DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Van hut westelijk oorlogsterrein. Van bet oostelijk oorlogsterrein. 65 Honderd en zeventiende jaargang. 1915 per 3 maanden f 0.80, fr. p. post fl.— Advertentieprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIHs. COSTER 5ZOON, Voordam C9. Teiefoonnr. 3< VRIJDAG 19 MAART O I* 1 O Ter zee. DUITSCHLAND. NEDERLAND. ALKMAAR, 19 Maart. Het lijkt, als men naar buiten kijkt, vandaag niet veel op voorjaar, maar wanneer men de oorlogsberichten van het Westelijk strijdtooneel raadpleegt, meent men toch zoo iets als „een nieuw geluid" waar te nemen. De namen der plaatsen beginnen weer meer te herinne ren aan den tijd, toen de wintersche weersgesteldheid de operaties nog niet belemmeren kon. Wij hooren weer van den strijd aan den Yser, van de pogingen der Beigen om Dixmuiden, van die der Duitschers om Nieuwpoort te veroveren, van de verbondenen om Rousseiaere, van de Duitschers om Yperen in handen te krijgen. Het Duitsche zware geschut doet weer mee en ook de Engelsche scheepskanonnen mengen zich op nieuw in den strijd. Massa's geestdriftige Duitsche en Üosienrijkscüe troepen, die nog niet in het vuur zijn geweest, passeeren Luik, op weg naar het front en de Engelsche manschappen willen zoo graag vooruit, dat de aanvoerders moeite hebben om hen in toom te hou den. De officieele communiqué-schrijvers zijn blijkbaar ook bij den overgang van een tijdperk van betrekkelijke rust tot meerdere bedrijvigheid hun ouden stijl even kwijt geraakt. Van den kant der verbondenen worden plaatselijke voordeelen verbazend opgeschroefd wanneer men de terreinwinsten, in Fransche en Engel sche bladen behandeld, ziet, aan de hand van flinke detailkaarten, lijkt de vooruitgang inderdaad nog al beteekenend, maar niet zoodra slaat men dan een blik op een goede overzichtkaart, waarop het geheele front van de Noordzee tot de Vogezen is aangegeven, of men merkt onmiddellijk, dat de reusachtige slang op een enkel punt eventjes heeft gerild en üat er slechts een paar- ocü zoo kleine rimpelingen zijn gekomen m de kronkelende lijn. Maar ook een Fransch legerbevel van 8 Maart, door het Duitsche hoofdkwartier open baar gemaakt, toont, dat de strijd op nieuwe, verwoede wijze is hervat. Dit legerbevel begint aldus: „Onze overwinning is zeker. De Fransche legers vocnten reeds zeven maanden met den wil om te over winnen. Van heden af echter strijden zij met de zeker- iieid om te overwinnen." Uitvoerig wordt vervolgens betoogd, dat het Duit sche leger ten ondergang gedoemd is, dat den Duit- schen troepen niet meer nieuwe officieren kunnen wor den verschaft, dat de Duitsche kanonnen zijn versle ten, de Duitsche granaten niet meer springen, voorts dat Duitschland verhongert, dat de soldaten, stelsel matig door de officieren bedrogen, beginnen te begrij pen, dat Duitschland geslagen is, dat hongersnood de door de wapens begonnen vernietigingsoorlog zal voltooien. Duitschland's bondgenooten, zoo wordt verder gezegd, zijn verslagen, Turkije wordt in de ei gen hoofdstad door de vloten van Engeland en Fran krijk bedreigd, Griekenland en Roemenië mobiliseeren zich om zich bij de verbondenen aan te sluiten, de Russen dooden de Duitsch-Oostenrijksche plannen in de kiem, de Serviërs verdreven de Oostenrijkers voor altijd uit hun land, de Duitsche slagschepen wagen zich niet buiten de beschermende havens, van hunne onderzeeërs zijn er reeds meer in den grond geboord dan zij handelsvaartuigen konden vernietigen. Medelijden verdient Duitschland niet, immers zijn regeering schond door den inval in België zijn bij ver drag aangegane plichten, schond te water en te land elke bepaling van het volkenrecht, zijn troepen bescho ten open steden, staken weerlooze dorpen in brand, vermoordden grijsaards en kinderen, schonden vrou wen en meisjes, zijn onderzeeërs boorden zelfs neutra le handelsschepen in den grond, zijn soldaten staken de Fransche gewonden met de