DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
D o O o r I o
Van M wests® oorlagsterrein.
Van bat ooste® ooriogsterreln.
Van lot zuil® oorlogster»
NOc
1915
Aboneigntspiils per 3 maanden f 0.80, fr.p. post 11.—. Adiertentleprlis 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Bóeren Ir. N. V. Beek- en HandeMrakkimj »Ju HüWs. COSTER A MN, Toordam E 0. Telefoneer.
MAANDAG
JAHUAB!
DUITSCHLAND.
ENGELAND.
BELGIE.
PORTUGAL.
YARIA.
r
ALKMAAR, 25 Januari.
Zondagmorgen heeft in de Noordzee een gevecht
plaats gehad, welks verloop den Engelschen in vele
opzichten redenen tot voldoening kan geven.
In de eerste plaats om den afloopde „Blüeher", een
der grootste kruisers van de Duitsche vloot, is in den
strijd gebleven en waar deze vloot in haar pantserkrui
sers toch al zwaar getroffen is, treft dit verlies des te
erger. Waar nog altijd het woord van den Amerikaan-
schen generaal Farragut geldt: „The more you will
nurt your enemy, the lesshe will hurt you", hoe meer
men schade toebrengt aan de vijandelijke scheepsmacht,
des te minder schade men zelf zal krijgen, ligt het voci
de hand, dat elke vermindering der offensieve kracht
van de Duitsche vloot in Engeland blijdschap verwekt.
Daarbij komt, dat dit treffen kan worden beschouwd
als het eerste tusschen de modernste slagschepen in
volle zee, de eerste groote ontmoeting van Duitsche
en Engelsche zeemachten in de Noordzee.
Maar er is meer. Een voor de Duitsche marine
althans sterk en snel kruiser-eskader heeft getracht
een uitval te doen, waarschijnlijk de zeekust ergens ecu
paar uur willen beschieten, om dan weer vlug te ver
dwijnen. Een dergelijke „raid" (Scarborough, Hartle
pool en Whitby, 16 December) is wel eens gelukt,
maar ditmaal heeft een Engelsch patrouille-eskader de
vijandelijke schepen spoedig in 't zicht gekregen. De
overrompeling mislukte de kust bleek goed be
waakt.
Evenzeer als het vertrouwen der Engelschen op de
bewaking opnieuw een schok zou hebben gekregen,
wanneer de Duitschers er in geslaagd waren de kust
te bereiken, evenzeer zal het vertrouwen thans versterkt
worden.
En dit is vooral van belang, omdat het Engelsche
volk de laatste dagen onder den indruk heeft verkeerd
zoowel van de onveiligheid uit de lucht als van die on
der de zee. Juist na den Zeppelin-aanval op Norfolk
en na de torpilleering van de Engelsche koopvaardij-
boot „Durward", zal het mislukken van dezen nieu
wen Duitschen raid o p de zee, groote bevrediging
schenken.
Het moreel der Engelsche bevolking zal door dit
oorlogsfeit in niet geringe mate stijgen.
En het moreel der Engelsche marine in niet mindere
mate. Immers het is een moedgevende omstandigheid,
dat evenals in den slag in de bocht bij Melgoland (28
Augustus), waar kleine beschermde Duitsche kruisers
de „Köln", de „Mainz" en de „Ariadne" in den grond
geboord werden, den vijand een belangrijke schade
werd toegebracht, zonder dat de eigen schepen of
haar bemanning gevoelige verliezen hebben geleden,
want de Duitsche mededeeling over het zinken van
een Engelschen slagkruiser zal wel onjuist zijn.
hl Duitschland zal het verloop van dit zeegevecht
smartelijk worden gevoeld. Maar men zal troostgron
den zoeken en deze kunnen vinden in de omstandig
heid, dat de offensieve geest nog vaardig is over de
Duitsche marine, in de groote overmacht van het En
gelsche eskader, zoowel wat offensief als defensief ver
mogen betreft, in de toegebrachte schade, welke, met
he* oog op de overnacht, inderdaad veel groote- had
kunnen zijn en tea aiottf in het kit, <fat ve*r!o":n ge
gaan hé* adste, kleirs*^ lar™'?r.:t. nn slecfcistbe-
wapende der in de actie be*roVl"m schepen en rM de
bemanning van 887 man 123 zijn gered.
