DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Van tot oostelijk oorlogstorroin. !si tot lis® uloptmiü, o 3. o No. 151 Honderd en zeventiende jaargang. 1915 per 3 mwtm K1,—fa pst fÜ5* 10 et regel pate letters eaer plastsndmte. Brterea fr» fa t Beek- m SaoleliÉÉteQ ?J. MSRffls, COSTER £10011 ïosrÉa 6 8. Telsfar. 3. DOIBIEBAÖ 1 JULI ENGELAND. NEDERLAND. ALKMAAR, 1 juli. Een medewerker van de R. K. „Tijd" deelt mede uit volstrekt betrouwbare bron te hebben vernomen, dat Italië onder den onweerstaanbaren aandrang der ver bondenen en om erger te voorkomen, zijn onzijdigheid heelt prijsgegeven, doch onder voorwaarde, dat zijn i-jppiripming aan den oorlog slechts tot een weinig be- teekenend minimum zou worden beperkt. Wanneer Italië aan de Italiaansch-Oostenrijksche grenzen een grocte Oostenrijksche krijgsmacht bindt, zoodat Oos tenrijk genoodzaakt is zijn krachten te verdeelen en de verbondenen aldus een verlichting van druk mogen verwachten, dan is reeds aan den voomaamsten eisch voldaan. Deelneming ran den oorlog is in de overeen komst uitdrukkelijk buitengesloten en een onstuimig Italiaansch oïfensiei is niet noodig, omdat op het vre- de-congres de begeerde gebieden Italië van zeil ten deel zullen vallen, immers de verbonden mogendheden hebben beloofd, tot eiken prijs daartoe mede te wer ken. Deze mededeeiing, waar o£ niet waar, geeft, nu wij heden de laatste maand van een jaar oorlogvoerens in gaan, te denken. Er is in de afgetoopai maanden uog zoo hef een en ander meer mislukt, dan hei lialiaansehe olkasxd. Zou misschien? De Russische grootvorst Nikolaas, de opperste le geraanvoerder, heeft op een EngeJsch telegram, waar in hij gelukgewenscht werd mei zijn geslaagden terug tocht, geestig geantwoord, dat het Russische leger zijn kracht putte uit de beginselen, waarvoor het strijdt (hm!) en uit de zekeeueid dat da verbondenen de eind overwinning zullen behalen. Heeft Rusland misschien de sage van den stoomwals ten spijt, ook een afspraak je, volgens hetwelk liet enkel maar troepen heeft te binden? Hebben Montenegro en Servië het hoofd aandeel van den faillieten boedel van den prins von Wied bedongen ea bezetten ze daarom maar gauw de voornaamste steden van Albanië, zich verder om den gang van zaken op de oorlogsterreinen bitter weinig bekommerend? Offert Engeland aan de Dardanellen alleen maar wa: Australiërs, Cartadeezen en Indiërs op, heelt net zijl munitie aanmaak schromelijk ver waarloosd (bewijze, wat de Daily Chronicle vandaag mededeelt, dat n,l. van de fabrieken te Woolwich sinds den oorlog lang aiet iet volle gebruik is gemaakt, het geen het blad ernstig doet vragen, wie hiervoor ver antwoordelijk is) en speelt het met zijn kostbare oor logsschepen vérstoppertje, omdat met hetgeen gedaan wordt aan den eisch wordt voldaan? Hebben de Turken zich misschien niet verplicht tot krijgsverrichtingen in Kaukasië en wordt daar de veld tocht daarom zoo slap gevoerd? Veroorlooft de over eenkomst met Duitschland. hun, aan het Suez-Kanaal maar zoo'n beetje krijgertje te spelen? Kunnen de Oostenrijkers volstaan met slechts zooveel mogelijk Russen te binden? Zijn van al dat oorlogvoeren volgens beperkende verdragsbepalingen al de mislukkingen op al de ne ven-terreinen de gevolgen? Wordt er alleen op het hoofdterrein gestreden tusschen twee tegenstanders, die zich op geen beperking kunnen beroepen en is in verband hiermede de daar tot-dusverre gebleken mis lukking toe te schrijven aan het evenwicht der krach ten, hetwelk maar aki in overwicht wil overgaah, zoodat