bajonet dood, slechts enkelen werden gevangen genomen om aan de ontzet- tendste willekeur te worden uitgeleverd en van honger te sterven, omdat hun voedsel bestaat uit aftreksel van eikels, soep en voor iedere vijf man een beschimmeld brood. Welke conclusies zijn uit dit alles te trekken? zoo wordt tenslotte in hét legerbevel gevraagd en het ant woord luidt aldus: „Allereerst de aanmaning om onze krachten dubbel in te spannen, om het nabij liggende doel te bereiken, namelijk de zekerheid van een duurzamen Europee- schen vrede, maar daarnaast ook de overtuiging, dat het beter is op het slagveld te sterven, dan in handen der Duitschers te vallen en ellendig aan uitmergeling of tering te sterven in hun kerkers. Derhalve: vooruit, vol vertrouwen, met alle kracht, de zekere overwinning tegemoet, de zege voor vader land en republiek, de zege van recht, vrijheid en be schaving." Commentaar te geven op dit legerbevel is niet noo- dig, zegt te recht het Duitsche hoofdkwartier, dat zich van de echtheid van dit stuk heeft vergewist. Wij zullen van deze frazeologie verder ook niets zeg gen. Trouwens de ooggetuige, die in het Britsche hoofdkwartier dezer dagen schreef, dat ondanks de reusachtige krachtsinspanning bij de Duitsche troepen geen verzwakking valt waar te nemen en dat er voor hen tot dusverre allerminst aanleiding bestaat om ont moedigd te zijn, begrijpt beter, dat het verstandiger is de waarheid onder de oogen te zien, dan valsche illu sies omtrent 's vijands gevechtswaarde op te wekken, omdat de bittere ontgoocheling wel niet kan uitblij ven. Maar ook de Duitsche communiqué-schrijver is van de wijs. Hij laat maar aanvallen afslaan en zware ver liezen toebrengen, hij zwijgt maar over de terreinver- liezen alleen in het communiqué van heden wordt erkend, dat de Franschen terrein wonnen ten Z.-O. van Verdun (vermoedelijk wordt hiermee bedoeld het punt St. Mihiel). Het gevolg is, dat een Duitsch mili tair deskundige (v. Schreibershofen in de Morgenpost) op grond der hem ten dienste staande gegevens den toestand aldus beoordeelt: „Zoo heeft de toestand op het Westelijk oorlogstooneel zich in het algemeen ten gunste van de Duitsche wapens gewijzigd. De Fransche aanvallen zijn overal afgeslagen en op enkele plaatsen hebben de Duitschers plaatselijke, gedeelte lijke voordeelen behaald." Natuurlijk is dit geheel onjuist en blijlkt opnieuw hoe misleidend het stilzwijgen van het Duitsche hoofd kwartier werkt de eerste proeve daarvan werd, zoo als men zich herinnert, geleverd in de maand Septem ber, toen de Duitschers van de Marne tot de Aisne te rug moesten, waarover destijds met geen woord gewag gemaakt werd. Men meent soms, alsof met de wraak- en weerwraak- methode het uiterste bereikt is. Maar telkens blijkt, dat men zich vergist heeft, dat er altijd wel weer wat nieuws gevonden kan worden. Omdat een Fransch vlieger op de onverdedigde stad Schlettstadt bommen geworpen heeft, waardoor twee kinderen gedood en tien anderen zwaar verwond werden, heeft Duitsch land Calais met bommen bestookt, waardoor zeven stations-ambtenaren gedood werden. Wanneer het niet zoo droevig en zoo onmenschelijk was, zou het om te lachen zijn, dat zeven onschuldige stations-ambtena ren aan het eene eind van het oorlogstooneel moeten boeten voor den dood van twee onschuldige kinderen aan het andere. Waarbij nog komt, dat Duitschland in dit opzicht zijn vijand niets te verwijten en niets toe te geven heeft, omdat het zichzelf in erger mate schuldig gemaakt heeft aan het gewraakte misdrijf. In het Oosten doet Duitschland het nog fraaier. Daar zullen zoowaar voor elk dorp of landgoed, dat door de Russen wordt plat gebrand, drie dorpen of landgoede ren van het door de Duitschers bezette Russische ge bied aan de vlammen worden prijsgegeven. Het is dus „Sla je mij, ik sla je driemaal weer." Natuurlijk zullen de andere oorlogvoerende partijen, al kunnen ze dit middel niet toepassen, er wel wat