De bijzonderheden, welke wij tot dusverre over den
loop van het gevecht ontvingen, zijn nog schaarsch.
De plaats, waar het werd geleverd, is nog niet aange
duid. Vermoedelijk ligt zij ten westen van het eiland
Borkum.
De strijd heeft betrekkelijk lang geduurd, immers
omstreeks half tien werd het gevecht begonnen, terwijl
de „Blücher" eerst tegen éénen zonk. Vermoedelijk is
deze kruiser het staartschip geweest, waarop het En
gelsche vuur geconcentreerd kon worden. Hij kon op
den duur niet meer in het verband blijven en liep uit
de linie. Twee andere Duitsche kruisers konden het
Duitsche mijnenveld bereiken, waar zij voor een ver
dere vervolging gevrijwaard waren.
Uit het onmiddellijk keert maken, toen hij het Engel
sche eskader in het zicht kreeg, blijkt, dat de Duitsche
admiraal dadelijk de sterkte van de vijandelijke zee
macht heeft bevroed en daarom getracht heeft het ge
vecht te vermijden.
Wanneer we even de hoofdmachten omtrent de
lichte kruisers en de torpedo-flottieljes worden niets
medegedeeld nagaan, dan blijkt, dat vermoedelijk
in volgorde het Duitsche eskader bestond uit:
Derfflinger (28000 ton, 1914 in de vaart gekomen,
snelheid 27 knoopen), Seydlitz (24640, 1913, 26 knoo-
pen), Moltke (24640, 1911, 26 knoopen), Blücher
(15800, 1909, 25,8 knoopen).
En het Engelsche:
Lion (26350 ton, 1912 in de vaart gekomen, 28,3
knoopen), Tiger (28,800, 1914, 28,3 knoopen), Princess
Royal (26350, 1912, 28 knoopen), New Zealand
(19,100, 1912, 26 knoopen, Indomitable (17250, 1908,
26 knoopen).
De superioriteit van de Engelsche schepen blijkt
hieruit reeds. Maar duidelijker nog komt zij aan het
licht, wanneer wij de bewapening nog even nagaan.
Wij zullen dat maar niet in bijzonderheden doen, doch
mededeelen, dat de Engelschen beschikten over 40
zware kanonnen (12 en 13,5 inch.) en 80 stukken mid
delbaar geschut (4 inch.), en de Duitschers over 30
zware kanonnen (12, 11 en 8 inch.), en 12 stukken mid
delbaar geschut (5,9 inch. en 6 inch.) en 16 stuks licht
geschut (3,5 inch.).
Zoowel dus wat het aantal als wat kaliber betreft
stond het Duitsche eskader aanzienlijk bij het Engel
sche ten achter. Pleit het in hooge mate voor de Er:
gelsche marine, d».t zij op het gewenschte oogenblik
zulk een groote kracht had geconcentreerd, gpgeven de
Engelsche macht en de Engelsche snelheid moeten er
wel zeer bijzondere omstandigheden zich hebben doen
gelden, die op den omvang der Engelsche overwin
ning een nadeeligen invloed hebben uitgeoefend. Eerst
uit nadere bijzonderheden kan dit worden vastgesteld.
Voor den Engelschen vice-admiraal David Beatty,
die ook het gevecht bij Helgoland aan boord van het
vlaggeschip Lion (waar ook de New Zealand tegen
woordig was) leidde, moet het wel bijzonder aange
naam zijn, ook nu weer een overwinning te hebben be
vochten.
Deze commandant van het eerste slagkruiser-eskader
is een der jongste vlag-officieren. blij is 43 jaar en
trad in 1884 bij de marine in dienst.
Er is verder weinig gebeurd. De officieele commu-
niqué's geven geen groot nieuws.
