DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
O o r 1 o gr.
1
Van let westei oorloftoeio,
Van let oostelijk oorlogsterrein.
Van let zuidelijk oorlogsterrein.
Uitkeering vergoedingen
MILITIE en LANDWEER.
No» 88
ÜÉii A
Honderd en zeventiende jaargang.
1915
WOENSDAG
14 APRIL
Ter zee.
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar 10,80; franco door het geheele Rijk f 1.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiërn
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
\V^-
Oil rnimmor bestaal salt S bladen.
DUITSCH-o RUSLAND
LAND
Jabloenka-
II pas
D Krakau
Gorlice
a
.San \<5v
O-Przemysl^L^jg
Dnjestr
Beskiden
Harpathen
Doekla- Loepkow- 0eszok_
pas pas pas Beskid
hovgabijb
pas
ALKMAAR, 14 April.
Klonken de laatste dagen de berichten der Russen
over den grooten bergslag in de Karpathen minder
en die der Oostenrijkers meer opgewekt, gelijk wij gis
teren schreven, heden meldt het officieele communi
qué uit Weenen, dat het reeds ongeveer van 20 Maart
af durende Russische offensief in de Karpathen over
het geheele front tot staan gekomen is. Is deze mede-
deeling juist, dan is zij van zeer groot gewicht, im
mers dan hebben Duitschland en Oostenrijk den strijd
in en om de Karpathen, waarbij zoo ontzaggelijk' veel
op het spel stond, meer dan half gewonnen al zul
len zij zich hiermede tevreden moeten stellen, daar
het al zeer onwaarschijnlijk is, dat ze ook de andere
helft van het succes zullen behalen. Wanneer inder
daad het Russische offensief tot staan is gekomen, dan
wil dit zeggen, dat al hebben de Oostenrijkers hier en
daar voor den Russischen druk moeten wijken, zij ten
slotte aan dien druk toch weerstand hebben geboden
en hem hebben weten op te heffen. Iets geheel anders
echter is het, of de Oostenrijkers nu in staat zullen
blijken op hun beurt een zoo sterken druk uit te oefe
nen, dat de Russen daaronder bezwijken. Ih dezen
oorlog speelt de evenwichtstoestand een zoo groote
rol, dat het vermoedelijk wel bij het gunstige resultaat
van den geslaagden afweer zal blijven. Maar wat het
Oostenrijk waard is, de Russische legermachten te ver
hinderen in de Hongaarsche laagvlakte binnen te val
len, bleek in een vroeger stadium van den oorlog, toen
de in Servië opereerende legerkorpsen grootendeels
teruggenomen en overgebracht werden naar den Doe-
klapas, waar het geducht begon te nijpen, zoodat de
politiek toch zoo belangrijke „straf-expeditie" werd
gestaakt, de in Servië behaalde voordeelen weer wer
den prijs gegeven, om toch vooral maar een Russi
schen inval te verhoeden. Terloops is in den laatsten
zin tevens aangegeven, waarom een beslissing telkens
uitblijft; nauwelijks is ergens een plaatselijk over
wicht; verkregen, ol de troepen moeten halsoverkop
worden verplaatst naar elders verzwakte of bedreigde
punten, zoodat het voordeel niet het profijt kan ople
veren, hetwelk noodig is om een beslissing te verkrij
gen.
Wij spraken hierboven over dé Oostenrijkers, maar
zooais uien weet hadden de ssen hier te strijden te
gen Duitschers en Oostenrijks. De Duitschers zijn
de Oostenrijkers, die hun front hier den laatsten tijd
met landstorm-troepen versterkten, met nieuwe forma
ties te hulp gekomen en aldus ondanks de groote troe
pen-zendingen der Russen naar de Karpathen, is de
getalsmeerderheid verkregen, waardoor wij herha
len: wanneer de Oostenrijksche officieele mededeeling
juist is de geweldige Russische legermacht, welke
hier, en aanvankelijk met succes, opereerde, tot staan
gebracht is. Ook deze krachtige Duitsche hulp getuigt
van de belangrijkheid van den Karpathen-strijd. Im
mers, indien Hongarije door de Russen kon worden
bezet, zouden Boedapest en Weenen ernstig en recht
streeks worden bedreigd, terwijl bovendien dan ook
Berlijn wellicht niet onbereikbaar voor de troepen
van den Tsaar zou zijn. Vandaar dus dat zoowel
aan Russischen als aan Duitsch-Oostenrijkschen kant
met groote taaiheid onder de moeielijkste omstandig
heden is gestreden.
