DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Van Sot westoiijk oorlogstorrain. Van bet oostoiijk oorlogsterrein. Von bot znidef oorlogsterren, Lux© Automobielen Adres JAC. MET, Alkmaar. No, 16 en 191ê WOENSDAG mJANUARI JF» O O X* 1 O Abonnementsprijs per 3 maanden f 0.80, fr.p. post f 1—Advertentieprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrnkkari! vl HERfflSo COSTER <S ZOON, Voordam C 9. Telefoonnr. Ter sa©©» BELGÏE. DUITSCHLAND. tegen zeer billijk tarief. VARIA, NEDERLAND. ALKMAAR, 20 Januari. Van alle kanten meldt men ons heden geruchten over belangrijke operaties, welke spoedig verwacht worden. De militaire medewerker van het Russische blad „Nowoje Wremja" verwacht in Polen een nieuwen grooten slag over de geheele linie, misschien zelis op een geheel onverwacht oogenblik. Te Parijs verwacht men een geforceerden aanval der Duitschers op Ver dun. Volgens de te Rome verschijnende „Tribuna" moeien de verbonden mogendheden ieder op haar ei gen oorlogstooneel en ter zee binnen zeer korten tijd tot een groote gelijktijdige actie tegen Duitschlard willen overgaan, welke volkomen is voorbereid en zal worden ingeleid door een krachtige beweging van de Engelsche vloot tegen de Duitsche kusten. Eindelijk komt uit Parijs een bericht, volgens hetwelk binnenkort een groote actie zal worden ingezet van vliegers en luchtschepen. Dat zijn allemaal geruchten en veronderstellingen. Het eenige feit van belang is het verschijnen van Duit sche luchtschepen boven Groot-Brittanje. Daar deze Zeppelins gistermiddag op onze eilanden Ameland, Vlieland, Terschelling en Schiermonnikoog zijn waar genomen en gisteravond om elf uur boven de Engel sche kust verschenen, zijn ze vermoedelijk van Wil helmshaven gekomen. Het is de eerste maal, dat er vij andelijke luchtschepen Groot-Brittanje hebben be dreigd den 22sten December heeft de Duitsche ma rine-vlieger luitenant Prondzsincky een tocht naar Do ver ondernomen en drie dagen later verschenen er Duitsche vliegmachines boven Southend en Sheemess. Hoeveel Zeppelins er geweest zijn valt niet met ze kerheid te zeggen, vermoedelijk echter twee of drie. Allereerst immers het luchtschip verscheen er te half negen is een aanval gedaan op Yarmouth, een zeestad op de Oostkust van Engeland met 50.000 in woners, welke vooral als station voor de luchtvaart militair belang heeft, maar bovendien ook een marine- depot en scheepswerven bezit. De schade wordt vrij belangrijk genoemd. Drie men- schen werden er gedood, vele ruiten veibrijzeld. Vervolgens liet het vliegtuig bommen vallen te Sheringham en Cromer, een badplaats met 4000 inwo ners, zonder schade aan te richten. Dan wordt Kings Lynn genoemd, een stad van de grootte van Alkmaar, in het graafschap Norfolk, met veel oude gebouwen (de gedeeltelijk gerestaureerde Si. Margareta-kerk, dateerend uit de 12e eeuw, de gothi- sche St. Nikolaas-kerk uit de 14e eeuw, een oude gil denhal) en met een groote mnneanaven. Hier werd een jongen van 17 jaar gedood. Tien kilometer ten noorden van King's Lynn ligt Sandringham, waar zich een landhuis van koning George bevindt, dat koning Eduard er indertijd heeft laten bouwen, terwijl ook koning Haakon, gehuwd met een Eugelsche prinses, er eveneens een landhuis bezit. Eenige uren te voren hadden de koning en de ko ningin er nog getoefd! Het doel van dezen „raid" der Zeppelins kan tweele dig zijn. Er kan mede beoogd wezen vernietiging en