DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van liet westelijk oorlogsterreln.
Van het oostelijk oorlogsterreln.
Van liet zuidelijk oorlogsterreln.
Stedelijk Museum.
No. 228
Honderd en zeventiende Jaargang.
1915
Abonnementsprijs per 3 maanden f Lfr. p. post f 1.25. Adreitentiepriis 10 ct. p. regel groote letters naar plaatsruimte. Brieyen fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIHs. COSTER tfZOQN, Voordam C 9. Telefoonnr. 3.
WOENSDAG
29 SEPTEMBER
ENGELAND.
NEDERLAND.
ALKMAAR, 29 September.
Geen van de twee strijdende partijen op het Weste
lijk oorlogstooneel heeft iets belangrijks te melden.
De Franschen en Engelschen hebben behouden het
geen ze Zaterdag wonnen, maar geen verdere terrein-
vinst behaald en de Duitsche tegenaanvallen hebben
dus geen herovering van het verloren gegane terrein
tengevolge gehad. De Franschen spreken alleen van
een kleine vordering („stap voor stap") op de heuvels
ten oosten en ten zuiden van Souchez, (waar ze uit
Rusland overgebrachte manschappen der garde gevan
gen genomen willen hebben), deelen voorts mede,
dat de Duitschers in Champagne tegenstand bie
den in hun stellingen, beschut door een uitgestrekt en
'erborgen vtld van prikkeldraad en dat de Franschen
er in de Argonnen in slaagden in een tegenaanval de
Duitschers „bijna op alle punten", waar deze waren
ioorgedrongen te verdrijven. Het Duitsche legerbe-
icht meldt, dat „een kleine aanval", in de Argonnen
gedaan ter verbetering van de stelling van Fille Morte,
het gewenschte resultaat opleverde, dat een tegenaan
val op ae Engelschen bij Loos „een goede terrein
winst" bracht. Daarentegen verzekert maarschalk
French, dat de Engelschen hier verdere vorderingen
■naakten Hij deelt mede, dat de genomen linie bui
tgewoon sterk was en bestond uit een dubbel front,
vaarin twee groote versterkingswerken, die „Hohen-
zollem"- en de „Kaiser Wilhelm"-redouten genaamd
waren, waren ingebouwd, die een netwerk van loop
graven en bomvrije schuilplaatsen van vele honderden
meters omvatten.
Hoewel de offensieve beweging der verbondenen
thans reeds tot stilstand schijnt te zijn gekomen, is het
meer waarschijnlijk, dat de artillerie, die Zaterdag zulk
een belangrijke rol heeft gespeeld, eerst de tweede
Duitsche linie stormrijp moet maken. Het voortge
zette offensief krijgt dan het karakter van een telkens
onderbroken opmarsch naar de achter elkaar liggende
Duitsche linies. Maar het kan ook zijn, dat het offen
sief nu al niet verder meer gaat.
Volkomen juist lijkt ons, hetgeen de Daily Chronicle
chrijft in tegenstelling met de houding, welke een
groot deel der Engelsche pers aanneemt.
„Wij herinneren ons allen aldus dit blad het
relaas van Nieuw Kapelle, hoe onze troepen zegevie
rend door de eerste linie der Duitsche verdedigings
werken waren heengebroken, maar bloedig werden af
geslagen voor de tweede en hoe de verliezen aan doo-
den, gewonden en gevangenen aan beide zijden niet
veel verschilden. Dit schijnt het geval te zijn geweest
bij verschillende aanvallen op het Westelijk front en
het kan blijken ook bet geval te wezen bij dezen aan
val. Het is nog te vroeg om eenige gevolgtrekking
hieromtrent te makenwij moeten wachten en het al
lerbeste maar hopen, doch wij moeten op zulk een wij
ze hopen, dat wij niet buitenmate teleurgesteld zijn,
ndien onze vorderingen ongelukkigerwijze opnieuw
tot siaan gebracht zijn."
