DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Vi bat weit oorlogstera, 30 O o 1 o Honderd en zeventiende Ja&rgange 1911 Abonnementsprfls per 3 maanden f 0.80, ft. p. post f 1.-. Miertenfleprll* 10 ct, p. regel groote letters naar plaatsinlmte. Brieven fr, N. V. Boel- en Bandelsdrnkknrii HERis, COSIER ZOON, Mim C 9. Telsfo* 8. VRIJDAG 8 JANUARI BELGIE. ENGELAND, FRANKRIJK. VARIA. So ALKMAAR, 8 Januari. De „ooggetuige" uit het Engelsche hoofdkwartier van het Westelijk oorlogstooneel betoogt, dat de oorlog thans zijn vierde tijdperk is ingetreden. Eerst ging het initiatief van de Duitschers uit, in het tweede tijdperk ging het initiatief voor hen verloren, in het derde herwonnen zij het door een groote overmacht aan te wenden tegen een deel van het front van den te genstander, en thans is hét voorgoed overgegaan op de bondgenooten. De ooggetuige verklaart verder, dat de bondgenoo ten den laatsten tijd op verschillende plaatsen aanzien lijke resultaten hebben bereikt en opmerkelijke vorde ringen hebben gemaakt Het gevolg van deze herhaalde successen noemt hij, dat de vijand genoodzaakt is, spoorwegverbindingen, rivierovergangen en steden, in strategisch en tactisch opzicht belangrijke punten, op te geven en ten slotte op een andere verdedigingslijn terug te trekken. Al gaat het langzaam en met moeite, toch is elke met veel bloedvergieten en kosten vermees terde Duitsche loopgraaf een stap naar het einde van den oorlog. De Duitsche compagnieën bestaan, zoo verklaart de ooggetuige, uit een mengsel van soldaten van het ac tieve leger, landweer, landstorm en „ersatz-reservis- ten" en vrijwilligers, die als zeer minderwaardig wor den beschouwd, Ook bij deze mededeelingen moet weer de opmer king geplaatst worden, dat er van die „aanzienlijke re sultaten" en „opmerkelijke vorderingen" officieel tot dusverre niets is gebleken, terwijl evenmin op grond der officieele inlichtingen kan worden aangenomen, dat het initiatief op de bondgenooten „voorgoed" is overgegaan. Wij weten immers, dat het aangekondigde groote offensief niet tot groote resultaten heeft geleid, dat de bondgenooten nergens in massa uit hun positie-ver schansingen te voorschijn zijn getreden om een door braak te beproeven, dat wel hier en daar plaatselijke uitvallen werden gedaan, waarbij vooral de bajonet aangewend werd, doch dat nergens de Duitsche linie gevaarlijke verwrikking heeft ondergaan. Van offici eele Fransche zijde heeft men het onlangs dan ook noodig gevonden, te verklaren, waarom men zoo wei nig vordert. Er is waarlijk geen enkele reden om niet aan te nemen, dat de bondgenooten nog wel eens weer het initiatief kwijt zullen raken en dat de verdedigers van nu opnieuw aanvallers worden. In de betrokken landen heeft men vooral de hoop op het voorjaar gevestigd, wanneer nieuwe legers aan den strijd zullen kunnen deelnemen en daardoor een einde zal komen aan den positie-oorlog, waarin van flink opschieten geen sprake is. In Engeland is men met die nieuwe legers druk in de weer. Tijdens de Kerstweek zijn, naar de Daily Te legraph meldt, huis aan huis recruteerings-formulieren rondgebracht, hetgeen tengevolge had, dat 218.000 mannen zich verbonden, dienst te nemen in het leger. En in de Engelsche peis heeft de mededegling van lord Kitchener over de sterkte van het officierskorps en de algemeene uitrusting groote voldoening gewekt. De Telegraph constateert met vreugde, dat sinds het uitbreken van den oorlog niet minder dan 29.100 offi cieren aangesteld zijn en dat al de moeielijkheden, wel ke de uitrusting en approviandeering aanvankelijk op leverden, te boven zijn gekomen. De Daily Chronicle wijst er op, dat juist de uitrusting en de approviandee ring veel moeite hebben gekost, maar dat, dank zij de vloot, uit de neutrale wereld veel aangevoerd kan wor den voor de strijders te velde en de nieuwe legers. Ook in Frankrijk worden nieuwe legers gevormd. Wel verzekert de Tagliche Rundschau, dat de republiek naar een afzonderlijken vrede zou gaan verlangen, dat een neutrale mogendheid op aanstichting van Frank