DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Van liet waste! oorlogsterretn. Van bat oostelijk oorlogsterrein. 3T> O o r 1 o No» 21 Honderd en sOTentiende jaargang. 1915 Abonnementsprijs per 3 maanden f 0.80, fr.p. post f 1.—Advertentieprijs 10 ot. p. regel, groote letters naar plaatsrnimte. Brieven fr, N. I Boek- en Handelsdrnkkwi rfe, HERMs» COSTER Z00Nr Voordam C 9. Telefoon®, DINSDAG mJANÜAHÏ *37ox* zee. In d© IsLolonien. BELGIE. PTTFSCHLAM). NEDERLAND. ALKMAAR, 26 Januari. Natuurlijk worden er veel beschouwingen gegeven over het zeegevecht in de Noordzee, maar veel nieuws kunnen deze nog niet brengen. Men weet nog te wei nig bijzonderheden, om nu reeds meer dan algemeene opmerkingen te kunnen maken. Naar uit de Engelsche bladen blijkt geeft het in En geland nog bijzondere reden tot voldoening, dat de „Blücher" in den grond geboord is, omdat deze krui ser het eerste Duitsche antwoord is geweest op de En gelsche Dreadnought-politiek, een antwoord dat zou doen zien, dat men in Duitschland Engeland wilde en kon treffen. Engelsche deskundigen beschouwden van den beginne af aan dit schip als een gewaagde proefneming, waarbij zoowel ten aanzien van de be wapening als in andere opzichten technische fouten' zouden zijn gemaakt. Thans, nu het schip van circa 12 millioen gulden vernietigd is, hoewel het voorzien was van alle denkbare verbeteringen en de beste artilleris ten aan boord had, komen er allerlei oordeelvellingen los, waarbij en vermoedelijk niet tan onrechte in het bijzonder de aandacht gevestigd wordt op de omstandigheid, dat dit schip de geringste snelheid1 had en dus eigenlijk niet had moeten meeloopen met de snellere Duitsche slagkruisers. In dit verband wordt de vraag gesteld, waar van het Duitsche slagkruiser eskader de „Von der Tann" is geweest, die in de plaats van de „Blücher" de waarde van de scheeps macht aanzienlijk zou hebben verhoogd. Men heeft Zondag te Delfzijl een grooten kruiser gezien, stöomende van Emden in de richting van Bor- kum. Niet onmogelijk is dit de „Von der Tann" ge weest, die de andere Duitsche schepen tegemoet ge stoomd is, maar niet tijdig genoeg op het strijdtooneel is aangekomen. Het spreekt wel van zelf, dat verschillende bladen eenigszins voorbarig constateeren dat in het zee gevecht de beslissing niet wordt gebracht door torpe do en onderzeeër, doch door het zware kanon. Merk waardig is, dat juist op dit moment de „Daily Mail" komt met een bericht uit Kopenhagen, volgens hetwelk de Duitschers goedgeslaagde proeftochten hebben ge maakt met nieuwe „super-onderzeeërs", die voor drie maanden voorraden kunnen meenemen, geen haven be hoeven binnen te loopen, geen hulp van een ander schip noodig hebben en voornamelijk bestemd zijn koopvaardijschepen na te zetten. Over de verliezen verluidt nog niets naders, zoodat' nog niet bekend is, hoe de kleinere kruisers en de tor- pedbbooten, die volgens de officieele lezing aan den strijd deelnamen, er afgekomen zijn. De Engelsche ad miraliteit spreekt de Duitsche mededeeling wel tegen, volgens welke er een Engelsche slagkruiser in den grond geboord zou zijn, maar over andere verliezen zwijgt ook zij. Blijkens een zooeven ontvangen Wolff-bericht, houdt men aan Duitsche „welingelichte" zijde vast aan de voorstelling, dat er een Engelsche slagkruiser in den grond geboord is. Een van de Duitsche torpedoboo ten heeft den sragkruiser, die reeds van het Duitsche geschutvuur had geleden en al helde, door twee torpedoschoten tot zinken gebracht De ondergang van dezen