Het Fransche blad le Matin schrijft in denzelfden
geest Het blad meent, dat men goed doet zich te her
inneren, dat de tweede Duitsche linie gewoonlijk een
geduchter hinderpaal uitmaakt dan de eerste en dat er
lus weer toebereidselen moeten worden getroffen om
zoo'u tweede linie aan te vallen, welke toebereidselen
■chter niet te veel tijd"mogen vorderen.
Op het Oostelijk oorlogstooneel is er eveneens wei
nig verandering. Over het geheel treden de Duitschers
en Oostenrijkers weer meer aanvallend op en het Rus
sische communiqué vestigt in het bijzonder de aan
dacht op de belangrijke troepenmachten, welke deel
nemen aan de actie ten zuiden van de Pripet-moeras-
>en en op het front in Galicië, een actie welke bereids
leidde tot de herneming van de vesting Loetsk door de
Oostenrijkers en een terugtrekken der Russen in Wol-
hynië, die hun offensief moesten staken, daar zij zich
met omsingeling bedreigd zagen.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de minister van
buiteulandsche zaken, Sir Edward Grey, een dreigrede
gehouden tegen Bulgarije, voor het geval, dat dit rijk
zich zou willen scharen aan de zijde van de centrale
mogendheden, dus van Duitschland, Oostenrijk en
Turkije. Hij heeft verklaard, dat de verbondenen in
dat geval bereid zijn „onze vrienden op den Balkan"
al den steun te geven, die in hun macht is, op de wijze,
welke hun het meest welkom is. Gelijk men weet is er
al gesproken van troepenlandingen in Saloniki. Of
Griekenland echter daarop bijzonder gesteld zal zijn?
Volgens de Engelsche bladen vertrouwt men in Athene
Bulgarije niet en zal men dit ook niet doen, voordat
het Buigaarsche leger weer gedemobiliseerd is. Uit
Konstantinopel wordt evenwel bericht, dat Tsaar Fer
dinand aan Koning Konstantijn een brief gezonden
heeft, waarin hij verzekert, dat men geenszins een aan
val op Grieksch grondgebied wil ondernemen, dat
rnen integendeel groote waarde hecht aan goede be
trekkingen met Griekenland.
Reuter meldt voorts uit Athene, dat de Duitsch-Oos-
tenrijksche legermacht voor het offensief tegen Servië
uit 300.000 man bestaat, grootendeels uit oude man
nen en jongelieden samengesteld, maar goed voorzien
van krachtige artillerie.
De Nederlandsche regeering heeft naar aanleiding
van het trekken van Duitsche luchtschepen over Ne-
derlandsch gebied een ernstig vertoog tot de Duitsche
regeering gericht, waarbij de verwachting wordt uit
gesproken, dat afdoende maatregelen zullen worden
genomen, om herhaling van dusdanige gebiedsschen-
dingen te voorkomen.
In Rusland is het geheele ministerie naar het Keizer
lijke hoofdkwartier vertrokken het is niet aan te ne
men, dat nu ook al de ministers naar het front vluch
ten!
Minister-president Asquith verzekerde in het Engel
sche Lagerhuis, dat de regeering het vraagstuk van
den dienstplicht nauwkeurig bestudeert en het zoo
spoedig mogelijk aan de orde zal stellen. Inmiddels
verzocht hij verdere bespreking te staken, omdat men
Groot-B rittanje en zijn bondgenooten geen grooteren
ondienst bewijzen kon, dan door den indruk te wek
ken, dat men onderling verdeeld was.
De Oostenrijksche gezant in Amerika heeft aan het
ministerie van buitenlandsche zaken te Washington
medegedeeld, dat hij teruggeroepen is. Volgens de Ti
mes zou hij a. s. Dinsdag met zijn echtgenoote aan
boord van de „Nieuw Amsterdam" van de Holland
Amerika-lijn vertrekken. Zijn terugroeping werd door
de Amerikaansche regeering verlangd in verband met
de omstandigheid, dat hij stakingen onder Oostenrij
kers in Amerikaansche fabrieken, welke munitie maken
voor de bondgenooten, heeft trachten te bevorderen.
