DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. o O o r 1 o gr- Van liet westelijk oorlogsterrein. Van M oostelijk oorlogsterroin, Van hat zuidei oorlogstarraii, Alkmaarsche Huishoud- en Industrieschool. No. 69 Honderd en zeventiende jaargang. 1915 f 0,80, ti. p. post tl.—. Advertentieprijs 10 et p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdmkberij v.h. HERDIs. COSTERSZOON, ïoorrtam C9. Telefonnar. 1 WOENSDAG 24 MAART Ter zee. DUITSCHLAND. NEDERLAND. ALKMAAR, 24 Maart. Het is opvallend, hoeveel verdoolde Engelsche vlie gers op ons grondgebied een noodlanding moeten ma ken. Nu weer is er bij Kruiningen (Zuid-Beveland) een Engelsche vlieger neergekomen, die uit de richting Antwerpen vloog. Het is mogelijk, dat deze vliegers verkenningen doen voor den toestand te land, maar het lijkt waarschijnlijk, dat zij vooral de zee moeten verkennen. Volgens den Tijd kruisen sinds Zondag morgen ook Engelsche oorlogsschepen voor de haven van Zeebrugge en het komt ons voor, dat zoowel de kruisers in de lucht als die op zee in verband staan met de represaille-maatregelen der verbonden mogend heden. In het memorandum der Engelsche regeering, dat den 15den Maart aan den Amerikaanschen gezant Paget te Londen is overhandigd, wordt uitdrukkelijk gesproken van een blokkade, „die door een cordon „van kruisers, alle zeevaart op en uit Duitschland ef fectief beheerscht". Maar tot de door dit cordon te bewaken strook behoort thans ook de Belgische Noordzeekust. En zoolang een onderzeeër nog han delsschepen kan opbrengen naar Zeebrugge, gelijk met de „Zaanstroom" en de „Batavier V" is geschied, kan men de blokkade niet effectief noemen, immers de blok- keerende macht blijkt dan onvoldoende om werkelijk den toegang naar het vijandelijke kustgebied te verhin deren. Vandaar dat het Deensche blad „Politiken" zeer wel juist ingelicht kan zijn, wanneer het meldt, dat de Scandinavische regeeringen officieel besloten hebben de blokkade niet als effectief te erkennen, gelijk ons heden wordt geseind. Maar vandaar ook de waar schijnlijkheid, dat de Engelschen van de lucht uit trachten de taak van het cordon kruisers te vergemak kelijken en dat de Duitschers dit trachten te verhin deren, leidt tot lucht-ontmoetingen, gelijk er een wordt gemeld in het bericht uit Vlissingen, volgens hetwelk een Taube zeer hoog in de lucht werd achtervolgd door een tweedekker, tenzij het Duitsche vliegtuig diende om bommen op schepen te werpen. Overigens begrijpt men, dat de bemanningen dier Engelsche krui sers, die in de met talrijke mijnen bestrooide wateren bij dag en bij nacht een geregelden vaartdienst moeten onderhouden, moeten stilliggen en met beperkte snel heid moeten varen, zoodat ze licht een prooi kunnen worden van een onderzeeër, een ontzettend zware en gevaarlijke taak hebben en licht van hun plicht het slachtoffer kunnen worden. De val van Przemysl brengt natuurlijk nog heel wat pennen in beweging. Betrouwbare bijzonderheden om trent de officieren, manschappen, paarden, kanonnen enz., welke gevangen genomen of buit gemaakt zijn, hebben we op het oogenblik, waarop wij dit schrijven, nog niet ontvangen. De van Russische zijde genoemde getallen (2600 officieren en 117.000 soldaten) schijnen te hoog, de Oostenrijksche mededeeling, dat de bezet ting uit 25.000 man bestond, is vermoedelijk weer wat te laag wij herinneren er aan, da bij den val van Maubeuge 40.000 militairen zich overgaven. In de Engelsche pers houdt men zich vooral bezig met den langen duur van de belegering. De Times bijv. schrijft, dat het beleg langer geduurd heeft dan eenig ander sinds Sebastopol, dat acht maanden weerstand bood toch mag dunkt ons Adrianopel niet vergeten worden, welks verdediging in de Balkan-oorlogen 19121913 door Shukri pasja 115 dagen is volgehou den. De Daily Telegraph vestigt er de aandacht op, dat in dezen oorlog de overwegende rol van zwaar be legeringsgeschut zoo zeer op den voorgrond is getre den en daarom vraagt het blad, hoe het mogelijk is dat alleen Przemysl het zoo lang heeft kunnen uithouden. Ongetwijfeld was de positie van deze vesting geweldig sterk, en ook hebben de verdedigers den tijd gehad om