DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Van 1st »tei| ooiisfdëfiüiL
ïan liet veste! oorlogstesrreln.
Van liet zuidelijk oorlogstooneel.
Luxe Automobielen
Adres JAC. MET.
No. 201
Honderd m /.event lend© J*§aag.
1015
1A T E E I) A e
28 AUGUSTUS
Teir zee.
Deze Courant wordt eiken avond» behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f1,~ i franco door hei geheele Rijk f U2%
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Prijs der gewone Advertenties?
Telefoo8snuraracr 3.
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
DUITSCHLAND.
RUSLAND.
AMERIKA.
OR nummer &®sfaaü wli 3
ALKMAAR, 28 Augustus.
Lr is nog met veel belangrijks bekend van de om
standigheden, waaronder Brest-Litowsk gevallen is.
De Russische generale staf deelt mee, dat reeds eeni-
gen tijd geleden werd beslist, dat men het garnizoen
van 100.00 man niet in de vesting zou doen opsluiten,
dat het materiaal bijtijds naar elders werd gebracht,
dat weerstand werd geboden, totdat het veld- en het
bezettingsleger zich naar het Ooslen hadden kunnen
terugtrekken, zoodat de vesting niet ua een stormaan
val van Duiische en Oosten rijk - f tongaa rsche troepen
is gevallen.
Mei Oostenrijksche oork>gs-persbureau meldt, dat
twee forten met een stormaanval werden genomen en
dat een öuitsch reservekorps de werken op het hoofd
punt. de citadel en de stad Brest-Litowsk binnen dron
gen, welke laatste door de Russen ia brand was ge
stoken. De grootte van den buit is nog niet vastgesteld
zegt dit bericht. Doch liet komt er juisi op aan te we
ten, welke buit er gemaakt is. Naar alle waarschijn
lijkheid is hij niet zoo groot als aanvankelijk ver
wacht werd, heigeen dus een negatief voordeel voor de
Russen zou zijn.
Waar zich de Russische hoofdmacht bevindt i3 niet
bekend. Vermoedelijk achter Dwina eu Djnepr. Te Pa
rijs spreekt men. nu het beeld van de Russische stoom
wals niet meer kan worden gebruikt, van een Russi
sche zuigpomp, omdat het Russische leger thans het
Duilsche verderop in Rusland zal lokken.
Majoor Moraiit wijst er op, dat de Russen in den
loop der gevechten hebben verloren 1.800.000 gevan
genen en 11 000 stukken geschut m dat de verliezen
aan dooden en gewonden op 2 millioen man mogen
worden geschat. Wat Rusland, zegt hij, nog aan bruik
bare krachten bezit is over het groote rijk verstrooid.
Zijn legers van Rowno tot Czerao\v:t2 worden vastge
houden door de Duitsch-Oosienrijksciie troepen. Zijn
Ka lilas usïront begint te wankeien en de rest der on
geoefende rijksweer van den tweeden ban, eenige mil-
liceneii, kan op zijn snelst eerst na een jaar rnet kans
op succes in den strijd gevoerd worden. Daarvoor is
echter eisdt, dat de aanvulling van materiaal en muni
tie in den meest uitgebreiden zin plaats vindt. De win
ter staat evenwel voer de deur, de Witte Zee vriest
dicht en het transport der Amerikaansche munitie door
Siberië wordt bemoeilijkt. Men zegt, aldus besluit ma
joor Moraht, niet te veel, wanneer men beweert, dat
Rusland's kracht voor de verbonden mogenheden
tnans voor langen tijd uitgeschakeld is.
Volgens de Times hoef* echter de Russische minister
van oorlog, Polivanof, verklaard, dat men bezig was
moor dau twee mülioen in te iijven; dat de uitslag van
den veldtocht niet beslist zal zijn voor het volgende
jaar. nat men St. Petersburg wel zal kunnen bescher
men, dat de Russische legérs zonder bezwaar den win
ter kunnen doorstaan, dat de lichting 1917 hieivoor
gereed is en dat hes: volgend voorjaar, twee mülioen
man gereed zulten zijn om te velde ie trekken.
In Mk geval is hel duidelijk, dat in de eerste maan
den de Duitschers en Oostenrijkers in Rusland kunnen
volstaan met weinige troepen voor bezetting van liet
veroverde gebied en observatie van de Russische troe
pen, van welke voorloopig geen offensief te wachten
valt.
Van de kwart njiüioen soldaten, die hier volgens
Russische berichten staan, kunnen er dus heel wat
naar andere oorlogste! reinen worden vervoerd.
