DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
e O or1o
Van let westelijk iriogsterrein.
Van hot oostelijk oorlogsterrein.
Van lat zuidelijk norlogstcrrsin.
N®. 4
Hönderd en zeventiende Jaargang.
1915
WOENSDAG
6 JANUARI
Ter zee.
In do k-olaniën.
FRANKRIJK.
CDüOfouiniiiüip toeïaaï nuSf 2 Cs5ad©ss„
)eze Courant wordt eiken avondbehalve op Zon en
teldagen uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
vooi Alkmaar f 0,80franco door het geheele Rijk 11,—.
Afzonderlijke nummers 3 Cents
Tels&mnumifief 8
Prijs der gewone advertentiën
Per regel f 0.10. Rji groote contracten rabat. Grootse
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V Boek- en Handdstteukkerfj
v/ho HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
o
ALKMAAR, 6 Japari.
De officieele communiqué'», welke betrekking heb
ben op het Westelijk oorlogstooneel, vestigen vandaag
bijzonder de aandacht op het uiterste noordelijke en
het uiterste zuidelijke punt van de lange linie, die door
drie landen loopt.
Aan de Belgische kust en in den Opper-Elzaa, dus
aan de beide vleugels, maken de verbondenen bepaald
vorderingen. In de duinen voor Nieuwpoort gaat de
infanterie, ondanks den slechten toestand van het ter
rein, voorwaarts. Het gaat wel uiterst langzaam in
het Fransche communiqué wordt bijv. gemeld, dat men
meer naar het Westen, 100, 200, 500 M. terrein heeft
gewonnen door de verovering van huizen en „deelen"
van loopgraven maar het gaat dan toch.
fa dit het begin van een Duitachen terugtocht uit
België?
Als men de berichten, die de laatste dagen uit de
Hollandsch-Belgische grensplaatsen in grooten getale
worden gemeld, mag gelooven, dan zullen de Duit
schers heel spoedig van de IJserlinie teruggeslagen
worden en hun frontlinie meer naar het noord-oosten
moeten verplaatsen.
Maar naar onze stellige overtuiging mag men die
berichten niet gelooven. Zij berusten meestal nergens
anders op dan op hooren-zeggen en op het verkeerd
uitleggen van waargenomen militaire maatregelen.
Wanneer, gelijk we vanmorgen lazen, de Duitschers
bezig zijn de forten van Antwerpen te herstellen, dan
geschiedt dit natuurlijk om de Schelde-stad bij een
eventueelen terugtocht als krachtig steunpunt van den
uitersten rechtervleugel te gebruiken, maar daarmede
is geenszins gezegd, dat die terugtocht stellig wordt
verwacht. Een dergelijk feit bewijst niets anders, dan
dat men van Duitsche zijde rekening houdt met alle
gebeurlijkheden en zich daarom, waar men ook is, zoo
sterk mogelijk tracht te maken. Reeds in het begin van
oorlog heeft men de Rijnvlakte en het Odergebied in
slaat van verdediging gebracht en naar dezelfde me
thode wordt het versterken ea bevestigen overal onaf
gebroken voortgezet.
Al die particuliere berichten over de komende din
gen zijn onbetrouwbaar hoe vaak is nu al voor
speld, dat de Duitschers spoedig zouden moeten wij
ken? Alleen wat de officieele communique's leeren
biedt houvast.
En die zeggen thans alleen, dat in de kuststreek
langzame vorderingen door de verbondenen worden
gemaakt, terwijl er een groote macht wordt vereischt
om de Duitschers in Zuid-België en Noord-Frankrijk
te bedreigen in hun verbindingsmiddelen en hen in
den rug aan te vallen, zoodat zij gedwongen worden
zich terug te trekken.
Precies hetzelfde geldt natuurlijk voor de Duitschers.
Willen zij de bondgenooten in deze streek tot staan
brengen, dan zullen ze in de buurt van Yperen een ge-
duchten schok moeten toebrengen, maar voor een 1
doorbraak zijn geweldige troepenmassa's noodig.
Tot dusverre is niet gebleken, dat één der partijen
over een dergelijke overmacht op een bepaald punt
kan beschikken.
