i
lil
Jlfll jy
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van het oostelijk oorlogstorroin,
Van liet west® oorlogsterrein.
r
im
ZO o O o
iip^r
3 O, 1:03.
Honderd en zcYestiende Jaargang.
J
itaiswteS h I *ia '513, pt ft—, 19 41. tg* gMï Nttu as jhftMi Mm ft. 9. f. tort- it BrnfeW^Wl u. BUk. fflSrat«ZOM, v«Éa CS, TsMmm. I
DINSDAG 4 MIL
Openbare Vergadering
Ter zee.
AMERIKA.
CHINA.
DM riBJ^rvsir sitegf «stt 2 bladen.
ALKMAAR, 4 Met
Het Oosten bedt nu ook zijn yerrassing.
fa het toeval of opzet, dat naarmate de drie-en-
dertigste verjaardag van den Duitschen Kroonprins
(6 Mei) nadert, de berichten toenemen, welke het
Duitsche volk moed kunne» geven?
Eerst kwam, na de mislukking van de poging der
bondgenooten om de Duitschers ten zuiden van Ver
dun weg te drijven, vrij onverwacht het Duitsche of
fensief benoorden Yperen, dat wel is waar ook geen
groot resultaat hedt gehad, maar toch een terreinwinst
hedt opgeleverd, zooals in bijna een half jaar door
geen der partijen werd behaald. Toen de beschieting
van Duinkerken, met een kanon, waarmee men uit het
Hoomsche Hop gemakkelijk oyer Alkmaar en Egmond
heen in de Noordzee, dus dwars over Noord-Holland
heen, schiet! Een kanon, waarvan de Times getuigt:
„Wanneer de vijand zich een weg had kunnen banen
naar de noordkust van Frankrijk zouden de kanonnen,
waar Duinkerken mee beschoten is, zijn opgesteld op
de klippen van Calais. Hun geweldige projectielen
zouden in Dover neergekomen zijn en de Duitschers
zouden meester van het Ksnaaj geweest zijn. Dis is
sea gevaar, dat zelfs thans Engeland bedreigt."
En nu komen er belangrijke overwinningsberichven
uit het Oosten, die bij verrassing het antwoord geven
op de vraag, waar v. Hindenburg wel bleef, die Ber
lijn in vlaggetooi hebben doen steken, de klokken de
den beieren en de schooljeugd vrijaf deed, krijgen,
kortom een nationalen dag van den eersten rang heb
ben verwekt.
Het Duitsche volk had zulk een opmontering wel
noodig. Men had zich den gang der gebeurtenissen
heel anders gedacht, dan wij hem in de afgeloopen ne
gen maanden hebben keren kennen! Schrijvende over
Italië en andere onzijdig geblevenen, zegt de heer
Wolff heden in het Tageblatt: „Hebben zij in de ne
gen maanden niet het schrikkelijke van dit moorden
bespeurd en verlangen zij naar de tranen en den jam
mer en al het ontzettende, dat deze waarachtig niet
frisch-vroolijke oorlog met zich mee brengt?"
De berichten der laatste dagen kunnen aan het
Duitsche volk meer voldoening geven dan aan de ver
bondenen, die tegenwoordig alleen op de Dardanel-
len-actie kunnen bogen, waarover sommige Londen-
sche bladen overigens minder dan matig te spreken
zijn de Momingpost bijv. beweert, dat de heer Win
ston Churchill, die deze actie op touw gezet moet
hebben, een gevaar voor zijn land is, dat hij moet
heengaan Churchill must go") en dat lord Fisher,
lord Kitchener en de ministers door hun goedkeuring
van de handelingen van den marine-minister te kort
schieten in hun plicht.
Kunnen de berichten het Duitsche volk opmonteren
tegen 's Kroonprinsen verjaardag, van langen duur is
misschien de opgewekter stemming niet. Het succes bij
Yperen leidde tot niets, het monsterkanon richt wei
nig uit, zoolang het niet' gunstiger geplaatst kan wor-
deu, en van de overwinningen van het Oostelijk oor-
iogstooneei weten we, dat ze geen beslissingen bren
gen, dut daar vooral de krijgskans licht keert, en dat
üe .vc-ornugahg da at dikwijl», de vooruitgang yam den
slinger der klok is..