hun voordeel te doen met de ondervinding in de beide eerste oorlogsmaanden door Belgen en Franschen op gedaan. Overigens echter schijnt de Daily Telegraph met het antwoord eenigszins verlegen te zijn, en mis schien om goede redenen. De Daily Chronicle geeft een aanwijzing, in welke richting een antwoord gevonden kan worden. „Niemand weet, aldus dit blad, waarom de forten niet werden beschoten met zware artillerie, «gelijk die van Luik, Namen en Maubeuge; maar het vermoeden mag worden geopperd, dat de Russen er geen voor dit doel over hadden, daar zij ze alle moesten gebruiken tegen de Duitsche en Oostenrijksche houwitsers aan 't slagfront. Het blad denkt, dat de verdediging ten- naastenbij uit 80.000 man heeft bestaan en dat er 100.000 Russen zullen vrijkomen. Hierbij wordt voorts opgemerkt, dat de Duitschers de voorstelling ingang hebben doen vinden, dat de Russen het voordeel heb ben van een overgroote getalsmeerderheid. De Chroni cle zegt dat er verschillende redenen zijn om aan de juistheid hiervan te twijfelen. Overigens is ook dit blad, evenals de meeste andere Engelsche couranten, van meening, dat de val van de vesting, tevens belang rijk spoorwegknooppunt, Rusland spoedig in het bezit van heel Galicië zal stellen, met uitzondering dan van den westhoek bij Krakau. Een goede invloed mag, te meer nu het weder milder wordt, van de overgave worden verwacht op de operaties in de Karpathen, ter wijl een indirect gevolg er van kan worden, dat de Russen andermaal trachten de Boekowina binnen te dringen. Wat de slag in de Karpathen betreft, krijgt men steeds meer den indruk, dart de Duitsch-Oostenrijksche troepen daar een harden dobber hebben en niet dan met de grootste moeite in staat blijven tegenstand te bieden aan de Russische troepen, van welker verster kingen de Oostenrijksche communiqué's wel wat al te veel gewagen, hetgeen den schijn heeft van een voorbe reiding op de komende nederlaag. Galicië is ver weg en wij weten er niet veel van, maar wanneer men in de Deutsche Tagesztg. leest, dat daar nu reeds ongeveer honderd steden en zes duizend dorpen door den oor log direct zijn getroffen, dat tweehonderd dorpen ge heel verwoest zijn, dat 800.000 paarden, 1,500,000 stuks rundvee en de geheele graanvoorraad als verlo ren moeten worden beschouwd, dan krijgt men toch wel eenig denkbeeld van de ellende, welke de oorlog in deze streek in het leven riep en welke blijkbaar nog wordt overtroffen door die in Polen, waar 200 steden en meer dan 9000 dorpen door de krijgsfurie werden bezocht. Het Rüssische legerbericht geeft een beeld van de verwoedheid van den strijd op het Karpathenfront. Het zegt o.m. dat dronken Hongaren ergens dwars door prikkeldraadversperringen oprukten, zonder op de reusachtige verliezen acht te slaan, dat een stelling achtereenvolgens driemaal in handen der beide par tijen was, dat de woede der Russen tenslotte zoo groot was, dat in het eindgevecht van man tegen man met kolf en bajonet, geen enkele krijgsgevangene werd ge maakt! In het noorderfront moeten de Duitschers de zware batterijen voor de vesting Ossewitsj terugnemen. Zelfs de 42 c.M. houwitsers zouden vólgens het Russische bericht geen schade aan betondekking of onderbouw nebben berokkend. Een Engelsch telegram komt ons heden nog eens herinneren aan de operaties der Turken in Egypte, wier opmarsch tot dusver nog niet tot eenig succes heeft geleid. Het telegram zegt, dat de Engelschen 8 mijlen ten oosten van het Suez-Kanaal een Turksche legermacht in wanorde op de vlucht dreven en dat bij Suez zelf de Turken, bij wie zich de Duitsche gene raal von Traumer bevindt, op het oogenblik in vollen terugtocht zijn. De bekende Engelsche oorlogscorres pondent Donohoe seinde gisteren reeds, dat het Turk sche leger, hetwelk met zooveel moed uittrok om Egypte te veroveren, met zooveel spoed terugtrok als zijn ontwrichte en verzwakte toestand maar mogelijk maakte. De Turken zouden hun offensief tegen Egypte definitief hebben laten varen en de bevelhebber, Dje- mal pasja, dien de correspondent meer een schreeuwe rig staatsman dan een krijgsman noemt en wiens te genwoordigheid elders zou zijn vereischt, zou zijn