DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Oorloi
Van liet oostelijk oorlogsterrein.
Van liet westelijk oorlogsterrein.
Van liet zuidelijk ooriogstooneel.
No. 212
Honderd en zeventiende
jaargang.
AtesMMMs par I WMÉMfi—»fc» pi im linMvigi II st p. mget graote Sstte m jÉitaisk Briü* ff. 1, L tel- m MriMltag ?A lllli CBVSIfiiMMp ft léêw.
V R y D A G
10 SEPTEMBER
ENGELAND.
TA UIA.
ALKMAAS, 10 September.
Ia het Westen is de nu al wekea durende artillerie-
strijd weer afgewisseld door een actie der infanterie.
Reeds enkele dagen geleden gaf een legerorder van
den Kroonprins te verstaan, dat er we! spoedig weer
eens eenige bedrijvigheid verwachten zou zijn.
En liet Fraasdie avond-communiqué deelde gisteren
mede, dat de Duitschers na hevige beschieting, waarbij
ruims jhoots gebruik werd gemaakt van bommen met
bedwelmende gassen, met twee divisies een hardnekki-
gen aanval deden op de Franache stellingen, dat zij
voet kregen in de eerste loopgraven, doch dat door
een krachtigen tegenaanval hun poging otn het Fran
sdie front te doorbreken, verhinderd werd. Uit het
Franache middag-communiqué van gisteren vernam
men, dat er gedurende den geheelen nacht zeer ver
woede gevechten werden geleverd, dat de Duitschers
de aanvallen hadden hervat met groote hevigheid, dat
de Fransdien hun stellingen overal behielden, behalve
een deel der loopgraven ten oosten van Binarville Het
laatste Fransche legerbericht verklaart, dat de Duil-
scbe aanvallen ia de Argonnen niet zijn hernieuwd.
i let Duitsche communique vermeldde, dat ten noor
den van Vienne tc Chateau over een breedte van 2
K.M. en diepte van 300 h 500 Meter Fransche stel
lingen waren genomen, benevens het door de Fran-
schm vaak genoemde steunpunt Marie Thérèse en dat
er (welgeteld!) 30 officieren en 1099 man gevangen
genomen en -18 machine-geweren en 54 mijoenwerpers
en een revolverkanon buit gemaakt werden.
Als druppels water lijken deze mededeelingen op
die, welke werden gedaan over soortgelijke acties, wel
ke eenigen tijd geleden plaats vonden. In hei commu
niqué van 12 Augustus gewaagden de Franschen van
het op groote schaal gebruik maken van granaten met
verstikkende gassen, van een hevigeu aanval van de
Duitschers tegen de stellingen tusschen Binarville en
Vieniie ie Chateau, van het binnendringen in de eerste
loopgraven, waarvan alleen een deel van de eerste li
nie m hun handen bleef. En die actie was een voortzet
ting van een operatie, welke den 20sien Juni was
voorbereid en den 30sten Juni en 2den juli leidde tot
aanvallen. In het Fransche communiqué van 2 juli
werd hieromtrent medegedeeld, dat de Duitschers met
groote hevigheid de Franschen tusschen den weg van
Binarville naar Four-de-Paris hadden aangevallen met
de bedoeling, dcor de Fransche linies te breken, dat
de eerste Fransche verdedigingswerken werden be
reikt, doch dat de Duitschers door tegenaanvallen wer
den tegengehouden voor de tweede Fransche linie,
dat de beschieting den lsten juli den geheelen dag
voortduurde, dat een zeer hevige strijd volgde in den
nacht van I op 2 Juli. Van Duitscne officieele zijde
werd dien dag gemeld, dat in hei westelijk deel van de
Argonnen het leger van den Kroonprins een succes
had gehad, dat de Fransche loopgraveq en steunpun
ten ten N.-W. van Four-de-Paris, 3 K.M breed, 200-
300 M. diep, bestormd, 25 officieren en 1710 man ge
vangen genomen, 18 mitrailleurs en 40 bommenwer
pers, benevens een revolver kanon buitgemaakt werden.