De Russische cotamtanqué-schrijver wist gisteren
nog mets var; eea Duiioch-Oostenrijksdie overwin
ning. Hij vond het optreden der Duitschers op ver
schillende plaatsen van het front vrij naïef, spotte wat
over nachtelijke concerten, ci j.r Qosteurijksche loop
graven-zangkoren gegeven en zeide, dat het onbesliste
optreden van de tegenstanders twijfel wekt aan de
flinkheid hunner aanvoering. Maar hij zweeg zéér op
vallend over de Karpathen. En de communiqué's uit
Weenen en Berlijn nu meldden, dat in West-Galicië de
Duitsche en Oostenrijksch-Hongaarsche troepen on
der leiding van den Duitschen maarschalk von Mac-
kensen door het Russische front zijn heengebroken, in
tegenwoordigheid van den opperbevelhebber, aartsher
tog Erederik. Na verbitterden strijd werden de Russen
uit de sinds maanden bezette en versterkte stellingen
in West-Galicië geworpen, van de nabijheid der Hon-
gaarsche grens tot aan de Dunajec en den Weichsel;
het Russische front werd oveial ingedrukt en op tal
van planteen doorbroken, gedeelten van de Russische
troepen, die wisten te ontkomen, trokken snel af naar
het Oosten, maar werden scherp vervolgd. Het Duit
sche communiqué berichtte, dat de overwinningsbuit
nog niet bij benadering was te overzien, het Oosten-
rijksche verklaarde, dat er meer dan 8000 gevangenen
werden gemaakt en dat er kanonnen en machine-gewe
ren werden veroverd in een tot nu toe nog niet vast
gesteld aantal.
Herhaaldelijk hebben we de geweldige beteekenis
van den Karpathen-strijd uiteen gezet. Slaagden de
Russen er in over de Karpathen te komen, dan zouden
Boedapest en Weenen ernstig kunnen worden bedreigd
en zou de stand van den oorlog daardoor geheel kun
nen wprden veranderd. Op een gevaarlijk punt zijn de
Russen thans een dertig kilometer achteruitgedron
gen. Het zal nu weldra kunnen blijken, in hoeverre
de Russen, die reeds over de Doekla en Loepkow-pas
waren getrokken, nu ook terug zullen moeten, omdat
hun verbindingen gevaar loopen. Zoodra de groote
verbindingswegen (vooral de spoorweg Lemberg—
Tamof) ernstig bedreigd worden moet o. m. ook het
object Krakau worden prijsgegeven eri men weet niet
wat daarvan de gevolgen kunnen zijn.
Wij mogen dus zeggen, dat de Duitsch-Oostenrijk-
sche' troepen hier een overwinning hebben behaald,
welke, zoo zij verder doorgezet kan worden, rijke
vruchten kan dragen. Maar wij moeten er ook dade
lijk aan toevoegen, dat de kans groot is, dat het succes
ook nu weer niet uit het begin-stadium zal komen en
dan vooral de beteekenis heeft, dat de Oostenrijkers in
een gevaarlijken hoek wat lucht gekregen hebben.
De Russische communiqué-schrijver weet, blijkens
zijn pas ontvangen legerbericht, van dit alles niets an
ders, dan dat er sinds Zaterdagavond hevig gevochten
wordt
Het is bekend, dat hij het Duitsche offensief in het
uiterste noorden van alle strategische beteekenis ont
bloot acht en slechts beschouwt als een requisitie-ope-
ratie, als een poging du», om levensmiddelen en ande
re benoodigdheden buit te maken. De Duitschers heb
ben in die streek echter de Russen overvallen. Ter-'
wijl v. Mackensen, v. Hindenburg's rechterhand, die
hij wel is waar laatst bijna in Polen had verloren,
maar die desondanks nu toch nog in staat blijkt zwaar
werk te doen, in het zuiden opereert, heeft v. Hinden
burg ongemerkt sedert weken troepen naar het noor
den gestuurd, in het geheim geconcentreerd en op
marsch gezonden. In anderhalven dag moet de infan
terie volgens de Lok. Anz. den schier ongelooflijken
afstand van 178 K. M. hebben afgelegd. De Russen
waren verrast en boden geen weerstand van beteeke
nis, zij vluchtten in de richting van Riga, waarheen ze
thans nog achtervolgd worden door de Duitschers.
