DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN, 33 o r 1 o sr. Van het westelijk oorlogsterrein, ïai bat oostelijk aorlogstarroia. Van hot zuidelijk oorlogsterrein, Luxe Automobielen Adres JAC. MET, Altaar. Ho. 116. Honderd en zeventiende Jaargang. 11315 bhmmsteirife Pt 1 mé fiJ8, k pt fi—MnMapi IIet t mi méi !@&n m Mm fr. f, Bsé- m fMbdnlkig fL illi, dUlltZQOfl» fsorfü Cl TeMseBE, I, ÜOWDE!EjDAG 90 IEL MGtELAND. NEDERLAND. tegen zeer billijk tarief. eSi E MJSMAAR, 20 Mei. Is er, op het oogeublik, waarop dit overzicht wordt geschreven, in Italië reeds een beslissing gevallen, wel ke voorgoed een einde maakt aan de onzekerheid en spanning, o! zal zij ook heden nog worden verdaagd? Vandaag komen Kamer en Senaat om 2 en om 4 uur bijeen en de minister-president Salandra leest de re- geeringsverklaring voor, welke licht zal geven. Als rustige buitenstaander zou men zoo zeggen, dat Italië een dwaas, een onverantwoordelijk spel speelt, door zijn zonen en dochters en klassiek-schoone stre ken bloot te stellen aan de verschrikkingen van een onzekeren oorlog, des te erger, nu het Italiaansche leger in den zomertijd kans loopt om, evenals het Ser vische, het ergst geteisterd te worden door den klein sten maar machtigsten vijand: de bacil. En men kan met den besten wil den spreektrant der Italiaansche redenaars en den schrijftrant der Italiaan sche bladen, die op den oorlog aandringen, niet be grijpen. Men leze bijv. eens wat de Giomale d' Italia schrijft, die den oorlog feitelijk, al verklaard acht: Een wonderbaarlijke geheime droom, welks vlam de Italiaansche harten een halve eeuw lang heeft verwarmd, gaat in heerlijke, stralende vervulling, ge tooid met allen glans, alle bloemen, alle hymnen, alle banieren eener prachtige wedergeboorte. Na eindeloos beiden en lijden zal het Italiaansche volk zegevierend omhoog stijgen. De groote ure heeft geslagen, gepre zen zijn alle beschermgoden van Italië! Maar de oor log, dien wij zullen strijden, is niet alleen een bevrij dingsoorlog, maar ook een beschavingsoorlog." De groote ure heeft geslagen wellicht. Wat zij heeft aangekondigd vernemen wij waarschijnlijk mor gen reeds, maar wat daarvan de gevolgen zullen zijn, of deze Italië ten goede of ten kwade zullen komen, eerst later, véél later vermoedelijk. Terwijl een week geleden de heer Asquith, de Engel- sche premier verzekerde, dat er niet over een coalitie werd gedacht en dat daarnaar in het land ook niet ver langd werd, krijgt Engeland thans toch een coalitie kabinet, een ministerie dus, niet enkel samengesteld uit de liberale meerderheid, maar uit alle partijen, uit liberalen, conservatieven en arbeiders. Moeielijkheden tusschen lord Fisher en minister Churchill moeten de crisis hebben ingeleid, welke zoo onverwacht is geko men, dat de Daily Chronicle bijv. opmerkt: „Achten veertig uur geleden zouden negenhonderd negen-en- negentig van elke duizend liberalen elk voorstel om een coalitie-ministerie te vormen volkomen verworpen hebben. Vandaag worden ze voor het feit gesteld, dat achter hun rug tot stand is gebracht en ze zullen, zoo gelooven wij, van de zelfde meening blijven." De diepere oorzaken der crisis liggen' dus nog in het duister. En wel worden er namen genoemd van nieuwe ministers (de oude Balfour en de jonge Cham berlain en de oppositie-leider Bonar Law), maar de toestand teekent zich nog niet duidelijk af. Voorloo- pig neme men dan ook maar genoegen met de uit drukkelijke verklaring van minister Asquith, dat de departementen