rijk een poging heeft gedaan in die richting, welke op den voorgestelden basis door Duitschland zou zijn afgewezen, maar zoolang van dit bericht geen bevesti ging komt, verdient het een plaatsje bij de tallooze ver zinsels, die vooral in de wereld worden gezonden, wanneer er geen belangrijk, positief nieuws is. Over de nieuwe legerformaties zegt majoor Moraht, de militaire medewerker van het Berliner Tageblatt o. m.: „Om den oorlog beslissend te kunnen voeren, heeft het opperbevel der verbondenen een nieuw leger noo dig, dat onafhankelijk van de voortdurende verdedi gingsgevechten van den loopgravenoorlog daar kan optreden, waar het succes wenkt. Is het bloot een spel van het toeval, dat in onze da gen (evenals in '70) weer het Loire-gebied en het ter rein om de Vogezen en Belfort een rol begint te spe len? Sinds maanden komen er talrijke berichten over een nieuw Fransch leger, dat in het stroomgebied tus- schen Doubs en Loire, welks midden ongeveer het pla teau van Morvan is, gevormd wordt. En eveneens tre den de versterkte troepen in de Vogezen krachtiger op. De heer von der Goltz zegt over de toenmalige po ging om de situatie te redden: „Wat de beschikbare en georganiseerde nationale kracht tot dusver niet had kunnen doen, zou thans door een kunststuk volbracht worden." Blijft het ook nu niet een kunststuk, zonder schending van de Zwitsersche onzijdigheid den op- marsch in Duitschland van den Boven-Elzas uit te wil len tot stand brengen? Buitenlandsche berichten schatten het nieuwe leger op rond 750.000 man, waarbij dan nog van de lich ting 1916 150.000 recruten kunnen komen. Wil Enge land meedoen, dan bestaat het leger uit l1/* millioen man. Ik wil niet onderschatten, maar ik herinner aan de afmatting van het Fransche elite-leger, waaraan wel niet meer getwijfeld kan worden. Wij willen ook niet vergeten hoe in Januari 1871 generaal v. Werder met 43.000 man en 114 veldkanonnen zich in een slag .van drie dagen aan de Lisaine het leger van Bcmrbalri, 150.000 man met 360 stukken geschut, van het lijf hield en dat de rest van Frankrijks nieuwe hoop, 80.000 man over de Zwitsersche grens gedrongen werd. En de Engelschen? Ik volsta met wat generaal v. Blume schreef: „Wat hebben goed georganiseerde en goed geschool de (Duitsche) legers zelfs na een jaar van legerhoopen te hopen of te vreezen, die uit millioenen arme duivels, die zich uit nood door de wervers laten vangen, zon der vakkundige onderwijzers en leiders bijeen geraapt werden." Aldus majoor Moraht Natuurlijk is zijn voorstel ling eenzijdig. Maar het loonde toch wel de moeite er even kennis te nemen, omdat deze militaire deskundige zich steeds onderscheidt door de gematigdheid van zijn oordeel. Is de vierde termijn reeds ingetreden?, zijn we ge neigd te vragen nu we na het bovenstaande te hebben geschreven, het laatste Fransche communiqué ontvin gen. Uit dit legerbericht van gisteravond toch blijkt, dat de Duitschers zoowel op het punt, waar het front om buigt naar het Noorden (Lassigny) als in het Argon- nenwoud, in de omgeving van Verdun en op de hoogte van Steinbach, heftige aanvallen hebben gedaan. Anders valt er van het Westen weinig te zeggen. Curiositeitshalve zij vermeld, dat de ooggetuige van het Engelsche leger mededeelt, dat de eer der verove ring van bt Joris, reeds enkele dagen geleden gemeld, toekomt aan..... matrozen, wielrijders en dragonders. Uit het oificieeie Russische communiqué blijkt, dat de Russen in cie Vierstroomenslag toch aardig wat terrein moeten prijsgeven. Immers dit communiqué be vestigt hetgeen van Duitsche officieele zijde reeds was gemeld, n.l. dat de Duitschers bij Soecha staan, een dorp aan een gelijknamige rivier. De Soecha loopt van het zuiden naar het noorden, komt uit in de veelge noemde Bzoera en loopt evenwijdig aan de eveneens dikwijls genoemde Rawka. Het is nu de vraag, of de Russen in staat zijn op den oostelijken oever van de Soecha opnieuw tegenstand te bieden, d. w. z. of ze er in geslaagd zijn, tijdig veldversterkingen aan te leg gen, waarin ze voldoende weerstandsvermogen