die gelegenheid hadden belangrijke spoorwegen te
vernielen misschien herinnert men zich, dat von
Hindenburg indertijd ook de spoorwegen, die van
Warschau naar het Westen loopen, onbruikbaar heeft
gemaakt.
Van het Westen geen nieuws. De laatste Fransehe
communiqué's deelen hoegenaamd geen bijzonders
mede. Het Hartmannsweilerkopf-raadsel is nog steeds
niet opgelost. Het lijkt op het geval van vroeger, toen
ook een berg-dromedaris een berg-kameel bleek te zijn
en ieder der beide partijen overtuigd was, dat hij op
den bult zat.
Wel schijnt het, dat de Duitschers op het oogenblik
overal plaatselijke offensieve stooten trachten te doen,
zonder dat ze echter daarmede resultaten bereiken
Zoo meldt bijv. veldmaarschalk French, dat de Duit
schers Zaterdagavond de Befaamde hoogte No, 60 ten
Z.O. van Yperen hebben aangevallen, maar werden af
geslagen. Hetzelfde deelt de Engelsche bevelhebbei
mede van een aanval in de buurt van St. Ju lien. Maai
de Duitschers hebben een reeks plaatsen ten N.O. van
Yperen genomen belangrijk als 't juist blijkt!
Op zee is het Grieksche stoomschip „Fotos" door
de Engelschen aangehouden en op het vermoeden, dal
de lading katoeo, naar Rotterdam geconsigneerd, vooi
Duitsditsnd bestemd was, opgebracht
Een Noorsche stoomboot „American" is getorpil-
leerd door een Duïtedu-si onderzeeër, die ook de
Noorsche „Sterling" na zat, maar weer vrij liet, zoo
dat deze de bemanning der „American" aan land kon
brengen.
Het Deensdie stoomschip „Anna" werd door een
Duitschen onderzeeër aangehouden om de bemanning
van de getorpilieerde Noorsche. houtboot „Laila'
over te nemen.
Voorts werden er drie Engelsche trawlers getorpil-
leerd.
Uit Berlijn meldt men, dat gisteren een Duitsch
luchtschip en eenige Engelsche onderzeeërs gevoch
ten hebben, waarbij een onderzeeër tot zinken werd
gebracht.
In Amerika is men verontwaardig over een Duitsche
waarschuwing om met het oog op de gevaren geen
zeereis naar Engeland te ondernemen.
De Russische Zwarte Zee-vloot heeft de forten van
den Bosporus weer beschoten.
De Times beweert, dat de inmenging van Italië in
den oorlog spoediger zal plaats hebben, dan men tol
dusver verwachtte. Reuter seint uit Rome, dat na over
weging van den internationalen toestand het kabinet
heeft besloten, dat geen minister de stad mag verlaten
En verschillende berichten zeggen, dat de dag van
morgen in geheel Italië met spanning wordt verwacht.
Ter herinnering aan Garibaldi zal er te Marsala een
standbeeld worden onthuld en men denkt dat de feest
redenaar d' Annunzio zal aandringen op een gewapen
de tusschenkomst van Italië en dat dit het sein kan
vormen tot een manifestatie ten gunste van den oor
log. Aan den anderen kant wordt gemeld, dat de Ita-
liaansche regeering geenszins ongerust is en hoog
stens de bijeenroeping der Kamer zal vervroegen.
