DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
fan let westelijk oorlogsterren
Van hot nastel oorlogst™,
Van lat zuidelijk oorlogsterrein.
orlo
No. 67
Honderd en zeventiende
jaargang
1915
Abonnementsprijs per 3 maanden 10.80, Ir. p. post II.—. Advertentieprijs 10 cl p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. f. Boek- en Handelsdrukkerij v.k. HERMs. COSTERS ZOON, Vocrdam CO. Telefonnnr. 3.
MAAHDAG 22 MAART
Tezr zee.
ALKMAAR', 22 Maart
Voor den neutralen handel wordt de toestand op de
Noordzee hoe langer hoe slechter. Thans heeft een
vliegtoestel onder Duitsche vlag Zondagmorgen half
twaalf ten Westen van het Noord-Hinder vuurschip
(dus ten Westen van het Goereesche gat) bommen ge
worpen naar het Nederlandsche stoomschip „Zeven
bergen" te Rotterdam thuis behoorend en geladen met
regeeringsgraan (maïs), hoewel van dit stoomschip
door onderscheidingsteekenen zeer duidelijk de oor
sprong was aangegeven en zelfs een groote vlag op
het dek uitgespreid was. De bommen deden enkel hoo-
ge waterzuilen opspuiten, maar richtten geen schade
aan, zoodat de „Zevenbergen" na een voor de beman
ning benauwd reisje behouden te IJmuiden is binnen
gekomen. Een ambtelijk onderzoek is door de regee
ring gelast.
In niet minder onaangename positie hebben de op
varenden van een tweetal Nederlandsche booten ver
keerd, welke naar Zeebrugge zijn opgebracht. Men
herinnert zich misschien nog, dat een Duitsche onder
zeeër, de „U 28", Woensdag dicht bij ons grondgebied
een Engelsch stoomschip, de „Leeuwarden", in den
grond geboord heeft. De onderzeeër is tot den bodem
der zee gedaald, om de bemanning gelegenheid te ge
ven een slaapje te doen. Toen ze Donderdagmorgen
weer boven kwam, hield ze allereerst de „Batavier V"
(een der bekende booten, die varen van Rotterdam op
Tilbury) en daarna de „Zaanstroom" van de Holland-
sche Stoombootmaatschappij aan. De „Batavier"-boot
was nog maar een half uur in zee, doch hoe goed
men aan boord van den onderzeeër op de hoogte was,
bewees een der officieren, die precies wist, hoe laat de
„Zaanstroom" en de „Eemstroom" Woensdagnacht de
haven van IJmuiden hadden verlaten en die verder zei
„Zie zoo, vandaag hebben we jullie, de volgende week
krijgen we den „IJstroom" en den „Rijnstroom" ook"
blijkens de scheepsberichten hebben deze schepen,
bestemd voor Huil en Londen, gisteren IJmuiden ver
laten Doch keeren we terug tot de „Batavier V" en de
„Zaanstroom", die eerst nog trachtte te ontkomen,
doch door een granaat van een snelvuurkanon, welke
voor den boeg van het stoomschip wegscheerde, het
maar raadzaam achtte aan het bevel om te stoppen te
voldoen. Zij werden opgebracht naar Zeebrugge, de
Belgische haven, thans in Duitsch bezit. De „U 28"
voer eerst als een kleine agent met twee groote arres
tanten tusschen de beide schepen in, maar toen men in
het door Duitsche mijnen gevaarlijk gemaakte gebied
verscheen, ging de onderzeeër vooraan en kwamen in
eikaars kielzog de „Batavier" en „Zaanstroom". Nu
stelle men zich eens even voor, dat op den weg van
dicht bij onze kust tot Zeebrugge een der Engelsche
oorlogsschepen op patrouille deze opbrenging had
ontdekt het ligt voor de hand, dat er schoten zou
den zijn gewisseld en dat de opvarenden in groot ge
vaar zouden hebben verkeerd. En in Zeebrugge moet
het den mannen en vrouwen wel te moede zijn geweest