Een bericht van de Köln. Ztg. over het in de lucht
vliegen van den Italiaanschen kruiser „Benedetto Brin"
gebouwd in 1901 en groot 13215 ton, in de haven van
Brindisi, waarbij van de 800 man 8 officieren en 349
minderen gered werden, verdient natuurlijk officieele
bevestiging.
Van Engelsche zijde wordt medegedeeld, dat de
oud-minister Koeratpatkine, de opperbevelhebber in
den oorlog met Japan, tot bevelhebber van een leger
korps is benoemd.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche middag-communiqué meldde gisteren:
In Artois wonnen de Franschen gisteravond en ge
durende den nacht nog achtereenvolgens terrein in de
richting van de. hoogten ten oosten en ten zuiden van
Souchez.
In Champagne bieden de Duitschers tegenstand in
Iiun tweede stellingen, beschermd door uitgestrekte en
verborgen draadversperringen. De Franschen maak
ten nog eenige vorderingen bij hoogte 185, ten westen
van de hoeve Navarin, en ten noorden van Massiges,
in de richting van La Justice.
In Argonne liepen de hardnekkige aanvallen, welke
de Duitschers gisteren met zes a acht bataillons op
onze voorste stellingen bij La Fille Morte en Bolante
deden, op een ernstige mislukking uit.
De tegenaanvallen die de Franschen in den loop van
den nacht ondernamen, stelden hen in staat om de
Duitsche infanterie van bijna alle punten, waar zij had
weten binnen te dringen, te verdrijven.
Het terrein voor de Fransche loopgraven is bezaaid
met lijken van vijanden.
Op de rest van het front ging de nacht betrekkelijk
kalm voorbij.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren: De
vijand zette zijn poging om door te breken ook giste
ren voort, zonder eenig succes te behalen. Hij leed
daarentegen op vele plaatsen zeer ernstige verliezen.
Bij Loos ondernamen de Engelschen een nieuwen gas
aanval, die geheel zonder resultaat verliep. Onze te
genaanval bracht ons behalve winst aan terrein, een
aantel gevangenen, 750 man en 20 officieren, waar
door het gehéele aantal hier op 3397 (met inbegrip van
de officieren) steeg; voorts werden 9 mitrailleurs buit
gemaakt.
Bij Souchez en Roclincourt en verder langs het ge
heele front in Champagne, tót aan het Argonnenwoud,
werden de Fransche aanvallen afgeslagen. In de
buurt van Souain bracht de vijand, met een merkwaar
dig gebrek aan begrip van den toestand, zelfs cavale-
riemassa's in het gevecht, die volkomen werden uiteen
geschoten en vluchtten. Bij het afslaan van deze aan
vallen onderscheidden zich bijzonder de Saksische re
serve-regimenten en de troepen van de divisie uit
Frankfort aan den Main.
In de Argonnen werd door ons een kleine aanval ge
daan, ter verbetering onzer stellingen bij de Fille-Mor
te. Daardoor werd het gewenschte doel bereikt en
werden tevens 4 officieren en 250 man gevangen geno
men.
Op de hoogten van Combres werden eergisteren en
gisteren door omvangrijke mijnontploffingen de vijan
delijke stellingen op een breed front verwoest, zoodat
zij ineenstortten.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche legerbericht meldde gisteren:
Legeiigroep-Von Hindenburg: De gisteren op het
zuidwestelijk front van Dunaburg teruggeslagen te
genstander poogde zich in een achterwaarts gelegen
stelling te houden, doch werd aangevallen en verdre
ven. Ten z. van het Dryswjaty-meer hadden cavalerie-
gevechten plaats.
Het resultaat der door het leger van generaal v. Eich-
hom in de gevechten om Wilna, die tot het terugwer
pen van den vijand achter de lijn NarotsjmeerSmor-
gonWischne leidde, is, dat 70 officieren, 21,908
man gevangen genomen werden, drie kanonnen 72 mi
trailleurs, benevens een groote hoeveelheid trein, die de
vijand op zijn haastigen terugtocht moest achterlaten,
werden buit gemaakt. Het resultaat kon, ten gevolge
van onzen snellen opmarsch, eerst nu worden opge
maakt.
