DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van het westelijk oorlegsterrein.
Van list oostelijk oorlogsterreln.
Van liet zuidelijk oorloptcrrein.
te ALKMAAR
No. 236
Honderd en zeventiende
jaargang.
1915
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1.—, fr. p. post 11.25. AdvertenUepriis 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. I). V. Boek- en Handelsdrukkerij v.h. HERDIs. COSTER 4 ZOON, Voordam C 0. Telefoonnr. 1
VRIJDAG 8 OCTOBER
GRIEKENLAND.
TARIA.
NEDERLAND.
op Maandag 1 November 1915.
ALKMAAR, 8 October.
Hetgeen er op den Balkant geschiedt, vormt een
spannenden roman. Er zijn allerlei verwikkelingen en
raadselen, men kan de oplossing vermoeden, men kan
er op wedden desnoods, maar met zekerheid weet men
niemendal en de ontknooping kan nog heel wat onver
wachts en ongedachts brengen.
Wij weten nu, dat het nieuwe Grieksche ministerie
is samengesteld en dat het uit vele oud-minister-presi-
denten bestaat. Men mag aannemen, dat er een over
eenstemming tusschen dit coalitie-kabinet en koning
Konstantijn bestaat. Maar waar koning en ministerie
het over eens zijn geworden is nog niet bekend Mis
schien blijkt Maandag, wanneer de nieuwe mannen in
de Kamer zullen verschijnen, of en in hoeverre Grie-
kenlands politiek in de volgende weken zal worden be-
heerscht door de naleving der bepalingen van het Ser-
visch-Grieksch verdrag. Het zou kunnen zijn, dat
Griekenland Servië helpt, indien Bulgarije zich op zijn
westelijken buurman werpt. En dat zou Bulgarije wel
eens kunnen nalaten, immers d'it zaakje willen de
Duitschers en Oostenrijkers wel voor Bulgarije op
knappen zij doen zich nu met kracht en met snel
heid gelden, Duitsche en Oostenrijksche troepen zijn
reeds over de Drina, de Save en de Donau Servië bin
nengetrokken en gemeld wordt, dat zij op den oostelij
ken oever der Drina (dus van Bosnië uit) en den zuidte-
lijken oeveir van Save en Donau vasten voet hebben ge
kregen. In de pers der verbondenen wordt ook aange
drongen op een krachtige en voortvarende actie de
Daily Mail spoort, nu de buitenlandsche politiek ge
ducht gefaald heeft, tot vlug en zeer energiek optreden
aan, waartoe geweldige versterkingen allerdringendst
nood'ig zijn.
De landing van troepen der verbondenen te Saloniki
duurt voort. De Grieksche koning moet daartoe toe
stemming hebben gegeven, de ontscheping geschiedt in
de neutrale zöne der haven, meldt Havas, en de Petit
Parasien voegt er aan toe, dat het Fransche détache-
ment ontscheept is op 4 K.M. afstand van Saloniki en
geconcentreerd is in een kamp, dat opgericht is op ter
rein, hetwelk aan Servië was toegewezen, voor het bou
wen van opslagplaatsen. Maar de Engelsche en Fran
sche troepen kunnen daar natuurlijk niet blijven. Zij
zullen naar het Servische Gueogeli worden gezonden,
hetgeen echter met anders kan geschieden dan over
het Grieksche gedeelte van de spoorlijnen. Ondanks
het Duitsche protest, schijnt Griekenland dit te zullen
gedoogen, hetgeen.men een welwillende onzijdigheid
noemt de neutraliteit duldt anders geen nadere toe
voeging. men is neutraal of men is het niet, evenals
een deur of open óf dicht is; maar het schijnt, dat wel
willende neutraliteit zoo iets is als een deur die op
een kier staat.
Volgens de Engelsche pers verbinden drie spoorwe
gen Griekenland met Servië, waarvan twee lijnen ge
ëxploiteerd werden door Oostenrijkers. Uit Berlijn
zouden er bevelen zijn gekomen, om den dienst op de
andere lijn te belemmeren, terwijl alle bruikbare wa
gens en machines naar Bulgarije moesten worden ge
zonden en daarna de lijnen op verschillende plaatsen
werden opgebroken. De Grieksche minister van ver
keer ontsloeg echter alle buitenlandsche directeuren en
beambten en verving ze door Grieken.