slagkruiser host door een in de nabijheid zijnd Duitïch luchtschip geconstateerd I>ze wrfclaring wijkt dus af "?n ie officieele Engelsche ra teven? van de lezing, welke een Hollandsch ooggetuige (era traw ler schipper) van het gevecht geeft Evenals gisteren, blijven wij ook heden nog geloof hechten aan het Engelsche officieele bericht. Was het onjuist, waarom zou de Duitsche marine het niet of ficieel tegenspreken, en waarom zou de naam van het getorpilleerde schip niet worden gemeld? Tenslotte wordt nog opgemerkt, dat, wanneer het ooit tot een beslissen den slag om de heerschappij ter zee mocht komen, Duitschland de diensten van een snellen vleugel voor hun slagvloot zal missen. Van den oorlog te land is vandaag heel weinig bij zonders te zeggen. Het laatste Fransche communiqué luidt: „Niets te melden", het laatste Russische, nadat even op meerdere actie bij de Karpathenpassen is ge wezen: „Verder niets van belang", en de Turken, die zich ook volgens de Russen taai houden en nog lang niet zoo verslagen zijn als de vroegere Russische over- winningsberichten ons wilden doen gelooven, verkla ren, dat tengevolge van het slechte weder in den Kau- kasus een stilstand in het krijgsbedrijf is ingetreden. Ook de Engelsche „ooggetuigen" in het Engelsche en Fransche hoofdkwartier op het Westelijk oorlogstoo- neel weten niets gewichtigs te seinen, zoodat zij maar wat praten over artillerie-gevechten. Medegedeeld zij echter, dat generaal Joffre revue gehouden heef* over verscheiden Indische regimenten, waarbij, zooab het bericht eenigszins schilderachtig zegt, een bosc! van lansen zich tegen den winterhemel afteekende. Eindelijk hooren we eens iets van Duitsche zijde over Zuid-West-Afrika een Engelsche nederlaag, welke geleden werd op.... 25 September 1914! Op een merkwaardige beschouwing van het Italiaan- sche socialistische orgaan „de Avanti" zij ten slotte nog even de aandacht gevestigd. Het blad is van mee ning, dat de vreeselijke aardebeving de Italianen wel tot de werkelijkheid moet terugroepen en een einde moet hebben gemaakt aan hun droom van begeerlijk heid. Er valt een anderen strijd te voeren dan met het leger, dat trouwens niet eens in staat gebleken is om snél en afdoende hulp te brengen. „Er zijn, zoo betoogt het blad, vijandelijke natuurkrachten aanwezig, die ons bestaan bedreigen. Tegen die krachten te strijden is schoon en heldhaftig. Met dien strijd moeten de ge dachten en de daden van de beschaafde menschheid zich bezig houden. Rivieren moeten worden gekanali seerd; bergen beboscht; eindelooze, braakliggende vel den vruchtbaar gemaakt; arme dorpsbewoners, die door geweldige onbekende krachten op het onver wachtst worden aangegrepen ra ter aarde geworpen, moeten geholpen worden met de middelen die de we tenschap aangeeft: dht is de grootste en edelste taak, die Italië thans te verrichten heeft. Hier zijn de groot ste offers, hier kan de grootste heldenmoed getoond worden." Er zullen er in verschillende landen thans heel wat zijn, die er precies zoo over denken. Of echter de aardbeving invloed zal uitoefenen op Italië's houding in den oorlog, is een vraag, die we vooralsnog niet gaarne bevestigend zouden willen be antwoorden. DE STRIJD IN GELGIë EN FRANKRIJK. Het Fransche communiqué van gistermiddag 3 uur luidt: Wij hebben e enweinig terrein gewonnen ten Oosten van St. Joris. Op het overige front is het woord aan de artillerie. Tusschen Lys en Oise afwisselende beschieting. Op het het Aisnefront niet bijzonders, behalve noch- thans te