DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van kt westelijk oorlogsterreln.
Van het oostelijk oorlspterrelo.
Van het zuidelijk oorlogsterreln.
Uitkeering vergoedingen
LANDWEER, LANDSTORM en MILITIE.
No. 233
Honderd en zeventiende jaargang.
1915
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1.fr. p. post f 1.25. Advertentieprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERIIIIs. COSTER ZOON, Voordam C 9. Telefoonnr. 3.
DINSDAG 5 OCTOBER
NEDERLAND.
ALKMAAR, 5 October.
Van alle oorlogstooneelen trekt op het oogenblik de
Balkan de meeste belangstelling. Niet omdat het zoo
veel kan schelen, wie baas in Macedonië is, maar om
dat in de eerste plaats daar beslist zal worden over
het lot van Konstantinopel en daardoor over het feit,
wie de meeste zeggingschap zal hebben over den toe-
komstigen landweg over Bagdad naar Indië. Daarom
hebben beide groepen van mogendheden zoo groot be
lang bij 't Balkanvraagstuk, daarom zullen de centrale
mogendheden een troepenmacht stellen onder leiding
van veldmaarschalk v. Mackensen, daarom landen de
Engelschen en Franschen overhaast troepen, zich niet
bekommerend over het feit, dat zij, de beschermers
van de rechten der kleine mogendheden, nietwaar?
de neutraliteit van Griekenland schenden. Een entente
diplomaat te Athene heeft reeds verklaard, dat de sterk
te van de strijdkrachten der verbondenen op den Bal
kan in overeenstemming zal zijn met het gewicht dat
de verbondenen aan den toestand op dit schiereiland
hechten en daarvoor zijn er troepen genoeg beschik
baar. De Grieken? Och, zegt de Framsche oud-minister
van buitenlandsche zaken, Stephan Pichon, in het Pe
tit Journal, als de Grieken en Roemenen, de Engel-
sche, Fransche en Russische (Italië zal dus niet mee
doen?) uniformen zien, zullen zij nadenken en hun
vorsten wel tot nadenken stemmen, omtrent hetgeen
er van hun koninkrijken worden zou, indien Tsaar Fer
dinand de overwinning behaalde. De militaire mede
werker van het Zwitsersche „Journal de Genève" zegt
het nog wat duidelijker: „Ik stap, zoo redeneert elke
minister in de verbonden mogendheden, over den slag
boom heen en bezet Saloniki en zelfs de Vardar-lijn,
welke ik hem overigens later terug zal geven met sa-
mengestelden interest." Griekenland protesteert. Men
zegt te' Londen, dat het een formeel protest is en dat de
ürieksche regeering het land niet zal prijs geven aan
een verwoesting. Zelfs ontziet de „Times" zich niet, te
verklaren, dat dit protest volkomen overeenkomt met
hetgeen Duitschland den Belgischen Koning aanried
vóór den inval in België. Maar wil dit iets anders zeg
gen, dan dat de landing van Engelsch-Fransche troe
pen, evenzeer in strijd is met het recht der kleine na
ties als de doortocht der Duitsche troepen door Lux
emburg, door België? Loopen de verbonden mogend
heden niet even hard over de neutraliteitsrechten der
kleine mogendheden heen als Duitschland deed en plei
ten zij niet even hard „noodzaak"
Op den Balkan krijgt men thans dus waarschijnlijk
het brandpunt van den strijd.
In hoeverre daaraan de Balkanstaten zullen deelne
men staat nog altijd niet vast. Op het oogenblik,
waarop wij dit schrijven, kennen wij nog niet het Bul-
gaarsche antwoord op het Russische ultimatum. En
hoewel dat antwoord vrijwel zeker schijnt, is het voor
barig en onvoorzichtig zich daarop met stelligheid te
baseeren. Ook Griekenland's houding valt zoomin als
die van Roemenië met zekerheid te bepalen. Juist nu
de wereldpolitiek de inzet van den oorlog is gewor
den, zijn verrassingen allerminst uitgesloten en is het
zaak, om kalm de gebeurtenissen af te wachten en niet
vooruit te loopen.
