DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van liet oostelijk oorlogsterreln.
Van het westelijk oorlogsterreln.
Van het zuidelijk oorlogstooueel/
Stremmïng verkeer.
Uitkeering vergoedingen
LANDWEER en MILITIE.
No, 188
Honderd en zeventiend© Jaargang,
1915
Mmwispii per i maanden f 1 Jr. p, post 11.25. Adtertentiepriji; 10 et pt regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. Vc Boek- en Handelsdrukkerij y.b. HERffls. COSTER4Z00Nf Voordam CS. Telefoennr. 3.
V E IJ DAG 13 AUGUSTUS
Ter zee.
VARIA.
A El) E KL AA
ALKMAAR, 13 Augustus.
De operatie in Koerland schijnt op het oogenblik
door nog niet opgehelderde oorzaken geen vorderin
gen te maken. Het Russische communiqué spreekt van
hier behaalde successen en van gemaakte gevangenen
Of misschien Kowno, waarop de Duitsdters nog
steeds tevergeefs aanvallen doen, eerst moet vallen?
Sinds Lomza veroverd is, zijn de Duitsche legers er in
geslaagd weer voorwaarts te dringen in oostelijke
richting is men Bialostok genaderd. Het bruggenhoofd
Wizna (gelegen waar de rivier de Bobr in de Narew
valt), werd, nadat de Russen den vorigen dag een aan
val hadden afgeslagen, veroverd, zoodat de Duitsche
troepen op geen 50 K.M. van het belangrijke knoop
punt van spoorwegen staan ea Ossowietz ook van het
zuiden dreigt te worden afgesloten, hetgeen de inslui
ting dezer vesting beteekent. Van de ingesloten vesting
Nowogeorgiewsk is er niets nieuws. Het belang bij
het lot dezet vesting is thans alleen maar meer dat er
bij haar val troepen zullen vrijkomen.
De legergroep van prins Leopold van Beieren, die
van haar basis Iwangorod1Warschau in oostelijke
richting optrekt, is goed vooruit gekomen. Zij bezette
Loekow, een spoorwegknooppunt, hetgeen bewijst,
dat de achtervolging snel gaat. Nog steeds wordt
zoowel bij Wizna als bij Loekow in de richting Brest-
Litowsk gemarcheerd. Van het zuiden uit (Cholm)
werd echter langen tijd door de Russen hardnekkige
tegenstand geboden aan de Boeg, zoodat de Duit
schers en Oostenrijkers niet vooruit konden komen en
de terugtocht van het Russische centrum van dit ge
bied uit tot dusverre geen gevaar heeft geloopen. Ech
ter meldt het Duitsche communiqué, dat de Russische
stellingen met succes bestormd zijn en dat de Russen
in dit gebied over het geheele front in vollen aftocht
zijn. Het laatste Russische communiqué bespreekt de
gebeurtenissen van 11 dezer, ierwij 1 deze terugtocht
den 12den moet hebben plaats gehad. Intusschen leert
het Russische communiqué hoe zwaar hier de strijd is
geweest en hoeveel offers de voortgang den Duitschers
heeft gekost
Van het Westelijk oorlogstooueel is geen ander
nieuws, dan dat de Franschen in de Argonnen een ge
deelte van een verloren gegane loopgraaf hebben her
wonnen.
Terwijl er sprake is van een verkoeling tusschen
Roemenië en Duitschland, zijn de verbonden mogend
heden druk bezig om Bulgarije tot meedoen te verlok
ken. liet heet, dat Bulgarije ten koste van Servië en
Griekenland bevredigd zal worden en Servië en Grie
kenland ten koste van Oostenrijk en Turkije en dat
Roemenië en Bulgarije met elkaar verzoend zouden
worden De „Times" zegt, dat de Balkanstaten nu zelf
maar moeten weten wat ze doen en de „Daily Mail"
betoogt, dat het allereerste besef van eigenbelang de
Balkan-staten zal dwingen hun onderlinge geschillen
ondergeschikt te maken aan de verdediging van hun
toekomst, van de vrijheid om te leven, om te bloeien.
