DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
i en Oost
rile.
Van hat oostelijk oorlogsterrein.
Van let westelijk oorlogsterrein.
Inmaakcursus
O o r 1 o
Alkmaarsche Huishoud
en Industrieschool.
Uitkeering vergoedingen
MILITIE en LANDWEER.
No. 133
Honderd en zeventiende jaargang.
1915
m t
MAANDAG
14 JUNI
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar !O?80; franco door het geheele Rp f L
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
ketters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
BELGIE.
YARIA.
NEDERLAND.
Hl
ALKMAAR, 14 Juni.
De bovenloop van den Dnjester is thans het tooneel
van den hevigsten en belangrijksten strijd geworden.
Men heeft er vermoedelijk niet veel aan, wanneer wij
mededeelen, dat deze gevechten worden geleverd van
Drohobycz tot Horodenko en daarom zullen wij der
gelijke vreemdklinkende plaatsnamen verder maar
zooveel mogelijk weglaten en enkel slechts opmerken,
dat deze twee plaatsen in rechte lijn evenver van el
kaar verwijderd zijn als Alkmaar en Middelburg. De
gevechten op dit meer dan 200 kilometer lange front
vormen te zamen een'slag, die wel als Dnjester-slag
bekend zal worden en van zeer groote beteeken is is.
Winnen de Duitschers en Oostenrijkers hem, dan is
het waarschijnlijk, dat de Russen geheel Galicië moe
ten ontruimen, winnen de Russen hem, dan is het mo
gelijk, dat zij de tegenstanders weer achter de Karpa-
th&ii i.ragdrijven. Daar gaat het dus om. Maar hoe
staat het er nu mee? Het ligt voor de hand, dat de
afzonderlijke gevechten niet allen hetzelfde resultaat
opleveren, dat op de eenc plaats de eeae partij wint
en op een andere de tegenpartij. De Russische en
Duitsch-Oostenrijksche communiqué's geven blijkbaar
een geheel verschillend beeld van den strijd, maar
bij onderlinge vergelijking krijgt men een overzicht
van den stand, waarbij men vooral rekening dient te
houden met den strategischen invloed van successen,
d.w.z. of deze zich ook op andere gedeelten van het
front doen gelden, dan wel plaatselijk karakter dra
gen.
Zooals men weet gingen de Duitsch-Oostenrijksche
troepen den 7en Juni bij Zurawno over den Dnjester,
teneinde een aanval te doen op het Russische front aan
de overzijde. Wel werd het doel bereikt, maar er kwa
men nieuwe Russische strijdkrachten opzetten, die de
tegenstanders weer over den Dnjester wierpen. Thans
hebben de Duitsch-Oostenrijksche troepen echter Zu
rawno weer veroverd.
Teneinde den Russischen druk op dit gedeelte van
het front te doen verminderen, zijn verder oostelijk
Duitsch-Oostenrijksche troepen, die tusschen Proeth
en Dnjester stonden, over deze laatste rivier getrok
ken. Niet onwaarschijnlijk hebben deze troepen ook
wel tot taak, de Russen zoover mogelijk van Roemenië
af te houden zij hebben dan een strategisch en een
politiek doel. Waar de Duitschers en Oostenrijkers
weer het 9 Juni genomen Staüislau hebben te verdedi
gen tegen aanvallen, blijkt, dat die druk van emstigen
aard is. De laatste Russische communiqué's zeggen
ons minder dan de Duitsche en Oostenrijksche, doch
het zou dwaasheid zijn op groqd daarvan nu reeds
het verloop van den Dnjester-slag te willen aangeven.
Ook op andere punten wordt hevig gestreden. Zoo
ten Oosten van Przemysl, waar de Duitsch-Oostenrijk
sche troepen na de inneming dezer vesting in ander-
halven dag 25 K.M. vooruitkwamen, maar toen tot
.stilstand werden gedwongen en. ten Noorden van die
stad bij Siniawa, welken overgang aan den San zij
moesten prijsgeven, doch nu heroverd hebben. Ook in
Noord-Polen heerseht meerdere actie. Ten Noorden
van Prasnysz vallen de DuiiocLtrs aan, ten Noor
den daarvan beschieten ze opnieuw de vesting Osso-
wieisz met hun zwaar belegeringsgeschut en ten Zui
den van Warschau zijn ze aan de Rawka door een
stelling der Russen gebroken.