De berichten van het Westelijk oorlogstooneel mel
den voor beide partijen eenige plaatselijke vorderin
gen ten noorden van Atrecht, terwijl de Duitschers op
de Engelschen terrein veroverden. Beiden vallen ook in
de Champagne aan, zonder 't echter tot terreinwinst te
brengen het zijn de gewone gebeurtenissen van den
dag. Maar dit wil geenszins zeggen, dat de bondge-
nooten een aanval op grooter schaal niet zullen her
halen, dat het Joffre-offensief ten einde zou zijn. Im
mers zulk een aanval eischt een langdurige voorberei
ding, waarbij men er rekening mee moet houden, dat
een aanval op een tweede linie nog veel lastiger is
dan op die der eerste. Wordt een eerste linie aangeval
len, dan kan daarop van alle kanten een overweldigend
vuur worden gericht en kan een overweldigende infan-
terie-massa attaqueeren, terwijl de aanvaller van de
tweede linie bij zijn aanval beperkt is tot het gat, het
welk hij in de eerste linie heeft geslagen,, dus niet
zulke hoeveelheden kanonnen en mannen in het vuur
kan brengen; daarentegen weet de verdediger tevo
ren, op welk gedeelte de aanvaller is aangewezen en
kan zich daarnaar inrichten, d. w. z. zijn versperrin
gen, versterkingen, bezettingen en reserves dienover
eenkomstig regelen. Vandaar het overwegend belang
van een snellen doorgezetten aanval, waarbij dade
lijk verscheidene linies wordten genomen. Wij hebben
reeds vaker opgemerkt, dat de Franschen den achter 't
Duitsche front loopenden spoorweg trachten te ver
meesteren. Lukt dit, dan moeten de Duitsche troepen
zich snel terugtrekken, willen ze niet gescheiden wor
den. Teneinde de Duitschers toch zooveel mogelijk te
bestoken, zijn de vliegers druk bezig om spoorweg
stations, treinen en dépots te bebommen. Zoo meldt
het Duitsche legerbericht heden een luchtaanval op
Metz en gisteren op Luxemburg, door den Duitschen
schrijver notabene een neutrale stad geheeten men
moet maar durven! Immers Duitschland zelve heeft,
door de neutraliteit van het land te schenden, de hoofd
stad en het operatie-terrein betrokken.
Eén van de doeleinden van het naar alle waar
schijnlijkheid vervroegde Joffre-offensief was het
eenigszins ontlasten van den Rus. Naar de laatste offi-
cieele mededeelingen van het Oostelijk front te oord'ee-
len, zou men zeggen, dat dit doel bereikt is. Immers
deze geven den indruk, dat de Duitsch-Oostemrijksche
opmarsch thans overal tot staan is gekomen, dat de
Duitschers en Oostenrijkers op die verdediging zijn
aangewezen en dat de Russen tot het offensief zijn
overgegaan. Van de Hindenburg-groep vernemen we
uit het Duitsche communiqué, dat de Russen na een
omvangrijke artillerie-voorbereiding in dichte gelede
ren tusschen Portaway en Smorgon (80 K.M. ten Oos
ten van Wilna) tot een aanval zijn overgegaan, die
werd afgeslagen, evenals een aanval ten noorden van
Friedrichstadt aan de Duna. Het Russische commu
niqué meldt verschillende plaatselijke voordeden, be
haald ten Oosten van Wilna (de dorpen Borovya, Ko-
zianka en Portawal werden genomen).