Voorts wordt gemeld, dat de ltaliaansche minister Sa-
landra naar het front zal vertrekken om met den Ko
ning over het Balkan-vraagstuk te spreken. De „Mor-
ningpost" meldt, dat Duitschland en Oostenrijk van
plan zijn om een gezamenlijken zet tegen Servië te
doen, hetgeen Italië niet kan toelaten. Eigenaardig
wordt hieraan toegevoegd, dat de zware taak om de
Duitsche plannen te doen mislukken, aan Italië toebe
deeld zal zijn, daar Italië tegenwoordig het grootste
aandeel heeft in de plannen van het viervoudig ver
bond ten opzichte van Oost-Europa.
In elk geval laat men in de verbonden landen de
hoop nog niet varen, dat de Balkan-staten, die onzijdig
zijn gebleven, partij zullen kiezen.
Officieel zijn de geruchten over vredesvoorstellen
thans door de Duitsche regeering tegengesproken. De
Duitsche regeering heeft dergelijke voorstellen aan
Rusland niet gedaan - zij zal redelijke voorstellen,
wanneer die haar soms mochten worden gedaan, niet
bij voorbaat afwijzen, maar de tijd om harerzijds vre
desvoorstellen te doen zal eerst gekomen zijn, als de
andere regeeringen het mislukken van hun gewapende
onderneming erkennen.
Dat klinkt wel heel boud, maar er valt over zulk een
officieele verklaring te praten. En er zal ongetwijfeld
over gepraat en geschreven worden!
Het Duitsche legerbericht luidt: Legergroep-Hin
denburg. In Koerland en Samagitien is de toestand
onveranderd.
Ten zuiden van de Njemen sloegen de troepen van
het leger-von Eichhora een door aanzienlijke strijd
krachten ondernomen aanval af in den Dowinasector.
De vijand liet 700 gevangenen in onze handen.
Het leger-von Scholz nam het bruggehoofd van
Wizna, en wierp den vijand ten zuiden van den Naref
over de Gacrivier. Sinds 8 Aug. maakte dit leger
4950 krijgsgevangenen, onder wie 11 officieren, en
veroverde 12 mitrailleurs.
Het leger-von Gallwitz bestormde Zambrof; zuide
lijk voorwaarts in oostelijke richting.
Bij Nowo Georgiewsk niets nieuws.
Een van onze luchtschepen bombardeerde hef stati
on van Bialostokeen zware ontploffing werd waarge
nomen.
Legergroep-Prms Leopold van Beieren
Onder veelvuldige gevechten met de vijandelijke
achterhoeden werd de vervolging voortgezet en den
Machawkasector overschreden.
Lukof is in bezit genomen.
Legergroep- Mackensen.
Nadat de verbonden troepen op verschillende plaat
sen in de hardnekkig verdedigde stellingen waren bin
nengedrongen, zijn de Russen sinds hedennacht over
het geheele front tusschen den Boeg en de stad Part
schef op den terugtocht.
Het Oostenrijkaehe legerbericht0 De ten noorden
van den Beneden-Wieprz den vijand vervolgende Qos-
tenrijksch-Hongaarsche strijdkrachten hebben heden
Lukof genomenzij trokken over de Byshzyca ten wes
ten van Radzijn. Tusschen de Tysmienica en den Boeg
werden gisteren de Russchen door onzen bondgenoo-
ten op velschillende plaatsen achteruit geworpen. De
vijand ontruimde hedenmorgen vroeg het gevechtster
rein en trekt terug. Overigens is de toestand onver
anderd.
Het Fransche staf-communiqué van gistermiddag
meldt: Bij de gevechten langs den weg van Binarvil-
le—Vienne le Chateau maaktal wij gevangene! van
een Würtembergsch korps.
In den nacht van 11 op 12 dezer vielen de Duit
schers tweemaal de Fransche loopgraven in de streek
van Marie Thérèse en Fontaine au Charmes aan. Zij
werden volkomen teruggeslagen.
In het Priesterbosch had een vrij hevig gevecht van
loopgraaf naar loopgraaf met granaten en groote
bommen plaats.
In de Vogezen deden de Duitschers een aanvalspo-
ging bij de Linge, welke na een granaatgevecht werd
afgeslagen.
