DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Van het westelijk oorlogsterrein. Van liet oostelijk oorlogsterrein. I No. 229 Honderd en zeventiende jaargang. 1915 Abonnementsprijs per 3 maanden f t—fr. p. poel 11.25. Advertentieprijs 10 ct. p. repel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven Ir. O. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIBs. COSTER 5 ZOON, Mam C 9. Telefoonnr. 3. DONDERDAG 30 SEPTEMBER Ter zee. NEDERLAND. M ALKMAAR, 30 September. Men verkeert op het Westelijk oorlogsterrein in den toestand als tusschen twee hevige onweersbuiende eene is voorbij en rommelt nog na, terwijl de andere reeds op komst is. Er valt daaromtrent weinig belang rijks mede te deelen, want over hetgeheel blijft de stand van zaken dezelfde en alleen plaatselijk komen er hier en daar kleine verschillen voor. Zoo hebben de Duitschers bij Loos een deel van het verloren gegane terrein op de Engelschen heroverd en hebben de Fran- schen bij Souchez eenige vorderingen gemaakt. Maar overigens bleven de pogingen over en weer vruchte loos. Strakjes is een herhaling van de pogingen op groóter schaal te wachten en dan zal blijken, welke der twee partijen, die beid'e vol goeden moed en vertrou wen zijn, daartoe het meeste recht heeft gehad. Intusschen wordt het uit de pers van beide zijdten duidelijk, dat men den ernst van het gebeuren op het Westelijk ooriogstooneel inziet. Een beslissing, zegt het Berlijnsche Tageblatt, is nog niet gevallen. Het is duidelijk, dat een ernstige, een zware worsteling plaats heeft. De verbondenen vechten, onder de uiter ste krachtsinspanning, een goed georganiseerden en goed voorbereiden strijd, van den afloop waarvan voor hen veel, zoo niet alles afhangt. En de Times waarschuwt degenen, die spoedige resultaten willen. Een groot strategisch plan, zoo betoogt het Londen- sche blad, vraagt tijd. Er is thans een groote bewe ging, maar in het gunstigste geval kan die slechts langzaam voortgaan en het is zeer noodig, haar met gezond verstand te beoordeelen. Er moeten niet alleen overwinningen worden behaald, doch daarmede dient te worden voortgegaan en dit zal een geduchte en her haalde inspanning eischen; een groot aantal man schappen zal noodig zijn om de zware verliezen aan te vullen en voorts een gestadige aanvoer van munitie. De ganscbe natie is de schacht, welker speerpunt het leger is, en indien de schacht niet sterk is, zal de ge- harde staalpunt geen uitwerking hebben. Aan beide zijtien ziet men dus de geweldige -taak van de eerstkomende weken in en is men overtuigd dat zij een groote concentratie van kracht, van manschap pen en munitie zal eischett. En in dit stadium van den oorlog heeft de Duitsche Rijkskanselier het noodig geoordeeld, nog eens te la ten weten, dat er geen sprake van is, diat hij denkt aan „een yoorbarigeu overijlden vrede met Engeland". Uit de vele bijzonderheden, welke omtrent het ge vecht in Champagne worden medegedeeld, blijkt, dat de Franschen daa na een artilleristische voorberei ding van 3 da -en, binnen een uur de eerste loopgraven 'hadden genomen en dat in drie uur (van 's morgens 9 tot twaalf uur) de 4 K.M. terreinwinst was behaald. De gevangenen, 300 deelt men van Fransche zijde mede, maakten den indruk van versuffing. In het geheel wer den tot dusverre 97 kanonnen door de Franschen als buitgemaakt vermeld. De eerste stelling, die de hoofdlinie vormde van den Duitschen tegenstand, bevatten van twee tot vijf loop graven op eenigen afstand van elkander over een diepte van 300 tot 500 M. met complete verdedigingswerken, ondoordringbare draadversperringen, Spaansche rui- ters, holen, schuilplaatsen, pantserfortjea, voorzien van