DAGBLAD VOOR ALKMaAR EN OMSTREKEN.
X> e O o r 1 o
N ieuwj aars wenschen.
Honderd en zestiende Jaargang.
WOENSDAG
30 DECEMBER.
VARIA.
KOo 307
1914
>eze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon en
feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f0,80; franco door het geheele Rijk *L—
Afzonderlijke nummers 3 Cents,
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f0,10. Bii groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
ENGELAND.
NEDERLAND.
Nieuwjaarswenschen
Telefaonnumirot
ALKMAAR, 30 December.
Oisteren hebben wij nog eens weer in het algemeen
len gang van zaken op de Oostelijke en Westelijke
oorlogsterreinen nagegaan en gezien, dat er weinig
schot in zit.
Eenigen tijd geleden begon de Engelsche „Times"
den Russen zachtkens te verwijten, dat zij zoo weinig
opschoten. De militaire medewerker van dat blad be
daagde zich over de tergende langzaamheid, waarme
de het Russische leger oprukt. Men had zich nu een
maal voorgesteld, dat de Russische stoomwals spoedig
aaar Berlijn zou rollen en men zag hem tot dusverre
slechts wat heen en weer bewegen, zoodat hij eigenlijk
niet veel van zijn plaats kwam. Maar wat hebben de
Russische bladen nu gedaan? Volgens den Petrograder
correspondent van de „Times", hebben zij, om de te
leurstelling over den geringen voortgang van den op-
marsch wat te verzachten, de sterkte van de Duitsche
croepen in Polen schromelijk overdreven. Doch nu
zijn de Russen aan het rekenen gegaan. Wanneer de
Duitschers bij ons zoo talrijk zijn aldus redeneerden
de Russen dan kunnen er maar weinig Duitsche
roepen in Frankrijk en België staan. Hoe komt het
rian, dat onze bondgenooten in het Westen niet op
schieten? luidde de zeer voor de hand liggende vraag.
Wel, antwoordde de een, dat komt, omdat die heeren
ons da kastanjes uit het vuur laten halen zij kijken
liever toe en laten ons onze vingers branden. Een an
der dacht er echter nobeler over. Hij wees op de een
heid van de leiding bij de tegenstanders, welke gecon
centreerd is in het Duitsche groote hoofdkwartier. Dit
achtte hij een groot voordeel en daarom moeten de
andere mogendheden ook zien, dat ze zooiets krijgen.
Een Russisch blad heeft dan ook dezer dagen reeos
voorgesteld, dat de ministers van oorlog en marine
van Rusland en Frankrijk eens zoo Bpoedig mogelijk
te Londen bijeen moesten komen om een gemeenschap
pelijk veldtochtsplan op te maken, te onderwerpen aan
de goedkeuring van de verschillende generale staven.
Dergelijke uitlatingen zijn teekenend. Kwamen ze
/ia de tegenstanders tot ons, we zouden er niet al te
veel waarde aan hechten. Wanneer bijv. de „Times"
een „brief van een neutralen vriend" opneemt, waarin
wordt gezegd, dat de Oostenrijkers heel goed inzien,
dat zij door de Duitschers opgeofferd zijn, dan denken
we vanzelf, dat de wensch hier sterker is dan de wer
kelijkheid. Maar nu de bladen van de oorlogvoerende
partijen zelf zulke klachten uiten en dergelijke opmer
kingen maken, wordt het wel eenigszins anders.
Men dient echter in het oog te houden, dat de bond
genooten elkaar in dit opzicht nog niets te verwijten
nebben. Zij schieten geen een van allen op. Evenmin
als men er in het Westen in slaagt, de Duitschers bin
nen hun grenspalen terug te drijven, evenmin is men in
het Oosten in staat hetzelfde te doen.
Maar wanneer nu de bondgenooten elkaar eens wel
wat te verwijten krijgen? Wanneer er eens ernstige te
genspoed mocht komen? Bedrogen hoop is een slechte
raadgeefster I
Zoolang de verbondenen niet verliezen gaat alles
goed, maar zoodra zij eens eenige gevoelige tegensla
gen ontmoeten, zou het wel kunnen gebeuren, dat de
noodzakelijke eendrachtige samenwerking daartegen
niet bestand bleek, dat dan het oude „zooveel hoofden
zooveel zinnen" weer bewaarheid werd.