van den eersten minister en van den minister van buiten landsche zaken op dezelfde wijze als tot dusverre zullen blijven bestuurd, dat de oorlog met de grootst mogelijke kracht en met alle geoorloof de middelen verder zal worden gevoerd en dat elke wijziging in de regeering moet worden beschouwd als ten doel hebbende den oorlog krachtiger te voe ren. Het ministerie zal dus en nationale regeering en tegelijkertijd een oorlogsraad zijn. Verklaarde de Engelsche premier het bovenstaande in het Lagerhuis, in een vaderlandslievende vergade ring, gehouden in de Gildenhal, deed hij uitkomen, dat de zelfbesturende gewesten, Indië en de protecto raten, onschatbare diensten hebben bewezen. Hij be toogde, dat Engeland thans, in het uur van beproe ving, de vruchten plukt van wijze, vérziende imperiale politiek. Op het Westelijk oorlogstooneel is het weer nog niet verbeterd en de mist nog niet opgeklaard. Uit het Oosten komt er evenmin nieuws. Ter zee is de „Drumcree", een te Liverpool thuis hoorend stoomschip van 4000 ton, in den zuidelijken toegang van de lersche Zee door een Duitsche U-boot getorpilleerd. De bemanning werd door het Neder- landsche stoomschip „Magdalena" naar Cardiff ge bracht In dezelfde streek is door een Duitschen onderzeeër ook het Britsche stoomschip „Dumfries" getorpilleerd, waarvan de bemanning eveneens gered werd. DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK. Het Fransche legerbericht meldde gistermiddag: De regen die sedert Maandag zonder ophouden valt en een dikke nevel die verhindert om 100 meter ver te zien, maakten elke actie onmogelijk. Den 18en deed zich geen verandering aan het front voor. Het schie ten was zeer zwak. Gedurende den nacht van den 18en werden -tweemaal aanvalspogingen gedaan, maar door het Fransche vuur ten oosten van den IJser bedwon gen. Op het overige front werd hier en daar wat ge schoten. Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren: Ten noorden van Yperen namen de gevechten aan den Oostelijken kanaaloever een gunstig verloop voor ons. Ten Zuiden van Neuve Chapelle maakten de En- gelschen op enkele plaatsen nog sterke artillerie-stel lingen gereed om nieuwe aanvallen te doen, maar deze werden overal afgeslagen. Aan den voet van den Loretteheuvel namen wij eenige vijandelijke loopgraven en maakten daarbij twee machinegeweren buit. Een hevige artillerieaanval der Frasschen tegen het zuidelijk gedeelte van Neu- ville mislukte ia ona vuur onder zware verliezen voor den vijand. Bij het Bois ie Prêtre beproefden de Franschen te middernacht door te breken, maar wer den daarin verhinderd door ons artillerievuur. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Het Duitsdie hoofdkwartier meldde gisteren: Uit de linie Shagori—-Frauenburg zijn gisteren talrijke vijandelijke troepen naar voren gekomen. Ten noorden en ten zuiden van de Njemen duren de gevechten voort. De Russen beproefden gisteren verdere aanvallen le gen onze troepen die over de San ten noorden van Przemysl voortgedrongen waren, maar die tegenaan vallen mislukten allen onder zware verliezen voor den vijand. Een divisie uit Hannoveranen en Oldenbur- gers bestaande maakte in de beide laatste dagen bij de gevechten om den overgang van de San 7000 gevange nen en namen 4 kanonnen en 28 mitrailleurs. Tusschen de Pilitsa en den boven-Weichsel evenals zuidoostelijk van Przemysl worden de gevechten voort gezet. Het Duitsche legerbericht meldde gisteren: Op 16 Mei verscheen in Rusland een officieel overzicht