DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN, Van het oostelijk ooriopterreln. Van hel westelijk ooriopterreln. Van lid iuidtlljk ODflngMoonee!. Broodvoorziening. No* 191 Honderd en zeventiende Jaargang. 1915 VRIJDAG 20 AUGUSTUS Ter see. DUITSCHLAND. B® HliË IteMispii m ffissiiw M pst H.2& HwtaMjt 1® fit po rept frwt# ïetle» «aar plaatsruimte» Brieven fr. t Back- m Handelsdrukkerij iJu HERMs. COSTER«100N, ImÉm CS. Tetóosmr, l hb m ALKMAAR, 20 Augustus. Het belangrijkste nieuws van heden is de inneming van Nowo Georgiewsk. Ail komt het bericht geenszins onverwacht, het spoe dig vallen van een als sterk geldende, goedverdedi- weade vesting, bij welker overgave, meer dan 20.000 gevangenen in 's aanvallers handen vallen, moet toch indruk maken. Tien dagen geleden was het feitelijk nog onzeker of de Russen voornemens waren in deze vesting stand te houden, teneinde daardoor troepen te binden en be lemmerend op den Duitschen opmarsch te werken. Vijf dagen daarna verzekerde de Russische regeering (in haar befaamd wordende verklaring van 15 Augus tus) „Het besluit om Nowo Georgiewsk te verdedi- den bewijst afdoende, dat het Russische leger zelfs in .de naaste toekomst niet te lijden zal hebben onder ge brek aan munitie, aangezien anders die vesting wel zonder strijd zou zijn overgegeven." Hieruit blijkt duidelijk, dat de laatste vesting van den Weichseldriehoek, die ook wel als de laatste Narew- vestiug wordt aangemerkt, door de Duitschers achter hun front ingesloten de opmarsch ging ongestoord zijn gang hardnekkig verdedigd zou worden. Eu een telegram van de Daily Chronicle van heden, waarin wordt verteld, dat Kowno viel, doordat de Duitschers met een z. g. n, snellen aanval, waarbij groote massa's infanterie onder bescherming van artil lerievuur vooruitrenden en stellingen innamen, kanon nen van zeer zwaar kaliber (38 cM.) werden vooruit geschoven, een fort totaal vernielden en zich in de daardoor ontstane bres nestelden, eindigt aldus: „De forten van Nowo Georgiewsk houden het nog steeds onder het zware artillerievuur uit." Maar wij wisten Dinsdag, dat het verdedigend leger dichter op den furtengordel was geworpen, Woensdag liat een fort en twee tusschenwerken in stormaanval genomen waren, gisteren, dat er opnieuw twee forten bestormd waren, en daarom durfden we gisteren ge rust schrijven „zoodat het bericht van den val van deze vesting ook elk oogenblik kan komen." De beteexenis van den val der vesting is vooral, dat er belegeringstroepen en zwaar geschut vrij komen, die voor het nog steeds stand houdende Ossowietz en voor Grodno gebruikt kunnen worden, met welker val, die slechts een kwestie van dagen zal zijn, Njemen- en Narewlinie zich geheel en stevig in Duitsche handen bevinden, hetgeen wil zeggen, dat de Duitschers in ge val van tegenslag, zich hierop kunnen terugtrekken, ge lijk ze in het Westen bijv. op de Maaslinie kunnen doen. In Rusland moet de zoo spoedige val van Nowo Georgiewsk wel een zeer diepen indruk maken. Niet nog, omdat de vesting zoo snel na het besluit der Rus sische regeering om haar te verdedigen en na de opti mistische officieele verklaring, is gevallen, maar wijl er nog een andere Russische vesting is, in welker voor ste stellingen de vijandelijke troepen in het noorden reeds zijn doorgedrongen terwijl in het zuiden het zwaar geschut van den vijand reeds op schootsafstand van den buitengordel is genaderd Brest Litowsk. Deze verschanste legerplaats heeft op de Russische le gers groot aantrekkingskracht uitgeoefend. Zij