schrik-aanjaging, maar ook is het mogelijk, dat ver kenning de hoodzaak is geweest, Een luchtschip leent zich natuurlijk veel beter dan een vliegmachine voor het doen van verkenningen en dit voordeel weegt rijke lijk op tegen het nadeel, dat het een veel grooter en ook zekerder doel voor de vijandelijke afweerkanonneu en machine-geweren vormt. In het algemeen kan men zeggen, dat luchtschepen zich bijzonder leenen voor de strategische verkenning op grooten afstand, en vliegmachines voor de tactische verkenning in de na bijheid. M. a. w.: een luchtschip kan goede diensten bewijzen, wanneer het er op aan komt te weten, hoe de vijand zich voor de komende gevechten voorbereidt, een vliegmachine, wanneer men wil vaststellen, hoe sterk de vijand vlak voor of tijdens een gevecht wel is. De duisternis levert, waar de luchtschepen goede zoeklichten kunnen werpen, (men zag in Yarmouth herhaaldelijk lichtflitsen in de lucht), geen bezwaar op. Wat het aanbrengen van schade aan militaire werken, gebouwen e. d. betreft, leeren de telegram men opnieuw, dat er in dit opzicht nog geen aanzien lijke resultaten kunnen worden bereikt. Het vernielen van de lucht uit van bijv. een belangrijken strategi- schen spoorweg of een voor het troepenverkeer bijna onmisbaren rivier-overgang, is nog niet voorgekomen. Bijna altijd zijn tot dusverre burgers, vrouwen en klei ne kinderen de onschuldige slachtoffers van de bom men, die uit de lucht werden geworpen en bepaalt de schade zich voornamelijk tot particuliere huizen. De verwoesting wordt echter ook aangericht om een moreelen indruk te weeg te brengen. Natuurlijk is de allereerste moreele indruk, dat dfegeen, die aldus oorlog voert, nog meer gehaat wordt dan te voren doch dit wordt er nu niet precies mee beoogd 1 Men wil onder de bevolking verwarring en vrees stichten, om op deze wijze de regeering en de militaire en mari tieme leiding te treffen juist hetzelfde denkbeeld zit voor, wanneer men een natie, door het afsnijden van de toevoeren, tracht uit te hongeren. „Popular clamor exerts an immense disturbing force upon rational military dispositons", zegt de onlangs overleden Amerikaansehe admiraal Mahan in zijn Na val Strategy, dus „Het geschreeuw van het volk oefent een buitengewoon verwarrenden invloed op de rede lijke militaire beschikkingen uit". Het ligt voor de hand, dat een dergelijke „raid" door Zeppelins, als thans naar de kustplaatsen is on dernomen, nog veel meer indruk zou maken, wanneer zij naar Londen plaats vond. Niet onwaarschijnlijk is deze tocht de voorbode van een anderen van het begin van den oorlog af hebben de Londensche bi*den de bevolking van de Engelsche hoofdstad voortdoend de mogelij1 van een bezoek van Zeppelins voorgehouden en er tevens herhaaldelijk op gewezen, dat deze mogelijkheid vol strekt niet behoefde te verontrusten. Nu, daaraan heeft de Engelsche pers tot dusverre geeu ongelijk gehad! Voorzichtigheidshalve hield men echter Londen en thans ook Parijs 's avonds in het donker en was men op zijn hoede. Maar even moeielijk als ha schijnt, van luchtschepen uit bommen te werpen, d.e goed doel treffen, even moeielijk schijnt het ook, „tref fers" naar de luchtschepen te richten. Het gerucht der Londensche bladen, dat er door een Engelsch oorlogsschip een Zeppelin zou zijn neergeschoten, verdient dan ook geen geloof was het waai-, dan zou er al lang een oificieele bevestiging zijn gekomen 1 „Er valt niets bijzonders te