Zooals men ziet komen de actie, die in het allereer
ste begin van juli en die, welke thans ruim twee maan
den later geleverd is, in haar resultaat vrij wel over
een. Tot goed begrip van dit resultaat mpeten we
haast een jaar teruggaan In het laatst van September
slaagden de Fransen en er in een wig te drijven tus
schen de Duitsdie troepen, welke ten Oosten en ten
Westen van de Argonnen stonden. De Duitschers
poogden dadelijk deze wig weg te nemen, maar het
lukte hun niet, dank zij de versterkingskunst en den
taaien weerstand der Franschen, Heel den winter door
werden te vergeefs pogingen gedaan om het doel te
bereiken, maar eerst in het laatst van januari slaagden
de Duitschers er in de Fransche hoofdstellingen, die
het Argonnenwoud beheerschen, te bereiken en zooais
we zooeven hebben gezien, kon de aanvat eerst in
Juni. worden begonnen bijna een half jaar! ter
wijl hij thans weer twee maanden daarna is voortge
zet. De beschrijvingen, die van dezen aanval versche
nen, waren verschrikkelijk wij zullen er maar geen
afgrijselijke bijzonderheden van mededeelen. De Fran
schen deden tegenaanvallen, doch gaven deze tenslotte
op, 1 let voordeel der Duitschers was een terreinwinst,
een wegwerken van de wig, die de Franschen in hun
front hadden gedreven. Dit voordeel is weergegeven in
onderstaand schetsje, waarin de dikke lijn voorstelt
het front van 2 Juli on de dunne lijn den loop van het
front ie voren:
Bmarviite
Vienne W
le chateau pour parjs
Thans hebben de Duitschers dit voordeel aan den
Westrand Van de Argonnen voortgezet en de noorde
lijke bocht uit het front weggenomen en dit front over
een breedte van 2 K.M. een beetje, 300 a 500 Meter,
zuidelijker verplaatst. Zulk een gering voordeel kost
een reusachtige inspanning. Maar wanneer men zich
het spotrijmpje: „In de Argonnen, hebben we een
boom gewonnen" herinnert, dan begrijpt men, dat
zulk een resultaat van een actie wel van eeaigc, zij het
dan ook zeer plaatselijke betcekesis moet zije. En
juist in de dagen, waarin men bi Frankrijk den Marae-
slag herdenkt en men ia Rusland zoo gaarne eenige
verlichting door een offensief optreden der bondge-
nooten zou krijgen, moet het een onaaagenamea in
druk ma ken, dat het de Duitschers zijn, die uit hun
loopgraven te voorschijn komen en een plaatselijk
voorden behaSecs
Het Russisch zelfvertrouwen schijnt overigens plot
seling verbazend te zijn toegenomen. Men zegt te Si.
Petersburg, dat de herleving op het ooriogstooneel,'
in militaire kringen voorzien, een voldongen feit is.
Men verklaart, dat het Russische leger volstrekt niet
verzwakt is. Men twijfelt er geenszins aan, of het
Duitsche leger is machteloos de taak, welke het zich
gesteld had uit te voeren. Mes rekent u voor, dat de
Duitschers slechts langzaam vooruitkomen en dat ze
steeds meer uitgeput geraken. En de Oostenrijkers
Och, zoo licht men u ia, die volgen de Duitschers wel
na, maar wegens hun mindere tucht moeten zij vaak in
het gelid gehouden worden door het bewustzijn, dat
er machine-geweren achter iien staan. Dit Russische
zelfvertrouwen- .schijnt plotseling een geheelen omme
keer in het hoofd van den deskundigen medewerker
van de Times te hebben gebracht. Eergisteren was
deze specialiteit nog van oordeel, dat de Njemen-lmie
aanleiding moest geven tot ongerustheid, maar giste
ren zag hij nergens gevaar, zag hij alleen maar een
„armelijke krijgskunde van Duitsche opperbevelheb
bers", „een gewone strategie, toegepast uoor gewone
generaals, die een uiterst armelijk succes hebben".