geldt voor zéér sterk. Binnen den gordel van twaalf bui- tenforten ligt nog het machtige centrale werk der ves ting op een eiland, terwijl de eigenlijke stad 2 K.M. oostelijk daarachter ligt. Maar zoodia het zware be legeringsgeschut opgesteld kan worden, een alles over stelpend en alles vernielend vuur in de fortenlinie kan worden geworpen, een bres kan worden gebomd, is het lot der sterkste vesting dra beslist. Samengeperst om en bij Brest Litowsk, met op een na al de achter- waartsche spoorwegverbindingen bedreigd of reeds verloren, met de gevaarlijke Pripet-moerassen, die her inneringen aan het Oost-Pruisische meren- en moeras sengebied in het leven roepen, in den rug, kan de posi tie van de Russische legermacht zonder overdrijving hachelijk worden genoémd. Het verdere verloop der krijgsverrichtingen, dat zal leeren, of de Russen aan de alom dreigende gevaren nog weten te ontsnappen, lan wel of zij deels oi grootendeels uiteengeslagen zullen worden, mag inet spanning worden afgewacht. Ook wat de Daily Chronicle over den stand van za ken zegt, doet zien, dat er in de komende dagen veel op het spel staat. „In strategisch opzicht is Brest Li towsk van onmetelijk belang, aldus dit blad. Werd het onhoudbaar, of moest het door verovering vallen, dan zouden de Duitsch-Oostenrijksche legermachten erin geslaagd zijn, een groote wig te drijven tusschen de Russische legers van het noorden en van het zuiden De troepen van den Tsaar zouden dan door de Pripet- moerassen verdeeld worden in twee afzonderlijke groe pen. Dit is blijkbaar het doel der Duitsche strategie. De Russen hebben zoo uitstekend tijdens hun langen en vermoeienden terugtocht gevochten, dat zij dit plan misschien kunnen doen mislukken. Maar zoowel te Wilna als te Brest is de stand van zaken voor onzen dapperen bondgenoot vol gevaren Indien een aflei ding op het westelijk oorlogstooneel den Russen ver lichting zou kunnen geven, zou zij ongetwijfeld wor- den ondernomen. De bevelhebbers van deverbonden machten zijn de beste beoordeelaars van den tijd. waarop een krachtig offensief kan worden onderno men. Intusschen blikken we naar het Gallipoli-schier- ei!and, waar er hoop is cp een spoedig succes, dzt Rusland verlichting en aanmoediging zou brengen Het forceeren der Dardanellen en de val van Konstan- tinopel zou van veel meer belang zijn, dan de inne ming van Warschau. Het zou het aanzien van den oorlog wijzigen. Maar wij zijn nog een heel eind van Konstantinopel en de weg daarheen is niet gemakke lijk. In trouwe, geen leger heeft een moeielijker taak gehad, dan is toegevallen aan de troepen onder bevel van Sir lan Hamilton. In verhouding tot de moeie- lijkheid der taak zal de eere van haar succesvolle ver vulling zijn." Van het pas ontvangen Russische communiqué dient vermeld, dat de Russische schepen, die den ingang van den golf van Riga beschermen, na een gevecht op een dichter bij de kust gelegen stelling terugtrokken, ten gevolge van de aanzienlijke overmacht van de Duitsche vloot. Is die ovennacht inderdaad zoo groot, dan zal de Duitsche vloot ook weldra Riga van de zee uit kun nen bedreigen. En Riga alleen? De Engelsche minister van oorlog lord Kitchener tn zijn Fransche collega, de heer Miilerand, hebben het Fransche en het Engelsche leger geïnspecteerd en re devoeringen gehouden. De Fransche minister zeide o.a.