an ders op vinden om weerwraak te oefenen. En zoo komt men van kwaad tot erger. De Russen staan aan den Memel en ze doen er blij kens bovenstaanden Duitsche maatregel heel wat kwaad, ofschoon het slechts „zwakke krijgsmachten" heeten te zijn. Over het geheel nemen de Russen blijk baar een offensieve houding in. Het is nog niet recht duidelijk, hoe zij zich na dien laatsten stevigen klap dien ze van maarschalk v. Hindenburg kregen, zoo spoedig hebben kunnen herstellen en evenmin, hoe het komt, dat de Duitschers thans zoo weinig tegen het of fensief doen, al heeft dit tot dusverre nog niet tot ern stige gevolgen geleid. Of men heeft veel troepen naar het Westen gezonden, öf men besteedt thans alle krach ten aan de verovering van Warschau. Van de Dardanellen wordt officieel door de Turken gemeld, dat het oude Fransche oorlogsschip „Bouvet" (1896, inhoud 12.205 ton, bemanning 630 koppen) en een torpedoboot in den grond geboord zijn en dat eenige Engelsche slagschepen zoo ernstig beschadigd werden, dat ze niet meer aan de beschieting, gister morgen hernieuwd, konden deelnemen. In het Kanaal is een Engelsche rijstboot, de j,Gle- nartsney", groot 5200 ton, getorpilleerd. Italiaansche bladen spreken over de waarschijnlijk heid van een ultimatum aan Oostenrijk, waarbij ge- eischt wordt, dat dit rijk er toe moet overgaan de door Italianen bewoonde streken, die nog onder Oosten- rijksch beheer staan, af te staan, aangezien anders de oorlog onvermijdelijk zou wezen. DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK. Het Fransche communiqué meldde gistermiddag: De Belgen hebben opnieuw vorderingen gemaakt aan de Yser. Tusschen de Leie en de Oise heeft de vijand de hoogte bij Lorette en de dorpen Camoy en Maricourt beschoten. Onze vliegers hebben bommen geworpen op het sta tion te Conflans. Uit het Duitsche groote hoofdkwartier werd giste ren gemeld De Fransche aanval tegen onze stelling aan de zui delijke helling van de hoogte bij Lorette werd afgesla gen. Fransche partieele aanvallen in Champagne ten noorden van Le Mesnil werden door tegenaanvallen tot staan gebracht. Een daar tegen den avond her nieuwde Fransche aanval werd onder zware verliezen voor den vijand afgeslagen. In de Argonnen verflauwden gisteren de gevechten. Fransche vliegers wierpen bommen op de open stad Schlettstadt in den Elzas. Slechts een bom had uit werking. Zij trof de kweekschool voor onderwijzeres sen, doodde twee kinderen en verwondde tien kinde ren zwaar. In antwoord1 hierop zijn vannacht in de vesting Calais bommën van zwaar kaliber geworpen. (Reeds in een deel onzer vorige éditie vermeld). DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Uit het Duitsche groote hoofdkwartier werd giste ren gemeld: De Russische aanvallen op onze stellingen tusschen Pisseck en Ortsjis en ten noord-oosten van Prasnytz werden ook gisteren zonder resultaat voortgezet. Ten westen van de Skwa maakten we 900, ten oosten van deze rivier 1000 gevangenen; we maakten vier mitrail leurs buit. Een goedkoop succes verkreeg een Russische rijks- weer-afdeeling bij den aanval in noord-Pruisen in de richting van den Memel. Dorpen en landgoederen wer den geplunderd en in brand gestoken. Aan de steden in het door ons bezette Russische gebied is tot straf de betaling van groote sommen ter schadevergoeding opgelegd. Voor elk door deze horden op Duitsch ge bied verbrand dorp of landgoed, zullen drie dorpen of landgoederen in het door ons bezette Russische gebied aan de vlammen worden prijs gegeven. Elke schade door brand in Memel aangericht, zal beantwoord wor den met de verbranding van de Russische gouverne mentsgebouwen in Soewalki en andere in onze handen zijnde Russische hoofdplaatsen. (Reeds in een deel onzer vorige oplaag vermeld). Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren: In de Karpathen werd op de hoogten ten westen van Laberesrew een aanval van een vrij sterke vijandelijke- legermacht na een bloedig gevecht met groote verlie zen voor den vijand afgeslagen. Daarbij werden ver scheiden vijandelijke' compagnieën vernietigd. Ook mislukten in zuidoostelijk Galicië verschillende pogingen van de Russen om door onverhoedsche aan vallen met een sterke overmacht enkele steunpunten in onze stellingen te nemen. Bij het afslaan van deze aanvallen, die alle door het vuur van onze troepen op zoo korten afstand gebroken werden, namen wij 280 man gevangen. Op de andere fronten gebeurde niets bijzonders. DE TOESTAND IN OOST-PRUISEN. Uit Berlijn wordt officieel gemeld: In de provincie Oost-Pruisen en ook daarbuiten is in de jongste dagen het onzinnige gerucht in omloop, dat de Russen zich weder meester hebben gemaakt van een deel der provincie Oost-Pruisen. Uit de officieele berichten kan ieder verstandig mensch nagaan, dat deze praatjes in strijd zijn met de werkelijkheid. De door ons in het oosten bezette li nie loopt van de Pilitza langs Rawka en Bzoera tot aan den Weichsel. Ten noorden van den Weichsel gaat de linie onzer troepen van de streek ten oosten van Plock over Zoerominek, Stoepsk, beide ten zuiden van de Mlawa; van daar loopt zij in oostelijke richting over de streek ten noorden van Prasnysz ten zuiden van Mystinisj, ten zuiden van Kollno, ten noorden van Lomza, raakt bij Mokarsj de Bobr en volgt van daar de Bobr-linie tot ten noordwesten van Ossowitsj, dat door ons beschoten wordt, loopt over de streek ten oosten van Augustow, Krasnopol, Mariampol, Pil- wiszki en Szaki langs de grens over Tauroggen naar het noordwesten, van begin tot eind dus uitsluitend op vijand'elijken bodem. Op het noordelijkste punt van Oost-Pruisen, in de streek ten noorden van den Memel, hebben op 17 Maart, dus na het ontstaan van de bovengenoemde ge ruchten, zwakke Russische afdeelingen een inval ge daan. Er zijn maatregelen getroffen om deze benden te verdrijven. EEN SCHIP GETORPEDEERD. Het Engelsche stoomschip „Glenartney", van Bang kok naar Londen en geladen met rijst, is gisterochtend in het kanaal getorpedeerd. Een der opvarenden is verdronken. Het schip zonk binnen het half uur. SCHEEPSWERF TE FEODOSIA IN BRAND GESCHOTEN. Uit Konstantinopel wordt bericht dat een deel der Turksche vloot gisterochtend de scheepswerf te Feodo- sia (aan de zuidoostkust van de Krim) in brand heeft geschoten. DE BESCHIETING DER DARDANELLEN. Uit Konstantinopel wordt gemeld, dat de vloot der gealliëerden gisteren een hevig vuur opende op de Dardanellenforten, die met succes het vuur beant woordden en het Fransche pantserschip „Bouvet" in den grond boorde. DE RIJKSDAG. In de gisteren gehouden zitting van den Rijksdag werd begonnen met de tweede lezing van de begroo ting. Bij de begrooting van buitenlandsche zaken bracht de rapporteur onder levendigen bijval lof aan leger en vloot en uitte zijn bewondering over de schit terende praestaties van generaal von Hindenburg. Ook de sociaal-democratische afgevaardigde Schei- demann uitte zijn bewondering voor leger en vloot. Voor de onoverwinnelijkheid van Duitschland was echter vooral noodig een sterke economische en zedelij ke rusting. Tenslotte zei spr., dat de sociaal-democraten met eerbiediging voor de militaire belangen herstel van pers- en vereenigingvrijheid wenschen. Onder luide toejuichingen bij de sociaal-democraten verklaarde spr: „Wij zijn vol vertrouwen en kracht en verdedigen thans het vaderland, opdat dit worde een vaderland van gelijke rechten en plichten, van vrijheid en wel vaart. DC Zfj, die zich met 1 April op dit blad abonneeren, ontvangen de tot dien datnm verschijnende nummers franco en gratis. Dïl DIRECTIE. De Burgemeester der gemeente ALKMAAR, Gelezen de circulaire van Z.Exc. den Minister van Landbouw, Nijver heid en Handel dd. 16 Maart II. No. 11685|6 Gezien de beschikking dezerzijds dd 16 Januari 1.1. waarbij laatste lijk de maximum-prijzen van het brood werden vastgesteld Brengt hierbij ter algemeene ken nis [van