Bevatte de Maasbode een bericht over de mogelijk
heid van een wapenstilstand, de Tijd, eveneens een R-
K Nederlandse.!? orgaan, deelt in een correspondentie
uit Keulen mede, dat er mogelijkheid bestaat op het
sluiten van een afzonderlijken vrede tusschen Rusland
en Duitschland. Rusland zou er wel voor te vinden
zijn. Behalve den tegenslag aan de Dardanellen, die
Rusland afgesloten houden op een wijze, waarvan men
zich in het overig Europa niet voldoende rekenschap
geeft, werken daartoe mede, de opeenhooping van
voorraden en de verstopping van voor het geregelde
leven noodzakelijke verkeer, de stilstand der krijgsver-
richungoi in het Westen,'hd geringe uitzicht van den
toestand op den Balkan en moeilijkheden, die met de
verbonden mogendheden zijn gerezen.
Van dea anderen kant zou er Duitschland alles aan
gelegen zijn. de overwinningen in het Oosten te kun
nen uitbuiten voor den algemeenen toestand en tevens
om het gevaar te ontgaan vart een avontuurlijke over
wintering in de sneeuwvelden De centrale mogendhe
den en dit is aan Rusland niet onbekend gebleven
zouden Op het oogenblik edelmoedig jegens den te
ruggedrongen tegenstander kunnen zijn.
'1 en aanzien van Polen is zeer wel een overeenstem
op
ee
nling mogelijk, voor Rusland zou thans een vrede niet
bepaald vernederend behoeven (e zijn, indien het aan
Oostenrijk een zeker contróle-reehi over Servië zou toe
kennen, terwijl dan aan Turkije de vrije hand in Azië
zou worden gelaten.
Berlijn is op het oogenblik de wisselplaats van ge
dachten over een en ander, en ofschoon de Duitsdie
pers stellige wenken heeft gekregen om. op het punt
van mogelijke vredesonderhandelingen niet voorbarig
ie zijn, zou de afkondiging van een wapenstilstand de
komende dagen geenszins een volkomen verrassing
zijn. Of die spoedig gevolgd wordt door een afzon
derlijken vrede met het Tsarenrijk en of deze weer het
uitgangspunt van onderhandelingen ook met de ver
bonden mogendheden zal worden, zou natuurlijk niet
geheel zija uitgesloten.
Aldus de Tijd-correspoadeat
De Londensdie Times publiceert evenwel telegram-
jj men van den Russischen minister Sasoncf, die veront
waardigd ontkent, dat de Russen twijfelen aan de goe
de trouw der bondgenooten en die opnieuw de gelofte
aiiegt, dat oe Russische regeering nimmer vreoe zal
maken zoolang nog een vijandelijk soidaat zich
Russisch gebied beviudL
Het is aan de toekomst Tijd of Times gelijk te
ven!
Officieel wordt uit hei Duiische groote hoofdkwar
tier gemeld
Legergroep-Hindenburg. De gevechten bij Bausk,
Schoubcrg, ten zuidoosten van Mittau en in de streek
oostelijk van Kowno duren voort. 2450 Russen gevan
gen genomen, 4 kanonnen, 3 mitrailleurs buitgemaakt.
Ten zuidoosten van Kowno werd de vijand terugge
worpen.
De vesting Olita is door de Russen ontruimd, door
onze troepen bezet.
Verder naar het zuiden zijn de Duiische troepen in
de streek van de Njemen vooruitgaand. De overgang
over de Berezowka, oostelijk van Ossowietsj, is ver
kregen. De vervolging wordt op het geheele front
Soechowoia, aan de Berezowka ert het Bjelowjesh-
vvoud voortgezet.
Op 25 en 26 Augustus werden bij het leger von-
Ga.lwitz 350Ü gevangenen gemaakt en 5 machinegewe-
relt ou it gemaakt.
Legergroep-Leopold van Beieren. De groep zet de
vervolging voort. De rechtervleugel strijdt om den
overgang over de Lcsjna Trawa, benoorden Kamenez-
Litowsk.
Legergroep-von Mackensen. Ten noordoosten van
Brest-Litowsk naderen onze troepen den straatweg
Kamenez-Myszcryce, ten zuidoosten van Brest-Li
towsk werd de vijand over de rivier de Ryta terugge
slagen.
Het Oostenrijks-die iegerbericht luidt:
De bij Brest-Litowsk verslagen Russische legers zijn
in volslagen terugtocht langs beide zijden van den
naar Minsk loopenden, spoorweg.