Verandering in den toestand is er ook heden niet
Het blijft maar loopgraven winnen en weer verliezen
met een klein voordeeltje aan de zijde der bondgenoo
ten. Wel doen zij wanhopige pogingen om door te
breken, doch deze mislukken alle. Mag men echter de
„Daily Mail" geloSven, dan heeft ook een sterke Duit
sche divisie op een zeer kritiek punt van de slaglinie,
gepoogd door te breken en Calais te bereiken, maar
stiet hun poging af op de hardnekkige verdediging der
Engelscheq, Franschen en Indiërs.
In het Oosten schijnen de Oostenrijkers hoe langer
hoe harder aan het loopen te gaan. Het Russische com
muniqué vertelt, dat zij alles achterlaten, zelfs staf-do
cumenten, kaarten, vaandels, geld, wapens, munitie, le
vensmiddelen, dat zij scherp worden vervolgd en dat
deze nederlaag de grootste is, welke zij tot dusverre
hebben ondergaan.
Tenslotte vestigen we de aandacht op een nota, door
de regeering der Vereenigde Staten naar Engeland ge
zonden, waarin wordt aangedrongen op handhaving
van de rechten der neutralen. Deze krachtige steun za'
door de zwakkere neutralen, wier rechten evenzeer in
tiet gedrang komen, doch wier protesten niet zoovee'
Haten, dankbaar worden aanvaard 1
DUITSCFk COMMUNIQUé.
Het groote hoofdkwartier meldt.
Bij Nieuwpoort en ten zuiden van Ypeien hebben
wij in kleine gevechten eenig terrein gewonnen.
Verschillende Fransche aanvallen ten noord-westen
van St. Mènéhould zijn onder zware verliezen voor de
Franschen afgeslagen. Wij maakten daarbij eenige hon
derden gevangenen.
Een aanval ten westen van Aprémont eindigde met
de verovering van een Fransche loopgraaf. Daarbij
werden drie mitrailleuses veroverd. Fransche aanval
len ten westen van Sennheim zijn afgeslagen.
FRANSCH COMMUNIQUé.
Het communiqué van gistemamiddag luidt
In België hebben onze troepen het dorp St. Geor
ges genomen. Van de Leie tot de Somme heeft de vij
and tamelijk hevig onze stellingen gebombardeerd. In
de buurt van Echelle, Saint Hurin, Lequesnoy en Pou-
choir, ten noordwesten van Roye, heerscht kalmte.
In Argonne hebben wij een weinig terrein gewon
nen in het Bois Grurie, het Bois Bolante en het Bois
Comte Chaussée.
Op de Maashoogten hebben wij verscheidene Duit
sche tegenaanvallen afgeslagen; in het Bois Bochot,
ten noordwesten van iroyon, hebben wij den vijand,
die onze loopgraven bij een versterking in het Bois
Brulé, ten westen van Aprémont, hadden genomen, er
na drie opeenvolgende tegenaanvallen weer uit verdre
ven.
In den Boven-Elzas omsingelen we Steinbach van
nabij. Er volgde een hevig gevecht, waarbij we de
ruïnes van het kasteel ten noordwesten van het dorp
ïebben genomen.
Het officieele Fransche bericht van gisteravond elf
uur zegt, dat den geheelen dag een hevige storm de
crijgsverrichtingen op het grootste gedeelte van het
front heeft belet.
Intusschen zijn wij in Argonne eenigszins opge
schoten.
Het Russische communiqué van den generalen staf
luidt:
Tusschen de Weichsel en de Pilitsa zijn slechts on
belangrijke gevechten geleverd. De Duitschers hebben
de loopgraven op den rechteroever van de Bsoera bij
het dorp Mistzgevice ontruimd en zich op den linker
oever teruggetrokken.
Aan de Rawka heeft onze zware artillerie talrijke
batterijen zwaar geschut der Duitschers met succes b
schoten.
Bij Bolimof wisselden onze aanvallen af met die der
Duitschers, deze aanvallen waren van plaatselijken
aard.
De vijand, die zich meester gemaakt had van onzen
loopgraaf bij het dorp Soemino, is daaruit verdreven
door een tegenaanval, waarbij wij mitrailleurs ver
overden en gevangen maakte.
Tusschen de Pilitza en den Boven-Weichsel werd al
leen een kanonnade gehoord. Wij rukten met onze bei
de vleugels vooruit. Bij een aanval op een Ehiitsche
versterking ten zuiden van Inoflodz, namen wij drie
mitrailleurs. Onze troepen slaagden er in de Nida in
den benedenloop over te trekken en de zware versterk
te dorpen Starokorczin en Senisslavice in te nemen. Bij
dat gevecht hebben wij 40 Oostenrijksche officieren en
1700 man gevangen genomen en drie mitrailleurs ver-
meesterd.