Berry-au-Bac, waar gisterochtend vijandelijke tegenaanvallen zijn afgeslagen. De loopgraven, om welke gestreden werd, blijven dus in onze handen. In Champagne hebben wij verschillende werken en dekkingen van de Duitschers vernield. In Argonnen, ra wel in het Oruriewoud, heeft het uitwerkingsvuur van onze artillerie een einde gemaakt aan era zeer levendige infanterie-bescliieting. Aan de Maas heeft onze artillerie de vernieling van de bruggen bij St. Mihiel voltooid. In Lotharingen bij Emberménil hebben wij een Bei- ersch detachement overvallen ra krijgsgevangen ge maakt. In het gebied van de Vogezen ra in dra Elzas heerscht zware mist. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Het Oostenrijksche legerbericht meldt: In Polen en Oalicië geen gebeurtenissen van belang. Aan de Nida slechts had era levendig artilleriegevecht plaats. De russische tegenaanvallen tot herovering van door ons genomen stellingen in het Bovra-Ungdal en bij Ve- zerszallen werden bloedig afgeslagen. Era poging van dra vijand om door te dringen bij Rapailofa mislukte volkomen. De vijand trok terug over Zielona. In dé gevechten van de laatste twee da gen in de Karpathra maakten wij 1050 gevangenen. HET GEVECHT IN DE NOORDZEE. De schipper van dra te IJmuiden thuisbehoorraden stoomtrawler „Erica", die gisteren te IJmuidra is bin- nengelooora, vertelde aan den correspondent van het Handelsblad nog het volgende over dra zeeslag: „Wij waren Zondagmorgen omstreeks 10 uur vis- schrade tra West-Noordwest van Helgoland, toen op eens de stuurman mij kwam zeggen, dat er geschoten werd. Nauwelijks waren wij aan dek gekomen, of wij zagen de Duitsche vloot, ongeveer zes kruisers en een twintigtal torpedobooten, voor ons opduiken. Het duurde niet lang of er kwam van dra tegenovergestel- den kant een viertal groote Engelsche kruisers met eveneens een aantal torpedojagers fuul speed aanstoo- men. Opeens regende het granaten ra kogels van de zijde der Engelschen. Ze gingen over ons schip heen. De Duitschers antwoordden wel, doch gingen al schietende og de vlucht. Era Engelsche kruiser had het geluk, een groot schip van dra vijand (waarschijn lijk de „Blücher") in den grond te boren. Terwijl de Duitsche vloot steeds meer uit het gezicht verdween, zagen wij nog, dat ook twee Engelsche schepen wer den geraakt, een er van in het achterschip, het andere midscheeps. Dit was echter niet van dien aard, dat ze erg gehavend werden. Wij waren niet zeer ver van de beide vlotra verwijderd, toen het gevecht begon, en kondra het verloop goed nagaan. Nog twee andere IJmuidensche trawlers waren in de nabijheid en ook era koopvaardijschip. Reusachtige waterzuilen van den granatenregen zagen wij opspuiten. Het was een fan tastisch gezicht, het vluchten en zinken van een der Duitsche kruisers te zien. Wij zagen nog de Engelsche vloot den vijand achtervolgen, doch bemerkten verder niets meer en vertrokken naar IJmuiden, om daar het indrukwekkende schouwspel mede te deelen." Uit Londen wordt nog gemeld, dat vijftig man van de equipage van de „Blücher", waarvan er 23 gewond zijn, gistermorgen te Leith werden ontscheept door twee Engelsche torpedojagers. De gewonden werden naar het hospitaal vervoerd, de overigen naar het kasteel van Edinburg. IN DUITSCH ZUID-WEST AFRIKA. Officieele mededeelingen van dra gouverneur van Duitsch Z.-W.