De troepen van aartshertog jozef Ferdinand trok
ken gistermiddag door de brandende stad Kamieniesj-
Litowsk aan de Lesna,
Duitsche troepen vervolgen de Russen van het wes
ten en het zuiden in de richting van Kobnn.
Bij Kowl, bij Wladimir Woünsky en in Oost-Gali-
cië niets nieuws.
Hei Russische ommuniqué meldt:
ln de streek van Riga zijn er geen veranderingen.
In de richtingen van Baudke en Birshi naar Fried-
richstadt zette de vijand op 25 en 26 Augustus een
energiek offensief voort tegen onze troepen, die deze
streek verdedigen. Hardnekkige gevechten, die in den
loop der iaaiste dagen begonnen, hadden plaats op de
wegen naar hot Zuiden van de spoorweglijn Tauer-
koln—Newhut.
In de richting Dwinsk (Dünaburg) ten Noorden
van den spoorweg Dwinsk—Ponewjesh oefenden onze
troepen druk uit op den vijand op het front Ponedeli
Skopischki.
In de richtingen naar Wilna werd op 25 Augustus
geen enkele belangrijke verandering gemeld.
Langs de midden-Njemen en op het front tusschen
de bronnen van de Bobr en de Pripiet duurt de terug
tocht onzer troepen, gedekt door achterhoede-gevech
ten. voor. De uiterst krachtige pogingen der Duitschers
om het offensief te nemen, in den nacht van 26 Aug.
en den volgenden dag in de streek van Bjelostok en ten
Noorden van deze streek ondernomen,4 werden met suc
ces tegengehouden en kostte den vijand zware verlie
zen.
In de streek van Brest deden wij, in overeenstem
ming met de ontvangen bevelen, de versterkingen en
de bruggen in de lucht springen en onze troepen, die
het garnizoen dezer versterkingen vormden, sloten zich
weer bij het veldleger aan.
In Galïcië zijn er geen veranderingen van beteeke-
Het Fransche tegerbrricht luidt:
In den sector ten noorden van Atrecht was de artil
leriebeschieting in den loop van den nacht van 26 op
27 Aug. minder hevig, daarentegen zeer heftig bij Roye
en op het plateau tusschen Oise en Aisne.
In Champagne werd een offensieve verkenning der
Duitschers voor Auberine-sur-Suippe verijdeld.
In de Vogezen ten zuiden van Sondernach herstelde
de Franschen hun front en nestelden zich op een hoog
te tusschen Sondernach en Landesbach, zich meester
makende van verschillende Duitsche loopgraven. Een
Duitsche tegenaanval werd totaal afgeslagen.
In den loop van 26 Aug. bombardeerden Fransche
vliegers in Woëvre St. Baussant en Eessev. In de Ar-
gonnen werden de stations van Ivoiry en Cerges door
aviateurs gebombardeerd, als gevolg van een poging
der Duitschers om Clermont te bombardeeren; maar
de Duitsche bommen veroorzaakten geen schade of
verliezen.
In den nacht van 26. op 27 Aug. wierp een Fransch
vlieger tien bommen op een fabriek van vergiftige gas
sen te Botnae!. Hedenmorgen beschoot een escadrille
het station van Mülheim in Baden.
Alle vliegers kwamen behouden terug.
Officieel wordt uit het Duitsche groote hoofdkwar
tier gemeld
In Champagne en cp de Maashoogten werden Fran
sche verschansingswerken door mijnen vernield
In de Vogezen werd een zwakke Fransche aanval
gemakkelijk afgeslagen.
AAN DE DARDANELLEN
DE ACTIE TEGEN DE DARDANELLEN.
Het Turksche groote hoofdkwartier meldt van het
front aan de Dardanellen d.d. 20 Aug.:
Bij Anaforts hadden behalve nu en dan kannonades
en fusillades geen bijzondere voorvallen plaats.
Bij Sedduhl Bahr vernielde de artillerie van onzen
linkervleugel een deel der vijandelijke loopgraven.
Op de overige fronten geen wijzigingen.
Het Oostenrijksche Iegerbericht luidt:
Alleen bij Flitsch hebben gisteren gevechten van eeni
ge beteekenis plaats gehad. Hier sloegen onze troe
pen een aanval af op hunne stellingen in het dal.
STOOMSCHIP GETORP1LLEERD.
Lloyds meldt, dat het hngelsche ss „Palmgrove"
(3100 ton, gebouwd in 189ÓJ gezonken is.
(Het ss „Palmgrove'groot 3100 or. tons, gebouwd
in 1806, behoorde aan de reederij Alexander Mair,
te Glasgow.
