DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Yu bet westelijk oorlogsterrein.
Van hel oostelijk oorlogstarrain.
Van het idelij
o r 1 o
No. 77.
Honderd en zeventiende
Jaargang.
1915
VRIJDAG 2 APRIL.
Ter zee.
Uitkeering vergoedingen
LANDWEER en MILITIE.
AbameiMtirts per 3 Mita 10.80, Ir, p, post tl—, AMentiepriis 10 ct. p. regel, groete letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boet- en Melsdrnkkerij v.h. HERIHs. COSTERiZOON, Toerdam CO. TeMnonor,
DUITSCHLAND.
TARIA.
NEDERLAND.
ALKMAAR, 2 April.
Nog schaarscher en onbeduidender dan andera ia
op dezen Goeden Vrijdag het oorlogsnieuws, terwijl
uit de buitenlandsche bladen niets te putten valt: de
Engelsche couranten hebben het te druk over den on
derzeeërsoorlog en het drankgebruik, de Duitsche
over de Bismarck-herdenking, de eenheid van het
Duitsche volk en den wil om diens levenswerk te red
den allemaal onderwerpen, voor de lezers in de
landen, wien het aangaat van veel belang, maar voor
den buitenstaander van weinig bet eekenis.
In het Duitsche communiqué ligt echter een kleine
aanwijzing, welke in verband met andere berichten,
kan duiden op een levendiger actie in België. Wij be
doelen de mededeeling, dat er 1 Belgische officier en
44 Belgische soldaten gevangen genomen zijn. Natuur
lijk is het feit van de gevangenneming van 45 militai
ren op zichzelf van geen gewicht, het ontleent echter
zijn belang aan de omstandigheid, dat het Belgen zijn
en juist daarom zal het Duitsche hoofdkwartier er ver
moedelijk ook melding van gemaakt hebben. Zoo lang
de inundatie aan den IJser haar machtigen invloed op
de operaties heeft doen gelden, hoorde men niet van
gevangennemingen. Dat er thans wel melding van ge
maakt wordt, wijst öf op een verandering in de onder
waterzetting, waardoor de Duitschers weer uitvallen
kunnen doen, öf op een krachtiger aanvallend optre
den van het Belgische leger. Men heeft den laatsten
tijd herhaaldelijk geruchten vernomen, volgens welke
de Duitschers spoedig zich uit deze streek zouden te
rugtrekken. Wij hebben tot dusverre geweigerd te ge-
looven, dat het defensief vermogen van het Duit
sche leger hier geschokt is. Zoodra dit mocht blijken,
dan zal een terugtocht moeten volgen, maar deze
omstandigheid is nog niet aan den dag gekomen. Van
daag lezen we dan ook een der berichtgevers van
het Handelsblad seinde het dat de geruchten no
pens een eventueel terugtrekken der Duitschers in
Vlaanderen geheel voorbarig zijn. Wel wordt de be
zetting uit sommige plaatsen weggenomen, doch dit
geschiedt enkel ter versterking van het front. Ook dit
wijst dus op vernieuwing van een actie, hetzij dan
voor offensief of defensief, want het ligt voor de hand,
dat ook de verbondenen een kans zullen wagen, zoo
dra zij de gelegenheid schoon zien. Wij zijn van mee
ning, dat de maand April voor de krijgsverrichtingen
een der belangrijkste periodes in dezen oorlog zal
worden en het zou ons ten zeerste verwonderen, als
er niet in de Meimaand meerdere teekening in den
stand van zaken zou zijn gekomen.
Het kleine Fransche stoomschip „Emma" (metend
1600 ton, in 1892 gebouwd, thuishoorend te Havre),
is bij Beachy-Head getorpilleerd, van de bemanning
van 19 koppen moeten er 17 zijn omgekomen.
70 Mijlen van Kaap Finistère (dus aan de Noord-
West-kust van Spanje), is een Engelsch stoom
schip in den grond geboord, de bemanning werd
door een ander Engelsch stoomschip naar Lis
sabon gebracht. De U 28 is ook hier weer de dader.