En zoolang de officieele communiqué's geen belang
rijker feiten melden dan thans, is een ingrijpende wij
ziging van den toestand, zooals die van verschillende
zijden op korten termijn in het uitzicht wordt gesteld,
op het noordelijkste gedeelte der linie niet te verwach
ten.
Hoe staat het nu in het uiterste zuiden, in den Op-
per-Elzas? Men weet, dat in het begin van den oor
log de Franschen hier binnenvielen en dat de Duit
schers hen na eenigen tijd weer verdreven hebben
of alle dorpen toen wel van de Franschen gezuiverd
zijn, zooals de generaal-kwartiermeester von Stein des
tijds mededeelde, mag thans betwijfeld worden. In den
laatsten tijd echter zijn de Franschen hier opnieuw
met kracht opgetreden en hoewel de Duitschers dit
maal ernstigen tegenstand bieden, zijn de invallers
aan de winnende hand. Daar wordt thans hardnekkig
gestreden, elke terreinwinst moet met alle inspanning
worden verdedigd, maar de Franschen weten zich te
handhaven. Zij zitten nu in Steinbach, en zij blijven
er. Dat Steinbach is een onaanzienlijk dorpje ten
noord-westen van Mülhausen, van waaruit verschil
lende spoorlijntjes de Vogezen ingaan. Op een gewo
ne kaart vindt men het plaatsje niet, men heeft er een
speciale voor noodig en raadpleegt men die, dan blijkt,
dat het een klein uurtje ten oosten van Thann ligt. De
Franschen staan hier dus een kilometer of twintig op
Duilsch gebied. Wat is de bedoeling van deze opera
tie? Verschillende redenen kunnen worden opgegeven.
In de eerste plaats is het mogelijk, dat men. de Duit
schers zoo ver mogelijk van Belfort, welke vesting
haast van de grens af kan worden beschoten, wil hou
den ea daarom de streek Sennheim-Thann-Steinbach
bezat
Een tweede mogelijkheid f?, dat de Franschen zo
veel mogelijk grondgebied van den Flzas willen be
zetten, teneinde bij het sluiten van den vrede met meer
kracht, met meer recht dat is trouwens in oorlogs
tijd hetzelfde! te kunnen optreden.
Ten derde kan het zijn, dat de Franschen voorname
lijk beoogen, de Duitschers te dwingen, aanzienlijke
troepenmachten voor deze streek af te zonderen, die
elders dus niet gebezigd kunnen worden, zoodat aldus
de kans op een overwinning op een ander punt kan
worden verhoogd.
En tenslotte zou het mogelijk kunnen zijn, dat de
Franschen hier een offensief op groote schaal beoog
den. Maar deze mogelijkheid is nauwelijks waar
schijnlijk. In de eerste plaats is deze streek niet ge
schikt voor operaties in grooten stijl, omdat de Voge
zen het Zwartewoud en de vestingen de noodige be
wegingsvrijheid belemmeren. En in de tweede plaats,
is niet gebleken, dat de Franschen op verschillende
punten over de grenzen zijn getrokken, hetgeen bij
een opmarsch over een breed front toch noodzakelijk
zou zijn, terwijl het offensief ook niet plaats vindt
langs den hoofdweg Belfort-Müihausen.
Men is vermoedelijk het dichtst bij de waarheid, in
dien men aan het Fransche offensief enkel plaatselijke
bettekenis toekent, waarvoor de in de eerste, tweede en
derde plaais genoemde redenen de motieven kunnen
zijn.
Er is sprake van, dat de Duitschers nabij Metz
een nieuwe actie voorbereiden. Daar en in Straatsburg
zouden groote troepenmachten worden saamgetrok
ken, terwijl een spoorweg wordt aangelegd, die be
stemd zou zijn voor het transport van zwaar geschut
uaar St. Mihiel men herinnert zich misschien dat
daar aan de Maas de Duitschers lang geleden het fort
Camp des Romains hebben veroverd, maar sindsdien
geen duimbreed zijn opgeschoten. Wat er van dit be
richt waar is, zal moeten blijken. Maai" eigenaardig is
het, dat het laatste Fransche communiqué juist mel
ding maakt van eenige terreinwinst in de buurt van St.