bakkers en ingezetenen, dat met ingang van Zaterdag, 20 Maart a.s. de maximum prijs van BRUIN BROODhetzij dit wordt samengesteld uit enkel ongebuild tarwemeel, hetzij uit een mengsel van gebuild en ongebuild tarwemeel, nader wordt vastgesteld op 20 cent per KG. Alkmaar, 19 Maart 1915. De Burgemeester voornoemd G. RIPPING. Daarna werden de begrootingen van buitenlandsche zaken en van het leger zonder debat aangenomen. VERMINDERING VAN DEN VARKENS- VOORRAAD. In verband met een vroegere aanschrijving van den Pruisischen'minister van binnenlandsche zaken, om met het oog op het gebrek aan voeder zooveel moge lijk varkens te slachten en het oogenblikkelijk niet noodige vleesch te verduurzamen, heeft deze opnieuw een schrijven gericht aan de betrokken ambtenaren van zijn ressort, waarin hij doet uitkomen, dat het slachten van 5 a 6 millioen varkens niet voldoende is, maar dat dit cijfer belangrijk overschreden zal moeten worden. Er moeten dus krachtige maatregelen worden genomen ter vermindering van den varkensstapel. Vooral moet bevorderd worden, dat gemeenten met meer dan 5000 inwoners zooveel mogelijk varkens koopen. Maar ook in de kleinere gemeenten dient er voor gezorgd, dat óf van gemeentewege, öf door de in woners zooveel mogelijk varkens geslacht worden. Hoever in deze gegaan moet worden, kan in het alge meen niet worden voorgeschreven, er dient echter ge zorgd voor een spoedige sterke vermindering van hpt aantal varkens. Dat ook" dieren, die eigenlijk voor de slachtbank nog niet geschikt zijn, geslacht worden, zal niet vermeden kunnen worden, wil de maatregel doel treffen. Uitstekend en onmisbaar fokmateriaal moet echter gespaard blijven. KORTE BERICHTEN. Iemand te Tauchem in de Duitsche provincie Saksen die kort geleden 92 jaar is geworden, heeft veertig klein- en achterkleinkinderen, die onder de wa penen zijn; de mees ten van hen zijn aan het front. Uit Duitschland wordt gemeld dat nu reeds voor meer dan 1 milliard mark boven het bedrag der tweede Duitsche oorlogsleening is ingeschreven. Uit Kopenhagen wordt bericht dat de Deensche, Noorsche en Zweedsche regeering het plan hebben, ge lijksoortige maatregelen te treffen als Nederland tegen schepen, varende onder valsche vlag of met valsche na- tionaliteitsteekens voorzien. Uit Berlijn wordt bericht dat de goudvoorraad bij de Duitsche Rijksbanktoe nam tot 1389.6 milli oen. De burgemeester van Luik heeft in een proclamr tie aan de bevolking den raad gegeven, zoo zuinig m< gelijk met dé levensmiddelen om te gaan. De Pruisische minister van binnenlandsche za ken heeft de aandacht van de onder hem gestelde over heden gericht op de noodzakelijkheid van het slachten van varkens en het verduurzamen van het vleesch. De Italiaansche Kamer wordt waarschijnlijk morgen gesloten, zonder met de begroeting gereed te zijn gekomen. In Oost-Friesland is de prijs van het roggebrood nu ruim 60 ct. per 6 pond. In de kreits Leer is afgekondigd, dat het verboden is brood te verkoopen aan hen, die buiten den kreits woonachtig zijn. De gemeenteraad van Berlijn heeft het socialis tisch lid van den Raad Sassenbach gekozen tot onbe zoldigd lid van het dagelijksch bestuur. Hij is de eerste sociaal-democraat, die in dit college zijn intrede doet. De betreffende commissie uit den Rijksdag be sloot het mandaat van den afgevaardigde Wetterlé voor (Elzas-Lotharingen voor vervallen te verklaren. De invoerrechten op varkens, wegende 130 K.G. en meer, op natuurboter, versch, gezouten of gesmolten, kunstboter, margarine en andere spijsvetten, dierlijk en plantaardig vet, palmpit- en cocosnotenolie voor land bouwmachines en kopervitriool zijn in Oostenrijk— Hongarije tijdelijk opgeheven. DE REPRESAILLE-MAATREGELEIN DER GEALLIEERDEN. De hoefijzer-correspondent te 's-Gravenhage van het Handelsblad meldt: Schoon noch het Fransche Decreet, noch dé Britsche AARSCH OURANT. BR00DVI0RZ

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1