bezit ten. In dat geval zullen er nog meer frontgevechten geleverd moeten worden. Maai in elk geval naderen de Duitschers Warschau het is echter niet voor het eerst en dat ze vroeger van een koude kennis thuis ge komen zijn, toen ze vlak voor deze stad stonden, is bekend. Overigens zij opgemerkt, dat de oorlog ook hier wordt gevoerd met behulp van sappen (loopgraven, die dienen voor den aanval). In den strijd om de Karpathen hebben de Oostenrij kers opnieuw terrein moeten ontruimen. Zij deelen dit in voorzichtige termen mede: de vooruitgeschoven beyeiligingscorpsen zijn voor overmachtige vijandelij ke strijdkrachten dichter naar de hoofdpassen terugge trokken. Uit Zuid-Afrika meldt Reuter nog een weinig-be- teekenend oorlogsfeit van 5 Januari, toen de Unie troepen Schuitdrift aan de Oranjerivier op Duitsch ge bied zouden heben bezet ten koste van vijf gewonden. DUITSCH LEGERBERICHT. Het rapport van het Duitsche groote hoofdkwartier (gisteren reeds in een deel der editie vermeldt) luidt: De Engelschen en Franschen zetten de vernieling door beschieting voort aan de Belgische en Fransche dorpen achter ons front. Ten noorden van Atrecht wordt nog verbitterd ge vochten om het bezit van gisteren door ons bestormde loopgraven. In het westelijk deel van het Argonnenwoud drin gen onze troepen vooruit. De Fransche aanvallen van 5 Jan. in het oostelijk deel van het Argonnenwoud (bois Courtachaussee) werden doorgezet tot in onze loopgraven, maar de vij and werd over de geheele linie met zeer zware verlie zen uit onze stelling geworpen. Onze verliezen zijn be trekkelijk gering. Ten westen van Sennheim trachtten de Franschen zich gisteravond weder in het bezit van hoogte 425 te stellen. Maar hun aanvallen liepen dood in ons vuur. De hoogte bleef in onze handen. FRANSCH LEGERBERICHT. Het Fransche communiqué van gistermiddag zegt: De vijand bombardeerde hevig het in Belgische han den zijnde bruggehoofd zuidelijk van Dixmuiden. Wij sloegen een heftigen aanval af in de omgeving van Rijssel, waar wij enkele vijandelijke werken ver nielden. Door middel van mijnen hebben wij den vijandelij- ken pionierarbeid ten oosten van Reims belet. Wij bezetten een gedeelte van de brug ten noord westen van Flirey. Wij wonnen terrein in de richting van Altkirch (ten oosten van Belfort), waar wij een bosch vier K. M. ten noordwesten van die stad bezetten. Onze artillerie bracht het vijandelijke geschut tot zwijgen, dat den geheelen dag het hospitaal van Thann beschoot. AAN KUST EN GRENS. De N. Rott. Crt. verneemt, dat de Duitschers met koortsachtigen ijver voortgaan het Noordzeestrand tus- schen Knocke en Heyst tot vlak bij onze grens aan de Kadzandschc duinen in staat van verdediging te bren gen. Knocke is bezet door een vijftien- tot achttienhon derd man Duitsche troepen, zoowel infanteristen van den landstorm als marinematrozen, artilleristen en ca valerie. Tot heden zijn er in den dijk achter de duinen van Knocke naar 't Zwin vier kanonnen geplaatst. De Duitsche militaire kommandant daar had aan de man schappen meegedeeld, dat er een landing van Engel sche troepen kon worden verwacht, en dat er dan langs het strand tusschen Knocke, Heyst, Zeebrugge en Blankenberghe voorzeker een zware slag zou worden geleverd. Heyst is naar schatting door een drieduizend man troepen bezet. Op den betonvloer van een tennisveld in het badplaatsje Dynbergen is een 42 c.M. kanon op gesteld te midden van de zeer sterke batterij, die hier uit de duinen het strand bestrijkt. Het bericht dat men daar, om het geschutsveld vrij te krijgen, acht nieuwe villa's in de lucht heeft laten springen, werd mij be vestigd. De duinen zijn op verschillende plaatsen ge- effend. De kanonnen rusten er op betonvloeren, die door balken in het zand gedragen worden. Duynber- ghen is geheel ontruimd. De mensdien moesten hun huizen verlaten, mochten meenemen wat zij konden, maar wat zij achter lieten hebben de soldaten groo- tendeels buitgemaakt. Verschillende villa's zijn open gebroken. Op tal van plaatsen heeft men de ramen uit de kozijnen