-Afrika te Berlijn ontvangen melden, dat de Engelschen een nederlaag leden bij Sandfontein op 25 September 1914. In dat gevecht werden drie En gelsche eskadrons door de Duitsche troepen, onder lei ding van dra luitenant-kolonel von Heydebreck, ver nietigd. Vijftien officieren, onder wie de Engelsche aanvoer der, kolonel Grant; en 200 man werden gevangen ge nomen, twee kanonnen buit gemaakt. Aan Duitsdie zijde bedroegen de verliezen 2 officieren, 12 tuan ge dood, 25 man gewond. DE TOESTAND. Blijkens era nieuwe proclamatie van dra burgemees ter van Antwerpen is de prijs van wit brood bepaald op 26 cent per kilo, voor grauw brood op 20 cent per kilo. De bloem moet bij era gewicht van tra hoogste 5 K.Ö. verkocht worden voor 30 cent per kilo. De handelaars die boven deze prijzen verkoopen, worden bedreigd met gevangenisstraf van één maand tot vijf jaar of geldboeten van 13 tot 250. De bloem ra het brood kunnen bij de overtreders in beslag worden genomen ra verbeurd verklaard. Het „Handelsblad van Antwerpen" meldt, dat de lakenfabrieken te St. Nicolaas haar arbeid hebben her vat. Er moeten veel bestellingen uit het buitenland zijn van waar precies wordt niet vermeld. ROOVERBENDEN IN VLAANDEREN. Men meldt uit Geeraardsbergen aan de Tel.: ,,L' historie se répète"..... Vlaanderen is een eeuw teruggedrongen in de geschiedenis. Bij al de ellende van den oorlog beleeft de rampzalige bevolking er weer volop de verschrikking van de „trainards" van 't Sansculottenleger ra van Baekelandt en zijn roovers-' bende van het vrijbosch. Of er slechts ééne groote of verschillende kleinere benden in het spel zijn, is nog niet uitgemaakt, maar op zeer vele plaatsen tusschen Geeraardesergra en Aalst, waar thans geen Duitsche soldaten meer zijn, hebben deze laatste weken de boeren last van roovers gehad. Overal gaan deze volgens hetzelfde systeem te werk, dat geen ander is dan van de bandieten uit den ouden tijd: Bij ploegen van vijf tot tien man dringen ze, met zwartgemaakt gezicht, de afgelegen woningen binnen, binden de verraste bewoners vast aan stoelen of op hun bed en eischra, onder de gruwelijkste bedreigin gen, dat men hun het verborgen geld wijze. En dan nemen ze ook alles mee wat maar eenige waarde voor hen heeft. Op sommige plaatsen werden boerderijen letterlijk leeggehaald door zeer sterke, van alle inbrekersgerei, wapenen ra zelfs voertuigen voorziene braden. Zoo drongen te Impe bij een landbouwer niet min der dan vijftien roovers binnen, ra plunderden de hoe ve volgens il de regelen van de kunst Feiten in denzelfden aard kwamen ook voor te Mei- re, te Erpe ra te Gemmerage. In dit laatste dorp ech ter liep het voor de schelmen niet zoo goed af. Met hun zessen waren ze gedrongen in een hoeve, doch de bewoners waren op tegenweer bedacht en slaagden er in de bandieten op de vlucht te drijven, niet echter zonder door messteken te zijn gewosd. Enkele roovers werden reeds aangehouden, doch alléén kunnen de veldwachters tegen hen niet op. Ook werden in verschillende dorpen reeds nachtwachten in gericht, ra enkele burgemeesters hebben reeds de hulp der Duitsche militaire overheid ingeroepen en. ook verkregen. DE VOEDSELVOORRADEN. De Pruisische Bondsraad stelde gisteren vast, dat 1 Februari met de inbeslagneming wordt aangevangen van de voorraden tarwe ra rogge zoowel als van taiwe- rogge-, haver- en gerstemeel. Aangifte is verplich tend gesteld. Voor de Regeling van het gebruik wordt era rijksverleelingskantoor ingericht. Aangifte van tarwemeel, roggemeel, havermeel ra gerstenmeel in, handelsverkeer ia verboden van 26 Jan. tot 31 Jlan. j Betreffende de vleeschvoorraden wordt aan steden ra grootere plattelandsgemeenten de verplichting op