als in een val. Immers deze havenplaats, een basis der
Duitsche onderzeeërs, wordt herhaaldelijk door En
gelsche oorlogsschepen beschoten en al is de materiee-
le schade vermoedelijk niet overeenkomstig den wensch
geweest, de bevolking stond uiteraard steeds aan ern
stig gevaar bloot
Intusschen de opbrenging van de schepen op het
vermoeden van vervoer van contrabande geschiedde
volkomen te recht. En wanneer men nagaat hoe er bij
het afkondigen van den bekenden Duitschen 18 Febru-
ari-maatregel steeds is gezegd en geschreven, dat de
Duitsche onderzeeërs de schepen, die ze aanhouden,
moesten opbrengen, dan zal niemand het gebeurde tot
zooverre kunnen laken. Tot zooverre immers te
Zeebrugge is men verder gegaan, dan het onderzoek,
of met recht de Nederlandsche vlag werd gevoerd en of
er contrabande aan boord was. Men heeft de schepen
vastgehouden, eerst ook de bemanningen, welke daar
na vrijgelaten zijn, en men heeft de levensmiddelen
(paling, 80.000 eieren, geslachte kalveren en varkens,
enz.) gelost. Maar de regel was, dat een neutraal schip
en zijn bemanning vrij was, wanneer de contrabande
gelost was. En Duitschland had tot dusverre zich ge
houden aan de door Engeland geheel losgelaten Lon-
densche Declaratie, zoodat het levensmiddelen niet tot
absolute contrabande rekende. Van den regel en van
zijn houding is Duitschland thans afgeweken. Het is
niet zeker of de lading verbeurd verklaard of vergoed
wordt. In de scheepvaartkringen heerscht nog onzeker
heid omtrent de motieven, welke tot 't opbrengen aan
leiding hebben gegeven, zegt een telegram van heden
de bedoeling zal wel geweest zijn te zeggen „om
trent de motieven, welke tot de houding jegens schip,
bemanning en lading aanleiding hebben gegeven", daar
de motieven voor de opbrenging zelve voor de hand
liggen. Aan ons departement van buitenlandsche zaken
is verzocht inlichtingen in te winnen. Vermoedelijk zou
dit ook zonder dit verzoek zijn geschied. En vermoede
lijk ook zal het gevolg zijn van het optreden der regee
ring het indienen van een formeel protest, zonder meer.
Het is het recht of den plicht van de neutralen, zooals
men het noemen wil om zich in dezen krijg te laten
ringelooren door de oorlogvoerenden, die alleen maar
kijken naar zichzelf en naar den ander oog in oog,
doch ook oog om oog en tand om tand.
Duitschland is weer gaan straffen. De zeven lijken
van Calais waren nog geen voldoenden zoen voor de
vermelde misdrijven van een Franschen vlieger op
Schlettstadt en de vesting Parijs en het spoorweg
knooppunt Compiègne hebben het moeten ontgelden.
Indien het Duitsche hoofdkwartier had aangekondigd:
„wij hebben met Zeppelins Parijs en Compiègne ge
bombardeerd" zou niemand daarop aanmerking ge
maakt hebben er zou niets op te zeggen zijn ge
weest, wanneer „ter inwijding van het seizoen" de
Duitschers den eersten lentedag hadden getracht schrik
en ontzetting onder de Parijzenaars te weeg te bren
gen en den vijandelijken staat schade te berokkenen.
Als een grap, van het soort, gelijk men van dien kant
gewend is, zou men dan kunnen laten gelden het uit
een Zeppelin naar beneden gestrooid biljetje „Parijze
naars, dit zijn uw Paascheieren". Maar het is even ei
gengerechtigd als kinderachtig om zich het air te ge
ven, alsof men niet een gewonen militairen Zeppelin-
aanval, doch een straf-expeditie beoogde.