Een dergelijke oordeelvelling moet ingegeven zijn
duor etn plotselinge tegen-ingenomenheid, welke den
vrij objectieven Times-journalist vreemd was. Deze
plotselinge front-verandering van het aanzienlijke blad
te Londen geeft evenzeer ie denken ais de uitbundige
uitingen van vertrouwen, welke thans uit St Peters
burg komen. Een geleidelijke ommekeer in de gebeurte
nissen op 't oostelijk ooriogstooneel is natuurlijk zeer
wei mogelijk, maar dat is geheel iets anders dan men
nu ietst. renen zijn, dat zie het Russische commu
nique van heden de Russische terugtocht op ver
schillende deelen yan het front, vooral in net centrum,
moet worden voortgezet, dat naar het Russische
communiqué gisteren meedeelde in het munitie-
gebrek nog niet afdoende is voorzien, en dat, naai
net Oostenrijksche communique vermeldt, het tweede
punt van den vcstingdriehoek rn Wólhynië, de vesting
Doebno door de Oostenrijkers, door landweer-cavale-
rie van het leger van generaal vou BÖhm-Ermoili, is
genomen. Dit doet het geheeie Russische retour-offen
sief ie niet. Zooais men weet, hebben de Russen bij
Trembowia een aanval gedaan, om deu aanvai van
den tegenstander tol staan te brengen. Zij nebben
daarvoor aan de Sereth groote troepeahoeveeiheden
ingezet het Oostenrijksche communiqué spreekt van
een „vijandelijke overmacht" en een aanvankelijk
succes behaard, hetwelk zij te kennen geven door de
mededceling, dat zij sinds 3 September aan het geheeie
Sereth-front ruim 17.000 man gevangen genomen er»
14 zware kanonnen, 66 mitrailleurs en 15 artiiterie-
caissons buit gemaakt hebben. De Duitschers blijven
met volharding zwijgen over deze nederlaag, maar de
Oostenrijkers geven toe, dat de Russische strijdkrach
ten vooruit gedróngen waren, doch zij laten er on
middellijk op volgen, dat deze „grootendeels" weer
teruggeworpen zijn.
„Onze legers, zegt hei Russische communiqué, voe
ren krachtig en met beslistheid de voorgenomen bewe
ging uit en zien de toekomst met vertrouwen tege
moet".
Me t moet echter niet vergeten, dat deze actie defen
sief en negatief is. Zij diende cm zich te verdedigen
tegen tea aanval en zij heeft dien aanval kunnen uit
stellen, niet verhinderen. Zij heeft niet geleid tot een
doorgezett.cn aanval. De Russische stellingen in Gaii-
cië zijn er geenszins afdoend door beveiligd. En het is
zeer twijfelachtig of, bij het succes der Duitscli Oosten
rijksche troepen in Wólhynië de positie der Russen in
deze streek wei verbeterd is hetgeen spoedig Zal
kunnen blijken.
Naar een Reuter-telegram uit Washington ons meldt,
dreigt cr mi diplomatiek incident tusschen Amerika en
Oostenrijk. De Amerikaansche regeering zou 'te Wee-
nen te kennen hebben gegeven, dat de Oostenrijksche
gezant Dumba niet langer als zoodanig kan worden
geduld en dat hij dus dient te worden teruggeroepen
Hem wordt te laste gelegd, dat hij werklieden, uit
Oostc-nrijk-Hongarije afkomstig, die in de Amerikaan
sche staalfabrieken werken, tot staking heeft aangezet
om aldus een einde te maken aan de munitie-aanmaak
voor cie verbondenen De Amerikaansche pers drong er
op aan, dat hein zijn paspoort zou worden gegeven en
hij naai huis zou worden gezonden. Wanneer het tele
gram juist is, wenscht de Amerikaansche regeering
langs andeien weg hetzelfde resultaat te bereiken.
Deze stap kan tot verdere verwikkelingen aanleiding
geven, maar verder dan tot het afbreken der diploma
tieke betrekkingen zal het wel niet komen.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Legergroep-v. Hindenburg: Van de Oostzee tot ten
oosten van Oiita geen belangrijke verandering. Tus
schen Jeziori.en de Njemen weert de vijand zich hard
nekkig Onze troepen 'naderden Skidel. Ten zuiden van
de Njemen onttrok de vijand zich aan een nederlaag
door den. terugtocht achter de Selwjanka. Op den wes
telijken oever handhaven zich nog slechts achterhoe
den. De legergroep maakte 350 gevangenen en ver
meesterde tien mitrailleurs.
