DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN,
llin 1st win!!! wiiogstmeii
Yii let wettel!! oorlojsterrefn.
Van lel zéé! aariopioeneel.
So. 198
"EmAé én zeventiende J,«f§ng*
1915
&®g»ap®s ik I unfei IL— .Ir. I. p»S I1A MRMot M «pi pete mm m ttatenWe. Mm fc. i. I. M- MOMdurii iA HERBs. OSIB<9MR. hut* Cl. TiMnw. I
W0ENS I> A 6 25 AUGUSTUS
DUITSCHLAND.
RUSLAND.
NOORWEGEN.
NEDERLAND.
Uitkeeriug vergoedingen
LANDWEER en MILITIE.
m
ALKMAAR, 25 Augustus.
In een van de vele artikelen welke de „Times" aan
den toestand in Rusland wijdt, wordt gezegd, dat
Rusland zich wel bewust is, dat de volgende veertien
dagen voor hem en dus ook voor zijn bondgenooten
een hoogst kritieke periode zijn, cm dat de bondge
nooten de gebeurtenissen der eerstvolgende dagen met
spanning moeten beschouwen. Het blad is wel vo!
goeden moed over den afloop, maar zijn wijze van
zeggen teekent toch den stand van zaken, terwijl de
onpartijdige beoordeelaar geen aanwijzingen kan ont
dekken, welke voor de Russen hoopgevend zijn, daar
entegen wel gegevens kan aanwijzen, welke nog niet
noodlottig voor de Russen zijn, doch het kunnen wor
den, Kowei, het belangrijke spoorwegknooppunt ten
zuiden van Brest-Litowsk, is door de Duitsche en Oos-
tearijksche ruiteiij bezet, m. a. w. de belangrijke lijn,
\velke naar het concentratie-punt. Kiew leidt, is voor de
Russen verloren, terwijl zij zelve tot vlak bij de moe
rassen teruggeworpen zijn. De halve ring, die de ves
ting in het westen omsluit, is nauwer toegehaald, zoo
dat de tegenstanders nu reeds in het zuid-westen op 15
K.M. van het centrum der vesting staan. En ten noor
den naderen de vervolgers het onherbergzame oer
woud van Bialowiesk, zoodat de Russen daarin gedre
ven zijn.
Men stelle zich dezen toestand eens goed voor: de
vestingen op enkele na verloren, de spoorwegen bijna
allen afgesneden, zoodat de terugtocht evenals de toe
voer hoogst ernstig belemmerd wordt, de directe ver
binding met de hoofdstad verbroken, de legermacht ge
splitst, St. Petersburg zelf geenszins buiten gevaar.....
Ls het wonder, dat er een buitengewone ministerraad
is gehouden, d. w. dat er buitengewone maatrege
len worden overwogen, waartoe behalve wijziging van
het ministerie, ook wel eens ontruiming van St. Pe-
(ersburg door de regeering en iiaar vestiging in Mos
kou zou Kunnen behooren?
Het is duidelijk, dat het er thans spannen gaat tus-
sdiea de beide legermachten, dat «enerzijds alles in
het werk gesteld zal worden om een afrekening te ver
krijgen, audererzijds echter niet minder hardnekkig
zal worden gepoogd om haar te verschuiven.
En waar de uiterste krachten aan beide zijden wor
den aangewend om het doel te bereiken, is de toestand
zoo spannend en spanning-wekkend ea komt men in
den gemoedstoestand van de eerste Septemberdagen
\an het vorige jaar, toen men aan de Maine zulk een
gewichtige beslissing heeft zien vallen.
Van de maritieme actie in de golf van Riga zij in de
eerste plaats gemeld, dat Reuter nu het Duitsche li
nieschip, dal verloren moet zijn gegaan, aanduidt als
een van het Moltke-type. Het is dus thans in de Rus-
sisch-Engelsche lezing niet meer beslist de Moltke
zelf, maar de keuZe is beperkt, daar behalve dit schip
alleen nog maar de Seydlitz van eenzelfde type is
Het Woii-bureau verklaart, dat van een grooten zee
slag geen sprake is, dat er geen groot schip en geen
kruiser gezonken of ernstig beschadigd is, dat er geen
landingspoging is ondernomen.