Twee Zeppelins en 7 Duitsche vliegtuigen versche
nen Zondagnacht boven Parijs. Aardig is ergens ge
schreven, dat deze gebeurtenis meer spektakel dan
schade in het leven geroepen heeft. Op tijd gewaar
schuwd, had de Parijsche overheid gezorgd, dat de
stad in het donker verkeerde en dat het anti-luchtvaart-
geschut en de Fransche vliegtuigen voor de komst der
ongewenschte gasten gereed waren. De materieele
schade, in de buitenwijken aangebracht, is nog al aan
zienlijk. Dooden schijnen er echter niet te zijn geko
men het verhaal gaat van een kind, dat in een geheel
vernielde kamer sliep, doch ongedeerd is gebleven en
van twee jongens, die onder een instortend huis slechts
licht gewond werden. En schrik is bij de Parijsche be
volking niet gewekt. Het resultaat van dezen aanval
bevestigt dan ook den tot heden verkregen indruk, dat
de Zeppelins nog niet tot 't verrichten van gewichtige
oorlogsdiensten in staat zijn. Men weet trouwens, dat
graaf Zeppelin zich zelf nog niet zoo lang geleden
zeer gereserveerd uitliet over de militaire prestaties
van de luchtschepen.
Aan de Daily Chronicle wordt nog gemeld, dat ook
nog een nieuwe Zeppelin-aanval gedaan is op Calais
drie luchtschepen lieten bommen vallen, doch richt
ten ook hier weinig schade aan.
Van het Westelijk gevechtsterrein geen nieuws van be-
teekenis. In het Oosten wordt hardnekkig gevochten,
maar nog altijd teekent de strijd zich niet duidelijk af
en kan men het belang, dat bij de gevechten op het
spel staat, niet beoordeelen. Het strategisch belang van
het Russisch offensief in de smalle spits van Oost-Prui
sen (Memel) zouden we zeer gering willen achten. De
Duitschers zullen er wel spoedig in slagen den opruk-
kenden Russfschen landstorm terug te drijven. Daar
over verloopen echter altijd eenige dagen en we veron
derstellen, dat de bekende Duitsche aankondiging van
drie elders verwoeste dorpen tegen elk, dat hier wordt
vernield, vooral is bedoeld als dreigement, om verdere
verwoesting te voorkomen. Trouwens men geeft
van Russische zijde een heel aannemelijke voorstelling
van het gebeurde te Memel, door te verklaren, dat de
stad met straatgevechten, waaraan ook de burgers
braaf deelnamen, werd veroverd.
Het laatste Russische communiqué verklaart verder,
dat er aan den Weichsel er in Galicië geen feitelijke
veranderingen plaats hadden. In de Karpathen schrij
ven de Russen zich bij hun tegen-offensief een succes
toe. Het garnizoen van de belegerde vesting Przemysl
heeft een uitval gedaan in het vermoeden, dat de bele
geraars verzwakt waren, maar het werd teruggedreven
en moest 6000 gevangenen in handen der belegeraars
achterlaten. De Russen zeggen ietwat merkwaardig,
dat ze besloten zijn geen groote verliezen bij de ver
overing der vesting te riskeeren en dat ze na den val
van de stad gelijktijdig zullen oprukken naar Krakau
en in Hongarije!
Aan de Dardanellen zijn de operaties alweer door
het ongunstige weder onderbroken. De Turken deelen
mede, dat er nog een tweede Fransch oorlogsschip ge
zonken is en zij beschouwen het als een gunstig voor
teeken, dat met „de Bouvet" ook de bronzen platen op
den bodem der zee zijn gezonken, waarop de gulden
woorden van Tsaar Alexander en president Camot
waren gegrift, waarmede het Russisch-Fransch verbond
werd bezegeld!
De Engelsche admiraliteit verzekert, dat de kracht
van de vloot, om de forten te beheerschen door de su
perioriteit van het scheepsgeschut vaststaat en dat niets
de meening kan rechtvaardigen, dat de kosten der on
derneming grooter zullen zijn dan verwacht en voor
zien werd.
In Duitsch Zuid-Afrika zijn de Britsch-Afrikaansche
strijdkrachten onder Botha's leiding er in geslaagd
een paar plaatsjes over de Oranje-rivier en over de
grenzen te bezetten. Heel snel schijnt het ook daar
overigens niet te gaan
Van den handelsoorlog kan worden gemeld, dat al
weer bij Beachy Head een Duitsche onderzeeër het
stoomschip „Caimtow" (van Nieuw-Castle naar Ge
nua, metend 3600 ton) in den grond geboord heeft,
waarbij de bemanning werd gered en dat te Gibraltar
het door de Engelschen aangehouden Amerikaansche
stoomschip „Finland", met zink, koper, olie en andere
contrabande aan boord, is binnengebracht.
