No. m
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
¥an liet oostelijk oorfogstsrrein.
Van lid westelijk oorlogsterreln.
Hoftflerd on zeventiende jaargang
1915
-X j. mlUi ttwMkMi II tt ag* iiMle Mm hm ptotBsimts. trina Ir. S. I. M-BafebÉittsl ik HERÜs. COSTER 4ÜM8,hnti El TÉhtar. 1
Z A T K R A O 1 A G U S TU S
VARIA,
NEDERLAND.
Dit nwffiwi®? fce*(att uit 3 bUdwi,
ALKMAAR, 7 Juli.
Lr is weinig nieuws vandaag,
(an het Oostelijk ooriogstooned werd sinds giste
ren niets bijzonders gemeld. Van de operatie-
l<iga wordt in het Duitsche communiqué alleen mel
ding gemaakt van succesvolle luiter-gevechten, van de
operatie-Narew-Weichsel-linie wordt medegedeeld, dat
de Russen aan de Narew hardnekkigen tegenstand bie
den, maar opnieuw terrein verloren en dat het inslui-
tiftgslcger van Nowo-Georgiewsk van het Oosten uit
iets nader is gekomen.
Van Russische zijde wordt weinig meer medege
deeld. Omtrent Warschau vernemen we, dat de stad
ctruimd is om haar te vrijwaren voor een bom
bardement. Maar van Duitsche zijde wordt opgemerkt,
dat de vesting thans vanuit Praga (op den rechteroever
van den Weichsei) beschoten wordt met artillerie- en
infanierie-vuur Voorts wordt uit St. Petersburg aan
de Daily Chronicle geseind, dat alles wat militaire
waarde had door de Russen uit de vesting was wegge
haald. De politie was tot tiet laatste oogenblik geble
ven en tenslotte met 'de troepen vertrokken. 1 Iet Pool
sehe burgerlijke bestuur beheerde de stad totdat de
Duitschers het gezag hadden aanvaard.
In den Rijksraad is o m. over de ontruiming der
Weichsel-vesting gezegd
„Het feit, dat Warschau heden aan den vijand is
overgeleverd, kan de Rijksraad nier stilzwijgend vooi-
bijgaan. Wij buigen het hoofd voor den goddeiijken
wil en putten kracht uit het bewustzijn, dat hoe groe
ier het lijden van onze zielen is, des te krachtiger ons
verlangen wordt om den oorlog tot een goed einde tt
brengen. Een waarborg voor de overwinning is de on
bedwingbare geest- en wilskracht van het Russische
leger.
„Wij hebben diepen eerbied voor de macht van onze
Poolsche collega's. Schept moed, oroeders, draagt uw
lijden nog ecitigeu tijd; de dag der overwinning zal
ouk voor u aanbreken. Wij betreuren het verlies van de
Poolsche hoofdstad, de zuster van Rusland; maar Rus
land zegt niet: vaarwel, Warschau, doelt; tot weder-
ztens."
Nadat ten Pool gezegd had, dat de Polen tot den
laatsten adem zullen strijden en nimmer het Slavische
vaandel zulten verraden, riep de voorzitter: „Leve het
Poolsche volk".
Aan den anderen kant verluidt, dat de Duitsche Kei
zer en een hooge vertegenwoordiger der Donau-mo-
narchie Warschau spoedig zuilen bezoeken, dat er ge
wichtige stukken via Beriijn en Weenen tusschcn mili
taire en regeeringsoverheden worden gewisseld dat
ei n bijeenkomst van de verantwoordelijke dragers van
het gezag in de Bondsstaten zeer nabij is, evena.s de
opening van den Rijksdeel Het heet, dat toevoeging
van de aan Duitschland en Oostenrijk behoorende
Poolsche gebieden bij het thans veroverde gebied, dus
herstel van iiet oude Poolsche Koninkrijk, te wachten
is Een Poolsche opper-gouverneur met een bestuurs
raad, waarin ook Duitschers en Oostenrijkers naast
Polen zetelen, zou het gezag voeren, zoolang tot het
a s vredescongres een biijveuden toestand schept. Zeiis
verluidt, dat Kaïel Stephanus van Oostenrijk, door
het huwelijk van zijn dochters verwant aan den hoo
gen Poolschen adel koning van tiet Polen zou worden.
