DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN,
Yb kei oostelijk ooriogsterrein.
Yin liet westelijk eorldfsterreln.
Van list zuidelijk oorlogstoonegl.
IS O. 214
Honderd en zeventiende jaargang,
1915
ItNttMtMiii <mi «wégt—, lr. j. puttft UnMbpOt tl61 p. regel, ewte letten «set jlaetse«tt Mm Ir. S. task- et MéMkI Ut Bfflis. WH lïffli. Mm it. ïéMw, l
MAANDAG 13 SEPTEMBER
Onderwijzeres
Ter zee.
ENGELAND.
NEDERLAND.
ALKMAAR, 13 September.
Op het papier heeft men te St. Petersburg den oor
log reeds gewonnen. Men heeft de pen erg vol geno
men en den strijd tot een gelukkig einde geschreven.
1 iet Russische zelfvertrouwen, dat dezer dagen plotse
ling zoo verbazend toenam, gaat op het oogeubük alle
grenzen te hutten. Het is niet alleen gebaseerd op ge
beurtenissen als de Zaterdag vermeide overwinning
van twee Russische soldaten op zes Duitsche waar
omtrent het Duitsche legerbericht met een aan dien
kant zeldzame» fijnen humor opmerkt, dat het Duitsche
legerbestuur hierover nog geen bericht heelt gekregen
maar ook op andere waarnemingen. Het voorlaat
ste Russische legerbericht eindigt bijv. aldus: ..Alles
bijeen: de Du i tscliers-Öosten rij kers springen van den
eenen kant naar den anderen, ten einde een beslissen
der» slag te brengen". In een officieuze mededeeling er
kent men de buitengewone energie der Duitschers,
maar men bejammert het twens „dat de enorme opoffe
ringen, waartoe hst Duitsche volk gedwongen is aan
den vooravond van zijn ondergang, een verlóren zaak
gelden".
Ter zdltter tijd, dat men zoo iets ia de Russische
hoofdstad schreef schreef de Engetsche minister vatt
munitie eentge regelen, waarmede men te St. Peters-
zurg zijn voordeel zal kunnen doen. De heer Lloyd
George vraagt, wie de plaats van Rusland in den
strijd zal moeten innemen, terwijl de Russische legers
opnieuw worden uitgerust, hij zegt, dat Frankrijk
niets meer kan doen en dat Engeland alleen overblijft
en dat de houding, die dit rijk in de eerstvolgende drie
maanden aari zal nemen, over het lot van den oorlog
zal beslissen.
Het komt ons voor, dat de Engelsciie minister den
spijker hier op den kop slaat en een juist, schoon voor
de verbondenen niet zeer bemoedigend, oordeel veil
En dat men in St. Petersburg een geheel verkeerden
toon aanslaat, hetgeen zich wreken zal. Het omstaan
van de Russische nwening dateert van het oogenbhk,
waarop de "I saaar het opperbevel heeft aanvaard. Of
het terecht is. zal de toekomst leerm, doch wij denken
onwillekeurig aan eert vlucht van den Tsaar naar het
leger en aan het lot van Napoleon III, die zich ook on
der ongunstige omstandigheden naar het front begaf.
Ontdoen we de Russische coramuniqé's van alle
overbodigheden, dan blijft es ais kern over eert Rus
sisch succes, bestaande in het behouden van Skidel (ten
zuid-oost e» van Grodno), welke plaats echter volgens
het (latere) Duitsche communiqué definitief door de
Duitschers veroverd werd, en voorts een meet beslist
maar plaatselijk Russisch succes in Galicié op de Oos
tenrijkers behaald langs de Sereth, welk succes, reeds
cenige dager» geleden behaald, niet wordt voortgezet.
1 iet is op deze twee plaatsen, dat de Russen aanval
len. Aan de Njemea is het offensief aan de Duitschers,
die de Russen daar tot den terugtocht hebben kunnen
dwingen. Ook ase de Selwyanka, een zijtak van de
Njemea, waar de Hinden burg-groep en de legergroep
van Leopold van Beteren nauw samenwerken, zijn de
Duitschers in het voordeel. Belangrijke beslissingen
vielen er tot dusver niet, het lijkt er echter wet op, dal
zij niet lang zullen uitblijven.
la het Westen is de infanterie-actie ai weer tot zwij
gen gekomen. Toch valt een verlevendiging binnen
kort wei te verwachten en bereidt de artillerie deze
thans voor.
