wik ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van M oostelijk ooilogsterrein.
ïan bei westelijk ooilogsterrein.
Van tiet zuidelijk oorlogsterrein.
No. 143
Honderd en zeventiende jaargang.
1915
'M
Ifeonnemetenjs p 3 wrfea f 0.80, f?; jj. post f 1fidwitenljeprijs 111 cl. p. regel pote letters naar plaatsruimte. Brieyen fr. K. V. Boek- en Handelsdrukkerij y.h. HERffls. COSTER 4 ZOON, Voordam C9. Telefoom 3.
DINSDAG
22 J NI
€3
€3 X®
Ter zee.
YARXA.
NEDERLAND.
0
ALKMAAR, 22 Juni.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de minister van fi
nanciën Mc. Kenna medegedeeld, dat er tegen een rente
van 4.5 pet. een onbegrensde leening zal worden uit
gegeven, waarvoor stukken van 3, 300, 1200
worden beschikbaar gesteld), zoodat alle maatschappe
lijke klassen er aan kunnen deelnemen. De minister
deed een beroep op de vaderlandsliefde, opdat het En
gelsche volk zijn reusachtige middelen zou gebruiken
om den oorlog met een gunstigen uitslag te doen ein
digen, en verklaarde, dat de regeering honderden mil-
l'ioenen moet ontvangen, niet slechts om een eind aan
dien oorlog te maken, maar ook opdat Engeland's fi-
nancieele voorrang daarna gehandhaafd kan blijven.
Een deel van het geld. zal waarschijnlijk bestemd
zijn voor Italië. Men weet, dat Engeland na de oor
logsverklaring dit rijk aan vijf milliard lire zou hel
pen, mits dan Italië ook voor de Engelsche belangen
zou willen vechten. Op een financieele conferentie te
Nice schijnt er iets te hebben' gehaperd en tot dusverre
vechten er Italiaansche troepen noch op het Westelijk
oorlogstooneel nóch aan de Dardanellen, maar strijdt
Italië op eigen houtje fcgea Oostenrijk. Geruchten,
volgens welke Italië nu spoedig dm oorlog sou ver
klaren aan Turkije, m. a. w. aan de Dardanellen-actie
zou deelnemen, schijnen er op te wijzen, dat Italië van
Engeland! au „de zi 3 veren kogels'" zal ontvangen,
waaraan hei zoc/a. groote behoefte heeft En dan zal
Engeland ook verder zorgen voor het geld en de muni
tie in de Engelsche pers wordt nog eens weer be
toogd, dat dte man, die in de fabriek werkt, minstens
zooveel als of zelfs meer doet dan de soldaat in het ge
lid, hetgeen zooveel wil zeggen, dat de bondgenooten
op verdere troepen-transporten nu maar niet meer be
hoeven te rekenen. Met het geld1 kunnen misschien ook
nog andere neutralen gewonnen worden, Griekenland
zou goede diensten kunnen bewijzen aan de Dardanel-
len-actie en Bulgarije zou, als het dadelijk van leer
trok, Turkije prachtig in den rug kunnen aanvallen.
Geld is echter wel den zenuw van den oorlog, maar
niet van de oorlog-voering. Engeland zelf heeft dit on
dervonden, vooral bij zijn legerorganisatie en uitrus
ting, zijn bondgenooten merken het in nog meerdere
mate en het aanschouwen van een dergelijk verschijn
sel maant de neutralen ongetwijfeld tot groote voor
zichtigheid, hoe verlokkend de klank van het Engel
sche geld ook moge zijn.
Men heeft in Berlijn alweer gevlagd. Doch de vlag
gen moesten weldra weer ingehaald worden, want het
gerucht over het hernemen van Lemberg bleek onjuist.
De stad' zal wel spoedig veroverd1 worden, maar het
voorbarig vreugdebetoon over het hernemen van een
Oostenrijksche stad door de Duitschers en Oostenrij
kers is teekenemd.
Een ingrijpende verandering is er op dit oorlogster-
réin zoo min als op een der andere voorgekomen na
ons vorig overzicht.