Deze tegenspraak is wel zeer bondig en stellig,
maar zij is niet officieel
riet blijft dus èea zonderlinge geschiedenis.
Bij Riga is in den toestand geen verandering geko
men.
in de Ggcren behaalden de Frauschen. een plaatse
lijk voordeel op den Barieskopf.
2 even Fransche vliegmachines hebben de stations
van Tergnier ea Noyon (beide knooppunten van de
Fraasche noorderlijn achter het Duitsche front) be-
bomd en een vlieger heeft ook op Offenburg (in Ba
den) bommen geworpen.
Het nieuwe Grieksdie ministerie is precies zoo sa
mengesteld als b« kabinet-Venizelos, dat in Maart j.l.
moest heengaan, met dit onderscheid evenwel, dat de
kabiuetsvormer niet weer de portefeuille van oorlog
heeft genomen, doch deze heeft toevertrouwd aan gene
raal Danglis, die chef van den generalen stal was ge
durende den eersten Balkan-oorlog. De heer Venizelos
zelf is behalve minister-president minister van buiten-
landsche zaken geworden.
De Duitsche regeenng heeft aan de Deensche haar
leedwezen betuigd over de schending der Deensdie
onzijdigheid (bij de beschieting van den Engelschen
onderzeeër in de Deensche wateren) en verklaard, dat
aan de Duitsdie gezagvoerders het gegeven bevel om
de onzijdigheid stipt in acht te nemen, opnieuw is in
gescherpt.
De Duitsche regeering heeft voorts volgens Reuter
aan de Amerikaansdie verzocht, om nog geen beslis
sing ie nemen naar aanleiding van het in den grond
boren der „Arabic", tot alle feiten bekend zullen zijn,
dus tot ook aan Duitschland gelegenheid gegeven is,
gehoord te worden. Mochten werkelijk Amerikanen
het leven hebben verloren, dan zou de Duitsche regee
ring zulks ten zeerste betreuren, zoo moet de Duitsdie
gezant den Amerikaanschen minister van buitenland-
sche zaken geseind hebben.
Heeft tijdens de Balkan oorlogen de cholera het
sluiten van den vrede helpen bespoedigen, een ietwat
vaag Lloyds-bericht meldt, dat deze vreeselijke ziekte
uitgeorokeu zou zijn in „verscheidene streken van
Duitschland, Riga en St. Petersburg".
Officieel wordt uit het Duitsche groote hoofdkwar
tier gemeld:
Legergroep v. Hindtnbuig. Ten hoorden van den
Njemen geen verandering. Aan het overige front van
deze legergroep werden vorderingen gemaakt. Bij de
gevechten ten oosten en ten zuiden van Kovno namen
onze troepen 9 officieren en 2600 man gevangen ea
maakten ze 8 mitrailleurs buit.
Legergroep Leopold v. Beieren. Op de hoogten ten
noordoosten van Klesjtsjeli en het boschgebied ten
zuidoosten van deze plaats werd de vijand door onze
troepen gisteren opnieuw achteruit gedreven. Bij de
vervolging nadert men het, bosch van Bialowieska. De
vijand verloor meer dan 4500 man aan gevangenen en
9 mitrailleurs.
Legergroep v. Mackensea. Voor den aanval van de
over de Pulwa en den Boeg, ten oosten van de mon
ding der Pulwa, oprukkende Duitsch-Oostenrijksche
troepen ontruimde de vijand zijn stelling. Hij wordt
vervolgd. Aan het zuidwestelijk front van Brest-Li
towsk zijn de hoogten van Kopytof genomen. Onze
door het moerasgebied ten noordoosten van Wlodawa
voortgedrongen, troepen vervolgen sedert gisteren den
verslagen vijand.
Het Oostenrijksdie legerbericht luidt:
Ten noordwesten van Brest-Litowsk werd de tegen
stand biedende vijand gisteren in de streek van Wiers-
jowisj en Riasno opnieuw verslagen en genoodzaakt
terug te trekken.
