DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van bet westelijk oorlogsterreln.
Van liet oostelijk oorlogsterreln.
Van liet zuidelijk oorlogsterreln.
Marktpolitie.
No. 230
Honderd en zeventiende Jaargang.
1915
Aboimementsprjis per 3 maanden f 1—, fr. p. post f 1.25. Advertentieprijs 10 et. p. regel, groote letters naar plaatsrnimte. Brieven ir. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIHs. COSIER S ZOON, Voordam C 0. lelefoonnr. 3.
V RIJ 1) A tt 1 OCTOBER
ENGELAND.
VARIA.
NEDERLAND.
een leeraar of eene
leerares,
ALKMAAR, 1 October.
De legerberichten geven weer eenige bijzonderheden
over den grooten strijd in het Westen. Ten noorden
van Loos vordert de Duitsche tegenaanval, maar lang
zaam, ten zuidoosten van Souchez zijn de Franschen er
in geslaagd op twee plaatsen in de Duitsche linies
door te dringen, zonder dat men tot dusverre van
Duitsche zijde heeft kunnen melden, dat de tegenstan
ders teruggeworpen werden. Ook in de Champagne,
waar opperbevelhebber Joffre den commandanten
waarschijnlijk de opdracht heeft gegeven den belangrij
ken spoorweg ChallerangeBazancourt te veroveren,
vallen de Franschen, na de eerste Duitsche linie te heb
ben veroverd, de tweede aan. Op verschillende punten
drongen zij tot die tweedie linie door. In het meest
westelijke gedeelte (aangeduid als „ten zuiden van St.
Marie b Py) stiet een brigade, welke de Duitsche linie
had overschreden, op de reserve, die in een tegenaan-
val 800 gevangenen nam. Zoo zegt het Duitsche leger-
bericht. Het Fransche communiqué deelt mede, dat de
aanvankelijke vordering hier (de aanduiding luidt: ten
westen van de hoeve van Navarim) niet gehandhaafd
kon worden, wegens het artillerievuur en het zeer he
vige vuur in de flank. Maar overigens houdien de
Franschen op verschillende veroverde gedeelten der
tweede Duitsche linie stand. De Duitschers deelen ver
der mede, dat hoogte 191, op het oostelijke gedeelte,
ten noorden van Massiges, wegens het vijandelijke
tlankvuur voor hen verloren ging, terwijl de Franschen
zeggen dat iets meer aan het westen den Duitschers
nog het z. g.n. „verdedigingswerk dér nederlaag" ont
nomen werd. Het laatste Fransche communiqué deelt
mede, dat er in het geheel in de Champagne 121 Duit
sche kanonnen veroverd zijn, en dat de Duitschers we
der voet wisten te krijgen in eenige versterkingen, waar
zij vroeger de nederlaag hadden' geleden, maar door
een tweeden zeer hevigen tegenaanval in denzelfden
sector er weder uit verdreven werden.
De Franschen maken dus vorderingen. Zij naderen
op sommige punten den evengenoemden spoorweg.
Maar het gaat niet zeer snel en het is bij dit tempo van
vooruitgang mogelijk, dat de Duitschers zich achter
even snel versterken als hun verdedigingswerken van
voren vernield worden Een werkelijk groot offensief
moet snelle en belangrijke vorderingen brengen om tot
een doorbraak te kunnen leiden. En daarvan heeft het
tot heden nog weinig. Meer lijkt het er thans op, dat
de Franschen wel sterker dan de Duitschers zijn, even
wel niet voldoende overwicht bezitten om de ge-
wenschte resultaten, waarvoor zulke groote offers
worden gebracht, te behalen. Maar dit kan natuurlijk
nog komen. De Times verzekert, dat de inspanning nu
in haar beginstadium verkeert. Wij hebben, zegt het
Londensche blad, slechts een front van in 't geheel 21
mijlen aangevallen en indien de Duitschers denken,
dat wij reeds al ons kruit verschoten hebben, zullen zij
hun waan spoedig verliezen. Wij hebben niet meer dan
de ouverture gehad en het orkest maakt zich gereed
voor het nog te geven concert.