In vier dagen torpilleerde deze U zeven schepen, dit
schijnt nu het achtste te zijn zijn landgenooten
kunnen tevreden wezen over dezen commandant en
diens boot, welke volgens Engelsche berichten vier
kanonnen aan boord heeft, zoodat het wel waar is,
wat we dezer dagen als vermoeden neerschreven, dat
door de meerdere grootte niet slechts de snelheid,
doch ook de bewapening vermeerderd kon worden.
Omdat deze U zoo belangrijk afwijkt van zijn voor
gangers lijkt het ons niet waarschijnlijk, dat andere
onderzeeërs voor hem worden aangezien, maar toch
blijft het mogelijk, dat er meerdere schepen van het
zelfde type in de vaart zijn, dat bij vergissing steeds
hetzelfde nummer wordt gezien of dat opzettelijk het
zelfde nummer op meerdere onderzeeërs is aange
bracht. Wij vestigen hierop de aandacht, omdat het be
richt zou doen besluiten tot een aanzienlijke uitbrei
ding van den actie-radius van den onderzeeër, die den
eenen dag bij Engeland, den anderen bij Spanje ope
reert. Aan een April-grap valt toch haast niet te
denken. Hoe het ook zij, of de U 28 alleen optreedt
dan wel dat ook andere soortgelijke schepen in zijn
succes deelen, het ligt voor de hand, dat de Engelschen
niet nalaten, deze nu werkelijk toch wel gevaarlijk ge
bleken schepen zooveel mogelijk onschadelijk te ma
ken. Een Engelsch vlieger heeft 4 bommen geworpen
op Hoboken bij Antwerpen, waar onderzeeërs in aan
bouw zijn, een ander deed hetzelfde te Zeebrugge,
waar er twee aan de pier gemeerd lagen. Het resul
taat is niet bekend, maar het is tot dusverre wel ge
bleken, dat het uiterst moeielijk i3 van uit de lucht
met een bom het doel te treffen.
Verder is er ook nog een Noorsch schip gezonken
het moet getorpilleerd zijn waarvan de beman
ning te Hoek van Holland is binnengekomen.
In Amerika is thans de heer Leon Chester Thrasher
een bekende persoonlijkheid. Hij verloor zijn leven
op de „Falaba". Voor zijn dood wordt in de Ameri-
kaansche pers Duitschland ten volle verantwoordelijk
gesteld, maar omdat er nog twijfel omtrent zijn natio
naliteit schijnt te bestaan, verneemt men nog niet van
officieele zijde stappen.
Tenslotte zij nog aangëteekend, dat de Fransche Ka
mer heeft goedgekeurd de oproeping der reserve-lich
ting 1917.
uei i icuioUic cuuuiiunique vau gistelUüuung uuüi:
De strijd wordt voortgezet op vele punten aan het
iront voor uompierre, ten zuidwesieu van Teronne.
jje rranscuen neooen met succes vier mijngangen in
ue lucni uoen vnegen uij ue noeve cnoiera, ten noor-
uen van oeiiy-au-oac.
De r ïanscuen neooen een mijngang vermeld terwijl
de Duitschers er m aan het went waren, de ontplol
ling werd gevolgd door salvo's uit de 75 m.m. kanon
nen. De Duitsche luisterpost verdween in den krater.
In Champagne is de artillerie-actie levendig in de
omstreken van Beau-Séjour, Ville-sur-Tourbe; in de
Argonnen wordt vooral opgetreden tusschen four-de-
Paris en Bagatelle. De gevechten hebben vaak op zoo
korten afstand plaats, dat een mijnwerper door een
rransche bom geraakt, in de Fransche linie vloog.
In den nacht van 30 op 31 Maart namen de Fran-
schen 150 meters loopgraaf, waarbij gevangenen wer
den gemaakt en twee mijnenwerpers genomen.
Gedurende den geheelen nacht van 30 op 31 Maart
beschoten de Duitschers de loopgraven, die zij op 30
Maart verloren in het bosch Le Prêtre; zij deden bij
het aanbreken van den dag een aanval met verschillen
de bataljons, en slaagden er in voet te vatten in het
westelijk deel der stelling, maar te 8 uur werden zij
opnieuw verdreven. De winst door de Franschen op
30 Maart behaald, werd dus geheel gehandhaafd. Het
aantal gevangenen door de Franschen genomen be
droeg 140 man, onder wie 3 officieren. Alle tegenaan
vallen der Duitschers werden afgeslagen. In de streek
van Parroy werden voorpostengevechten geleverd, die
ten voordeele der Franschen afliepen. De aanval werd
ondernomen door een bataljon landweer, dat met
zware verliezen werd afgeslagen.