In Westelijk Galicië zijn wij vooruitgegaan, ondanks
de ondoorwaadbare modder. Wij verdreven den vijand
in de linie Stomnik-Sorlice-Jaliska en namen kanonnen
en veel mitrailleurs.
Gedurende de tweede helft van December (ouden
stijl) hebben wij 50,000 Oostenrijkers gevangen geno
men.
EEN AMERIKAANSCHE NOTA.
De regeering der Vereenigde Staten heeft een lange
nota aan Engeland gezonden, (feitelijk bestemd voor
de 3 verbonden mogendheden), waarin zij aandringt
op een spoedige verbetering in de behandeling van
den Amerikaanschen handel door de Engelsche vloot
en Engeland waarschuwt dat er in Amerika veel on
genoegen is gewekt door de „onwettige inmenging"
in den wettigen handel der Vereenigde Staten. De
Amerikaansche regeering ziet zich verplicht definitieve
inlichtingen .te vragen omretnt Engeland's houding,
teneinde maatregelen te kunnen nemen om de rechten
van Amerikaansche burgers te beschermen. De nota
haalt tal van gespecificeerde gevallen van aanhoudin
gen en beslagleggingen op ladingen aan en verklaart
Gat de vertoogen in een vriendschappelijken geest tot
Engeland worden gericht, doch de regeering der Ver
eenigde Staten acht het 't beste vrij uit te spreken.
Uitdrukkelijk wordt gezegd, dat hoewel de versche
pers de raadgevingen van de Engelsche regeering heb
ben opgevolgd, er geen verbetering in den toestanc
van de onzijdige scheepvaart is gekomen vergeleken
bij het begin van den oorlog. Wel wordt erkend het
werk dat Engeland in het verleden heeft gedaan door
de zeeën voor de onzijdigen te beveiligen, doch ge
hoopt wordt, dat Engeland zal inzien van hoe ernstige
beteekenis de voortdurende inmenging van Engelanc
voor de onzijdige scheepvaart is. De nota betoogt, dat
voedingsstoffen voorwaardelijke contrabande zijn,
daar ze zoowel voor de burgerlijke bevolking als voor
het leger bestemd zijn. Ten aanzien van de aanhou
ding van schepen op zee zegt de regeering dat hoewel
ixet recht der oorlogvoerende staten tot doorzoeking
van schepen moet worden erkend, het bewijs van de
vijandelijke bestemming der lading overtuigend be
hoort te zijn op het oogenblik van de doorzoeking.
Zij protesteert tegen het opbrengen van onzijdige
schepen in havens van oorlogvoerende landen alleen
op verdenking. De nota betoogt dat de oorlogvoeren
de mogendheden den neutralen handel behooren te be
schermen. Engeland wordt voorts beschuldigd dat het
ten opzichte van Skandinavische koperladingen anders
heeft gehandeld dan ten opzichte van Amerikaansche
koperladingen. Amerikaansche zendingen naar Italië
zijn aangehouden, terwijl die voor Skandinavië be
stemd, ongemoeid werden gelaten.
KAPITEIN VON MüLLER.
Kapitein v. Müller, de gewezen commandant van de
„Einden", heeft aan zijn te Blankenburg am Harz wo
nende familieleden bericht, dat hij door de Engelschen
op Malta als krijgsgevangene is geïnterneerd
DE OORLOGSLEENING.
Het bestuur van den Algem. Nederl. Zuivelbond
wekt ia een circulaire de besturen van de bij den
jond aangesloten zuivelfabrieken op, deel te nemen
in de groote leening van den Staat der Nederlanden.
De secretaris van den bond, de heer O. Reitsma,
meent, dat de gezamenlijke inschrijvingen ten minste
een millioen zullen moeten bedragen.
DE HEROPENING DER AMSTERDAMSCHE
BEURS.
In een gisteren gehouden vergadering van leden
der Vereeniging voor den Effectenhandel te Amster
dam, is het bestuur gemachtigd om bij opening van
de beurs door den minister, de lokalen van de ver
eeniging daartoe beschikbaar te stellen.