Is hierboven de algemeene beteekenis van den Kar
pathen-strijd aangegeven, thans willen wij enkele be
langrijke momenten uit deze reuzen-worsteling naar
voren brengen, zonder daarbij natuurlijk in al te klei
ne bijzonderheden af te dalen.
Begin Januari stond de partij voor de Russen zeer
sterk. Hun krachtsontwikkeling leidde na een gevecht
van drie dagen tot bezetting van den Doekla-pas (voor
de ligging der passen raadplege men het hierbij ge
voegde schetskaartje). Maar meer Oostelijk poogden
ze tevergeefs ook den moeielijker te nemen Oeszok-
pas te veroveren den 27sten Januari werd' uit Wee
nen bericht, dat de Russen uit hun stellingen ter
weerszijden van dén pas waren verdreven en ook uit
Russische bron bleek weldra, dat de troepen waren te
ruggetrokken. Ook de operaties om den Beskid-pas
liep op niets uit. Eigenaardig is het, dat de Russische
kozakken reeds in October al deze passen hadden
overschreden en in de Hongaarsche laagvlakte
waren afgedaald; zij moesten destijds echter weer te
rug, omdat zij bij gebrek aan infanterie en artillerie,
hun ingenomen posities niet konden verdedigen. Maar
iets anders dan kozakken-afdeelingen is het wanneer
heele legers met hun trossen over de bergen, die 60
K.M. breed zijn, moeten trekken I
In het laatst van Januari traden de versterkte
Duitsch-Oostenrijksche legers aanvallend op. Dit of
fensief leidde vooral tot zuivering van dë Boekowina,
Want al werd van uit Weenen bericht, dat alle over
gangen over de Karpathen door de Russen ontruimd
waren, de Russen kwamen weldra in zoo'n groot
getal opzetten om de Boekowina werd verder niet
meer gedacht en wat aan Russische troepen beschik
baar was, werd naar de Karpathen gezonden dat
het zwaartepunt van den strijd op het geheele Ooste
lijk oorlogstooneel naar hier werd verplaatst. En weer
waren de gevechten om Doekla en Oeszok-pas de
voornaamste er hardnekkigste.
Maar ook om den Loepkow-pas wérd geducht ge
streden en de Russen wisten dezen den 17den Maart
te bezetten, terwijl ook de Doekla- en Oeszok-pas wer
den veroverd. In de Beskiden slaagden de Russen er in
het verst door te dringen, doch ook in het Oosten,
aan dén Beskid-pas hadden ze succes. Hierna treedt
echter een kentering in. De Russische aanvallen begin
nen te verslappen, de terreinwinst gaat langzamer, het
verloop wordt hoe langer hoe onfortuinlijker, de
Duitschers en Oostenrijkers "treden op meerdere plaat
sen zelfs offensief op.
Eerst moeten de Russen zich aan den rechtervleugel
terugtrekken bij den Doekla-pas, daarna moeten ze de
hoogte 992 (bij den Beskid-pas, welke hoogte den lin
kervleugel vrije beweging mogelijk maakte) na met ui
terste krachtsinspanning weerstand te hebben gebo
den, prijsgeven, hetgeen voor de Oostenrijkers en
Duitschers 'ëen belangrijk succes is. Dit alles is van
Russische zijde toegegeven. Niet echter wordt gezegd,
dat het offensief over het geheele Karpathen-front tot
staan is gekomen Het laatste Russische communiqué
meldt wel, dat de tegenstander bij den Beskiden-pas
aanvallend optreedt, maar verzekert aan den anderen
kant, dat het Russische offensief nog wordt voortgezet
ten zuiden van de streek Doekla-Oeszok; in hoeverre
de gemelde successen, die van zeer plaatselijke betee
kenis schijnen, van meer gewicht zijn dient evenzeer
te worden afgewacht als nadere bevestiging van het
volledige succes, dat de Oostenrijkers zich ten aanzien
van het Russische offensief toeschrijven..