Wij zullen maar rustig aiwaenten, wat er van ai de
ze vermoede plannen tot stand zat worden gebracht.
Alleen zij tie wensch uitgesproken, dat er geen nieuwe
Poolsche Landdag woldt ingesteld!
Vermelding verdient het dat de 1 imes-correspon
dent te St. Petersburg nog eens liitcitukkeiijk verklaart,
dal de Russen den toestand best hadden kunnen be-
heerschen, wanneer de Duitschers maar niet voortdu
rend versterkt werden door pas uit Frankrijk gekomen
divisies.
Men weet, dat de Times-redactie in dergelijke mede-
deelingen een aansporing ziet voor de verbondenen,
om itu maar in het Westen tot het offensief over te
gaan en dat zij hiervan niet gediend is, daar het oogen-
blik tot een hernieuwden algemeenen aanval nog niei
gekomen geacht wordt.
En tenslotte zij er de aandacht op gevestigd, dat cje.
Turken nu ook de Russen schijnen terug te drijven in
den Katikasus en dat aan de Dardanellen de verbonde-
iu:n hernieuwde pogingen doen orn de zeestraat te
forceeren - met een landing in Klein-Azië schijnt het
nu te zullen worden beproefd.
P. S. Door foutief opmaken is het overzicht giste
ren in mi deel der oplage door elkaar geraakt. Na den
zin over de eigenaardigheid dat Warschau den noor-
delhl en Weichsei overgang en lwangorod den zuide
lijken verspert, had moeten volgen hetgeen van Russi
sehe zijde omtrent de ontruiming van beide vestingen
vas meegedeeld en hetgeen door het Tageblatt werd
opgemerkt Het betoog dat de Russische hoofdmacht
thans aan zoo groot gevaar b'oot staat was dusdanig
dat tta de aanhaling over den terugtocht van de Rus
sische legers, diende te volgen dat het de bedoeling
der Russen is een rechte frontlinie Grodno Brest l i
towsk in te nemen, d i. de Njetnen Boeg-linie met
haar opgesomde zwakheden en daarin zich bevindende
bedreigde Russische hoofdspoorwegen naar St. Peters-
burg, naar Moskau en naar Kiew i
Officieel werd uit het Duitsche groote hoofdkwartier
gemeld
ln Koerland hebben, in de omstreken van Polen (60
K.M. ten noorden van Poniewietsj) en bij Kowarsk en
Kurkli (ten N. W. van Wilkomir) ruitergevechten
plaats gehad met voor ons gunstig succes.
Aan den Naref, ten 2. van Lomsja gingen de Duit
sche legers, ondanks den kraciitigen Russischen tegen
stand opnieuw vooruit.
Tusscher. den mond van den Boeg (bij Serozk) en
Nasjelsk sloegen de insluitingsfroepen voor Novo Ge-
orgiewsk zich door zich door vijandelijke stellingen bij
Blendostwo en drongen verder vooruit.
Ons luchtschipeskader wierp bommen op de stati
onsinrichtingen van Bielostok.'
Zooals wij gisteren reeds mededeelden, hadden de
Russen, dat zij uit de buitenste en binnenste fortenlinie
van Warschau waren verdreven, de stad ontruimd, zon
der dat. deze eenigszins had geleden, en waren zij naar
Praga, op den rechteroever van den Weichsei terugge
trokken. Van daaruit beschieten zij sedert gisteren de
binnenstad van Warschau met artillerie- en infanterie-
vuur. Vooral schijnen de Russen het gemunt te heb
ben op het oude Poolsche koninklijk paleis, dat zij
wilden verwoesten.
Onze troepen lijdden m een stad, van ue groote van
Warschau, door zulk strooivuur, natuurlijk geen ver
lies. Men kan, na zulk optreden, moeilijk geloof hech
ten aan de bewering der Russen, dat de stad ontruimd
werd, om haar te ontzien.
Onze op het Z. O. oorlogsterrcin over den Weichsei
vooruitgerukte troepen namen eenige vijandelijke stel
lingen; tegenaanvallen van den vijand bleven zonder
resultaat.
De legers van v. Mackensen zetten de vervolgingsge
vechten tegen de Russen voort.