Medegedeeld werd, dat ia verband met de Beurswet
wel de beurs te Amsterdam, doch niet die te Rot
terdam en te 's-Gravenhage zullen worden open
gesteld. i
In zijn sluitingswoord zeide de voorzitter, mr. Wen-
delaar, dat hij hoopte de leden binnen veertien da
gen op de beurs terug te zien.
DE BELEMMERING VAN DEN NEUTRALEN
HANDEL.
De Nederlandsche gezant, wien op het departe
ment van buitenlandsche zaken te Washington een
afschrift van de nota der Vereenigde Staten aan En
geland in zake de belemmering van den handel (zie
het desbetreffende bericht onder Oorlogsnieuws) ter
hand werd gesteld, zeide dat Nederland feitelijk reeds
hetzelfde aan Engeland had verklaard. En hij voegde
daaraan toe, dat door het optreden der Vereenigde
aan de vertoogen van Nederland meer kracht was bij
gezet.
BELGISCHE VLUCHTELINGEN.
Ofschoon het steeds moeilijker wordt de grens te
overschrijden, gelukt het, zoo wordt aan de Tele
graaf gemeld toch nog velen Nederland te bereiken,
Langs den geheelen weg van de grens naar Bergen-
op-Zoom kan men wederom een groote schare gepakt
en gezakt zich langs den weg zien bewegen. Dit ge
zicht doet weer aan de treurige dagen van October
herinneren.
Sinds de laatste weken is het vluchtelingenkamp
te Bergen-op-Zoom dan ook wederom met 2000 per
sonen toegenomen en zal, wanneer het straks geheel
gereed zal zijn, andermaal te klein blijken.
SCHENDING VAN DE ONZIJDIGHEID.
De Rotterdamsche rechtbank heeft gisteren den 32-
jarigen'J. G. W. T., geboren te Bremen, directeur van
de gasfabriek te Oude Tonge en wonende aldaar, be
klaagd geweest van het, in geval van een oorlog, waar
in Nederland niet betrokken is, opzettelijk eenige han
deling verrichten, waardoor de onzijdigheid van den
Staat wordt in gevaar gebracht, van het hem ten laste
gelegde vrijgesproken.
In het nummer, dat DONDER
DAG 31 DECEMBER verschijnt, zal
wederom gelegenheid bestaan tot
iet plaatsen van
25 cents a contant.
De Directie,
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
EERSTE KAMER.
In de Eerste Kamer werd gisteren het Bevoegdheids
wetje behandeld.
De heer R e g o u t (R.-K.) ried verwerping van het
ontwerp af, omdat dit tot een in deze tijdsomstandig
heden ongewenscht conflict met de regeering zou kun
nen leiden, hetgeen tot eiken prijs dient vermeden.
Maar wel raadt spreker ten sterkste aan, om zoodra
mogelijk,' met name ook wanneer minister Posthuma,
die ook, geen vreemde is op verzekeringsgebied, zich
beter zal hebben kunnen inwerken in de arbeidersver
zekeringszaken, de zaak weer bij Landbouw enz. terug
tebrengen.
In dien geest stelde hij een motie voor, waarbij de
Kamer de hoop uitspreekt, dat de regeering alsnog
maatregelen overwege, waardoor aan de bezwaren te
gen overbrenging van de afdeeling Arbeid enz. naar
Financiën wordt tegemoet gekomen.
Nadat het woord was gevoerd door de ministers
Cort van der Linden en Treub, werd de motie aan
genomen met IQ tegen 11 stemmen (rechts tegen links'
Het wetsontwerp werd daarna aangenomen zonder
hoofdelijke stemming.
RAAD EN STEUNCOMITé.
De Raad van Hilversum vereenigde zich met een
voorstel van B. en W., om hun een crediet te verkenen
van 24.000, ten einde het plaatselijk steuncomité te
steunen.
Aangenomen werd, meldt de Tel., een voorstel van
twee leden, bedoelende een-commissie te benoemen,
die, in samenwerking met het plaatselijk steuncomité
en andere op dit terrein werkende vereenigingen, vóór
den 22sten Januari met voorstellen zal komen, om op
ïoogere moreele en zakelijke basis tot oprheffing der
gevolgen der buitengewone omstandigheden te gera
ken. Bedoeld wordt o. a. werkverschaffing door heide-
ontginning tot bouwland.
INBRAAK.