Het laatste Parijsche communiqué is opvallend
kort: de dag is rustig geweest en de veroverde stellin
gen zijn versterkt ziedaar het voornaamste. Het
ontbreken van nieuws is echter in het tegenwoordig
stadium van den strijd al ongunstig voor de verbonde
nen, vooral in verband met het offensief ten zuid-oos
ten van Verdun. Maar ook de Duitschers hebben met
hun tegenbeweging bij Albert, blijkbaar beoogead den
verbondenen tot een diversie hunner troepen te dwin
gen, geen succes gehad. Wij wezen er reeds op, dat de
Franschen van deze operatie amper, de Duitschers
heelemaal geen melding maakten. Van Engelsche zijde
komt er echter thans een uitvoerig relaas, waarin het
heet, dat de Fransche stellingen ook hier uitermate
versterkt waren en dat de Duitschers, waren ze beter
ingelicht geweest, hier nimmer een poging zouden
hebben gewaagd, welke hun zoo zware verliezen be
rokkende en heelemaal geen winst opleverde, hoe ge
ducht de bajonet-aapvallen Zondagnacht ook zijn ge
weest. Het waren vooral troepen uit Baden, die hier
onder „Hoch's!" vooruit stormden en als door sikkels
werden neergemaaid, zegt het Engelsche bericht, dat
de Fransche verliezen vergelijkenderwijs gering noemt.
Twee Engelsche oorlogsschepen zijn de Dardanel-
len een eindje binnen gevaren, het bericht heeft wel
geen andere beteekenis, dan nog even er aan te herin»
neren, dat de verbondenen daar altijd nog schepen
hebben, al gebeurt er dan ook niets.
Uitvoerige Russische berichten over $e gevechten
in den Kaukasus doen zien, dat de Turken dén Russen
daar nog handen vol werk geven.
Over het Falaba-incident wordt van Duitsche „be
voegde" zijde dus niet officieel? een mededee
ling verspreid, waarin o. a. wordt verklaard, dat niet
na dë oorspronkelijk toegestane 10, maar na 25 minu
ten de eerste torpedo werd afgeschoten, toen de nade
ring van verdachte vaartuigen dën commandant van
den onderzeeër tot sneller handelen dwong. Toen het
schot viel, werd er op het schip, behalve de kapitein,
die dapper op zijn post bleef, niemand gezien. On
waar wordt het verder genoemd, dat de onderzeeër
de Engelsche vlag heeft gevoerd. Tenslotte wordt er
op gewezen, dat bij het gerechtelijk onderzoek in En
geland, door geen der getuigen „de lasterlijke aantij
ging" is geuit, alsof de bemaninng van den onder
zeeër honend gelachen zou hebben.
Van Fransche zijde wordt de Duitsche medëdeeling
tegengesproken, dat er te Parijs en elders op kathe
dralen en andere voorname gebouwen militaire instal-
latiën, zoeklichten, mitrailleuses e. d. zouden zijn ge
plaatst. „Het is moeilijk treffender voorbeelden te vin
den van leugenachtige beweringen, welke in de Duit
sche communiqué'» voorkomen" zegt de tegenspraak,
die echter ook niet het officieele stempel draagt.
Reuter seint, dat er in Amerika groote verontwaar
diging heerscht over het optreden van den Duitschen
gezant, graaf Bemstorff, die er op aangedrongen heeft
dat de regeering der Vereenigde Staten de levering
van munitie aan dë verbondenen zal beletten, en zijn
memorandum heeft gepubliceerd, waartegenover de
regeering nadrukkelijk moet hebben vérklaard, dat het
beletten van de verschepingen een schending der on
zijdigheid en een vergrijp tegen de grondwet zou zijn.