Legergroep Leopold van Beieren: Ook hier werd
de Selwjanka op vele plaatsen onder gevechten met de
vijandelijke achterhoeden bereikt. Ten zuiden van Ro-
zana is de overgang over de Rozanka geforceerd De
Oosten rij kscli -Hongaa rsch e troepen rukken voort door
het bosch ten noordwesten van Selez.
Legergroep v, Mackensen: Bij Chomsk is de noor
delijke oever van de Jasiolda vermeesterd. Door ons
oprukken naar het noorden gedwongen, ontruimde de
vijand de stellingen bij Bereza-Kartoeska. Tusschen
Sporowokiesj en het Dugepper-Soegkanaal wonnen we
verder terrein.
Zuidoostelijk ooriogstooneel. Ten zuiden var. Os-
trof is de over de Sereth vooruitdringende vijand op
zijn rechtervleugel teruggeworpen.
Het Oostenrijksche legerbericht van gisteren meldt:
Onze aanval in Wólhynië gaat voort. Gisteren is het
Russische front ten noorden van Olyta doorbroken
Dubno, het tweede punt van den Wolhvnischen ves-
tingdriehoek i« genomen. Gistermiddag zijn de Ocs-
tenrijksche landweer en cavalerie de stad binnenge
rukt. De stroomafwaarts gelegen sperfortén zijn in ons
bezit.
Het leger van generaal von Böhm Ermolli drong
aan d? Boven-Ikwa en over Nowo Alexinez voortui
De Russische strijdkrachten die in het gebied ten "'es-
ten van Trembowia over de Sereth vooruitdrongen,
zijn groofendeels weder teruggeworpen. Aan de ge
vechten die hier tegen een vijandeliike overmacht
rjiaats hadden namen Duitsche gardebaialjons onder
kolonel von Leu met groot succes deel.
Aan de Reneden-Sereth en aan den Dniester heerscht
Sot rekke'iike rust Aan de verovering gisteren van de
vijandeliike stellingen van Nowo S'olka en KostucVo-
wa had de te voet strijdende cavalterie onder veld
maarschalk-luitenant v. Brudermann een groot aan
deel
Van dè :-i Jipt lasiolda-gebied strijdende Gosten-
-üksrh-HppTaar«che rirüd.krach*en women deden in
de streek van Michalin ten zuiden van Rozany +ericin
DE STRIID IN BELGIë EN NOORD
FRANKRIJK
Het Fransche middagcommuniqué meldde gisteren:
In Artois gevechten met handgranaten en geweer
vuur tusschen de loopgraven in de sectoren van Neu-
ville en Roclincourt. Een vrij hevige kanonnade ten
zuiden van Atrecht en in de streek van Roye. In de
Argonnen werden in de streek van Fontaine aux Char
mes gedurende den geheelen nacht zeer heftige gevech
ten geleverd. De Duitschers hernieuwden de aanval
len met groote volharding. De Fransche linie werd
overal gehandhaafd, behalve een gedeelte loopgraaf
ten oosten van Binarville. Wij maakten eenige gevan
genen en vermeesterden eer» mitrailleur. Uit Lotharin
gen worden enkele schermutselingen, gemeld met een
post in het bosch van Parroy, waarbij hei voordeel aar»
onzen kant was. In de Vogezen een handgranaten-ge
vecht op de hoogte ten Oosten van Metzerai.
Er werd een vijftigtal bommen geworpen door een
Franschen vlieger op het station Challerouye.
In den acht van 8 dezer bombardeerde een Fransche
bestuurbare ballon het station en de werkplaatsen te
Mesles.