gelegd zich de noodige hoeveelheden te verschaffen, die kunnen worden bewaard. KORTE BERICHTEN. De Fransche onderzeeër Curie die door de Oos tenrijkers in den dra grond is geboord, is thans ge licht ra naar Pola gebracht om weer in orde te worden gemaakt. In tegenspraak met het door ons vermelde bericht deelt de Köln. Ztg. mede, dat van de bewering, als zouden vliegers dra 20stra dezer bommen op Essen hebben geworpen, geen woord waar is. Volgens een telling, op 16 Januari op de Duit sche veldpostkantoren verricht, zijn er dien dag 8 mil lioen veldpostbrieven naar het front gegaan. ENGELSCHE CENSUUR OP NEDERLAND- SCHE REGEERINGSTELEGRAMMEN. De hoefijzer-correspondent van het Handelsblad schrijft naar aanleiding van hetgeen werd overgeno men uit de officieele berichten van het Hoofdbestuur der Posterijen, hetgeen in strijd was met het door hem medegedeelde, dat hij zijn inlichtingen heeft ingewon nen bij het departement van Koloniën, waar men al licht het best zal weten hoe de regeeringstelegrammen naar en van Indië worden verzonden. UITKEERING GEZINNEN VAN MILITAIREN. Ingekomen zijn bij de Tweede Kamer missives van A. Grondman én anderen (groep Nieuwe Holl. Water linie), J. Schepers en anderen te Loenen aan de Vecht (groep Nieuwersluis der Nieuwe Holl. Waterlinie) en O. van der Wijngaard en anderen te Loenen aan de Vecht, waarbij de afzenders verklaren, dat hun gezin nen wegens te lage uitkeering, welke van het Rijk ge noten wordt, gebrek lijden. HANDHAVING DER WAPENWET. Maandagmorgen arriveerden twee stationschefs van het Duitsche gedeelte der Noord-Brabantsch-Duitsche Spoorweg-Maatschappij, in volle uniform, te Gennep, om een collega den Betriebs Secretar Hanish namens het Duitsche personeel te huldigen, ter gele genheid van zijn zilveren ambtsjubileum. Weldra ver scheen een maréchaussée en verzocht den heerra ingevolge het verbod tot dragen van wapenen hunne degens in te pakken en naar het station te laten brengen, daar het openlijk dragen niet kon worden toegelaten. De Duitschers verklaarden, niet verwacht te hebben, dat men ook in ons land de voorschriften zoo stipt zou handhaven, schrijft de Tel. EEN MILLIOEN HOEFIJZERS. Naar wij vernemen, schrijft de Tijd, worden thans te Amsterdam ra in omliggende gemeenten groote be stellingen uitgevoerd van gesmeede hoefijzers; men spreekt zelfs van 1 millioen. Deze bestelling is voor buiten landsche rekening en ook werd ons de richting aangegeven, waar de hoefijzers zullen heentrekken. Onze zegsman verontrust zich over een dergelijk aanzienlijk verlies van grondstof voor de binnenland- sche nijverheid. Wij hebben echter ter bevoegder plaat se geïnformeerd en vernemen, dat uitvoer van ijzerwa ren niet verboden is. OOK EEN MANIER! Naar aanleiding van het bericht van gisteren om trent de wijze, waarop een gemobiliseerde zijn belas tingbiljet had ingevuld, wordt ons medegedeeld, hoe iemand in dra prov. Utrecht dit heeft gedaan. Welk beroep. Korporaal van het zoo veels te enz. Bij wien werkzaam. Bij dra staat. In dienst van H. M. de Koningin. Hebt gij genot van vrije kost licht en vuur Zeer zeker. Hebt gij genot van vrije woning. Ja- ra of. Is dat perceel uw eigendom? Neen, dat niet. Welk perceel bewoont gij De kamp van Zeist. NET VERLEENEN VAN HULP OP ZEE. De Leidsche Kantonrechter deed gisteren uitspraak in de de vorige week vermelde zaak tegen W. R., ge zagvoerder van het Nederlandsche visschersvaartuig „Agatha Maria" te Katwijk aan Zee, wien tra laste was gelegd, dat hij op 27 October j.l. heeft nagelaten