DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van let westelijk oorlogsterreio,
Van liet oostelijk oorlogsterrein,
Van lat zuidelijk oorlogsterrein.
or 1 o
M. 81.
Honderd en zeventiende Jaargang.
1915
AbQODMMs m 3 f 6.80. fr. p. post 11— Advertentieprijs 10 et. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.ii. HERffls. COSTERS ZOON, Voordai C9, Telefoonnr. I
D O J¥ D|E E D A O
8 APRIL.
ALKMAAR, 8 April.
Er is voortdurend gezegd, dat tegen het voorjaar
op het Westelijk oorlogstooneel een krachtig offensief
was te wachten. We hebben thans voorjaar. En er ko
men belangrijke berichten over een hernieuwd offen
sief. Het is natuurlijk niet met zekerheid te zeggen,
of men te doen heeft met een op zichzelf staand tac
tisch dan wel met 'n veel belangrijker strategisch of
fensief, beoogend een doorbraak op groote schaal. Men
kan ook niet voorspellen in den oorlog gebeuren
dikwijls de dingen precies anders dan men zich voor
stelt. Maar het lijkt er ons naar dat het oogenblik is
aangebroken, waarop de verbondenen zullen pogen de
Duitschers uit hun stellingen terug te drijven, begin
nende in de buurt van Verdun. De communiqué's,
zoowel van Fransche als van Duitsche zijde, wettigen
deze veronderstelling en in herinnering zij gebracht,
dat reeds begin-Maart werd gesproken van het samen
trekken van Engelsche troepen op Besangon, welke al
licht bestemd kunnen zijn voor operaties rond Ver
dun. Want het welslagen van een aanzienlijke poging
hangt voornamelijk af van de troepen, welke daarvoor
ter beschikking staan, sinds het element der verras
sing niet meer kan worden toegepast.
Wij zullen de waarschijnlijke operaties uitvoerig
moeten behandelen. Tot goed begrip is het allereerst
noodig, dat wij een terugblik werpen op hetgeen in
de afgeloopen maanden bij Verdun is geschied.
Men herinnert zich wellicht hoe na de mobilisatie
en concentratie het leger van dén kroonprins van
Pruisen door Luxemburg op Verdun af trok, en het
leger van den kroonprins van Beieren desgelijks deed
van Metz uit, hoe aanvankelijk herhaaldelijk werd be
proefd aan de Maas tusschen Verdun en Toul door te
breken, hoe de Duitschers het fort Camp des Romains
bij St. Mihiel veroverden, hoe iedereen dacht, dat zij
toen wel verder zouden komen en hoe er sindsdien
daar vrijwel een stilstand der krijgsverrichtingen is in
getreden en de positie over het geheel stationnair is
gebleven.
Ter verduidelijking van de voornaamste operaties,
welke zich afspeelden vóór begin-November, laten we
hier nog eens eenige diagrammen volgen, welke doen
zien, dat de verdediging van Verdun in vier verschil
lende posities is geschied.
N.W.
Verdun
Z.O.
Verdun
Bar le Due
verdun
Verdun
Z.O
Varennes
St. Menehould
Daar Verdun eerst van het Noorden en van het Oos
ten uit werd bedreigd, was de eerste positie van het
verdedigende leger een rechte linie, loopend van het
noordwesten naar het zuidoosten. Toen in het laatst
van Augustus de legers der verbondenen in het wes
ten terugweken, moest dit Oosterleger zorgen, dat het
zijn verbinding daarmede behield, een bocht naar het
zuidwesten was noodzakelijk, gelijk de tweede figuur
aangeeft. Het oprukken van het leger van den Duit-
schen kroonprins maakte verlenging dezer afwijking
tot Bar le Due noodzakelijk. Toen echter de Duitschers
teruggeslagen werden in het noorden der Argonnen,
nam het Fransche Verdun-leger de positie in, welke
in nummer vier is aangegeven. Dit uitnemende Fran
sche leger heeft tot nu toe voortreffelijk verhinderd,
dat de Duitschers den ring, dien ze om Verdun sloe
gen, zoo nauw konden toehalen, dat het zware Duit
sche belegeringsgeschut zijn vernielende uitwerking
kon doen uitoefenen. Het bleef bij plaatselijke voor-
deelen bij St. Menehould, westelijk, en bij St. Mihiel,
zuid-oostelijk van Verdiun. De vesting vormt den rech
tervleugel van de Fransche linie en beschermt dezen
met de Maas-sperforten en Toul tegen elke poging tot
omvatting. Slaagden de Duitschers er in over de Maas
te komen d. w. z. met een sterke legermacht dan
zouden ze het Fransche centrum in den rug bedrei
gen, terwijl de val van Verdun een groote hoeveelheid
thans gebonden troepen vrij zou maken en de achter-
waartsche verbindingen veel korter zouden worden,
zoodat een doorbreking op dit sterke steunpunt van
de Fransche linie groote voordeelen zou opleveren.