De heer Wolff zegt in zijn boven aangehaald arti
kel o. m.': „Het Italiaansche volk moet zelf het best
weten, of het den glans der lokkende fraze met bloed
en tranen betalen dan Wel of het de in vrede te beha
len aanzienlijke winst afwijzen wil."
Gelukkiger oogenblik dan het huidige om de zijde
der bondgenooten te kiezen, is denkbaar!
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
De Vereenigde Oostenrijksch-Hongaarsche en Duit
sche krijgsmacht heeft den vijand gisteren aangevallen
in zijn sedert maanden ingerichte en bezette stelling
in West-Galicië en hem 0£ het geheele front Malas-
tonGorlisjGromnik ea ten noorden daarvan te
ruggedreven, hem zware verliezen toegebracht, meer
dan 8000 man gevangen genomen en geschut en ma
chine-geweren, waarvan de hoeveelheid nog niet vast
gesteld is, buitgemaakt. Tegelijkertijd hebben onze
troepen zich met geweld vau den overgang over de
Beneden-Doejanetsj weten te verzekeren.
Aan het Karpathenfront in de Beskiden is de toe
stand dezelfde gebleven.
In de Woud-Karpathen hebben wij in de jongste ge
vechten ten oosten van Koziowa terrein gewonnen,
den vijand uit zijn stelling verdreven, zijn tegenaan
vallen bloedig afgeslagen, vele honderden gevangen
genomen en drie machinegeweren buitgemaakt.
Ook werd de vijand ten noorden van de Osmaloda
verdreven van verschillende hoogten, waarbij hem
zware verliezen werden toegebracht. Het gevecht al
daar duurt nog voort.
Van de Russische grens tusschen de-Proeth en de
Dnjester geen nieuws.
Officieel werd door den Duitschen generalen staf
gemeld: Onder het opperbevel van den kolonel-gene
raal von Mackensen hebben de verbonden troepen
na verbitterde gevechten het geheele Russische front
in West-Galicië, van de nabijheid der Hongaarsche
grens tot aan de Doenajetsj en den Weichsel op ver
schillende plaatsen doorgebroken en overal ingedrukt.
Deelen van de vijandelijke troepenmacht die ontkomen
konden zijn op een snellen terugtocht naar het oosten
en worden door de verbonden troepen scherp achter
volgd. De buitgemaakte militaire trofeeën zijn nog
zelfs niet te overzien.
Gisteren werd verder nog door het Duitsche hoofd
kwartier gemeld
Bij de verdere vervolging uit Riga vluchtende Rus
sen maakten wij vier kanonnen en vier mitrailleurs
buit.
Ten zuiden van Mitau werden weer 1700 man ge
vangen genomen, zoodat het aantal gevangenen 3200
bedraagt.
De Russische aanvallen ten Z.-W. van Kalwarja
mislukten onder zware verliezen voor den vijand De
Russen werden over de Szeiszoepa teruggeslagen en
lieten 330 gevangenen in onze handen.
Ook ten N.-O. van Skiemiwice leden de Russen ern
stige nederlagen; zij verloren daar vele dooden en ge
wonden en 100 gevangenen.
(Reeds in een deel onzer vorige oplaag vermeld).
H& Russische legerbericht meldde gisteren:
De betoogingen der Duitschers op verschillende
punten van ons front zijn zeer naïef.
Bij Rawa, op een front van 10 wersten, wierpen de
Duitschers op 29 April tegen onze stellingen ongeveer
18,000 projectielen.
Bij de Pilitza zagen wij buiten het bereik van ons
artillerievuur verschillende bataljons van den vijande
lijke macht aankomen; in de voorste loopgraven rie
pen de Duitschers dat zij versterkingen hadden ont
vangen.
De Oostenrijkers ten zuiden van de Pilitza brachten
in hun voorste loopgraven muziekkorpsen, en gaven
nachtelijke concerten, waarbij zij hoera riepen. Tegelij
kertijd deden op andere plaatsen afdeelingen, twee of
drie compagnieën sterk, alsof zij ons wilden aanval
len, maar na eenige tientallen manschappen te hebben
verleren, verborgen zij zich in de loopgraven.