In de jongste gevechten werden door het leger van
aartshertog Jozef Ferdinand gevangen genomen: vier
officieren en 1300 man.
Ten noordoosten van Wlodawa drongen onze bond
genooten den vijand opnieuw achteruit en wonnen zij
terrein.
Oostenrijksch-Hongaarsche en Duitsche cavalerie
van het leger van „Feldzeugmeister" Puhallo trok bij
de vervolging Kowel binnen en rukt verder op naar
het noorden.
In Oost-Gaücië is het rustig.
Het Fransche legerbericht luidt*
Voortdurende krachtige actie der wederzijdsche ar
tillerie in den sector ten noorden van Atrecht, tusschen
Somme en Oise en in de Argonnen. De Duitschers
wierpen eenige projectielen op Atrecht, Montdidier en
Reims. De flinke resultaten van het vuur der Fran-
6cheti op de Duitsche loopgraven en batterijen konden
op verschillende punten worden waargenomen. In
Champage, aan het front PerthesBeau-Séjour, werd
een heftig gevecht geleverd met bommen en handgra
naten. Voor Ville sur Tourbe is een vooruitgeschoven
Duitsche loopgraaf door de ontploffing van een Fran
sche mijn geheel verwoest, In de Vogezen werden gis
teren zeer hevige gevechten geleverd om de hoogten ten
oosten van Fecht en ten noorden van Scha:zmannele.
Ondanks vele tegenaanvallen konden, de Duitschers
liet verloren terrein niet herwinnen.
Aan den Barrenkopf behielden de Franschen de in
den avond van 22 dezer verkregen winsten. De Duit
schers vielen opnieuw de loopgraven aan den kam van
den Sondermaik aan, maai werden teruggeslagen.
Uit het Duitsche groote hoofdkwartier wordt ge
mekt: Bij het bezoek gisteren voor Zeebmgge heeft de
Eageiscbe vloot ongeveer 60 a 70 schoten op onze kust-
versterksngea gelost. Wij hadden door deze beschie
ting het verlies te betreuren van een do ode en zes ge
wonden. Bovendien werden door over het doel heen
gaande projectielen nog drie Belgische inwoners ge
wond. Maierieeie schade weid oiet aangericht.
In de Vogezen ten noorden van Münster w oedde den
geheelen dag het gevecht. Des avonds deden de Fran
schen opnieuw een aanval op onze steiiingen aan den
Barrenkopf ea noordelijk daarvan. De aanval werd af
geslagen. Zwakke vijandelijke afdeel ingen, die onze
stellingen waren binnengedrongen, werden er weder
uit vei dreven Eenige Alpenjagers werden gevangen
genomen. Bij de gisteren vermeide gevechten bleef een j
gedeelte loopgraai aan den Barrenkopf in handen van j
den vijand,
Bij Loo, ten zuidwesten van Dixmuiden, is eergiste
ren een Fransche tweedekker door een onzer vliegers
omlaag geschoten.
Het Italiaansche legerbericht luidt:
De vijand ging gisteren over tot een groote reeks
artillerie-acties op verschillende punten van het front.
Overal werd zijn geschut door ons vuur tot zwijgen
gebracht.
Overigens geen veranderingen.
Het Oostenrijksche legerbericht zegt:
Aan den zuidelijken vleugel van het kustfront bracht
onze artillerie gisteren het vijandelijk geschut tot zwij
gen aan den mond van de Sdobba, verder werd een
Italiaansche strandbatterij bij Golametto stukgescho
ten.
De vijandelijke infanlerie, die zich tegenover enze
stelling op de hoogte ten oosten van Monfalcone had
genesteld, ontruimde ten gevolge van ons geschutvuur
vluchtend de loopgraven.
Ten oosten van Polazzo sloegen onze troepen twee
zwakke aanvallen en bij San Martino drie aanvallen,
waarbij de vijand tot dicht bij ons gevechtsfront was
genaderd, bloedig af.
In den avond mislukte eveneens een aanval van een
sterke vijandelijke afdeeling op het bruggelioofd van
Tolmein.