Ia het Kon. Kabinet van Munten, Penningen en
gegraveerde steenen, bij de Kon. Bibliotheek in het
Lange Voorhout te s'-Gravenhage, is eene belangrijke
inbraak gepleegd, waaraan vermoedelijk door meer
dan één persoon is deelgenomen. Zeer waarschijn
lijk heeft men zich doen insluiten Maandagnamiddag
om in den nacht de inbraak te plegen. Van uit eene
boven het Kabinet voornoemd gelegen zaal, Ie ge
bruik bij de Kon. Bibliotheek tot het bergen van
boeken, heeft men zich door het maken van een gat
in den vloer van die zaal en in het plafond van het
Kabinet toegang verschaft tot het vertrek, waarinde
vitrines met de penningen enz. geplaatst zijn. Er
moet een groot aantal voorwerpen van aanzienlijke
waarde als penningen, gouden ringen met kostbare
steenen enz. ontvreemd zijn. Het aantal der vermiste
voorwerpen is evenwel nog niet, zelfs niet bij be-
aadering op te geven.
DE STORM.
Te 's-Gravenhage heeft de storm van gisternacht
een tweetal ongelukken met doodelijk gevolg veroor
zaakt.
De tolbaas op den Delftweg wilde den tolboom
openen voor een automobiel, toen hij door een omval-
lenden boom doodelijk werd getroffen. Op een schip,
liggende aan den Zuid-Buitensingel, kreeg een schip
persknecht den mast op het hoofd. De man werd per
auto van den eerste-hulpdienst naar het ziekenhuis ge
bracht, waar hij reeds bleek te zijn overleden.
In het Haagsche Bosch en op den Scheveningsche-
weg vielen omgewaaide boomen op de lijnen van de
electrische tram, zoodat de arbeidsdraad brak en de
dienst op een 2-tal lijnen groote vertraging had.
Uit verschillende plaatsen van ons land komen ver
der berichten van meer of minder ernstige schade, door
den storm teweeg gebracht. Dakpannen en schoorstee-
nen en zelfs heele daken zijn op vele plaatsen in groo-
ten getale naar beneden gekomen en menige woudreus
is gesneuveld.
In de Laakhaven te den Haag zijn 10 schuiten ge
zonken. Te Rotterdam sloegen verschillende schepen
van de trossen, een Zweed matroos geraakte in de
Rijnhaven en verdronk. Op Ameland is de postboot op
het strand geslagen.
Onze weerkundige medewerker v. Bt schrijft
ons:
De stormwind in den nacht van Maandag op Dins
dag bereikte in enkele deelen van ons land de orkaan
kracht. De storm heeft met zijn wild holderdebolder
boomen geveld, telefoon- en telegraafpalen afgebro
ken, vensters ingedrukt, dakpannen naar beneden ge
smakt, op vele plaatsen veranda's in ziin vliegenden
vaart meegenomen, hier en daar zelfs een heel dak
weggerukt.
Gelukkig komt zoo'n storm niet elke week voor. Me
nig jaar passeert, zonder dat de stormwind deze kracht
bereikt. Wel daalt de barometer meer tot 735 m.M.
Een daling van 30 a 35 m.M. in twee etmalen is zeer
belangrijk, maar nog niet kras. Doch wanneer dat
plots gebeurt, wanneer er weken en weken kalmte en
rust heeft geheerscht in de luchtzee boven onze hoof
den, dan hebben wij aanleiding, ons ongerust te ma
ken.
De diepe storm-depressie, die onze meteorologische
wereld zoo in rep en roer bracht, is nu gelukkig voor
bij. Maar of de atmosferische rust weer spoedig terug
zal keeren is een andere vraag. De kans is groot, dat
nieuwe depressies volgen, en in ieder geval kunnen
wij op surprises bedacht zijn.
We ontvingen heden nog bericht, dat de heer K. van
Grootschermer, die den dokter genaaid en weer naar
West-Graftdijk gebracht had, op de terugreis met
paard en kar van den dijk woei in de Graftermeer. Het
liep goed af.
In Oude-Niedorp is de haan van den toren gevlogen,
waarheen weet niemand. Hij is niet terug te vinden.
In Lutjewinkel is de boerderij van den heer Broers-
ma gedeeltelijk vernield, evenals het tramwachtlokaal
aldaar.
UIT OUDKARSPEL.
Tijdens den hevigen storm van gisternacht is de
watermolen in de Kerkmeer tot aan den grond toe af
gebrand. In den molen was voor een paar weken te
rug een nieuwe machine aangebracht, die mede een
prooi der vlammen werd. Hoewel de molen een flink
KAARSCHE