Over publicatie gesproken: In Engeland klaagt „The
Economist" er over, dat het antwoord van minister
Loudon op de nota's der Britsche regeering, aan het
publiek is onthouden, evenals de protesten der Scan
dinavische regeeringen.
De juistheid van het bericht van de Daily Tele
graph, over de draadlooze telegrafietoestellen aan
boord van den te Vlissingen vertoevenden Duitschen
koopvaarder „Mam" wordt bevestigd.
„Het spreekt wel haast van zelf, dat de regeering de
„Main" wel zou hebben vastgehouden, wanneer de
overtreding, waarvan het Engelsche gerucht gewaagt,
inderdaad was geconstateerd", schreven we gisteren.
Een zelfde opmerking maakt het Handelsblad, waar
het opmerkt: „Waarom de Nederlandsche autoriteiten
dit vertrek hebben toegestaan en na de gedane ont
dekking het schip niet in beslag hebben genomen, is
niet duidelijk."
DE STRIJD IN BELGI'ë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche communiqué- meldde gistermiddag
Van de zee tot de Aisne is niets belangrijks te mel
den, behalve enkele artillerie-duels. Ten oosten van
Berry-au-Bac maakten de Franschen zich van een Duit-
scbe loopgraaf meester.
In de Argonnen wordt de mijnen-oorlog voortgezet
en werpt men van de eene loopgraaf naar de andere
elkaar met bommen en handgranaten, fusschen Maas
en Moezel naderden de Franschen op verschillende
punten tot de draadversperringen van den vijand.
Bij Eparges deden de Duitschers in den nacht van
11 op 12 April na hevig geschut- en geweervuur te 4
uur 30 een tegenaanval; zij werden afgeslagen.
In het bosch van Ailly en in de streek van Flirey
hadden artillerie-gevechten plaats, zonder ingrijpen
der infanterie.
In het Bois le Prêtre werd op 11 dezer tegen 5 uur
een Duitsche aanvalspoging afgeslagen.
In den loop van 12 April verdreven de Franschen de
Duitschers uit een deel van een loopgraaf, waarin ze
zich tot nog toe hadden gehandhaafd.
In den nacht van 11 op 12 April tegen 1 uur 30
wierp een Duitsch luchtschip op Nancy zeven bom
men,, van welke er een dichtbij het burgerlijk zieken
huis terecht kwam en een andere bij een school. Op
twee plaatsen werd een begin van brand spoedig on
derdrukt.
Het Duitsche legerbericht, dat we nog in een deel
onzer vorige oplage konden opnemen, meldde giste
ren:
De Franschen beweren dat ze 150 bommen hebben
geworpen op de maritieme inrichtingen te Zeebrugge.
In werkelijkheid echter kwamen- negen bommen neer
in de omgeving van Ostende en twee bij Brugge zon
der schade aan te richten. Wij wierpen tér vergelding
hedennacht tal van bommen in de door de Engelschen
bezette plaatsen Poperinghe, Hasebroeck en Cassel.
Bij Berry-au-Bac drongen de Franschen 's nachts
een van .onze loopgraven binnen. Zij werden echter
onmiddellijk weder verdreven.
Een vijandelijke aanval van vliegers in dë streek
ten oosten van Reims mislukte.
Ten noordoosten van Suippes werden tegen ons we
der granaten met bedwelmende gassen gebruikt.
Tusschen Maas en Moezel zetten de Franschen hun
aanvallen op enkele plaatsen met groote heftigheid
voort, echter zonder resultaat. Drie aanvallen in den
morgen ondernomen bij Maizeray, ten oosten van Ver
dun, mislukten in ons vuur, onder zware verliezen.
Des middags en des avonds bij Marcheville ten zuid-
De Burgemeester Tan Alkmaar brengt ter
kennis van belanghebbendendat de uit
keering der vergoedingen, loopende over
bet tijdvak van 6 tot en met 15 April zal
plaats hebben leii Stad huize op Vrijdag 16
April a.s., voor zooveel de LANDWEER be
treft van 10—11 en voor zooveel de MXLITXB
aangaat van 11—12 uur.
