nes. m
1
DAGBLAD VOOR- ALKMAAR EN'OMSTREKEN,
i.
Van bet oostelijk oorlogsterreio,
ik
ril ri u
Honderd en zeventiende jaargang.
#.t (5Fv
1915
ZATERDAG
29 MEI
€5 O O» 3T 1 O ST,
DUITSCHLA2ÏD.
§a mm bsiio
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
tefdsgem, altgegevm AboHnraeisfegyQi per 3 immdta
toor Alkmaar f O>80$ fetieo door hot gsheale Rijk i I.—
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
r. Prijs der gewone Advertentiën:
'S Per regel f0,10« Bij groote contracten rabat, Groote
letters naar plaatsruimte^
Brieven franco aan de N. V. Boek- en H
TeSafo^Bummer 3. v^* HERMs. COSTER ZOON, Voordam C
Sit numtnut. U*«teat u.'; 2 bladen.
sr<«w
lêm'
r/V"
e v' ;">l
ALKMAAR, 29 Mei.
Op het Oostelijk oorlogstooneel hebben de Duit-
schers een plaatselijke nederlaag geleden in de buurt
van Sieniawa, aan den San, ten noorden van Jaroslaw,
waar volgens het Duitsche communiqué verschillende
afdeelingen, die reeds aan den rechteroever stonden,
op den linkeroever zijn teruggedrongen, waarbij „on
geveer" 6 stukken geschut niet bijtijds in, veiligheid
konden worden gebracht. Het Russische communiqué
geeft nog eenige nadere bijzonderheden. Het derde
Kaukasische legerkorps maakte hier ruim 7000 Dutt-
scüers en Oostenrijkers gevangen, zes zware en drie
lichte stukken geschut buit en veroverden in een storm
aanval de stad Sieniawa. Met de beschieting van
Przemysi, de sleutel tot de positie der Russen in öa-
iicië, ia den 26stem een aanvang gemaakt, maar aan de
oostzijde heeft men het spoorwegverkeer met Lemberg
nog niet kunnen belemmeren. De inneming van de stad
Stryj, ten Zuiden van Lemberg, is volgens een Duitsch
communiqué elk oogenblik te wachten.
Op het Westelijk oorlogstooneel hebben de weder-
zijdsche linies geen verandering van1 beteekenis onder
gaan.
Van het Zuidelijk oorlogstooneel komen er uitvoe
rige mededeeliagen over- grensgevechten, welke op
zichzelf nog wei niet zoo belangrijk zullen zijn. Van
beide zijden zijn de vliegers aan de grens ijverig in de
weer geweest Volgens de Daily Express bevindt zich
een groot aantal vliegers te Venetië, om de stad te be
schermen, terwijl de kunstschatten en schilderijen zijn
verwijderd. Een. telegram uit Genève meldt, dat groo-
te bczendiugen vliegmateriaal uit Duitschland te Wee-
nea zijn aangekomen en vandaar naar Pola en Triest
doorgezonden zullen worden.
Eransche vliegers hebben een kranigen tocht gemaakt
naar Ludwigsiiafen (in Rijnpalts). Met z'n achttienen
bebomden ze „de open stad", zegt het Duitsdie com
muniqué. In den regel beteekent zulk een toevoeging
dat de poging goed gelukt is. De Duitsche communi-
qué-sclirijver had bovendien deze toevoeging gerust
achterwege kunnen laten, omdat de Fransche vliegers
een alleszins militair doel voor oogen hadden, n.l. de
vernieling van kleurstoffabrieken, waar thans ontplof
fingsmiddelen en vermoedelijk ook vergiftige gassen
worden vervaardigd. De Fransche bladen verzekeren,
dat alle bommen doel troffen en dat de vliegers enor
me gele rookwolken zagen opstijgen, het Duitsche
communiqué verklaart, dat. men het gepantserde vlieg
tuig van den aanvoerder naar beneden geschoten en
daardoor den commandant van de vliegtuig-escadrille
van Nancy in handen gekregen heeft.