DE RlJKaDACZ.l l 1 INC.
Munster Deibruca heeft in ue RijKSoagzitting ver-
kiaara met toestemming vou (lea njKSKauovuei, nat de
Pruisiseiie uepai itmuueii Oeieiu zija uui weusui naai
passeuue vrijstellingen van vakverenigingen van ue oe-
pauageu van de vereemgmgswet te vervuilen. Cl een
ontwerp daartoe voor November mogelijk is, iiangi ai
van ue omwikkeling v<m ueii ooiio^sioesutiin, vvcise
de regeeriug veel mbeiu geelt met ue bewerking van
wetgevende eu beneerscuuiaatregeieiL
De algevaarurgue Damp (.i ïjKsparnj) betwijfelde ot
de toestand in nuas-Lotuanngen voor tien ouiiog ue
toelating van de Fransche taai wel scheen te recht
vaardigen en noodzakelijk, te maken eu inj vreesde van
de bespreking van de vredesvoorwaarden en net vre-
desuoei in ue Fransche taai onaangename tooneeien
Bij de bespreking van aen staat van oeleg en de cen
suur op de pers verklaarde de lieer Fischer (soc.-dtnn.)
„Het Duitsche voik in al zijn geledingen en partijen
staat vast aaneengesloten acuter de regeering Dij dt
verdediging tegen eiken vijand. Stoornissen van de
openbare orde komen niet voor, derhalve behoorden
ue staat van beleg en de censuur op dt pers te worden
opgeheven."
Óp de opmerking van den spreker, dat de sociaal-
deinocratie anders behandeld wordt dan de burgerlijke
partijen, antwoordde staatssecretaris Delbrück: „Alle
partijen waardeeivn ten volle de toewijding van de ar
beiders voor liet vaderland en hunne prestaties. Nie
mand zou derhalve kunnen begrijpen, dat de wetten
ten opzichte.van ailen niet op dezelfde wijze worden
uitgevoerd. De lange duur van den oorlog, de aansla
gen op spoorwegen, de vlieger-aanvallen en de troe
penverplaatsingen echter maken het absoluut noodza
kelijk, dat aan de openbare meening een zekere beper
king wordt opgelegd, voor zoover deze volstrekt niet
gemist kan worden. Misbruiken acht ook de regeering
ougevvensclit. De voornaamste moeilijkheid is daarin
gelegen, dat gelijkvormigheid bij de uitvoering van de
bepalingen moeilijk te bereiken is. Daarom is het oor
logspers-departement opgericht met het doel te bevor
deren. dat de censuur gelijkvormig en rechtvaardig zou
worden uitgeoefend.
De pers zou in het vervolg ook meer militaire rne-
dcdeelingen ontvangen dan tot dusverre het geval was.
Wij kunnen constateeren, dat de Duitsche pers zonder
onderscheid van partij naar haar beste weten getracht
heeft ten bate van liet vaderland te werken. Ik hoop,
dat de goede betrekkingen tusschen pers en regeering
door de nieuwe regeling nog verbeterd zullen wor
den."
In zijn s'uitingsrede zeide de voorzitter om: In
liet onwrikbaar geloof aan de toekomst van Duitsch
land en van zijn bondgenooten, gaan wij uiteen met
den uitroep: Léve Keizer, volk en vaderland
Gedurende deze redevoering hadden de leden van
alle partijen zich van hunne zetels verheven, terwijl
de leden der burgerlijke partijen en de sociaal-demo
TE HUUR,
tegen bitiijk tarief.
- Telefoon 572. -
craten Göhre en Cohen (Reusz) met den uitroep in
stemden.
Daarop volgden lang aanhoudende stormachtige
toejuichingen.
De Rijksdag ging uiteen tot 30 November.
DE DERDE OORLOGSLEENING.
De nieuwe oorlogsleening is een 5-procents leening
en wordt uitgegeven tegen den koers van 99. Zij is tot
1 October 1924 opzegbaar.
ONDERSCHEIDING VOOR VON HINDENBURG.
De keizer richtte ter gelegenheid van den jaardag
van dankbetuiging aan den generaa 1-vel dtnaarscha 1 k
vou Hindenburg, waarin hij mededeelde, dat het 2e
Masurische infanterie-regiment, tot welks chef v. Hin
denburg onlangs door den keizer benoemd, den naam:
„Infanterie-regiment generaal-veldmaarschalk von
Hindenburg" zal dragen.
EEN TEGENSPRAAK.
