p
I
DAGELfi
VOOR. ALKMAAR. EN OMSTREKEN,
itsl
Vsn Ie! iste® oorlogsterrein.
Van bat westelijk oorlogsterrein.
Van bet zuidelijk oorlogsterren.
No* m
O- rr
Honderd m zeventiende j^r^ang,
1915
t li@, k m.
Is 1 d p. Mfl bltaf m $ÈÊ®ikk Iéw k I f Ui- si EeifelsinitO ?1 IISIi CQS1MZ00N, fssrte! Cl TêtóofflR i
A Til "P A G
13 J UN F
Verkiezing Gemeenteraad.
Gemeenteraad van Alkmaar,
op Woessdag 18 las! 19E am 1 mi
I 11 r:
<n
AMItmiK/L
W nwvwfir^tif mW 3 bladen.
r
r r.m
Pf i:
rr
a I.KM AAR, 12 Juni.
On hel Oosteliik oorlogstooneel zijn de bordjes he
den verhangen, daar de krijgskans de Russen weer be
gunstigd en hen in staat gesteld heelt, de Duitsch-Oos
tenrijksche troepen, die over de Dn jester waren ge-
trokken ea de Galicikche hoofdstad Lamberg ernstig
begonnen te bedreigen, weer over de rivier te werpen
en daarbij 188 officieren en 6500 soldaten gevangen en
17 kanonnen en 49 machine-geweren buit te maken.
Het was te voorzien, dat het Duitsch-Oostenrijksche
offensief niet maar zonder slag of stoot zou kunnen
worden voortgezet totdat het eind-resultaat was be
reikt, doch dat de troepen van den linker- op den
rechter-oever terug moesten is een leelijke streep door
de rekening, welke vele Duiteche couranten reeds had
den opgemaakt.
Zooals men weet ving het Duitsch-Ooatenrijlffiche
succes in het Wisten van Galicië aan bij de Dunajec,
waar een overwinning werd behaald die verder naar
liet Oosten kon worden voortgezet en daardoor de
grootste strategische beteekenis van alle operaties in
dezen oorlog heeft gekregen. Het geheele Karpathen-
front der Russen werd; in de Mei-m&andi opgerold. De
tmode Russiscfee v«iedigiag»-Hnle was de San. Ook
de»'» heV" werd ?.«p vwscbiUvnde
pteahsca van het
weides, fivbttT <tea
'U.,.; *lsTd&» uit ét-KrS 4ft
icy. Wat dit laaste betreft, is hei van belaag op i&
merken, dat het leger van generaal ven Lmsingen niet
slechts een geddchte bedreiging van Ijanberg weixl,
maar bovendien de verbinding tusscheo. de beide Rus
sische legergroepen in midden- ero oost-Galidö had
verbroken. Hieruit volgt, dat er hier voor de Russen
veel op het spel stond en dat het voor hen van groot
gewicht is, dat mini offensief tot een gunstig resultaat
heeft geleid. Voorloopig hebben zij een acuut gevaar
voor Imberg afgewend, en diit is van te meer beteeke
nis, omdat, zooais wij dezer dagen reeds deden uitko
men, het Dultedi-Ocstenrijksche offensief van Przemysl
op Lemberg wcuig opschiet Met belangstelling mag
nu worden, afgewacht of de Russen in staat zijn, wan
neer de Duitsch-Oostenrijksche troepen strakjes terug-
keerea, hier tegenweer te blijven bieden, dan wel of
het hier een laatste, wanhopige poging is geweest,
waardoor de krachten totaal uitgeput zijn geraakt.
Te onaangenamer moet den Duitschera deze tegen
slag treffen, omdat zij in het uiterste noorden, bij
Schawli, onverwachter, tegenstand van de Russen heb
ben ondervoeden, en hebben moeten erkennen, dat een
omsingelingspoging daar mislukt is, terwijl hun daar
staande troepen wel eens groot gevaar kunnen loopen,
zelf afgesneden te worden.