een groot aantal mitrailleuses. De tweede verdedigingslinie was ingericht op de hoogten, even krachtig versterkt als de eerste en uitste kend verdekt. De afstand can 4 tot 5 K.M., die deze beide verdedi- gingslinies scheidde, was zoo ingericht, dat het terrein geleidelijk verdedigd kon worden, wanneer de eerste linie was overgegeven. Bij de beschieting van drie dagen werden loopgraven met den grond gelijk gemaakt^ holen volgteworpen, ijzerdraadnetten gebroken. Het Fransche vuur bestreek de geheeie eerste stelling, terwijl de zware 'stukken de toevoerspoorwegen verhielden. Niet alleen was de verwoesting groot, doch ook had deze vreeselilke beschieting uitwerking op het moreel der Duitsche troepen, verzekert het Fransche bericht. De Fransche batterijen volgden de oprukkende infante rie onmiddellijk en tegen den avond konden ook de munitie-convooien en veldkeukens vooruit gebracht worden. Van het Oostelijk oorlogsterrein melden de leger- berichten geen !>elangrijk nieuws. De Engelsche Morningpost verzekert dat in verschillende streken reeds guerii labenden gevormd zijn uit de boeren, wier huizen verbrand z jn en die zich ondter de leiding der Kozakken gesteld hebben en bij Wilna zoowei als bij Pinsk- gevochten hebben. Maar de correspondent geeft te verstaan, dat het nog wel wat vroeg ia voor de ver schijning van gueril labender, die het beste werk kun nen doen al.3 er sneeuw gevallen is. In Turkije heeft men den Sultan den bijnaam „Gha- zi" gegeven, dat de „zegevierende" beteekent. Men is er niet te laat bij. Immers de Turken houden zich wel goed, maar gezegevierd hebben ze nog niet. Misschien zien zij door een toevallige omstandigheid' de overwin ning wat al te nabij zij melden n.l., dat ze verrekij kers veroverd hebbent Van hetgeen er verder aan de Dardanellen gebeuren zal hangt immers veel, zoo niet alles af van de hou ding der verschillende Balkanstaten. Met zekerheid valt hieromtrent nog steeds niets te zeggen, maar het lijkt er wel veel op, dat Bulgarije het geweer bij den voet zal houden, alleen zal ingrijpen, wanneer zijn eigen belangen dit noodzakelijk maken, maar ove rigens een z .g. n. welwillende neutraliteit in acht zal nemen, d. w. z. munitie en zoo noodig manschappen naar Turkije zal doorlaten. In het land tusschen Euphraat en Tigris, in Mesopo- thamië, hebben de Engelschen een overwinning be haald op de Turken. Aan boord van den Italiaanschen kruiser „Benedet to Brin" heeft inderdaad een ontploffing plaats gehad. Verzekerd wordt dat deze 't gevolg is van een ongeluk en dat geen buitenlandsch handlanger hierbij betrok ken kan zijn. De Socole, een Italiaansch blad, wijst er evenwel op, dat er in de haven van Syracuse brand ont stond op het stoomschip „Piemoete", waarbij ook een ontploffing plaats had en dat er den laatsten tijd ver schillende pogingen tot brandstichting in de haven van Genua zijn gedaan. Bij de ramp der „Benedetto Brin", die een diepen indruk in Italië heeft gemaakt, zijn vele menschenle- vens verloren gegaan, o. a. behoort de vice-admiraal Rubindi Cervin tot de slachtoffers. Van het schip dat 13.400 ton meet, gebouwd werd in 1901 en 12 roil- lioen gulden gekost heelt tracht men nog te redden, wat er te redden valt. DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK. Het Fransche legerbericht meldde gisteren: De inkomende rapporten vergunnen eiken dag vol lediger het belang van de successen, verkregen door het Fransche offensief in Champagne, gecombineerd met dat der geallieerde troepen in Artois, te leeren kennen. De Duitschers werden niet alleen gedwongen over een uitgestrekt front de krachtig versterkte posi ties te verlaten, waarin zij volgens hun bevelen moes ten stand houden tot het laatste, maar zij hebben ver liezen geleden, waarvan het totaal aan dooden, gewon den en gevangenen het effectief van drie legerkorpsen overtreft. Het totaal aantal krijgsgevangenen bedraagt thans ruim 23.000, dat der naar achter gevoerde kanon nen 79. 