'I er zee werden twee Engelsche schepen getorpil-
leerd. n.l. de „Cornubia", 1700 ton, cn de „Asbmore",
1600 toa.
Duitsche Zeppelins brachten opnieuw een bezoek
aan Engeland Oostkust, etui Zeppelin wierp bommen
op het Russische Baltischport en Russische vliegtuigen
deden hetzelfde op Windau, dat thans door de Duit
schers bezet is. In het Westen wierpen vliegers des-
verbondenen bommen op Ostende.
Graaf Bernstorff, Duitschland's gezant in de Ver-
ecnigde Staten, is naar Washington vertrokken, ver
moede!ijk voor een onderhoud met den Amerikaan-
schen minister van buiten landsche zaken, den hm
Lansing.
Tenslotte zij gewezen op de houding van Bulgarije,
welke nog steeds onzeker is es de laatste dagen
weer -schijnt over te hellen naar de verbonden mogend
heden, die natuurlijk niets nalaten om dit Tsaren-rijk
voor hun zaak te winnen.
schillende punten doorbroken. De vijand verloor 17 of- J
ficieren en 1Q6 manschappen aan gevangenen en bo
vendien zeven machinegeweren.
Het Russische bericht van ID Sept. spreekt van ge
vechten der Russische garde 42 K. M. ten westen van
Dunaburg. Aan deze gevechten namen de Duitsche
troepen geen deel. Daarentegen werd de Russische
garde gisteren tot noordwesten van Wilna aangeval
len en teruggedreven,
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Officieel werd gisteren uit het Duitsche groote hooid-
kwartier gemeld: Legergroep-Hinburg. Op het front
tusschen de Duna en Merecz zijn de gevechten op eeni-
ge punters in omvang toegenomen.
Er werden wederom 1800 Russen gevangen genomen
en vijf machine-geweren buitgemaakt.
Tusschen Jeziory en den Njenten duurden de hard
nekkige gevechten den geheelen dag voort. Eerst heden
ochtend in de vroegte gaf dc vijand den strijd op. Hij
wordt thans vervolgd.
Aan <te .Selwia.uka zijn de vijandelijke Unies op ver-
Over de in hetzelfde bericht voorkomende overwin
ning van de twee Russische soldaten op zes Duitsche
aan de mending van de Selwianka, heeft het Duitsche
legerbestuur geen bericht ontvangen.
Legergroep van prins Leopold van Beieren. In nau
we samen werking md den rechtervleugel van de leger
groep van Hindenburg, werden vijandelijke stellingen
tea oosten van Zelwa genomen. Ook bij Kozile 2ijn troe
pen over de Selwianka getrokken.
Aan den weg BerezaKartuska—KossofSlonim
is de vijand teruggeworpen.
De legergroep nans 2750 man gevangen en maakte
11 machine-geweren buit.
Legergroep-von Mackenaen Onze troepen doen
een aanval aan .beide zijden van den spoorweg naar
Pinsfc. Eenige voorgeschovea stellingen werden heden
nacht bij verrassing genomen.
Zuidoostelijk oorfogatooneél. Duitsche troepen sloe
gen wederom aanvallen af mei zware verliezen aan de
zijde van dea vijand.
Het Oosiettrglcsche legerbericht luidde gisteren:
Onze in Wolhyniè strijdende troepen overschreden
gisteren den Goryn bij Derasjno en den Ikwa bij Dub-
no.
De aanvallen der Russen bij Tamopol werden hevi
ger. Ten noordwesten van de stad slaagde de vijand
erin onze loopgraven binnen te dringen en het dorp
Dolzanka te nemen; uit naburige sectoren to; gesnelde
Duitsche en honved-batoillons vielen echter den vijand
op beide flanken aan, heroverden het genoemde dorp
en dreven de Russen terug naar hunne bruggehoofd-
stellingen. De verliezen aan. de zijde van den vijand
zijn groot.