de partijonveranderlijk tegenover elkaar zijn blijven staan, slats Duitech,land's strategische over rompeling en Frankrijk^ strategisch retour-d&ssief tot geen resulte d hebben geleid Natuurlijk zad nes-and' op d s vragen bevestigend antwoorden. Wij hebben ze dm ook alleen maar gesteld, om, nu er elf maanden .jestreiéa is, nog eena even aan te ge ven, feosml er syste.it is. Zal da strijd op deze basis voortgezet worden, of zal er spoedig ecu éündte aan komen? De be mtvvoi van die vraag zal dunkt ons voornamelijk van i> .rsch land's houding afhangen. Immers wanneer strakjes de Russen uit Oalicië zijn Verdreven, dan heeft Duitschland! zijn koloniën, behal ve Zuid-West en Ooaè-Afrika, geheel verloren en een klein stukje van den Elzas moeten afstaan, maar daar staat tegenover, dat het België grootendeels en van f rankrijk en Rusland een aanzienlijk deel bezet heeft. Wanneer het dus evenals dit ten aanzien van het aantal krijgsgevangenen geschiedt tot het uitwisse len komt, dan staan Duitschland en zijn beide bond- genooten er feitelijk het best voor. Het is in verband met het vrede»-vraagstuk nu vooral van belang, of de verbondenen dezen stand van zaken zullen erkennen en met dezen stand als basis vredes-onderhandelingen aanknoopen, dan wel, dat ze de verwachting op een gunstiger eind-stand nog niet willen opgeven en dus liever op hoop van zegen doorvechten,* en voorts, of Duitschland zich gauw tevreden gaat stellen of dusdanig overvraagt, dat toegeven niet mogelijk is. Men weet, dat in Duitschland het sociaal-democra tische partijbestuur iets voor den vrede heeft willen doen. Het heeft in een manifest van de Duitsche re geering verlangd, dat zij zich bereid verklaart vredesr onderhandelingen aan te knoopen en verklaard van de partijgenooten in de andere oorlogvoerende landen te verwachten, dat zij in denzelfden geest Invloed oefe nen op hunne regeeringen. Dr. Max Quarck, soc.-dem. afgevaardigde naar den Rijksdag voor Frankfort, keurt dit manifest en dit vre- desgebaar af. Hij meent, dat de Duitsche socialisten door bemiddeling van bun Nederlandsche en Zwitser- sche geestverwanten aan de Fransche en Engelsche so cialisten moeten laten weten„Zoodra gij uw plicht in het belang van den vrede doet, zullen wij van onzen kant desgelijks doen. Wij willen zelfs voorgaan, als wij weten dat gij zult volgen. Zoolang dat echter niet gebeurt, mogen wij van ons land niets onmogelijks en ondoenlijks verlangen. Wij zullen ons land zich krach tig helpen weren, tot aan de overzijde het verlangen naar vrede blijkt. Eerst dan breekt ook voor ons de tijd aan ons daarvoor in te Bpannen." Vermoedelijk is dit de juiste methode Immers de weg, waarop de oorlogvoerenden elkaar, hetzij spoe dig, later of zelfs veel later, ontmoeten, zal wel door neutraal grondgebied gaan. Belangrijk oorlogsnieuws is er niet. Wij teekenen dus aan, dat op het Oostelijk ooriogsiooneel het leger van v. Linsingen (dé Dnjester-groep in Oalicië) weer tct staan is gebracht, dat in Zuid-Polen de Duitschers en Oostenrijkers oprukken tusschen Weichsei en Boeg, waardoor zij in het bezit kunnen komen van den Oos telijken Weichsel-oever, hetgeen niet zonder invloed op den stand van zaken in West-Polen zal blijven, dat een klein Duitsch troepen-transport over de Oostzee is be proefd, maar dat bij Windau (een Russische haven ten Westen van de golf van Riga) de voorgenomen lan ding mislukte, dat van het gepantserde kustvaartuig, vier lichte kruisers en verschillende torpedo-booten een der laatste schepen door de Russen werd vernield. Op het Westelijk oorlogstooneel hebben de Duitschers een klein succesje bij Bagatelle (dus in de Argonnen) behaald Ter zee werden1 er drie Noorsche schepen getorpil- leerd, n.l. het zeilschip „Cambuskenneth" (1925 ton), het stoomschip „Gjesö" (11C0 ion) de bark „Xute (950 ton). De bemanning werd in alle drie gevallen gered. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren In Oost-Galicie aan de Gnila Lipa en de Boeg, beneden Kamionko Stroemilowa, zijn gevechten aan den gang, die een voor ons gunstig verloop nemen. Tusschen de Boeg en den Weichsei trekt de vijand verder terug; de achterhoeden, die zijn terugtocht dekken, werden gisteren overal aangevallen en terug geslagen. Onze troepen zija door de Tanef-vlakte getrokken en hebben den bergrand bij Frampol en Zaklikof genomen. Door de successen van de Duitsche en Oosten- rijksch-Hongaarsche legers ten oosten van den Weich sei zijn de Russen genoodzaakt ook ten westen van de rivier de ééne stelling na de andere te ontrui men. Hedennacht zijn ze uit het sterke gevechtsfront Zawschöst—Ozarof—Sïenno weder teruggetrokken in de richting van den Weichsei. Zawicbost is door onze troepen bezet. DE GEVECHTEN AAN DE ITALIAANSCH- OOSTENRIJKSCHE (ORENS. Het Oostenrijksche stafbericht luidde gisteren Na ecu pauze van eenige dagen zijn de Italianen aan het Ssonzc-frout weder tot groene activiteit overge gaan, Eergisteravond sloegen onze troepen bij Plava eer. saavS al In den sector Sagrado-Monfalcone volgde la den afgeioopea nacht pp een aantal kleine mislukte uitvallen van den vijand den algemeens aanval. Ook deze werd afgeslagen. Even weinig succes had de vijand hedenochtend met nieuwe aan vallen bij Sek Monfalcone. Artillerie-gevechten duren voort asn het geheele zuidwestelijk front en zijn vooral aan de Isonzo zeer hevig. DE ACTIE AAN DE DARDANELLEN. Een officieel Engelsch bericht meldde gisteren: Door den aanval dier Britsche infanterie werden vijf linies loopgraven genomen ten westen van de Saghir- dere-vallri, waarvan twee In haai bezit bleven, maar de Britsche rechtervleugel stuitte op hevigen tegen stand, waardoor het onmogelijk was verder door te dringen. De Indische troepen echter maakten zich meester van een uit strategisch oogpunt belangrijken heuvel ten westen van Krithia. Alle tegenaanvallen der Turken in den volgenden nacht werden met zware verliezen voor de Turken afgeslagen. De totale winst der Engelschen op den linkervleugel bedraagt wel 1000 M. meer dan oorspronkelijk bij den optnarsch werd verondersteld. GEEN ONDERZOEK NAAR DE GEESTVERMOGENS. In het Lagerhuis is het Dinsdag vinnig toegegaan in verband met een vraag, gesteld1 door den afgevaar digde Ginnell. Deze informeerde „of de tegenwoor dige gedragslijn bij het Britsche expeditieleger om lie ver Duitschers te dooden dan ze te overwinnen dagtee- ként van het bezoek van dén minister-president aan het front en oorzaak is van het verschijnsel dat thans geen krijgsgevangenen worden gemaakt? Of nieuw aange worven rekruten van deze nieuwe faze in den oorlog en de gevolgen daan an op de hoogte worden ge bracht en of het Lagerhuis dan wel het land in de ge legenheid zullen worden gesteld om er hun meening over te zeggen, dat vijandelijke soldaten worden ge dood nadat zij hun wapens reeds hebben neergelegd De kanselier van de schatkist, die namens de regee ring antwoordde, noemde de vraag een schandelijke en volkomen valsche insinuatie op het Engelsche expedi tieleger. Verscheidene afgevaardigden spraken voorts hun verontwaardiging uit over de