genomen en daarachter mitrailleurs opge steld. Tot zoover zijn de gevels van deze htfizen dan met dammen van graszodoi versterkt. Deze mitrail leurs zijn alle gericht op den weg van Knocke naar Heyst, waar alle verkeer verboden is en ten overvloede door prikkeldraadversperringen gestremd. Bovendien garu de Duitschers voort in dit gebied tal van loop graven aan te leggen. De Duitsche bezetting van Knocke en Heyst is overal bij de burgers ingekwartierd. Gisteren heeft de Duit sche overheid in Knocke alle vee en paarden laten op schrijven. Vooral paarden zijn er reeds heel wat gere- quireerd en zelden worden daarvoor bons afgegeven. Gebrek aan levensmiddelen is er nog niet. De zegslie den van den correspondent noemden de verhouding tusschen de bevolking en de bezetting goed. DeD laat ste gedroeg zich over het algemeen „braaf en gewil lig". DE GEVANGENHOUDING VAN KARDINAAL MERCIER. Het Wolffbureau meldt: Het in buitenlandsche bladen verspreide gerucht, dat de aartsbisschop van Mechelen, kardinaal Mercier, wegens een door hem uitgegeven herderlijk schrijven in zijn paleis bewaakt wordt, of zelfs gevangen zou zijn genomen, is volkomen onjuist. Ook de bewering, dat Belgische pric. Lus wegens de voorlezing of verspreiding van dat herderlijk schrijven gearresteerd werden, is onjuist. De Tijd meldt, dat de vensters van het aartsbis schoppelijk paleis door blinden zijn gesloten. De bewaking van het paleis door soldaten geschiedt reeds sinds Zaterdag. Tijdens het verhoorr doo, den Duitschen comman dant ten paleize afgenomen, is den kardinaal volgens dit bid. gevraagd le. hoe Z.Em. wist, dat op verzoek van den Koning van Engeland en den Koning van België openbare ge beden waren uitgeschreven, en 2e. of Z.Em. zich ter beschikking wilde stellen van de Duitsche overheid Kardinaal Mercier verklaarde, zich wel beschikbaar te willen stellen, maar verlangde het recht, om Zondag naar Antwerpen te gaan en den daaraan volgenden Dinsdag naar een nog onbekende plaats. Dit werd geweigerd. Deze commandant bleef zeer lang ten paleize. Te Antwerpen heerschte nog steeds groot ontroering. Bij het in „De Tijd" reeds vermelde sermoen van pater Rutten en den Deken waren in de kerk ook aanwezig de burgemeester en een liberale senator. De Katho lieke zaak en de Belgische zaak zijn als het ware één geworden. Op straat en in de trams vraagt men den geestelijken voortdurend om het jongste nieuws over kardinaal Mercier. UIT HET ENGELSCHE HOOGERHUIS. In de gister gehouden Hoogerhuiszitting zeide lord Crewe bij de bespreking van de vlootbelangen o. a. het volgende: Er is nooit een oorlog geweest, waarin de suprematie ter zee zoo snel en tegen zulk een lagen prijs was verkregen. In. ongelooflijk korten tijd was Engeland er in ge slaagd de heerschappij ter zee te verkrijgen. Het was onmogelijk de vloot hartelijk genoeg te danken voor haar prestaties. Echter mogen wij ook de hulp der Australische, Fransche en Japansche vloten niet vergeten. Over het bombardement van Scarborough sprekende zeide lord Crewe, dat de schendingen der Haagsche conventies in sommige gevallen door een tegen-actie zouden beantwoord worden, doch Engeland zou zich nooit wagen aan iets, dat het karakter droeg van niet helder en duidelijk te verdedigen représailles. De actie van Duitschland zou op den duur op zijn eigen hoofd terugvallen. ■Lord CrCewe verklaarde verder, dat de vloot met elke maand betrekkelijk sterker wordt en dat er voor elk nieuw schip personeel beschikbaar werd gehouden, met reserve-manschappen bovendien. Spreker besloot: De opinie van admiraliteit was, dat de „Formidable" tot zinken was gebracht door twee torpedo's, door een onderzeeër afgevuurd. De kapitein van de „Formidable" tot zingen was De kapitein van de „Formidable" seinde aan een ander schip in de nabijheid, dat het niet te hulp moest komen, maar af moest houden, wegens het gevaar voor een aanval door een onderzeeër. Lord Grewe verklaarde ten slotte onder toejuichin gen, dat dit een zeer ridderlijke daad was, de hoogste tradities van de vloot volkomen waardig. EEN