Het rapport van den Duitschen generalen staf luidt:
In Argonne veroverden wij ten noorden van Vienne-
le-Chauteau een groep versterkingen, het z.g. Martin-
werk, waarbij wij 74 ongekwetste gevangenen maakten
o.w. twee officierenwij veroverden twee mitrailleurs
en zeven mijnwerpers. De vijand leed zware verliezen
Bij het bezetten van een vijandelijke loopgraaf ten
noordoosten van La Hanrazé vielen eenige gevange
nen in onze handen; de rest van de bezetting, met
achterlating van veertig dooden.
Het Oostenrijksche stafbericht luidtAan het front
in het kustgebied werden in den afgeloopen nacht een
krachtige vijandelijke aanval op het vooruitspringend
deel van het Dorberdo-plateau, twee offensieve bewe
gingen bij Zagora, voorafgegaan door een krachtige
voorbereiding der artillerie onder zware verliezen voor
de Italianen afgeslagen. Voor het bruggenhoofd van
Görz heerscht rust Aan de overige fronten duren de
artillerieactie en de schermutselingen voort.
Gistermorgen beschoten onze schepen den Italiaan-
schen kustspoorweg van Molfetta tot Seno San Gior
gio. Te Molfetta werden vier fabrieken, twee tramvi
aducten zwaar beschadigd. Een viaduct stortte in,
een fabriek geraakte in brand. Te San Spirito zijn
het station en verschillende magazijnen tot den grond
afgebrand. Te Bari werden het kasteel, de semapho-
reijinrichting, de spoorweg en vijf fabrieken beschoten;
een der fabrieken werd door brand vernield. Geheel
Bari was in stof- en rookwolken gehuld. Onder de
bevolking heerschte paniek. De ltaliaansche kanon
nen van middelbaar kaliber richtten tevergeefs hun
vuur op onze torpedoboot jagers. Ook een aanval van
vijandelijke duikbooten mislukte. De spoorwegviaduct
over de Seno San Giorgio is door ons vuur zwaar be
schadigd. Onze schepen keerden allen ongedeerd te
rug. Van vijandelijke strijdkrachten ter zee was, be
halve de vernielde duikboot voor Bari, niets te zien.
AAN DE DARDANELLES
Het Turksche hoofdkwartier meldt: Aan het Darda-
nellenfront sloegen wij 10 dezer vier vijandelijke aan
vallen .op onze stellingen af. De vijand verloor drie
duizend dooden bij een aanval op een Turksche divisie.
Onze troepen deden een tegenaanval, wierpen den vij
and uit zijn stellingen en maakten twee mitrailleurs
buit. Bij Sedd-ul-Bahr liet de vijand in den middag
van 10 dezer voor onzen rechtervleugel twee mijnen
springen. De aanval werd met verlies afgeslagen.
In den morgen van 11 Augustus vernietigden wij
een vijandelijke strijdkracht, geschat op de sterkte van
een compagnie, die een deel van onze loopgraven aan
onzen linkervleugel trachtte aan te vallen.
Van de-andere fronten geen belangrijk nieuws.
De Britsche admiraliteit meldt, dat een Britsche on
derzeeër aan de Dardanellen opereerend, in den mor
gen van 8 dezer aan den ingang van de Zee van Mar
mora een Turksch slagschip in den grond boorde. (Be
doeld is blijkbaar de „Barbarossa Haireddin", van
welks ondergang reeds melding werd gemaakt)
De Turksche kanonneerboot „Berki satoet" (waar
schijnlijk is bedoeld de kleine torpedokruiser „Berki-i-
Satoet) en een leeg transportschip zijn eveneens door
een Britsche duikboot aan de Dardanellen getorpil-
leerd.
AANGEHOUDEN EN VERNIELDE SCHEPEN.
De Noorweegsche postboot „Iris" is door een Duit
schen onderzeeër een uur van de kust aangehouden.
De onderzeeër loste twee schoten, die voor den boeg
van het schip voorbij gingen. Een officier en eenige
matrozen kwamen aan boord. Een passagier verhaalde,
dat een aantal voor Rusland bestemde pakketten over
boord werd geworpen
De onderzeeër verdween daarna in Zuidelijke rich-
ting.
Een Lloyd's bericht meldt het zinken van de
trawlers „Oceansgift", ..Esteraste" en „George Bor
row". De bemanningen werden gered.