troepen aan haar lot hebben overgelaten. De terugtrek kende Turken sterven van honger en dorst bij hun tocht door de woestijn, want als gewoonlijk aldus de journalist is er van de Turksche intendance niets terecht gekomen. Bij duizenden blijven de terugtrek kende Turken langs den weg liggen, waar zij omko men en ten prooi vallen aan de woestijngieren, welke sinds hun begin van den terugtocht, die aanving na de mislukte poging om zich van het Suez-kanaal meester te maken, het leger vergezellen. De armzalige Djemal Pascha bezit allerminst de groote bedrevenheid van een Xerxes. Hij is niets anders dan een militaire kerkkraai, die met geleende veeren pronkt. Zoodra hij de lucht kreeg van de ophanden zijnde moeilijkheden, liet hij zijn leger in den steek, het de keus latende in de woestijn om te komen of zoo goed en zoo kwaad het ging zich een weg naar zijn basis te banen. Djemal echter redde zijn eigen huid en verscheidene van zijne ondergeschikten hebben eveneens Konstantinopel be reikt, waar zij zich thans schuil houden, terwijl zij zich gereed maken den Bosporus over te steken en een nieuwe wijkplaats te zoeken in Klein-Azië. Verschei dene officieren, die van het leger zijn afgedwaald, trachten den weg naar Konstantinopel terug te vinden en-zien er geheel vervallen en troosteloos uit. Ook zijn er onder de vluchtelingen vele Duitschers. Het Turk sche expeditieleger verkeert geheel in staat van ontbin ding en heeft als gevechtseenheid opgehouden te be staan. Aldus de heer Donohoe, bij wiens beschrijving men echter rekening moet houden met de groote nei ging van Engelsche journalisten om in sombere kleu ren den toestand hunner vijanden te schetsen. Vermoe delijk zal ook hier het tempermes op zijn plaats zijn. Toch is niet aan te nemen, dat de opmarsch der Tur ken eenig resultaat zal opleveren hun poging in dit gebied heeft dan ook wel geen andere beteekenis, dan dat zij hier een aanzienlijke Engelsche legermacht binden, welke anders elders zou kunnen worden ge bruikt. Dat men van de Dardanellen niets hoort de laatste dagen, vindt volgens de Times zijn oorzaak in een he- vigen noordooster, die reeds sinds Vrijdag woedt en nog best eenige dagen kan aanhouden, daar zulke stor men soms wel een week duren. Vermoed wordt, zegt het bericht verder, dat de Turken hierdoor in staat zijn hun geteisterde batterijen te herstellen. Maar ook de opereerende vloot der verbondenen wordt zeer ver sterkt. Behalve twee linieschepen worden de super- dreadnought „La France" en eenige linieschepen ver wacht. De Engelsche admiraal Gardener is, volgens een bericht uit Athene, teruggeroepen, omdat hij uit onvergeeflijke nalatigheid de schepen bloot gesteld heeft aan mijnengevaar. Mag men de Daily Chronicle gelooven, dan zal de Turksche regeering naar Azië worden overgebracht en wordt Konstantinopel thans slechts door armere personen en militairen bewoond, terwijl bijv. het per soneel van de Duitsche en Oostenrijksche gezantschap pen de stad reeds verlaten zou hebben. Maar er is re den om de Daily Chronicle in dezen niet te gelooven Tenslotte zij aangeteekend, dat Amerika het verlan gen moet hebben uitgesproken tot verlenging van den termijn van het Japansche ultimatum aan China, het welk morgen afloopt. DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK. Het Fransche communiqué meldde gistermiddag: Een Duitsch vlieger heeft te Reims drie burgers met bommen gedood. Wij hebben heftige tegenaanvallen bij Bagatelle af geslagen. BOMMEN OP FREIBURG. Wolff bericht uit Freiburg: Twee vijandelijke vlie gers vlogen gisterennamiddag tusschen half vijf en vijf uur over de stad en wierpen zes bommen naar bene den, waarvan er een een man uit Zahringen licht vyondde. Het vliegtuig moest bij Feldkirch in Stauffen lauden; de beide vliegers werden gevangen genomen. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren: De gevechten in den Karpathen-sector van den Oes- zokerpas tot den pas van Konieezna duren voort. In de jongste twee dagen werden wederom krachtige aan vallen van den vijand afgeslagen en 3300 Russen krijgs gevangen gemaakt. In het gevecht om de hoogte Wyszkow werden de vijanden uit hun stelling verdreven en acht officieren en 685 man gevangen genomen. Aan de andere fronten gebeurde niets bijzonders. DE OVERGAVE VAN PRZEMYSL. Uit Petrograd wordt gemeldVolgens de gegevens, verstrekt door generaal Kusmanet, den gewezen com mandant van Przemysl, hebben zich aan de Russen overgegeven9 generaals en 93 officieren van den Ge- neralen Staf, 2500 andere officieren en ambtenaren en 117.000 manschappen. Er zal nog uitgemaakt worden, hoeveel kanonnen en anderszins zijn buitgemaakt. AAN HET SUEZ-KANAAL. De Engelschen hebben de Turken acht mijlen ten oosten van het Kanaal in de nabijheid van Suez versla gen. De Turken zijn nu in vollen aftocht. De Duitsche generaal von Traumer bevond zich bij de Turken. EEN DUITSCH SGMIP VASTGEHOUDEN. Reuter meldt uit Washington, dat toen het Duit sche sehip „Odenwald" voorraden begon in te nemen, een Amerikaansche douane-ambtenaar zich ter onder zoek aan boord begaf. Hij kreeg last aan wal te gaan en toen hij weigerde heen te gaan werd hij van de stoomboot gezet en in een kleine boot ge bracht. Daarna deed het schip een vruchtelooze po ging om te vertrekken. Er is hét laatst bericht dat de „Kronprinz Wilhelm" niet ver van Portorico zich zou bevinden en men vreest nu dat de „Odenwald" voornemens was haar voorraden te brengen. Dl REDEVOERING VAN MINISTER GREIJ. Naar aanleiding van de redevoering van minister Grey merkt het Wolff-bureau o.m. op: „Welke mogendheid zich ©p alle wijzen had voorbereid op een oorlog, blijkt uit de door de En gelsche regeering steeds geloochende geheime poli tieke en militaire afspraken van Engeland met Rus land, Frankrijk en België. Dat Engeland geen deel heeft genomen aan den oorlog ter wille van België, welks onafhankelijkheid en integriteit door de bekende verklaring van Duitsch land verzekerd was, heeft de „Times" onlangs zelf in een bevlieging van waarheidsliefde erkend. Welk land de vrijheid der kleine volken feitelijk bedreigt, blijkt uit de geheele geschiedenis van het Engelsche koloniale rijk, en uit het gebruik, dat En geland in dezen oorlog van zijn vloot maakt." KORTE BERICHTEN. De broodprijs in Antwerpen is thans vast gesteld op 23' 2 cent per K-G- Een viertal barken met Spaansch© landver huizers zijn in een storm op de kust van Algeclras vergaan en naar schatting zijn er 300 schipbreu kelingen verdronken. Na 62 dagen heeft men onder de puinhoopen van het door aardbeving geteisterde Avez- zano een gans gevonden. Het arme dier woog niet meer dan 600 gram, het gewicht van een duif. Men wil de gans in den dierentuin te Rome een onbekommerden ouden dag bezorgen. Het Wolff-bureau meldt, dat te Porcia (Italië) groote volksmassa's protesteerden tegen de hooge ko- ÜC ZIJ, die zich met 1 April op dit blad abonueeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nnmmers franco en gratis. DE DIRECTIE. Opleiding voor de examens NUTTIGE en FRAAIE RANDWERKEN, f 40,— p. jaar. Duur der opleiding resp. 1 en 2 jaar. Aanvang 16 April. Aangifte 10—12 en 2—4 uur, behalve Zaterdag middag, in het Burgerweeshuis. Inlichtingen verstrekt de Directrice J. F. BEUMER. renprijzen en het grafelijk slot bestormden en plunder den. Volgens een bericht uit Londen is te Singapore de normale toestand weer hersteld. De meeste oproer lingen zijn gevangen genomen. LICHTING 1916. Volgens het Voorloopig Vêrslag betreffende het wets ontwerp, houdende bijzondere maatregelen met betrek king tot de lichting 1916, werd geklaagd over de onze kerheid waarin de Memorie van Toelichting den lezer laat omtrent het doel van den hier voorgestelden maat regel. Het geldt hier de vervroegde toevoeging aan het leger van een nieuwe lichting. Strekt die eenvou dig tot verhooging van het effectief, zonder dat daar mede de wegzending van andere reeds onder de wape nen zijnde manschappen gepaard zal gaan? Of is juist de veronderstelling van anderen, dat de uit den voorgestelden maatregel voortvloeiende versterking on zer troepenmacht er toe zal leiden, dat een deel dier troepen naar huis zal worden gezonden, waarbij men in de eerste plaats dacht aan de oudste landweerlich ting, op welker ontslag, althans wegzending met ver lof, reeds zoo dikwijls is aangedrongen? Men