van de jongste gebeurtenissen, die zich afspeelden aan den uitersten vleugel van het front tusschen Dnjestr en Proeth. In blufferige overdrijving van 't tegenover de groote overwinningen in West- en Midden-Galicië zoo onbeteekenende succes in een sector aan een der vleu gels wordt in dit overzicht niet alleen gebruik gemaakt van gevechten die al plaats hadden, maar ook, hetgeen in officieele publicaties zeker nieuw is, van toekomstige gebeurtenissen ter opsmukking van het verhaal. Zoo wordt in hoofdzaak met veronderstellingen en met suc cessen, die nog te wachten zouden zijn, gewerkt om het feitelijk bereikte, dat voor een geestdriftige schildering te weinig materiaal levert, tot waarlijk kunnen op te blazen. Uit onze officieele mededeellngen is het ieder bekend, dat wij onze strijdkrachten aan den zuidoostelijken vleugel van het slagfront aan de Proeth teruggenomen hebben en dat onze troepen Zaleswyski, dat ze tevoren veroverd hadden, ontruimd hebben. De in het Russische bericht uitgebazuindë nederlaag zou zelfs dan nauwelijks de overwinning der verbonde nen in West-Galicië te niet doen, zooals het in het Rus sische bericht heet, indien ze waar was. DE ACTIE AAN DE DARDANELLEN. Een officieel Engelsch communiqué meldde gisteren Oeneraal Cox' brigade sloeg op 12 dezer een aanval af met zware verliezen. De volgenden dag rukte een dubbele compagnie Goerkhas over een afstand van een halve mijl voort, het gewonnen, terrein werd geduren de den nacht bevestigd ondanks een zeer heftige tegen aanval. Op 16 dezer maakte een divisie Lancashiresche ter- ritotialen aanzienlijke vorderingen. Een houwitserbat terij deed Turksche munitiewagens in de lucht springen en trof later een Turksch kanon. In de vijandelijke loo dagelijks. De Turksdie verliezen zijn zeer zwaar. DE MINISTER-CRISIS. Gisteren hadden zooals we nog in een deel onzer vorige oplaag konden mededeelen drie Unionistische leiders een onderhoud met minister Asquith. Er gaan geruchten dat de heeren Balfour, Bonar Law, Cham berlain, F. E. Smith en lord Derby in het kabinet zou den treden, terwijl lord Haldane, lord Beauchamp,, Lucas, Hareouit en Birrell zich zouden terugtrekken. Het heet dat lord Fisher, de eerste zeelord zijn ontslag heeft genomen en dat de Churchill de admiraliteit zal verlaten, maar in het kabinet zal blijven. De heer Bal four wordt als opvolger van den heer Churchill ge noemd. In het Lagerhuis deelde minister Asquith mede, dat men stappen overweegt tot reconstructie van het kabinet op ruimer persoonlijke en politieke grondslagen. Nog is niets definitief tot stand gekomen, maar om misvat tingen te voorkomen wilde de minister duidelijk doen uitkomen, ten eerste, dat geeae enkele wijziging betrek king zal hebben op het ambt van den eersten minister of van dén minister van buitenlandsche zaken, waar van de titularissen zullen uitblijven. In de tweede plaats is er absoluut van geen wijzi ging van welken aard ook sprake in 's lands politiek, wat betreft de krachtdadige voortzetting van den oor log met alle mogelijke energie en alle bruikbare mid delen. In de derde plaats wees de heer Asquith er op, dat, komt het tot reconstructie van het kabinet, dit uit sluitend geschiedt met het oog op den oorlog; het moet niet worden opgevat als een opgeven door eenige par tij van politieke wensohen. De heer Law ondersteunde deze verklaring en zeide, dat de oppositie zich alleen zou laten leiden door over weging wat dé beste weg zou zijn om den oorlog tot een succesvol einde