De Engelsche smak „Humfries" uit Grimsby was
gisterenmorgen visscheode bij het vuurschip Leeman,
toen van een Duitsch vliegtuig uit bevolen werd het
schip te verlaten. Daarna werden er twee bommen op
geworpen, die het schip vernietigden. Na ruim 5 uur
in haar boot rondgedreven te hebben, werd de beman
ning opgepikt door de Sch 321, d'ie de mannen te
Vlaardingen aan land bracht.
VREDESGERUCHTEN.
Volgens een bericht in de „Gazette del Pcpolo" te
Turijn, afkomstig van kringen te Rome, die gewoonlijk
omtrent kwesties, het Vaticaan betreffende, goed inge
licht zijn, zegt een Duitsch bericht, zouden Amerikaan-
sche kardinalen, op uitnoodiging van den Paus, een
vredescongres willen beleggen, waaraan vele kardina
len en bisschoppen zullen deelnemen. De primaten van
Spanje hebben reeds hun medewerking toegezegd. Het
congres zal in Zwitserland worden gehouden en zal
door de Vereenigde Staten van Amerika, Spanje en
Nederland gesteund worden.
De offcieuze „Nordd. Allg. Ztg." schrijft: Boecha-
rester bladen publiceerden onlangs telegrammen, die
van den Keizer afkomstig heetten en gericht waren
aan de Koningin van Griekenland, en waarin de Kei
zer de vernietigende overwinning der onverwinbare
Duitsche wapens over het Russische leger geprezen
zou hebben en de aanstaande beëindiging van den oor
log zou hebben aangekondigd. Daar er merkwaardi
gerwijze in het buitenland nog lichtgeloovigen zijn,
die de Roeineensche courantenverzinsels ernstig op
vatten, zij hier na informatie te bevoegder plaatse na
drukkelijk geconstateerd, dat dit telegram van a tot z
verzonnen is.
Het officieuze blad schrijft verder: Van jonden uit
werd onlangs een met allerlei bijzonderheden opge
sierd bericht verspreid, volgens «welk de Duitsche re
geering de vorige week door bemiddeling van den Ko
ning van Denemarken te St. Petersburg vredesvoorstel
len zou hebben gedaan, die de Russische regeering
weigerde. Dit bericht is verzonnen De Duitsche re
geering wijst verstandige vredésaanbiedingen, indien
zulks haar eens zullen worden gedaan, zeker niet bij
voorbaat af, maar de tijd om harerzijds vredesvoorstel
len te doen zal eerst gekomen zijn, als de vijandelijke
regeeringen bereid zijn het mislukken van hun militaire
actie tegen ons te erkennen.
De „Voss. Ztg." merkt op, dat er telkens vredesge-
ruchten opkomen, wanneer Rusland een nederlaag
heeft geleden. Het verdachte van het geval is, zegt het
blad, dat deze geruchten telken male. en steeds op de
zelfde leest geschoeid, bekend gemaakt worden door
den vroegeren Russischen politieken politie-detective
Manuilof in de „Novoje Vretnya" en door den ontsla
gen voormaligen Russisehen secretaris van de legatie
te Berlijn, Schelking, in de „Birsiewva Wjedomosti".
Telkenmale zouden genoemde personen die geruchten
uit Kopenhagen hebben vernomen Dergelijke berich
ten worden door de Russische regeering geduld, om
dat die den slechten indruk van een nederlaag bij het
courantenlezend publiek voor een tijd wegnemen.
EEN EERBEWIJS.
Koning Albert is door Koning George van Enge
land tot Colonel-in-chief van het 5de rigifnent Dra
goon Guards benoemd.
„HOLLAND IS HOLLANDSCH".
