DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Vai lel westelij! oorlogsterrein. Van liet oostelijk oorlogsterrein, Van lat zuidelijk oorlogsterrein. orlo No. 84 Honderd en zeventiende jaargang. 1915 tafRgttspri n 3 mmim f 0.80, fr. d. post 11.—Advertentieprijs 10 et. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIBs. COSTER 4 ZOON, Voordei C9, Telefoonnr. 3, 12 APRIL MAANDAO VAKIA. ALKMAAR, 12 April. De communiqué's over de krijgsverrichtingen op het Westelijk oorlogsterrein nemen geleidelijk in leng te toe, doch in dezelfde mate schijnt de betrouwbaar heid te verminderen. Het is alsof de Fransche en de Duitsche communiqué-schrijvers met elkaar wedijve ren, wie de pen wel het volst kan nemen. Voor een Duitscher of een Franschman leidt dit niet tot moeie- lijkheden, immers hij vertrouwt de mededeeling van zijn staf volkomen en is ten volle overtuigd, dat de te genpartij beslist onwaarheden vertelt. Maar een neu traal opmerker staat er natuurlijk geheel anders voor. Hij heeft zekere ervaring opgedaan in het communi qué-lezen, hij weet oogenschijnlijke tegenstrijdigheden dikwijls op te lossen, maar wanneer de mededeelingen van de beide partijen over dezelfde operaties van den zelfden dag op hetzelfde punt elkander rechtstreeks te genspreken, dan blijft er hem ook niets anders over dan rustig het oogenblik af te wachten, waarop de communiqué's een beteren kijk op den stand van za ken geven, dan thans het geval is. Tusschen de uitvoerige communiqué's bestaat een aperte tegenspraak ten aanzien van de hoogten van Combres en Eparges. Van Fransche zijde wordt eenige malen verzekerd, dat men deze belangrijk ge achte stelling heeft, hoewel een Duitsch generaal zou gezegd hebben, dat hij er 100.000 man voor zou heb ben willen offeren. Van Duitsche zijde echter ver klaart men met dezelfde stelligheid, dat deze heuvel stelling nog geheel Duitsch bezit is en dat enkel eeni ge loopgraven aan de noordelijke helling, wegens het zware artillerievuur ontruimd moesten worden. En de Duitsche communiqué-schrijver verzekert verder, dat er op eenige punten, waar de Franschen zich overwin ningen toeschreven, nimmer gevochten is en dat het elders mathematisch onmogelijk is, dat de Franschen een terreinwinst behaalden, zooals in een hunner communiqué's werd verklaard. Het eenige, dat we met zekerheid weten, is dat er in den driehoek Epar- ges-St. Mihiel-Pont-è-Mousson, over een frontlengte dus van den afstand AlkmaarArnhem, met hevigheid gevochten wordt op ongeveer een dozijntal plaatsen, dat ondanks storm, regen en sneeuw, de aanvallen en tegen-aanvallen talrijk, verbitterd, bloedig zijn. De Franschen hier vermoedelijk versterkt door Engel- sche troepen trachten den vooruitspringenden hoek in het front bij St. Mihiel weg te drukken en de ves ting Verdun meer vrijheid te geven en zelfs de mili taire medewerker van het Tageblatt erkent den ernst van den Franschen wil en zegt o. m.: „Wanneer het dezen wil om door te breken aan kracht maükeert, om door te zetten, dan moet dit feit op rekening der mo derne afweermiddelen en het taaie volhardingsvermo gen der Duitsche troepen geschreven en niet alleen ten laste gebracht worden van de „zwakte" van het Fran sche offensiefVan Duitsch standpunt kan men onze dappere tegenstanders weinig uitzichten geven (op het bereiken van het beoogde succes), moet men veeleer verwachten, dat ook dit offensief onder vreese- lijke offers op niets uitloopt." Natuurlijk denkt men aan Franschen kant precies het tegenovergestelde. Wij plaateen het citaat dan ook alleen, om te laten zien, dat ook een bekend Duitsch deskundige het Fransche offensief als een- belangrijke krijgsverrichting be schouwt. Toch bestaat er nog steeds geen zekerheid omtrent de vraag, of het hier werkelijk een groot stra tegisch offensief geldt, waarvoor reserve-troepen ge masseerd zijn. Wanneer men bedenkt, dat in het voor de Franschen gunstigste ge>_ de vorderingen nog maar matig zijn, dat van een onstuimig oprukken en het bij massa's indringen in het vijandelijk front, ten einde zich er door te breken en de vijandelijke troepen links en rechts uit elkaar te slaan, in meer dan een