In het Westen worden thans vooral artillerie-ge
vechten geleverd, blijkbaar can, zooals de Times on
langs ztide, de harde buitenkorst van dé verdedigings
lijn te verbreken en dan de infanterie een storm-aanval
te laten. doen. Misschien echter is er geen sprake van
een inleiding van een nieuw Duitsch offensief en moe
ten de zware kanonnen enkel beletten, dat de nieuwe
stellingen der Franschen worden versterkt.
Van de andere oorlogsterreinen valt niets te mel
den. Alleen zij aangestipt, dat men den Serviërs we
der een nieuw offensief toeschrijft de typhus zou
zijn overwonnen, de cholera geen gevaar meer vormen
en het leger zou in staat zijn opnieuw op te rukken.
Ter zee werden een Engelsch kolenschip, de
„Crownsfindia", en een Noorsch zeilschip, de „Belly-
lade", getorpilleerd.
Fransche bladen zetten hun onvriendelijkheden je
gens ons land- wegens het uitoefenen van een volko
men geoorloofden handel met Frankrijk's tegenpartij
voort. De heer Clémenceau spreekt nu reeds van de
Nederlandsche Overzee-Trust-Maatschappij als van
een „truc" onlangs werd diezelfde maatschappij,
welke enkel ten bate van den Nederlandschen handel
is opgericht, door Duitsche bladen verdacht gemaakt.
Veel wordt er verder geschreven over de Amerikaan-
sche nota aan Duitschland. De heer Bryan heeft ver
klaard, dat zij na zijn aftreden belangrijk is gewijzigd,
maar dat de wijziging niet voldoende was, om de in
trekking van zijn ontslag te rechtvaardigen Waarom
dit ontslag genomen is, is intusschen altijd nog niet
duidelijk.
Van Duitsche zijde wordt verzekerd, dat met het be
antwoorden dezer nota spoed zal worden gemaakt,
maar dat zelfs nog niet bij benadering kan worden
vastgesteld, wanneer dit antwoord gereed zal zijn.
DE GEVECHTEN AAN DE GRENS.
Het,Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
Aan den Isonzo, met name bij Pdava, werden in de
laatste twee dagen, ernstige gevechten geleverd. De
pogingen, Vrijdag docr de brigade van Ravenna be
proefd om de hoogten, aan den oostelijken oever te ne
men, eindigden met den terugtocht van dezen vijand.
Gisteren in den vroegen ochtend, trokken de Italianen
opnieuw de rivier over. Na heftige gevechten gelukte
het onzen troepen den vijand, die voortdurend verster
kingen ontving, terug te weiden en onze eigen posit-
ties, waarvoor vierhonderd lijken van Italianen liggen,
krachtig te handhaven. In het grensgebied van Ka-
rinthië en Tirol duren de artillerie-gevechten voort.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier berichtte gisteren:
Ten noordwesten van Schawli maakten onze troepen
goede vorderingen met hunne aanvallen. Kuze werd
stormenderhand genomen. Vijandelijke tegenaanvallen
werden afgeslagen. Wij namen officieren en 3350 man
gevangen en maakten acht machinegeweren buit. Ten
zuidoosten van den weg Marjampol-Kowno zijn op
nieuw gevechten begonnen tegen de van het zuiden
aangevoerde Russische versterkingen. Ten noorden
van Prasnysz werden nog 150 krijgsgevangenen ge
maakt
Op onzen inval in de vijandelijke linies ten zuiden
van Bolimof volgden 's nachts tegenaanvallen der
Russen, die alle afgeslagen werden. De genomen stel
lingen zijn thans voorgoed in onze handen. Wij
maakten op dat punt 1660 man krijgsgevangen en
veroverden acht kanonnen (waaronder twee zware) en
negen machine-geweren.
Het bruggehoofd van Sieniawa werd gisteren weder
genomen. De vijand liet meer dan 5000 gevangenen in
onze handen. Nachtelijke tegenaanvallen van den vij
and mislukte. Ook ten oosten van Przemysl begint het
gevecht weder. De troepen van generaal Linsingen
hebben Mlvniska* genomen. Met den aanval op Zydec-
zow gaat het vooruit.