17.055 krijgsgevangenen en 316 officieren kwamen door Chalons, om naar de plaats van intemeering ge voerd te worden. Men is overgegaan tot geleidelijke opruiming van het slagveld en de telling van de wape nen van allerlei soort, het materiaal enz., welke de Duitschers hadden moeten achterlaten. In Artois werd gisteravond en vannacht verder ter rein gewonnen ten oosten van Souchez. De Fran schen bereikten na een hardnekkig gevecht hoogte 140, het hoogtepunt van de heuvels van Vimy, en de boom gaarden in het zuiden. Het aantal valide krijgsgevan genen, gemaakt in den loop van die gevechten, is ruim 300, in hoofdzaak behoorende tot twee garde-divisies. In Champagne wordt de strijd onafgebroken voort gezet over het geheeie front. In de streek ten noorden van Massiges gaven zich nieuwe groepen Duitschers over. Hun aantal bedroeg in den loop van den avond in één sector een duizend tal. De Duitschers bombardeerden hevig de loopgra ven ten noorden en zuiden van de Aisne in de omge ving van het St. Mardbosch, bij Troyon en Vailly. De Franschen beantwoordden het vuur krachtig. De Duitsche staf meldde gisteren officieel De vijandelijke pogingen om door te breken worden op dezelfde aanvalspunten met verbittering voortgezet. Een tegenaanval na een wederom mislukten Engel schen gasaanval leidde tot de herovering van een deel van heta noordelijk van Loos door ons opgegeven ter rein.. Hevige Engelsche aanvallen uit de omgeving van Loos bloedden dood onder zware verliezen. Herhaalde verbitterde aanvallen der Franschen bij Souchez en Neuville werden gedeeltelijk door hevige tegenaanval len afgeslagen. Ook in Champagne bleven alle pogingen van den vijand om door te breken vruchteloos. Het eenige suc ces was, dat de vijand noordwestelijk van Souain over een afstand van 100 M nog niet uit onze loopgraven kon worden verdreven. Tegen den onbuigzamen te genstand van de Badensche bataillons en van het Rijn- landsche reserve-regiment No. 65 en het Westfaalsche infanterie-regiment No. 158 verliepen steeds weer de Fransche aanvallen. De zware verliezen, welke de vijand leed bij de vaak herhaalde stormaanvallen tegen de heuvels bij Massi ges, waren vergeefsde heuvels zijn door onze troepen behouden. De pogingen der Franschen om de bij Fille Morte verloren loopgraven te heroveren, mislukten. Het aan tal krijgsgevangenen nam toe. In Vlaanderen werden twee Engelsche vliegmachines naar beneden geschoten de inzittenden werden krijgs gevangen gemaakt. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJKFRONT. Het Duitsche legerbericht luidde gisteren: Legergroep-Von Hindenburg: De aanval ten Z.-W. van Dunaburg vorderde tot de hoogten der Swenta- meren. Ten zuiden van de Dryswjaty-meren en bij Postawy. duren de cavalerie-gevechten voort. Onze ca valerie hefft de streken bij en oostelijk van Wileika ver laten, nadat zij de operaties van het leger van generaal Von Eichhom door optreden tegen de flanken van den vijand krachtig had ondersteund. De vijand bleef wer keloos. Ten wenten van Wileika werd een onvoor zichtig optredende Russische colonne door ons artille rievuur uiteen gedreven. Tusschen Smorgon en Wisz na gaan onze troepen zegevierend vooruit. Bij de legergroepen van prins Leopold van Beieren en Von Mackensen is niets bijzonders voorgevallen. Legergroep-Von Linsingen. De Russen werden tus schen Koomen en de Poetilowka teruggeslagen. Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld: De toe stand in Oost-Galicië en aan de Ikwa is onveranderd gebleven. Vijandelijke afdeelingen, die ten westen van Tamopol trachtten voorwaarts te dringen tot aan onze versperringen, werden door ons vuur verdreven. In het vestinggebied van Wolhynië wierpen onze troepen den vijand uit alle ten westen van de Boven- Putilokwa gelegen achterhoede-stellingen. Meer naar het noorden namen zij stormendterhand het hardnekkig verdedigde dorp Boguslawka. Bij de Oostenrijksch-Hongaarsche troepen in Lit- tauen verliep de dag kalm. BRAND AAN BOORD VAN EEN ITALIAANSCH SLAGSCHIP. Volgens een Havasbericht uit Brindisi is gisteren aan boord van het slagschip „Benedetto Brin" brand uitgebroken, welke gevolgd werd1 door een ontploffing Tot dusverre zijn 8 officieren, 379 matrozen gered. De schout-bij-nacht Rubin di Cervin bevindt zich on der de slachtoffers. De brand is uitsluitend als een ongeluk te beschou wen. Het redden van de bewapening van het slagschip vordert. Reeds zijn eenige kanonnen van het schip gehaald. KORTE BERICHTEN. Ook in Oostenrijk zal thans worden overgegaan tot de inbeslagneming en inlevering van metaalwaren. Gisteren heeft de Engelsche veldmaarschalk French zijn 63en verjaardag gevierd. Te Oberwiesenthal is dte eerste steen gelegd van den „toren van den hondstrouw"De feestelijkheid was een grootsche manifestatie voor de Duitsch- Oos- tenrijksche wapenbroederschap. Te Osnabrück is het beeld van den ijzeren Karei den Grooten onthuld. Op 'den eersten dag werden voor 60.000 spijkers geslagen. De beroemdste Russische militaire vlieger W. Ja- gellow heeft bij een verkenningstocht dten dood gevon den. De bladen verklaren, dat zijn dood een onher stelbaar verlies is voor het Russische leger. De „Brnsgward Stoomboot-Maatschappij" van Drammen in Noorwegen heeft drie stoomsche pen in China besteld, omdat de Scandinavi sche scheepsweaven overladen zijn met werk. Dit is een zeer merkwaardig feit, daar China nog nooit schepenvoor Europa bestemdheeft geleverd. DE KONINGIN ONDER DE MILITAIREN. Uit Gorinchem wordt gemeld: H. M. de Koningin bracht gisteren een bezoek aan de militairen. Precies op tijd, 9.46 uur, kwam H. M. hier met den gewonen sneltrein aan, waaraan de salon wagen was gehaakt. De trein hield eenige minuten alhier stil en van de gelegenheid maakten velen ge bruik om H. M. toe te juichen. De Koningin reisde door tot Leerdam, van 'daar ging zij per auto naar de forten te Asperen, dan binnendoor naar Vuren en Bra- kel, alwaar een salonboot H. M. naar de overzijde der rivier bracht. Verschillende plaatsen werden bezocht. Om ongeveer half vier kwam H. M. per boot weer naar hier, om per auto naar het station te rijden en te 4.03 uur per gewonen sneltrein weer naar Den Haag te stoomen. LEVENSMIDDELEN-VOORZIENING. Door den minister van Landbouw, Nijverheid en Handel is een circulaire tot de burgemeesters gericht betreffende de 1 evensmi ddelenvoo rz ien ing. Van verschillende levensmiddelen zal de vrije uit voer verboden worden. Een beperkte uitvoer wordt alleen toegelaten wanneer aan den minister voldoen de waarborgen worden gegeven dat voor binnen- landsch verbruik tegen door hem bepaalde prijzen vol doende voorraad beschikbaar is. Over de beschikbaarstelling zegt de minister: Voor de beschikbaarstelling van het benoodigde meen ik, dat organisaties van producenten of exporteurs moeten zorgen. Onder door mij ingesteld toezicht kunnen zij onderling de lasten verdeden; doch georganiseerd moeten zij de waarborgen geven, dat hetgeen voor bin- nenlandsch verbruik van hun product benoodigd is ook inderdaad geleverd wordt. Van de distributie: Wat de distributie