Aanteekening verdient het, dat de Franschen in
Lotharingen over een front van 1500 Meter een loop
graaf namen en in de Vogezen aan de Fecht bij het
veroverde Metzeral hun succes voortzetten, w. z.
dank zij hun meerderheid in aantal, stukje voor stukje
deeleu van de sterke Duitsche stellingen veroveren,
deze beknabbelen, zonder ze ie kunnen splijten of in
elkaar slaan.
Naar era Times-correspondent meldt, is. er geen
dag voorbij gegaan, dat er niet voor een millioen
francs aan granaten op de L ifsrfje linie geworpen is.
Een Reuterberichi uit Nieuw-York betreffende het on
derhandelen over een nieuwe Fransche kening van
187,5 millioen dollars voor den aankoop van munitie
klinkt dan ook geenszins onaannemelijk.
Het laatste f ransche legerbericht meldt nog, dat
vliegers ten noorden van Atrecht er in geslaagd zijn
vier loodsen in brand te steken en twee vliegmachines
en een ballon te treffen.
Omtrent deu jong gestorven vliegenier Wameford,
een Canadees, die in de lucht een Zeppelin overwon,
wordt gemeld, dat zijn stoffelijk overschot in Engeland
zal worden ter aarde besteld. Op de kist is namens den
gouverneur van Parijs'een bloemstuk in den vorm van
een vliegmachine neergelegd, aan den eenen vleugel
daarvan is het Victoria-kruis, aan den anderen het
kruis van het Legioen van Eer bevestigd. Aan het
bloemstuk is een' driekleurig lint bevestigd met het op
schrift: „Door den Koning geëerd, door het rijk be
wonderd, door allen betreurd".
Aan de Haagsche Nieuwe Courant ontleenen we ten
slotte de mededeeling, dat Calais niet meer wordt ge
rekend tot de legerzöne, hetgeen allereerst beteekent,
dat de bondgenooten niet meer vreezen, dat de Duit
schers zullen doorbreken langs den Yser of bij Yperen.
In de tweede plaats stelt dit besluit in uitzicht een kor
toren verkeersweg tusschen Engeland en Frankrijk.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisterenIn de
streek ten noordwesten van Schawli, ten oosten van de
Boven-Doebissa, mislukten verschillende, door sterke
strijdkrachten ondernomen, aanvallen der Russen. Ra-
varoeska is in onzen handen. Ten westen van Rava-
roeska werd de vijand gisteren door de Duitsche troe
pen aangevallen en teruggeworpen.
Op 19 en 20 Juni werden op het gevechtsterrein
tusschen Janof en noordwestelijk van Magirof onge
veer 9500 Russen gevangen genomen. Acht kanonnen
en 26 mitrailleurs werden er buit gemaakt.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
De troepen der bondgenooten zijn bij de vervolging
tot voor Zolkiew, tot dicht bij Lemberg en ten zuiden
van die stad tot aan de Szezerek-beek doorgedrongen.
Op de in deze linie staande Russische troepen werden
overal aanvallen gedaan. Bij Mikolajew en Zydoc-
zow aan de Dnjester houdt de vijand stand.
De troepen van het leger van Pflanzer-Baltin sloe
gen hevige aanvallen van de Russen af ten zuidwesten
van Po tok Zloty bij Zaleszyki en in het Bessarabisch
grensgebied, wederom met groote verliezen voor den
vijand. Overigens is die toestand onveranderd.
DE DUITSCHE KEIZER IN GALICIë.
Een officieel bericht uit Berlijn meldde gisteren dat
die Dui tsche Keizer bij het Beskidenkorps den strijd om
de Orcdek- linie, ten Westen van Lemberg, bijwoonde.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche communiqué meldde gistermiddag
Van het Fond-ue-Buval vielen wij aan in de richting
van Souchez en ontnamen den vijand verschillende
loopgraven, waardoor wij naderden ten N.-W. van
het dorp. De artilleriestrijdi duurde dén geheelen nacht
van 20 op 21 Juni voort. Bij Dompierre werd een
Duitsche aanval, voorafgegaan door de ontploffing
van drie mijnen, döor de Fransche troepen afgeslagen.