Ter zee is de Zweedsche bark „Rosvall" in de lucht
gevlogen, waarbij twee menschen omkwamen, van het
Dstttódis schip „F.ly" slaat het vast, dat zij op een
'mijn is gestpotea
Italië verspeelde den torpedojager „Turbine", ter
wijl het Turksdie hoofdkwartier mededeelt, dat naar
alle waarschijnlijkheid de „AgmamtsnnorF' (een mo
dem Engelsch slagschip, groot 16500 toa, snel 18,5
knoop, naar zijn bewapen G e gerekend tot de Dread
noughts) op denzelfdea dag als de JfMajestic" getor-
pilleerd is.
Ia den Duitsclien Rijksdag heeft da rijkskanselier,
de hear bethmann Hollweg, een. redevoering gehou
den, waarin hij uitvoerig de houding van Italië toe
lichtte en natuurlijk scherp laakte, waarin hij betoog
de, dat hoe grooter het gevaar, dreigend van de vijan
den van alle kanten, des te dieper ook de liefde voor
liet vaderland grijpt in het hart en waarin hij den
Rijksdag, als vertegenwoordiger van het geheele volk,
den warmen dank des Keizers bracht voor de edele ge
zindheid, den grooten moed, de zelfverloochening en
opofferingszucht die het geheele volk bezielt en voor
de medewerking, die van de afgevaardigden werd on
dervonden. i
t.n in de vergadering van de begrootingscommissie
uit den Rijksdag werd verklaard, dat een nieuwe win-
terveldtocht Duitschland in elk opzicht voorbereid zal
vinden, dat grondstoffen in voldoende mate voorhan
den zijn en er geen vrees bestaat dat tengevolge van ge
brek dé strijdbare kracht van het Duitsche leger ver
minderd zal worden.
In de Engelsche pers blijft men aandringen op po
gingen, om nog meer mede-strijders te krijgen. De
Daily News bijv. hoopt, dat Lord Lansdowne Sir Ed
ward Orcy ertoe behulpzaam zal zijn, de Bankanstaten
over te halen zich aan den kant van de bondgenooten
te scharen.
Het schijnt ,dat men druk bezig is ook Roemenië te
bewerken. Roemenië moet echter aan Rusland verre
gaande eischen hebben gesteld en wellicht wacht het
ook de voorloopige resultaten van den ftaliaansch-
Oostenrijkschen oorlog af.
Volgens een Russisch blad heeft prins George van
Griekenland aan de Fransche regeering een nota over
handigd, welke de voorwaarden bevat, waarop Grie
kenland aan de zijde der verbondenen aan den oorlog
zou willen deelnemen. Is dit bericht juist men weet,
dat Griekenland onlangs uitdrukkelijk zijn onzijdig
heid heeft uitgesproken dan is ookGriekenland niet
goedkoop met zijn hulp. Het wenscht garantie voor de
onaantastbaarheid van zijn grondgebied en gedurende'
10 jaar bescherming tegen eiken aanval, het verlangt,
dat de Macedonische grenzen van Griekenland door
militaire maatregelen voor alle gebeurtenissen be
schermd worden, en eischï bij de verdeeiing van Tur
kije verschillende steden en in Klein-Aziëv bovendien
grondgebied, tenslotte financieeien steun en levering
van oorlogsmateriaal. Volgens dit bericht zouden de
diplomaten der verbonden mogendheden de hoofdpun
ten der nota verworpen hebben.
Opvallend is het tenslotte, dat de Duitsche pers pleit
mkg pleiten voor concessies aanServië,
waarbij wordt te verstaan gegeven, dat de Adriatische
Zee-politiek van Italië de oorzaak is geweest, die Oos
tenrijk indertijd verhinderd heeft aan zekere wenschen
van Servië tegemoet tè komen.
We leven in een vreemde wereld tegenwoordig 1
RICHTING.
LAATSTE BUSLICHTING AAN HET KANTOOR.
AMSTERDAM en HAARLEM
7.00 m.
10.00 m.
12.30 a. 2.45 a. 4.40 a. 7.30 a. 9.10 a. en 12.00 a.
DEN HELDER
6.00 tn.
10.00 ra.
1.45 a. 4.00 a. 9.10 a.
HOORN
5.40 tn.
7.50 ra.
12.15a. 2.45 a. 4.40 a. 6.50 a. en 9.10 a.
Tram PURMEREND
5.00 ra.
12.15 a.
4.00 a. 6.30 a.
WARMENHUIZEN
6.00 sa.
5.15 a.
BERGEN
7.00 ra.
11.20 ra.