De gang der krijgsverrichtingen op dit oorlogster-
rein is waarschijnlijk vooral van belang voor de hou
ding der nog onzijdige Balkan-staten. Van Italiaansche
zijde waarschuwt men al, dlat als Roemenië niet gauw
meedoet, het bij den vrede ook niets krijgt en volgens
Fransche berichten zouden Bulgarije en Roemenië een
gemeenschappelijke gedragslijn hjébbpn vastgesteld
zoowel bij handhaving der onzijdigheid als bij het
meedoen aan deu oorlog, maar in geen geval zou vóór
h ...i d.wi vtxxr hek inhalen vaa dm oogst,
rnj gewapend optreden te wachten zijn. Na dachten
ij, m ei lui van groot belang zoa zijn voor de nieuwt
bdpers der boodgeaotrtêo, cm Hcmgarije binnen te
v.;;fe« yr.o-ditt de oogst da&r binnen gehaald is teal
Ui» d&e/iU 'V tesaera matetteu. M&ax dit daargela-
van menscheifjkheid, de algemeen erkende opvatting j
van het volkenrecht en die oude vriendscton mei j
Duitschland".
Uitdrukkelijk verklaart hij, dat de „Lusitania" niet
was bewapend, dat zij geen dienst deed als transport
schip, dat. zij geen '-ding voerde die door de Ame*>
kaaasche wet is verboden (hierdoor wordt dus niet te
gengesproken dat er munitie of andere contrabande
aan boord was). Tenslotte verzekert hij, dat de regee-
ring der Vereemigde Staten gaarne bereid is haar be
middeling te verleenen en hij noodigt de Duitsche re
geering zelfs hartelijk uit op deze wijze van haar dien
sten gebruik te maken, ten einde het karakter en de om
standigheden van den zeeoorlog te wijzigen. Inder
daad zou er voor de neutralen, zooals wij reeds vaker
hebben betoogd, heel wat gewonnen zijn, indien aan
de Engelsche z.g.n. uithongerings-politiek en aan den
Duitsche z.g.n. onderzeeër-oorlog, die geen van bei
den de verwachte gevolgen hebben gehad, een einde
kwam.
Voor ona land zou een dergelijk besluit van het al
lergrootste gewicht zijn. Wij deelden gisteren mede,
dat ia bet Parijsche Petit Journal werd betoogd, dat
iedere uit ons land naar Duitschland verzonden zak
aacóappetös Frankrijk vijftig soldaten kost, dat alleen
:i gul brRaut; middel, hetwea cfca bo0%euoote&
;oor de ixxui stuit, aan dezen handel een einde kan
worden gemaakt, maar dat toch door achtereenvolgen
de maatregelen dit middel zal worden toegepast. De
Figaro schreef naar aanleiding hiervan: „Laden wij ho
pen, dat het geweldig karakter van het raiddel niet
lang meer de politiek der bondgenooten zal tegen
staan. Voor 50 Fransche soldaten in ruil voor een zak
aardappelen is beleefdheid te kostbaar."
Nu wordt wel verklaard, dat de Framehe regeering
nimmer de bedoeling heeft gehad zulke maatregelen te
nemen of tegen Nederland een dreigenden toon te la
ten hoeren en dat slechts eenige particulieren in deu
Haag door een hoogen toon een druk trachten uit te
oefenen op de openoare meening in Nederland, maar
het is duidelijk, dat bij Langeren duur van den oorlog
en bij voortzetting van de tot dusverre gevolgde me
thodes er voor ons land ernstig gevaar dreigen kan.
Ter zee werden getorpilleerd de Russische bark
„Thomasima", het Russische stoomschip „Danio", de
Zweedsche stoomboot „Otago", Officieel wordt uit
Weenen meegedeeld, dat een Oostenrijksche onder
zeeër een Italiaanschen in den grond geboord heeft.
Is dit juist en is er bijv. geen neinfout, dan zou dit het
eerste geval zijn, waarin de eene onderzeeër den ander
vernietigde.
Volgens een bericht uit Schiermonnikoog heeft men
uit de richting Borkum zwaar kanongebulder en
vuurstralen waargenomen.