Ook de aanvallen ten zuidwesten van Tamopol wer
den afgeslagen.
Aan onze fronten aan dea oostdijkert oever van de
Strypa, aan den Beneden-Serth en aan de Bessarabi-
sche grens ging de dag kalm voorbij.
De Oosienrijksch-Hongaarsche troepen in Lithauen
veroverden op den vijand het bij Kosowa gelegen sterk
verschanste dorp Szkuraty.
Het Rapport van den Rusaschen generaien staf
zei gisteren:
Een Zeppelin vloog over Baltisch-Port op 10 Sept.
er» wierp «enige bommen.
Onze watervliegtuigen wierpen bommen op Duitsche
schepen in de haven van Windau.
Bij Riga en Friedrkh&iadt geen belangrijke gevech
ten. Bij jacohstadt sloegen wij in den avond van 10
Sept. eèn reeks Duitsche aanvallen af.
!n de richting van Dunaburg bij het station Pone-
moenek schoot onze artillerie een Duitsch vliegtuig
naar beneden, dat een Roodekruistrein bombardeerde.
Tusschen de rivieren Swenta en Wil ij a on wikkelde
zich op 10 Sept. een krachtig vijandelijk offensief met
aanzienlijke strijdkrachten ten oosten van Wilkomir.
De vijand rukt aan op den straatweg naar Duna
burg en de aangrenzende wegen, waarbij hij zijn groot
ste kracht, gesteund door het vuur van een sterke artil
lerie, mocht mocht ontwikkelt ten zuiden van den
straatweg.
Tegelijkertijd rukken aanzienlijke troepenafdeelingen
van den vijand op ten oosten van Chirwiaty met alge-
meene richting: wilkom ar— Swenzjany
Tusschen wilija en Njonen is de toestand onveran
derd. Hevige artilleriebeschieting aan den loop der Be
neden- Meretcbouka.
Tea oosten van Grodno hébben sinds den morgen
van Sept. hardnekkige aanvallen van de Duitschers
plaats op het front QserySkidel. Wij sloegen her
haaldelijk deze aanvallen met de bajonet af. Skidel
was nu 'eens in onze. dan weer in 's vijande handen.
Ten slotte bleef de stad na een schitterenden aanval
van een Russisch bataljon in onze handen. Onze cava
lerie vervolgde krachtig, gesteund door de infanterie,
de Duitschers en verdreef ze tut de loopgraven ten zui
den'van Skidel.
Op hei front ten zuiden van de N'jemen had een ver
bitterd gevecht plaats aan de Selwjanka bij de dorpen
Peski en Selwa. Bij Peski vernielde onze artillerie vol
komen een Duitsche batterij, waarna wij gemakkelijk
eenige aanvallen van den vijand afsloegen.
Bij Selwa slaagden wij er in, niettegenstaande -de
vijand vergiftige gassen gebruikte, op 10 September
een reeks telkens herhaalde aanvallen af te slaan. Wij
hahdhaafdeti ons in onze stellingen op den rechter
oever van van de Sehvjanka, na dien geheeien oever
van vijanden gezuiverd ie hebben.
Naar Roshany op den straatweg naar Sloning deed
de vijand driemaal een poging om onze troepen aan te
vallen, maar zonder succes niettegenstaande zijn ge
duchte artiileristische voorbereiding.
Meer naar hét zuiden tot Pripet worden slechts
schoten gewisseld en wordt geschermutseld tusschen
wachtposten.
Ir» de richting van Rowno hielden onze troepen op
10 September den vijand tegen, die oprukte naar De-
rashno (ten noordoosten van Rowno).
In de richting van Kremenez. werden de Oosienrijk-
sclie aanvallen, hervat op beide oevers van de Boven
Goryn nabij de Gahcische grens TerzeUdertijd hiel
den wij den vijand tegen op den rechteroever niette
genstaande diens gebruik van vergiftige bommen. Ver
schillende Oostenrijksohe bataljons werden door ons
vuur geheel vernietigd.