!n bet versterkte gebied van Flitsch en Raibl (Karin-
ihië) nadert de vijandelijke infanterie hier en daar
onze linies.
Onze versterkingen op de hoogvlakte Lavarone-
Folgeria werden gisteren weder hevig beschoten. Ook
begint de vijand onze stellingen aan het Stilfser Joch
(Alpenpas aan de grens van Tirol, die de waterschei
ding tusschen de Etsch en de Adda vorm) te beschie
ten,
HET STANDPUNT DER
SOCIAAL-DEMOCRATEN.
De sociaal-democratische Rijksdagfractie en het so
ciaal-democratische partijbestuur namen in gemeen
schappelijke zitting een motie aan, waarin o. a. wordt
gezegd: De verzekering van de politieke onafhankelijk
heid en de integriteit van het Duitsche Rijk verlangt
een afwijzing van elk tegen zijn territoriaal machtsge
bied gerichte veroveringsstreven van de vijanden. Dat
geldt ook voor den eisch tot wederinlijving van Elzas-
Lotharingen bij Frankrijk; onverschillig in welken
vorm hiernaar wordt gestreefd. Ten einde de economi
sche vrijheid van ontwikkeling van het Duitsche volk
te waarborgen, eischen wij de open deur, d. w z. ge
lijke rechten voor economische werkzaamheid in alle
koloniale gebieden en opneming van een clausule van
meestbegunstiging in de vredesverdragen met alle
oorlogvoerende mogendheden. De vrijheid der zeeën
moet door internationaal verdrag worden gewaar
borgd. In het belang van de veiligheid van Duitsch
land en van zijn vrijheid tot economische ontwikke
ling in het zuidoosten wijzen we alle oorlogsbedoe
lingen van de viervoudige entente af, die gericht zijn
op de verzwakking of vernietiging van Oostenrijk-
Hongarije en Turkije.
VERANDERING IN DE REGEERING.
Naar aanleiding van den toestand te St. Petersburg
vergaderde gisteren de ministerraad.
Volgens de „Beurscourant" presideerde Rdsjianko
een vergadering van de leiders van het Centrum, de
nationalisten, Octrobisten, Krogressisten en Kadet-
ten. Besproken werden de mogelijkheid van wijzi
gingen in de samenstelling der regeering en de kes-
ties van een coalitie-kabinet en een kabinet van nationa
le verdediging.
DE MAIL AAN BOORD VAN DE HAAKON VII.
Het Noorweegsche gezantschap te Berlijn zond aan
den minister van buitenlandsche zaken het volgende
telegram
„De geheele brievenpost aan boord van de „Haakon
VII" is reeds naar Noorwegen onder weg. De post
zakken werden geopend nen naar contrabande onder
zocht; de brieven daarentegen werden niet geopend.'"
KORTE BERICHTEN.
Cietorpilleerd is de Engelsche trawler Comman
der Boyle. Drie man verdronken.
Op Offenburg (Baden) zijn bommen geworpen.
De schade heet gering, twaalf burgers werden ge
wond.
Volgens Lloyds heerscht in een groot aantal
districten van Duitschland ea eveneens te Riga en St.
Petersburg cholera.
Lloyd's verneemt dat het stoomschip Silvia is
gezonken. De bemanning is gered.
PRIJZEN IN DUITSCHLAND EN HIER TEN
LANDE.
Een lezeres in Zeeland zendt aan de N. R. C een
advertentie, geknipt uit de Rhein- und Ruhr- Zeitung
van Duisburg, van 19 Augustus. In die advertentie
wordt „Hotbndsche scheivisch" aangeboden voor 15
pfennig het pond en „mooie stoofappelen" tegen 29
pfg. de 3 pond en stoof- en handpers» voor 35 pfg, de
5 pond.
Wij beialen schrijft de lezeres voor fruit, wan
neer het ten minste te krijgen is; Voor appelen (heel
gewone waar) 10 sts. Dat is ongeveer het dubbele van
wat men te Duisburg betaalt. Peren, in Duitschland 7
pfg. het pond, kosten hier 10 en 15 cent.