te brengen. In het Lagerhuis verklaarde de Arbeiderspartij, dat zij de uitnoodiging van den heer Asquith om vertegen woordigd1 te worden in de nieuwe regeering, aannam. KORTE BERICHTEN. Van 1—15 Mei is aan het secretariaat van den Nederlandschen Anti-Oorlog Raad bericht ontvangen van 42 nieuwe vereenigingen, zoodat het totaal aantal aangesloten vereenigingen thans 885 bedraagt. Te Winterswijk zijn gisteravond weder twee Fran sche militairen, gevangenen uit het kamp bij Munster, aangekomen. De Oostenrijksche militaire autoriteiten hebben de stad Petrikow een oorlogsschatting van 150.000 op gelegd. Aanzienlijke burgers in de stad hebben een verzoekschrift ingediend, om deze oorlogsschatting niet te heffen. De inzameling van giften voor een stichting ter eere van de nagedachtenis van den Duitschen Onder zeeër-kapitein Von Weddigen beeft reeds meer dan 288 duizend gulden opgeleverd. De Oostenrijksche opperbevelhebber van het leger heeft gelast, dat in de bezette gebieden van Russisch Polen militaire gouvernementen zullen worden ge vestigd. Het Engelsche stoomschip „Drumcree" is giste ren ter hoogte van Trevose Heaa (Cornwall) getorpil leerd. Een Noorsch stoomschip nam de bemanning aan boord, die later door het Neder landsche stoom schip „Magdalena" te Cardiff aan wal werd ge bracht. Aan de infanterieregimenten van het Belgische leger, die aan den slag bif den Yser hebben deel ge nomen, is het recht toegekend den naam Yser in hun vaandel te plaatsen. Hetzelfde recht is toegekend aan de batterijen der 6e legerdivisie en de 4e en 5e rijdende batterijen der 2e divisie cavalerie. De 99e batterij mag de onderscheiding „Staden" voeren. Duitschland neeft voor het bezette gebied in Rus sisch Polen thans een serie van vier postzegelsDuit sche met overdruk in gebruik genomen. Met het oog op den oorlogstoestand heeft de En gelsche Jockeyclub zich bereid verklaard, de meeste paardenrennen (75 procent) te doen vervallen. De overheid van Berlijn heeft groote hoeveelheden ruwe suiker als voeder voor paarden aangekocht, daar gebleken is, dat deze ruwe suiker, met stroohaksel ver mengd, ook voor zware trekpaarden haver en maïs kan vervangen. In het Engelsche Lagerhuis werd geconstateerd dat 257 personen, onder wie 107 van de politie, ge wond zijn geworden gedurende de laatste anti-Duit- sche opstootjes te Londen. Het aantal arrestaties be droeg tot nu toe 866. De politie te Berlijn heeft opdracht, aan jongens onder de 15 jaar, die op straat rooken hun rookmateri- aal en lucifers af te nemen Te Lübeck is aan iedereen onder dé 16 jaar verboden, tabak, sigaren of sigaretten te rooken. Aan personen onder de 16 jaar mogen ook geen pijpen of ander rookmateriaal worden verkocht of in verkoop gegeven. BESCHIKBAARSTELLINO VAN LEVENSMIDDELEN. Naar aanleiding van de circulaire van den minister van Landbouw, Nijverheid en Handel van 24 April, betreffende het beschikbaar stellen van levensmiddelen, heeft de commissie voor de strafverordeningen te Zaan dam bij den gemeenteraad een voorstel ingediend, om het gebruik van rogge en roggebrood, al of niet ver mengd met andere voedersoorten, als veevoeder, straf baar te stellen. Bij overtreding wordt als straf bedreigd een geld boete van ten hoogste 25, of hechtenis van 6 dagen. BINNENLAND. «temeagd Bg'efLW» TWEEDE KAMER. Aan de orde was gisteren het wetsontwerp tot wijzi ging van de wetten betreffende den accijns op het ge slacht. De heer Ter Ijian (S.D.A.P., Rotterdam V) vraagt, of de regeling niet minder omslachtig