week nog niet veel is gebleken, dan begint men wel eenigszins te twijfelen en de vraag te stellen of het ook hier tenslotte wellicht toch nog een schijnbewe ging geldt, ten doel hebbend, de aandacht van een an der punt af te leiden. En scheen het Zaterdag alsof de Duitschers in de Champagne een offensieve beweging hadden ingeleid, sindsdien heeft men er niets van ge hoord. Alleen aan het IJserkanaal hebben ze eenige geringe vordering gemaakt, terwijl hun aanvallen in de buurt van Albert, waarvan het laatste Fransche communiqué melding maakt, de aandacht verdienen in verband met de berichten .van onlangs over troepen concentratie bij Péronne. In de Karpathen moeten de troepen, volgens het Russische communiqué op een terrein, waar de sneeuw twee meters hoog ligt een weg banen. De Karpathen- slag, welke nu al sinds Januari voortduurt, mag wel de vreeselijkste vemietigingsslag der wereldgeschiede nis worden genoemd. Men heeft indertijd het Russi sche leger vergeleken bij een stoomwals. Toen deze vergelijking niet meer opging schreven de Fransche bladen over een dorschmachine. Het lijkt nu van pas, van een maaimachine te spreken. Met dien verstande, dat hetzelfde beeld ook toepasselijk is op de Duitsch- Oostenrijksche troepen. Want aan beide zijden strijdt men met een geweldigheid, welke haar weerga wel licht niet kent en voert men telkens opnieuw verster kingen aan, om de zware verliezen te dekken en de ge lederen weer aan te vullen. Het strategische zwaarte punt van deze gigantische worsteling wordt gezocht in de Beskidèn, waar de Russen in 't gunstigste geval de Oostenrijkers kunnen dwingen tot terugtocht over de geheele linie, zelfs tot prijsgeven van de Boekowina en waar, worden de Oostenrijkers de baas, de Russen genoodzaakt kunnen worden zich uit West-Galicië ge heel terug te trekken. Komt er hier een overwinnaar, dan zal de tegenstander zich wel niet weer van zijn nederlaag kunnen herstellen. Dit is de groote beteeke- nis van den langdurigen strijd, waarin de Russen langzaam, voet voor voet, terrein winnen en er in ge slaagd zijn, dank zij mede de hulp van de vrijgekomen belegeringstroepen van Przemysl, de Loepkow- en de Doekla-pas over te steken- behalen ze verder weste lijk succes, dan ziet het er voor de Oostenrijkers zeer bedenkelijk uit, maar tot dusverre hebben dezen daar het terrein kunnen behouden. Van het overige front in het Oosten valt er niets te melden. Alleen zij de aandacht nog even gevestigd op een betoog in het Tageblatt over de taak der cavalerie, waarin wordt bevestigd, hetgeen wij vroeger hierover schreven. Een cavalerie-divisie had in het begin van den oorlog in België en Noord-Frankrijk zoowel ter verkenning als in het gevecht veel te doen. Hemels breed gemeten had zij, zonder te letten op de zijwaart- sche bewegingen 1120 kilometer afgelegd, waarbij ros en ruiter twee of drie dagen slechts een nog bedenke lijke rust genoten, terwijl er haast geen dag voorbij ging of men kwam met den vijand in aanraking al werden er dan ook geen cavalerie-gevechten in groo- ten stijl geleverd zooals in '70 bij Mars-la-Tour. Na de eerste periode werd de cavalerie echter van het Westen naar het Oosten overgebracht, waar ze moest schermutselen tegen de Kozakken en langs moei lijke wegen den terugtrekkenden vijand moest achter volgen. Vervolgens moesten de ruiters een legercorps, dht losgeraakt was van het troepen-verband, dekken. Daarna werden ze bestemd om de verliezen in de in- fanterie-linies aan te vullen, terwijl zij, zegt de schrij ver, thans in de loopgraven aan de Rawka-rivier vechten en graven en waar ze om de vier, vijf dagen worden afgelost, ten einde hun paarden behoorlijk te verplegen, die in dorpen en gehuchten zoo goed mo gelijk tegen weer en wind beschermd worden elk cavalerist heeft drie a vier paarden te verplegen. Hun ne lange sabels zijn gewoonlijk vervangen door bajo netten en de lansen door spaden! Inzake het Medea-incident heeft de Duitsche regee ring aan de Nederlandsche laten weten, dat het met de Medea zoowel als met de Batavier V en de Zaan- stroom voorgevallene steunde op de voorschriften van de Londensche declaratie, dat voorts