Mihiel, welke naam sinds geruiqien tijd niet in de offi
cieele legerberichten weid genoemd.
Overigens klaagt dit communiqué over regen en
slecht weer.
De Turken hebben niet veel genoegen van hun over-
winningsgejuich beleefd. Ze hebben geducht klop ge
kregen van de Russen. Nadat ze zich even hebben mo
gen verheugen in het bezit van Ardahan, een stad in
Kaukasië, zijn ze er spoedig weer door de Russen uit
geworpen. En terwijl ze hun hoop hadden gevestigd
op een andere stad, Kars, werd niet slechts hun op
marsch gestuit, maar werden ze volgens de Russische
berichten zoo volledig verslagen, als in dezen oorlog
nog niet is geschied. Een legerkorps (dus 40,000
50.000 man) werd geheel vernietigd, de geheele staf
werd gevangen genomen, en een ander legerkorps
werd scherp achtervolgd, terwijl de Turken zich ver
der over de geheele lengte moesten terugtreken.
Volgens Engelsche berichten hielden de Turken zich
dapper, zelfs de gewonden schoten nog mede, maar
zij hadden met te veel tegenslagen te kampen. Zij
mistten bijv. alle mogelijke transportmiddelen en alle
voorraden, en zelfs de kanonnen moesten door de sol
daten op de schouders naar het gebergte worden ge
dragen. Hun wapentuig bleek grootendeels van
Duitsch maaksel te zijn.
Deze Russische overwinning is van dien aard, dat
generaal Joffre aan grootvorst Nicolaas een telegram
van gelukwensch heeft gezonden, waarin wordt ge
zegd, dat de legers der verbondenen door hun aanhou
dende inspanning de beslissende overwinning, welke
de toekomst zal brengen, voorbereiden.
En de Londensche bladen verwachten van het Rus
sische succes belangrijke politieke gevolgen.
Niet alleen, dat de Turken verslagen zijn, is voor de
verbondenen van belang, maar vooral, dat de Russen
nu allereerst weer meer troepen vrij krijgen, die op het
Oostelijk oorlogstooneel dienst kunnen doen. Van dat
terrein is geen nieuws te melden. Daar wordt thans
blijkbaar een strijd gevoerd, die precies hetzelfde ka
rakter draagt als die in het Westen, en die dus het ma
ken van kleine successen beoogt. En toch is de waar
schijnlijkheid groot, dat de beslissing hier zal vallen,
dat de in elkaar grijpende operaties der verschillende
oorlogstooneelen tenslotte hier uitloopen op een voor
dezen oorlog beslissende overwinning of nederlaag te
land.
Van het Servische oorlogstooneel komen de laatste
dagen geen mededeeiingen en ook van de zee blijven
de berichten uit
FRANSCH COMMUNIQUé.
Het Fransche communiqué van gistermiddag luidt:
Niettegenstaande den slechten toestand van het terrein,
maakt onze infanterie vorderingen in de duinen tegen
over Nieuwpoort.
In de streek van St. Joris heeft zij op verschillende
Elaatsen 200, 300 en 500 M. terrein gewonnen door
et nemen van huizen en gedeelten van loopgraven.
Dank zij den granaten uit onze mortieren heeft de
vijand het aanleggen van loopgraven in de buurt van
Notre Dame de Larette totaal moeten opgeven.
Dicht bij den weg naar Rijssel hadden de Duitschers
één onzer loopgraven genomen, wij heroverden ze ech
ter onmiddellijk.
Wij hebben het gehucht Creuxargent 2 K.M, van
Orbey ten zuidoosten van den Col Bcnhomme bezet en
ons daar ingericht.
Onze aanwinsten op den weg van Thann naar Cer-
nay hebben wij behouden.
HET RUSSISCH LEOERBERICHT.
De Russische Groote Generale Staf bericht' Op
den linkeroever van de Welchsel duurde op 4 dezer
het geweer- en kanonvuur voort. In de omstreken en
ten Zuiden van Borzimof waren de gevechten zeer he
vig.
In Galidë zijn geen belangrijke veranderingen voor
gekomen.