Wij moeten in de volgende weken zoowel winsten
als verliezen verwachten, al naarmate nieuwe reserves
van de eene of van de andere partij in den strijd gezon
den worden. Aldus de Times, die overigens voor het
eindresultaat geenszins bevreesd is.
Op het Oostelijk oorlogstooneel is de toestand over
het algemeen onveranderd. In de richting van Duna-
burg zijn de Duitschers opgeschoten, ten zuiden dezer
vesting werden de Russen teruggedrongen in de eng
ten tusschen de meren ten oosten van Wesselowo, ter
wijl ten oosten van Smorgon een Russische stelling
stormenderhand genomen werd. Nu het offensief in
Wolhynië is mislukt van Duitsche zijde wordt er
kend, dat ook hier de terugtocht met beleid is vol
bracht en dat hetverstandig was geen tegenaanval van
de legergroep von Linsingen af te wachten pro-
beeren de Russen het opnieuw in Galicië. De Russi
sche generale staf doet eenigszins geheimzinnig. In
afwachting van nadere gegevens over den toestand,
onthoudt hij zich op het oogenblik van openbaarma
king en bespreking,- hoewel hij talrijke aanwijzingen
bezit,, die gunstig zijn voor de Russische wapens.
Het krijgsbedrijf in deze streek kan van belang zijn
op de houding van Roemenië, vandaar wellicht deze
geheimzinnigheid, terwijl de Russische communiqué-
schrijver voorts nog het hooge moreel der Russische
troepen prijst en van de Duitsche troepen allerlei
teekenen van ontmoediging vermeldt. Bovendien ver
zekert het Russische Telegraaf-Agentschap, dat de zaak
der verbondenen aan de Dardanellen er zoo best voor
staat, dat, voordat de termijn voor de Bulgaarsche mo
bilisatie is afgeloopen, het mogelijk is, dat Turkije het
tooneel wordt van gebeurtenissen, die tot een volko
men mislukking van alle Duitsche plannen in den Bal
kan kunnen leiden. Men weet verder te St. Petersburg,
dat Koning Ferdinand buitengewoon besluiteloos is,
dat er al 800 Bulgaarsche deserteurs naar Roemenië
zijn gevlucht, dat er Duitsche officieren te Sofia zullen
komen, die ook in het Bulgaarsche leger een rol zullen
spelen en eindelijk spreekt men van het twijfelachtig
succes der Duitsche tien milliarden-leening. Het is
zeer belangrijk, dit alles uit St. Petersburg te verne
men. Het geeft te denken maar in anderen zin dan
de verspreiders van dergelijke mededeelingen bedoelen.
Imponeeren doet zulk een methode evenmin als die,
welke de Russische communiqué-schrijver gisteren
heeft gevolgd, wiens legerbericht doet denken aan
iemand, die de gebeurtenissen vooruit loopt, om toch
maar een gunstigen indruk te kunnen vestigen. Het is
mogelijk, dat de toestand zich zal ontwikkelen, in den
geest, zooals hij aangeeft, maar zoolang wij geen
nadere feiten vernemen, moeten we het er wel voor
houden, dat de positie der Russen over het geheel
de laatste dagen niet gunstiger geworden is en dat zij
de Duitschers en de Oostenrijkers niet meer zoo kun
nen belemmeren als de laatste weken, toen deze ner
gens opschoten en hier en daar terrein verloren.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het fransche legerbericht meldde gistermiddag:
De Duitschers hebben in Artois niet anders gerea
geerd dan door een zeer hevig bombardement van de
nieuwe Fransche stellingen ten oosten van Souchez. In
Champagne kregen de Franschen op verschillende pun
ten voet in de loopgraven der tweede Duitsche verde
digingslinie ten westen van den Tahureheuvel en van
Navarin-hoeve. Op dit laatste punt drongen eenige
Fransche afdeelingen tot de andere zijde der vijande
lijke linie door, maar deze vorderingen konden niet
worden gehandhaafd door het frontvuur en het hevig
flankeerend vuur der artillerie. De Franschen houden
echter de in de tweede vijandelijke linie veroverde
plaatsen vast. Ten zuiden van Ripolt breidden de
Franschen hun verovering van de eerste vijandelijke
stelling uit en vermeesterden zij het belangrijke steun
punt, bekend als het „ouvrage de la défaite".