Is het dus van het grootste belang voor de Franschen
om dit te keeren, aan den anderen kant belooft voor
hen een poging om in het terrein tusschen Maas en
Moezel door de Duitsche linie te breken eveneens zeer
veel. Slaagden de Franschen er bijv. in den Moezel
spoorweg, die Pont-h-Mousson met Metz verbindt, te
nemen, dan zou de gansche Duitsche rechtervleugel
met afsnijding worden bedreigd, dan zouden de Duit
schers genoodzaakt zijn zich terug te trekken, niet
slechts hier, maar, om het onderlinge verband te be
houden men denke aan hetgeen hierboven is ge
schreven over den terugtocht van het Fransche leger
in Augustus over de geheele Fransche linie en ver
moedelijk zelfs ook in België.
Wij hebben dus nagegaan hoe de toestand, zooals
hij thans in het gebied, waar belangrijke operaties te
wachten zijn, is, in het leven geroepen is, wij zullen
nu nagaan, op welke wijze de verbondenen bij het
inzetten van de lente-campagne hopen ten hunnen
gunste daarin een wijziging te brengen. Want dit zij
vooropgesteld het initiatief berust bij de verbonde
nen. De Times vergelijkt het gedeelte der linie Pont-
h-Mousson-Bt. Mihiel-les Eparges het schetskaar
tje, dat wij hierbij voegen, vergemakkelijkt het volgen
der operaties op een kaart uit een schoolatlas aar
dig met een voet, waar van de Duitsche positie in St.
Mihiel de teenen vormt. Door op de wreef en het plat
van den voet te beuken, willen de verbondenen de tee
nen nopen zich terug te trekken. Vandaar, dat zij sinds
eenigen tijd Combres en Les Eparges aanvielen. Eeni
ge dagen geleden verscheen er een officieel Fransch
rapport over de gevechten op 13, 19 en 20 Maart aan
de wreef geleverd, waarbij het heette dat vooral de
Beieren klop hadden gekregen. In het zooeven ont
vangen communiqué, waarin verklaard wordt, dat er
niettegenstaande het slechte, vermoedelijk regenachti
ge weer, groote bedrijvigheid heerscht tusschen Maas
en Moezel, wordt gezegd, dat heftige tegenaanvallen
der Duitschers in dit gebied zonder succes bleven en
dat men in den nacht van Dinsdag op Woensdag bij
Eparges belangrijk vooruitgekomen is.
Terzelfder tijd als de wreef, werd het plat van den
voet in de actie betrokken. M. a. w. terwijl de Fran
schen van les Eparges uit Oostwaarts trachten te ko
men, pogen ze van Fave, Flirey en andere plaatsen in
de buurt naar het noorden voorwaartsche bewegin
gen uit te voeren, ten einde door deze twee manieren
te trachten de Duitschers te dwingen de teenen (St.
Mihielterug te trekken.