Aan den Oejok-pas werden de terugtrekkende Oos
tenrijkers aangevallen door onze cavalerie, die hun in
de flank en den rug viel, na getrokken te zijn over
smalle bergpaden, moeilijk begaanbaar ten gevolge
van de bevroren sneeuw en ondanks een hevige sneeuw
jacht.
Bij dien aanval namen wij een twaalftal officieren
met den detachementcommandant en meer dan 450
manschappen gevangen.
RUSSISCH COMMUNIQUé.
De generale staf van het Russische leger in Kaukasië
deelt het volgende mede:
Gisteravond hebben onze troepen een volkomen
overwinning behaald op de Turken. Wij hebben twee
legerkorpsen verslagen, waarvan er een in zijn geheel
is gevangen genomen, met den bevelvoerder en drie
afdeel ingschefs aan het hoofd. Kleine afdeelingen Tur
ken, die er in slaagden zich van den aoofdtroep af te
scheiden, zijn krachtig vervolgd en vernietigd.
Te. Sarykamysj hebben wij de overwinning behaald.
Een later telegram meldt:
Onze troepen hebben een beslissende overwinning
behaald bij Sarykamysj.
Het negende Turksche legerkorps ia in zijn geheel
gevangen genomen.
Wij zetten de vervolging van de andere troepenge
deelten, die in wanorde vluchten, voort.
NOG EEN KAPEREND DEEL DER „EMDEN."
Van Duitsche zijde wordt gemeld dat het gedeelte
van de bemanning der Einden dat ontkomen is dus
de landingsdivisie, die op de Kokoseilanden de kabels
kwam doorsnijden en bij de komst van de Sydney op
een zeilschip is gevlucht de vijandelijke koopvaar
dijvloot blijft bestoken en een aantal kustschepen en
stoombooten heeft genomen.
In een Zwitsersch blad vinden wij het bericht dat de
scheepvaart te Rangoon in Achter-Indië is gewaar
schuwd tegen een driemaster, de Agosha, waarop het
ontkomen troepje van de Emden zich zou bevinden.
Het moet over vier machinegeweren beschikken. Het
kolenschip Oxford is door hen genomen en in een hulp
kruiser veranderd.
NOG STEEDS REBELLEN.
Het Londensche Persbureau meldt dat de bekende
ZuidijAfrikaansehe opstandelingenleider Pienaar met
11 anderen is gevangen genomen te Sakwaka. (in Be-
chuanaland). Er werd geen tegenstand geboden.
BELGIE.
DE IN HECHTENIS NEMING VAN
KARDINAAL MERCIER.
Over de gisteren reeds vermelde opzienbarende in
hechtenisneming van Kardinaal Merrier meldt de
Tijd:
Zondag j.l. had In de Onze Lieve Vrouwekerk te
Antwerpen de plechtige opdracht plaats van' België
aan het H. Hart van Jezus, welke plechtigheid oor
spronkelijk door Z. Era. Kardinaal Merrier zou ge
leid worden. Duizenden konden geen plaats vinden in
de overvolle kerk. Het lof kon tot veler verrassing
niet door Z. Em. kardinaal worden gecelebreerd. Dit
geschiedde door den Hoogeerw. Deken van Antwerpen.
De Deken hield een sermoen, waarin zinspelingen
op het schrijven van kardinaal Merrier mrkwamea
en betuigingen van trouw.
Na het sermoen hield ook de bekende socioloog en
geliefde volksredenaar, pater Rutten O.P., eene toe
spraak, waarin hij oa. zeide: „Antwerpen heeft altijd
behoord aan de Antwerpenaren en zal ook in de toe
komst aan de Antwerpenaren blijven. Eigenlijk zou
Z.Em. onze geëerbiedigde en veelbeminde kardinaal
op de plaats moeten staan, vanwaar ik thans het woord
tot u richt, maar door een buitengewone omstandigheid
is Zijne Eminentie belet, in ons midden aanwezig te
zijn.
De redevoeringen van den Deken van Antwerpen en
pater Rutten maakten diepen indruk.
Vele Duitsche slodaten waren in de kerk aanwezig,
de voorste banken werden ingenomen door Duitsche
officieren.