De Oostenrijksch-Hongaarsche regeering heeft ge
protesteerd tegen de Italiaansche blokkade van Al
banië. Natuurlijk baat dit, evenmin als de vele andere
papieren protesten, die in de oorlogsmaanden reeds
verzonden zijn.
aö
i? maoearde B&Uom-ete-
esli&iiai zulten Mea afban-
het verschil van, de ondef-
ivs, m ti'.Miyvm zs&rt
gen, op welke wijze ze bij
lm,.-e die er op den x'aadselachtigen. Balkan
ou bei sp slaan, het meeste voordeel zuilen kunnen
Ixdisira. i'oor .hen geldt het sarcastische diplomaten-
woord, dat es neutraiffli zijn, die van verlangen bran-
ctea ooi den overwinnaar ter kuip te sndteal
Teu aanzien, van Servië zij nog even opgemerkt, dat
de Serviër» vooral ha oog vestigen op Albanië, waar
zij bkoetari en een havenplaats willen bezetten, naar
zij zeggen om een vrije verbinding met Italië te heb
ben.
De Ameriteaosche nota is thans bekend. Van haar
geldt het: Forti ter in re, suaviter in modo. De nota is
foraeh ven wezen, maar zacht van toon. Zoo zacht,
dat zelfs Reuter meldt, dat zij in veel vriendschappelij
ke: bewoordingen vervat is, dan werd verwacht en
dat zij lu velerlei opzicht gelegenheid biedt voor een
vriendschappelijk antwoord. Aan het Amerikaansche
ministerie werd verklaard, dat wanneer Duitschland in
gebreke blijft genoegdoening te geven voor de „Lusi-
tania", dit een verbreking van de diplomatieke betrek
kingen zou kunnen beteekeuen, doch vijandelijkheden
zouden alieen worden uitgelokt door daden van de zij
de van Duitschland, die het karakter van oorlogsdaden
vertoonen, d.w.z. door een herhaling van een aanval
op Amerikanen en Amerikaansche schepen. President
Wilson wil zekerheid hebben, dat herhaling uitgeslo
ten is, dat de Duitsche regeering recht en menschelijk-
heid zal betrachten. En daarom herinnert hij aan de
nota van 15 Mei, die gegrond was „op de beginselen
DF. GEVECÈÏTEH AAM DE GRENS.
Het Öosterljkscha legerberidit luidde gisteren.1;
Eergisteren m gisteren zijn al'te aanvallen van de
Italianen overal ufgesLagen. Eea kort geleden tegen
een deel van hei bruggehoofd van Görz' gerichte aan
val iiq> dood in het vuur van de Dalmaiische land
weer. Ever. vruchteloc» verliep een vijandelijke aanval
ten noord-rii vac Rouchin. De asiiüeriestrijd aan het
teonzoiroüt duurt voort.
Aan de ÏCarinthische grens werd gistermiddag een
krachtige aanval vaa óm vijand op Freikofel afgesla
gen, evenals een zwakkere aanval bij het Wolayermecr.
ïn Tirol nxisinkte een aanval van ei®; bij Cortina d'Am
pezzo binnengedrongen. Italiaansche brigade cp onze
stellingen bij Peuielstein. Een nieuwe aanval in deze
streek en nachtelijke gevechten bij Lanciro, eindigden
evenzoo met een terugtocht van den. vijand. Verder
hadden in het Tiroolsche grensgebied onafgebroken
artillerie-gevechten plaaia en voor ons;, wapenen gun-
tige schermutsciingen.
EEN ONDERZEEëR OEVECHT.
Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld: De Ita
liaansche onderzeeër „Medusa" is door een onzer on
derzeeërs in het noordelijk deel van d.e Adriatische Zee
getorpilleerd en in den grond geboord. De tweede of
ficier eu vier man zijn gered en krijgsgevangen ge
maakt.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Aan de beneden-Doebissa ten noordwesten van Ei-
ragola werden verschillende Russische aanvallen af
geslagen. Wij maakten daarbij 30'0 gevangenen. De po
sitie van de in Galicië strijdende Duitsche troepen is
onveranderd.