De Momingpost meldt nog, dat de Britsche gezant
een langdurig en belangrijk onderhoud heeft gehad met
koning Konstantijn, waarin hij sprak uit naam van alle
verbonden mogendheden.
Te Londen is een krijgsraad gehouden, waaraan
deelgenomen werd door den Franschen gezant en ver
tegenwoordigers van de Fransche regeering en het
Fransche leger.
1 Tusschen Bulgarije en Servië zijn de betrekkingen
nu ook afgebroken, die echter tusschen Bulgarije en
Griekenland niet volgens de Daily Tel. zou Duitsch-
land de formeele verzekering hebben gegeven, dat Bul
garije Griekenland niet zal aanvallen en zich onthou
den zal van een aanval op Servië, totdat Duitschland
en Oostenrijk met dit rijk klaar zijn pleit dit niet
voor de veronderstelling, die we hierboven uitten? Van
het Bulgaarsche ultimatum aan Servië hebben we dan
ook niets naders vernomen en wel heet het dat de or
donnans van den Bulgaarschen militairen attaché in
Nisj door Servische politieagenten ernstig is mishan
deld en dlat dit te Sofia „een levend'igen toom heeft
gewekt", maar dat is een van die berichten, waarop
men weinig aan kan, en die vooral ten doel hebben in
roerige tijden stemming te maken, voor het geval ont
stemming noodig mocht zijn.
Op het Westen duren de tegenaanvallen voort, even
als de artilleriebeschietingen. De Duitschers erkennen,
dat de Franschen bij en ten noorden van Tahure 800
M. terrein hebben gewonnen. Het Fransche middag
communiqué deelt mede, dat de Duitschers tevergeefs
getracht hebben de hier verloren stellingen (op een af
stand van 2 K.M. van den door de Franschen begeer
den spoorweg!) te heroveren. Het middag-communi
qué zwijgt hierover, deelt echter mede, dat de Duit
schers bij verrassing een aanval beproefden bij Roye
(dus 20 K.M. van de plaats waar het front in Frankrijk
naar het noorden buigt), welke echter volkomen mis
lukte.
Op het Oostelijk oorlogsterrein veroverden de Duit
schers een 5 K.M. lange stelling bij Dunaburg.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche legerbericht meldde gistermiddag:
De Duitschers beschoten hedennacht hevig het Fran
sche front, benoorden Scarpe, en beproefden viermaal
een tegenaanval tegen de onlangs door ons veroverde
stellingen, in het bosch ten westen van den weg van
Souchez naar Angres. Zij werden volkomen afgesla
gen.
Hevige wederzijdsche beschieting ten zuiden van de
Somme, in den sector van Andechy, Ancourt, Cagny-
sur-Matz, en ten noorden van de Aisne, in de omstre
ken1 van Tracy-le-Val, en het Bois de St. Mard.
In Champagne gingen de Duitschers tegen het einde
van den dag tot krachtige offensieve tegenbewegingen
over, op de stellingen die wij genomen hadden ten
noorden van Tahure. Deze mislukten overal, waarbij
de Duitschers zware verliezen leden.
Te Eparges brachten de Franschen twee mijnen tot
ontploffing, die de vijandelijke werken- ernstig bescha
digden.
Hevige artilleriebeschieting tusschen Maas en Moe
zel, ten noorden van Flirey.
In Lotharingen poogde een sterke Duitsche verken
ning de Fransche loopgraven te naderen in de streek
van Atkienville; door het Fransche infanterievuur werd
dit tegengegaan voor de Fransche ijzerdraadversper
ringen. De Duitschers werden afgeslagen.
Het Duitsche legerbericht meldde gisteren:
Het Fransche offensief in Champagne wordt voort
gezet. Na een krachtige en geleidelijk tot de uiterste
hevigheid opgevoerde artilleriebeschieting, werd met
het aanbreken van den dag de aanval ten noordwesten
van Souain ondernomen, doch deze werd vernietigd
en onder zware verliezen aan dooden en gewonden, en
2 officieren en 180 man aan gevangenen, werden zes
aanvallen der Franschen afgeslagen.
