DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
x-1 <o gr.
Van het retail oorlogstarrein,
Yan 1st oostelijk oorlogsterrein,
„Ruberold.
ÜO O o
No. *>0 Dit nummer be8taat uit 4 bladen Honderd en zeventiende jaargang. 1915
Abonnementsprijs per 3 maanden f 0.80, fr. p. post fl—Advertentieprijs 10 ct. p. regel groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIHs. COSTER ZOON, Voordam C9. Telefoonnr. 3.
ZATERDAG 13 MAART
Ter zee.
VERVANGT
NEDERLAND.
Rijssel a
Epinette
Neuve Chapelle
Béthune Si
La Bassée
Oivenchy
Qulnchy
ALKMAAR, 13 Maart.
In de buurt van het zoo dikwijls genoemde dorp
Neuve Chapelle, dus ten noorden van La Bassée in
Noord-Frankrijk, schieten de Engelschen de laatste
dagen op. Volgens een communiqué van den veld
maarschalk French die geruimen tijd geen dagelijk-
sche legerberichten heeft verstrekt en slechts overzich
ten gaf is nu ook 't dorpje Epinette bij 'n nachtelij
ken aanval veroverd, terwijl te verstaan wordt gege
ven, dat verder vooruitkomen in noord-oostelijke rich
ting door den mist is belet. Een ander communiqué
van den veldmaarschalk deelt meer omstandig mede,
dat de verovering van Neuve Chapelle te danken is
aan goede samenwerking tusschen artillerie van aller
lei kaliber en infanterie. In den morgen van den lOen
Maart werd de aanval begonnen, voor den middag was
het dorp vermeesterd waarbij de Duitschers handig
werden verschalkt de infanterie rukte voorwaarts
om het voordeel nog te vergrooten, loopgraven wer
den over een front van 4000 el genomen en vasten voet
werd verkregen 1200 el achter de vroegere voorposten
der Duitschers. Den 11 den Maart deden de Duitschers
herhaalde tevergeefsche pogingen om het verloren ter
rein te heroveren, in den nacht van den 1 len en den
12en en in den morgen van den 12en werd dit nog
maals tevergeefs beproefd. Het Duitsche communiqué
geeft dit alles stilzwijgend toe, waar het enkel gewaagt
van Engelsche uitvallen in oostelijke en noordelijke
richting van Neuve Chapelle uit, die werden afgesla
gen. In het laatste Duitsche communiqué wordt zelfs
toegegeven, dat Duitsche aanvallen, ingezet om het
dorp te hernemen, na aanvankelijk succes zijn gestoo-
ten op een sterke Engelsche overmacht en daardoor
niet konden worden doorgezet.
Wij schreven hierboven „het zoo dikwijls genoemde
dorp". De lezer, die uiteraard slechts vluchtig de oor
logsgebeurtenissen volgt, zal zich vermoedelijk niet
meer herinneren, dat Neuve Chapelle al meer dan eens
vermelding vond en het is daarom niet onaardig om
van de vroegere gebeurtenissen nog het een en ander
met- betrekking tot dit plaatsje op te diepen.
In het laatst van September nam den strijd om Neuve
Chapelle een aanvang. Den 26en dier maand wisten de
Duitschers een deel van het dorp te bezetten en den
volgenden dag slaagden ze er in de Engelschen, on
danks hardnekkigen tegenstand, er geheel uit te wer
pen. Een maand lang konden zij er zich handhaven,
maar den 28sten October moesten ze wijken voor een
bajonet-aanval der Indische troepen, die zich in 'n deel
van het plaatsje nestefden, maar niet verder konden
komen en dra genoodzaakt waren het gedeeltelijke
voordeel weer prijs te geven. In de maanden Novem
ber en December werd er voortdurend met wisselend
succes gestreden. De aanvallen werden over en weer
afgeslagen. Den 18en December bijv. wonnen de En
gelschen eenige loopgraven, welke zij echter den 19en
ookal weer moesten ontruimen, maar den 21 sten her
wonnen zij ze opnieuw. Den 8sten Januari slaagden
de Engelschen er in een huis, dat als versterking werd
gebruikt, te vernietigen uit deze mededeeling blijkt
wel, hoe bij stukjes en brokjes het terrein werd ver
overd. Den 17en Februari beproefden de Duitschers de
Engelschen terug te slaan, maar de nachtaanval mis
lukte. En nu hebben de troepen van Sir John French
in en bij dit plaatsje, gelegen aan een zijweg, die Ar-
mentières met La Bassée verbindt, een belangrijker
voordeel behaald, dan in de voorafgaande maanden.