„De vijand zelf, wijs geworden door een jaar oorlogvoeren, koestert niet meer de verwachting ever onze legers te zullen zegevieren. Niet op het slag veld schijnt hij zijn succes te zoeken. Reeds brengt hij zijn gewone praktijken in toepassing om bij de neutra len en zelfs bij oorlogvoerenden zwakheid en vredesbe- toogingen uit te lokken. Maar het Fransche volk en parlement zijn ovenals de regeering meer dan ooit be sloten om de wapens slechts op te steken op den dag, dat het door ons gestelde doel zal zijn bereikt. En in dien de weg daartoe lang is. zoo is de prijs, weike ons daar wacht, groot genoeg om ons allen de moeilijkhe den en ellende goed te maken, van dien weg, aangezien hij de bevrijding der wereld brengt." Lord Kitchener antwoordde, dat hij, na het schitte rende leger van generaal Joffre gezien te hebben, meer dan ooit de zekerheid had gekregen, dat de overwin ning zou worden behaald. Tenslotte gaf hij nogmaals de verzekering, dat Engeland vastbesloten was met aile kracmen Frankrijk als een trouwen bondgenoot te heipert en tot het einde vol te houden. Ter zee zijn een heele reeks schepen door Duitsche onutrzteërs in tien grond geboord. Ook een Engel sche onderzeeër. Maar bovendien de groote paketboot Arabis van de White Star Line. De passagiers (waar- ondei Amerikanen) cn de bemanning zijn gered, vol gens sommige berichten, terwijl er volgens anders vijf of zes van wie één Amerikaan, omgekomen zouden zijn In verband met den stand der Duitsch-Ameri- kaansche onderhandelingen is het natuurlijk van be- tcekenis of'er al dan niet een Amerikaan is omgekomen Tijdens het schrijven van dit overzicht krijgen we het bericht, dat volgens het bureau der lijn 8 man zijn om gekomen, van wie vier Amerikanen. V oorts zijn getorpilleerd: De Engelsche stoomsche pen Maggie, Serbuiu (220 Ütou), Duusley (5000 ton), baron Erskine (5500 ton), Restormel (3000 ton), bene vens de Noorsche Magda (110 Oton). Terwijl de Duitsche Keizer naar Nowo Georgiewsk is vertrokken om den aanvoerder van den aanval, gene raal von Beseier (dezelfde die Antwerpen nam?) en de troepen dank te brengen, is de Duitsche Rijksdag vcor een „Kriegstagung" bijeen gekomen. De Rijks kanselier heeft Duitschland nog eens verdedigd tegen over de Engelsche en Russische politiek en den stand van zaken op de oorlogsterreinen uiteengezet. Het be langrijkste, dat de Rijksdag te doen heeft, is een supple- toire begrooting aan te nentcn, waarbij weer 10 milli ard wordt gevraagd voor de oorlogvoering. Officieel wordt uit het Duitsche groote hoofdkwar tier gemeld Legergroep-Von Hindenburg: Bij de inneming van Kovno weiden rtog 30 officieren en 3000 man gevan gen genomen. Onder den druk van de inneming van Kovno ont ruimden de Russen hunne stellingen bij Kalwarja-Soe- .walki. Onze troepen vervolgen den terugtrekkenden vij and. Meer naar het zuiden overschreden de Duitsche troe pen den Naref, ten westen van Tykozin, waar 800 Rus sen werden gevangen genomen. Het leger van generaal Von Gallwitz ging in ooste lijke richting voort. Ten noorden van Bjelsk werd de spoorweg Bielostok— Brest-Litowsk bereikt. 2000 Rus sen werden gevangen genomen. In het gebied ten N.O. van Novo Georgiewsk gingen onze troepen over de Wkra. Twee forten van het noor derfront werden bestormd. Meer dan 1000 gevangenen en 125 kanonnen vielen in onze handen. Legergroep-prins Leopold van Beieren: De linker vleugel dreef den vijand vechtend voor zich uit, en be reikte gisteravond de streek westelijk en zuidwestelijk van Meleitschizy. De rechtervleugel, die bij Melnik over den Boeg ruk te, dreef de Russen uit de versterkte stellingen ten N. van dc rivier, en drong verder voort. Legergroep-v. Mackensen. Tusschen Nemercf en