Bii Tamopol wonnen wij terrein in den morgen van
10 September, het hardnekkig verzet van den vijand
brekend Volgens verklaringen van krijgsgevangenen
werd hun zesde bataljon jagers, dat zoo Juist was ge
formeerd, geheel vernietigd Daar hij geen weerstand
meer kon bieden ging de vijand op de vlucht: na het
gevecht van 10 September waren in onze handen 30
officieren en 2500 man met 16 mitrailleurs. Een com
pagnie automitrailleurs steunde krachtdadig onze
troepen.
Berichten werden ontvangen pver hei wijken van
den vijand in de richting var» de Dnjester. Ook ten zui
den van Tarnopol wordt verbitterd gevochten; hier
sloegen wij een reeks verwoede aanvallen af.
Aan den Beneden-Sereth ontwikkelde zich onze op-
ma rsch met succes bij het dorp F laste en de uitmon
ding van de Sereth; niettegenstaande het hevige vuur
van den vijand verdreven wij hem uit Fluste, waarbij
13 officieren en 800 man in onze handen Vielen.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK
Het Fransdie legerbericht luidde gistermiddagAan
houdend gevecht met bommen en granaten ten noorden
van Atrecht en in den sector NeuviJle, gepaard met
een kanonriade vaa beide zijden.
Een heviger beschieting ten zuiden van de Scarpe,
in de streek van Roye, ten noorden van de Aisne en
tusschen Daisy en Graonelle.
Eer nieuwe aanval van de Duitschers op een voor-
gesciioven post bij Sapigneul werd evenais de v.orige
afgeslagen.
Ten zuiden van 1 eintrey krachtige actie van de
Fransche tegen de Duitsche stellingen, versterkingen
en troepenverzamelingen. Eert vijandelijke aanval werd
onmiddellijk gestuit door het infanterievuur der Fran-
sctien. f
bom-
Aan de Burgerschool te Alkmaar (Hoofd de heer
F. J. AUKES) wordt gevraagd «ene
met bevoegdheid voor de vakken a tot en met k.
Jaarwedde van f 775 f 1150. Voor hoofdakte
f 150 meer. Handwerkonderwijsi buiten de gewone
schooluren. Voor pertod. verh. teilen dienstj. elders
inte. Geen persoonlijk bezoek.
Stukken (adres op zege!) in t« zenden san he-1 Ge
meentebestuur v6& 22 September a.s.
HINDERWET.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter aigemeene kennis, dat zij bij be
sluit van heden vergunning hebben verleend aan de
firma H. W. HOLSMULLER, aldaar, tot het oprich
ten van een electro-motor van 4 P.K., dienende tot hel
in werking brengen van een koffiebranderij en een lift
ter vervanging van de bestaande gasmotor van 4 P K
in het perceel Voordam, Wijk C, No. 14.
Alkmaar, 13 September 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING. Voorzitter.,
DONATH, Secretaris.
SCHEPEN VERNIELD.
Lloyds beri'cht, dat het stoomschip ..Ashmore" ge
zonken is. Vier mar» van de équipage worden vermist;
de overige zijn gered.
Duitsche vliegtuigen wterpea gisteren eenige
men te Compiègne.
Fransche vliegtuigen bewierpen de Duitsche ylieg-
loodsen te Brayelie met zware bommen.
Aan het kanaal tusschen Aisne en Marne trachtte de j
vijand tweemaal een onverhoedschen aanval te doen I
op onze voorgeschovcn posten. Die pogingen misluk
ten echter totaal.
Het Duitsche legerbericht zei gisteren: Op het
grootste gedeelte van het front levendige arillerïe-be-
drijvigheid. Wij veroorzaakten ontploffingen in Cham
pagne en Argonne, waardoor aan de Fransche loop
graven belangsrijke schade werd toegebracht.
Vijandelijke vliegers wierpen gisterochtend in de f
vroegte bommen op Ostende. Schade werd daardoor
echter niet aangericht en niemand werd gekwetst.
Gedurende den nacht werden op de dokken van
Londen en de omgeving mei merkbaar succes bommen j
geworpen.