Ten westen van de Argonnen sloegen de Fransdien
een hevigen aanval van dien' vijand af, waarbij gevan
genen werden gemaakt. Aan de Maashoogten ontna
men de Franschen twee linies aan den vijand; daarbij
werden 70 gevangenen gemaakt, onder wie twee offi
cieren. Wij behielden onze geheele winst, ondanks de
hevige vijandelijke tegenaanvallen. In Lotharingen, bij
Reilloo, namen de Franschen een voorste loopgraven-
linie vani den vijand over een front van 1500 meters.
Tegen het einde van den Zondag beproefde een krach
tige vijandelijke colonne een tegenaanval, die echter
werd uiteengeslagen.
Fransche verkenningen kwamen tot in de nabijheid
van Chazelles en Gondrexon, bij Reinabion, daar de
vijand het gevechtsterrein had verlaten. Alle Duitsche
loopgraven, die de Franschen bezetten, zijn vol lijken.
In het gebied van Bonhomme namen de Fransdien
stormenderhand den oostelijken uitlooper van den
kruisberg; zij gingen vooruit op de naburige hellin
gen en bereikten den rand van het dorp Bonhomme.
In het dal van de Fecht gaan dé Franschen steeds
vooruit; zij zijn voorbij het kerkhof van Metzeral.
Een handgemeen had plaats in het zuidwesten daar
van, waarbij de Franschen eveneens veld wonnen, en
150 gevangenen maakten, onder wie 4 offideren en 11
onder-officieren.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Op het front benoorden Atrecht beperkte de vijand
Zich voornamelijk tot artillerievuur. Slechts ten noor
den van Souchez had een infanterie-aanval plaats, die
echter werd afgeslagen. Ten westen van Soissons
mislukten enkele nachtelijke aanvallen der Franschen
op onze stellingen ten westen van Moulin-Sous-tout-
Veiit
Aan den westelijke» rand van het Argonaenwoud
gingen wij tot den aanval over. De Wurtembergers
en de Noordduitsche landweer bestormden over een
front van 2 K.M. eenige achter elkaar liggende verde
digingslinies en brachten den Franschen bij hunne
vergeefsche tegenaanvallen zware verliezen toe. De
buit in die gevechten bedraagt 6 officieren, 623 man
als gevangenen, drie machine-geweren en 3 tnijnwer-
pers.
Op de Maashoogte richtten de Franschen tegen on
ze stellingen aan de Grande Tranchée, ten westen van
Eparges des avonds sterke aanvallen, die echter ten
westen van den straatweg in ons vuur mislukten. Ten
oosten van den straatweg drong de vijand in een deel
onzer stellingen; uit enkele daarvan is hij reeds weer
verjaagd. 70 Gevangenen vielen ons in handen.
Ten O. van Lunéville trokken wij onze, voorbij
Gondrezon vooruitgeschoven voorpostenlinie voor
overmachtige vijandelijke afdeelingen op de hoofdstel
ling terug, die ten N.-O. van de plaats gelegen is.
In de Vogezen werden vijandelijke aanvallen in het
Fecht-dal en ten zuiden daarvan bloedig afgeslagen.
Des nachts ontruimden wij ter vermijding van noodte-
looze verliezen, Metzeral, dat door dte Fransche artil
lerie in puin geschoten was.
DE GEVECHTEN AAN DE ITALIAANSCH
OOSTENRIJKSCHE GRENS.
Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld:
In den nacht van 19 op 20 Juni sloegen onze troe
pen bij Plava wederom twee aanvallen der Italianen
af. Hier verscheen een Italiaansch officier met een
witte vlag. en een trompetter, teneinde een verzoek
aan den brigade-commandant over te brengen. Daar
deze personen echter geen schriftelijke volmacht als
parlementairs bij zich hadden, werden zij krijgsge
vangen gemaakt.
In het gtebied ten noordwesten van Krn werd de
vijand uit een pas-stelling verdreven. Onze zware
artillerie nam met succes deel aan een gevecht in
het gebergte aan de Karrnthische grens.
In het Tirool'sche grensgebied gebeurde niets van
belang. Het vuur van de Italiaansche zware artillerie
bleef zonder uitwerking op onze versterkingen.