Ten westen van den straatweg Somme-Py-Souain
drongen in de richting van St. Marce gedeelten van
twee pas aangekomen divisies op een plaats in onze
voorste linie. Door een onmiddellijk ondernomen te
genaanval werd de vijand er weder uit verdreven. 12
Officieren, 21 onderofficieren en 550 man werden ge
vangen genomen, twee mitrailleurs buit gemaakt.
Ten oosten van den genoemden straatweg kon de
vijand bij den aanval geen noemenswaard succes beha
len.
Tegen een klein stuk loopgraaf, oostelijk van het ge
hucht Navarin, waarin de vijand zich kon vastzetten,
is een tegenaanval ondernomen.
Slechts bij en ten noorden van Tahure slaagde de
vijand er in, na een lang heen en weer gaand gevecht
ongeveer 800 M. terrein te winnen.
De aanval werd door onzen tegenaanval tot staan
gebracht. De pogingen van den vijand, om door de
stellingen ten noorden en noord-oosten van Beau Sé-
jour te breken, zijn volkomen mislukt. Waar de vijand
tot in onze loopgraven kon komen, werd hij gedood of
gevangen genomen.
De stelling is geheel in ons bezit; 3 officieren en
300 man werden gevangen genomen, 3 mitrailleurs
buitgemaakt.
Een hevige aanval, zonder succes, had plaats in de
morgenuren tegen de stellingen aan de steenbakkerij
ten noord-westen van Ville-sur-Tourbe; deze werd in
den loop van den dag slechts door zwakke aanvallen
gevolgd, die werden afgeslagen of door artillerievuur
in den aanvang onderdrukt.
Ten noorden van Atrecht hadden slechts onbeteeke-
nende gevechten met handgranaten plaats.
In het Aisne-dal, bij Sapigneul, mislukten zwakke
Fransche overvallen op het vooruitspringende stuk der
ioopgravenlinie.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
De Duitsche staf meldde gisterenLegergroep-von
Hindenburg: Voor Dunaburg drongen onze troepen
over 5 K.M. breedte in de vijandelijke stelling. Ten
zuiden van het Dryswjatsy-meer werd1 de vijand verder
teruggedreven. Een attakeerende Russische cavale-
rie-brigade werd ineen geschoten. Tusschen het Bo-
ginskoje-meer en de omstreken van Smorgon herhaal
den de Russen hun pogingen om door te breken, die
zonder uitzondering en gedeeltelijk in handgemeen
werden afgeslagen; 11 officieren en 1309 man gevan
gen genomen.
Bij Ragasen, aan de Golf van Riga werd een Russi
sche torpedoboot door onze aan land opgestelde batte
rijen ernstig beschadigd.
Legergroep-Leopold van Beieren. Niets nieuws.
Legergroep-Von LinsingenIn den strijd bij Czar-
torisk werd de vijand uit de bosschen westelijk van die
plaats gedreven.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren
Aan het de grens van Bessarabië en bij Kremenez
in Wolhynië zijn verschillende Russische aanvallen
afgeslagen. Overigens heerschte aan het Oost-Galici-
sche front en aan de Ikwa rust. Ten noorden van
Dubno en aan de Poetilowka deed de vijand op tal
van punten onder groote munitie-verbruik sterke strijd
krachten tot den aanval overgaan. Hij werd echter
overal onder zware verliezen afgeslagen. Op enkele
plaatsen kwam het tot een verbitterd handgemeen.
Zoo o.a. bij Olyka, waar de divisie van Linz met gewo
ne koelbloedigheid de Russen tegemoet ging. Wij na
men ongeveer achthonderd man gevangen, onder wie
vele officieren. Ten noord-oosten van Kolki opereer
de de vijand ter weerszijden van den spoorweg van
Samy naar Kowel op enkele plaatsen aan den ooste
lijken oever van de Styr. Een tegenaanval van Oos
tenrijkers, Hongaren en Duitschers maakte goede vor
deringen.