vermelden", zegt het laatste Fransche communiqué alweer over de gebeur tenissen van het Westelijk oorlogstooneel. Een vroe ger communiqué maakt alleen melding van 500 el Duitsche loopgraven in het bois le Prêtre, in de buurt van Pont a Mousson, door de Franschen genomen. Wanneer men de officieele mededeelingen van 10 Januari af aan eens nagaat, dan blijkt, dat de aanvd der Duitschers daar tot staan is gekomen en dat oe Franschen daar" langzaam wat vooruitkomen. In het Oosten werden, volgens het Russische com muniqué kleinere gevechten geleverd, welke geen wij ziging in den toestand hebben gebracht. De Franschen geven zijdelings de vernietiging van den onderzeeër „Saphir", die in de Dardanellen op een mijn geraakt is, toe. Uit Galveston wordt gemeld, dat het laden der „Dacia" worat voortgezet en dat het schip vanavond gereed zou zijn om te vertrekken. Of dit door een Duitsch Amerikaan van de Hamburg- Amerika-lijn gekocht schip, geladen met katoen, voor Duitschland bestemd, echter vertrekken zal naar Rot terdam, om dan spoedig andermaal van eigenaar te verwisselen en weer aan de H. A. lijn te komen? DE STRIJD IN BELGIë EN FRANKRIJK. Het Fransche communiqué van gistermiddag luidt: Ia België sneeuwt het hevig. In de streek van Atrecht worden bij tusschenpoozen kanonschoten gelost. Onze zware artillerie heeft de vijandelijke batterijen herhaaldelijk tot zwijgen ge bracht De stellingen te La Boisselle, die wij in den nacht van 17 Januari wegens een hevigen brand ontruim den, zijn den volgenden ochtend heroverd. Ten noordwesten van Pont h Mousson hebben wij weder een Duitsche versterking genomen in het Le Prêtre-bosch, waar wij thans 500 yards Duitsche loop graven hebben bezet. Het Duitsche communiqué, dat we gisteren reeds in een deel der éditie plaatsten, luidt: Over het geheele front hadden, behalve enkele onbe- teekenende schermutselingen, slechts artillerie-gevech ten plaats. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Officieel meldde de Duitsche generale staf In Oost-Pruisen niets nieuws. Bij Radzonow, Bilzen en Sierpc werden de Russen onder zware verliezen teruggeslagen. Eenige honder den Russische gevangenen vielen in onze handen. Ten Westen van de Weichsel en ten Oosten van dé Pilitza bleef de toestand onveranderd. (Reeds in een deel onzer vorige oplaag opgenomen). Het Oostenrijksche legerbericht meldt: In Polen en West-Galicië heeft een artillerie-gevecht plaats gehad; in de Karpathen viel niets voor. Uit eenige plaatsen komen opnieuw berichten om trent zwaren sneeuwval. Bij Jakobeni in het zuiden van de Boekowina werd ,een aanval der Russen afgeslagen De vijand leed daarbij zware verliezen. IN DEN KAUKASUS. De Generale Staf van het Russische Kaukasus-leger bericht: De vervolging van het Turksdie leger wordt voort gezet. Wij verdrijven den vijand met succes uit het gebied van Transtsjoiok. Op 18 dezer namen wij het dorp Suidrevati en stel lingen bij den berg Sultan Selim, waarbij wij den vij and groote verliezen toebrachten. DE „SAPHIR". Uit Parijs wordt officieel gemeld: De Fransche onderzeeër „Saphir", die op 15 dezer vertrokken was naar zijn waarnemingspost bij de Dar danellen, is niet teruggekomen bij de vloot, welke in deze streek opereert. De buitenlandsche pers bericht, dat hij gezonken zou zijn en dat Turksche schepen een deel der beman ning zouden hebben opgenomen. Uit Konstantinopel wordt nog gemeld: Vijftien man van de Fransche