besloten was de rechtmatigheid van de gepleegde handelingen ten spoedigste aan het oordeel van een prijsrechter te on derwerpen en dat er van een veranderde politieke ge dragslijn geen sprake was. Naar aanleiding hiervan heeft de Nederlandsche re geering op 3 dezer tot de Duitsche een nota gericht 6 dezer te Berlijn overhandigd waarin zij be toogt, dat de vernietiging van de Medea onrechtmatig was omdat de voorwaarden door de verklaring voor het vernietigen van een neutralen prijs gesteld, niet aanwezig waren en dat in ieder geval de onherstelba re maatregel van vernietiging in geenerlei verhouding stond tot het belang daarvan uit strategisch oogpunt, n.l. het verhinderen, dat een lading sinaasappelen het vijandelijk land zou bereiken. Aan het protest is toe gevoegd het voorbehoud van een eisch tot volledige schadevergoeding. De regeering blijft dus gelukkig een krachtige hou ding aannemen en kloek opkomen voor de rechten der neutralen. Uit het bovenstaande blijkt, dat de Medea niet in den grond geboord is, omdat zij absolute contrabande aan boord had, gelijk beweerd werd. Over het lot dat aan de Batavier V krachtens uit spraak van den Duitschen prijsrechter zal te beurt val len, moet men in de naastbetrokken kringen zeer ge rust zijn. Het moet vaststaan, dat in elk geval de con trabande die het zou vervoerd hebben, minder dan de helft der lading heeft bedragen, zoodat van verbeurd verklaring van het schip geen sprake zou kunnen zijn. Zondagmorgen is, ver buiten ónze territoriale wate ren, het Britsche stoomschip „Harpalyce" (gebouwd 1911, 6000 ton), zonder voorafgaande waarschuwing door een Duitschen onderzeeër getorpilleerd. Van de bemanning, van welke de schepelingen Chineezen wa ren, zijn vermoedelijk twaalf omgekomen. Een Ne derlander, die in de machinekamer werkzaam was, werd gered. De „Harpalyce" voerde de vlag van het Belgische ondersteuningscomité (the Commission for Relief in Belgium). Of dit terecht of ten onrechte geschiedde, zal nader moeten blijken. Er wordt verklaard, dat de Duitsche en Amerikaansche regeeringen een overeen komst hebben gesloten, waarbij aan de schepen voor bedoeld comité garantie verleend werd voor behouden overtocht naar Europa en terug, maar ook, dat de ga rantie alleen voor de heenreis gold. Men begrijpt niet, welk belang Duitschland er bij kan hebben om het schip, leeg en bemand met Chi neezen, het schip, dat de taak der Duitschers in België nog wel hielp verlichten, in den grond te boren, tenzij de overweging, dat het een Britsch schip was, uitslui tend den doorslag geeft. Uit Liverpool wordt geseind, dat het stoomschip „Wayarer" van de Harrison-lijn getorpilleerd werd, bijzonderheden ontbreken. Wij moeten verder volledigheidshalve nog even re- leveeren, dat in het Kanaal het Fransche zeilschip „Chateaubriand" Vrijdag getorpilleerd is en dat de bemanning, na twee dagen en twee nachten roeiens, geheel gered werd. Bij Texel zag men twee onder zeeërs, waarschijnlijk Duitsche in Oostelijke richting varen. De Duitsche hulpkruiser „Kronprinz Wilhelm" (in 1901 gebouwd, eigendom van den Nordd. Lloyd, 15000 ton, snelheid 23 knoopen), is de haven New port News binnengeloopen (waar thans de „Prinz Ei- tel Friedrich" aan de ketting ligt), wegens gebrek aan kolen en levensmiddelen volgens een ander be richt waren er vele gevallen van beri-beri aan boord. De „Kronprinz Wilhelm" boorde begin-Maart het Fransche koopvaardijschip „Guadeloupe" in den Atlantischen Oceaan in den grond. Het zal thans wel geïnterneerd worden. DE STRIJD IN BELGIE EN NOORD-FRANKRIJK. Het Fransche communiqué meldde gistermiddag: In België, aan de Aisne en in Champagne hebben artillerie-gevechten plaats gehad. Aan de Ome en de Maas is niets gebeurd. Bij Les Eparges is noch de Duitsche infanterie noch de artillerie tot eenige actie overgegaan en is het den lOden April rustig gebleven. De geheele stelling is in handen van de Franschen. Uit mededeelingen van krijgsgevangenen is de grootte van het succes der Franschen nog duidelijker gebleken. Op het einde van Februari hadden de Duit schers de geheele 33ste reserve-divisie bij deze stel ling in het veld gebracht en nadat deze