Oostenrijksch-Hongaarsche bataljons ontrukten den
Russen het hardnekkig verdedigde dorp Koelikowitsj
aan de Styr, waarbij twee honderd gevangenen werden
gemaakt. De Duitsche troepen verdreven den vijand
uit zijn stellingen bij Czartdrysk. Bij de Oosteh-
rijksch-Hongaarsche strijdkrachten aan de Boven-Scha
ra geen nieuws.
DE STRIJD TEGEN SERVIë.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Op het oorlogstooneel aan den Balkan rukten de
Duitsche en Oostenrijksche troepen op verschillende
plaatsen over de Drina, de Save en de Donau. Aan
den oostelijken Drina-oever en de zuidelijke oevers
van Save en Donau werd vaste voet gevat.
Het Oostenrijksche legerbericht van gisteren luidde:
Oostenrijksch-Hongaarsche en Duitsche strijdkrach
ten forceerden gisteren tusschen de monding van dfe
Drina en de IJzeren Poort op tal van plaatsen dén
overgang over de Save en Donau linie. De Servische
voorposttroepen werden teruggeslagen.
AAN HET IT ALIA AN SCH-OOSTENRIJKSCHE
FRONT.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
De gevechtsactie bepaalde zich gisteren tot de gewo
ne artilleriegevechten. Alleen aan het noordelijk deel
van de hoogvlakte van Doberdo bij Petsano beproef
den afdeelingen van een Italiaansch regiment aan te
vallen. De onderneming mislukte volkomen. Onze troe
pen joegen den vijand des nachts terug tot voorbij zijn
voorpostenstelling.
FIET NIEUWE MINISTERIE.
Naar uit Athene gemeld wordt is het nieuwe minis
terie aldus samengesteld: Zaimis, premier en buiten
landsche zaken; Goenaris, binnenlandsche zaken; ge
neraal Yanakitsas, oorlog; admiraal Koendoeristis,
marine; Dragoemis, financiën; Theotokis, handel, nij
verheid en onderwijsRallis, justitie en verkeerswezen.
Het is mogelijk, dat er in de bezetting van het departe
ment van oorlóg nog verandering komt. Het nieuwe
ministerie zal Maandag in de Kamer verschijnen.
HOOGE DIPLOMATIE.
De Manchester Guardian meent geen onbescheiden
heid te begaan met te vertellen, dat het verdrag tus
schen Servië en Griekenland, evenals het oorspronkelij
ke Balkanverbond in Februari 1914, door toedoen van
Rusland, is gesloten. Er waren feesten te St. Peters-
burg, hetgeen als aanleiding diende om Pasjits uit te
noodigen daar te komen. Hij vond er Wenizelos. Zij
kregen onderdak in hetzelfde hotel. Gezamenlijk con
fereerden zij op het ministerie van buitenlandsche za
ken. Daar werd het verdrag in hoofdzaak ontworpen.
Een maand later maakte Pasjits in de Skoepsjtina be
kend, dat er een defensief verbond met Griekenland,
bestond.
KORTE BERICHTEN.
Naar uit Culemborg aan de Arnh. Crt. wordt me
degedeeld worden in den tuin van den heer J. A
Klein aldaar nog steeds aardbeiden van den kouden
grond geplukt. Vele planten staan nog in bloei.
Naar de Dord. Crt. verneemt zullen aan de
Scheepswerf en Machinefabriek der N. V. v.h. J. en A.
van der Schuyt te Papendrecht 40 a 50 Belgische geïn
terneerden aan het werk gesteld worden. Er worden
reeds maatregelen genomen om hen en een bewakings
detachement behoorlijk onder dak te brengen.
Het aantal personen, dat tengevolge van den oor
log hun haardsteden heeft moeten verlaten en naar het
binnenland van Rusland vluchten, wordt dqor Russi-
scfie bladen op ongeveer 12 millioen geschat.
Voorgesteld is het Fransche kabinet, dat uit 14
ministers en acht onder-staatssecretarissen bestaat, te
verminderen tot acht ministers en vijf onderstaatssecre
tarissen.
Lloyds meldt, dat de Engelsche stoomboot „Ara
bian" van de Ellermanlijn gisteren gezonken is. Twin
tig leden der bemanning zijn gered.