onderzeeboot „Saphir", die gered en gevangen genomen waren, zijn hierheen gebracht en uitgeleverd aan het ministerie van oorlog. EEN VROEGE APRIL-VISCH. In Brussel moet het volgende gebeurd zijn schrijft het N, v. d. D Zooals men weet was de gouverneur von der Goltz zeer fel gebeten op alles wat het verkeer tusschen de bewoners en de buitenwereld kon bevorderd of onder houden. Het eerst moesten de post- en andere duiven er aan gelooven. Er is een ware jacht gemaakt op duiven en ten slotte was er geen duif meer in heel Brus sel. Dit bracht eenige rust aan de gemoederen en een politie-agent op een goed idee. Op zekeren morgen ging hij naar een Duitschen schildwacht en klampte hem geheimzinnig aan met de woorden„Wanneer ge mij beloven wilt niets te zeg gen, zal ik u iets zeer belangrijks openbaren." De schildwacht zwoer plechtig geheimhouding. „Welnu, luister", fluisterde de agent. ,,De menschen hier in Brussel bedotten uw Von der Goltz erg. Zij heb ben lak aan die duivendooderij, want ze hebben nu iets veel beters gevonden. In de Avenue de Louise is een aquarium en de talrij ke visschen daarin zijn sedert weken gedresseerd om brieven of depêches over te brengen. Die zeer dunne strookjes worden aan den staart gebonden der visschen die in de Senne worden vrijgelaten en dan direct naar de Schelde en zoo naar Antwerpen zwemmen. Daar door komen er nog steeds berichten dóór. Maar om 's hemels naam, vertel 't niet over." Den volgenden dag kon men een gewapende post, bajonet op het geweer, zien staan voor het aquarium in de Avenue Louise, en mocht uit dat gebouw niemand meer gaan, zonder nauwkeurig gevisiteerd te zijn 1 EEN SCHRIJVEN VAN KARDINAAL MERCIER. „De Tijd" bevat het volgende protest van Z. E. kar dinaal Mercier, gericht aan de geestelijkheid van het aartsbisdom Mechelen. Mechelen, Zondag 10 Januari 1915. Zeereerw. Heeren en Geliefde Medewerkers. Waarschijnlijk hebt gij de mededeel tag gelezen, wel ke de Duitsche Regeering van Brussel in de dagbladen heeft gepubliceerd en waarin wordt verklaard, „dat de Kardinaal-Aartsbisschop van Mechelen in de vrije ver vulling zijner herderlijke taak in geen enkel opzicht werd belemmerd." Uit de feiten moge blijken, hoezeer dat bericht in strijd is met de waarheid. Immers, op den avond van den Isten Januari en den ganschen daaropvolgenden nacht zijn soldaten de pas torijen binnengevallen, hebben er onzen Herderlijken Brief aan de pastoors ontrukt of vergeefs getracht die te doen en, minachtend ons bisschoppelijk gezag, heb ben zij u verboden hem aan de geloovigen voor te le zen, terwijl zij u daarbij bedreigden met de zwaarste straffen, die u of uwe parochie zouden worden opge legd. Ook onze waardigheid hebben zij niet verschoond Op den 2den Januari, in den vroegen ochtend om 6 uur, ontvmg ik het bevel mij dienzeifden morgen voor den Algemeenen Gouverneur over mijn Brief aan pries ters en geloovigen te komen verantwoorden. Den vol genden dag werd mij verboden in de Kathedraal van Antwerpen het plechtig Lof te gaan bijwonen; dan ein delijk is het mij niet toegestaan mij vrij te bewegen, om de andere Bisschoppen van België te bezoeken. Uwe rechten, geliefde medewerkers, en de mijne werden aldus verkracht: als burger van België, ais zielenherder en als lid van het Heilig College van Kardinalen protesteer ik daartegen plechtig. Wat anderen ook mochten voorspellen, de ervaring heeft nu bewezen, dat uit dat Herderlijk Schrijven geen