Overigens was aan het front de nacht kalm.
Ondanks zeer ongunstige weersgesteldheid bombar
deerden gisteren Fransche escadrilles de liniën en ver
bindingen van het Duitsche front der achterhoede. Er
werden bommen geworpen op de stations in het Suip-
pesdal: Vazancourt, Warmeriville, Pontfaverger, St.
Hilaire le petit en op een colonne in marsch in de
buurt van Somme Py.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren: De
vijand zette alleen in Champagne de pogingen1 tot
doorbraak voort. Ten zuiden van den weg Meenen
Yperen deden we een door twee Engelsche compag-
niën bezette stelling in de lucht springen. Ten noorden
van Loos ging onze tegenaanval langzaam vooruit.
Ten zuidoosten van Souchez slaagden de Franschen er
in op twee plaatsen van kleine uitgestrektheid onze li
nie binnen te dringen; daar wordt nog gestreden. Een
Fransche aanval ten zuiden van Atrecht werd gemak
kelijk afgeslagen. Tusschen Reims en de Argonnen
waren de gevechten verbitterd. Ten zuiden van St. Ma
rie a Py brak een vijandelijke brigade door onze voor
ste loopgravenstelling, zij stiet op onze reserve, die
in een tegenaanval op den vijand achthonderd gevan
genen maakten en de rest vernietigden. Alle Fransche
aanvallen tusschen de wegen van Somme Py, Souain
en den spoorweg van ChallerangeSt. Menehould zijn
gisteren, deels in verbitterde gevechten op korten af
stand en onder zware verliezen voor den vijand, afge
slagen.
Hedenmorgen vroeg is een krachtige vijandelijke
aanval gedaan op het front ten noordwesten van Mas
siges. Ten noorden van Massiges ging de aan vijan
delijk flankeervuur zeer blootgestelde heuvel 191 ver
loren.
Aan de overige fronten alleen artillerie- en mijnge-
vechten van wisselende hevigheid.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier berichtte gisteren
Legergroep v. Hindenburg: Ten zuiden van Du-
naburg werd de vijand in de meerengten ten westen
van Wesseliwo teruggedrongen. De cavalerie-gevech-
ten tusschen het Dryswjatsj -meer en dé streek van Pos-
tawy liepen gunstig af voor onze divisies.
Ten oosten van Smorgon werd een vijandelijke stel
ling stormenderhand doorbroken, en werden 1000 man
gevangen genomen, waaronder 7 officieren; er werden
zes kanonnen en vier mitrailleurs buitgemaakt.
Ten zuiden van Smorgon duurt het gevecht voort.
Legergroep van prins Leopold v. Beieren: Vijande
lijke partieele aanvallen op vele sectoren werden bloe
dig afgeslagen.
Legergroep v. Mackensen: Toestand onveranderd.
Legergroep v. Linsingen: De Russen werden aan
de Boven-Kormen in oostelijke richting teruggeslagen;
ongeveer 80 man werden gevangen genomen.
Twee Russische vliegtuigen werden naar beneden
geschoten.
De Oostenrijksche staf meldde gisteren: De toe
stand in Oost-Galicië, aan de Ikwa en de Poetilofka
is dezelfde gebleven.
In het moerasgebied van de Koimin-beek veroverden
de Oostenrijksch-Hongaarsche en Duitsche troepen
stormenderhand een aantal steunpunten, waarbij zij
vier Russische officieren en 1000 man gevangen na
men.
Twee vijandelijke vliegers werden naar beneden ge
schoten.
De Oostenrijksch-Hongaarsche troepen in Lithauen
sloegen aanvallen der Russen af. De gevechten werdén
hier en daar tot een handgemeen. De vijand leed zwa
re verliezen.
AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENRIJKSCHE
FRONT.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
Aan het Tiroolsche westelijk front werd in den afge
loopen nacht gestreden in het Adamello-gebied. Een
aanval van den vijand op den pas ten westen van de
Cima Presenia werd door onze artillerie afgeslagen.
Ook bij de Mondronhut moesten de Italianen na een
gevecht, dat eenige uren geduurd had, terugtrekken.
Op ae hoogvlakte van Vielgereuth deden zij gedu
rende den nacht tweemaal tevergeefs een aanval op on
ze stellingen. Eveneens mislukten aan het Karinthi-
sche front nachtelijke aanvallen op onze versterkte stel
ling ten westen van dé Banbaschsloot (bij Pontofel)
De gevechten bij en ten noorden van Tolmein duren
voort. Voor den Mrzli Vrch trok de vijand terug naar
zijn oude stellingen. In de richting van Dolje deed
hij herhaaldelijk aanvallen, hij werd echter steeds afge
slagen. Hedenochtend begon het Italiaansche artille
rievuur, dat reeds gisteren vrij levendig was geweest,
opnieuw.
FINANCIëN.
De inkomsten in het kwartaal, eindigende met 30
Sept., bedragen 618.835.536, zijnde een vermeerde
ring van 180.660.140, vergeleken bij dezelfde peri
ode van het vorige jaar.
De geheele vermeerdering, vergeleken bij de over
eenkomstige zes maanden van het vorige jaar, bedraagt
320.217.648.
DE WERELDOORLOG EN DE HUWELIJKS
ADVERTENTIE.
Niet om zich een grap te veroorloven heeft een advo
caat te Breslau de vraag onderzocht op welke wijze
de oorlog zijn invloed heeft doen gelden op de huwe
lijks-advertenties in de Duitsche bladen. Deze soort
van advertentie is reeds lang niet meer „een ongebrui
kelijke weg" om tot een huwelijk te komen. Zij biedt
thans velen, die eenzaam leven, de eenige mogelijkheid
een geschikten huwelijks-partner te vinden. Dat de
oorlog het aantal huwelijkzoekendén, vooral van het
mannelijk geslacht, zeer zou doen verminderen, was te
voorzien. Interessant is het na te gaan hoe sterk deze
beperking is en in hoeverre ook bij het vrouwelijk ge
slacht het aanbod verminderde. De advocaat uit Bres
lau heeft de resultaten van zijn onderzoek gepubli
ceerd in het tijdschrift „Neue Generation". Hij nam
drie Zondagochtendbladén waarin bij voorkeur hu
welijks annonces gepubliceerd worden van een be
kende krant. Een nummer van November 1913, een
van Jlanuari 1915 en een van Maart 1915.
In de vredes-nummers waren 467 huwelijksadverten
ties, in dé oorlogsnummers 131, slechts 28% dus van
de „vredessterkte'. De mannelijke zoekenden verminder
den van 271 tot 69, dus tot 30%, de vrouwelijke van
196 tot 52, dus tot 26.5%. De leeftijd van de huwe-
lijkscandidaten heeft de volgende verandering ge
toond. In vredestijd waren 19% van 20 tot,30 jaar,
tijdens den oorlog slechts 9%, 49% waren in vredes
tijd, 30% tijdens den oorlog tusschen de 30 en 40
jaar. Daarentegen was het percentage tusschen de
40 en 50 jaar in vredestijd slechts 13.5, tijdens den
oorlog 25. En het percentage van mannen boven de
50 jaar steeg van 2.5 tot 13.
De oorlog heeft dus de oudére heeren lust in het hu
welijk doen krijgen.
KORTE BERICHTEN.
De Zweedische driemaster „Beset" is Dinsdag bij
den Zuidelijken ingang van de Sond in het Duitsch
mijnveld terechtgekomen. Het vaartuig liep op een
mijn. De bemanning werd door een Deensche torpe
doboot gered.
Volgens een mededeeling van het Oostenrijksch
ministerie van binnenlandsche zaken, kamen op den 26
September 300 gevallen van Aziatische cholera in Ga
licië voor.