Wil men een andere beeldspraak, een, die we
ook in het begin van den oorlog voor een andere linie
wel eens hebban gebezigd dan kan men zeggen,
dat het front ten noorden en ten oosten van St. Mahiel
de beenen van een tang vormen, waarvan evengenoem-
de plaats het scharnier uitmaakt. De Franschen pogen
den hoek der beenen kleiner te maken, de beenen van
de tang dus dichter bij elkaar te brengen, teneinde de
Duitschers, die er tusschen zitten, dusdanig te beknel
len, dat ze er uit moeten.
les Eparges,
Marcheville
Combres
St. Michiel
Apremont
Thiancourt
Bois le
Faye
Flirey
Bois Brülé
Het merkwaardige van den toestand is wel, dat van
Duitsche zijde deze Fransche poging omstandig wordt
medegedeeld. Hoe lang zal het duren, dat de Fransche
legerorder, waarmede de nieuwe operatie werd inge
leid, ook door Berlijn gepubliceerd wordt? Intusschen
blijkt uit de Duitsche mededeeling nog eens ten duide
lijkste, dat er van verrassingen geen sprake is, de te
genstander toch weet precies de verdeeling der strijd
krachten van zijn tegenpartij, hij kan dus haar bedoe
lingen wel ongeveer raden en zich daarnaar richten
als hij tenminste over voldoende troepen beschikt,
want dit brengt tenslotte de beslissing. Terwijl de
Franschen voortdurend melding maken van behaalde
voordeelen, verzekeren de Duitschers, dat het slechts
„Miserfolge", dus het tegendeel, zijn. Van de Beieren
reppen de Duitsche communiqué's niet, wel echter
van het Rheinische bataljon, dat geprezen wordt om
zijn handgemeen in het Priesterbosch (ten Oosten van
Pont-è-Mousson. De waarheid zal echter wel blijken.
Tegenslagen vermelden de partijen natuurlijk liefst
zoo laat mogelijk. Wij hebben dat nu weer gezien ten
opzichte van Driegrachten. De Dluitschers meldden,
dat zij den 5den April dit gehucht aan den IJser geno
men hadden, de verbondenen hebben hiervan geen
melding gemaakt, maar nu de Belgen het weer in hun
bezit hebben, bericht het Fransche communiqué dit.
Wanneer we al het bovenstaande tenslotte nog even
kort samenvatten, dan kunnen we zeggen, dat de
nieuwe periode in den oorlog door de verbondenen is
ingeluid met een poging op groote schaal, om de
Duitschers van de Maas te verdrijven, hen hier zoo
mogelijk af te snijden en te omsingelen, hen over een
aanzienlijk deel van het front tot den terugtocht te
nopen.
Hoewel wij heden aan het Westelijk oorlogsterrein
veel aandacht hebben gewijd, mogen wij het Oostelijk
toch niet geheel verwaarloozen. Gisteren hebben
wij kort het karakter van den strijd in den Karpa-
then geschetst aan de hand van de teekenachtige uit
drukking „een guerilla op groote schaal", maar van
daag moeten wij er nog wel even uitvoeriger op te
rug komen. Het gevechtstooneel is daar een woest
bergland, met slechts zeldzame gebaande wegen en
nog zeldzamer spoorwegen. Langs die weinige we
gen moeten troepen, paarden, kanonnen, munitie, pro
viand, voorts ook duizendtallen van gewonden en ge
vangenen worden vervoerd en nog wel te midden van
sneeuw in het dooitijdperk. En dan bedenke men dat
er hoog in de bergen, gemiddeld 1200 meter boven de
zee, sinds half November, vaak in dichte sneeuwstor
men gevochten wordt!
De bekende militaire medewerker van het Tageblatt,
majoor Moraht, die zich door eigen aanschouwing op
de hoogte heeft gesteld, geeft een levendige beschrij
ving van de moeielijkheden, waarmede deze strijd, wel
ke van groote, zoo niet beslissende beteekenis kan
worden, gepaard gaat. Hij is van meening dit
spreekt wel van zelf dat de Oostenrijkers en Hon
garen in staat zijn de Russische bestorming tegen te
houden en dat zij' geenszins op een verloren post
staan. Hij stelt dit resultaat van zijn waarnemingen
voorop omdat, gelijk hij zegt, Oostenrijk-Hongarije,
wat verklaarbaar en menschelijk is, lijdt onder den
langen duur van dezen vreeselijken oorlog, welks ein
de alleen het optimisme nabij schijnt te zien. De offers
nemen toe en de ontberingen worden steeds meer ge
voeld. Hierna wijst de schrijver op de beteekenis der
étappe-wegen in het Ung-dal. Tallooze voertuigen
brengen de legerbehoeften'van allerlei aard naar de
étappe-commando's, van waar ze naar de troepen
worden getransporteerd. Het aantal en de toestand
der étappe-wegen, die uit kunst-, water- en spoorwe
gen kunnen bestaan, hebben van oudsher belangrijken
invloed op den gang der operaties in den bewegings
zoowel als in den positie-oorlog uitgeoefend. Het
streven van elk leger en elke legergroep moet zijn, zich
zooveel mogelijk toevoerwegen, die tegelijk voor het
terugzenden van zieken en allerlei legerbenoodigdhe-
d'en moeten dienen, te verzekeren. Hoe minder groote
troepen-eenheden op een en denzelfden weg aangewe
zen zijn, des te sneller en gemakkelijker de gewichti
ge dienst achter het front verloopt. De groote moeie
lijkheden, welke de Karpathen in dit opzicht aanbie
den, zijn overwonnen door den organisatie-geest der
aanvoering en door het juiste begrip der intendance.