DE ACTIE AAN DE DARDANELLES
Het Turksche legerbericht luidde gisteren: Rapport
van het Dardanellexifront
lil den Anaforta-sector vernielde onze artillerie op
den rechtervleugel eenige vijandelijke caissons, terwiji
die op den linkervleugel een zeer werkzaam vuur afgaf
op de vijandelijke loopgraven.
Bij Ari Boernoe geschiedde gisteren niets van betee-
kenis.
Bij Suckl-el-Bahr beschoten twee vijandelijke krui
seis en een tqrpedoboot met waarneming en vuurlei
ding uit een ballon vruchteloos onze verschillende
stellingen.
Elders niets bijzonders.
AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENRIJKSCHE
FRONT.
Het Oosten rij ksche legerbericht luidde gisteren:
Zocats verwacht werd, kwam het gisteren aan het
kustfront vooral in den noordelijken sector tot een
reeks vrij belangrijke gevechten, die alle eindigden mei
een nederlaag der Italianen
In liet Flitscberbekken had ten nieuwe infanterie-
aanvdi van den vijand geen succes, tegenover Jabloni-
ca noodzaakte ons vuur den vijand tot vluchtend te
rugtrekken en aanvallen van lialiaansche afdeelingen,
die zich in het zuiden genesteld hadden, werden even
eens afgeslagen.
In het Wrsio-gebied woedde het gevecht'den gehee
len dag heviger dan .ooit. Hier sloeg de landweer uit
St. Pölten den aanval af. Alle stellingen zijn in onze
handen gebleven Het voorterrein'is bedekt, met lijken
van Italianen
1 Iet zuidelijk gedeelte van het bruggehobfd bij Tol-
mein is door "den vijand weder onder vuur genomen
Naar gebleken is hebben aan de hier op 9 dezer dooi
den vijand ondernomen aanvallen de 7de divisie infan
terie. een groep Alpenjagers en twee bataljons bersa-
glieri deelgenomen
Het lialiaansche 25ste regiment infanterie alleen ver
loor daarbü meer dan 1000 man.
In den Doberdo-sector werden een aanta1 aanvallen
van den vijand op het vooruitspringend gedeelte van
de hoogvlakte a's steeds afgeslagen
Aan het Tiroolsche front deden de Italianen gister
middag cn heden vergeefs een aanval ten westen van
den Monte Piana met groepen iot een bataljon sterkte
op onze stellingen in het Popena-dal en in het Cris
tallo-gebied.
ONDERZEEËRS AAN DE KRIM
Een rapport van clen Russischen generaien staf zegt:
Aan de kust van de Krim zijn vijandelijk^ onder
zeeërs gesignaleerd. Torpedobooten en waterviiegtui
gen zijn ter vervolging uitgezonden
Blijkbaar tracht de vijand dan hier dan daar een be-
slissendcn slag te slaan.
RUSSISCHE iMARINEVLIEGTLTGEN
IN ACTIE.
1 Iedtnmorgen deden zegt een bericht van den
Duitschen marinestaf van gisteren, verschillende Rus
sische watervliegtuigen een aanval op kleine Duitsche
kruisers vóór Windau. Zij wierpen acht bommen, die
alle misten.
Een vijandelijk vliegtuig werd naar beneden gescho
ren cn naar Windau gebracht. De bemanning, bestaan
de uit twee Russische officieren, is gevangen geno
men.
WEDER F.EN ZEPPELIN-AANVAL.
Het Londensche Persbureau berichtte gisteren, dat
Zeppelins in den vorigen nacht wederom een aan
val hebben gedaan op de oostkust. Ep werden bom
men geworpen, maar geen persoonlijke ongelukken
veroorzaakt en evenmin schade aangericht.
KORTE BERICHTEN.
Het Engelsche stoomschip Cornubia is Zaterdag
gezonken, de bemanning is gered.
De stoomtrawler „Batavier" heeft gister te IJmui-
den een ieuwe sloep aangebracht, afkostig van een
grooten Duitschen trawlerdie op de Noordzee door
een Engelsch oorlogsschip in den grond was geschoten.