UITVOERVERBOD.
De uitvoer van alle kool, van alle soorten van snij-
boonen, van spersieboonen, van Heinrichs Riesenboo-
nen, van uien, van alle peensoorten voor zoover ze
niet reeds verboden waren en van kroten is bij ko
ninklijk besluit van 6 dezer verboden.
DE GRIJZE UNIFORM.
Bij koninklijk besluit is bepaald, dat in alle tenuen
bij de grijze uniform alle gekleurde kragen, petban
den en schouderbedekkingen vervangen worden door
grijze kragen, petbanden en schouderbedekkingen met
biezen in de oorspronkelijke kleur.
DE TEXELSTROOM GEZONKEN.
Volgens bericht uit Londen aan de reederij is het
stoomschip Texelstroom (van de Hollandsche Stoom
boot-Mij:, bruto 1600 ton, in 1914 gebouwd), van
Swansea op weg naar Amsterdam gezonken ongeveer
op dezelfde hoogte als de Koningin Emma. De uit
24 koppen bestaande bemanning is gered
De lading van de Texelstroom bestaat voor een groot
deel uit koffie.
Naar de Tel. verneemt bestond de lading van de
„Texelstroom" uit 16.000 balen Braziliaansche kof
fie, te Londen uit het stoomschip „Posteiro" overgela-
dën. Voorts waren partijen steenkolen, blik en auto
banden aan boord.
De cargo is op de Amsterdamsche beurs tegen mo
lest verzekerd.
De partij koffie, die thans op den bodem der zee
rust, was in Londen.opgehouden. Assuradeurs had
den dé daardoor veroorzaakte schade vergoed en
wenschten thans de goederen aan de Amsterdamsche
beurs te verkoopen, vandaar dat op last der Engel
sche regeering de balen met de „Texelstroom", verzon
den zijn.
De „Texelstroom", die op weg was van Bristol en
Swansea naar Amsterdam, is het nieuwste en grootste
schip dér Holl. Stoomboot-Mij. Het meet 1650 ton
bruto en werd in 1914 gebouwd.
Het vaartuig is met de machinerieën verzekerd vol
gens taxatie voor 29.000 pd. st. Een gedeelte der ver
zekering is in Engeland geplaatst. Voor gewoon va
ren is daarvan te Amsterdam voor 174.000 geplaatst.
Het molest-risico bedraagt 400.000 voor cargo en
machinerieën.
HET INTERNEERINGSKAMP TE
HARDERWIJK.
Onder de Belgen in het intemeeringskamp te Har
derwijk circuleert egn adres, dat ten doel heeft den le-
luitenant Brondgeest voor het kamp te behouden. Lui
tenant B. organiseerde tot nu toe de vermakelijkheden,
die avond aan avond in het kamp plaats hebben en
bleek daarbij de rechte man op de rechte plaats.
Bij zijn vertrek zou hij in deze functie vervangen wor
den door den le-luitenant De Monchy.
BINNENLAND.
TWEEDE KAMER.
De voorzitter deelde gisteren mede, dat de brief van
mevrouw de wed. van Deventer, waarbij deze kennis
geeft van het overlijden van haar echtgenoot, lid van
de Kamer, reedis door hem is beantwoord met een
brief van rouwbeklag namens de Kamer.
Voorts is o. a. de brief ingekomen van dén heer
Vliegen, waarbij deze verklaart zijn lidmaatschap
neer te leggen.
De voorzitter deelde mede, dat er bij hem is aange
drongen op spoedige behandeling vani het ontwerp tot
wijziging van de Auteurswet, daar de wijziging op 1
November in werking moet treden. Zoodra het eind
verslag is ingekomen, zal spreker het ontwerp aan de
orde stellen.
Zoo spoedig als doenlijk zal men dit jaar moeten
aanvangen met de behandeling van de Indische be-
grooting; daarbij zal ook het ontwerp nopens de
goudmijn-exploitatie in Benkoelen worden behandeld.
Conform werd besloten.
De Kamer ging tot nadere bijeenroeping uiteen.