vraag en een informeerde bij den voorzitter of het niet wenschelijk ware een on derzoek naar de geestvermogens van den vrager in te stellen. „Als we daarmee beginnen, weet ik niet waar het eind zou zijn", antwoordde onder gelach de voorzit ter. DE FINANCIëN. De inkomsten van het Vereenigd Koninkrijk over het afgeloopen kwartaal bedroegen 615.565.632, zijn de eene vermeerdering met 129.558.588 in vergelij king met hetzelfde kwartaal in 1914. De ontvangsten der schatkist over het kwartaal be droegen, met inbegrip van de opbrengst der leeningen en schatkistbiljetten 4.694.045.196, terwijl de uitga ven over het kwartaal 3.101.675.904 bedroegen. DE NIEUWE OORLOGSLEENING. Volgens een Reuter-bericht blijkt de populariteit van de nieuwe oorlogsleening uit de merkwaardig groote vraag naar aandeden. Verscheidene groote maat schappijen en financieele instellingen hebben voor be langrijke bedragen ingeschreven. KORTE BERICHTEN. De Noorsche bark „Kotka" is Dinsdag op 30 mijl afstand van dè Zuidkust van Ierland beschoten en in den grond geboord. De bemanning is gered. Een Lloyd's bericht meldt, dat bij Galleyheaö, bij Cork, het Noorsche schip „Cambuskenneth" avond door den Duitschen onderzeeër „U 39" getorpil- leerd is. 8 Man zijn door de Duitschers aan boord van hun onderzeeër werden gehouden. Aan den mond van de Tyne is het Noorsche stoomschip „Gjeso" getorpilleerd; de bemanning is te North Shields aan land gebracht. Tengevolge van den oorlog is het aantal huwelij ken te Berlijn, dat tusschen 1 Januari en 12 Juni van het vorige jaar 9191 beliep, in dezelfde periode van dit jaar tot 7809 gedaald, een vermindering dus met 1382. Het aantal levend geborenen bedroeg dit jaar in hei genoemds üjdsverloo'p 15,847 tegen 17,477 :n het vorige jaar. De militaire attaché aan het .Duitsche gezant schap te Konstantinopel kolonel van Leipzig heeft ten gevolge van het per ongeluk afgaan van zijn revolver het leven verloren. De eigenaars van het Noorsche stoomschip „Mar- na" te Drontheim hebben medegedeeld, dat het schip, door een Duitschen onderzeeër in den grond is ge boord. Het Engelsche stoomschip „Chindwin" is bij Je- bel Zukur gestrand. De „Nuestra Senora de Begona", een Spaansch stoomschip, is 100 mijlen benoorden Rio Grande ge strand en wordt als totaal verloren beschouwd. Amerikaansche scheepsbouwkundigen trachten het vraagstuk op te lossen om oorlogsschepen tegen on derzeeërs te beschermen. Slagen de proeven, dan zul len de twee nieuwe slagschepen, die door het congres zijn toegestaan, zoo worden gebouwd dat torpedo's er geen vat op hebben. KAAS. De Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel heeft den maximum kaasprijs voor binnenlandsch ver bruik, behalve voor oude kaassoorten, room- en lunch- kaas, Leidsche en Delitsche komijnkaas ea kaas bereid onder rabbinaal toezicht, gedurende de maand Juli 1915 bepaald: a. Voor deu v.:. koop in het groot voor volvette, jon ge Goudsche en Edammer kaas met rijksmérk 42; volvette, jonge Goudsche kaas 40; jonge Edammer kaas (40 f 39; jonge Goudsche kaas (40 38; Edammer en Goudsche kaas (30 f 33idem (20 28; magere Edammer en Goudsche kaas 18; alles per 50 K.