De Times meldt, dat de Russische vloot in de Zwarte
Zee een stoomschip met zestien vliegmachines, de ge-
heele Turksche luchtvloot, in den grond geboord heeft.
Het is de Times, die het zegt, dus
Wolff meldt met voldoening, dat men thans op de
Duitsche spoorwegen kan verkeeren van Lodz in Po
len tot Rijssel in Noord-Frankrijk.
In Zuid-Afrika vechten de Engelschen en Engelsch-
gezinden nog altijd tegen Maritz en Kemp.
Verder heel wat geruchten, in verband met Roe-
menië's houding, over een ultimatum van Duitschland
aan Roemenië (het bericht komt uit Petrograd en is
ontleend aan de Temps, zoodat het niet op erg stevigen
bodem staat), in verband met het bezoek van den
Franschen minister van oorlog, Millerand, bij Koning
George van Engeland en van den aartshertog Karl
Franz Joseph aan het Duitsche hoofdkwartier.
Uit Dusseldorf seint men ons,.dat een Zeppelin-hal
„door onbekende oorzaak" in brand geraakt zou zijn,
waarbij 300 oorlog-auto's en een groote hoeveelheid
benzine verloren gegaan zouden zijn.
Het Handelsblad meldt, dat de brand zou zijn ver
oorzaakt door Engelsche aviateurs, die bommen wier
pen, dat er 400 auto's werden vernietigd en dat de
Duitsche regeering geslag heetf gelegd op een auto
mobielfabriek bij Aken.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche communiqué van gistermiddag luidt:
In de buurt van bdeuwpoort en Lombaertzijde wer
den de pasities, pas door ons veroverd, dooi den vij
and hevig beschoten en wel met het doel er een aanval
op te doen, dien hij echter niet kon volvoeren, daar
onze artillerie de infanterie-massa's verdreef, die toe
bereidselen maakten om met de bajonet op het geweer
een aanval te doen.
Rondom Yperen hebben meer en minder hevige ge
vechten plaats gehad.
In de Aisne-vallei hebben onze troepen verscheidene
Duitsche kanonnen tot zwijgen gebracht of vernield en
de versterkingen bij Soupir en Heurtebise verwoest.
Bij Berry-au-Bac heeft onze infanterie een loopgraat
op hoogte 108 genomen.
In Argonne en in de streek van St. Hubert en Fon-
taine-Medane duurt het infanterie-gevecht voort om
een afdeeling van de voorgeschoven loopgraven, die
in de jongste 48 uren herhaaldelijk verloren en herno
men werden.
In de streek van Hartmannsweiledkopf in den Elzas
hebben wij ondanks de buitengewoon groote moeil-
lijkheden van het terrein, vorderingen aan onze rech
terzijde gemaakt.
Bij Steinbach geraakte de vijand door een aanval uit
Uffholz, dien hij had voorbereid door een hevige be
schieting, voor een oogenblik in het bezit van een on
zer loopgraven. Wij hernamen ze echter door een
krachtigen tegenaanval.
Het Diuitsche Groote Hoofdkwartier deelde mede,
dat de Zaterdag in het algemeen zonder bijzondere ge
beurtenissen afliep.
In het Argonnenwoud werden twee Fransche aan
vallen zonder moeite afgeslagen.
In de Vogezen maakten wij bij Hartmannsweiler en
ten noord-oosten van Steinbach vorderingen en namen
50 Fransche jagers gevangen.
ENGELSCHE VLIEGERS BOVEN ZEEBRUGGE.
De Engelsche admiraliteit deelt mede, dat Zaterdag
twee Engelsche vliegers Zeebrugge bezocht hebben.
Zij hebben zeven-en-twintig bommen op twee duikboo-
ten en op de kanonnen aan de haven laten vallen. Men
gelooft, dat er een duikboot zwaar beschadigd is en
dat er tal van kanonniers zijn omgekomen. Een der
vliegers was op de verkenningsvlucht, die hij vóór den
aanslag deed, op een oogenblik door zeven Duitsche
vliegtuigen omringd. Hij slaagde er echter in te ont
snappen Op zijn tocht naar Zeebrugge werd hij licht
aan de dij gekwetst, maar hij zette zijn tocht voort en
vervulde zijn zending.