Naar verluidt, wenscht Duitschland niet te voldoen
aan den eisch van Amerika, om de verantwoordelijk
heid voor het tot zinken brengen van de „Arabic (19
Augustus) op zich te nemen, de zekerheid te geven, dat
een dergelijke daad niet wedër voorkomt en een be
hoorlijke schadeloosstelling te verstrekken. Het heet,
dat den Duitschen gezant Bemstorff gevraagd zal
worden te Washington te komen, teneinde de opvattin
gen der Amerikaansche regeering mondeling te verne
men. Inmiddels moeten, naar Reuter meldt, Ameri
kaansche marine-officieren, die het stuk metaal onder
zochten, gevonden aan boord der „Hesperian" (ver
gaan 5 September, volgens de Engelsche admiraliteit
getorpilleerd door een Duitschen onderzeeër, hetgeen
echter door de Duitsche admiraliteit nadrukkelijk
werd tegengesproken) overtuigd zijn, dat het stoom
schip op een mijn gestooten is.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK
Het Fransche communiqué van gistermiddag luidde:
Ten noorden van Atrecht gaat de Fransche aanval
vooruit in het bosch van Givenchy en hoogte 119. De
Franschen bezetten het kruispunt der Vijf Wegen. De
strijd wordt bijna onafgebroken voortgezet met bom-
inenwerptuigen in de loopgraven en geschutvuur aan
beide zijde in de omstreken van Quennevières en Nou-
cron.
In Champagne wederzijdsche artillerie-beschieting
in de omstreken van de hoeve Navarin. Twee Duitsche
tegenaanvallen werden gisteravond afgeslagen ten N.
van Le Mesnil.
In den nacht was het aan de overige deelen van het
front kalm.
Een Fransch luchtvaart-eskader wierp op het Station
des Sablons te Metz veertig bommen van groot kali
ber. Andere vliegtuigen vervolgden de beschieting van
de lijnen, kruisingen en achterhoeden-stations van het
Duitsche front.
Het Duitsche hoofdkwartier meldd'e gisteren:
Gistermorgen kwamen voor Zeebrugge vijf monitors
en begonnen de kust zonder succes te beschieten. Drie
Belgen vielen als slachtoffer van het vuur.
Onze kustartillerie trof een monitor, die, ernstig be
schadigd, moest worden weggesleept.
Tegen het Engelsche front ten N van Loos, waaruit
in den nacht een mislukte uitval tegen onze posities
ten W. van Haines werd ondernomen, ging onze aan
val vooruit
Ten Z. van de beek bij Souchez konden de Fran
schen zich in een kleine loopgraaf, aan de hoogte ten
N. W. van Givenchy, vastzetten.
Ten Z. van die hoogte werden de Fransche aanval
len afgeslagen. Een 40 M. lange loopgraaf ten N.-O.
van Neuville werd door ons herwonnen.
In Champagne gingen gistemamiddag de Franschen
in de streek ten N.-W. van Massiges en ten N -W. van
Ville-sur-Tourbe tot den aanval over,- doch zonder
succes Hunne troepenconcentraties werden onder con
centrisch vuur genomen.
Een sterke nachtaanva.1 op onze posities ten N.-W.
van Ville-sur-Tourbe brak in ons artillerie- en mi-
trailleurvuur samen, met zware verliezen voor den
vijand.
Het station te Chalons, het hoofdpunt van dén aan
voer van Fransche aanvalstroepen in Champagne,
werd hedennacht met succes door vliegers met bom
men beworpen.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Legeiigroep van Hindenburg. De Russen gingen
gisteren, na krachtige artillrie-voorbereiding, op bij
na het geheele front tusschen Postawy en Smorgon in
dichte groepen tot den aanval over; déze werd echter
onder sterke verliezen uiteengeslagen.
Ook nachtelijke partieele aanvallen bleven zonder
succes.
Ten Z. W. van Lennewadten aan de Duna werd1 een
vijandelijke aanval afgeslagen.
Bij de andtere legergroepen is toestand onveranderd
AAN DE SERVISCHE GRENS.
Een Oostenrijksch legerbericht meldde gisteren
Aan de Beneden-Drina drukker schermutselingen
Overigens is het rustig.
AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENRIJKSCHE
FRONT.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren
Aan het front in Tirol betoonden de Italianen een
levendiger activiteit, die tot groote, langdurige gevech
ten op de hoogvlakten van Vielgereuth en Lafraun leidl-
de.
Op de hoogvlakte van Vielgereuth werden onze stel
lingen op den Plauit van den vroegen ochtend door
zwaar en middelbaar geschut onder snelvuur genomen.