Ten N.-O. van Novo Alexandria werden de Russen
door de Oostelijksch-Horigaarsche troepen, bij Sawin
(noordelijk van Cholm) door de Duitsche troepen u't
hunne stellingen geworpen.
Het Oostenrijksche legetbericht luidde: Ten noord
westen van lwangorod wonnen onze bondgenooten ter
rein. Tusschcn Weichsei en Boeg duren de vervol-
gingsgevechten voort.
In Oost-Galicië is de toestand onveranderd.
Russisch legerbericht
Het rapport van den generalen staf verklaarde: Tus-
schen LHina en Njemen geen wijziging van beteekenis.
Nadat de Duitschers ons op 5 Aug. hadden aangeval
len bij de bronnen van de Pivessa, hebben wij hen ze
gevierend teruggeslagen
Aan den linkeroever van de Naref duurde in den
nacht van 5 Aug. en den geheelen volgenden dag het
gevecht voort bij Roshan, Ostrolenka en Ostrof. Een
reeks tegenaanvallen hield den vijand tegenover een
breed front en op een afstand van ongeveer 10 werst
van de rivier. Wij maakten eenige honderden krijgs
gevangen. Het lievige vuurgevecht wordt voortgezet.
Op het front van den Midden-Weichsei is alles na
onzen terugtocht op den rechteroever rustig.
Warschau is ontruimd teneinde de stad te vrijwaren
voor een bombardement.
De vergeefsche pogingen van den vijand om het be
zette gebicc! te verruimen werden alleen voorgtezet bij
Mazejowitse.
Tusschcn Weichsei en Boeg waren de gevechten op
5 Aug. ten oosten van straatweg TrawnikiWlodawa
het verbitterdst; daar de vijand het vuur van zijn ge-
heeie artilleriemacht had geconcentreerd, moestén onze
troepen een weinig naar het noorden terugtrekken.
Aan den rechteroever van de Boeg, aan de Zlota
Lipa en Ditjes ter geen wijziging in den toestand
Het Fransche legetbericht van gistermiddag luidt:
ln Artois bommengevechten om Souchez, bijna den
geheelen nacht door.
Voor Neuville St. Vaast werd een Duitsche aanvals-
pogmg gemakkelijk tot staan gebracht.
in de Argomien bommen- en granatengevechten, ge
steund door artilleriebeschieting, die in hevigheid toe
nam in den nacht van 5 Augustus, voornamelijk om
heuvel 213, in den omtrek van Fontaine Charmes en
bij St. Hubert.
Ten westen van hoogte 213 poogden de Duitschers
uit hunne loopgraven te komen, magr zij werden dade
lijk weerhouden door het Fransche vuur.
Op de Maaslioogten, bij Bois Elaut, vielen de Duit
schers tweemalen aan, zonder succes. De aanvallers
werden met bommen en infanterievuur teruggedreven.
In het bosch van Apremont hevige beschieting.
In Lotharingen beschoten de Duitschers in den nacht
van 5 op 6 Augustus het dorp Emberinesnil en de
Fransche stellingen bij Reilion.
In de Vogezen werden zeer hevige gevechten gele
verd, om de hoogten, die de noordelijke Fecht belicer-
schen, voornamelijk oin den Schratzmannele, waar de
Duitschers, na zich van een Fransch blokhuis te heb
ben meester gemaakt, in een onmiddellijk daaropvol-
genden aanval weder daaruit werden verdreven.
Het Fransche vuur bracht den Duitschers zeei zware
verliezen toe.
Officieel werd uit het Duiische groote hoofdkwartiei
gemeld
De strijd om den Lingekopf en zuidwaarts daarvan
duurt voort. Door ons geschut werden vier vliegtui
gen gedwongen te landen. Fen verbrandde, een werd
stukgeschoten.
Aan de kust viel een Fransch watervliegtuig mot de
inzittenden in onze handen.
EEN LEERAAR VOOR GEKWETSTEN.
In den laatsten tijd bëzocht een merkwaardige leer-
aar de Oostenrijksche hospitalen. Het is de monteur
Rudolf Giirtelschmied, die 8 jaren geleden door een
ongeluk zijn beide onderbeenen en onderarmen verloor,
zoodat hij van vier kunstmatige ledematen gebruik
moet maken. Na voldoende oefening heeft hij het zoo
ver gebracht, dat hij 16 tot 20 kilometer aaneen kan
loopen. trappen bij verschillende treden tegelijk opgaat
springt, ladders bestijgt, zonder hulp of stok, knielen
en weer opstaan kan.