kan en heeft nog een wensch, betrekking hebbende op de berekening van den termijn van benadering. De Minister van financiën beantwoordt de opmer king, waarop het antwoord wordt aangenomen. Bij de behandeling van het wetsontwerp nopens de vrijstelling van belasting van gemobiliseerden maakt eveneens de heer ter Laan (Rotterdam V) een opmer king over dë vervolging van personen, die onmachtig zijn te betalen. De Minister van financiën antwoordt, dat de amb tenaren last hebben de bepalingen ruim op te vatten. De minister brengt nog een verandering van redacti- oneelen aard tegen chicanes aan, waarop het wetsont werp wordt aangenomen. Hetzelfde geschiedt met een viertal andere wetsont werpen, waarna aan de orde is het wetsontwerp tot wijziging van de Veiligheidswet. De heer Albarda (S.D.A.P., Enschedé) verklaart zich ingenomen met het ontwerp, doch betreurt, dat de kleine spinnerijen er buiten zullen vallen, en wenscht uitbreiding van de Veiligheidswet tot het kleinbedrijf. Spr. stelt als amendement voor, dat het criterium van kracbtwerktuig vervangen zal worden door het werken van 2 of meer personen. Ook daar waar hand werktuigen worden gebruikt kan bet bedrijf schadelijk voor de gezondheid zijn. Spr. verdedigt dit amendement nader. De heer De Visser (C.-H., Katwijk) verklaarde zich ingenomen met het ontwerp. Van het amendement-Albarda vreest hij verbreking van de verhouding van Veiligheidswet en Arbeidswet. Voorts acht spr. het niet gewenscht door dit amende ment op het gebied van de huisindustrie te komen. Ein delijk zou de krachtige werking van de Veiligheidswet en Arbeidswet. Voorts acht spr. het niet gewenscht door dit amendement op het gebied van de huisindus trie te komen. Eindelijk zou de krachtige werking van de Veiligheidswet verslappen voor die bedrijven, welke geen krachtwerktuigen gebruiken, doch meer dan 10 personen te werk stellen. De heer Teenstra (V.-D., Zuidhom) verdedigt het amendement. De wet heeft nu 20 jaar gewerkt en het TE HUUR, Telefoon 572. KIEZERSLIJST. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR brengen ter algemeene kennis, dat de van kracht geworden SUPPLETOIRE KIEZERSLIJST 1915/16 dezer Gemeente voor een iéder op de Secreta rie ter inzage nedergelegd en tegen betaling der kos ten, evenals de van kracht gebleven KIEZERSLIJST 1914/15, verkrijgbaar is. Alkmaar, 18 Mei 1915. Burgemeester en Wethouders voornoemd, O. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. VERJARING VAN SCHULDVORDERINGEN. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR herinneren belanghebbenden er aan, dat de SCHULDVORDERINGEN ten laste der Gemeente over het jaar 1914, ingevolge de bepalingen der Wet van 3 November 1815 (Staatsblad No. 51), vóór of op den laatsten JUNI a.s. moeten worden ingediend, bij gebreke waarvan zij verjaard of nietig zijn. Voor zoover nog vorderingen moeten inkomen, wordt een spoedige inzending daarvan aanbevolen. Burgemeester en Wethouders voornoemd, O. RIPPING, Voorzitter. DONATH, Secretaris. is tijd haar uit te breiden tot dé kleine bedrijven, die dan ook eens van den goeden raad van den inspecteur zullen kunnen profiteeren. Spr. geeft verder in overweging om te bepalen, dat het amendement alleen zal gelden, indien er in loon dienst gewerkt wordt. Na dé pauze heeft een regeling van werkzaamheden plaats, waarbij een gedachtewisseling plaats heeft over net voorstel van de Centrale Sectie om reeds morgen om 3 uur in de afdeelingen het dan ingediende wets ontwerp te behandelen tot verhooging van de begroo ting van buitenlandsche zaken voor het tijdelijk ge zantschap bij den paus. Leden der linkerzijde verzetten zich daartegen en de heer Tydeman (V.