Uit het bovenstaande blijkt nog eens weer recht dui
delijk het karakter van den positie-oorlog. Het terrein
van den strijd wordt niet zoo geregeld in de commu-
niqué's genoemd als bijv. de Champagne, de Argon-
nen, maar dit neemt niet weg, dat er daar toch ook
voortdurend hardnekkige aanvallen-plaats hebben op
eikaars verschansingen en stellingen, welker groot
verdedigingsvermogen ook daar blijkt en welker bezit
duur wordt verdedigd en dus ook duur wordt betaald.
En het is ook daar reeds herhaaldelijk gebleken, wat
zich bij Soissons, in de Champagne en elders, reeds
zoo dikwijls voordeed, het verschijnsel namelijk dat
het resultaat van gedeeltelijk geslaagde aanvallen öf
weldra weer teloor ging öf niet tot een beslissend
voordeel kon worden opgevoerd.
Men dient op deze streek te letten, omdat hetgeen
hier gebeurt, ernstige gevolgen kan hebben maar
even groot is de kans, dat men er verder niets meer
van hoort.
In dit verband zij nog even aangehaald het verslag
van den Britsclien ooggetuige bij het groote hoofd
kwartier in Noord-Frankrijk. Als „naakte waarheid"
wordt hier medegedeeld, tegenover allerlei geruchten
over verslapping en demoralisatie der Duitschers, dat
ofschoon hun effectief in het Westen zeer verminderd
is vergeleken bij enkele maanden geleden, ofschoon de
macht der verbondenen is toegenomen, de Duitschers
nog altijd een enorme frontlengte bezet houden, terwijl
zij tegelijkertijd in het Oosten krijgs-operaties op groo
te schaal ten uitvoer brengen en ten spijt van die reus
achtige krachtsinspanningen tot dusverre nog geen
zichtbare verzwakking in hetmoreel vertoonen. „En
het is zegt de Britsche ooggetuige duidelijk, in
dien wij ons in hun plaats stellen, dat er tot dusver
nog geen aanleiding is voor een buitenmate dapper,
vastberaden en goed-georganiseerd leger, als dat der
Duitschers, zich ontmoedigd te gevoelen."
Maar het is dunkt ons niet minder duidelijk, dat de
Duitschers den strijd zóó niet steeds zullen kunnen
volhouden. In het Westen een positie-krijg, die geen
voordeel oplevert, in het Oosten een bewegings-oorlog
die eenigszins denken doet aan het voortdurend schui
ven van dammen over een dambord, dat geen der par
tijen veel nader tot de eindbeslissing brengt. Er zijn
aanwijzingen en we hebben daarop reeds meer dan
eens de aandacht gevestigd dat Duitschland tracht
in het Oosten een beslissing te behalen. Hun commu-
niqué's uit het Oosten zijn uitvoeriger en opgewekter
van toon dan die uit het Westen, zij hebben blijkbaar
over grooten afstand van het lange front het offensief
genomen, maar of op het uitgestrekte oorlogstooneel
voorhands een beslissing te verwachten is, valt ernstig
te betwijfelen.