Hij eet met vork en mes, draagt zware lasten en
schrijft zeer mooi.
Nu geeft hij den verminkten les in het gebruik van
kunst-ledematen en, wat meer is, door zijn voorbeeld
geeft hij menigen wanhopigen invalide moed en ver
trouwen weer.
DE ONZIJDIGEN EN DE VREDE.
In het Julinummcr van The International Review be
toogt prof. Schiiching uit Marburg, dat de regeeringen
der oorlogvoerende landen niet openlijk hun vredes
voorwaarden kunnen bekend maken, maar dat de on
zijdige staten, die zulke groote economische nadeelen
van den oorlog lijden, hun stem kunnen doen hooren
over het vraagstuk van den vrede.
Het beste wat gedaan kan worden, zou zijn een vol
komen vrij en onafhankelijk comité samen te stellen
van personen van groote beteekenis en internationale
bekendheid, een comité, waarin zooveel mogelijk alle
neutrale landen zouden vertegenwoordigd zijn wij
berinneren aan het gisteren opgenomen telegram over
den anti-oorlogsraad.
Dit commite, waarvan de juiste samenstelling vooral
van gewicht zou zijn, zou in de eerste plaats inlichtin
gen moeten trachten in te winnen omtrent de allervoor
naamste doeleinden, die de oorlogvoerende staten op
het oog hebben.
Dan zou het comité moeten onderzoeken, of en in
.hoeverre deze doeleinden zich aanpasten aan den mili
tairen toestand en hoe zij staan ten opzichte van de
Europeesche belangen voor het verkrijgen van een duur
zamen vrede.
Reeds door van dit gezichtpunt uit te gaan, zouden
alle fantastische annexatie-plannen van Europeesch
grodgebied met inwoners die een andere taal hebben,
hun weg naar de prullerriand vinden; wenschen voor
grensverbeteringen, hetzij om strategische of om nati
onale redenen, en voor bescherming van de vrijheid der
zeeën, zouden daarentegen nauwkeurig overwogen
worden, als basis van mogelijke praktische oplossing
eri en ten slotte zou zonder twijfel oen gelijkheid van
belangen wel bereikt worden.
Wanneer Duitschland b v. den waarborg kreeg, dat
zijn overzeesche handel nooit weer door ruw geweld
zou worden lam geslagen, dan zou men van Duitsch
land kunnen en moeten venvachten, dat het van zijn
kant zijn oorlogsbewapening zal beperken binnen zeke
re vooruit vastgestelde grenzen.
De leden van het comité zouden moeten trachten de
goedkeuring van hun onzijdige regeeringen te verkrij
gen op de uitkomsten van hun werkzaamheden en alle
regeeringen zouden dan gezameüjk deze voorstellen
aan de oorlogvoerende moeten voorleggen.
Van de ooilogvoerenden wil niemand het initiatief
tot vredesvoorstellen nemen uit angst een indruk van
zwakheid te maken. Een voorstel van één der onzijdige
landen zou argwanend worden opgenomen. Slechts
een door zoo mogelijk alle onzijdige stahm gedaan
voorstel zou de nocdige kracht bezitten. Mochten de
onzijdigen er in slagen dit tot stand te brengen, zij zou
den zich onsterfelijken roem verwerven in de achting
der menschheid.
KORTE BERICHTEN.
Het Fngelsche stoomschip Midland Queen ('903
ton, gebouwd in 1901) is gezonken.
Het Italiaansche luchtschip letta di jessi is te
Pola door de Oostenrijkers naar beneden gescholen.
Gisteren werden te Berlijn wegens den val van
Warschau door de garde-veldartillerie 60 schoten ge
lost ter viering van de overwinning.
Een Oostenrijksche onderzeeër heeft een lialiaan-
schen onderzeeër van het Nautilus-type doen zinken.
HET MIJNENGEVAAR.