In den voormiddag gingen van de gereed gehouden vij
andelijke infanterie kleine af deelingen over tot een
aanval, die echter werd afgeslagen. 'sAvonds her
vatte de vijand met een talrijke hoofdzakelijk uit ber-
saglieri en Alpenjagers bestaande, legermacht den
aanval en kwam dicht bij onze versperringen. Gedu
rende den nacht gelukte het hem een steunpunt te ne
men. Onze troepen wierpen hem echter na een hard
nekkig gevecht er weder uit. Zoodoende bleven al on
ze stellingen in onze handen.
Op de hoogvlakte van Lafraun noodzaakte ons ge
schutvuur de ageerende infanterie tot een terugtocht,
waarbij zij groote verliezen leed.
Ook in de streek van Burgenstein werden de aan
vallen van kleinere afdeeiingen zonder moeite afgesla
gen.
KORTE BERICHTEN.
Het Duitsche stoomschip „Svienia" is Zondag bij
Arcona door een Engelschen onderzeeër met geschut
beschoten. Het schip is bij Stubbenkammer op strand
gezet. Tien man der bemanning zijn in Kolliger Ort
geland.
De Fransche minister van oorlog Millerandt heeft
last gegeven, de talrijke kanonnen die dn Artois en
Champagne op de Duitschers veroverd zijn, naar Pa
rijs te brengen. Zij zullen ten toon gesteld worden in
het legermuseum en op de Esplanade des Invalides.
Volgens een bericht van den Engelschen minister
van koloniën heeft een troep van 1500 a 2000 mannen
op een vergadering van de Zuid-Afrikaansche partij:,
geleid door generaal Smuts, geweld gepleegd. Politie
en soldaten beschermden generaal Smuts.
Op de derde Duitsche oorlogsleening zijn tot en
met Zaterdag 2 dezer 3 milliard' gulden gestort.
Binnenkort zullen in Pruisen alle personen tus
schen 45 en 50 jaar onder de wapens worden geroe
pen.
In Noord-Wales is veel sneeuw gevallen. De Ca-
der Idris, de Arzans en de pieken van Snowdon zijn
geheel wit.
VERDUISTERING MILITAIRE KLEEDING.
Uit het onderzoek in zake de verduistering van mi
litaire goederen is gebleken, dat de knechts van een
beurtschipper ook ten nadeele van andere firma's goe
deren hebben verduisterd.
In verband daarmede zijn Zondag wederom te Am
sterdam huiszoekingen gedaan, waarvan het resultaat
was dat een partij ondergoed, kostuums, enz. is inbe-
slaggenomen.
ANKEVEEN EN DE OORLOG.
Aangezien de waterleiding te Amkeveen nog maar
steeds op zich laat \Vachten, moeten de dorpsgenooten
zich vergenoegen met vaartwater. Nu is dit den laat-
sten tijd sterk verontreinigd, omdat de sluizen te
's-Graveland zijn opengezet en de faecaliën uit die
plaats afdrijven naar de dorpen. Oude dekens, vodden
enzalles wordt er uit opgevischt. Nu kan dit moge
lijk wel in verband staan met de inundatie, maar ge
vaarlijk voor de gezondheid is het!
DE ENGELSCHE GEZANT NAAR ENGELAND.
Sir Alan Johnstone, de Engelsche gezant bij het Ne-
derlandsche Hof, is gisteravond naar Engeland ver
trokken.
Het vertrek van den heer Johnstone moet opvallen,
zegt de Tel., nu hij eerst sinds eenige dagen weer in
ons land is teruggekeerd na een kort verblijf in Enge
land.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
EEN AVONTUURLIJKE REIS.
De Prov. Gron. Courant vertelt de avonturen
van een 15-jarigen Groningschen jongen, die sedert
veertien dagen onverwacht bij zijn familie terug was
gekomen, nadat hij in Maart 1913 met zijn ouders naar
Amerika was vertrokken.
Zonder een sou op zak is hij van Chicago naar Ne
derland gekomen. Hij vertelde o. m, dat, toen zijn
moeder 5 maanden na hun aankomst in Chicago over
leed, er voor hem niets meer bestond, dat hem aan
Amerika bond. „Moeder en ik", zoo zegt hij, „voelden
ons in Chicago eigenlijk niet op ons gemak."