gevaar voor oproer is ontstaan; integendeel is gebleken, dat het niet weinig heeft bijgedragen tot kalmeering der gemoederen en tot de openbare rast. Ik wensch u geluk met uwen even krachtdadig als zachtmoedig volbrachten plicht. Blijft aan dien plicht getrouw, vastberaden en vreedzaam, indachtig de woorden, waarin ik u mijne bedoeling volkomen heb uitgedrukt. „Weest tegelijk èn de beste bewaarders van de vaderlandsche trouw èn de hechtste steun der open bare orde." Overigens, „zijt vurig van geest, dient den Heere. Verheugt u in de hoop, weest geduldig in lijden, vol hardend in het gebed. Komt den geloovigen in hun nen nood te hulp." (Rom. XII 12). Vergeet mij intusschen niet in uwe gebeden, zooals ook ik uwer blijf gedenken. Laten wij, vereenigd door een nauwen band van broederliefde, den Bisschop, de Priesters en het volk den Heer aanbevelen, „opdat zij inzien, wat zij moeten doen, en de kracht verkrijgen, om te volbrengen, wat zij hebben ingezien." (Uit het Misgebed. Zond. na Driekoningen.) U in X o toegenegen D. J. Kard. MERCIER. DE SOCIAAL-DEMOCRATEN EN DE OORLOG. Bij de infanterie is een leerboek in gebruik, getiteld „Dei" gute Kamerad", geschreven door majoor von Klass in een tijd toen de sociaal-democratie bij de le- ger-autoriteiten in zeer slechten reuk stond. Het boek bevat dan ook openlijke waarschuwingen tegen de sociaal-democraten, die als belasteraars van het leger en tweedrachtzaaiers worden voorgesteld. Thans kan de „Vorwarts" echter meedeelen dat op hoog bevel alle zinsneden in het boek, die voor de sociaal-democraten TE HUUR, Telefoon 572. onaangenaam zijn, zullen worden geschrapt op grond van hun thans gebleken vaderlandslievende gezind heid. EEN NIEUWE KWARTIERMEESTER-GENERAAL. In de plaats van generaal Von Voigt Rhetz, die overleden is, is tot kwartiermeester-generaal van het Duitsche leger benoemd generaal Wild von Hohen- bom. Vóór den oorlog was de nieuwe titularis directeur van de afdeeling Algemeene Zaken in het ministerie van oorlog. HET EVANGELIE VAN DE EENVOUD. Ernstige tijden hebben den mensch steeds tot na denken gebracht. Menigeen kwam gelouterd uit een crisis te voorschijn, en hoewel wij nu nog niet hoeven te zeggen, dat wij blij mogen zijn over het oorlogs misère, dat ze nut zal stichten, staat vast. In Duitschland wordt alom het evangelie van de eenvoud gepredikt. Evangelische predikanten, Roomsch Katholieke geestelijken, Rabbles, Christen-Socialisten, Materialisten, Anarchisten, Mormonen, zij allen roe pen het uit, dat de mensch veel te weelderig is gaan leven, In de eerste plaats richten zij zich tot de eerste standen. Inderdaad de luxe en het comfort der Ber- lijksche upperten was altijd zeer overdreven, grens de soms aan het weerzinwekkende. Menige Patrici sche familie in Holland leeft zoo eenvoudig mogelijk. Maar in Duitschland, en speciaal dan in Berlijn, re geerde bluf. En nu roepen de boetepredikers uit met met luiden stem: Bekeert u! Wordt eenvoudig. Leeft eenvoudig. Wat gij zelf te veel hebt, komt een ander tekort. In de eerste jaren is thans een opleving van het „een- voudsenthousiasme" te wachten, niet alleen in de oor logvoerende landen en in Amerika, maar ook hier. In breeden kring zal men luxe weer gaan verfoeien, zal men comfort weer als zonde gaan beschouwen, en zal weer menig huisvader slechte op guldensstoelen wil len zitten met vrouw en kinderen' aan 'n withouten ta fel, die bij den maaltijd niet gedekt