Ü. Voor Friesche nagelkaas 21 per 50 K.G. b. Voor den verkoop in het klein voor volvette jon ge Goudsche en Edammer kaas met rijksmérk 57 cent; voor volvette, jonge Goudsche kaas 55 cent; jonge Edammer kaas (40 55 cent; jonge Goudsche kaas (40+) 50 cent; Edammer en Goudsche kaas (30 42% cent; Edammer en Goudsche kaas (20 37 centmagere Edammer en Goudsche kaas 27 cent; Friesche nagelkaas 30 cent, alles per K.G. Onder kaas gemerkt 40 30 of 20 wordt kaas verstaan welke resp. 40 pet. of meer, 30 pet. of meer of 20 pet. of meer vet in de droge stof bevat. Bij verkoop aan détail-handelaren mag 2 boven den maximum-prijs vöor verkoop in het groot in reke ning worden gebracht, indien de hoeveelheden ten hoogste* 50 K.G. per zending en per week van den- zelfden afnemer bedragen. Reeds in een deel onzer vorige oplaag vermeld). VLOOTAANBOUW. Verschenen is het voorloopig verslag betreffende het afdeelingsonderzoek in zake de Wetsontwerpen, lo tot verhooging van het Vide Hoofdstuk der Staatsbegroo- ting voor 1915 en; 2o. tot verhooging van het 1ste hoofdstuk der begroeting van uitgaven van Ned.-Indië voor 1915. Verscheidene leden achtten het tijdstip van indiening dezer wetsontwerpen slechts gekozen. Vond het voorstel tot den bouw van vier onderzee- booten in het algemeen instemming, met het plan een twee kruisers aan de vloot toe te voegen, konden vele leden zich niet vereenigen, waarvan de kosten op 18 millioen gulden waren geraamd. Wat het type der voorgestelde kruisers betreft, waren sommige leden van oordeel, dat niet voldoende is toe gelicht waarom van de adviezen aan de Staatscom missie van 1912 ten deze moest worden afgeweken. In HINDERWET. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK MAAR brengen ter algetneene kennis: lo. dat zij bij besluit van heden, onder eene voor waarde, vergunning hebben verleend aan de N. V. „de Maatschappij Noordholland" aldaar, tot het uilbrei den van ae beslaande koffiestroopfabriek, door het bijplaatsen van een kookketel met oven, schoorsteen, wasemkap en afvoerkoker, en het wegbreken van een be staande muur, in het perceel Laat, wijk A, no. 155; 2o. dat zij aan de bij dezerzijdlsch besluit van 20 Augustus 1867, no. 6, verleende vergunning tot het op richten en hebben van de hiervorenbedoelde koffie stroopfabriek, de voorwaarde hebben verboden, dat „De dampen, die bij de bereiding van koffiestroop vrijkomen, niet rechtstreeks in de buitenlucht mogen worden afgevoerd, doch dat zij vdoraf door een goed- werkende condenseer- of verbrandingsinrichting moeten worden gezuiverd, om vervuiling van lucht en water te voorkomen, welke verbetering binnen drie maanden na heden moet zijn aangebracht." Alkmaar, 1 juli 1915. Burgemeester en Wethouders voornoemd: JAN DE WIT Dz., Voorzitter, lo. B. DONATH, Secretaris.^ dfe plannen dier Commissie waren torpedókruisers van 1200 ton opgenomen. De Regeering legt grooten na druk op „de groote waarde van eene superieure snel heid." Men wenschte er op te wijzen, dat de torpedo kruisers, door de staatscommissie gewenscht, eene snel heid van136 mijl zouden ontwikkelen, tegenover een snelheid van 30 mijl, waarmede de Regeering ten aan zien van hare kruisers genoegen moet nemen.Voorts zijn de belangrijk mindere kosten van de kruisers van 1200 ton eveneéis een factor van betaekenia. Tegenover de bovenaangevoerde bezwaren deden an dere leden blijken van hunne geneigdheid om oök met dat deel der voorstellen van de Regeering medfe te gaan. Naar him oordeel beantwoorden de kruisers aan de eisehen, welke de in de Indische wateren te Ver richten dienst aan bewapening en snelheid stelt. Voor een optreden tegenover vijandelijke koopvaardijschepen mochten de omstandigheden daartoe noodzaken, zul len zij uitnemend geschikt zijn. De verhooging van art. 107 van het Vide hoofdstuk der begrooting voor 1915 strekt om. tot aanschaffing van een zestal watervliegtuigen. Vele leden waren on- aangenaam