Om duidelijk te maken, welke beteekenis de weg in
het Ung-dal voor den toevoer en het terugzenden be
zit, zij slechts medegedeeld, dat er dagelijks meer dan
1500 voertuigen voor den verzorgingsdienst der troe
pen over moeten rijden. Verschillende groote leger
eenheden zijn op dezen éénen weg aangewezen. Het
is dan ook geen wonder, dat het jaargetijde, dat sinds
October tot nu toe rijkelijk regen en sneeuw bracht,
den étappe-weg ernstig beschadigde en den boven
bouw ten deele vergruisde. Maar onmiddellijk komen
arbeiders-colonnes om de schade te herstellen. De
voorjaarszon zal spoedig meehelpen. Doch het trans
port gaat ook nu zij» gang. Dit kan slechts geschie
den door de vervanging der zware legertransportwa-
gens door lichtere voertuigen op hooge wielen, ge
trokken door Hongaarsche en Galicische paarden, ter
wijl Bosnische paarden de lasten bergopwaarts dra
gen en trekken. Zonder dek staan de beesten, tot aan
de knieën in het slijk, tenzij van den étappe-weg naast
het wagenpark en knabbelen tevreden aan hun hooi.
Maar door wagentransporten alleen zijn de behoeften
van een legergroep niet te transporteeren. Een enkele
spoorlijn moet ook dienst doen en sinds de Russen bij
den terugtocht belangrijke spoorlijnen vernield heb
ben, werd een veldlijn gemaakt, waarlangs de wagons
door paarden en ossen werden getrokken. Deze trek
dieren, welke uit de Hongaarsche laagvlakte kwamen,
moesten eerst geoefend worden in het trekken in een
bergland.
Men krijgt uit het bovenstaande eenig denkbeeld,
wat er wel aan den verwoeden Karpathen-strijd vast
zit, al maken de dagelijksche communiqué's daarvan
geen melding!
In een mededeeling van Oostenrijksche -zijde wordt
nog eens verzekerd, dat tegenover plaatselijke succes
sen aan den eenen kant voordeelen staan, die de tegen
stander behaalde, dat de eerste evenmin als de laatste
moeten worden overschat, dat zelfs zeer belangrijke
overwinningen nog geen beslissing brengen, daar deze
in den modernen slag slechts langzaam worden ver
kregen.
Het Russische communiqué gewaagt van groote ver
sterkingen, welke de Duitschers en Oostenrijkers heb
ben verkregen, maar voegt er aan toe, dat het offen
sief desondanks voortgezet kon worden.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORDFRANKRIJK.
Het Fransche middag-communiqué meldde gisteren:
Een Duitsche afdeeling met drie mitrailleurs was er
in geslaagd den linkeroever van den Yser te bereikeu
ten zuiden van Driegrachten. De Duitschers werden
gisteren door de Belgen aangevallen en verdreven.
Ten oosten van Verdun bezetten de Franschen het
dorpje Gussainville en de hoogten, die het beheerscht.
Een aanval in de richting van Etain verzekerde hun
het bezit van de hoogten 219 en 221, de daargelegen
boerderijen en het ziekenhuis.
Meer naar het zuiden wonnen de Franschen terrein
in de richting van Maizeray.