Aldus luidt het opschrift vau een artikiel van den
Ainsterdainschen correspondent van het „Berliner Ta-
gcblati', den heer Paul Raché. De schrijver betoogt,
dat üe Duitschers Holland zoo moeten zien, zooais
liet is en zeit gezien wil worden en niet zooals velen
liet smüs twintig jaar door een gekleurde orn gewoon
zijn te zien. Het wachtwoord van het „stamverwante'
aieine Holland met zijn taai, die „eigenlijk Duitsch is",
dat in den grond „zoo goed als Duitsch volk" en met
zijn volle sympathie zien tot Duitschland wendt, den
grooten broeder, op wien steunend zich aan te leunen
nem een behoefte is dat wachtwoord moet eindelijk
maar eens voorgoed bij het oud-roest worden gewor
pen, meent de correspondent. Wij zullen, zegt uij, al
leen dati vrijer en met minder vooroordeelen naderen,
wanneer wij er ons aan gewennen, meer, dan tot dus
verre Hollands eigen aard te erkennen en in het licht
te stellen, hem als Hollander te zien en niet als Neder-
Duitscher als ook-Duitscher. Dat mag niet gemakkelijk
vallen, mag nog zoo zeer tegen het Duitsche gevoelen
ingaan, is echter noodzakelijk, daar het een gebod van
politieke wijsheid is. Juist in een tijd, waarin het
Duitsche nationale bewustzijn zoo sterk is toegeno
men, moeten wij ook voor het nationale gevoel van
anderen een begrip hebben. Holland is noch Engelsch
noch Fransch, maar ook niet Duitsch. Holland is niets
anders dan Hollandsch. Wij moeten, om tusschen bei
de landen een'vertrouwelijker verhouding tot stand te
brengen, elkaar beter leeren kennen. Wij Holland,
doordat wij zijn eigen nationalen aard meer erkennen
Holland ons, doordat het zich er eindelijk meer aan
gewendt, ons zoo te zijn, als wij zijn, en zich vrij
maakt van een dwaze annexatie-vrees en de hand, wel
ke het toegestoken wordt, niet met aarzelend wantrou
wen, maar met vol vertrouwen aanpakt.
In Duitschland beschouwt men het als iets natuur
lijks, dat Holland na den oorlog nader tot ons zal ko
men In Holland is men van dat natuurlijke nog niet
zoo doordrongen, maar zal zich niet er aan kunnen
onttrekken Men zal er zich aan moeten gewennen.
Duitschland meer zonder vooroordeelen tegemoet te
treden. Gelijk wij ons er aan moeten gewennen het
moet steeds meer gezegd worden den Hollander
meer als Hollander te erkennen, het nationaal sterke,
bewuste, eigene in hem te begrijpen.
CENTRALE LAND- EN TUINBOUWBANK.
Gister is gelijk we reeds melden, te 's-Gravenhage
opgericht de centrale land- en tuinbouwbank met
winstdeeling.
Deze onderneming is eenigermate te beschouwen als
een gevolg van het door H. M. de Koningin genomen
initiatief )ot het in het leven roepen van een Regee-
ringscommissie inzake het Midaenstandscrediet.
Toen, onder leiding van minister Treub, bovenge-
Burgemeester en Wethouders van Alk
maar brengen ter algemeene kennis, dat
d© KUIPERSBRUG over het LUTTIK-OU-
DORP bij de APPELSTEEG op 10, !7 en
18 AUGUSTUS a.s„ voor het rijtuig- en
scheepvaartverkeer en voor voetgangers
zal zijn GESLOTEN.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorz
DONATH, Secr.
Alkmaar, 13 Augustus 1915.
De BnrgemeeBter vau Alkcianr brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de alt
keering der vergoedingenioopende over
het tijdvak van tot on met 15 Augustus,
val plaats hebben ten Stadhnlzo op Haan-
dag 13 Angn&tms rs-, voor soever de LAND
WEER aangaat van 1311 unr envooraoo-
veel de MILITIE betreft van 11—13 hup
Alkmaar, 12 Aug. 1915.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
noemde commissie ia het leven was geroepen, bleek al
spoedig, dat zeer bepaaldelijk enkele categorieën van
personal, o.m. de bollen- ai boomkweekers, in sterke
mate van de tijdsomstandigheden hadden te lijden en
dat hun bedrijven die in vredestijd op zoo verrassende
hoogte staan, in verscheidene gevallen met ondergang
zouden bedreigd worden, indien niet op doeltreffende
wijze in credietverschaffing te hunnen behoeve werd
voorzien.