4.40 a. 9.35 a.
EGMOND ZEE
7.00 m.
1.45 a
4.40 a.
Aanvang de? briefpostbestelling 7.00m. 9.30 m. 12.15 a. 3.30 a. 7.30 a.
pakketpostbestelling 9.00m. 3.00 a. en 7.15 a.
Openstelling van het kantoor 7.30 m. 9.00 a.
h
DE STRIJD IN BELGIë EN N.-FRANKRIJK.
Het Fransche communiqué meldde gistermiddag: In
België langs het Yserkanaal duren die artilleriege
vechten voort. In den sector ten noorden van Atrecht
werd de dag van 27 dézer gekenmerkt door verschil
lende zeer hevige gevechten, die voor de Franschen
nieuwe successen waren.
Bij Angre deden de Duitschers twee tegenaanvallen,
die beide werden afgeslagen. Tegenaanvallen der
Duitschers duurden in den nacht van 27/28 voort. De
Franschen sloegen, ze af en bleven meester van de
stellingen, die door hen waren veroverd. De verliezen
der Duitschers waren zeer aanzienlijk.
Meer zuidelijk ten oosten van Ablain namen de
Fransche troepen die eerst het grootste deel van
Ablain hadden veroverd, Duitsche loopgraven en het
vóórterrein van het dorpskerkhof. Direct daarna
maakten de Franschen zich meester van het kerkhof
zelf, waarop de Duitschers zich sterk hadden ver
schanst. Vervolgens kwamen de Franschen nog ver
der het kerkhof voorbij. In het begin van den nacht
namen de Franschen de geheele der gemeente en de
pastorie, die de Duitschers zeer hadden versterkt en
maakten zich daarop meester van de Duitsche loop
graven aan den weg Ablain-Moulin-Malon. Zuitwes-
telijk van Ablain vonden hevige tegenaanvallen plaats.
Dm 27sien behielden de Franschetroepen al het
ewoimcn terrein en brachten zij den vijand zware ver
lezen toe. Bij het aanbreken van den dag namen zij
in de richting Souches, naar het oosten toe, een groot.:
Duitsefae verschansing genaamd: „bet fortje van de
vier Bosch jes." De striid was zeer levendig. De
Duitschers leden een geduchte nederlaag.
Het aantal gevangenen in den avond van 27 dezer
overtrof aanzienlijk de 4GO; daaronder waren zeven
officieren Bovendien namen de Franschen een dozijn
mitrailleurs. In dm ochtend van den 28sten, bij het
nemen van bet fort je, vielen opnieuw gevangenen in
handen der Franschen. waarvan het juiste aantal ech
ter niet bektad ia Ooi maakten zij materieel buit. Op
den 27ster> en in. den daarop volgenden nacht was er
een zeer hevig' artilleriegevecht bij Ecurie—Roclin-
court, maar' geen infanterieaanval.
De Franschen déden den 27sien avonds aan den
zoom van het Prêtrébosch een aanval en wonnen- ter
rein, terwijl zij cm zestigtal gevangenen maakten
waaronder verscheidene officieren.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren: Van
het in het brandpunt van de vijandelijke poging tot
doorbraak staande Fransche legerkorps ten noordoos
ten van den Loretteheuvel, werden sedert 9 dezer 14
officieren en 1450 manschappen gevangen genomen,
en zes mitrailleuses buit gemaakt. Ten zuidoosten van
den Loretteheuvel vingen de Franschen gisteravond
met nieuwe verspreide aanvallen aan, die echter afge
slagen werden.
Bij Albiain is een gevecht nog aan den gang.
Ook in 't Le Prêtrébosch viel de vijand ons gister
avond aan. Na een langdurige artillerievoorbereiding
kwam het tot verbitterde nachtelijke gevechten, die ein
digden met een zware nederlaag van de Franschen.
In de Vogezen gelukte het den vijand zich vast te
zetten in een klein stuk loopgraaf ten zuidwesten van
Metzeral. Een aanval der Franschen op den Reichs-
ackerkopf ten noorden van Mühlbach werd gemakke
lijk afgeslagen.