Het rapport van den Engelschen veldmaarschalk
Ferench meldde gisteren, dat sedert 30 Augustus er
eenige mijn- en artillerie-actie plaats had ten oosten
van Yperen. Twee Duitsdie vliegtuigen werden neer
geschoten.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
In de Argonnen drongen gisteren ten noordoosten
van Vienne ie Chateau onze Wurtumbergsche en Lo
tharingsche regimenten ten aanva» vooruit, door üe
artillerie voortreffelijk ondersteund. De stormende ia-
tamerie sleide zicii m het bezit over een fronibi «.edte
van uieer dan twee kilometers van de vijandelijk» stel
lingen ter cieptc van 300 tot 500 tneter en van ver
schillende steunpunten, o. a. van het door de Fran
schen veelgenoemde, werk Marie Thérèse. Dertig offi
cieren en 1999 man werden gevangen genomen; 48 mi
trailleurs, 54 mijnwerpers, een revolverkanon werden
buit gemaakt.
Gedurende den nacht van eergisteren op gisteren
werden te Londen de dokken en andere haveninrichtin
gen met omgeving rijkelijk met ontplofbare en brand
bommen beworpeii. De uitwerking was zeer bevredi
gend Onze luchtschepen, die zeer heftig werden be
schoten, keerden zonder eenige schade terug. Duitsche
vliegtuig-eskaders deden een aanval op Nancy.
AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENRIJK-
SCHE FRONT.
Hel Itaüaansche communiqué van gisteren meldde:
Onze artillerie verdreef vijandelijke colonnes van het
Plczzobekken en den Predelpas. De vijand bombar
deerde de werf van Mcnfa'cone, waardoor brand
ontstond. Onze vliegers bombardeerden met succes het
j spoorwegstation Klause, ten oosten van Santa Lucia
en de brug over de Baca.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
De algeineene rust duurt voort. .In het gebied van
den Schiudcrbach verdreven onze troepen zwakkere
vijandelijke afdeelingen, die tegen onze Popena-stel-
ling ter verkenning ageerden. Door ons vuur zijn even
eens twee Itaüaansche compagnieën, die in het Peral-
ba-gebied een van onze steunpunten aanvielen, terug
geworpen. Vijandelijke patrouilles, die den Monte
Ciadents bestijgen wilden, zijn afgeslagen.
DE LUCHTAANVAL OP LONDEN.
Een officieele Duitsche mededeeling,_ reeds in een
deel onzer vorige oplaag vermeld, luidde gisteren:
Onze marine-iuchtschepen deden in den nacht van
8 op 9 September met succes een aanvai op het westen
en de city van Londen, op de groote fabriekinsteilingen
bij Norwich en de havenwerken en ijzerfabrieken van
Middlesborcugh.
Krachtige ontploffingen en talrijke branden werden
waargenomen. De luchtschepen werden door vijande
lijke batterijen hevig beschoten,, doch keerden allen be
houden terug.
Het Londenscbe persbureau deelde gisteren mede,
dat bij den Zeppelin-aanval op de oostelijke graaf
schappen en den omtrek van Londen twaalf mannen,
twee vrouwen en zes kinderen werden gedood, acht
mannen, vier vrouwen en twee kinderen ernstig, en 38
mannen, 23 vrouwen en 11 kinderen licht gewond Het
waren allen burgers, met uitzondering van 4 soldaten,
van die 1 gedood en 3 gewond werden.
DE ARBEIDERS EN DE OORLOG.
Minister Lloyd George heeft gisteren het vakver-
eenigingscongres te Bristol toegesproken. Hij deed een
beroep cp de arbeiders om de verhoogde productie
van munitie *e bevorderen door de vakvereenigings-
voorwaarden te schorsen. Dit was een ooriog van ma
terieel, zeide hij, en het probleem, dat de regeering had
op te lossen, wat een zuiver arbeidsprobleem. De vah-
vereenigingsmannen vormden een der machtigste krach
ten van het iand. „Met u is de overwinning verzekerd,
zonder u is onze zaak verloren. Maarschalk French
zeide me onlangs, dat hij nooit troepen zag met groo-
ter doodsverachting dan de Britsche en hij vroeg nu
den vakvereenigingen te verzoeken hen toch te steunen
Zestien nationale arsenalen zijn gesticht, nog elf zijn
in aanbouw. De machines werken nu nog niet dag en
nacht, maar als de vakvereenigingsmannen nu zekere
beperkingen wilden opheffen, zou de productie stij
gen van 30 tot 200 procent. Er zijn nog 200 000 meer
ongeschoolde mannen en vrouwen noodig. Gisteren
hebt ge u verbonden de regeering te steunen om niet
succes den oorlog te kunnen voortzetten (Toejuichin
gen). De regeering werisclit uw hulp. Als we alle ge
schoolde arbeiders in dienst hadden, zouden we nog
niet te veel arbeidskrachten hebben."