Sedert de vorige opgave zijn benoorden den Helder
in den grond geschoten 16 mijnen, vernietigd 13 en ge
borgen 1, totaal 30, waaronder 15 Engelsche, 2 Fran
sche en 2 Duitsche.
Tusschen den Helder en den Hoek van Holland wer
den geene inijnen aangetroffen en bezuiden den Hoek
van Holland zijn 7 mijnen in den grond geschoten, 3
vernietigd en 6 g. borgen, totaal 16
ln het geheel zijn sedert het uitbreken van den oorlog
607 mijnen op onze kust aangetroffen waarvan 325
Engelsche, 57 Fransche, 65 Duitsche en 160 van onbe
kenden ootsprong.
BOTER
Het Rijks Centraal Bureau voor den uitvoer van bo
ter maakt bekend dat voor de week van 8—15 Augus
tus voor 60% der productie certificaat van uitvoer kan
worden verleend; dat 5% per productie niet bijgekoch-
te consenten mag worden uitgevoerddat de fabrieken
25% per productie zelf voor het binnenlandsch ver
bruik moeten afleveren of beschikbaar stellen; en dat
alle fabrieken verplicht zijn 10% der productie te re
serveeren Voor het Rijks Centraal Bureau voor den uit
voer van boter. Deze 10% mag in geen geval door dc
fabrieken zelf worden verkocht.
KON. NAT. STEUNCOMITé.
De 49e lijst van ingekomen bijdragen bij het Kon.
Nationaal Steuncomité van 1824 Juli, vermeldt een
totaal van 139.676.57, makende met het totaal der
vorige lijsten ad 2,357,021 78een totaal aan ent-
vangen bijdragen en toezeggingen van
2.496.698 35%
UITVOER VAN SCHAPEN.
De 's Gravenliaaesche lamslagers hebben den Minis
ter van Landbouw verzocht, van 15 Augustus tol
April 1916 de grenzen te sluiten voor den uitvoer .van
alle vrouwelijke schapen, welke éénmaal en meer zijn
geschoren, daar de schapenstapel door de buitenge
woon hooge prijzen gevaar loopt uitgeroeid te wor
den. Adicssanie voert aan, dat, waar nu de dektijd be
gint, de schapen, welke heden ter markt worden aan
geboden voor de fokkerij, door de hooge prijzen toch
ter slachtbank worden gevoerd. Ook is het vette scha-
penvleesch tegenwoordig een volksartikel geworden,
aangezien dat nog binnen veier bereik valt. Worden
dus. nu het nog tijd is. geen strenge maatregelen ge
nomen. dan zullen de lamslagers hun bedrijf moeten
stop zetten en hebben, zij geen schapen en lammeren
voor het komende jaar.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
ONBEHEERDE LAMMEREN.
De wet gebiedt, dat onbeheerd vee moet worden
overgebracht naar den schutstal. In de gemeente Fer-
werderadeel werden pl m. 200 lammeren onbeheerd
cp den publieken weg aangetroffen en tijdelijk op een
stuk land opgesloten. Voor al die blaters was geen
stal genoeg. De burgemeester moet nu als wetsover
treder voor den kantonrechter verschijnen De wet
spreekt immers van stal en aan dat voorschrift is niet
voldaan.
INSTALLATIE BURGEMEESTER DEN HELDER
Gisteravond had in eene buitengewone raadsverga
dering te den Helder de installatie plaats van den
nieuw benoemden burgemeester, den heer W. Hou
wing.
„DE NED. DAGBLADPERS.''
Te 's-Gravenhage in het hotel „De Wittebrug" is de
jaarvergadering gehouden van de vereeniging van uit
gevers van dagbladen „De Ned. Dagbladpers."
Een uitvoerige gedachtenwisseling had plaats over
de bronnen voor telegrafische berichten uit het binten-
land en' over de betaling van den toeslag tijdens den
oorlog, alsmede over de onbehoorlijke advertenties, be
treffende abortus provocatus, prostitutie e. d. De coin-
missiën voor deze aangelegenheden in het leven ge
roepen, werden bekrachtigd en aangevuld
Het bestuur aanvaardde de opdracht, zich tót der
Minister van Justitie te wenden, om te verkrijgen, da
voortaan pro deo-advertentiën door 't rijk zullen wor
den betaald en toi den secret.-gen der posterijen en
telegrafie om te overleggen, of het mogelijk zal zijn een
bijzonder tarief te verkrijgen voor pers-telegrammen cn
vrijstelling van het „dringend"-tarief voor intercommu
nale gesprekken. Krachtig verzet werd aangeteekend
tegen her kénmerkbare besluit, dat openbare instellin
gen niet meer hun oproepingen en afkondigingen ais
advertentiën plaatsen in de couranten, doch alleen in
de Staatscourant," waarbij de verwachting is uitge
sproken, dat de couranten den inhoud ervan als bericht
zullen opnemen. Besioten werd dit niet te doen.