Op 19 Juni werden de tank en de havenwerken
van Monopoli met succes beschoten door een tor
pedoboot en werden de stations van Bari en Brindisi
door onze hydroplanes met bommen beworpen en
beschadigd.
De Italiaansche generale staf meldde gisteren
Regenachtig en mistig weer belemmerde en ver
traagde den 20en Juni de operaties in het berg
achtig gedeelte van het oorlogsterrein. Toch was
het in de streek van de Monte Nero mogelijk de
door ons bezette gedeelten uit te breiden en te ver
sterken door liet veroveren der posities, welke de
omgeving van Plezzo beheerschen.
Aan de Isonzo sloegen wij twee tegenaanvallen
af, door den vijand onder bescherming van den
nacht op onze pas veroverde posities in de omge
ving van Plava ondernomen.
In den avond van den 18en Juni wierp een vijan
delijk vliegtuig bommen op een trein van den ver
plegingsdienst, welke van het station Cormous ver
trok. De machinist werd gewondde materieele
schade is gering.
AANVAL OP EEN PANTSERKRUISER.
Een officieel bericht uit Berlijn meldt:
Op 20 Juni deed een onzer onderzeeërs ongeveer
100 zeemijlen ten oosten van de Firth of Forth een
aanval op een Engelschen pantserkruiser, naar hef
scheen van het „Minotauri'-type. De torpedo trof. De
uitwerking kon echter door den onderzeeër niet
meer worden waargenomen.
DE ORDE POUR LE MÉRITE.
In verband met het, ook door ons in een deel
onzer oplaag van gisteren vermelde bericht, dat de orde
pour le mérite zou zijn verleend aan den Dutischen
onderzeeër-kapiteindie de Lusitania tot zinken
brachtwordt uit Berlijn gemelddat de orde niet
aan dezen commandantdoch aan den Duitschen
kapitein-luitenant ter zee Hersing, commandant van
de U 51 voor zijn tocht van 5000 kilometer naar de
Dardanellen en voor het doen zinken van twee En
gelsche oorlogsschepen, zoodat de verwarring wel
licht hieraan is toe te schrijven.
HOE DE DUITSCHE LEGERBERICHTEN
WORDEN GEMAAKT.
Hoe de officieele Duilsche communiqué's worden ge
maakt, verteld het te Brussel verschijnende blad La
Belgique.
In een bomvrije ruimte stelt de telefoon bij het aan
breken van den dag de drie bataljons van het regiment
in verbinding met dén adjudant. Deze vat in allerijl
de drie rapporten in één enkel bericht van 8 of 10 re
gels samen. Dte adjudant van het tweede regiment
doet hetzelfde. De adjudant van de brigade vereenigt
deze twee rapporten weer tot één, en dit is dan het och-
tendcommuniqué van de brigade.
Tegen 6 uur 's ochtends roepen de adjudanten der
twee brigades den divisie-adjudant op, die op zijn
beurt in enkele korte en nauwkeurige zinnen alle ge
beurtenissen van het front der divisie samenvat.
Om 7 uur 's ochtends ontvangt het opperbevel van
het legerkorps bericht van al wat er in den nacht is
voorgevallen sedert het avondcommuniqué van den vo-
rigen dag. Het daaropvolgende uur brengen de ver
schillende legerkorpsen hun berichten over aan het op
perbevel van het leger, en een half uur later is het
groote hoofdkwartier op de hoogte van den oogenblik-
kelijken militairen toestand op alle fronten in het Wes
ten, van de Noordzee tot de Zwitsersche grens. De le
gers in het Oosten werken volgens hetzelfde stelsel.
Het officieele communiqué wordt vervolgens opge
steld door het opperbevel van het leger in liet groote
hoofdkwartier. De tekst wordt onmiddellijk zoowel
telefonisch als telegrafisch, om vergissingen te voor
komen, toegezonden aan het perskwartier bij den
piaatsvervangenden generalen staf te Berlijn. Deze
verstrekt het communiqué aan Wolff's Bureau, dat het
terugzendt naar de Berlijnsche commissie van den
piaatsvervangenden generalen staf. Eerst nadat het
behoorlijk is gecontroleerd, krijgt Wolff machtiging
om heb officieele bericht door bemiddeling van de pers
ter openbare kennis te brengen.