Te Weenen werd gisteren officieel bekend gemaakt:
Op het Russische oorlogsterrein in zuid-oostelijk
Oalicië winnen onze troepen, uitmakende het leger
van generaal Pflanger, voortdurend zegepralend veld.
Na hardnekkige gevechten werden gisteren Tysmlen-
ce, Flumach en de hoogten in het noorden van Oles-
zer genomen. In het zuiden van. Czemelicu wordt ge
streden. Nieuwe aanvallen der Russen tegen Kalesze-
zyki werden bloedig afgeslagen.
Onze troepen wierpen, over de Rijksgrenzen voort-
nikkend. ie de Boekowina de Russen terug uit de ster
ke posities, die zij Langs de grenzen na lange voorbe
reidingen hadden opgesteld. Bij de achtervolging wer
den talrijke plaatsen in Bessarabië bezet, waarbij gis
teren 1560 krijgsgevangenen in onze handen vielen.
Aan de BovenrDnjester traden de Duitsch-Oosten
rijksche troepen met succes op in de richting van Zy-
daczof, waar nog sterke Russische krachten aan den
zuidelijken oever der rivier stand houden.
In centraal-Oalicië had de aanval der Oosfenrijk-
Hongaarsche en Duitsche troepen, ten gevolge dat Sie
niawa in bezit werd genomen en dat, na. het afslaan
van krachtige tegenaanvallen van den vijand, tal van
steunpunten ten noordoosten van de stad werden be
stormd. Daarbij maakten wij 3500 Russen krijgsgevan
gen. Voor het overige bleef de totestand onveranderd.
DE STRIJD IN BELOIë EN N.-FRANKRIJK.
Het Fransche middagcommuniqué meldde gister
middag: Te Lorette trachtten de Duitschers in den
geheelen sector ten Oosten van Noulette-Ecurie door
een voortdurende beschieting de versterking te beletten
van de stellingen, die de Franschen veroverd hebben.
In antwoord daarop schoot de Fransche artillerie op
de Duitsche loopgraven en batterijen.
De Franschen hebben zich meester gemaakt van het
station Souchez.
In het Zuidelijk gedeelte van het Labyrinth heeft een
hevig gevecht met granaten plaats. Ondanks de hard
nekkige aanvallen der Duitschers hebben de Franschen
behouden hetgeen zij in de afgeloopen dagen hebben
gewonnen.
In de streek van de hoeve Toutvent ten zuidoosten
van Hébuteme, deden de Duitschers hedenochtend een
tegenaanval, die zonder moeite werd afgeslagen.
an het overig gedeelte van het front valt niets te
vermelden, behalve vrij hevige gevechten in den sector
ten oosten van Reims en op het front Perthes-Beausé-
jour.
ACHT SPIONNEN TERECHTGESTELD.
Naar het Wolff-bureau meldt, zijn te Luik acht spi
onnen terechtgesteld. Sindt het begin van den oorlog
hebben, zoo wordt verder gemeld, onze vijanden een
groot aantal spionnen in dienst, die in Duitschland
en in het door onze troepen bezette gebied berichten
verzamelen en aan zekere centrale bureaux afleveren.
Men heeft hier te doen met een wijdvertakte organisa
tie, die in alle onderdeden buitengewoon goed werkt.
Reeds langen tijd was het den Duitschen autoriteiten
bekend, dat zich in verschillende plaatsen in Neder
land spionnage-centralen bevonden, wier bezigheid
het hoofdzakelijk was, in België onderzoekingen te
doen. Kortgeleden is het nu gelukt de geheele organi
satie, die haar zetel te Maastricht heeft, op het spoor
te komen en onschadelijk te maken. Niet minder dan
17 spionnen werden gearresteerd en aan het gerecht
overgeleverd. Er is geconstateerd, dat déze spionnen
van uit België onafgebroken hun leiders te Maastricht
berichten over troepenverplaatsingen op de Belgische
spoorlijnen deden toekomen. Daarbij gingen zij zoo
handig te werk, dat zij hun medtedeelingen op speciale
lijsten schreven, die slechts door middel van een ge
heimen sleutel te lezen waren.