„Veertien dagen nadat Moe haar oogen voor goed ge
sloten had, pakte ik, wat ik meende noodig te hebben,
bijeen, en sloop de deur uit, naar het station, met de
bedoeling op een goederenwagen te klimmen en de reis
naar Holland te aanvaarden als blinde passagier, want
geld had ik juist genoeg om een paar dagen van te
kunnen leven; reisgeld kon er beslist niet af. Welken
kant ik uit moest wist ik niet, en ik kroop dus in den
eersten den besten goederentrein, die afreed.
Toen de trein eindelijk 's avonds een mij onbekend
station binnenliep, klom ik uit den wagen en ging de
stad in om brood te koopen en om te hooren waar ik
eigenlijk wel was. Men antwoordde mij: Kentucky.
Toen wist ik het niet, maar later heb ik begrepen, dat
ik in plaats van naderbij, verder weg was gekomen.
Wat ik toen wel begreep, wat dit, dat ik in de eerste
plaats wat meer geld moest hebben om de reis verder
te volbrengen en ik besloot, dus werk te zoeken, geld
te sparen en dan weer verder te trekken. Ik besteedde
mij bij een boer. Daar bleef ik zoolang, ik weet niet
precies hoe lang, ik geloof 2 maanden, tot ik meende
genoeg te hebben en zette mijn reis per goederenwagen
voort. Ditmaal moest ik een plaats zoeken boven op.
Hier keek men er veel scherper op toe, doch door plat
te gaan liggen merkte men mij niet op. Bij ieder stati
on, dat wij aandeden, ging ik hangen aan den tegen-
overgestelden kant van den wagen, om als de trein
weer verder reed weer boven op te klauteren Als de
trein 's avonds ergens stilhield, verliet ik mijn open
luchtkwartier en trok dé stad in, om fourage op te
De Burgemeester van Alkmaar brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat de nit-
keerlngenloopende over het tijdvak van
26 September tot en met 5 October, zullen
plaats hebben ten Stadliuize, op Woensdag
6 October a.s., voor zooveel de LANDWEER
en den LANDSTORM aangaat, van 1011
uur en voor zooveel de MILITIE betreft
van 1112 uur.
Alkmaar, 4 October 1915.
De Burgemeester voornoemd,
G. RIPPING.
PLAATSELIJKE BELASTINGEN.
Hoofdelijke Omslag.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen ter algemeene kennis, dat het 1ste Sup-
pletoir Kohier van den Hoofdelijken Omslag, dienst
1915, den 22 September 1.1. door den Gemeenteraad
vastgesteld en den 29 September d.a.v. dóór de Gede
puteerde Staten goedgekeurd, op heden aan den Ge
meenteontvanger ter invordering is overgegeven en
gelurende vijfm aanden op de Secretarie der Gemeen
te voor een ieder ter inzage is nedergelegd.
Bezwaren tegen den aanslag kunnen worden inge
diend bij den Gemeenteraad, binnen drie maanden na
den dag der uitreiking van de aanslagbiljetten.
Alkmaar, 4 October 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH, Secretaris.
doen en ergens te gaan slapen, soms onder den bloo-
ten hemel, soms in een volkslogement voor 15 cent en
een bed. En den volgenden dag of ook wel eens een
dag later, als er direct geen gelegenheid weer was,
nam ik weer een goederentrein om verder te trekken.
Twee weken na mijn afreis uit Kentucky was ik in
Texas.
Mijn geld was inmiddels weer verbruikt en ik moest
dus weer wat zien te verdienen. Het gelukte mij een
plaats te krijgen als cow-boy op een groote farm, waar
wel twintig cow-boys waren. Twee maanden bleef ik
er. Ik heb ef 30 dollar overgespaard en trok weer ver
der als onbetaald vrachtgoed. Vijf dagen later arri-
veerdè ik in San Francisco. Daar heb ik dagen aaneen
rondgezworven, nu en dan wat verdienend, aldoor sla
pend onder den blooten hemel.