DE KAMER-VACATURE IN AMSTERDAM IX.
Het Handelsblad verneemt, dat de Conferentie te
Amsterdam zich ten aanzien van de vacature-Vliegen
voor de Tweede Kamer in district IX op het standpunt
stelt, dat de verkiezing van den candidaat der S. D. A.
P. in dat district, den heer J. vani den Tempel, dient
bevorderd te worden. Daar is evenwel de voorwaarde
aan verbonden, dat de S. D. A. P. van hare zijde in
Assen, waar door het overlijden van mr. Van1 Deventer
een vacature voor de Tweede Kamer ontstond, de ver
kiezing van den door de vrijzinnigen te stellen condi-
daat zal bevorderen.
HET OUD-RAADSLID VAN KUYKHOF.
Naar het Handelsblad verneemt, zijn dé besturen der
drie vrijzinnige partijen in de hoofdstad van oordeel,
dat niet kan worden ingegaan op het verzoek dér S. D.
A. P in district V om goed te vinden, dat zonder strijd
in dat district een zittend sociaal-democratisch raads
lid (de heer W. F. Dekkers) zou worden vervangen
door het oud-raadslid J. G. van Kuykhof, die in dis
trict IX uitviel.
STADNIEUWS.
GESLAAGD.
Onze stadgenoot, sergeant D. Bakker, is geslaagd
voor reserve-officier der infanterie te Harderwijk.
EEN, DIE GELD SCHILDERDE.
Naar het Huis van Bewaring alhier is overgebracht
een te Schagen gearresteerd schilder, die verdacht
wordt te Anna-Paulowna en te Oudesluis, waar hij
een kamertje had gehuurd, zich te hebben schuldig ge
maakt aan het nateekenen van valsche zilverbons van
2,50, welke hij voor echt uitgaf.
8 OCTOBER.
DE REVEILLE.
Wie kan zich een 8 Octoberdag denken zonder re
veille? De reveille hoort erbij zooals de zonneschijn
erbij hoort. En de zon was er vanmorgen, om neer te
zien op het drukke gewemel van Alkmaar's burgerij,
in de Langesiraat, op de Laat, op de Kennemerstraat-
weg, en overal waar de stoet langs kwam. 't Begon bij
de Steenenbrug. Daar stond de muziek opgesteld en
het zangkoor van den heer de Haas, en daaromheen
groepeerde zich oud en jong. Precies om 8 uur zette
de militaire kapel het „Wien Neerlandsch Bloed" in,
en voort ging het, het eerst dé politie (onder leiding
van den inspecteur, den heer v. d. Berg), om ruim baan
te maken voor het militaire muziekcorps, toen de
feestcommissie met het bestuur der Ontzetvereeniging
en daarachter het kinderzangkoor en daar weer achter
belangstellenden en nieuwsgierigen, terwijl ze ter zijde
tegen muren en ramen gedrukt stonden, om toch maar
te kunnen zien de muziek en de frissche aardige snuit
jes van de kleine zangstertjes met hun wit-roode sjer
pen over de witte jurken en dé jongens in hun Zon-
dagsche pakjes. Dapper hebben ze gezongen, den ge-
heelen langen weg over. Begon de muziek, dan zwegen
ze, en zweeg de muziek, dan begonnen zij weer, en 't
ging prachtig. Op den Kennemerstraatweg voor 't huis
van onzen burgemeester, den heer Ripping, werd
voor de eerste maal halt gehouden en terwijl de burge
meester zich binnen met het Bestuur en de Feestcom
missie onderhield, zongen de kinderen het 8 October-
lied en speelde de muziek het „Wilhelmus". En toen
kwam voor de jeugdige zangsters waarschijnlijk het
hoogtepunt van den ganschen tocht. Ze werden getrac-
(eerd. Door het eene hek verdwenen ze en achter de
woning om kwamen ze door het andere hek weer uit
met een „reuzenpak chocolade", zooals we een jochie
bij ons hoorden opmerken, terwijl meisjes met een
sierlijk doasje te voorschijn kwamen'. Toen terug!
Door de Emmastraat, Prins-Hendrikstraat, Toussaint-
4
MAARSCHE
RANT.