aangaat kan ik moeilijk een beroep doen op organisaties van ver bruikers, doch meen mij hieromtrent te moeten wenden tot de hoof dten der gemeenten. Bestaat in eène gemeente de behoefte tot distributie van een of ander levensmiddel, dat door een organisa tie als bedoeld ondter „Beschikbaarstelling" beschik baar wordt gesteld, dan moeten de verzoeken door be langhebbenden aan den burgemeester worden kenbaar gemaakt. Deze brengt de verzoeken over aan het centrale administratie-kantoor in de volgende alinea genoemd. Ik merk hierbij nadrukkelijk op, dat het mijne bedoeling niet is, dat de burgemeesters het in dienen van verzoeken aanmoedigen. Mijne maatrege len zijn er bij voortduring op gericht, dat voldoende voorraad in het land aanwezig blijft en het schijnt mij nog steeds het beste toe, dat de distributie plaats heeft op de tot nu toe in de maatschappij bestaande wijze. Wordt echter distributie van overheidswege verlangd, dan kan deze niet zondier afdoende controle geschieden en ik meen daarvoor opnieuw een beroep op de burge meesters te mogen doen. Geschiedt de distributie in eene gemeente onder con trole van het hoofd dier gemeente, dan kunnen de ver strekkers der levensmiddelen ook die zekerheid verkrij gen, dat deze verbruikt worden door degenen, voor wie zij bestemd zijn. Het achterhouden van beschik baar gestelde levensmiddelen met het doel prijsstijging af te wachten, ze frauduleus uit te voeren of voor een ander doel te gebruiken, kan dan te eenenmale uitge sloten worden geacht. Van het Centraal beheer: De centrale leiding der administratie behoort te berusten bij de commissie voor de voeding van mensch en dier uit het Kon, Nat. Steun comité, door welke commissie een algemeen administra tiekantoor wordt ingesteld. De verstrekking van de in aanmerking komende le vensmiddelen geschiedt voor dte onderscheidene ge meenten door tusschenkomst van dit administratiekan toor. Hierdoor wordt het dubbele voordeel verkregen, dat voor alle artikelen voor de gemeenten slechte aan één adres geschreven behoeft te worden en het admini stratiekantoor zich niet, als de thans bestaande distri- bu tie-bureaux, met een steeds grooter wordend getal afnemers, doch enkel met de gemeenten in verbinding behoeft te stellen. Het algemeen administratiekantoor is gevestigd: Amaliastraaf 2, 's-Gravenhage. Van de vereenigingen van producenten of exporteurs: Voor de beschikbaarstelling van het benoodigde zijn of worden door de belanghebbende producenten of exporteurs eenvoudige vereenigingen opgericht. Deze vereenigingen staan in verbinding met het ad ministratiekantoor. De werkzaamheid van elk dezer vereenigingen wordt, ook wat betreft de beschikbaarstelling en de af levering van het voor binnenlandsch verbruik benoo digde, gecontroleerd door eene mijnerzijds aangewe zen commissie van toezicht. Het wil mij voorkomen, dat, aldus georganiseerd, de beschikbaarstelling en dé distributie beide beter aan haar doel zullen beantwoorden dan dit tot nu toe het geval was. Waar eenerzijds gaarne geholpen wordt om in de bestaande behoefte door beschikbaarstelling te voorzien, daar bestaat anderzijds het recht: te we ten dat het beschikbaar gestelde zijn doel bereikt. Ik ontveins mij niet, dat het in werking brengen der organisatie gedurende zekeren tijd eenige storing kan teweegbrengen, doch waar aan alle zijden reeds geble ken is, dat bij velen het vaste voornemen bestaat alles te doen om de crisis, die het land doormaakt, zoo wei nig mogelijk drukkend te doen zijn, mag zeker worden verwacht, dat in een mogelijke stroeve gang spoedig verbetering zal intreden. VARKENS. Men schrijft aan de Tel. uit den Gelderschen Ach terhoek De