Woensdag woedde in Nieuw-Orleans (Am.) een
geweldige storm, waardoor tien personen gedood en
150 gewond werden en materiale schade van meer dan
2% millioen gulden werd aangericht. De schepen
in de haven zijn onbeschadigd.
De Duitsche Generaal-Overste Von Kloek is nu
volkomen hersteld en uit Wilkendorf, waar hij geduren
de langen tijd1 op een particuliere buitengoed ter her
stelling vertoefde, in zijne woning te Berlijn terugge
keerd.
PAARDENUITVOER.
Men meldt aan dé Tel. uit Oldenzaal d.d. 30 Sept.
Gisteren, den laatsten dag, waarop nog veulens en
ruinen beneden 20 maanden naar Duitschland konden
uitgevoerd worde, was het aantal, dat ten vervoer werd
aangeboden, zoo groot, dat niet alle dieren na de keu
ring voor verzending Konden gereed1 zijn om tijdig te
Bentheim te kunnen aankomen.
Een groot gedeelte bleef hierdoor achter en kon dus
eerst heden worden ingeladen. Voor den uitvoer was
toen toestemming der regeering noodig die ook werd
verkregen.
Uitgevoerd werdén gisteren en heden totaal 1368
veulens en ruinen, waarvoor 100 spoorwegwagons wa
ren beschikbaar gesteld.
In de maand September zijn over Oldenzaal in 't
geheel 5568 stuks naar Duitschland uitgevoerd.
HULDIGING VAN EEN COMPAGNIE-COM
MANDANT DOOR ZIJN COMPAGNIE.
Op de binnenplaats der vesting-artillerie-kazeme te
Utrecht zoo lezen we in 't U. D. stond Dondër-
dagmorgen de le compagnie van een daar gekazer
neerd bataljon infanterie opgesteld in carré. Een der
manschappen hield tot den commandant dér compag-
niet, den kapitein R. Reinders, een toespraak waarin
hij o.m. de goede samenwerking, die er tusschen de
compagnie eü haar commandant bestond, en bood hem
een zilveren sigarenkoker aan, waarop gegraveerd
was:
Aangeboden aan hunnen kapitein
R. REINDERS,
Commandant le Comp. (volgt aanduiding van
bataljon)
door dem anschappen en het kader.
1 Aug. 191430 Sept. 1915.
Het „leve de kapiteinbezegeld door de hoera's der
manschappen, waarbij de muziek van het bataljon zich
deed hooren, maakte de gebeurtenis tot een voor velen
onvergetelijk oogenblik.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Alkmaar brengen ter kennis van belang
hebbenden dat bet vee op de Maandagseb
Veemarkt met Ingang van 4 OCTOBER a.
niet eerder dan 6 UUR 's morgens op de
markt mag worden geplaatst.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd
G. RIPPISTG, Voorzitter.
DOJTATH, Secretaris.
Aan de HANDELSAVONDSCHOOL
te ALKMAAR (Directeur de heer A.
VERSTEEGE) wordt voor den cursus 1915/16 om
terstond in dienst te treden gevraagd
om gedurende 6 uur per week onderwijs te geven
in de ENGELSCHE TAAL.
Vereischte is het bezit der akte Engelsch M. O.
A. De bezoldiging bedraagt voor den 7-maande-
lijkschen cursus t 55 per wekelijksch lesuur.
Sollicitanten gelieven zich bij gezegeld adres aaa
te melden bij het Gemeentebestuur UITERLIJK 5
OCTOBER a.s.
HINDERWET.
BUROEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat heden op
de gemeente-secretarie ter visie is gelegd het aan
hen ingediende verzoek met bijlagen van W. ZAAD-
NOORDIJK, graanhandelaar, wonende te Schoorl,
om vergunning tot het oprichten van een electro
motor van 3 P.K., voor het in beweging brengen
van een wanmolen, tot reiniging van graan, in het
perceel Achterstraat, Wijk B, No. 7/9.
Bezwaren tegen deze oprichting kunnen worden
ingediend ten raadhnize dezer gemeente, mondeling
op Donderdag 14 October e.k., 'svoormid
dags te elf uur en schriftelijk vóór of op dien tijd.