KORTE BERICHTEN.
Gisteren is in het Engelsche Lagerhuis de o o r-
1 o g s 1 e e n i ng tot een onbeperkt bedrag
met algemeene stemmen aangenomen.
Bij het te Bloemfontein gevoerd proces tegen
generaal de Wet werd hij gisteren schuldig
bevonden aan de eerste acht punten van beschuldi
ging wegens verraad, niet-schuldig aan de beide
andere. De uitspraak werd uitgesteld tot heden.
In de plaats van den aftredenden Russischen mi
nister van binnenlandsche zaken is de departement
chef Schtcherbatow benoemd.
Volgens Zwitsersche bladen heeft Oostenrijk
nieuwe postzegels uitgegeven, waarvan een speciale
serie bestemd is voor het bezette gebied in Russisch
Polen.
In Oostfriesland (Duitschl.) is van overheidswe
ge bekend gemaakt, dat weer als voorheen petroleum
te verkrijgen is, nu sedert eenige dagen de toevoer uit
Roemenië weer geregeld1 is en ook plaats heeft naar
Duitschland.
SMOKKELEN.
Door de douanen te Winterswijk is Zondagmiddag
weer beslag gelegd1 op eene zending eieren, afkomstig
van de eiervereeniging te Angerlo en waami 38 K.G.
zooileder verborgen was. De zending was bestemd
voor eene firma te Sterkrade. De naam van den afzen
der was onleesbaar, meldt het Hbld.
Gepasseerden Donderdag hadden dB 'belastingbe
ambten van dien zelfden afzender 80 Liter benzine ook
tusschen eieren verborgen in beslag genomen.
Zaterdagmiddag slaagde een smokkelaar er in,
in het Aamsveen, gem. Lonneker, niettegenstaande de
zeer strenge bewaking, twee paarden over de grens te
brengen. De paarden waren voor een boerenwagen
gespannen, teneinde geen argwaan te verwekken en
werden even voor de grens uitgespannen en daarna in
galop over de. grens gebracht. Twee rijksambtenaren
waren op eenige afstand getuigen van deze handeling,
doch zij hadden het nakijken.
DE KOSTEN DER BRUIN-
BROODVOORZIENING.
Het wetsontwerp betreffende de bruinbroodVoor-
ziening wordt, volgens het Hbld., zeer spoedig van den
Raad va!h State terugverwacht en zal binnen korten
tijd bij de Kamer inkomen. Minister Posthuma vraagt
in het ontwerp voor het loopende jaar een krediet van
14 millioen.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
DE KONINGIN ROEIT.
Zondagochtend werden de vele wandelaars, die hun
schreden hadden gericht naar het Huis ten Bosch te
's-Gravenhage, aangenaam verrast op een zeer aardig
tafereeltje. In een der vijvers was de Koningin aan het
roeien met Prinses Juliana, meldt de „Msb.". De Ko
ninklijke moedter hanteerde de roeispanen, die zeer re
gelmatig op en neer gingen en dte Prinses trachtte met
een schepnet vischjes te vangen. De belangstelling van
het publiek was bijzonder groot.
HET TIJDELIJK GEZANTSCHAP BIJ
DEN PAUS.
Naar de N. Rott Crt. verneemt, is de benoeming
van mr. L. Regout, oud-minister van waterstaat en lid
van de Eerste Kamer, tot tijdelijk gezant bij den Hei
ligen Stoei zeer spoedig te verwachten.
Naar het blad verder verneemt, heeft de regeering
zich in deze niet met andere personen in verbinding
gesteld.
WANDELING VAN EEN WINDHOOS.
Men schrijft aan het Hbld.
Omstreeks kwart voor drie Zondagmiddag passeerde
een windhoos den weg Venlo-Kaldenkirchen. In zuid
westelijke richting trok zij voort in de richting
van Tegelen. Twintg minuten minuten later
was zij reeds daar. De snelheid, waaimedte zij
zich verplaatste, zal ongeveer 10 K.M. per uur zijn
geweest. De middtellijn van den kegel bedroeg op een
hoogte van 3 meter niet meer dan 5 meter. Tot verweg
over het veld was de hoos duidelijk te volgen door de
omhoog wervelende wolk van stof en vuil. Waar rog
gevelden geraakt werden, maakten dè lange blondie
halmen enkele oogenblikken een wilden rondedans, dan
„verflauwend weer, grijzegrauwend, gingen ze hijgend,
zwijgend, nedterzijgend verdter den heeten zomer toe."