Het Oostenrijksche legerberic'ht meldde gisteren:
In zuid-oost-Galicië en de Boekowina zetten de ver
bonden legers met succes den aanval voort tegen de
nog ten zuiden van den Dnjester "fe-nd" P.uwmche
steijdkrachtm. De troepen van het. leger van generaal
Pflanzer-Ba'tin wierpen den vijand uü zijn stellingen
ten noorden van Ottynia bij Obertyn en Horodenka en
zijn in opmarsch naai' den Dnjestcr, waar de Russen
zich nog op den zuidelijkm oever traditen staande te
houden. Vlak ten oosten van Tsjemowiisj, op de eeni
ge plaats waar de Russen zich nog aan de Proeth
handhaven, sloegen onze troepen na een korten strijd
een aanval af. De toestand is verder ongewijzigd.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche middag-communiqué meldde gisteren:
In het Labyrinth gaan de Franschen voort de Duit-
schers terug te drijven. Ten oosten van het Labyrinth
veroverden we verschillende verbindingsgangen bij
den grooten weg van Atrecht naar Rijsei. in de buurt
van llebuterae vermeesterden de Franschen op 7, 8 en
9 Juni zes mitrailleurs, breidden zij hun ten noorden
en zuiden van het aanvalsfront op 7 dezer gemaakte
winsten uit en veroverden ze vele loopgraven. Zij
maakten hier honderd gevangenen.
Aan de Maashoogten, in het bijzonder bij Eparges,
had een heftig artillerie-gevecht plaats, waarbij de vij
andelijke batterijen tot zwijgen werden gebracht.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisieren:
Vijandelijke aanvallen ten noordoosten van den
Loretteheuvel, evenals herhaaldelijke aanvallen op on
ze stellingen noordelijk m zuidelijk vaa Neuvllle,
mis akten. Em gevecht cp korten afstand ia de loop
graven noordelijk van Ecurie duurt nog voort. Ten
zuidoosten van Hebuteme ea bij Beaumont werden vij
andelijke aanvallen gisteren en hedennacht afgeslagen.
De Franschen maakten slechts onbeteekenende vorde
ringen aan den weg Serre-Mailly.
De loopgraven, in Champagne veroverd op den 9en
dezer, beproefden de franschen ons gisteravond weder
te ontnemen. Met sterke strijdkrachten en over een
breed front grepen zij ons aan ten noorden van Le-
mesnil tot ten noorden van de hoeve Beau Séjour. De
aanval mislukte totaal, onder zeer zware verliezen
voor den vijand. Hernieuwde nachtelijke aanvalspogin-
gen werden in den aanvang onderdruk.
DE ACTIE AAN DE DARDANELLES
Een officieel Fransch bericht meldde gisteren: Wij
versterkten het terrein in den strijd van 4 Juni ver
overd. Op den uitersten rechtervleugel in het Kereve
Dereravijn hebben wij door kleine acties opnieuw
eenige voordeelen behaald,
Uit de verhooren der krijgsgevangenen blijkt, dat de
verliezen van den vijand aanzienlijk waren.
DE LUSITANIA-NOTA.
De Amerikaansche nota is in een zeer vastbesloten
toon gesteld, herhaalt op zeer ernstige en plechtige
wijze de voorstelling in de vorige nota gegeven en
zegt: Allereerst*was de „Lusitania" ongewapend en
vervoerde geen contrabande of troepen. De Vereenigde
Staten behoeven zich niet te schikken naar een procla
matie over een oorlogszone, met nadruk wordt ge
zegd, dat dit een verkorting zou zijn van de Ameri
kaansche rechten. De „Lusitania" was een schip, dat
in de eerste plaats bestemd was voor vervoer van pas
sagiers en had niets n et den oorlog uit te staan. Het
feit, dat mannen, vrouwen en kinderen zijn gedood in
omstandigheden, waarvan het voorbeeld in den mo
dernen oorlog niet kan worden gevonden, dat honder
den Amerikaansche burgers omkwamen, moet de aan
dacht van Duitschland vestigen op haar zware verant
woordelijkheid en op het noodzakelijk beginsel; waar
op de verantwoordelijkheid zr-si. Ite Vereenigde Sta
ten leggen er den nadruk ops dat zij voor niets minder
opkomen dan voor de heilige rechten der measchheid,
welke geen rageering mag veronachtzamen. Slechts het
bieden Van tegenstand door de „Lusitania" zou hebben
gerechtvaardigd, dat de commandant van den onder
zeeër de levens der passagiers zelfs in gevaar had ge
bracht. De Vereenigde Staten dringen aan. op het
handhaven van dit beginsei van internationaal recht;
zij concludeert», dat zij verwachten, dat Duitschland
maatregelen zal nemen om deze beginselen in practijk
te brengen, en de levens van Amerikanen, en Ameri
kaansche schepen te sparen en zij vragen de verzeke
ring, dai dit zal geschieden.