Tenslotte zij aangeteekend, dat cp de Duitsche oor-
logsleening is ingeteekend negen milliard, („made in
Germany" zegt geestig een der Duitsche bladen, die
verrukt zijn over dit inderdaad ook prachtige succes),
en dat de Duitsche Rijksdag tot 18 Mei is verdaagd na
goedkeuring van de begrooting, voor het éérst ook
door de sociaal-democraten, met uitzondering van de
heeren Liebknecht en nog iemand, wier houding scherp
door de fractie wordt afgekeurd, terwijl de heer Lede-
bour op eigen gelegenheid door eenige hartstochtelijke
van ons standpunt uit beoordeeld zeer begrijpelijke
maar daar misplaatst geachte uitvallen, eenig kabaal
verwekte.
DE STRIJD IN BELGIë EN N.-FRANKRIJK.
Het Fransche communiqué meldde gistermiddag:
De Duitschers deden na een hevige beschieting gedu-
rende den nacht een aanval op La Boiselle ten noord
oosten van Aloert, maar werden met zware verliezen
afgeslagen.
Een nachtelijke aanval ten westen van Perthes werd
eveneens afgeslagen.-
De Franschen vorderen geregeld in de. buurt van
Eparges. Na twee aanvallen maakten zij zich meester
van het grootste gedeelte van de stellingen der Duit
schers. Deze lieten een groot aantal dooden op het
slagveld achter.
Uit het Duitsche groote hoofdkwartier werd gisteren
gemeld: Ten zuidoosten van Yperen werd een Engelsch
vliegtuig naar beneden geschoten. De inzittenden wer
den gevangen genomen. Twee pogingen der Franschen
om die op 16 dezer veroverde stelling aan de zuidelijke
helling van de hoogte van Lorette te herovere, misluk
ten.
Op de kathedraal van Soissons, die de Geneefsche
Roode Kruisvlag droeg, werd een Fransche waarne
mingspost ontdekt, onder vuur genomen en verdreven.
In Champagne ten noorden van Beau-Séjour brachten
onze troepen met goed gevolg hun sappen vooruit en
vermeesterden zij verschillende Fransche loopgraven.
Daarbij werden een officier en 299 ongewonde
Franschen gevangen g;enomen.
De door twee bataljons Alpenjagers dapper verde
digde heuvelstelling aan den Reichsackerkopf werd
gistermiddag in storm genomen, onder zware verliezen
voor den vijand. Hij'liet drie officieren, 250 man, drie
mitrailleurs, een mijnwerper in onze handen. Fran
sche tegenaanvallen werden afgeslagen.
Ten einde de wandaden der Fransche vliegers tegen
de open Elzasser stad Schlettstadt krachtiger te beant
woorden, werden hedennacht door luchtschepen eenige
zware bommen geworpen op de vesting Parijs en het
spoorwegkruispunt Compiègne.
EEN ZEPPELIN BOVEN PARIJS.
Gisternacht zijn twee Zeppelins boven Parijs ver
schenen en hebben daar ongeveer 14 bommen gewor
pen. Het eskader, dat aanvankelijk uit vier luchtschepen
bestond, moest er twee achterlaten, één te Ecouen en
één te Mantes. De Zeppelins werden volgens de be
richten het eerst ontdekt door twee reservisten die op
wacht stonden aan den spoorweg bij Compiègne. De
militaire autoriteiten te Parijs namen onmiddellijk de
voorgeschreven maatregelen. De bevolking werd door
de brandweer met trompetsignalen gewaarschuwd,
zoodat de stad onmiddellijk in het duister was gehuld.