wordt en die geen tafelkleed behoeft te dragen; de oudste dochter zal op haar rok geeu overbodig opscliikknoopjes willen heb ben, en een kant kraagje op haar blouse is eveneens contrebandede oudste zoon zal zijn zilveren horloge ketting verkoopen, omdat hij het met een zwart koordje zal kunnen doen; en eindelijk zal de geestelijke kost opgedischt worden in stevige boekwerken, maar zullen prachtbanden uit den booze zijn. Laten wij hopen, dat men inderdaad spoedig ook in ons land den strijd aan gaat binden tegen het overda dige onnoodige, dat niet mooi is en niet siert, en enkel maar noodig is, omdat de mode het voorschrijft, of omdat iedereen het heeft. Maar dat wij bewaard blij ven voor een al te krachtige eenvoudsstrooming. Niet alleen zou hieronder in de eerste plaats de kunst te lijden hebben, maar ook zou menige industrie erdoor tenonder gaan. Neen, wij moeten den juisten midden weg weten tusschen absoluten eenvoud en luxe. Dik wijls is het moeilijk, dien te vinden. Maar hebben wij hem gevonden, dan bezitten wij een basis. En niemand ergert zich aan onze overbodige fraaiigheden, noch lacht om onze eenvoud. KORTE BERICHTEN. De Italiaansche stoomboot „Varese" is op de vaart van Sfax naar Venetië bij Pola rechtstreeks in het Oostenrijksche mijnenveld, gevaren. Het schip stiet op een mijn en is gezonken. Van de bemanning werd slechte één man gered. Volgens een bericht uit Berlijn zou vanuit de havenforten van Liverpool op een Zweedsch handels schip een kanonschot gelost zijn, dat echter miste. De kapitein moet aan den Zweedschen minister van buiten landsche zaken een verzoek om protest bij de Engelsehe regeering ingediend hebben. Op de nieuwe omnibuslijn te B e r I ij n hebben Zondag j.I. voor het laatst auto's gereden. Maandag zijn op de lijn de paardenomn ibussen weer ingevoerd. Wegens het gebrek aan auto's kon op de lijn nog maar om het kwartier een omnibus rijden, wat het geduld van de menschen die er gebruik van plachten te maken, op een zware proef stelde. In een fabriek voor telefoon- en telegraafdraad voor het gebruik te velde en van kettingen van het voort trekken van geschut in Trenton Nieuw-Yersey woedde een brand, die voor 2% millioen schade aanrichtte. Men denkt dat de brand door kwaadwilligen is ge sticht. Bij de mijnen te Kirkenaes, (Noorwegen) ontplof te ongeveer 2000 K.G. dynamiet, waardoor zes of ze ven arbeiders gedood werden. Te Genève is uit Marseille het bericht ontvangen dat daar tegen het einde van Januari 200 Japansche officieren zullen aankomen om als drilmeesters te die nen voor Engelsche en Fransche rekruten. De nieuwe Gazet van Antwerpen meldt, dat de gemeenteraad van Gent het voorstel der belasting op de ongehuwde mannen, in zijn laatste zitting aange nomen heeft. ie Parijs is een tweedekker naar beneden geval len. De vlieger brak beide beenen en kreeg inwendige kwetsuren, waaraan hij in het hospitaal overleed. Zijn passagier verbrandde levend in de benzine. Een financieele commissie uit een der voorname fabriekscentra van België heeft, naar de N. R. Crt. ver neemt, de hand gelegd op 60 a 70 millioen Holland- sche steenen van dé Waal, om terstond na den oorlog met kracht het herbouwen van verwoeste fabrieken en huizen ter hand te kunnen nemen. STAAT VAN BELEO. Bij Kon. Besl. van 19 dezer zijn met ingang van heden verschillende gemeenten in staat van beleg ver- AARSCHE COURANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1