De opvarenden van den trawler zijn door het oorlogs
schip opgenomen.
Heden zou te Londen de nationale vereeniging
van spoorwegbeambten vergaderen, om de actie voor
ioonsverhooging te. bespreken. De eischen betreffen, be
halve de gewone Ioonsverhooging, een grooter toeslag
voor Zondagswerk en een verhooging van den oorlog-
toeslag van 1.80 tot 3.of meer.
Het te Bristol gehouden vakvereenigings-congres
heeft met slechts twee stemmen tegen, een motie aange
nomen, waarin het congres goedkeuring uitspreekt over
de houding van de parlementaire arbeiderspartij, wat
hare samenvatting betreft met de andere politieke par
tijen, ten aanzien van de nationale recruteeringscam-
pagene.
In een mijn bij Dortmund had Zaterdag een ont
ploffing van mijngas plaats. Acht mijnwerkers werden
levenloos aan den dag gebracht, negen met ernstige
brandwonden in het ziekenhuis opgenomen. Een aantal
mijnwerkers zijn nog in de mijn.
De Utro, het eerste en eenige blad van de Russi
sche arbeiderspartij, dat onlangs te Petrograd was op
gericht, is verboden.
E>e Engelsche smak Boy Ernie is Zaterdag in
den grond geboord. Een man is gewond.
Het Engelsche stoomschip „Cornubia" is gisteren
gezonken; de bemanning werd gered»
Een hevige aardbeving heeft San Salvador en Gu
atemala geteisterd. De stad Jutigalpa in Guatemala is
verwoest. De kerken in Santa Ana, Sonsonate en ande
re steden en dorpen in San Salvador zijn ingestort.
Uit een opgaaf blijkt, dat in het eerste oorlogs
jaar de geheele waarde van de door oorlogsgevaar ver
loren gegane ladingen van Engelsche schepen bedroeg
86.880.000 op een gezamenlijke waarde aan vervoer
de goederen van 20,024.000 000. Het verlies bedroeg
dus ongeveer e»n half percent. In dienzelfden tijd be
droeg het vei lies aans chepen 4 PCt. van het totaal dat
gebruikt werd.
DE UITVOER VAN VARKENS.
Zooals bekend is, werd medio Augusius door den
.Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel be
paald, dat voor het tijdvak van 19 Augustus tot en met
!8 September geen uitvoerconsenten voor varkens zou
den worden gegeven.
Naar het Handelsblad verneemt, bestaat bij den Mi
nister het plan de grenzen voor den uitvoer voorloopig
nog niet te heropenen. Uit nieis toch biijkt, dat er op
dit oogenblik overproductie van varkens is, terwijl
de prijzen nog uitermate hoog zijn.
KNOEIERIJEN MET SPEK EN VLEESCH.
Het gebeurt in 't zuiden des lands op groote schaal
dat de slagers het door de regeering geleverde Spek ei
vieesth niet verkoopen aan cliënten doch inzouten or<
het later duurder te verkoopen en aldus de winstei
grooter te maken, verneemt de Tel.
Er wordt thans door verschillende arbeiders-organi
saties een strafactie gevoerd tegen deze ontduiking
der voorschriften van het Rijk.
BINNENLAND.
PEST OP JAVA.
Bij liet departement van koloniën is Zaterdag het
volgende telegram van den gouverneur-generaal van
Nedérlandsch-Indië, d.d. 9 dézer, betreffende pestge-
valien op Java van 13 tot en met 26 Augustus ontvan
gen
Afdeeling Malang: 13 nieuwe gevallen, 11 dooden;
Kediri: 40 nieuwe gevallen. 38 dooden; Soerakarta
14 nieuwe gevallen, 13 dooden; Paree: 14; Toeloeng-
agoeng; 1stad Soerabaja: 4; afdeeling: Soerabaja 3,
en Sidoarcljo3 doodelijke gevallen.
De totaalcijfers over bovenbedoeld tijdvak bedragen
dus: 02 gevallen, 87 dooden.
ALKMAARSCBE COURANT.