De Fransche vliegers hebben, tijdens vliegtochten
in den nacht van 30 Maart ondernomen, 24 hommen
geworpen op Duitsche stations en bivaks in Woevre,
Champagne, de buurt van Soissons en België. De
Belgische vliegers bombardeerden in den nacht van 30
op 31 Maart het vliegkamp bij Handsaeme en den
spoorwegknoop bij Kortemarck, en op 31 Maart het
marine-station te Brugge, met succes.
Uit het Duitsche groote hoofdkwartier werd giste
ren gemeld: Bij de vermeestering van het door de
Belgen bezette klooster Hock, van eenige hoeven en
een klein steunpunt bij Dixmuiden, namen wij 1 offi
cier en 44 Belgen gevangen.
Ten westen van Pont-a-Mousson in en bij Bois le
Prêtre kwam de strijd gisteravond tot staan. Op enkele
plaatsen zijn de Franschen in onze voorste loopgra-
venlinie doorgedrongen. Het gevecht wordt heden
voortgezet.
Bij voorpostengevechten ten zuidoosten en ten oos
ten van Lunéville leden de Franschen aanzienlijke ver
liezen.
In de Vogezen hadden slechts artillerie-gevechten
plaats.
(Vermeld1 in een deel onzer vorige oplaag).
EEN VLIEGERAANVAL.
De Engelsche admiraliteit berichtte gisteren, dat
een Britsch aviateur een welgeslaagde raid deed tegen
de Duitsche onderzeeërs die thans te Antwerpen wor
den gebouwd. Hij wierp vier bommen. Een ander
aviateur deed een aanval op twee onderzeeërs, liggend
te Zeebrugge.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Uit het Duitsche groote hoofdkwartier werd gisteren
gemeldIn de streek van Augustowo en Soewalki Is
de toestand onveranderd. Nachtelijke pogingen van de
Russen om ten zuidoosten van Skiemiwitsj over de
Rafka te trekken mislukten. Russische aanvallen bij
Opocno werden afgeslagen.
In de maand Maart maakte het Duitsche oosterleger
in het geheel 55,800 gevangenen, het vermeesterde 9
kanonnen en 61 mitrailleurs.
(Reeds in een deel onzer vorige oplaag vermeld).
Het Oostenrijksche legerberich't melddeIn de Oos
telijke Beskiden beproefde de vijand in het Laborczeal
gedurende den nacht verschillende aanvallen, die ech
ter werden afgeslagen. Tusschen den Loepkowerzadel
en den Oeszokpas duren de gevechten om verschillen
de hoogteposities voort. Aan het front in Zuidoost-Ga-
licië kwamen geen bijzondere gebeurtenissen voor.
Bij Pnowlodz aan de Pilica in Russisch-Polen deden
sterke Russische strijdkrachten in den ochtend een aan
val op de stellingen van onze troepen. Zij naderden
tot de versperringen, maar werden toen onder gevoeli
ge verliezen teruggeslagen.
DE STRIJD IN SERVIë.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
Op het zuidelijk oorlogstooneel trad geen verande
ring in.
Op 31 Maart des namiddags werd de open stad Or-
sova beschoten. Dit werd beantwoord met een bom
bardement van Belgrado.
STOOMSCHIP GETORPILLEERD.
Reuter meldt uit Londen, dat het kleine Fransche
stoomschip „Emma", van Havre zonder waarschu
wing voor Bevezier werd getorpilleerd door een
Duitschen onderzeeër en dadelijk zonk.
Naar gemeld wordt zijn van de bemanning van 19
koppen 17 man verdronken.
DE BISMARCK—HERDENKDAG.