hulp te verleenen aan de in nood verkeerrade beman ning van hetvaartuig „Marita Christina", gemerkt Vlaardingen 40, dat in de Noordzee schipbreuk leed. Het Kantongerecht sprak den schipper vrij. BINNENLAND. Gemengd Nieuws. TWEEDE KAMER. Aan de orde was gisteren het wetsontwerp tot het langer in dienst houden van dienstplichtigen bij den landweer. De heer Eerdmans (U.L.) was niet overtuigd, dat de oudste landweerlichting niet geheel of gedeeltelijk naar dra landstorm kon overgaan of met verlof gezonden worden. Alleen wie vrijwillig wil blijven, houde mra in dienst. De heer Ter Laan (S. D. A. P.) stelde, tegenover de verantwoordelijkheid,waarop de minister, nadere in lichtingen zich beroept de verantwoordelijkheid van de volksvertegenwoordiging, die niet minder zwaar drukt. Meermalen zijn in comité-generaal mededeelingen ge daan, zonder dat daarvan iets uitlekte. Spr. wenschte era nader overleg tusschen de Kamer en de Regeering over het naar huis zendra van de oudste landweerlich- tïng. De militaire autoriteitra moetra, zei spr., meer rekening houdenmet burgerlijke ra maatschappelijke belangen. Men zende niet, zooals gebeurt, de landweer naar de grenzen, terwijl de miliciens in de steden blij ven. Spr. betoogde, dat de verpleging dier zieke mili tairen onvoldoende is. De heer de long (U.-L.) was ook teleurgesteld over het weigeren der regeering om mededeeling te doen in comité-generaal. Vooral in het belang der hoofden van kleine bedrijven bepleitte spr. era andere verlofre geling, b.v. de eerste twee dagen der week. Militaire nadeelen daarvan zouden ruimschoots opgewogen worden door de groote economische veordeelra. De heer Duymaer van Twist (A.-R.) vroeg, waarom de lichting 1915 niet was opgeroepen, toen de regee ring daartoe de bevoegdheid kreeg ra era landweer lichting naar huis gezonden werd. De motieven die de minister gaf zijn niet juist; ook drong spr. aan op ruimer verlof voor hen die in hun zaken zoo noode worden gemist. In December kondra wel vijf extra verlofdagen aan allen worden toegekend en waarom zou dat niet kunnen voor wien dat noodig is, ook voor den landbouw? De heer Knobel (V.D.) drong er op aan, dat met dé belangen van de nijverheid zal worden rekening ge- gehouden, in ieder geval verleene de minister vrijstel ling aan de technische bedrijfleiders. De heer Nolens (A.-R.) verklaarde, mede namens zijn naaste vrienden, dat hij de regeering het ver trouwen blijft schenken hetwelk haar in Augustus werd toegezegd, ook al zou de minister blijven weigeren de inlichtingen te verschaffen, door sommige Kamerleden gevraagd. Dit te meer, daar de Minister verklaart dit te weigeren in 's lands belang. Spreker achtte het ver keerd dra indruk te wekken dat de oudste landweer lichting wel naar huis kan gezonden worden als min. daarvoor de verantwoording niet wil dragen. De heerva/z Nispen (R.-K.) bepleitte verruiming van verlof voor hoofden van kleine bedrijven enz., waar ge zinsvermeerdering te wachten is ra de vrouw allicht zich meer met dezaken zou bemoeien dan wenschelijk is. Heden elk uur voortzetting. ONEERLIJKE MEDEDINGING. De heer Aalberse heeft een uitvoerige memorie van antwoord ingediend op het afdeelingsverslag betref fende zijn voorstel van wet tot aanvulling van het Wetboek van Strafrecht met era nieuw artikel, ter be strijding van de oneerlijke mededinging. UIT HENSBROEK. Tusschen de sociëteiten Eensgezindheid alhier ra Ons Genoegen te Rustenburg zal era tweedaagschra

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1