De tot dusver gemelde getallen zijn hierin niet be
grepen.
Ten Z. van Smorgon wordt onze aanval voortgezet.
Ten N. O. van Wischnef werd de vijandelijke stelling
doorgebroken; 24 officieren en 3300 man werden ge
vangen genomen, 9 mitrailleurs buit gemaakt.
Legergroep-Prins Leopold van Beieren: Het brug-
gehoofd ten O. van Baranowitsky viel na een gevecht
in onze handen. Er werden 350 gevangenen gemaakt.
Legergroep-Von Mackensen: De toestand is on
veranderd.
Legergroep-Voa Linsingen: E>e overgang over de
Styr, benedenstrooms van Luzk, werd verkregen. Voor
dien druk zijn de Russen, ten noordén van Dubno over
het geheele front in vollen terugtocht.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
De vijand zag zich, daar hij door de Oostenrijksch-
Hongaarsche strijdmacht aan de Styr met insluiting
werd bedreigd, genoodzaakt, zijn met groote offers on
dernomen offensief in het Wolhynisch vestinggebied
op te geven. De terugtocht der Russen duurde gisteren
den geheelen dag. Het vijandelijk leger trok terug
achter de Pulilawkan. Onze legers vervolgen het.
In achterhoedegevechten ten oosten van Luzk namen
onze troepen vier Russische officieren en 600 man ge
vangen.
Aan de Ikwa en in Oost-Galicië is de toestand de
zelfde gebleven.
AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENRIJKSCHE
FRONT.
Uit Weenen werd gisteren gemeld: Aan het Dolo
mieten-front werd hedenochtend een aanval van den
vijand op den Col dei Bois met handgranaten afgesla
gen.
Gisteren schoten de Italianen opnieuw ongeveer 50
granaten af op het hospitaal van het Roode Kruis te
Görz, ofschoon op deze inrichting, daar zij nog niet
geheel ontruimd kon worden, nog steeds de vlag van
het Roodfe Kruis wapperde.
In dén sector Doberdo werd een aanval op den Mon
te dei sei Busi door ons vuur afgeslagen.
AAN HET SERVISCHE FRONT.
Officieel werd gisteren uit Weenen gemeld: Het
vuur van onze artillerie belemmerde den aanleg van
versterkingen aan de Beneden-Save.
Het vestinggeschut van Belgrado loste op de stad
Semlin eenige schoten, die echter niet troffen.
IN HET LAGERHUIS.
Gisteren verklaarde de eerste minister Asquith in
het Lagerhuis, dat de kwestie omtrent recruteering en
algemeene dienstplicht in Engeland door de regeering
zorgvuldig wordt overwogen. De minister verzocht
dat door het Lagerhuis geen aanleiding wordt gege
ven dat in het buitenland de meening postvatte, dat er
verschil van meening heersoht.
Minister Grey hield daarna een redevoering waarin
hij o.m. zei dat in Engeland geen vijandigheid bestaat
ten opzichte van Bulgarije.
Zoolang Bulgarije zich dus niet aan de zijde van
Engeland's vijanden schaart, kan er geen sprake- van
zijn, dat Engeland's invloed of zijne strijdmacht zul
len aangewend worden tot eenig doel, dat strijdig is
met de belangen van Bulgarije, en zoolang de houding
van dat land niet aggressief zal zijn, zullen de vriend-
schappelijke betrekkingen niet verbroken worden.
Wanneer echter de Buigaarsche mobilisatie zou ont
aarden in de aanneming van eene aggressieve houding
aan de zijde van onze vijanden, dan zijn wij bereid, on
ze vrienden op den Balkan allen mogelijken steun te
verleenen op eene wijze die hun, het meest welkom zal
zijn, in samenwerking met onze bondgenooten, zonder
voorbehoud of beperking, zei de minister.
KORTE BERICHTEN.
Het geheele Russische kabinet is gisteravond naar
het keizerlijk hoofdkwartier vertrokken.