Over de Dardanellen-operatie wat wonderbaarlijke
Engelsche berichten van het slagschip de Triumph,
dat tweeduizend projectielen zou hebben verschoten,
zelf veertien maal geraakt werd, doch- onbeschadigd
bleef van een nieuwe actie wordt tot dusverre niets
vernomen.
De Engelsche hulpkruiser „Bayano" is waar het
geschiedde wordt niet gezegd getorpilleerd en bin
nen drie minuten gezonken. Acht officieren en achttien
man zijn gered, de anderen kwamen om. Het Fransclie
stoomschip „Guadaloupe" werd door den Duitschen
hulpkruiser Kronprinz Wilhelm (van de Nordd. Lloyd)
in den Atlantischen Oceaan in den grond geboord, de
bemanning en de passagiers werden gered en naar
Pernambuco (Brazilië) gebracht.
Over de Prins Eitel Friedrich veel geschrijf, evenals
over de onzijdige mogendheden Italië vooral is
thans een hevig begeerde bondgenoot. Er is sprake van
onderhandelingen tusschen Oostenrijk en Italië en de
Fransche „Temps" geeft in overweging zelfs maar
Corsica (het eiland van Napoleonaf te staan, wan
neer daarmede de hulp van Italië voor Frankkrijk en
de bondgenooten kan worden gekocht.
Uit Petrograd wordt de dood van graaf Witte ge
meld.
De gelegenheid ontbreekt ons om uitvoerig bij het
overlijden van dezen merkwaardigen staatsman lang
stil te staan.
Wij teekenen dus slechts aan, dat Sergy Julyewtsj
Witte 29 Juli 1849 te Tifles werd geboren, dat hij zich
als stationschef in den Russisch-Turkschen oorlog van
1877—78 onderscheidde bij de organisatie van het
spoorwegwezen, dat hij sindsdien snel promotie maak
te, minister van het verkeerswezen en van financiën is
geweest, in 1903 president van den ministerraad werd
en in 1905 als eerste gevolmachtigde de onderhandelin
gen met Japan bij den vrede van Portsmouth voerde.
Hij was zeer liberaal en heeft op Rusland's lot groo
ten invloed gehad. Zoo moet de Tsaritsa eens een
plaatje geteekend hebben, voorstellende een kinderwa
gen, waarin de Tsaar, geschoven door graaf Witte. La
ter geraakte hij in ongenade en er is zelfs wel eens een
huiszoeking bij hem gehouden. In den laatsten tijd
werd zijn naam dikwijls genoemd als voorstander van
het sluiten van een vrede tusschen Rusland en Duitsch
land, terwijl zelfs gemeld werd, dat hij voor dat doel
onlangs in laatstgenoemd land heeft vertoefd. Of zijn
plotselinge dood ook in verband staat met dit zijn stre
ven?
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche legerbericht meldde gistermiddag:
Twee Belgische divisies gingen op verschillende
punten 400 tot 500 meter vooruit in de richting van
Schoorbakke, ten Z.-0. van Nieuwpoort.
Overigens is aan de gisteren gedane mededeelingen
over het geheele front niets toe te voegen.
Officieel werd gisteren uit het groote Duitsche hoofd
kwartier gemeld
Twee vijandelijke linieschepen, begeleid door eenige
torpedobooten, vuurden gisteren op Bad-Westende
meer dan 70 granaten, zonder eenige schade aan te
richten. Toen onze batterijen begonnen te vuren ver
wijderde zich dit vijandelijke eskader.
De Engelschen die zich in Neuve Chapelle vastzet
ten, deden hedennacht eenige aanvallen in oostelijke
richting, doch werden daarbij teruggeslagen.
Ook ten noorden van. Neuve Chapelle werden giste
ren zwakke Engelsche aanvallen afgewezen; de strijd
is daar echter nog niet geëindigd.
In Champagne heerschte algemeene rust.
In de Vogezen was de strijd kalm ten gevolge van
de hevige sneeuwjachten.