Naar uit Berlijn gemeld wordt, zal het vermoedelijk
twee: weken duren eer het Duitsche antwoord op de
Amerikaansche nota gereed zal zijn.
De persoonlijke vertegenwoordiger van Bernstorff,
Gerhard Meijer, die onderweg is, wordt niet voor de
volgende week te Berlijn verwacht. Hij zal dan naar
den Keizer in het veld moeten gaan om rapport uit te
brengen; voordat men kan overleggen over het ant
woord. In verantwoordelijke kringen te Berlijn is men
rustig en vastbesloten te beproeven langs minnelijken
weg een oplossing te vinden.
KORTE BERICHTEN.
Het Zweedsche stoomschip „Otago" is gisteren
getorpilleerd. De bemanning is te Shalds geland.
Het Russische stoomschip „Danio" uit Archan-
1 is gisteren in de Noordzee door een Duifcschen on-
ierzeeër getorpilleerd.
De Russische bark „Thomasina" is gisteren door
een onderzeeër getorpilleerd. De bemanning is gered
en te Queenstown aan land gebracht.
BINNENLAND.
EERSTE KAMER.
Er werd voortgegaan met de behandeling van het
wetsontwerp in zake de voorwaardelijke strafopschor
ting.
De minister van justitie, mr. Ort, verdedigde het
wetsontwerp. Hij ging na, welke theorie ons wetboek
De BURGEMEESTER der Gemeente ALKMAAR
brengt, overeenkomstig art. 51 der Kieswet, ter alge-
meene kennis, dat bij hem op DINSDAG 29 JUNI a.s.,
ter Secretarie dier gemeente, VAN DES VOORMID
DAGS 9 TOT DES NAMIDDAOS 4 UUR, kunnen
worden INGELEVERD OPGAVEN VAN CANDI-
DATEN VOOR HET LIDMAATSCHAP VAN DEN
GEMEENTERAAD, wegens periodieke aftreding van
de heeren:
J. CLOECK en A. FORTUIN, voor kiesdistrict I,
D. GOVERS Jz. en O. DE GROOT Jz., voor kies
district II,
N. GLINDERMAN en H. P. IBÏNK MELEN-
BRINK, voor kiesdistrict III.
Voor zooveel noodig wordt er aan herinnerd, dat
die opgaven moeten inhouden de namen, de voorlet
ters en de woonplaatsen der candidaten, en ondertee
kend zijn, wat betreft onderscheidenlijk het le, 2e en
3e kisdistrict, door ten minste 28, 26 en 21 kiezers, be
voegd tot deelneming aan de betrekkelijke verkiezing.
De tot invulling bestemde formulieren voor de be
doelde opgaven zijn van 15 Juni e.k. af ter Secretarie
dezer Gemeente kosteloos verkrijgbaar.
Alkmaar, den 12en Juni 1915.
De Burgemeester voornoemd:
G. RIPPING
van <±aia
Punten van behandeling s
1. Vaststelling der notulen van de vorige vergadering.
Mededeelingen. Ingekomen stukken.
2. Benoeming van een voorzitter van het gemeentelijk
werkloozenfonds. (Bijlage No. 58).
3. Benoeming van stembureaux voor dé aanstaande
raadsverkiezingen. (Bijlage No. 59).
4. Benoeming van een commissie voor het onderzoek
der gemeente-rekening over 1914.
5. Voorstel van B. en W. in zake het verleenen van
een tijdeiijken toeslag op het loon van sommige
gemeente-werklieden.
6. Behandeling van bezwaarschriften tegen aanslagen
in den hoofdelijken omslag, dienst 1914. (Bijlagen
XV, XVI en XVII).