Voorts hield de vergadering zich bezig met een be
spreking van de vereenvoudigde spelling en werd een
motie aangenomen, waarin de wensch weid uitgedrukt,
dat de couranten algemeen de dateeriug zullen stellen
op den dag van verschijnen.
Ten slotte werd een commissie benoemd, die zal on
derzoeken, hoe de marktberichten door de dagbladen
op goedkoopere wijze zullen verkregen kunnen worden.
UIT SCHERMERHORN.
Vrijdagmiddag vergaderde de Raad in voltallige zit
ting (een vacature). Na opening en voorlezing van de
notulen van de vorige vergadering werd medegedeeld:
Jat de heeren Rodf, Weslerhcf en Schoon ziju Jiei be
noemd tct leden van den gemeenteraad en dat in de
vacature, ontstaan door het vertrek van den heer P. Al-
blas. bij herstemming was benoemd de heer E. Voer
man die allen hunne benoeming hebben aangenomen;
dat de nieuwbenoemde gemeente-ontvanger de ver
plichte zekerheid heeft gesteld door de Vereeniging
van tot Zekerheidstelling verplichte gemeente-ambtena
ren; dat op 27 Juli is aangevangen met het verstrek
ken van ongebuiid tarwebrood en tarwemeel.
Ingekomen waren: Bezwaarschriften tegen hunnen
aansjag in de 1 lood. Omslag door de heeren J. de-
Bakker en G. Borsjes, die werden gesteld in handen
van de daarvoor benoemde commissie;
ctn schrijven van C. Visser, waarin hij zijne benoe
ming tot lid van 't Burgerlijk Armbestuur aanneemt;
een dito van J. Klippel met dank voor zijne benoe
ming tot gemeente-ontvanger;
van het Burg Armbestuur de rekening over 1914,
welke aangeeft in ontvangsten een bedrag van
1965 68. in uitgaven van 1408.74% met een saldo
van 556 83%, welke voor onderzoek zal worden ge
steld in handen van een daarvoor te benoemen com
missie.
Hierna werden door den heer J Klippel in handen
van den voorzitter de vereisclite eeden afgelegd voor
de aanvaaiding van zijn ambt van gemeente-ontvanger,
De heer Klippel sprak ziju dank uit voor het aan
hem geschonken vertrouwen.
Vervolgens werden de geloofsbrieven van de nieuw
benoemde raadsleden onderzocht, waarna tot toela
ting werd besloten.
Door den voorzitter werd voorgelezen eene missive
van Ged. Staten in verband met de salarieering van het
onderwijzend personeel, dat zich onder de wapenen
bevindt. Volgens de daarvoor geldende regeling in
deze gemeente wordt de jaarwedde verminderd met de
tijdelijke waarneming. Tot 15 April is de waarneming
geschiedt door het hoofd der school en de onderwij
zeres en alzoo tot dien datum het volle salaris uitge
keerd aan den zich onder de wapenen bevindenden on-
cieiwijzer Sijlstra Met 15 April is voor tijdelijke
waarneming aangesteld een onderwijzeres, die het sa-
'aris van den onderwijzer, geniet, zoodat voor dezen
thans niets overschiet en hij zelfs zijn pensioensbijdra
ge uit eigen kas moet betalen.
De voorzitter deelde mede, dat hij had voorgesteld
aan Ged Staten de pensioensbijdrage nog te nemen
voor rekening der gemeente, maar Ged Staten verzoch
ten den Raad de regeling te wijzigen en een gedeelte
salaris te doen uitbetalen.
B. in V* Stelden nu voor aan den onderwijzer S.
lï «rW»Hpot
34»