Een telegram van den Engelschen generaal French
meldt: In den nacht van 11 op 12 Maart en gister
morgen in de vroegte werden verschillende Duitsche
tegenaanvallen op de door de Engelschen veroverde
stellingen door de Britsche troepen gemakkelijk afge
slagen, waarbij de vijand zware verliezen leed. Wij
maakten zestig man krijgsgevangen. Het dorp Epi
nette werd in een nachtelijken aanval door ons ver
overd met geringe verliezen. De mist verhindert ver
dere operaties.
Tusschen Armen tieres en La Bassée is de toestand
op het Engelsche front belangrijk veranderd ten ge
volge van het met succes bekroonde initiatief van onze
troepen. 10 Maart ruim 8 uur 's morgens vielen de
troepen de Duitsche loopgraven aan in de omgeving
van Neuve Chapelle en bezetten ze. De samenwerking
tusschen de artillerie en de infanterie was zeer goed en
had ten gevolge, dat onze verliezen niet groot waren in
verhouding met de behaalde resultaten. Ook de ver
schillende bataljons steunden elkaar voortdurend bij
den aanval. Onze zware artillerie werkte zeer goed.
Behalve de resultaten die wij konden constateeren, be
vestigen ook de verklaringen van de gevangenen en
juistheid van ons vuur en de daardoor aangerichte
schade.
Voor den middag hadden wij het geheele dorp Neu
ve Chapelle veroverd.
Onmiddelijk zette onze infanterie door om het be
haalde plaatselijke voordeel zoo groot mogelijk te ma-
kenn. Bij het vallen van de duisternis was het geheele
labyrinth van loopgraven over een front van ongeveer
vier K.M. in onze handen en hadden wij ons vastgezet
over 1200 M. voorbij de oorspronkelijke eerste linie
van den vijand.
In den loop van den dag waren 750 krijgsgevange
nen naar het hoofdkwartier gebracht, en waarschijnlijk
zullen er nog wel meer komen.
Den 1 l en deed de vijand herhaaldelijk pogingen om
het verloren terrein te herwinnen. Maar al zijn tegen
aanvallen werden afgeslagen met zware verliezen voor
hem. Wij blijven, hard vechtende, flink terrein winnen.
Het initiatief door onze verschillende troepen ten
toongespreid is bewonderenswaardig; er blijkt uit,
welk een geest het leger bezielt.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Officieel werd gisteren door den Duitschen grooten
generalen staf gemeld
Ten noorden van het bosch bij Augustowo werden
de Russische troepen verslagen; zij onttrokken zich
door een haastigen terugtocht in de richting van Grod
no aan een volslagen nederlaag. Wij namen hier meer
dan 4000 man gevangenonder de gevangenen be
vinden zich twee regimeuts-commandanten. Voorts
maakten wij drie kanonnen en tien mitrailleurs buit.
Ook uit de nabijheid van Augustowo trok de vijand
op Grodno terug.
Ten N.-W. van Ostolenka namen wij bij een aanval
drie officieren en 200 man gevangen.
Ten N. en N.-W. van Prasnytz ging onze aanval
vooruithier bleven gisteren 3200 gevangenen in onze
handen.
De Russen hebben zich twee groote overwinningen
toegeschreven, in hunne officieele berichten, een bij
Grodno en een bij Prasnytz. In beide gevechten be
weren zij twee Duitsche legerkorpsen te hebben gesla
gen of vernietigd. Zoo de Russische opperbevelhebber
waarlijk hiervan overtuigd was, zullen de gebeurtenis
sen der laatste dagen hem een anderen indruk hebben
gegeven van de strijdmacht onzer troepen.
De Russische offensieve beweging van Grodno en
Augustowo is toch spoedig tot staan gebracht. De re
sultaten ervan zijn in ons bericht van heden opgeno
men.