Het militair gerechtshof te Luik velde over deze
spionnen, die een volledige bekentenis aflegden, reeds
den 5en Juni vonnis. Elf beklaagden werden ter dood,
de zes andere te zamen tot 77 jaar tuchthuisstraf ver
oordeeld. Den 7en Juni werden acht van de veroor
deelden gefusilleerd. Betreffende de drie laatsten moet
nog een beslissing vallen, in zake het verzoek om gra
tie. Met dit onschadelijk maken van 17 agenten is de
vijandelijke spionnage een gevoelige slag toegebracht.
De even snelle als strenge rechtspraak van het Duit
sche militaire hof zal het tot verraad overhellende deel
van de bevolking, van België hopenlijk een heilzamen
schrik ingeboezemd hebben.
STUIVERTJE WISSELEN.
De Maasbode vertelt het volgende grapje:
Wanneer ten slotte het heele Duitsche leger in Rus
land, en het heele Russische leger in Duitschland ge
vangen is, dan zullen die twee legers elkaar opnieuw
den oorlog verklaren, om langs denzelfden weg weer
in hun eigen land terecht te komen. En dan is alles
weer zooals het geweest is.s Op dezelfde manier zul
len ook de overige oorlogvoerende naties te werk
gaan.
KORTE BERICHTEN.
Het Engelsche stoomschip Leuctra is bij Alde-
burgh (ten N. van Harwich) Zaterdag döor een Duit
schen onderzeeër getorpilleerd. De bemanning van 28
koppen zou gered zijn.
Ter hoogte van Kinsale, is een trawler van Lowe
stoft In den grond geboord. De bemanning is 24 uren
zonder voedsel in de sloepen geweest.
Te Moskou hebben anti-Duitsche opstootjes
plaats gehad, waarbij winkels en huizen vernield wer
den. De ongeregeldheden zijn het gevolg van den haat
opgewekt door de Duitsche wijze van oorlogvoeren,
meer in het bijzonder het gebruik van vergiftige gas
sen.
Generaal de Wet hesii Vrijdag zijn bekentenis
van schuld aan oproerigheid herroepen. Het hof te
Bloemfontein, dat hem niet in een nadeelige positie
wilde brengen, heeft deze herroeping aanvaard.
De gerchtelijke vervolging tegen de Londensche
Times wegens de 'bekende mededeeling over het oproe
pen van alle reserves in Frankrijk is gestaakt
De directie der Wurtembergsche Staatsspoorwe
gen heeft aan haar personeel met een inkomen van
minder dan ongeveer 800 per jaar een oorlogstoela
ge verleend. Ongehuwden en gehuwden zonder kin
deren zijn hiervan uitgesloten.
Te Langenschwarz in Oostenrijk heeft een gewel
dige brand gewoed waarbij 42 huizen in de asch wer
den gelegd. Er zijn drie lijken gevonden.
Terwijl werklieden bezig waren de bestrating van
een straat in Londen te teren, viel een gloeiende kool
uit het fornuis en veranderde de geheele straat in een
vlammenzee. De brandweer kon het vuur slechts mees
ter worden door massa's zand op het brandende teer
te werpen.
De Engelsche trawler ^ly mout ff' is gisteren
door een Duitschen onderzeeër in den grond geboord.
De bemanning is gered.
De Engelsche trawler „Waago", van Orimsby, is
Zaterdag in de Noordzee in den grond geboord aoor
een Duitsdien onderzeeër. De bemanning werd ge
red.
Tot nu toe zijn in het Fransche leger wegens be
toonde dapperheid reeds 33000 oorlogskruisen toege
kend.
Twee Oostenrijksche vliegers hebben Zaterdag
bommen geworpen op de Italiaansche steden Moladi-
bari en Polignano, waar een vrouw gedood en een
kind gewond werd, en op Monopoli, waar een vrouw
licht gewond werd. De bevolking bleef kalm.
Aan den rand van de Alb, vooral in de steden
Ebingen en Balingen (Wurtemberg), werd gistermid
dag te 3 uur 15 een vrij hevige aardstoot waargeno
men, die echter, voor zoover bekend is, nergens belang
rijke schade heeft aangericht.