Gedurende drie dagen vóór gemelden dag kan de
verzoeker en hij, die bezwaren heeft ingebracht, op
de secretarie dezer gemeente van de terzake inge
komen schrifturen kennis nemen.
Alkmaar, 30 September 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
BINNENLAND.
DE VERKIEZING IN AMSTERDAM IX.
„Het Volk" deelt mede, dat dé heer Vlieggen giste
ren officieel bedankt heeft als lid der Tweede Kamer
voor Amsterdam IX.
Naar bekend is, heeft de afdeeling van de S. D. A.
P. in dat district reeds eenige dagen geleden een op
volger gecandidéerd, dé heer J. v. d. Tempel, secreta
ris van den bond van Vakvereenigingen.
De S. D. P.'ers gaan ook aan de verkiezing mee
doen. Ze hebben den heer D. Wijnkoop candidaat ge
steld, zoo meldt de „Tribune".
MGR. A. J. CALLIER.
De Maasbode schrijft:
Tot onze groote vreugde vernemen wij, dat Mgr. A.
J. Callier bisschop van Haarlem, gisteravond om 9 u.
18 min. in goeden welstand in Haarlem is terugge
keerd.
Gemengd Nieuws.
GASFABRIEK-JUBILEUM TE ZAANDAM.
1 October zal het 25 jaar geleden zijn, dat de gasfa
briek te Zaandam in gemeentelijke exploitatie kwam.
Dit feit zal, hoewel niet feestelijk worden herdacht, toch
niet onopgemerkt voorbijgaan
Op voorstel van de commissie voor de gemeentebe
drijven, heeft de Raad Woendagavond' beslaten, nadat
een besloten zitting van ruim drie uur was vooraf ge
gaan, aan alle ambtenaren en werklieden, bij dien tak
van dienst, een gratificatie te verleenen van 20.
Tevens werd besloten, ten einde geen ongelijkheid te
scheppen en ook in verband met de duurte der tijden
om alle overige gemeenteambtenaren en werklieden, di
gehuwd zijn en geen hooger salaris genieten da
10.00, een gratificatie te geven van 15.
De totale kosten zullen ongeveer 4.000.beloo-
pen.
EEN SUCCESVOL PIKEUR.
Door den pikeur M. Siderius te Sneek, ook in Alk
maar welbekend, werden op verschillende harddrave
rijen in de afgeloopen week de volgende prijzen be
haald: Wolvega le prijs, met „Athleta", idem 2e prijs,
met „Bonnie M"; Rozendaal le pr. met „Dalia"; idem
3e pr. met „Flying Fox"; Medemblik le pr. met „Doe
rak" en Enkhuizen 2e prijs met „Alexandra".
INBRAAK.
Te Westzaan is gisternacht ingebroken in dé papier
fabriek van gebroeders De Jong. Voor echter de dieven
zich met dén buit uit de voeten konden maken werden
zij door de politie overvallen en een hunner, de 21-ja-
rige K. B., uit Zaandam, werd terstond gearresteerd
De ander, P. J. S., uit Koog aan de Zaan, wist te ont
vluchten', doch werd des nachts nog van zijn bed ge
licht. Beiden zijn ter beschikking van de justitie ge
steld en naar Haarlem overgebracht.
OUDE MUNTEN.
In de hei te Uden is gevonden een Zutphensch zilve
ren muntje van 1691. De waardé was een schelling.
De eene zijde vertoont het wapen van Gelre, de ande
re een ruiter, met het voorschriftCiv. Zutphania con-
cordia resparvac cresunt. (Hbld.)
FANTASIE?
De correspondent van het Hbld. te Bameveld
schrijft:
Naar aanleiding van een bericht in de bladen, als
zouden militairen uit de Harskamp meermalen zijn
aangerand en uitgeschud, hebben wij een onderzoek
ter plaatse ingesteld. Behalve wide geruchten, als zou
de een paar der bandieten zich als vrouw hebben ver
kleed en soms met geweren gewapend zijn, kon nie-
AARS01E COURANT.