Ja- nof trokken de troepen over den Boeg. Voor Brest—Litowsk dringen de Duitsche troepen bij Rokitno, ten Z O. van jancf, in de voorste stellin gen der vesting. Ten O. van Wlodawa vervolgen onze troepen den verslagen vijand Onder den druk van onzen opmarsch ontruimden de Russen den oostelijken oever van den Boeg, ook boven- en benedenstrooms Wlodawa. Hij wordt overal vervolgd. Het rapport van den Ocstenrijkschen gertera'en staf luidt: De onder bevel van aartshertog Jozelf Ferdinand en van generaal v. Kövess staande O -H. strijdkrachten be vechten ten noorden van Janof en Konstantinopel den overgang van den Boeg, Niemirof en andere plaatsen aan den noordelijken oever werden bestormd. De vij and is teruggeworpen; de vervolging wordt voortge zet. De insluitingstroepen om Brest Litowsk, in welker centrum divisies van generaal v. Arz staan, ontnamen den vijand' eenige vooruitgeschoven veldversterkingen Bij Wlodimir-Wolynski en in Oost-Galicië niets nieuws. Het Frartsch legerbericht luidt: Een krachtige en wederzijdsche artillerie-beschieting had plaats in de Argonnen, Champagne, het bosch van Apremont, La Louvière en Vauxferry, eveneens in het Priesterbosch, in de omstreken van Tiet Croix-dcs Car- mes en aan het front bij Seille. Aan het front in Artois hecrscht groote levendigheid. Een Fransche aanval bracht ons in het bezit van een sterkte aan den weg BcthuneAtrecht en aan den weg Ablaing—Angres, waar de Duitsche stelling in de Fransche linie vooruitsprong. Verschillende Duitsche tegenaanvallen werden afgeslagen. De mijnenstrijd werd op een groot aantal punten voortgezet. Bij Beuvraigncs, ten Z. van Roye, verniel de de ontploffing van een Fransche mijn den Duitschen sappe-arbeid. Hevige artilleriebeschieting tusschen Oise en Aisne, in den sector van Bailly, evenals op de plateau's van Quennevières en Nouvron. In de Argonnen bracht de Fransche artillerie het vuur der Duitsche batterijen en bommenwerpers, bij Fomtaine-aux-Charmes en in den omtrek van* Marie- Thérèse tot zwijgen In de Vogezen werd de hevige strijd om den Linge- kopf voortgezet De stelling, die de Franschen ver overden op den Sonderaach-top, werd behouden, on danks de hevige beschieting. De Franschen maakten zich meester van een nieuwe Duitsche loopgraaf op den top van Schratzmannele, en maakten eenige gevan genen. Officieel wordt uit het Duitsche groote hoofdkwar tier gemeld Tusschen Angres en Souchez deed de vijand gister avond en den geueeien dag door artillerievuur voorbe reiden aanval. Hij drong door op enkele plaatsen in onze voorste ioopgraveniinie en heeft in het midden daarvan nog een gedeelte bezet. Op cie overige ge deelten is Hij er echter reeds uitgeworpen. In de V o- gezen hernieuwde de vijand gisieren zijn aanvaiien ten N van Munster, tegen onze stellingen aan den Linge- Kopi en Schratzmauneie. Nadat hij in enxete onzer loopgraven op den Linge- kopf gedrongen was, is de vijand overal weer terugge slagen. Bij Scnratzmannele duurt de strijd nog voort. DE STRIJD AAN DE DARDANELLEN'. Generaal fan Hamilton rapporteert; De laatste operaties op Gaiiipolt bestonden in aan vallen tegen de vijandelijke stellingen in het zuiden en het westen, waar de Australiërs en N.-Zeelanders staan, en in een nieuwe landing van aanzienlijke strijd krachten in de Soevlabaai. Uit verklaringen van gevangenen blijkt, dat de Tur ken aanzienlijk versterkt waren om krachtige aanvallen op ons te doen en dat onze aanval ongeveer 24 uur oen hunne vóór was. Dientengevolge was-de strijd zeer hevig en waren bij beide partijen de verliezen zeer groot. De ontscheping in de Soevlabaai was door de vloot goed voorbereid en werd goed uitgevoerd; maar, niet tegenstaande de Turken hun grootste kracht ontwikkel den tegen de Australiërs en N.