divisie uitge put was, de 10de actieve divisie van het 5de leger corps, de beste troepen dus. Deze divisie nu heeft de zware vesting, waartoe men de hoogte van Eparges had gemaakt, moeten opgeven. De Duitsche troepen hadden herhaaldelijk order ontvangen tot eiken prijs te volharden en men had hen er op gewezen, dat het van buitengewoon belang was de stelling te behou den. Hun generaal had gezegd, dat hij daarvoor des noods een divisie, een legercorps, 100.000 man zou opofferen. De verliezen, door de Duitschers in de twee laatste maanden geleden, bedragen 30.000 man. In het Mortmare-bosch is het door de Franschen veroverde front door de verovering van nieuwe loop graven uitgebreid naar het oosten. Verscheiden tegen aanvallen werden afgeslagen. Ten noorden van Regniéville hebben de Franschen hun stelling versterkt en eenigszins uitgebreid. In het Le Prétre-bosch zijn wij vooruitgegaan. In Lotharingen werd een halve compagnie, die in den nacht van 9 op 10 April was doorgedrongen tot aan het dorp Bezanges le Grande, omsingeld en krijgs gevangen gemaakt. Op den lOden den geheelen dag regen- en sneeuw vlagen. Het Duitsche groote hoofdkwartier meldde gisteren: Aan het Yserkanaal bij Poeseles, ten westen van Driegrachten, veroverden wij drie door de Belgen be zette boerderijen en maakten daarbij een officier en 14 man krijgsgevangen. In kleine aanvallen in de richting van de Ankerbeek bij Albert maakten wij 50 Fransche gevangenen. In het Westen van de Argonnen mislukte een Fran sche aanval. De gevechten tusschen Maas en Moezel namen gis teravond in hevigheid toe. In het boschterrein noor delijk van de hoogten bij Combres concentreerden de Franschen een sterke troepenmacht voor eed nieuwe poging om onze hoogtestelling te veroveren. De aan val gebeurde eerst hedenmorgen vroeg en mislukte totaal. De stelling is nog geheel in onze macht. Ten zuidoosten van Ailly hadden den heelen nacht door hevige gevechten van man tegen man plaats, die te onzen gunste verliepen. Bij een hevigen, maar vruchteloozen, aanval der Franschen ten noorden van Flirey, beliepen zij zware verliezen. In een gevecht in het Le Prêtre-bosch veroverden wij op de Franschen vier machinegeweren. Zeer ver bitterde nachtgevechten te dezer plaatse verliepen gun stig voor ons. De zeer zware Fransche verliezen tusschen Maas en Moezel zijn zelfs bij benadering nog niet te schatten. Alleen tusschen Selouse en het Lamorville-bosch tel den wij in een kleine stelling noordelijk van Regné- ville 700 Fransche lijken. Wij namen daar elf Fran sche officieren en 804 man gevangen en veroverden 7 machinegeweren. Een ballon captif, die was weggedreven ten gevolge van het doorschieten van den kabel, is niet, zooals de Franschen vertellen, binnen hun liniën terecht geko men, maar bij Moerchingen geland en geborgen. In de Vogezen kwam het ten gevolge van een sneeuwstorm niet tot groote gevechten. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. De Russische staf berichtte: Aan het front ten wes ten van den Njemen deden wij op 9 April bij het aan breken van den dag een aanval op de Duitsche stel lingen tusschen Kalwarja en Loedwinow en verover den, na een hardnekkig bajonet-gevecht, twee linies loopgraven. Wij namen 600 manschappen en verschel den officieren gevangen en maakten zes mitrailleuses buit. In de Karpathen begonnen wij een offensief in de richting van Mezolaborez vanaf de stellingen bij Sja- boiocs en wierpen den vijand uit Wirawa. Ten zuiden van Wolja Michowa namen wij' hoogte 909, zoodat de vijand teruggeslagen is over de geheele lengte van de hoofdketen der Karpathen in het gebied van ons offensief. In de richting van Rostoki kreeg de vijand belang rijke versterkingen. Op 8 April begon hij hardnekkige tegenaanvallen, die wij met succes afsloegen. Wij maakten daarbij 1000 krijgsgevangenen, waaronder 20 officieren. Ons offensief van af de linie NyniadastoeszicaWo- losateBoekowesj in zuidelijke richting duurt voort, ondanks den hoogst moeilijken toestand van 't terrein. Onze troepen zijn al wadend door de 2 meter hooge sneeuw tot op 5 werst van de Oeszok-vallei genaderd. Bij Rososjasj en Rozanika deed de vijand twee ver- geefsche aanvallen. In de andere sectoren van ons front heeft geen noe menswaardige verandering plaats gehad. Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld: In die Bes- kiden is niets voorgevallen. In het Woudgebergte duren dé gevechten in eenige sectoren ten oosten van den Oeszoker-pas voort. Bij de vervolging na ons succes van 9 April werden nog negen officieren en 713 man gevangen genomen en twee machinegeweren buitgemaakt Aan het front in zuidoostelijk Galicië haden slechts een artillerie-gevecht en kleine nachtelijke schermutse lingen plaats. In West-Galicië en Russisch-Polen is het rustig. Het Duitsche hoofdkwartier melddè gisteren: Bij Mariampol en Kalwarja en eveneens bij Kloeicki aan de Skwa, werden aanvallen der Russen afgeslagen. Uit een plaatsje bij Bromierz, ten westen van Plonsk, werden de Russen verdreven, waarbij 80 man en drie machinegeweren in onze handen vielen. In Polen, ten zuiden van den Weichsel, onderhielden de Russen gedurende den geheelen nacht een levendig artillerie- en infanterievuur. IN DEN KAUKASUS. De generale staf van het Russische Kaukasus-leger berichtte gisteren: Aan de kuststreek heeft op 8 April een artillerie- en infanteriegevecht plaats gehad. In de richting van Olty werden geweerschoten gewisseld. Aan de andere fronten is niets veranderd. Tozr üzoo. DE „HARPTYCE" GETORPILLEERD. Zaterdagmorgen te 10 uur is het stoomschip „Har- patyce", van het Amerikaansche Steuncomité voor de Belgen, zonder voorafgaande waarschuwing bij het lichtschip Noordhinder getorpilleerd door een Duit schen onderzeeër. Het schip zonk binnen 5 minuten, zoodat de bemanning geen tijd had de booten uit te zetten. Het stoomschip „Elizabeth" van de Holland-Ame- rika-lijn, dat tegelijkertijd' uit Rotterdam was vertrok ken, zette onmiddellijk booten uit en redde 22 man. De eigenlijke bemanning bestond uit ChCineezen, van welke er 5 gered zijn door de „Constnce Catharine". In het geheel telde het schip 42 opvarenden. De „Elizabeth" keerde met de geredden naar Rotter dam terug. Het Amerikaansche schip „Rugby" nam nog twee man op. Zes officieren zijn gered, de kapitein is hoogstwaar schijnlijk verdronken. Twee Chineezen en twee offi cieren kwamen gewond te Rotterdam aan. EEN SCHANDAALZAAK. Door de Duitschers was het Zweedsche stoomschip „England", geladen met maïs en zemelen, naar Stettin opgebracht om daar gelost te worden. De lading was door de Zweedsche staatsproviand-commissie in Ame rika aangekocht voor het Zweedsche rijksverbond van landbouwers. Dit rijksverbond had een deel van de lading verkocht aan de provinciale afdeeling te Gefle, welke afdeeling haar aandeel weer had overgedaan aan een van haar leden. Deze particulier verkocht dit echter weer aan een Duitsche firma, die de Duitsche marine waarschuwde. Deze zorgde, dat het schip op gebracht en de lading der Duitsche firma gelost werd. Van Zweedsche zijde tracht men nu het niet aan de Duitschers verkochte deel der lading te redden. EEN LASTIG GEVAL. Volgens een bericht uit Petrograd, heeft onlangs aan de Bulgaarsche grens bijna een ontmoeting plaats gehad tusschen den Duitschen generaal-veld- maarschalk von der Goltz-Pascha en den Franschen generaal Pau Toevallig kwamen beiden tegelijkertijd in Roestsjoek, hetgeen het Bulgaarsche stationsperso- neel in groote verlegenheid bracht. Toch gelukte het hun tenslotte met groote moeite een persoonlijke ontmoeting der beide tegenstanders te voorkomen; terwijl dé heer von der Goltz het salonrijtuig door de eene deur verliet, stapte generaal Pau de wagon door de andere deur binnen. EEN INTERVIEUW MET DEN PAUS. Carl von Wiegandt, de correspondent van de „New- York World" heeft een intervieuw met den Paus gehad, waarin deze o.m. aan het Amerikaansche volk vroeg, zonder ophouden en zonder eigenbaat voor den vrede te arbeiden, opdlat het aan bloedvergieten en aan de verschrikkingen van den oorlog zoo spoedig mogelijk een eindfe wordt gemaakt. „Wanneer uw land alles vermijdt wait den oorlog kan verlengen waarbij het bloed van honderdduizenden vloeit, dan kan Amerika door zijn grootheid en zijn in-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1