De Duitschers deden een emstigen aanval bij Sera
fine Jednorojetz, maar de verliezen der Duitschers wa
ren hier eenige duizenden.
Aan den aanval op het dorp Serafine namen deel
alle vier de regimenten van de divisie, in die streek ge
legen. Deze aanval werd door onze voorhoede afge
slagen, want wij zagen dadelijk het karakter er van in.
De Duitschers lieten, in hun overhaasten terugtocht,
al hunne dooden achter.
Deze besluitelooze aanvallen wekken twijfel aan de
vastheid van het legerbevel.
Bij de beweging der Duitschers in den omtrek van
Schawli bezetten deze op 30 April, na eenige scher
mutselingen, den spoorweg LibauRomny tusschen
de stations Radzivilisky en Nouravievo
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Duitsche legerbericht meldde gisteren:
In Vlaanderen vielen wij gisteren noordoostelijk van
Yperen aan weerszijden van den straatweg Poelcapel-
leYperen met succes aan en maakten ons meester van
het gehucht Fortuin zuidoostelijk van St. Julien.
In Champagne richtten wij door het doen springen
van mijnen aanzienlijke schade in de vijandelijke stel
ling aan tusschen Souain en Perthes.
Tusschen Maas en Moezel had gisteren slechts een
artilleriestrijd plaats.
Aan den Hartmannsweilerkopf deden de Ffanschen
vergeefsche pogingen om onze stelling op den top aan
te vallen.
Een Fransehe vliegmachine daalde gisteren bij
Hundlingen ten westen van Saargemünd. De beide
vliegers werden gevangen genomen.
Een Duitsch vliegers-eskader bombardeerde gisteren
de luchtschiploods en het station van Epinal met
schijnbaar goed gevolg.
(Reeds in een deel onzer vorige oplaag vermeld).
De Engelsche veldmaarschalk French meldde giste
ren, dat de Duitschers Zaterdag heuvel 60, bij Zille-
te ALKMAAR.
ten STADHUIZE,
op Woensdag 5 Mei 1915,
des avonds half negen.
A. PRINS Az., Voorzitter.
Mr. J. VERDAM, Secretaris.
beeke, aanvielen en gisteren aanvallen déden op St.
Julien. Beide aanvallen werden afgeslagen.
De Engelschen verloren geen terrein en brachten
den Duitschers hevige verliezen toe, hoewel de Duit
schers weder vergiftigde gassen gebruikten.
Gisteren is een Duitsche aeroplane binnen onze li
nies neergeschoten.'
Het Fransehe communiqué van-gistermiddag is na
genoeg een herhaling van dat van Zondagavond
HET GEVECHT OP DE NOORDZEE.
Officieel wordt uit Berlijn gemeldOp 1 Mei 's na
middags boorde een Duitsche onderzeeër bij het Gal
loper vuurschip den Engelschen torpedojager „Recruif
door een torpedoschot in den grond.
Op dienzelfden dag had in de nabijheid van het
vuurschip-„Noord-Hinder" een gevecht plaats tusschen
twee Duitsche voorpostbooten en eenige gewapende En
gelsche trawlers, waarbij de Engelsche trawlers ver
nietigd werden. Een divisie Engelsche torpedojagers
greep in het gevecht, dat ons op het verlies van twee
booten kwam te staan.
Volgens de bekendmaking van de Engelsche Admi
raliteit werd het grootste deel der bemanning gered.
NOORSCH SCHIP GETORPILLEERD.
Reuter meldt uit LondenIn de Noordzee werd Za
terdag het Noorsche stoomschip „American", groot
6400 ton, door een Duitschen onderzeeër getorpilleerd
en in den grond geboord. De Noorsche mailboot „Ster
ling" redde de bemanning en zette deze Zondagavond
te Newcastle aan wal.
De onderzeeër had twee torpedo's op de „Sterling"
afgeschoten en haar daarna ingehaald, maar het schip
later verlof gegeven om de reis te vervolgen.