De open stad Ludwigshafen werd gisteravond: door
18 Fransche vliegers bestookt. Verscheiden burgers
werden door bommen gedood of gekwetst. De mate-
rieele schade was gering. Een gepantserd vliegtuig,
dat als gids dienen moest, werd bij Neustadt aan de
Haardt tot een landing gedwongen. Daarmee viel de
majoor-commandant van het vliegerskorps van Nancy
in onze handen. Onze vliegers brachten in een lucht
gevecht bij Epinal een Fransch vliegtuig tot vallen en
en staken kazernes bij Gerard-Mer in brand.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Aau de Doebissa hernamen onze troepen opnieuw
het offensief. Een aanval aan weerszijden van den
weg RossieuiEiragola, die succes had, leverde 3120
gevangenen in onze handen. Overigens werden op
verschillende plaatsen nachtelijke aanvallen der Rus
sen afgeslagen.
Om het oprukken van de troepen der bondgenooten
tot staan te brengen, beproefde de vijand met Versche
troepen, die aangevoerd waren van andere oorlogstoo-
neelen, aan den rechteroever van de San op velschil
lende plaatsen over te gaan tot den aanval. Die pogin
gen mislukten. Slechts bij Sieniawa werden zwakke
afdeelingen op den linker San-oever teruggedrongen,
waarbij ongeveer zes kanonnen in handen van den vij
and vielen.
Ten noordoosten van Przemysl en aan beide zijden
van Wisznija hebben wij goede vorderingen gemaakt.
Na 26 dezer namen wij nog ongeveer 9U00 man ge
vangen en maakten wij nog 25 kanonnen benevens 20
mitrailleurs buit
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
Van het noorden aangevoerde Russische versterkin
gen beproefden gisteren op verschillende sectoren oos
telijk van de San door heftige tegenaanvallen het
voortdringen van de Duitsch-Oostenrijksche troepen
tot staan te brengen. De aanvallen van den vijand, die
ook 's nachts herhaald werden, mislukten. De verbon
den troepen konden aan beide zijden van de Wisjnia
terrein winnen.
Bij Sieniawa moesten-zwakkere afdeelingen voor
Russische overmacht op den westelijken Saii-oever te-
jj rugwij ken, waarbij eenige kanonnen, op den oostelij-
ken oever moesten achterblijven.
De strijd bij Drohobycz en Stryj wordt met succes
voortgezet. Niettegenstaande zeer hardnekkigen tegen
stand werden opnieuw Russische stellingen veroverd.
Aan de Proeth en in Russisch Polen niets bijzonders.
Daar heerscht rust.
DE RIJKSDAGZITTING.
In de gisteren gehouden Rijksdagzitting verklaarde
de rijkskanselier, de heer von Bethmann Hollweg, dat
Italië, door de oorlogsverklaring aan Oostcnrijk-FIon-
gaiije, zelf zijn trouwbreuk met.bloedige letters en on
vergankelijk in het boek der wereldgeschiedenis had
geschreven. De deelneming van Italië aan den oorlog
was niet noodig, omdat het een lange lijst van conces-
cies zonder bloedvergieten kon verkrijgen, terwijl
Duitschland er borg voor stond, dat ze zouden wor
den gehandhaafd, zoodat er geen reden tot wantrou
wen was.
Nog in het begin van Mei, verklaarde de rijkskanse
lier, was het ineerendeel van het Italiaansche volk te
gen den oorlog, maar het straatgepeupel, dat met het
geld der Entente was omgekocht, dreigde met revolu
tie wanneer men niet deelnam aan den oorlog.
Over den loop der Oostenrijksche onderhandelingen
en over de door Oostenrijk aangeboden concessies,
werd het volk geheel onkundig gelaten.
Duitschland deed alles om den afval van Italië van
het Drievoudig Verbond te voorkomen.
Van maand tot maand wordt de band met onze
bondgenooten steeds krachtiger; Turkije wordt in de
zen oorlog herboren.
De groote doorbraak in het Westen zal den vijand
niet gelukken door de groote dapperheid van onze hel
den.
Niet met haat in het hart zoo zei de rijkskanselier
verder voeren wij dezen oorlog, maar met heiligen
toorn. Hoe grooter het gevaar is, hoe meer onze lief
de voor het vaderland spreekt.
Tenslotte bracht spreker aan de vertegenwoordigers
van het geheele volk den dank van den Keizer over
voor de krachtige gezindheid, onverschrokken moed
en grenzenlooze offervaardigheid.