Zoo rees dus bij eenige vooraanstaande mannen het
denkbeeld om, in samenwerking eenerzijds met de Re-
geeringscommissie inzake het middenstandscrediet.
anderzijds met het onlangs opgerichte Tuinbouwwaar
borgfonds, een bankinstelling in het leven te roepen
die aan twee belangrijke categorieën van producenten
op billijke wijze credieten zal verschaffen.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
BAKKERS-N ACHT ARBE ID.
De heeren A. Hillebregt en I Goudsmit te Amster
dam, hebben in hunne qualiteit van voorzitter en secre
taris van den Algemeenen Nederlandschen Bond van
Arbeiders (sters) in het Bakkers-, Chocolade- en Sui-
kerbewerkingsbedrijf, een adres gezonden aan den Mi
nister van Landbouw, waarin zij hunne ontstemming
kenbaar maken over de maar al te weinige aandacht
die aan het behartigen der belangen van de bakkersge-
gezellen wordt geschonken ten aanzien van de afschaf
fing van den nachtarbeid.
Zij dringen er bij den minister op aan ten spoedig
ste gevolg te geven aan zijn voornemen tot het indie
nen van een wetsontwerp, waarin zal worden neerge
legd:
a. Verbod van nachtarbeid in het bakkersbedrijf;
b Eene regeling van den arbeidsduur tot ten hoog
ste 60 uren per week
c. Opname van bepalingen welke bedoelen be
schermd op te treden voor de in het bedrijf werkzame
personen, zoomeede voor het broodetende publiek, door
alle arbeiders (sters) in het Brood-, Koek- en Banket
bakkersbedrijf werkzaam, te onderwerpen aan een ver
plichte geneeskundige keuring alvorens zij in het be
drijf werkzaam mogen zijn;
d. Verbod van inwoning van niet tot de naaste fa
milie behoorende gezellen bij den patroon.
Het adtes gaat vergezeld van een uitvoerige toelich
ting.
DE VERHINDERDE BRUILOFT.
Al vroeg waren Nareske en Mieke, gekleed en ge
reed op weg naar het grijze Grave waar hun zoon
Tommes zou trouwen.
Tommes was onder de wapenen „in Ede of Lewèr-
den of dor érreges en die kwamp mè 'n per daag ver
lof mar rechttoe va ginderwiet af nao ae Graaf", zoo
vertelde de G. C. De oudjes volgden in flankrij het
smalle kronkelpaadje, waar de nog bedauwde over
hangende heide het zorgzame Mieke de noodzakelijk
heid deed gevoelen, „die lang pèlzen 'n bitjen op te
rape," hetgeen Nareske beantwoordde met mannelijk
„de boksepiepen om te slaon."
Een paar maanden geleden was het jonge paartje
al in den ondertrouw gegaan, maar toen de groote
dag naderde, zag Tommers zich verplicht de betrok
ken lui te berichten, dat hij „in de petoet zat en desse
'm niet los wou laote urn gaon te trouwe". Maar nou
zag het er beter uitGinder doemde reeds de eer
waarde Elisabethskerk op en de oudertrots van Na
reske en Mieke zag die kerk en die stad en onzen Toni-
mes mè zie vrommes" in een aureool; beiden zweefden
voort, als gedragen op het maatgezang van Nares z n
„mesèterse boks", die tot meerdere eer en glorie van
den dag haar „jiep" deed hooren, zoo vaak de eene
pijp langs de andere streek. Zoo, met de muziek aan
't hoofd, trok men zegevierend de stad binnen, waar
men als uit een hinderlaag besprongen werd door een
briefkaart, die de bruid gisteravond had ontvangen en
waarin de bruidegom mededeelde, dat „ze 'm weer in
de doos hadden gestopt" en de trouwerij dus ander
maal ten halve moest blijven steken. Na dezen koud-
waterstraal keerden onze oudjes met hangende yeeren
naar huis teruggeen woord werd gewisseldpas het
bekende geluid van de deurklink thuis wekte hen uit
hun mijmering en Nareske zei
„Mar ge zot, „zegge wa-t-ie nou wêr uitgevrêten
hè
„Ja, dè zodde zegge!" antwoordde Mieke.
KAAS IN TIN.
Gedurende eenige jaren is het departement van
Landbouw van de Vereenigde Staten bezig proeven te
nemen met in zilverpapier verpakte kaas. Dit moet uit
ALRMAARSCHE
sr