Op een oogenblik zou men gemeend hebben, dat de
draaikolk vastliep tegen een hoog fabrieksgebouw. De
wentelende stofvolk botste tegen de muren, maar lang
zaam verhief de draaiende kegel zich van den grond,
even klapperden een paar loszittende pannen op het
dak en het volgende oogenblik dansten reeds weer de
roggehalmen achter de fabriek "hun exentrieken hoos-
dans.
AKTE-EXAMENS L. O.
De examens voor de akte L. O. zijn te Haarlem ge
ëindigd. Aan het examen namen deel 341 candidaten
meldt het Hbld. waarvan er 242 slaagden, dus 70.9
procent. Afgewezen werden er 91.
Van de 165 mannelijke candidaten trokken er zich
na het schriftelijk examen 4 terug. Er slaagden 125
mannelijke candidaten en er werden 36 afgewezen.
Van de 176 vrouwelijke candidaten trokken er zich
3 terug. Er slaagden 117 vrouwelijke candidaten, dus
66% procent der candidaten en er werden 56 afgewe
zen.
HET VLIEGENGEVAAR.
Aan een 70tal winkeliers te Leeuwarden is een door
een groot aantal leden der afdeeling Leeuwarden van
de Nederlandsche Vereeniging van Huisvrouwen on-
deileekende circulaire verzonden, waarin zij dringend
verzoeken de artikelen, in de eerste plaats die, welke
zonder koken worden gebruikt, zoo goed mogelijk tegen
de aanraking van vliegen te beveiligen. „Daar wij."
zoo zegt in deze circulaire, „van medisehen kant zoo
zeer gewaarschuwd worden tegen 't gevaar, dat juist
in dezen oorlogstijd ons dreigt door 't overbrengen der
besmetting door vliegen, daar gevoelen wij ons ver
plicht tegenover onze omgeving en ons zelf bij 't koo-
pen onzer eetwaren aan die winkels de voorkeur te ge
ven, waar daaromtrent de beste voorzorgsmaatregelen
worden genomen). Wij vertrouwen dan ook ten volle,
dat u èn in uw eigen belang èn in dat uwer klanten
zooveel zult willen medewerken als in uw vermogen
is. Het dunne gazige papier, dat ook in onze stad' in
sommige winkels verkrijgbaar en niet duur is, en
waarvan een monstertje hierbij is ingesloten, zou ook
o. a. daarvoor in aanmerking kunnen komen."
EEN EIGENAARDIG GEVAL.
Zaterdag j.l. kwam de rechter-commissaris uit Mid
delburg te Temeuzen om een onderzoek in te stellen
naar aanleiding van een aanklacht, door een ingezete
ne ingediend, omdat het lijk zijner vrouw, ter aarde be
steld op de Katholieke begraafplaats, was opgegraven
en naar een ander deel van dat kerkhof overgebracht.
Er werden op de begraafplaats foto's gemaakt en de
begraven kist ontbloot.
Het schijnt dat de pastoor verboden had, te begraven
in het gewijde deel der begraafplaats. Toch was de
groeve op dat deel gemaakt en de kist daarin afgela
ten.
Nadat de stoet de begraafplaats verlaten had, maar
vóór de begrafenis was voltooid, is toen op last van
den pastoor, die voor die verplaatsing toestemming
had verkregen van den burgemeester, het lijk begraven
in het ongewijde deel der algemeene R.-K. begraaf
plaats.
De echtgenoot kwam daarachter, toen hij, met fami
lie het graf willende bezoeken, dit niet meer vond. Hij
was niet bereid' met het gebeurde genoegen te nemen
en diende deswege een aanklacht in.
Men is zeer benieuwd naar den afloop van dit zeker
niet dikwijls voorkomend geval, zegt het N. v. d. D.
®ig m