Van scheivisch, trouwens van alle visch zijn wij hier
in Zeeland zeer slecht voorzien, en dan is ze, in ver
houding tot de Duitsche prijzen, veei duurder, wat te
minder begrijpelijk is aangezien die visch uit Neder
land naar Duitschland wordt verzonden. Een pond
scheivisch „versch en goed in ijs verpakt' zegt de
advertentie kost in Duitschland 15 plg., dat is naar
den tegenwoordige koers van het Duitsche geld 8 cent.
Waar zou men in Zeeland daarvoor versche srhelvioch
kunnen koopen?
Dc lezeres zendt ook een advertentie uit hetzelfde
blad, waarin „bruine boxcalf militaire rijg.aarzen,
breede vorm, zonder kappen, voor officieren en solda
ten", worden aangeboden tegen 20 mark het paar Ter
wijl Duitschland aan leer nog wel gebrek heet te heb
ben, is dat zeker niet duur.
IN DURE TIJDEN.
Men schrijft van de Belgische grens aan de „Meierij-
schen Courant:
In tijden van duurte en schaarschte der levensmidde
len wordt de geest vindingrijk om eetwaren, te ver
vangen door een surrogaat of ze met een of ander pro
duct aan te lengen. Iets dergelijks doet men met de bo
ter in België. Men neemt b.v. een kilo boter, giet er
een liter kokende melk bij, voegt er wat zou aan toe,
klopt dit alles goed door elkaar, laat het koud worden
en men heeft 2 kilo boter, die naar men zegt aange
naam smaakt. Anderen nemen zout, boter, bloem, eie
ren en melk, laten dit al roerend koken en daarna koud
worden. Op de boterham is deze boter uitstekend.
VAN EEN ONTVLUCHTEN SOLDAAT.
Gistermorgen omstreeks half elf is uit het militaire
hospitaal in de Sarphatistraat te Amsterdam een sol
daat ontvlucht. Hij was opgenomen als lijdende aan
verstandsverbijstering. In een onbewaakt oogenblik
wist hij aan de achterzijde van het hospitaal te ontko
men, zette het cp een loopen en klom, na zich met een
stuk ijzer te hebben gewapend, op het huisje van de
De liutrgemeenter va» Alkmaar brengl ter
kennis van belanghebbenden«lat, «ie aft-
keering der vergoedingen leepeade ever
bet f yd vak van ld telt en mei 99 Aagwshtö»,
val plants hebben ten Stadhnizc op Dsnüer»
dag 2d Augustus a.s.| voor eoover de LAID-
WKliH aangaat van lO11 uur enveeraoe°
veel de MHJT1K betreft van 11-19 nnr.
Alkmaar, 24 Aug 1915.
De Burgemeester voornoemd,
Oc RIPPING.
kolentransporibrug der Amstelbrouwerij. Met zijn
wapen bedreigde hij ieder, die hem te na kwam, en er
waren vervolgers, want uit het hospitaal waren hem
fietsende militairen nagezonden, vertelt de Tel.
Toen de man zich op bovenaangeduide wijze boven
het gelijkstraatsch gewoel verheven had, werd de po
litie gewaarschuwd, die, daar het geval onder de mili
taire autoriteiten ressorteerde, er zich niet mee wilde
bemoeien, doch als middel aan de hand deed, den
vluchteling omlaag te spuiten.
De brandweer rukte aan, de vluchteling zag het en
achtte het geraden, thans van zijn verheven standpunt
af te dalen.
Omgeven door honderden nieuwsgierigen werd
daarop de slechts ten deele gekleede vluchteling naar
het militaire hospitaal teruggebracht.
EEN VERBODEN PLAAT.
Men meldt aan de Tel. uit Utrecht:
Door den hoofdcommissaris van politie te Utrecht is
het openlijk tentoonstellen verboden van de laatste
plaat van „De Nieuwe Amsterdammer", waarop de
Duitsche Keizer staat afgebeeld op het slagveld, met
als onderschrift het bekende dank-telegram,
Van de ramen der sigarenwinkels, waar de plaat
hing, is zij thans verdwenen.
BINNENLAND.