De keizer heeft den rijkskanselier naar aanleiding
van de Bismack-huldiging een telegram gezonden uit
het groote hoofdkwartier, waarin hij verklaarde:
„Uw bericht over het verheffend verloop van de hul
diging van Bismarck verheugde me zeer. Gaarne zou
ik aan de huldiging van den grooten kanselier op het
eeuwfeest van zijn geboorte persoonlijk hebben deelge
nomen, aan de voeten van zijn standbeeld te midden
van de vertegenwoordigers van het Duitsche Rijk en
volk het teeken van dankbare vereering hebben neder-
gelegd voor den man, die ons als de belichaming van
Duitsche kracht, Duitschen wil in dezen ernstigen tijd
vooral dierbaar is. Maar nog geldt het voor mij even
als voor het wapendragende Duitsche volk om te velde
te volharden in haeten strijd om de markt van het rijk
naar buiten te beschermen en te versterken. Dat
ons dit zal gelukken, dat waarborgt naast Gods gena
de ons de alles bezielende eendrachtige wil om te over
winnen, de door de daad bezegelde gelofte „elk offer
voor het vaderland
De geest van eendracht echter die ons volk tehuis en
op de oorlogstooneelen boven al hetgeen verdeelt, zege
vierend verhief, zal, dat hoop ik met goed vertrouwen,
langer duren dan het wapenrumoer, na een gelukkig
veroverden vrede ook de ontwikkeling van het inner
lijk van het rijk na rijken zegen bevorderen. Dan zal
als prijs van de overwinning een nationaal leven ont
bloeien, waarin het Duitsche volk vrij en krachtig zich
kan ontplooien. Dan zal het trotsche gebouw worden
bekroond, waarvan Bismarck de grondslagen legde."
Bij het nederleggen van een krans namens den
Bondsraad, zeide de rijkskanselier, Von Bethmann
Hollweg:
„Wat Bismarck heeft geschapen, laat geen Duitscher
zich ontnemen. De vijanden omringen ons rijk, doch
wij zullen hen verslaan; hij heeft ons geleerd, slechts
God te vreezen, den vijand te verslaan, en in het volk
te vertrouwen. Daardoor zullen wij voor Keizer en
Rijk strijden, overwinnen en leven."
De Kiezer had zijn oudsten kleinzoon, den 9-jarigen
oudsten zoon van den Kroonprins, opgedragen hem te
vertegenwoordigen.
PAPIEREN HEMDEN.
Groote hoeveelheden papieren hemden worden door
een fabriek te Yokohama voor het Russische leger ge
maakt. Deze kleeding, ;,Kamiko" genaamd, is gemaakt
van Japansch papier. Dit papier is zacht en zeer
warm. Het is echter zeer sterk en tegelijkertijd veer
krachtig en geeft nadat het een paar uur gedragen is,
meer warmte af en regelt de transpiratie beter dan ka
toenen kleederen. Indien de stof nat is geweest, kan hij
slechts met zeer veel moeite gescheurd worden. De
knoopsgaten zijn versterkt met linnen. Het eenige
onaangename van deze stof is, dat hij niet gewasschen
kan worden.
KORTE BERICHTEN.
Men heeft vastgesteld, dat de lading van het Ame-
rikaansche stoomschip William P. F rye op het oogen-
blik, dat het schip door de Eitel Friedrich in den
grond werd geboord, geen Amerikaansch eigendom
was. Daarom zullen de Vereenigde Staten Duitsch
land slechts vragen, schadevergoeding te betalen.
Te Hoek van Holland heeft het Noorsche stoom
schip „Unita" gisteravond 11 man aangebracht van de
equipage eener Noorsche bark, die getorpilleerd is.
De Senaten van Hamburg, Bremen en Lübeck
hielden, naar de Duitsche bladen melden, een beraad
slaging over het instellen van een „Hanzeaten-kruis"
dat verleend zal worden voor dapperheid te velde, voor
verleende buitengewone hulp bij de voedingskwestie en
voor liefdadigheids-werken.
Het Internationaal Socialistisch Bureau te Den
Haag heeft uit Zürich een som van 1250 ontvangen.
Dit geld is verzameld door door de Duitsch-sprekende
socialisten der Vereenigde Staten en moet dienen tot
ondersteuning van weduwen en weezen van Belgische
gesneuvelde partijgerwoten meldt het „Volk".
