag
uitstekend geslaagd worden genoemd. Was de kinder
schaar reeds opgetogen bij den aanblik van den inder
daad sierlijken kerstboom, één en al verrukking sprak
uit de verschillende uitroepen, die uit de kindermonden
werden vernomen, toen de cadeaux werden overhan
digd door de dames Broekema. Het koor bestaande
uit een twintigtal knapen en jonge meisjes gaven eeni
ge nummers onder leiding onzer organiste mej. W.
Broekema, terwijl het kinderkoor allerliefst zong onder
leiding van mej. C. Broekema. Een groote schaar be
langstellenden woonden dit kinderfeest bij terwijl de
Predikant tusschen de zangnummers Kerstverhalen
ten beste gaf. Door een der aanwezigen werd namens
de kinderen een woord van dank gericht tot de dames
Broekema voor het heerlijke feest.
UIT OTERLEEK.
Zaterdagavond trad, op uitnoodiging van de IJs
club „Oteiiaek", de heer j. Bork, meer bekend onder
dtn naam van Prof Don Bosco, goochelaar, illusiono-
nist enz. voor de leden en geïntroauceerden, waaronder
ook de hier vertoevende Belgen, op in de zaal van de
heer O. de Vries. Het program had zeer veel succes.
De voorzitter van de afd., de edelachtbare heer S.
Brak, bracht den heer Bork hartelijken Hank
UIT WEST-GRAFTDIJK.
Op den 2en Kerstavond vierden de kinderen van de
Zondagsschool alhier het Kerstfeest in de Ned. Herv.
Kerk. De predikant, Ds. Most van Spijk, hield een
Kerstvertelling en verklaarde de beteekenis van dit
feest. De kinderen werden onthaald op koek en choco
lade en zongen bij afwisseling eenige stichtelijke lie
deren. Bij het naar huisgaan ontving ieder kind een
aandenken aan het feest van dezen avond. De kinderen
van de Belgische vluchtelingen, die hier vertoeven,
mochten ook aan dit feest deelnemen.
Den 27sten December gaf de Rederijkerskamer
„O. V.", alhier, een uitvoering in het lokaal van den
heer Van Marlen. Opgevoerd werden: „Weldoeners
der Menschheid", en als nastukje het blijspel „In Po-
AABSCEI
-«B-O