MINISTER CORT VAN DER LINDEN.
De Minister van Binnen landsche Zaken, die Den
Haag voor een week met verlof had verlaten, wordt he
den terug verwacht.
HET EEDSWETJE
Het Eedswetje is van den Raad van State terug, zoo
dat de indiening van dit wetsontwerp bij de Tweed
Kamer dezer dagen kan worden tegemoet gezien.
Gemengd Nieuws.
DE VISCHVERKOOP TE UTRECHT.
Men herinnert zich, dat dezer dagen een aantal
vischhandelaren zich bij het gemeentebestuur van
Utrecht hebben beklaagd over den gemeentelijken
vischverkoop, waardoor zij zich in hun broodwinning
zagen benadeeld. Dit adres was onderteekend door „38
handelaren". Men maakt er het U. Dgbld. opmerk
zaam cp. dat het adresboek voor Utrecht van dit jaar
slechts 31 vischhandelaren als gevestigd binnen deze
gemeente opgeeft. De 57 overige handteekeningen op
het adres zijn naamteekeningen van visch vrouwen en
venters, die langs de deuren gaan met wagens, waar
van er verscheidenen slechts geteekend hebben met
een kruisje, omdat zij hun naam niet konden zetten en
die toch ook moeielijk als „vischhandelaren" kunnen
worden aangemerkt
HAAR KIND VERGETEN.
Gistermiddag omstreeks drie uur stond een wagen
met 'n kind erin op de stoep van de firma Vroom en
Dreesman te Haarlem en dit had er al een heelen tijd
gestaan: Doordat het kind begon te schreien, trok het
de opmerkzaamheid, zoodat een paar vrouwen zich er
mede bemoeidenvan de' moeder was niets te bespeu
ren
Toen besloten zij maar om het kind naar het politie
bureau te brengen, vertelt de N. Hl. Crt.. doch op bet
uiterste oogenblik kwam de moeder aangehold, wit van
angst 1
Zij was den winkel met een koopje uitgegaan, pra
tende met anderen en had haar ldnd geheel ver
geten.
IDEALE TOESTAND.
De bewoners van Knijpe (Fr.) zitten tegenwoordig
's avonds in de misère. De gasfabriek laat haar clien
tèle in den steek. Zondagavond gingen tijdens de
godsdienstoefening de lampen uit. Gisteravond zag
men hier en daar de nienschen werken met een petro
leumlamp naast de gaslamp.
EEN REUZENSCHOORSTEEN.
Dezer dagen ontving de N. V. Canoy-Herfkens'
steenfabrieken te Venlo eene opdracht tot het bouwen
van een schoorsteen, hoog 120 Meter voor de Oelwerke
„Germania" te Emmerich.
De betonfundeering wordt 6 Meter diep en in aan
leg 18.50 Meter in doorsnede.
De schoorsteen zal een bovenbinnenwerksche maat
van 3.50 Meter en onder idem 6.36 Meter hebben. De
muurdikten onder worden ruim 1 Meter zwaar. Er
zullen circa één en een kwart millioen steenen aan de
zen schoorsteen verwerkt worden.
ADSPIRANT-GLOBETROTTERS.
Te Sliedrecht zijn vier knapen aangehouden op aan
wijzing van een ingezetene dier gemeente, wien hun
houding verdacht voorkwam. De knapen werden voor
den burgemeester geleid en bij het verhoor bleek, dat
drie hunner van plan waren de wijde wereld in te
gaan. Zij zijn naar Utrecht overgebracht, om aan hun
ne ouders aldaar te worden teruggegeven De vierde
is naar Dordrecht gebracht, vermoedelijk tn verband
met een door hem gepleegden diefstal van een fiets
lantaarn.
DE DEVENTER ZIEKENFONDSKWESTIE.
Bij den voorzitter van het Ziekenfonds voor den Ar
beidenden Stand te Deventer is een schrijven ingeko
men, waarbij een medicus, elders woonachtig, een be
drag van 1000 beschikbaar stelt ten behoeve van de
strijdkas van het Fonds. Het bestuur heeft in beginsel
NHNWra