7. Behandeling van het primitief kohier van den hoof
delijken omslag, dienst 1915.
van strafrecht huldigt, en betoogde dan, dat de theorie
van het wetsontwerp eenvoudig voortvloeit uit die van
het strafwetboek.
De criminaliteit is in het buitenland door het insti
tuut niet gestegen, waaruit zou blijken, dat ten onzent
nu zwaarder som van leed wordt toegebracht dan voor
d)e instandhouding van de rechtsorde noodig is.
De minister antwoordde verder de opmerkingen van
de heeren» Van den Berg en Bavinck.
Het ontwerp werd aangenoïnen met 32 tegen 9 stem
men.
Bij de behandeling van het ontwerp nopens de Maas
kanalisatie nam de heer Regout (R.-K., Noord-Bra
bant) uitdrukkelijk zijn beschuldiging van overrompe
ling, op 25 Maart geuit naar aanleiding van het voor-
stel-Van der Feltz tot schorsing van de behandeling,
terug.
Hij critiseerde verder de berekening van den minis
ter, dat de heek kanalisatie 100,000,000 zou kosten
en kwam tot een berekening onder de 50,000,000.
De heer Van der Feltz (V.-D., Drente) meende dat
het door hem bewerkte uitstel nuttig is geweest, ver
klaarde zich nu tevreden en zal gaarne voor het ont
werp stemmen, zich niet bindende voor het vervolg.
De minister van waterstaat de heer Lely, hield zijn
raming staande -*a herbaalde ook zijnerzijds, dat het
onivvorp niet vooruitloopt op de verder kanalisatie.
He. oaiwerp- Maaskanalisatie werd zonder hoofde
lijke stemming aangenomen.
Aan de orae was nu dé aanvullingsbegrooting we
re crifiseerdéhij vreesde voor een aanpassing van het
budgetrecht der' volksvertegenwoordiging.
Geloofde de minister werkelijk, dat het bij de on
derhandelingen met de groep alles zuivere koffie is
geweest? De 1 jpet. provisie was een voor ons land
ongekend hoog ajfer. Men is er nooit nabij gekomen.
Nu zegt men, dat die hooge provisie was gemotiveerd
om zekerheid te krijgen in deze buitengewone omstan
digheden. Goed, maar het eigenaardige is nu, dat de
zekerheid verdwenen is, want op gezag van een dés-
kundige hield spreker vol, dat het Consortium het zelf
in zijn macht heeft de koers der staatsleening beneden
98 pet. tebrengen. De zaak is, dat van de overmachtige
positie van het kapitaal in deze zaak misbruik is ge
maakt en dat de minister niet de stevigheid heeft ge
had om er tegen in te gaan. De minister heeft zich
geenszins echuldig gemaakt aan onbetamelijke dingen,
maar hij is te bang geweest en spreker oopte, dat de
minister niet meer zoo zal optreden. Een motie van
afkeuring achtte spreker ongemotiveerd, maar hij ziet
ook geen reden den minister een pluim op den hoed te
steken.
De heer Polak (S.-D. Friesland) vreesde bij verhoo
ging der prijzen van den levenmiddelen de stijging der
kindersterfte. Spr. vroeg de regeering zich niet enkel
te bepalen tot bruinbrood. De kosten hierdoor waren
te vinden geweest in een bijzondere belasting. Vervol
gens behandelde spr. de werkeloosheid waarmede het
nog niet zoo'n vaart is geloopen als men wel gevreesd
had. Nogmaals werd er door hem de aandacht op
gevestigd, dat gemobiliseerden, die van hun klein ver
lof gebruik maakten, zonder dat het hun vooraf werd
medegedeeld, geen werkeloozen ondersteuning krijgen.
De heer Bergsma (U.-L. Friesland) wees erop, dat
het voor de regeering noodig was te handelen. Erger
lijk vond spreker het, dat in dezen tijd enkelen grove
winsten maakten.
De Minister van Landbouw enz., de heer Posthuma
m
2£$
vjj ijk.£ï?*::C')iT-.C,
tC.fjÜ VttJl <ikj Clv
U >mJI