Om geen nog grqoter opzien te baren dan reeds ge
schiedt door de Duitsche actie tegen het rondschrijven
van Kardinaal Merrier, wordt deze gevangen gehou
den en bewaakt in het aartsbisschoppelijk paleis te Ma
theien.
In verband met de aanhouding van kardinaal Mer
rier verneemt het Hbld. nog dat tegelijkertijd door de
Duitsche overheid is aangehouden, de heer Dessain,
waarnemend burgemeester van Mechelen, een broeder
van den burgemeester.
GENERAAL JOFFRE.
Een bericht over generaal Joffre in de Fransche bla
den behelst, dat de zetel in de Académie, vrijgekomen
door den dood van den graaf de Mun, bestemd is voor
Joffre, die na den oorlog daarin zijn plaats zal krijgen.
Dit zou dan de vervulling zijn van een vorrspelling
door Renan, bij gelegenheid van de toelating van de
Lesseps tot de Academie. Renan had toen in zijn rede
het goed recht van een Academiezetel voor de mannen
van de daad bepleit. En hij had er aan toegevoegd:
„Nog iemand is er, die verzekerd zou zijn van een ze
tel in ons midden, n.l. de generaal, die aan Frankrijk
de overwinning brengt. Wij zouden over het proza
van zoo'n man niet vitten. Wij zouden hem bij accla
matie tot lid kiezen, zonder ons van zijn geschriften
iets aan te trekken. Wat zou de dag van zijn inaugura
tie als lid een glorierijke dag wezen, en wat zou het
een eer zijn voor wie op dien dag de Academie presi
deerde."
ENGELAND.
HET ANTWOORD OP DE AMERIKAANSCHE
NOTA.
De Daily Telegraph zegt, uit vertrouwbare bron
uit Washington te vernemen, dat Engeland's antwoord
op de Amerikaansche nota bevredigend zal zijn. Het
zal enkele tegemoetkomingen beloven, maar er tevens
den nadruk op leggen dat de Ver. Staten geen recht
hebben ten behoeve van andere staten eischen te stellen.
Page, de Amerikaansche gezant te Londen, heeft dit
aan president Wilson geseind.
AMERIKA.
GOEDE VRACHTBRIEVEN.
President Wilson heeft een circulaire gericht tot de
Amerikaansche reeders, waarin hij met nadruk wijst op
de noodzakelijkheid om de vrachtbrieven volledig en
nauwkeurig in te vullen indien zij het oponthoud
wenschen te vermijden, dat het doorzoeken van ladin
gen voor doorvoerverkeer met zich brengt. De circu
laire zegt, dat er gevallen zijn voorgekomen van on
nauwkeurig en onvolledig ingevulde scheepspapieren
en verberging van den aard der lading, en dat een
paar van die gevallen verdenking kunnen werpen op
den Amerikaansdien handel in het algemeen. Wilson
vraagt de medewerking van het publiek om het in
oorlogstijd onvermijdelijke oponthoud tot de geringste
afmeting terug te brengen en te voorkomen dat reeders
in dezen tijd onnoodig moeilijkheden aan den handel
bezorgen. Ten slotte zegt de circulaire dat telkens wan
neer de reeders het verlangen douane-ambtenaren de
lading zullen komen nazien en een verklaring afgeven
omtrent de volledigheid en juistheid der scheepspapie
ren.
UITVOER VAN OORLOGSMATERIAAL.
De heer Flood, de voorzitter der commissie voor
buitenlandsche zaken van het Huis van Afgevaardig
den, heeft meegedeeld, dat de Duitsche regeering door
bemiddeling van het ministerie van buitenlandsche za
ken te Berlijn haar verwachting heeft te kennen gege
ven, dat de Vereenigde Staten den uitvoer van oorlogs
materiaal niet stop zullen zetten.
OP DENZELFDEN VOET VOORTGEZET.
De groote rol, door de onderzeeërs in dezen oorlog
gespeeld, zal tengevolge hebben, dat de regeering der
Vereenigde Staten het Congres een ontwerp zal voor
leggen, om een groot aantal dezer schepen te bouwen
Intusschen zal waarschijnlijk ook het aantal slagsche
pen op het vlootprogram worden uitgebreid. Dan zul-
ALKMAARSCHE
RANT.