Alkmaar, 13 April 1915.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat heden op de
gemeente-secretarie ter visie is gelegd het aan hen inge
diende verzoek met bijlagen van de N. V. Gébr. Kluit-
man's Uitgeversmaatschappij en Kunstdrukkerij al
daar, om vergunning tot het uitbreiden van de bestaan
de boekdrukkerij en binderij, door het bijplaatsen van
een electro-motor van 1% P.K., dienende tot het in
werking brengen van diverse machines, in het perceel
Kennemerstraatweg, Wijk E, No. 55 1.
Bezwaren tegen deze uitbreiding kunnen worden in
gediend ten Raadhuize dezer gemeente, mondeling op
Woensdag 28 April e.k., 's voormiddags te elf uur en
schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedurende drie
dagen vóór gemelden dag kan de verzoeker en hij, die
bezwaren heeft ingebracht, op dfe secretarie dezer ge
meente van de terzake ingekomen schrifturen kennis
nemen.
Alkmaar, den 14 April 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd:
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
westen van Maizeray ondernomen aanvallen, waar bij
sterke vijandelijke afdeelingen optreden, hadden het
zelfde gevolg.
Een heden bij het aanbreken van den dag tegen het
front Maizeray-Marcheville ondernomen aanval werd
weder met zeer ernstige verliezen voor den vijand af
geslagen.
In het Le Prêtrebosch hadden overdag en 's nachts
verbitterde gevechten op korten afstand plaats, waarbij
wij langzaam terrein wonnen.
Ten zuiden van den Hartmannsweilerkopf werd gis
terenavond een Fransche aanval afgeslagen.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
Het sinds ongeveer 20 Maart durende Russische of
fensief in de Karpathen is over het geheele front tot
staan gekomen.
Toen de in verbitterde gevechten gedurende de
Paasclidagen met een sterke strijdmacht door den vij
and beproefde poging tot doorbraak in het Laborcza-
en Ondava-dal mislukte, trachtte hij in het Woudge
bergte aan weerszijden van den Oeszokerpas opnieuw
door te dringen.
Ook hier werden in dë laatste dagen alle aanvallen
van de Russen met voor hen groote verliezen afgesla
gen.
Elders is de toestand onveranderd.
Officieel wordt uit Petrograd gemeld: Ossowetsj
werd Zondag voortdurend beschoten met 20 c.M. hou
witsers.
De artillerie der forten beantwoordde dit vuur en
bracht belangrijk nadeel toe aan een belegeringsbat
terij.
De Duitschers poogden vier branders, in den vorm
van vlotten, naar het front te zenden, doch twee dezer
werden door het vuur der forten vernietigd, en de
twee andere bereikten nooit hun doel.
IN DEN KAUKASUS.
De generale staf van het Russische Kaukasische le
ger meldt: In de richting Artwin maken onze troepen
vorderingen. In de richting van dë kust en Olty be
stoken de partijen elkaar met artillerie- en infanterie-
vuur. Elders werden geen gevechten geleverd.
TORPEDO-MIJNEN.
Een communiqué van het Fransche ministerie van
marine bericht, dat bij een onderzoek van in het Ka
naal aangetroffen torpedo's van Duitsche onderzeeboo
ten gebleken is, dat deze een bijzonder mecanisme be
zaten, waardoor die torpedo's automatisch in drijven
de mijnen verandëren, wanneer zij het doel, waarop
zij afgeschoten werden, missen, hetgeen verboden is
bij artikel I van de achtste Haagsche Conventie. Dit
vormt een nieuwe schending van het volkenrecht.
DE BESCHIETING DER DARDANELLEN.
Het Turksche groote hoofdkwartier rapporteert:
Eenige vijandelijke verkenningsschepen beschoten
gisteren gedurende een half uur zonder succes onze
in de omgeving van den ingang der zeeëngte gelegen
batterijen. Door onze granaten werd een kruiser en
een torpedoboot getroffen.
M
COURANT.
o O O
o
O
o o o o o
O O
O O