EEN LUCHTAANVAL OP DUINKERKEN.
Volgens Fransche en Engelsche berichten deed een
groep Duitsche vliegtuigen Zaterdag een aanval op
Duinkerken en aangrenzende gemeenten. Ze wierpen
ongeveer 80 bommen, waardoor 8 personen werden ge
dood en een 15. tal gewond. Fransche en Engelsche
vliegers vervolgden de Duitsche, van welke er één
werd neergeschoten bij Braydunes.
Het Engelsche bericht meldt den dood van nog twee
Duitsche vliegers.
De Londensche admiraliteit bevestigt den aansleg
der Duitschers op Duinkerken eu zegt, dat er geen
bijzondere schade is aangericht. Er is een bom naast
het Amerikaansche consulaat terecht gekomen, waar
van alle ruiten braken en het meubilair stuk geslagen
werd.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche legerbericht meldde gisteren:
In Oost-Pruisen en Noord-Polen heet geen verande
ring plaats gegrepen. Onze aanval in de Suchastreeek
bij Borzymow had succes. Een tegenaanval van de vij
anden werd onder .groote verliezen voor de Russen
afgeslagen.
Det Russische aanvallen in de streek ten Noordwes
ten van Opozno leden schipbreuk
Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld:
Aan het Galicisch-Poolsche front is de toestand de
zelfde gebleven.
In eenige sectoren hebben artillerie-gevechten ea
schermutselingen plaats gehad.
Gedwongen door ons geschutvuur, ontruimde de
vijand ten zuiden van Tamow wederom eenige loop
graven.
Ook in de Karpathen is de toestand in het alge
meen onveranderd.
De Russen werden verdreven uit een groot aantal
voorgeschoven stellingen ten zuiden van de pashoog
ten.
In de Boekowina heerscht na de jongste gevechten,
die voor ons gunstig afliepen, rust.
IN DEN KAUKASUS.
Het communiqué van den staf van het Russische le
ger in den Kaukasus luidt:
In de streek aan de overzijde van den Tsjoroch zet
ten onze troepen een hardnekkig gevecht tegen de
Turken voort, die sterk verdedigde stellingen bezet
houden. Op het verdere gedeelte van het front zijn
geen botsingen van beteekenis voorgekomen.
"0LBO"3C SübOOh
EEN ZEESLAG IN DE NOORDZEE.
De Engelsche Admiraliteit bericht: „Gisterochtend
vroeg bemerkte een Britsch patrouilleerend eskader
van slagkruisers eu lichte kruisers onder bevel van
vice-admiraal Beathy, en een flottilje torpedojagers ou
der bevel van commodore Tyhwhitt, vier Duitsche
slagkruisers, verscheiden liciite kruisers en eeu aantal
torpedojagers, die koers zetten naar het westen en
blijkbaar op weg waren naar de Engelsche kust
De vijand keerde onmiddellijk met grooten spoed
om, hij weru echter achtervolgd en te 9 uur 30 raakten
de slagkruisers'Lion, Tiger, Princess Royal, New Zea
land, Indomitable eenerzijds siaags met de Derflinger,
Seydlitz, Moitke, Blücher anderzijds. Er begon een
terugtochtsgevecht en kort voor één uur sloeg de Blü
cher, die un de Unie was geraakt, om en zonk.
Twee andere slagkruisers werden ernstig bescha
digd, zij konden echter huu vlucht voortzetten en be
reikten het gebied, waar wegens het gevaar voor
Duitsche onderzeeërs en mijnen, van een verdere ver
volging moest worden afgezien.
Geen enkel Engelsch schip is teloor gegaan en onze
verliezen aan personeel zijn, volgens de berichten, ge
ring.
Op de Lion, die aan het hoofd van de linie voer,
werden elf mng aewond en sneuvelde niemand.