De luchtschepen hadden het in het bijzonder gemunt
op het goederenstation te Batignolles, dat echter, naar
het Handelsblad verneemt, niet geraakt was. In de bui
tenwijken werd meer schade aangericht en enkele bran
den werden veroorzaakt. Zeven personen werden ge
wond van wie een ernstig.
De Zeppelins werden hevig beschoten door lucht
schipkanonnen, zoodat de schepen zigzagbewegingen
moesten maken, om aan de granaten, welke rondom
hen sprongen, te ontkomen.
De luchtschepen wierpen ook nog bommen op Com
piègne, Ribécourt, Dreslincourt en Asnières, waar acht
bommen werden geworpen, welke drie personen ver
wondden. Te Neuilly werd door een bom een huis in
brand gestoken. Te Levallois werd een huis vernield
dopr een bom, en werden twee personen bedblven on
der het puin, die er later onder vandaan werden ge
haald.
Twee bommen sprongen te Courbevoye en verniel
den een fabrieksgebouw, waardoor een arbeider ge
dood werd.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
De Groote Generale Staf berichtte gisteren: Aan
den rechteroever van de Njemen werden de Duitschers
na het gevecht van Tauroggen teruggeslagen naar de
overzijde van de grens.
Nog een andere Russische afdeeling heeft na een
verwoeden aanval op 18 Maart te 8 uur 's avonds
Memel bereikt en zich na een straatgevecht, waaraan
de bewoners deelnamen, meester gemaakt van de stad.
Aan den linkeroever van de Njemen werd de vijand
ten gevolge van de gevechten van de laatste dagen ge
noodzaakt het vlek Pilwiszki en de streek ten oosten
van de linie Ozero-Doesia-Kopciowo te ontruimen.
Aan den rechteroever van de Naref behouden de ge
vechten hun partieel karakter. Een aanval der Duit
schers bij Myszinec in de richting van Kadzilo werd
afgeslagen. De Duitschers hadden sterke colonnes in
het veld gebracht en leden ontzaglijke verliezen.
Aan de linkeroever van de Weichsel is niets ver
anderd
In de Karpathen hebben wij, volgens nadere berich
ten, door onzen tegenaanval ten zuiden van Cienko-
witsj een zware nederlaag toegebracht aan de 39ste
kouled-divisie.
In de streek bezuiden Gorlisj hebben wij in een te
genaanval op Oostenrijksche eenheden, die een krachti-
gen aanval deden, meer dan 300 krijgsgevangenen ge
maakt.
Bij Moldawska hebben wij een versterkte hoogte ge
nomen. De tegenaanvallen van den vijand, zoowel als
zijn herhaalde aanvallen in de streek van Rozanka zijn
zonder resultaat gebleven.
In Gost-Galicië is een gevecht begonnen in de rich
ting ten noorden van Nadworna. De vijand houdt
daar een zeer sterke stelling bezet.
De vijand heeft in den ochtend van 18 dezer uit
Przemysl het vuur geopend op onze stelling en dit
voortgezet en daarbij een tot dusverre ongekend groot*
hoeveelheid munitie verschoten.
Op 19 dezer te vijf uur 's ochtends, deed een sterke
troepenmacht van het garnizoen een uitval in oostelijke
richting naar het front Medyka-Bykow-Plessowisj. Te
gen twee uur 's middags werd de vijand, die onze
loopgraven niet had bereikt, maar zware verliezen had
geleden, teruggeworpen op de fortenlinie.
Wij namen ongeveer 3000 man, waaronder 78 offi
cieren gevangen en maakten zeven mitrailleuses buit
van de 23ste honved-divisie, die den kern uitmaakt
van de bezetting der vesting.
Uit het Duitsche hoofdkwartier weid gisteren ge
meld: Bij Omoelef en Ostsjiek werden aanvallen der
Russen afgeslagen. Twee Russische officieren en 600
man werden gevangen genomen. Twee Russische
nachtelijke aanvallen op Jedrorozek mislukten door ons
vuur.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisterenIn
de Karpathen hebben gisteren aan het front tusschen
den Oeszokerpas en den pas van Konieczna hevige ge
vechten plaats gehad. Reeds in den nacht van 20 de
zer trachtten vijandelijke afdeelingen door een onver-
hoedschen aanval eenige onzer steunpunten te nemen,
zij werden echter met groote verliezen afgeslagen.