VRIJ VERVOER VOOR MILITAIREN.
De Minister van Oorlog heeft nieuwe bepalingen
gegeven voor het vrij vervoer van militairen en waar
in de bepaling voorkomt dat hij die zondter wettige
redenen te laat van verlof terugkeert, de kosten voor
de terugreis moet vergoeden en hij die zijn bewijs ge-
Bij genoegzame deelneming zal een
gegeven worden van 6 lessen,
2 lessen per week.
Prijs f 6, per cursus.
Aangifte Dinsdag 15 en Vrijdag
18 Junivan 2—4 uur, in het Bur
gerweeshuis.
De Directrice
J. F. BEÜMER.
De Burgemeester van Alkmaar brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de uit
betaling der vergoedingen, loopende over
liet tijdvak van O Jnni tot en met 15 Jnni, zal
plaats hebben ten Stadhnlze op Woensdag
16 Jnni a.s., voor zooveel de LMDWEEB
aangaat van 10—11 en voor zooveel de M1XJ-
TIE betreft van 11—12 uur.
Alkmaar, 14 Juni 1915.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat heden
op de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het
aan hen ingediende verzoek met bijlagen van P.
MEURS Pz., graan- en meelhandelaar te Schagen,
om vergunning tot het uitbreiden van een graan-
schoonderij, door het bijplaatsen van een electro-motor
van 18 P.K., een poetsmachine en een spitsmachinc
in het perceel Luttik Oudorp, Wijk C, No. 69.
Bezwaren tegen deze uitbreiding kunnen worde
ingediend ten raadhuize dezer gemeente, mondelin
op Zaterdag 26 Juni e.k., 's voprmiddags te elf ui
en schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedurende drie
dagen vóór geraelden dag kan de verzoeker en hij,
die bezwaren heeft ingebracht, op de secretarie dezer
gemeente van de terzake ingekomen schrifturen
kennis nemen.
Alkmaar, 12 Juni 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Q. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat heden op
de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het aan
hen ingediende verzoek met bijlagen van D. HAAS
BROEK ZOON, loodgieters aldaar, om vergun
ning tot het oprichten van een loodgieterswerkplaats
in het perceel Luttik-Oudorp Fnidsen, wijk (3, No.
97/74.
Bezwaren tegen deze oprichting kunnen worden
ingediend ten raadhuize dezer gemeente, mondeling
op Maandag/28 Juni e.k., 's voormiddags te elf uur
en schriftelijk vóór of op dien tijd. Gedurende drie
dagen vóór geraelden dag kan de verzoeker en hij,
die bezwaren heeft ingebracht, op de secretarie dezer
gemeente van de terzake ingekomen schrifturen
kennis nemen.
Alkmaar, 14 Juni 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
heel of gedeeltelijk zoek maakt of wijzigt, ongeacht
den straf welke hem daarvoor wordt opgelegd, gedu
rende den tijd van twee maanden het voorrecht van
vervoer voor rijksrekening verliest.
ART. 98.
Gistermorgen is de hoofdredacteur van de Tel. door
den rechter-comniissaris gehoord naar aanleiding van
de publicatie van het ingezonden stuk, getiteld:
„Duitsche spionnage", waarin een passage voorkwam
die vermoedens deden rijzen als zou deze zich hebben
schuldig gemaakt aan overtreding van art. 98 Wetboek
van Strafrecht.
UITVOER VAN BOTER.
Het Rijks Centraal Bureau voor den uitvoer van bo
ter brengt ter kennis van belanghebbenden, dat aan
exporteurs van boter in blik naar overzeesche gewes
ten dispensatie van het verbod van uitvoer kan wor
den verleend en wel voor ten hoogste 50 pet. van de
hoeveelheid boter in blik, welke gedurende het tijdvak
van 1 Mei 1913 tot en met 30 April 1914 door hen is
uitgevoerd.
Zij, die hiervan gebruik wenschen te maken, gelie
ven zich te richten tot genleld Bureau, Nieuwe Uitleg
29a te 's-Gravenhage (St.-Ct.).
CONTRABANDE AANGEHOUDEN.
Rijksambtenaren, die aan het station Simpelveld, een
COURANT.