-Zeelanders, konden on ze troepen van Soevla geen aanmerkelijk eind vooruit komen vóór dat de vijand er in slaagde sterke reserven aan te trekken, waarmede hij onzen opmarsch tot staan bracht. ,In de laatste week werden de veroverde stellingen overal versterkt Het moreel van de troepen is uitmuntend. SCHEPEN GETORPILLEERD. Getorpilleerd is het stoomschip Arabit, groot 10.000 ton, gebouwd in 1903, toebehoorende aan de White Star Line. Uit Londen wordt hieromtrent gemeld: „Arabic" vertrok Woensdag van Liverpool naar Niew-York en werd Donderdag om kwart over negen zonder waar schuwing getorpedeerd. Er waren geen le klas pas sagiers aan boord in het geheel 170 3e klasse-passa giers en ongeveer 250 man bemanning. Vele passagiers waren Amerikanen. De „Arabic" is in elf minuten gezonken. Een sloep nam de reizigers en bemanning van elf booten aan boord en is nu op \yeg naar Queenstown. Het weder is goed, de zee kalm. Officieel is vastgesteld dat 375 menschen zijn gered. Het lot van 48 anderen is nog onbekend. Voorts zijn getorpilleerd: de „Grodno" van de. WiT De BURGEMEESTER vaa ALKMAAR brengt ter kennis van belanghebbenden dat, ingevolge een ontvangen sdirij'ven van Z.E. den Minister vaa Landbouw. Nijverheid en Handel, de verwisseling van brvtttl- eu meelkaarteu, liiet meer door de bakkers era neelltmude< laren, dacJi uUsinileml door de bonders van die kaarten moet gesekieden dat mitsdien belanghebbenden zeiven of wel een hunner huisgenooten,'die kaarten ter verwisseling nioe'.en aanbieden op Dinsdag 31 Augustusa.a., en dat de verwisseling dier kaarten voortaan niet meer ter Secretarie, doch in het perceel Hont- til 1« (voormalig ksntoór van den kaashande laar HENNEMAN) za! plaats hebben, welk kantoor daartoe dien .dag geopend zal zijn van 9I en van 2 tot 5 uur. De Burgemeester van Alkmaar, O. RIPPING. son iijn (2000 ton, gebouwd in 1912), de „Thornfield" (450 ton, gebouwd in 1913), de Serbino, 2200 ton, de „Magie," ook beide van de Wilson lijn, de „Dun- stey" (5000 ton, gebouwd in 1913) de Noorsche „Mag da" (1100 ton, gebouwd in 1906). De Rijksdag is gisteren geopend met een rede van den president die o.a. zeide: Terwijl wij in het westen onwrikbaar het verkregene vasthouden en aan de Dardanellen en de Italiaansche grenzen de aanvallen te pletter slaan tegen de dap perheid van onze heldhaftige troepen (bijval), brengt tiet tweede oorlogsjaar ons en onze bondgenooten in het oosten successen, welke grenzen aan het fabelach tige, (Levendige bijval.) Wij danken daarvoor God (bijval), den keizer, onze geniale aanvoerders en die van onze bondgenooten (bijval). Wij danken officie ren en soldaten (bijval) en het rijksbestuur, die allen de hun gestelde taak vervullen (bijval). Aan het geen in het volk omgaat heeft de keizer in zijn mani fest van 31 Juli uiting gegeven. Zijn plechtige en ern stige woorden, vervuld van den geest van Duitsche waarheidsliefde, van innig vertrouwen op innerlijke kracht en van hechte nationale eensgezindheid hebben overal, waar Duitschers wonen, levendigen weerklank gevonden. Een jaar geleden heeft het Duitsche volk, in vertrou- ven op God en op de kracht van het rijk, zich vast aar eengesloten geschaard om den keizer en de verbondt regeeringen, teneinde in dezen voor iederen Duitsche heiligen oorlog een vrede te bevechten, die