Ten slotte deed minister I loyd George een beroep
op de arbeiders om moedig en onomwonden te verkla
ren dat ze in geenerlei opzicht het land wilden be
lemmeren in den stijd om het leven. Laat zij ook deel
hebben aan de greotsie overwinning, ooit behaald
(Toejuichingen) Het congres nam een motie van dank
aan minister Lloyd George aan.
DRIE DAGEN OP DEN BODEM DER ZEE.
Naar de Secoio meldt, heeft de bemanning van den
Italiaanschen onderzeeër Nereïde drie dagen op den
bodem der zee doorgebracht.
De Nereïde maakt een verkenningstocht in de Adri-
atische Zee, toen zij door een naderenden Oosienrijk-
schen onderzeeër werd bedreigd. Daar de Itaüaansche
commandant bij het dreigende gevaar geen andere uit
komst zag, gaf hij bevel te duiken, eh weldra lag de
onderzeeër op den bodem. Toen echter de machines we
der in werking zouden gesteld worden, bleek, dat het
mechanisme niet gehoorzaamde. Het was onmogelijk
de boot weder te doen stijgen. Officieren en matro
zen begonnen met koonsachtjgen ijver te werken. Alle
in aanmerking komende machine-deelen werden uit el
kaar geschroefd, terwijl uur aan uur in pijnlijke span
ning voorbijging. Reeds hadden eenige matrozen alle
kracht verloren, toen het defect ontdekt werd. Zeventig
uren waren verloopen. De machine werd hersteld en de
Nereïde verscheen weder aan de oppervlakte. Tenge
volge van de geweldige inspanning en opwinding wa
ren drie van de veetien manschappen overleden .De
andere waren volkomen uitgeput.
EEN MERKWAARDIG VERHAAL
VAN DEN AANVAL OP DE
ANGLO-CALIFORNIAN.
Het N'ieuw-Yorksche blad American, dat de weder
waardigheden beschreven heeft van een Amerikaan-
schen kajuitsjongen, Carl Franz List, aan boord van
den Duitsciien onderzeeër U 39, besluit de reeks met
een beschrijving van den aanval van die boot op de
Anglo-Califomian op Zondag 4 Juli,
De U 39 had haar laatste torpedo afgeschoten, die
mis was gegaan, voor zij de Anglo-Califomian in het
gezicht kreeg List verhaalt nu:
„Wij gingen op haar af zonder een enkele torpedo
in onze lanceerbuis en inet slechts een handvol grana
ten voor het dek-kancn. Dat beteekende dat wij aan de
oppervlakte ons werk moesten verrichten. Wij vuurden
op haar roer, in de hoop haar te ontredderen, maar de
Anglo-Califomian bleef in kringen varen. De U 39
stoomde zoo snel als op een proeftocht. Het kanon ver
bruikte onze laatste projectielen. Maar de slimme ka
pitein op de brug van de Anglo-Californian bleef in
spiralen stevenen, om te ontkomen Onze kapitein be
val het kanon op de brug te richten en het dek schoon
te vegen. De uitkijks zagen dat de roerganger gevallen
was, en dat iemand, die plat op zijn buik lag, het schip
stuurde. Middelerwijl werden booten uitgezet, maar
het was onbegrijpelijk, dat zij niet omsloegen, daar de
Anglo-Californian geen cogenblik haar vaart minder
de.
Wij kregen last om de weinige projectielen, die over
waren, te. tellen en nauwkeurig te richten. Wij door
zeefden de brug en de schoorsteenen met een verwoed
vuur maar het laatste schot was gedaan en nog had
-icoiwaMaft!.-'<A%yüS