In den nacht herhaalden zij de aanvallen met groote
kracht. De gevechten duurden in eenige sectoren den
ganschen dag. Tegen den avond waren de tegen de
Oostenrijksche stellingen aan de San bij Smolnik en
Alzopagouj ageerende Russen afgeslagen en 1070
man krijgsgevangen gemaakt.
Aan de andere fronten gebeurde niets bijzonders.
DE DUITSCHE MAATREGELEN
TEGEN RUSSISCHE PLAATSEN.
De Russische generale staf maakt bekend: In het of-
ficieele legerbericht van den Duitschen staf van 19
Maart is een bedreiging opgenomen met represaille
maatregelen tegen Russische steden en dorpen door
den vijand bezet, wegens verliezen die de bevolking
van de streek van Memel zou kunnen lijden. De Russi
sche generale staf maakt nu bekend, dat Memel open
lijk werd verdedigd door een vijandelijke strijdmacht.
Het gevecht werd tot in de straten geleverd. Daar de
burgerlijke bevolking der stad aan dit gevecht deel
nam, waren onze troepen verplicht met overeenstem
mende maatregelen te antwoorden. Indien dus de Duit
sche troepen hun bedreigingen tegen de vreedzame be
volking der door hen bezette Russische gebieden uit
voeren, moeten die niet worden beschouwd als repre
sailles, maar als zelfstandige daden, waarvoor de mo-
reele verantwoordelijkheid op de Duitschers blijft rus
ten.
IN DEN KAUKASUS.
Het communiqué van den staf van het Russische le
ger in den Kaukasus van 19 Maart meldt, dat in de
richting van den Tsjorok de Russische artillerie en in
fanterie met goed gevolg de pogingen afsloegen van de
Turken om zich meester te maken van de door de Rus
sen bezette stellingen.
In de richting van Alty rukte de Russische voorhoe
de met succes op, na de Askaris en Turksche benden
op den vlucht te hebben gejaagd. Aan de andere fron
ten kwamen geen gevechten voor.
DE BESCHIETING DER DARDANELLEN.
Het Turksche hoofdkwartier berichtte, dat de vloot
der geallieerden gisteren geen aanval op de Dardanel
len deed.
Verder meldt het nog: Waarnemingen hebben vast
gesteld, dat tijdens het gevecht in de Dardanellen het
Fransche pantserschip „Bouvet" voor den ondergang
door twee projectielen van zwaar kaliber werd getrof
fen. Vijf van onze granaten raakten de „Queen Elisa
beth", vier de „Inflexible". Aan onze zijde is slechtf
een vèr-dragend kanon beschadigd. Onze verliezen aan
menschen zijn ongeveer twintig dooden. Gisteren be
proefde de vijand niets tegen de Dardanellen.
ENGELSCH SCHIP GETORPILLEERD.
Naar de N. Rott. Cr. verneemt, heeft een Duitsche
onderzeeër gistermiddag bij Beachy Head het Engel
sche stoomschip „Caimtorr", van Nieuw-CaCstle naar
Genua, in den grond geboord. De bemanning, 34 per
sonen, werd gered.
DUITSCH VLIEGTUIG BOVEN DE ENGELSCHE
KUST.
Naar de N. R. Crt. uit Deal verneemt is Zaterdag
ochtend een Duitsch vlieger buiten Deal verschenen
en heeft verscheidene bommen naar schepen geworpen.
Alle bommen zijn zonder schade aan te richten in zee
gevallen. De vlieger, die tamelijk hoog vloog, scheen
uit oostelijke richting te komen. Een potrouillevaartuig
ontdekte hem. Een schip heeft drie schoten op den
vlieger gelost, die daarop steeg en achter een wolken
bank verdween.
De bemanning van een schip dat te Deal lag zag
verscheidene bommen, die in zee vielen, hooge water
zuilen opgooien.
Een half uur later zijn verscheidene Engelsche vlie
gers opgestegen om den vlieger te zoeken.
AARSCH
COORA