voor al. volkeren den weg zal banen vooi vrije beschaving eu outwikkeiing en voor het Duitsche volk de toekomst zal verzekeren, tegen alle vijanden, tegen alle geva ren. (Bijval.) Vervolgens sprak de Rijkskanselier, die den toestand aldus samen vatte Sinds de laatste zitting zijn weder grootsche dingen gebeurd. Alle met doodsverachting en met geweldigen inzet van menschenlevens ondernomen pogingen van de Franschen om ons westfront te doorbreken, misluk ten door het uithoudingsvermogen van onze dappere troepen! (Bijval.) Italië, dat het begeerde vreemde goed gemakkelijk dacht te veroveren, werd tot dusverre schitterend afgeslagen, niettegenstaande de numerieke overmacht eu de meedoogenlooze opoffering van men schenlevens. Onwrikbaar houdt het Turksche leger stand aan de Dardaneiien. (Bijval). Waar wij het of fensief namen, versloegen wij den vijand en wierpen hem terug. (Bijval). Wij bevrijdden met de verbonden troepen bijna geheei Gaiicië, Po.en, Lithauen en Koer land van ue Russen. (Bijval). Ivvangorod, Warschau, Wovno vielen. Ver in s vijand» iand vormen onze li nies overal een stevigen muur; sterke legeis hebben wij ter beschikking om nieuwe slagen toe te brengen. (Bij val Fier en zonder vrees, vet trouwend op onze dappe re troepen kunnen wij de toekomst tegemoet zien. (Le vendige bijval). Te midden van de oorlogsverschrikkingen gedenken wij dankbaar de krachtdadige menschenlieide, welke de naburige neutrale staten betoonden bij den terug keer van burgers uit het vijandelijke buitenland en bij de uitwisseling van krijgsgevangenen (Bijvai). Neder land wijdde reeds ten tweeden male den uit Engeland terugkeerenden zwaargewonden offer- en-hulpvaardig de noodige zorg. (Bijval). Ik breng dat volk den innigen dank van de Duitsche nat'e. (Bijval) Ik voeg daarbij een woord van bijzon deren dank voor den Paus (bijval), die het denkbeeld van de uitwisseling van gevangenen en zoo vele wer ken van menschenlieide gedurende den oorlog voort durend steunde en zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt bij verwezenlijking ervan. Spreker maakte gewag van de voorstelling alsof Duitsch'and den oorlog zou hebben voorbereid terwijl de tegenstanders in onschuldige liefde voor den vrede niet gereed waren. Hij stelde daartegenover de oor logszuchtige artikelen,'welke de Russische minister van oorlog in het voorjaar van 1914 liet publiceeten, waar in werd gezegd, dat het leger volkomen gereed was, wees er op, dat Frankrijk Rusland geld leende voor be wapening en dat Engeland rekende op het gereedzijn der bondgenooten. In verband met de Engelsche insluitingspoütick zei de de heer v. Bethmann irlollweg: Er zijn kringen, welke mij politieke kortzichtigheid verwijten, omdat ik steeds weder beproefde den weg te banen tot overeenstemming met Engeland. Ik dank God. dat ik het deed. Het is duidelijk, dat deze menschenmoordende wereldbrand had kunnen worden voorkomen, wanneer een oprechte op vrede ge richte overeenstemming met Engeland tot stand ware gekomen. Over de onderhandelingen met minister Haldane (in het voorjaar van 1912) zeide spreker: Haldane vroeg mij of wij, wanneer wij den rug tegen Engeland gedekt hadden, niet Frankrijk op het lijf zou den vallen en het vernietigen. Ik antwoordde, dat de vredespolitiek, welke Duitsch land ruim 40 jaar gevoerd had, ons eigenlijk voor zulk een vraag moest vrijwaren. Wij hadden, indien wij roovcrsplannen koesterden, de schoonste gelegenheid gehad tijdens den Boeren- ~T

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1