-L., Tiel.) stelt een amendement voor bep iet wetsontweip Pinksterrecès behandeld zal worden. om te bep >alen, dat hét wetsontwerp voor, om te bepa len, dat net wetsontwerp op den eersten dag na net Dit wordt echter verworpen met 37 tegen 32 stem men, waarbij de geheele rechterzijde met de vrijzinnig democraten en eenige Unie-liberalen tegen stemmen. Het wetsontwerp wordt dus morgen om 3 uur in de afdeelingen behandeld Bij de voortzetting van het debat over de wijziging van de Veiligheidswet wordt het amendement-Albarda met 48 tegen 17 stemmen aangenomen, nadat de voor steller op advies van den beer Teenstra het minimum van twee personen had veranderd in vijf. EEN BUITENKANSJE. In Zevenaar zijn 18 wegens smokkelarij in beslag genomen paarden verkocht, die ruim 8000 hebben opgebracht ten voordeele van het Rijk. MOND- EN KLAUWZEER. Sedert de vorige opgave d.d 12 Mei j.l. werden ge vallen van mond- en klauwzeer geconstateerd in Limburg in elk der gemeenten Witem, Bocholtz, Schimmert en Vaals 1 geval in Zeeland 1 geval te St-Iuuis; in ZuidLHolland 2 gevallen te Delft en in elk der ge meenten Leiderdorp, Zoeterwoude, Maasland en Lei den 1 geval; in Noord-Holland 1 geval te Heer-Hugowaard in Utrecht 1 geval te Maartensdijk; in Groningen 1 geval te Delfzijl. In de volgende gemeenten werden de maatregelen op geheven Sluis, Eede, Waverveen, Zegwaard, Naaldwijk. BEZOEK AAN ANT. JURGENS' MARGARINEFABRIEKEN TE OSS. De vorige week werd door de leerlingen der open bare Handelsschool te Amsterdam, onder leiding van eenige leeraren, een bezoek gebracht aan Ant. Jurgens' moderne, hygiënische margarinefabrieken te Oss, om een kijkje te nemen in een van de grootste Nederland- sche industrieën. Onder deskundige leiding bezichtig den zij de verschillende afdeelingen der fabrieken, o. a. de melkafdeeling, het laboratorium, de kam-afdee- lingen, enz. enz., waarbij hen de geheele bereiding der margarine en plantenboter vanaf de grondstof fen tot en met de verpakking van het product werd uitgelegd en waarna ook aan de diverse afdeelingen der kantoren een bezoek werd gebracht. Zoo werden ook deze week de fabrieken bezocht door de leerlingen van de Amhemsche Kook- en Huishoudschool, directrice mevrouw C. J. Wannée, om eveneens onder deskundige leiding de fabricatie der margarine en plantenboter na te gaan. NEDERLANDSCH GYMNASTIEK-VERBOND. Door bet Bestuur en de Technische Commissie van het Gewest Noord-Holland is op Zondag 30 Mei a.s. een wandeltocht uitgeschreven, naar de eischen van het Ned. Olympisch Comité, en dus van 35 K.M. lang, af te leggen in 7.5 uur, rust inbegrepen. De tocht begint des morgens 9 uur precies aan het station Naarden- Bussum en zal des middags om 4.5 uur op hetzelfde punt eindigen. Aan den tocht kan door alle mannen van Noord-Holland, gymnasten, militairen en burgers, worden deelgenomen, mits van 17 jaar of ouder. SUIKER. In de laatste dagen is gebleken, dat bij raffinadeurs en suikerfabriekanten niet meer, of althans niet in vol doende hoeveelheden, tegen den maximumprijs van 48.50 per 100 Kg. suiker voor de binnenlandsche consumptie te verkrijgen. In verband hiermede zijn door den minister van Landbouw, Nijverheid en Handel de noodige maatre gelen genomen, ten einde te bewerken, dat tegen ge- HUM ■S-j

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1