Van de bemanning van de Blücher, die 885 koppen
telde, werden er 123 gered.
Uit Berlijn wordt nog officieel gemeld:
Bij een uitval van de pantserkruisers Seydliiz, Derff
linger, Moltke en Blücher met vier kleine kruisers en
twee torpedoboot-flottiljes in de Noordzee, kwam het
gisteren tot een gevecht met een Engelsche zeemacht
van vijf slagkruisers, een aantal kleine kruisers en 26
torpedojagers.
De vijand brak na drie uren op 70 zeemijlen W. N.-
W. van Helgoland het gevecht af en trok zich terug.
Volgens tot dusverre ontvangen berichten zijn aan
Engelsche zijde een slagkruiser en van onze schepen
de pantserkruiser Blücher gezonken.
Alle andere schepen zijn teruggekeerd naar de ha
vens.
HET IN BESLAG NEMEN VAN
AMERIKAANSCHE SCHEPEN.
Het Amerikaansche stoomschip Wilhelmina maakt—
volgens een telegram uit Nieuw-York zich gereed tot
vertrek naar Hamburg met een lading levensmiddelen,
die door een Amerikaansche firma is geconsigneerd
aan een Amerikaansch onderdaan in Duitschland.
Minister Bryah heeft geweigerd te verklaren wat zijn
departement zal doen in geval de lading wordt aange
houden.
In den Amerikaanschen Senaat heeft de afgevaar
digde Lodge zich verzet tegen de aanneming van de
wet nopens den aankoop van schepen van oorlogvoeren
de staten die naar zijn meening de Vereenigde Staten
binnen afzienbaren tijd in oorlog zou brengen niet al
leen met Engeland, doch ook met Frankrijk, Rusland
en Jlapan. De aankoop van hier aangehouden schepen
zou de eigenaars van zware onkosten ontheffen en nun
een som van 30 tot 40 millioen dollar doen toekomen,
hetgeen een groote hulp aan een der oorlogvoerenden
zou beteekenen en een niet onzijdige handeling zou uit
maken die gemakkelijk kon worden uitgelegd als een
vijandige daad, zegt een Reuter-telegram.
EEN INTERVIEUW MET VON FALKENHAYN.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat de chef van den ge-
neralen staf, generaal von Falkenhayn, aan een verte
genwoordiger van het Amerikaansche pers-agent-
scnap „Associated Press" over den oorlog o. m. het
volgende verklaarde:
„Wat Duitschland betreft kan de oorlog nog een
onbeperkten tijd duren. Ik zie niets, dat ons zou kun
nen dwingen den strijd op te geven. Indien wij te
gronde gaan, zal het met eere geschieden, strijdend tot
de laatste loopgraaf en den laatsten man."
De generaal zei, dat de Duitsche krijgsverrichtingen
ia Vlaanderen niet zijn een poging om naar Calais
door te breken, doch het gevolg zijn van de mislukte
poging der Engelsche en Fransche troepen om den
Duitschen rechtervleugel te omsingelen.
De Engelsche troepen noemde generaal von Falken
hayn goede vechters, waarvoor hij respect had, doch
een leger zonder officieren was nauwelijks een leger
te noemen. Hij verwachtte ook een landing van Brit-
sche troepen in België, doch de Duitschers waren
daarop reeds geheel voorbereid.
De Engelsche blokkade was voor Duitschland vol
komen belangeloos.
Hoewel met eenige artikelen voor huishoudelijk ge
bruik zuinig moest worden omgegaan, is in Duitsch
land overal voldoende voedsel. Alleen het voedings
probleem in de bezette deelen van België, Frankrijk
en Polen leverde nog al moeilijkheden op.
Ten slotte deelde de generaal nog mede, dat de re-
cruten der lichting 1915 op het normale tijdstip zijn
opgeroepen en dat niemand zonder voldoende oplei
ding naar het front is gezonden.
DE FRANSCHE MINISTER VAN OORLOG.
Gisteravond is de heer Millerand, de Fransche oor
logsminister, na een bezoek aan Londen, te Parijs te
ruggekeerd.