In het wederzijds vertrouwen, dat wij één zijn, zul
len wij overwinnen, een wereld van vijanden ten spijt,
zoo eindigde de rijkskanselier zijn stormachtig toege
juichte redevoering.
KORTE BERICHTEN.
Het Engelsche stoomschip „Cadeby" fs gisteren
ter hoogte van de Scilly-eilanaen door het kanonvuur
van een onderzeeër in den grond geboord. Alle opva
renden, onder wie vier passagiers, zijn gered.
Het Deensche stoomschip „Ely" stootte bij Söder-
arm in de Golf van Aaland op een mijn en zonk bin
nen vijf minuten. De bemanning kon in de booten
klimmen en landde des namiddags te Norntelje in
Zweden.
De Fransche paketboot „La Champagne" is voor
St., Nazaire gestremd. Negenhonderd passagiers zijn
van boord gebracht. De „La Champagne" is zwaar
beschadigd.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
UITVOER VAN AARDAPPELEN.
Men seint uit Oldenzaal.
De opheffing van het verbod tot uitvoer van aard
appelen uit Holland heeft in Duitschland een groote
daling der aardappelprijzen tengevolge gehad, bijzon
der in Westfalen en Hannover, waar de prijzen zelfs
een Mark per centiner daalden.
ONS BELGISCH BELANG.
De hoefijzer-correspondent van het Hbld. schrijft
onder bovenstaand opschrift o. m., dat België's defini
tieve lot ons niet onverschillig kan zijn, daar het her
stel van zijn onafhankelijkheid van groot belang is
voor Nederland.
Men mag daarover nu, zoo schrijft hij, niet meer
zwijgen; hoe duidelijker men dit in Duitschland te
verstaan geeft, hoe beter.
Een annexatie van België, vooral door Duitschland,
ware het begin van 't einde voor Nederland. Elke ver
zwakking van België als zelfstandige staat ware na-
deelig voor ons, maar niet elke verzwakking zou een
rechtstreeksche bedreiging voor ons eigen volksbe
staan behoeven te beteekenen.
„Dat Duitschland nu reeds, tijdens den oorlog, zou
uitspreken, dat het België in status quo ante bellum
zal herstellen, is niet te vergen", zoo vervolgt de
schrijver. „Het zou daarmee een troef uit handen ge
ven die het bij de vredesonderhandelingen op tafel
öioet kunnen werpen. Het zwijgen van de Duitsche re
geering in deze behoeft volstrekt niet te beteekenen,
dat annexatie van België in elk geval in haar voorne
men ligt. Integendeel. Wanneer dat voornemen reeds
vaststond, zop niets meer aan de proclamatie in den
weg staan die tot nu toe echter niet is verschenen.
Voor een actief optreden van Nederland is derhalve
thans geen voldoende reden; het ware behalve een
roekelooze, ook een leelijke daad. De bravo die met
zijn stiletto onverhoeds iemand in den rug steekt is
gelukkig geen figuur uit de Nederlandsche geschiede
nis en wij zijn er van overtuigd, dat zoo'n aanval, ook
op een niet-bondgenoot, door een Hollandschen jon
gen nog altijd wordt veracht als „een gemeene streek".
Maar indien de annexatie werd geproclameerd, ja
dan zouden wij ons eigen leven bedreigd moeten ach
ten. Nu kan men, met „Het Volk", van oordeel zijn,
dat wij dan toch maar zouden moeten wachten tot, te
eeniger tijd, de bedreiging zou overgaan in een daad
tegen ons en dat we eerst dan naar die wapens zouden
moeten grijpen. Natuurlijk was het voorloopig de
meest veilige weg. Maar het zou er tevens een wezen
waarop we niet lang veilig zouden blijven. Wij zou
den nog eenigen tijd blijven leven bij de gratie van
Duitschland en van de politieke conjunctuur, tot deze
voor genoemd rijk gunstig genoeg ware geworden
om het zijn slag te doen slaan. Hetgeen wil zeggen,
dat de conjunctuur dan voor ons vrijwel hopeloos zou
zijn geworden nadat zij het, in dezen tijd, niet zou zijn
geweest.
Wij neigen dus tot de meening, dat proclameeren,
door Duitschland, van een annexatie van België tij-
yjWiV- Ufa Hill'
TT:
A
«oor
a