Het Engelsche visschersvaartuig „Ventnor" van
Grimsby is gisteren getorpilleerd.
Volgens de Luxemburgsche bladen, zal het brood
rantsoen in België in het vervolg op 340 gram per per
soon worden gebracht.
De Zaterdag te Marseille aangekomen Fransche
stoomboot Memphis heeft daar de uit 34 koppen be
staande bemanning van het Engelsche s.s. Natal aan
gebracht, welke door een Duitschen onderzeeër in de
nabijheid van Kreta in den grond was geboord.
De „Vorwarts" verneemt, dat in Berlijn ernstig
overwogen wordt om „vleeschlooze" dagen in te voeren
Het blad merkt hierbij op, dat deze maatregel onnoo-
dig is, daar de vleeschprijzen een zoodanige hoogte
hebben bereikt, dat voor breede lagen der bevolking
de „vleeschlooze" dagen vanzelf zijn ingevoerd.
Tijdens de operaties in Champagne werd de
Fransche generaal Marchand gewond. Ofschoon de
verwonding ernstig is, schijnt er toch geen levensge
vaar te bestaan.
In Duitschland worden proeven genomen met een
nieuwe broodsoort, het N-brood, dat door toevoeging
van voedingsgist rijker aan eiwit is dan het gewone
oorlogsbrood, het K-brood. Het N-brood1 zal iets
duurder zijn.
Bij de gemeentetram te Weenen zijn thans meer
dan duizend vrouwelijke conducteurs aangesteld.
Onder een deel der kolendelvers van Wales dreigt
een nieuwe staking, ditmaal in de anthracietmijnen. Bij
weigering van de gestelde loonsverhooging zal het
werk Maandag a.s. in alle anthracietmijnen worden
neergelegd.
In Ardmore (Amerika) heeft een gasolineontplof-
fing plaats gehad, waardoor vele gebouwen in brand
geraakten. Er zijn 45 lijken gevonden.
De Groot-Hertog van Baden heeft het groot
kruis voor «Militaire verdiensten met de zwaarden
entvangen.
GRATIS-BEZICHTIGING! op ZONDAG 3
OCTOBER, 's namiddags van 1 tot 3 uur.
Kinderen beneden de 12 jaren worden niet toege
laten, van 12- tot lójarigen leeftijd slechts onder
geleide.
lu de localen mag niet gerookt worden.
Het aantal gelijktijdige bezoekers mag niet meer
dan 50 bedragen.
iilMUP» Aan de te openen ZESDE GEMEEN-
'iSTOF TESCHOOL te ALKMAAR (vakken a k)
hoofd de Heer J. E1TS worden gevraagd
een Onderwijzer, pl. v< v. Hoofd
jaarw. f 950 f 1300.
twee Onderwijzers, jèarw. f 700-
f IOöO.
drie onderwijzeressenjaarw.
f 725-f 1075
Voor onverplichte hoofdakte f 150 meer. Eventu-
eele tegemoetkoming huishuur f 150.
Sollicitanten naar de vacature aan de Burgerschool
zullen tevens als zoodanig voor de Zesde Gemeen
teschool worden aangemerkt, tenzij van het tegen
deel wordt blijk gegeven.
Bezoeken worden zonder uitnoodiging niet ge-
wenscht.
Stukken (adres op zegel) in te zenden aan het
Gemeentebestuur vdtfr 4 OCTOBER a.s.
SUIKER.
In een vergadering van winkeliers in koloniale wa
ren te Haarlem werd Maandagavond besloten aan dei
Minister van Landbouw te verzoeken den maximum
prijs van de suiker met 3 per 100 K.G. te verhoogen
daar een nettowinst van 7 pet. geen verdienste werd
geacht, benoodigd om een zaak naar behooren te drij
ven.
Aan den burgemeester en aan de Haarlemsche Han-
delsvereeniging, benevens aan de R.-K. Middenstands-
vereeniging zal verzocht worden dit adres te onder
steunen.
VLIEGONGELUK.
De toestand van luitenant Hofstede en van luitenant
Polis was gisteren bevredigend, doch nog zeer zorg
wekkend.