Hier werd ik eindelijk gewaar dat ik net aan den an
deren kant van Amerika was gekomen en ik dus, wilde
ik mijn doel bereiken, een schip moest zien te krijgen
of denzelfden weg terug gaan, dwars door Amerika
naar .Nieuw-York. De moeilijkheden telde ik niet,
overdacht ik niet, daar heb ik nooit bij stilgestaan. Ik
deed altijd wat mij op het moment het beste leek. Dat
was in dat geval weer de goederentrein en op dezelfde
wijze als zooeven reeds verteld bereikte ik in 11 dagen
Nieuw-York.
Nu moest ik over zee. Ik besloot mij voor een jaar
te verbinden op dé marine en dan als ik eenigszins op
de hoogte van 't schippersleven was, mij op een schip
te verhuren. Ik begaf mij naar de American Navy en
werd goedgekeurd. Drie maanden heb ik het volge
houden.Op zekeren dag toen ik weer op een hondsche
manier was afgebeuld, kleeddé ik mij stilletjes in bur
ger, bond mijn marinepak tot een bundtel en deserteer
de, met liet doel naar Nieuw-York terug te keeren, na
tuurlijk weer als niet betalend reiziger. Daar geko
men, liep ik dé haven af met de bedoeling, mij op een
Hollandsch schip te verhuren. De „Rotterdam" lag in
de haven, maar mijn verzoek om mee te mogen gaan
werd afgewezen. lederen keer als er weer een Hol-
landache boot vertrok meldde ik mij aan. Bij de
Nieuw-Amsterdam, de Noordam, de Oosterdijk, doch
telkens kreeg ik een weigerend antwoord. Onder de
bemanning van dé Veendijk die daarna op vertrek lag,
vond ik eindëlijk iemand, die mij helpen wou en met
medeweten van een paar matrozen werd ik daags voor
de afreis in den zandhoek verborgen. Vierentwintig
uur heb ik in mijn schuilplaats doorgebracht, tot het
schip in volle Zee was. Toen kwam ik te voorschijn en
meldde mij bij de kapitein. Hij was verbaasd over
mijn brutaliteit, maar niet kwaad, had blijkbaar mede
lijden met mij en zette mij aan 't werk.
Dikwijls echter overviel mij de vrees, dat ik in Enge
land door de controle van boord zou worden gehaald,
omdat in dezen tijd niemand zonder papieren of be
wijs van nationaliteit, verlof werd gegeven door te rei
zen.
Wat algemeen gevreesd werd, gebeurde. In Duins
werd ik met een Duitscher en een Engelschman, die
via Rotterdam naar Huil wilde, van boord gehaald.
Men geloofde mij aanvankelijk niet, dat ik Nederlan
der was. Groningen lag volgens de meening der con
troleurs in Duitschland. Toch kreeg ik eindelijk weer
verlof naar boord terug te gaan.
Eindelijk kwam ik in Rotterdam aan waar ik af
scheid nam van de matrozen en ook van den kapitein,
die mij 10 in de hand drukte om dé reis naar Gro
ningen te maken."
Er zou, zoo zegt het blad, een interessant boek zijn
te maken van dit tweejarig avontuur. Wie het pro-
beeren wil hij trachte dezen zwerver te laten spreken.
Zijn naam en adres zijnJ. Duitscher, Kerklaan, Gro
ningen.
DE „VERMOORDE ONNOOSELHEYT" IN DEN
MOOKSCHEN RAAD.
Onder het publiek, dat de laatste zitting van den
Raad van Mook bijwoonde, was de wed. Tacs.
Vóór het voorlezen der notulen, vraagt zij, zoo vertelt
de „Maas en Waler," of zij een woord mag richten tot
den Raad, hetwelk de voorzitter bereidwillig toestaat.
Weemoedig begint zij haar lotgevallen te verhalen
en verzocht een bewijs van onvermogen om een proces
tegen het gemeentebestuur aan te gaan, om haar eer
en goeden naam terug te krijgen, die zij meent door het
AARSGHE
i