Bij Prasnytz staan onze troepen nadat zij waren
teruggeweken, weder op vier kilometer benoorden de
stad. Zij hébben bij het vervullen van hun taak in
den strijd tusschen Weichsel en Orsytsj 11.460 Russen
gevangen genomen.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
Onze troepen hebben zich in hun nieuw veroverde
stellingen in Russisch-Polen en West-Galicië vastgezet
De vijandelijke aanvallen werden niet herhaald.
Bij Inoflodsj aan de Pilica brachten onze batterijen
gisteren, na een kort maar hevig vuurgevecht, verschil
lende vijandelijke batterijen tot zwijgen.
In de Karpathen werd na verbitterden strijd een
dorp aan den weg CisnaBaligrod bezetin den loop
van den dag werden onder geweldige sneeuwstormen
de omliggende hoogten van vijanden gezuiverd.
In den westelijken nevensector mislukte tegelijkertijd
een krachtige aanval der Russen.
Op het overige front, zoowel in de Karpathen als in
Z.O.-Galicië, geschiedde niets bijzonders, aangezien
den geheelen dag een hevige sneeuwstorm woedde.
Ook ten noorden van Tsjemowitsj heerscht rust.
DE „PRINZ EITEL FRIEDRICH."
Uit Newport-News wordt door Reuter gemeld, dat
vóór de „Prinz Eitel Friedrich" naar het dok werd ge
bracht, de bemanningen der in den grond geboorde En
gelsche, Fransche en Russische schepen aan land gezet
zijn. Naar verluidt heeft de kapitein de regeering te
Washington meegedeeld, dat met het herstel van den
kruiser ten hoogste een week gemoeid is.
De kapitein van het s. s. Willerby beweert dat hij er
bijna in geslaagd was, de Eitel Friedrich te rammen.
GOEDKOOP - DUURZAAM. -
Langjarige garantie.
Alleen-verkoop: Hollandsch IJzermagazijn
voorheen M. DE WILD.
Veertig opvarenden van de Engelsche bark Kil-
dalton en van de Fransche bark Jean, die in de Stille
Zuidzee door de Eitel Friedrich in den grond zijn ge
boord, zijn te Panama aan boord van het s. s. Narvic,
dat op het Paasch-eiland had aangetroffen, aangeko
men.
KORTE BERICHTEN.
Van Fransche zijde wordt officieel medegedeeld,
dat generaal d' Amade is benoemd tot commandant
van het Fransch expeditieleger, dat in Noord-Afrika
wordt samengetrokken; het eerste échelon van deze
strijdmacht is reeds op weg naar de Levant.
Op last van den Duitschen Rijksdag is thans de
broodkaarten-contróle voor het geheele Duitsche Rijk
ingevoerd.
De Engelsche Staatscourant bevat een besluit,
waarbij tot absolute contrabande worden verklaard:
onbewerkte wol, tin, wonderolie, gezuiverde petroleum,
was, smeersels, huiden, bruikbaar voor militaire doel
einden, ammonia.
Het „Berl. Tageblatt" deelt mede, dat de Duit
sche Bondsraad voor een aantal belangrijke producten
en waren de invoerrechten heeft opgeheven. Ook de
vrije invoer van beetwortelsuiker en andere suiker is
toegelaten.
In diplomatieke kringen te Kopenhagen verluidt,
dat Duitschland en Rusland door bemiddeling van
Zweden eerlang een zeer groot aantal gevangenen
men zegt 200,000 zullen uitwisselen.
De Vereeniging van kolenmijneigenaars in Zuid-
Wales heeft aan de werklieden 10 pet. opslag op het
loon aangeboden, geldig voor den duur van den oor
log.
De Parijsche Matin geeft een lijstje van de sche
pen die door de sluiting van de Turksche zeeëngten
in de Zwarte Zee zijn opgesloten. Het zijn (de Oosten
rijksche buiten rekening gelaten) 11 Engelsche, 27
Russische, 5 Belgische, 5 Fransche, 12 Grieksche, 9
Italiaansche, 10 Roemeensche, 2 Deensche, 2 Zweed-
sche, 1 Nederlandsch en een Bulgaarsch.