getroffen door de mededeeiing, dat deze door een buitenlandsche fabriek zullen worden gele verd. Gevraagd werd of deze niet hier te lande kun nen worden vervaardigd. De leden die op het behoud der Rijkswerf te .Amsterdam hadden aangedrongen, merkten op dat deze ook zeer geschikt zou zijn voor de sl-fficmeering da' watervliegtuigen, waarvoor ge schikt oefenterrein in de onmiddellijk nabijheid is gele gen. REGEERINGSMEEL. De Minister van Landbouw enz. heeft de volgende circulaire aan de burgemeesters gericht: „Naar mij blijkt, leidt de concurrentie tusschen de leveranciers van het regeeringsmeel tot leverantiën in strijd' met de voorwaarden, waarop regeeringstarwe wordt verstrekt. Artikel 5 van die voorwaarden be paalt voor ongebuild tarwemeel een prijs van 18.50 netto contant aan fabriek, molen of magazijn. Telkens bfereiken mij klachten omtrent molenaars of meelfabri kanten, die het meel franco huis of franco wal bezor gen, een te lagen en fictieven prijs voor vracht berek nen, betaalde vracht restitueeren enz. enz. Ik meer dat de leveranciers, die zich stipt houden aan bedoel artikel 5, gevrijwaard moeten zijn tegen de gevolge van een onrechtmatige concurrentie. Het is daarom dar ik u beleefd verzoek in deze uwe medewerking te wil len verleenen door het uitoefenen van cantröle en tel kens wanneer u feiten ter oore komen, daarvan kennis te willen geven aan het Rijks-graanbureau. Het is n.l. mijne bedoeling, dat aan hen, die de ge noemde voorwaarden niet naleven, geen regeeringstar we zal worden verstrekt." GRENSVERKEER. Men meldt aan de N. Crt uit Oldenzaak Volgens bericht van de militaire autoriteiten is een «enigszins gunstige wijziging gekomen in het grens verkeer tusschen Duitschland en Nederland. Aan bij de grenswacht en de douane bekende personen is ge oorloofd dé grens te passeeren met auto's en rijwielen. De passenvoorschriften blijven natuurlijk gehandhaafd. Verder mogen de landbouwers aan weerszijden van de grens met paard en wagen de grens passeeren en bin nen één uur grensafstand eventueel hun landbouw producten binnenhalen. WERK VOOR BELGISCHE VLUCHTELINGEN. In het vluchtelingenkamp te Uden is men begonnen met het vervaardigen van houten, uit elkander neem bare huisjes, door de vluchtelingen zelf. Het is de be doeling, dat deze later naar België getransporteerd kunnen worden om den lieden huisvesting te verlee nen tot de verwoeste huizen zijn herbouwd, meldt de Tel. Voorloopig is het plan 1000 van die huisjes te laten vervaardigen, waarvoor ruim 200 wagons hout zullen worden aangevoerd. BINNENLAND. Gemengd Nieuws. KAASMARKT TE HAARLEM AFGESCHAFT. In den Haarlemschen gemeenteraad is aangenomen een voorstel van B. en W., om op advies Van de Ka mer van Koophandel de kwijnende kaasmarkt af te schaffen. KLOOSTER DER URSULINEN AFGEBRAND. Men seint aan de Tel. uit Sittard d.d. 30 Juni: Een felle brand is uitgebroken in het groote kloos ter der Ursulinen, alhier. Omstreeks vier uur begon nen, grepen de vlammen snel om zich heen, zoadat spoedig het geheele gebouw in lichtelaaie stond, voor dat de brandweer kon optreden. De Sittardsche brand weer bleek zoo primitief, dat alleen aan het buitenge woon kloeke optreden der brandweermannen, bijge staan door militairen, en vooral doör het gelukkig feit, dat de in aanleg zijnde waterleiding reeds goed functionneerde, het te danken is, dat de oostelijke vleu gel van het klooster zal behouden blijven, alsook het aan de andere zijde van den brand gelegen prachtige

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1