Bij Eparges wonnen de Franschen eveneens terrein
en handhaafden zich, waarbij zij een zestigtal gevange
nen maakten, waaronder drie officieren.
In het bosch bij Ailly en het Bois Brulé wisten de
Franschen het gewonnen terrein te behouden, sloegen
alle tegenaanvallen af en veroverden nieuwe loopgra
ven.
In het Prêtrebosch hebben wij nieuwe successen be
haald.
Uit de mededeelingen van de krijgsgevangenen
blijkt, dat in den loop van de jongste aanvallen der
Franschen in het zuiden van Woëvre zes Duitsche ba
taljons achtereenvolgens werden vernietigd.
In het gebied van Ban de Sapt en Fontenelle lieten
de Franschen met een mijn een Duitsche loopgraaf in
de lucht vliegen.
Ten zuidoosten van Hartmannsweiler veroverden de
Franschen een punt, dat den Duitschen brigade-com
mandant gedurende het gevecht op 26 Maart tot com
mandopost had gediend.
De Franschen wonnen nog verder terrein en maak
ten daarbij krijgsgevangenen.
Officieel werd gisteren door het Duitsche hoofd
kwartier gemeld:
Het door ons eergisteren bezette gehucht Driegracb
ten, aan den Yser, dat door den vijand met zwaar ge
schut en mijnwerpers in elkaar geschoten is, werd
daarom gisteravond ontruimd.
In de Argonnen mislukte een aanval onder het vuur
van de jagers.
Ten N. O. van Verdun kwam een Fransche aanval
slechts tot onze voorste posities.
Ten O. en Z. O. van Verdun mislukten een reeks
aanvallen, met buitengewoon zware verliezen. Aan de
hoogte van Combres werden twee Fransche bataljons
door ons vuur vernietigd. Bij Ailly gingen onze troe
pen tot den tegenaanval over en wierpen zij den vij
and terug in zijn oude stellingen. Ook bij Apémont
hadden de Franschen geen succes. Bij Flirey zijn de
Fransche aanvallen volkomen mislukt. Tal van dooden
bedekken het terrein voor ons front.
Aan den zuidelijken rand van het Bois Le Prêtre
sloeg een onzer bataljons in een bajonet-gevecht een
sterke afdeeling van het 13e Fransche regiment af.
Aan den Hartmannsweilerkopf werd sedert gister-
namiddag, ondanks den sterken sneeuwstorm, hevig
gevochten.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche legerbericht meldde gisteren
Bij een verkenning in het Russische gebied van An-
drzejewo, 30 K.M. zuidoostelijk van Memel, vernietig
de onze cavalerie een Russisch bataljonde comman
dant, zes officieren en 360 man werden gevangen ge
nomen, 120 man gedood, 150 ernstig gewond. Een
ander Russisch bataljon, dat ter versterking aanrukte,
werd teruggeslagen. Wij verloren zes dooden.
De Russische aanvallen oostelijk en zuidelijk van
Calvaria, en tegen onze stellingen ten oosten van Au-
gustowo, werden afgeslagen.
Overigens is op het oostelijk gevechtsterrein niets
bijzonders voorgevallen.
Officieel werd gisteren te Weenen bekend gemaakt:
Aan het front in de Karpathen duren de gevechten
voort.
Op de hoogten ten oosten van het Laborcza-dal
zijn wederom 930 man gevangen genomen.
Er werden ook twee kanonnen, zeven machine-ge
weren en een groote hoeveelheid oorlogsmaterieel, o.a.
meer dan 5000 geweren, buit gemaakt.
In Zuidoost-Galicië heeft slechts hier en daar een
artilleriegevecht plaats.
In West-Galicië en Russisch-Polen is de toestand
niet veranderd.
IN DEN KAUKASUS.
De generale staf van het Russische Kaukasus-leger
bericht:'
Op 3 en 4 April werden alle aanvallen der Turken
op den rechtervleugel van ons front aan de zee afge
slagen.
In de richting van Olty hebben onze troepen de
Turken, die een goede stelling bezet hielden, in de
richting van Okhor teruggedrongen, en daarbij een
aantal krijgsgevangenen gemaakt.
COURANT