Luitenant Hofstede is nog steeds op de boerderij van
den landbouwer Donestein aan de Groenekan. Hij
mocht nog niet naar Utrecht vervoerd worden.
In tegenstelling met een vroeger bericht, zijn de ver
wondingen van luitenant Polis niet zoo ernstig als
die van luitenant Hofstede.
De minister van oorlog heeft telegrafisch den wensch
te kennen doen geven om op de hoogte te worden ge
houden van den toestand der gekwetsten.
Men meldt nog, dat luitenant Polis, die zich erg
ziek voelt, over het algemeen goed' bij kennis is; soms
verliest hij evenwel het bewustzijn. Hij herinnert zich
totaal niéts van hetgeen met hem is voorgevallen. Be
halve inwendige kneuzingen, waarvan de aard in bij
zonderheden nog niet is opgegeven, heeft de heer Polis
een kaakverwonding, terwijl gevreesd wordt voor een
gedeukte ruggewervel.
Volgens de verklaring van de doktoren, is de tóe
stand van luit. Hofstee bevredigend, maar niet zonder
zorg.
RUSSISCHE KRIJGSGEVANGENEN
ONTSNAPT.
Te Exloo (Dj.) zijn Zondag twee Russische militai
ren, een officier en een onderofficier aangekomen, die
uit een gevangenkamp in Duitschland ontvlucht wa
ren. Ze zijn Zondag in Assen aangekomen en Maan
dagmorgen naar Rotterdam vertrokken. Met hun
drieën waren ze ontvlucht, doch bij de overgang van
de Eems was een doodgeschoten. De reis was door
hen in 8 dagen volbracht, terwijl ze van veld- en boom
vruchten hadden geleefd.
BINNENLAND.
VROUWENKIESRECHT.
De vereeniging voor Vrouwenkiesrecht zal Zaterdag
2 Oct. a.s. 's avonds 8 uur in de Unie alhier een open
bare vergadering houden. Spreeksters zijn: Mevr.
ThielWehrbein uit Haarlem, Mej. M. Kramers uit
Rotterdam en Mevr. Mulder v. d. Graaf-de Bruyn uit
Utrecht.
De heer Adriaanse zal dan eenige cello-nummers
ten gehoore brengen op de piano begeleid door Mej.
G. Blom.
NOORDHOLLANDSCHE VEREENIGING
„HET WITTE KRUIS."
Te Amsterdam hield gisteren de Noordholland-
sche vereeniging „Het Witte Kruis" een algemeene ver
gadering onder leiding van mr. H. J. C. van Tienen.
Uit het jaarverslag van den secretaris, Dr. P. J.
Barnouw, bleek, dat er ruim 1500 leden gewonnen
werden. Steeds voldoet de vereeniging weer aan de be
doeling het verbeteren van den gezondheidstoestand.
De secretaris propageerde het idee van rijks ont
smetting, waardoor de vereeniging zich de eer kan
toekennen den eersten steen te hebben bijgedragen.
Men kan nu den bouw van een nieuw ontsmettings
station te Alkmaar tegemoet zien.
Ook de wijkverpleging wint hoe langer hoe meer
veld. Hier ligt voor de vereeniging nog overvloed van
werk, al zal het financiede offers eischen.
De begrooting voor het herstellingsoord „Heideheu-
vel" werd in ontvangsten en uitgaven geraamd op een
bedrag van 21.450. De begrooting van het rust
oord „Vechtoever" te Maarsseveen werd vastgesteld op
7177.
Na langdurig debat werd besloten, mej. Van der
Veen, directrice van „Vechtoever", voor het jaar 1915
een gratificatie te verleenen van 200.
De begrooting voor de ontsmettingsinrichting te
Alkmaar werd vastgesteld op 5556.50.
De begrooting der vereeniging werd over het jaa
1910 in ontvangsten en uitgaven vastgesteld op
33.262, waarbij op een nadeelig saldo van 1432
wordt gerekend.
Dli nummer bestaat uit 2 bladen.
AARSGHE COURANT.