VAART OP DUITSCHE NOORDZEEHAVENS.
Uit mededeelingen van de Duitsche regeering blijkt,
dat twee Amerikaansche handelsstoomers uit een Ne
derlandsche haven vertrokken en bestemd naar Bre
men, zijn geloopen op mijnen, doordat de particuliere
personen, van wie deze schepen zich voor den dienst
van loods hadden voorzien, niet bekend waren met,
of athans niet opgevolgd hebben, de aanwijzingen
van de Duitsche admiraliteit voor schepen bestemd
naar de havens aan de Duitsche Bocht.
Nogmaals wordt daarom onder de aandacht van zee
varenden gebracht, dat de weg naar Duitsche Noord-
zee-havens alleen veilig is, wanneer de bovengenoemde
aanwijzingen worden opgevolgd.
De minister van marine maakt tevens bekend, dat
Nederlandsche rijksloodsen niet beschikbaar worden
gesteld om schepen naar de Duitsche havens te lood
sen, en dat geen verantwoordelijkheid van particuliere
personen, die hun diensten als loods voor deze route
aanbieden.
INSCHRIJVING VOOR REGEERINGSMEEL.
Bij de te Amsterdam gehouden inschrijving voor re-
geeringsmeel zijn gegund: Amerikaansche patentien
van 2324 een enkel merk tot 26.12%. Ameri
kaansche Straits tot 23 Amerikaansche Bakes tot
22 75
DE LICHTING 1915.
Naar de „Avp." verneemt, zullen binnenkort de
miliciens der lichting 1915, sedert begin Dec. onder de
wapenen, ter verdere opleiding overgaan bij de regi
menten infanterie.
DE BOTERPRIJZEN.
De Vereeniging van Groothandelaren in Boter te
Amsterdam heeft een adres gezonden aan den minister
van landbouw, waarin zij haar leedwezen te kennen
geeft over de tijdelijke opheffing van het uitvoerverbod
van boter, ornaat naar hare besliste overtuiging de
aanvoer nog niet van dien aard is, dat zoodanig be
sluit kan worden uitgevoerd zonder aanmerkelijke
schade voor de binnenlandsche consumenten.
DE DUITSCHE GEZANT TE 's-GRAVENHAGE.
Volgens een Wolffbericht uit Berlijn zal de gezant-
schapsraad dr. von Kuehlmann, tot nog toe aan de
Keizerlijke ambassade te Konstantinopel werkzaam,
als vertegenwoordiger van den gezant von Müller, die
wegens gezondheidsredenen binnenkort met verlof
gaat, naar 's-Gravenhage worden gezonden.
Indertijd is de heer von Kuehlmann reeds te 's-Gra
venhage werkzaam geweest als gezantschapsraad der
Duitsche legatie aldaar, meldt het Haagsche corres-
ondentiebureau nog. Hierbij had men gelegenheid
em te leeren kennen als een even beminnelijk als kun
dig lid van het Haagsche diplomatieke corps.
De heer von Kuehlmann is de zoon van den vroege-
ren directeur-generaal der Anatolische spoorwegen.
Hij is 42 jaar oud.
HET VALSCHELIJK GEBRUIK MAKEN
VAN DE NEDERLANDSCHE VLAG.
Het Ministerie van Marine heeft in de Staats-Cou-
rant ter kennis gebracht: Op handelsschepen van
vreemde nationaliteit, vertoevende binnen Neder
landsch rechtsgebied, welke door het hijschen van de
Nederlandsche vlag of van een internationaal naam-
sein, toebehoorend aan een Nederlandsch handels
schip, of door het aanbrengen van beschilderingen, na
men of andere onderscheidingsteekenen op romp,
schoorsteenen en tuigdeelen, den schijn aannemen dat
zij de Nederlandsche nationaliteit bezitten of tot eene
ALKMAARSCHE COURANT.