exportslachters in deze buurt zijn gisteren weer begonnen te slachten. De firma Zwanenberg te Win terswijk heeft gisteren en vandaag reeds circa 250 var kens naar Duitschland verzonden. Zooals men weet, wordt thans slechte voor 50 pet. van de vroegere hoe veelheid consent gegeven. Niettemin heeft de opheffing van het uitvoerverbod al dit gevolg gehad, dat de prij zen der varkens boven een gewicht van 200 K.G. van 36 op 41 cent per K.G. levend gewicht gestegen zijn, terwijl de prijzen in Duitschland ten gevolge van den hernieuwden aanvoer uit ons land in de laatste dagen gedaald zijn. VLIEGEN. Naar „Avia" verneemt zou de bekende vliegtuigbe stuurder M. van Meel van plan zijn het vliegen op te geven en naar Nederl.-Indië te gaan, om daar een posi tie in den handel te aanvaarden. Henri van Wijnmalen vliegt niet meer, Van der Burg, Bakker, Lütge, Va Bussel enz, net zoo min en G. P. Küller is dezer dage met het s.s. Noordam van N. A. S. M. naar Amerika vertrokken, als ingenieur vertegenwoordiger van een automobielenfabriek. Indien Van. Meel aan zijn voor nemen gevolg geeft, zullen wij binnenkort geen enke len burgervliegtuigbestuurd'er meer hebben. UITVOER SCHAPENVLEESCH. De minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, gelet op het Kon. besluit, houclende verbod van uitvoer van schapenvleesch, heeft goedgevonden, met ingang van 4 October 1915, ontheffing van genoemd verbod te verleenen van vleesdi, afkomstig van rammen en wee- ren. (St. Crt.) BINNENLAND. Gemengd Nieuws. EEN VREEMD GEVAL. Dinsdag werd een stalhoudersknecht op de Schelp kade te 's-Gravenhage aangetroffen met een wonde in de borst. Omtrent de oorzaak dier verwonding ver neemt men, dat, volgens de verklaring van dien knecht, hem de verwonding zou zijn toegebracht door zijn patroon, in een koetshuis bij een woordenwisse ling over het schoonmaken van paardentuig. De patroon is door de politie gehoord. Ten stellig ste ontkent hij echter zijn knecht met een mes te heb ben gestoken. Hij heeft zelfs-geen mes in de hand ge had. Volgens hem zou de zaak zich als volgt hebben toegedragen Hij had zijn knecht last gegeven, om half één een rij tuigje gereed te hebben. Toen dit uitbleef, had hij zich omstreeks 3 uur naar den stal begeven en toen hij daar gekomen, bemerkte, dat zijn knecht het rijtuigje nog niet in gereedheid had gebracht, had hij er dezen een opmerking over gemaakt, dat het tuig vuil was. Een woordenwisseling was daarop ontstaan en vol gens den patroon had de knecht een mes te voorschijn gehaald, zeggende, terwijl hij dat mes op zijn eigen borst gericht hield, „als je me zoeken wil, dan zal ik je zóó een por geven". De patroon had daarop althans volgens diens verhaal omtrent het gebeurde eernt nog een moer- sleutel gegrepen, om zich zoo noodig, tegen zijn knecht te verweren, maar dien sleutel had hij weer weggeworpen en hij was naar het politiebureel aan het Alexanderveld gegaan, ten einde hulp in te roe pen, om zijn knecht dot bedaren te brengen. Ongeveer tegelijkertijd kwam de knecht uit het koets huis de straat op, roepende tot de voorbijgangers, ter wijl hij op een wond in zijn borst wees: „Kijk eens, zóó heeft de baas mij gestoken". Bij onderzoek bleek, dat de knecht inderdaad in zijn )orst een vrij belangrijke steekwonde had, in de rich ting van de maagstreek. Zooals gezegd, ontkent de patroon pertinent de ver wonding te hebben toegebracht. Hij veronderstelt, dat de knecht bij zijn bedreigingen zichzelf zal hebben verwond. EEN GOEDE VANGST. Zondag j.l. is, ter vervanging van een der districts voorzitters van het Algemeen Steuncomité te Amster- I 1 AARSCHE COURANT.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1