De verhouding tusschen de in Duitschland be
schikbare hoeveelheden tarwe en rogge is veranderd
tengevolge van de voorkeur voor het verbruik van rog
ge. Opdat nu in de laatste maanden voor den oogst
met overwegend tarwemeel voorradig zal zijn is van
overheidswege een grooter verbruik van tarwemeel in
de bakkerij gelast.
In het rapport van de Engelsche commissie tot
onderzoek van de oorzaken van de prijsstijging der
steenkolen voor huihoudelijk gebruik, wordt aanbevo
len de beperking van den kolenuitvoer uit Engeland
naar neutrale landen.
Het Fransche Havas-agentschap meldt, dat het
Fransche pantserschip „Oaulois" niet voor Lernnos is
gezonken.
Naar de N. R. Crt. verneemt is te Cortemarck
(België) een inwoner, beschuldigd van het geven van
seinen aan de verbondenen, door de Duitsche overheid
doodgeschoten. In verband hiermee zijn twee verant
woordelijke personen naar Duitschland gevoerd en is
aan de gemeente 3000 boete opgelegd.
De soc.-dem. leden van den Landdag van het
Duitsche hertogdom Gotha hebben tegen de begroo
ting gestemd, omdat de regeering geweigerd had, 'de
sociaal-democratie uitdrukkelijk te beloven haar in de
toekomst te behandelen als gelijkgerechtigd met andere
partijen.
DE „LODEWIJK VAN NASSAU".
Het Nederlandsche stoomschip „Lodewijk van
Nassau" heette aangehouden te zijn onder het vermoe
den, dat het schip Duitsche onderzeeërs van olie zou
voorzien. Uit Londen is thans bericht, dat dit vermoe
den onjuist was en het schip is dan ook vrijgelaten.
De directie van den Kon. West-Indischen Maildienst,
aan wie het schip toebehoorde, deelde mede, dat het
schip geen olie, doch lijnzaad aan boord had. Onjuist
was ook de uit Engeland vernomen bewering, dat de
bemanning grootendeels uit Duitschers zou bestaan.
DE „ZAANSTROOM".
Bij een eventueele behandeling van de zaak van de
„Zaanstroom" voor een Duitsch prijsgerecht, bestaat,
De Burgemeester van Alkmaar brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de uit
keering der vergoedingen, loopende over
het tijdvak van ^6 Haart tot en met 5 April
zal plaats hebben ten Stadlmlze op Dinsdag
6 April a.s., voor zooveel de LAADWEKB
betreft van 10—11 en voor zooveel deMXLl»
TIE aangaat van 11—13 uur.
Alkmaar, 2 April 1915.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
naar het Hbld. verneemt, bij de directie der „Holland-
sche Stoombootmaatschappij" het voornemen om zich,
wat het schip zelf betreft, te laten vertegenwoordigen
door een Duitschen rechtsgeleerde. Waar en wanneer
het prijsgerecht zitting houdt, is neg niet bekend. On
ze gezant te Berlijn zal daarvan kennis geven aan den
Minister van Buitenlandsche Zaken. Vermoedelijk zal
het prijsgerecht zitting houden in Hamburg.
Naast de procedure over het schip komt die over de
lading, waarbij niet minder dan 244 zendingen en dus
evenveel belangen gemoeid zijn. Hierbij zullen zich al
lerlei ingewikkelde quaesties voordoen, want bij de
diverse zendingen is de wijze van betalen en daar
door de eigendom natuurlijk geheel verschillend. De
244 personen, die bij deze vrachten betrokken zijn,
moeten voor. hun belangen opkomen. Misschien zul
len zij zich vereenigen en dan een vertegenwoordiger
aanstellen, om voor hen te pleiten.
Met een eventueel verbeurd verklaren van schip en
lading is niet minder dan ruim een millioen gemoeid.
Met belangstelling kan dus de behandeling van de
„Zaanstroom"-zaak voor het Duitsche prijsgerecht af
gewacht worden.
DE COMMEWYNE AANGEHOUDEN.
De Commewyne, van dé Kon. West-Indische Mail,
is, naar het Hbld. meldt, bij de Duins aangehouden
op last van de Engelsche regeering. Deze maatregel
was gebaseerd op het feit, dat het schip koffie en ca
cao aan boord had voor Duitschland.