Een officieel bericht van den marinestaf luidt: De
Engelsche admiraliteit heeft bekend gemaakt dat een
Duitsche onderzeeër voor Ostende cfoor een Engelsche
marine-vliegtuig volkomen is vernield en tot zinken ge
bracht. Dit bericht is onjuist. De onderzeeër is we
liswaar door het vliegtuig aangevallen, doch niet ge
raakt en ongedeerd in de haven teruggekeerd.
EEN ONDERZEEëR.
Op 16 Augustus heeft een onzer onderzeeërs naar
Wolff thans meldt, een benzol fabriek bij Harrington
aan de Iersche Zee, met inbegrip van de daarbij be-
hoorende cokes-ovens, door geschutvuur vernield. De
fabriek is met een hooge vlam in de lucht gevlogen. De
destijds in de Engelsche pers geuite bewering dat de
onderzeeër de open steden Harrington, Parton en
Whitehaven heeft beschoten, is onjuist.
Dezelfde boot is op 15 Augustus in de Iersche Zee
door een groot passagiersschip, blijkbaar van de Roy
al Mail Steam Packet Cy. op grooten afstand bescho
ten, hoewel ze het schip niet had aangevallen. Uitdruk
kelijk kan dus worden vastgesteld dat koopvaardijsche
pen voor den aanval, niet alleen voor verdediging van
geschut gebruik maken.
De vernielde benzolfabriek is, naar Wolff verneemt,
een der grootste van Engeland en voor de fabrikatie
van ontploffingsmiddelen in Engeland van te meer be
teekenis, daar er slechts enkele van deze fabrieken in
Engeland bestaan.
DE DOEMA.
Er is naar Reuter meldt een scheuring ontstaan on
der de natonalistische Doemaleden. Graaf Wladimir
Bobrinsky en anderen, die in hooge mate het publiek
vertrouwen genieten, zijn uit de partij getreden, daar
zij zich niet bij het voorgestelde rechtsche „blok" wil
den aansluiten. Zij hebben eene verklaringen laten ver
schijnen waarin zij zeggen: „Iedere twijfel, dien ooit
tijdens den oorlog met Japan moge hebben bestaan
aangaande de vaderlandsliefde van hen, die liberale
politieke opvattingen aanhangen, is weggevaagd door
den stroom van bloed, die allen storten voor de verde
diging des vaderlands."
EEN BEVEL VAN DE HEILIGE SYNODE.
De Heilige Synode heeft den geloovigen bevolen,
drie dagen te vasten en het Avondmaal te nemen te be
ginnen met 8 September. Zij heeft den minister van fc'n-
nenlandsche zaken verzocht, gedurende die dagen mu
ziekuitvoeringen te verbieden. Er zal echter zooals ge-
woolijk gewerkt mogen worden.
De 8ste September is de dag van de kerkelijke vie
ring der bevrijding van den inval der troepen vanTa-
merlan in 1395, waarmede de boodschap aan het volk
de Duitsche invasie vergelijkt, wat meedoogenloo2e
wreedheid betreft.
HET GESCHIL MET DUITSCHLAND.
Bernstorff, de Duitsche gezant te Washington, heeft
den Amerikaanschen minister van buitenlandscne za
ken Graaf Lansing kennis gegeven, dat de verklaring
van eerstgenoemde van Dinsdag de bedoeling had stil
zwijgend te doen begrijpen, dat de commandanten van
onderzeeërs niet meer zonder waarschuwing koopvaar
dijschepen zullen aanvallen.
De Heer Gerard, de gezant der Vereenigde Staten b
Berlijn, meldde den inhoud van een gesprek met m
nister Von Jagow. Deze zeide, dat Duitschland vuo
hetz inken van de ,;Arabic" een politiek aanvaardde,
bestemd om het vraagstuk op te lossen.
Officieele personen zijn nog al optimistisch betref
fende een schikking van den toestand.
De heeren Wilson en Lansing wachten op een beslis
sende verklaring van Berlijn. Vernomen wordt, dat
Duitschland een schorsing der oologvoering tegen
schepen, die passagiers vervoeren, aankondigt.
Op instructies van Berlijn, gaf de heer Bemstoff,
aan den heer Lansing kennis, dat volkomen voldoening
zou worden gegeven voor het doen zinken van de „Ara
bic."
Hij zette uiteen, dat Duitschland meer zal doen dan
alleen een afkeuring uit te spreken, indien de „Arabic"
zonder waarschuwing tot zinken is gebracht.
rnfin am
lU it il m
Emawreiaw1*»»» ia