Hij had in Londen met lord Kitchener langdurige en
hartelijke gesprekken gevoerd; op alle punten heersch-
te tusschen hen overeenstemming.
Ook heeft de heer Millerand de heeren Asquith,
Grey, Lloyd George, Churchill en Haldane ontmoet
en werd hij door den Koning ontvangen.
HET STANDBEELD VAN FERRER VERWIJDERD.
Zaterdagnacht is het standbeeld, dat te Brussel op
gericht is ter eere van den Spaansche anarchist Ferrer,
op schandelijke wijze bezoedeld.
Dit wekte groote opgewondenheid onder de bevol
king en leidde tot een samenscholing.
Reeds toen eenige jaren geleden het standbeeld
werd opgericht, ontstonden, zooals men weet, geschil
len onder de partijen.
Daar te vreezen is, dat de aanslag opnieuw tot on
geregeldheden kan leiden, heeft de gouverneur-gene
raal het stedelijk bestuur aangeschreven het gedenk-
teeken te verwijderen.
MUITERIJ ONDER DE TROEPEN.
Uit Vigo wordt gemeld, dat reizigers, die uit Por
tugal komen, verzekeren, dat de toestand er uiterst
ernstig is. Driehonderd officieren hebben hun degen
verkocht als een teeken van solidariteit met hun kame
raden, die van muiterij beschuldigd zijn. Zij weigeren
ook de kazernes te verlaten, daar zij zich zelf als ge
vangen beschouwen. Hun bedoeling is te protesteeren
tegen den minister van oorlog, een tot republikein be
keerd monarchist.
DE BAROMETER ALS SPION.
Een inzender in de Times vertelt, dat wanneer de ba
rometer dagen achtereen omhoog gaat en een goed eind
boven de 30" komt, kan men waarschijnlijk verwach
ten dat er in de lucht weinig beweging komt en dat is
voor de Duitsche vliegers het gunstig oogenblik om
kalm en rustig naar de Britsche kust te komen.
Men raadplege dus zijn barometer en leze voor „be
stendig" in het vervolg „bommen uit de lucht."
KORTE BERICHTEN.
De Harwich-boot Colchester is, den lien Decem
ber, op weg van den Hoek naar Harwich, een dertig
K.M. uit de Hollandsche kust door een Duitsche duik
boot aangeroepen. De kapitein sloeg echter het bevel
om te stoppen in den wind en stoomde met volle kracht
door, in zigzaglijn varende om een torpedo te vermijden
De kapitein is nu door het Engelsche departement van
handel en door de admiraliteit met zijn bedrag geluk-
gewenscht.
De gemeenteraad van Bochum (Duitschl.) zal
alle braakliggende gronden gratis beschikbaar stellen
voor het verbouwen van aardappelen, ten dienste van
gezinnen, waarvan de kostwinner in den oorlog is.
Het s.s. „Hydro" van de Engelsche Wilson-lijn is
vergaan op de kust van Donegal in Ierland.
Naar men meent is de bemanning gered.
Thans is definitief vastgesteld, dat op de Oosten-
rijkschHongaarsche oorlogsleening voor 3306 milli
oen kr. is ingeschreven, nl. voor 2136 millioen kr. in
Oostenrijk en voor 1170 millioen kr. in Hongarije.
Volgens een bericht aan de Tijd zal de Duitsche
overheid in België de grensstreek van even beneden
Antwerpen tot aan de Noordzee van houtgewas ont
doen. Men is in Selzaete reeds met dat werk begonnen.
Een Australische kruiser boorde 6 Jan. een schip
met voorraden voor de Duitsche kruisers in den grond
Officieren en bemanning bevinden zich als krijgsge
vangenen aan boord van den kruiser.
Het gemeentebestuur van Potsdam heeft 200,000
pond ingemaakt varkensvleesch in blik opgekocht, die
voorloopig bewaard worden om te gelegener tijd tegen
den kostenden prijs voor de bevolking verkrijgbaar te
worden gesteld.
De Belgische regeering heeft nu een derde eerie