EEN NOORSCH SCHIP GETORPILLEERD.
Het Deensche stoomschip „Anna" werd Vrijdagmi
dag op de reis van Engeland naar Kopenhagen in
Noordzee aangehouden door een Duitschen onderzee
ër, die het verzocht de bemanning van het Noorsche
stoomschip „Lajla", dat door den onderzeeër getorpil
leerd was, aan boord te nemen De „Lajla" was met
een lading hout op weg naar Engeland.
ENGELSCHE TRAWLERS IN DEN GROND
GEBOORD.
Een Duitsche onderzeeër bracht Zondag de trawler
„Sunray" tot zinken op ongeveer 60 mijl afstand van
de Tyne. De bemanning werd gered.
Efe „BALDURN" TOT ZINKEN GEBRACHT.
Het Noorsche stoomschip „Balduin" is Zondag op
de Noordzee door een Duitschen onderzeeër tot zin
ken gebracht. De bemanning is gered en te Leith aan
land gezet.
EEN WAARSCHUWING VAN DEN DUITSCHEN
GEZANT.
Het Duitsche gezantschap te Washington heeft in die
bladen de volgende advertentie geplaatst:
„Passagiers die voornemens zijn zich in te schepen
voor den overtocht over den Atlantisch en Oceaan wor
den er aan herinnerd dat er oorlog is tusschen Duitsch-
land en zijn bondgenooten eenerzijds en Engeland en
zijn bondgenooten anderzijdsdat de oorlogszone de
wateren omvat die de Engelsche eilanden begrenzen;
dat in overeenstemming met de formeele kennisgeving
van die Duitsche regeering schepen die de Engelsche
vlag 'voeren of de vlag van een der bondgenooten van
Engeland, bloot staan aan vernietiging in die wateren,
en dat passagiers die in de oorlogszone varen op
schepen van Engeland of zijn bondgenooten zulks op
eigen risico doen." -
De heer Alfred Vanderbilt en andere aanzienlijke
Amerikaansche passagiers die met de Lusitania zijn
vertrokken, hebben telegrammen ontvangen om hen te
waarschuwen dat de Lusitania getorpilleerd zal wor
den geen van hen heeft de reis echter opgegeven.
Twee Engelsche trauwlers zijn gisteren ter hoogte
van Aberdeen door granaten van Duitsche onderzeeërs
in den grond geboord. De bemanningen wisten in twee
kleine booten aan land te komen.
JAPANS EISCHEN AAN CHINA.
Reuter verneemt uit Peking, dat de regeering Zon
dag haar antwoord heeft ingezonden op de gewijzigde
eischen van Japan. De Japansche gezant kon zich niet
vereenigen met sommige door China gemaakte reser
ves en verklaarde, dat hij het aanbod om Kiautsjau
weder af te staan, moest intrekken.
KORTE BERICHTEN.
Naar uit Rome aan de Tijd wordt geseind, heeft
de paus last gegeven, dat alle publicaties van de be
roemde Vaticaansche Bibliotheek en de dubbelen zullen
worden bestemd voor de te herstellen universiteitsboeke
rij, die te Leuven door brand werd vernield.
Gisteren is het Zweedsche linieschip „Sverige", in
bijzijn van alle in Zweden aanwezige leden der Konin
klijke familie te water gelaten. Dit schip is gebouwdi
uit de gelden van een collectie, die in 100 dagen onge
veer 20 millioen opbracht.
Het Amerikaansche stoomschip Oulflight is te
Scilly (Eng.) aangekomen. De bemanning is gered.
De lading is blijkbaar onbeschadigd.
Bij München waren twee militaire vliegers met
hun toestel opgestegen. Het vliegtuig viel neer en de
inzittenden werden onder dte machine verpletterd. Hun
lijken werden onder de overblijfselen van het vliegtoe
stel vandaan gehaald.
Op het vliegveld bij Malmstad't Zweden werd
door twee luitenants een vliegtocht ondernomen. Toen