Aangezien echter de Engelsche regeering deze arti
kelen voor contrabande verklaard heeft na 1 April,
heeft een der directeuren van Kon. W. I. Mail zich
naar Engeland begeven, om te trachten de zaak in het
reine te brengen.
Het schip had ook de West-Indische mail aan boord.
REGELING UITVOER VAN AARDAPPELEN.
De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel
heeft, zooals we reeds in een deel van ons vorig num
mer meldden, ingesteld een Rijks Centraalbureau tot
regeling van dén uitvoer van aardappelen.
Tot directeur waarvan is benoemd de heer R. P.
Bonthuis, Rijkstuinbouwleeraar in algemeenen dienst.
Het bureau zal te 's-Gravenhage gevestigd zijn.
LANDBOUWVERLOVEN.
Door den opperbevelhebber van land- en zeemacht
is aan de autoriteiten van de landmacht een order, be
treffende het landbouwverlof toegezonden, meldende,
dat door den Minister van Oorlog, in overleg met
hem, aan dienstplichtige landbouwers, die zulks nog
mochten noodig hebben, verloven van hoogstens 14
dagen zullen worden verleend, op aanvrage van be
langhebbenden desgewenscht in 2 of 3 perioden te
splitsen.
De opperbevelhebber verzoekt de autoriteiten er
voor te waken, dat die verloven vóór 15 Mei zullen
zijn genoten, doch telkens het vertrek der belangheb
benden zoodanig te regelen, dat de belangen van deif
dienst zoo weinig mogelijk worden geschaad; voorts
aan de troepen Bekend te doen maken, dat ook aan
hem gerichte verzoeken, om landbouwverlof door be
langhebbenden rechtstreeks behooren gezonden te
worden aan het bemiddelings-bureau der provincie,
waarin zij woonachtig zijn. (Reeds in een deel van ons
vorig nummer vermeld).
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
RAAD VOOR DE SCHEEPVAART.
De Raad voor de Scheepvaart te Amsterdam heeft
gisteren uitspraak gedaan betreffende den stoomtreiler
Catharina YM. 90, op 15 Jan. j.l. op de Nederland
sche kust aan den grond ges too ten.
De raad is van oordeel, dat het aan den grond
stootten van de Catharina moet geweten worden aan de
zorgelooze navigatie van den schipper D. C. de Gr.
Deze heeft nagenoeg alles nagelaten wat hij had be
hooren te doen om zijn schip veilig binnen te brengen.
De standplaats, van waar hij afvoer, was niet met ze
kerheid bekend; gedurende de reis heeft hij het looc
niet gebruikt om zich daaraan te verkennentoen hi
bemerkte, dat een verkeerde koers was gestuurd, is hi
niet op de brug gebleven, noch heeft hij maatregelen
genomen om dit te corrigeeren, heeft de navigatie aan
de 2 matrozen overgelaten.
Op dezen grond straf de Raad Diik Comelis de Gr.
geboren 10 December 1885 te Egtnond aan Zee,' wo
nende te IJmuiden, door het ontnemen van zijn be
voegdheid om als schipper en als stuurman te varen op
een schip, bedoeld bij art. 2 der Schepenwet, voor den
'tijd van een maand.
Het heeft voorts de aandacht van den Raad getrok
ken, dat dé schipper een verklaring teekende, waarin
machineschade, door het ongeval veroorzaakt, wordt
vermeld, hoewel de onwaarheid daarvan hem bekend
was. Waar dergelijke verklaringen opgemaakt worden
om als bewijsmiddel te dienen van hetgeen daarin
staat vermeld, verdient het onderteekenen en daardoor
voor waar erkennen van zulke onjuiste verklaringen
afkeuring.
„ALGEMEENE BORG-MAATSCHAPPIJ VOOR
DEN MIDDENSTAND."
Door bovengenoemde instelling wordt overgegaan
tot uitgifte van 400 aandeden van 500, desverlangd
te splitsen in onderaandeelen van 100, waar te stor
ten 10%.
E>e Maatschappij stelt zich ten döel werkzaam te
zijn in het belang van den landbouwenden midden
stand, omdat, hoewel deze middenstanders niet in die
COURAN
m
1,
UL. dliUjD liN DELUie EiN i\OU«L^-riUENKiUjJN..