PROCLAMATIE VAN KONING GEORGE. Koning George heeft een proclamatie onderteekend, verklarende dat alle bankiers- en andere zaken, die buiten het Vereenigd Konigrijk filialen hebben van „vijandelijke" bankiers- en andere firma's, beschouwd zullen worden als zaken te drijven met den vijand. De raad van Utrecht besloot gisteren een veror dening vast te stellen op het toelaten van kinderen tot lichtbeeldenvertooningen. Jhr. Six is door aankoop eigenaar geworden van het huis van burgemeester Roëll, Amstel 218, te Am sterdam. Daarin zal nu het museum-Six worden ge vestigd. DUITSCHE GRUWELEN. Het Fransche staatsblad van gisteren publiceert een rapport van de commissie, belast met het onderzoek naar de Duitsche wreedheden in de bezette Fran sche departementen. Het rapport vormt een eindelooze lijst van ge welddaden, brandstichtingen en moorden, die, gelijk de commissieleden verklaren, op een verbazingwek kende» teruggang duiden van de Duitsche mentali teit sinds 1870. De wandaden, op vrouwen en jonge meisjes ge pleegd, zijn van een ongehoorde talrijkheid. De offi cieren deden geen moeite om ze te beletten. Onschuldige inwoners werden op willekeurige wijze vermoord, nadat ze op even willekeurige wijze beschuldigd waren van op de Duitschers te hebben geschoten. Brandstichting werd op groote schaal bedreven ©m de bevolking vrees aaH te jagen en stelselmatige vernieling en verwoesting werd overal toegepast in tegenwoordigheid van officieren, die er vaak aan deelnamen. De verwoestingen werden volgens een vaste methode en zoo „volmaakt" mogelijk uitgevoerd. Ten slotte bevat het rapport gevallen van vermoor ding van gewonden en gevangenen en van aanvallen op docters en dragers van de ambulancen. NIET AL TE INTIEM I Bij Duitsche legerorder van 29 December is het aan de militairen in de loopgraven verboden met den vijand op kameraadschappelijke wijze om te gaan of toenadering tot hem te zoeken. Dit schijnt In verband te staan met de eigenaardige verbroede- ringstafereelen die met Kerstmis hebben plaatsge vonden. OORLOG EN BIER. De oorlogsbelasting op bier in Engeland heeft een zoo sterke daling in het bierverbruik veroor zaakt, dat verscheidene brouwerijen wellicht met ver lies zullen werken. Aan den anderen kant Is het verbruik van sterken drank en cider toegenomen. DE HEILIGE OORLOG. Ongeveer 200 mohammedanen zijn uit het gevan genkamp van Quedlinburg te Dessau aangekomen eü naaA gevangenkamp te Zossen gebracht, van wfcar zij met andere contingenten naar Turkije zullen vertrekken om aan den „heilgen oorlog" deel te nemen. EEN VRIJWILLIG SLACHTOFFER VAN DEN OORLOG. In den Drury-Lane-chouwburg te Londen is het een heel spektakel geweest. Juffr. Feme Rogers, een Ame- rikaansche, die de hoofdrol vervulde in het stuk dat er wordt gespeeld, heeft haar ontslag gekregen, omdat zij telkens uiting gaf aan haar pro-Duitsche gevoelens. Haar medespelers en -speelsters duldden het niet lan ger en richtten een adres aan den directeur. Deze be raadslaagde met het ministerie van oorlog en met Great Scotland Yard, het hoofdbureau van politie, en het gevolg was, dat juff. Rogers werd ontslagen. Zij zou zoo spoedig mogelijk het land verlaten. FLINK GESTRAFT. Te Moabit is een veldpostdief tot een voorbeeldige straf veroordeeld. Voor het stelen van sigaren en siga retten uit veldpostbrieven, die aan zijn zorg waren toevertrouwd, is hij tot anderhalf jaar gevangenisstraf veroordeeld, niettegenstaande hij een blank strafregis ter had. „VOOR ONZE GEVALLEN HELDEN." Alle Antwerpsche bladen hebben bij de jaarwisse ling het volgende stukje onder bovenstaanden titel op genomen: Dat bij het begin van het Nieuwe jaar onze eerste gedachte zij voor onze Dooden, voor onze dappere sol daten gevallen ter verdediging van ons Land en van ons Recht. Een man is geen man, en een volk is geen volk die niet alles veil.hebben voor hun eer en voor hun plicht Moge de eeuwige rust zacht zijn voor hen die be zield door dit fiere bewustzijn, dien heldendood stier- ALRMAARSCHE CODRA

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1