wensch- te ten aanzien van dit punt nadere inlichtingen. Van andere zijde werd daarentegen opgemerkt, dat, al is de toelichting sober, de bedoeling toch alleszins duidelijk is en men verkeerd doet naar een verdere strekking te zoeken, dan hier voor ieder zichtbaar is De regeering wenscht eenvoudig, evenals zij dat oo ten aanzien van de lichting 1915 heeft verlangd, de bevoegdheid te hebben tot vroegere inlijving. Die ver vroeging zal geen dadelijke gevolgen kunnen hebben, wijl het tijdstip van de eerste zitting der militieraden en dat van de zitting der keuringsraden niet wordt ver vroegd. De tweede zitting van de militieraden zal dus niet veel vroeger kunnen plaats hebben dan gewoon lijk op zijn vroegst zal in de 2e helft van Jluli of in Augustus naar verscheidene leden meenden zelfs nog later tot de inlijving kunnen worden overge gaan. Het schijnt bovendien geenszins zéker, dat er dan voldoende instructeurs en genoeg kazemeruimte beschikbaar zullen zijn, om de geheele lichting in oefe ning te nemen. Gevraagd werd of de regeering om trent den vermoedelijken loop van de inlijving reeds iets kan mededeelen. Was men wel ingelicht, dan zijn zelfs sommige miliciens van de lichting 1914 op ait oogenblik nog niet eens opgeroepen. Deze leden meenden, dat er reden is de vraag te stel len, of de regeering reeds kan mededeelen, wanneer het oogenblik zal zijn gekomen, om de oudste landweer lichting naar huis te laten gaan. Zij herinnerden aan de verklaring van den minister in de vergadering van 26 Januari j.l., dat, wanneer de jongere lichting vol doende zou zijn geoefend, de oudere landweerlichting in de depóts zou kunnen overgaan. Evenals bij het landstorm-ontwerp gaven verscheidene leden als hun meening te kennen, dat men versterking van het leger niet moet verkrijgen door het thans reeds oproepen van jongelieden, die naar gewone regelen eerst het vol gend jaar voor den dienst in aanmerking zouden ko men, maar door de vrijgestelden der jongste lichtingen en hen, die zijn vrijgeloot, alsnog bij de wet voor den dienst aan te wijzen. Gevraagd werd of de regeering maatregelen heeft genomen, zich in Amerika van kleeding en, zoo noodig van wapenen te voorzien O. a. werd gevraagd, of voor jongelieden, die dezen zomer eenig examen hebben af te leggen, ae inlijving niet zóó kan worden geregeld, dat dezen in elk geval aan dat examen kunnen deelnemen. UITBREIDING VAN DEN LANDSTORM EN AANVULLING VAN DE LANDSTORMWET. Eenige leden, die van oordeel waren, dat de voorge stelde bepalingen niet beoogen de troepenmacht reeds dadelijk te vergrooten, maar eerst wanneer de oorlog voor de deur staat, meenden daarom de indiening van het wetsontwerp te moeten betreuren. Door thans reeds een wetsontwerp van deze strekking in te dienen, wordt bij velen in den lande, vooral bij de betrokkenen, on- noodig ongerustheid gewekt. Gevraagd werd nog of het de bedoeling is de lich tingen, in het wetsontwerp genoemd, in volgorde op te roepen, te beginnen met de jongste; of vóór het in- diensttreden een onderzoek naar de lichamelijke ge schiktheid zal plaats vinden; en hoe, ingeval deze landstormmannen worden opgeroepen, het met hun kiesrecht zal gaan. Men sprak het vertrouwen uit, dat de aandacht der regeering hierop gevestigd zal blijven. De wenschelijkheid, om versterking van onze leger macht of legerreserve op de hier voorgestelde wijze te verkrijgen, werd door verschillende leden in twijfel ge trokken de personen, in dit wetsontwerp bedoeld, zijn betrekkelijk reeds oud, en het verdiende, meende men, de voorkeur, de legerversterking te vinden door de ve le voor den dienst geschikten, die zich onder de vrijge stelden >en vrijgeloten der laatste militielichtingen be vinden, bij de wet alsnog tot militairen dienst te ver plichten, te beginnen met de laatste lichting. Anderen achtten het verklaarbaar, dat de regeering met het oog op de ongeoefendheid dier personen ge meend heeft, dien weg niet te moeten inslaan. HET OPBRENGEN VAN NEDERLANDSCHE SCHEPEN. De directie der Hollandsche Stoombootmaatschappij heeft besloten voorloopig geen levensmiddelen naar CODRANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1