DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Vaa M westelijk ooilegstenele.
Van Irnt oostelllk oorlogsterreln.
Van het zuidelijk oorlogsterreln.
Luxe Automobiele;
AdresJAC. MET.
Nö 24S Dit nummor 1)031081 a" bteden.
Honderd en zeventiende jaargang.
1915
Abonnementsprijs por 3 maanden f 1—,fr. p. post f1.25. Adyertenfieprijs 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieyen fr. !t Boek- en Handelsdrukkerij y.h. HERIlfls. COSTER 5 ZOON, Voordam C9. Telefoonnr. 3.
ZATERDAG 16 OCTOBER.
BULGARIJE.
NEDERLAND.
ALKMAAR, 16 October.
Uit Louden wordt gemeld, dat Servië den oorlog
aan Bulgarije heeft verklaard, daar het Servische leger
door Bulgaren was aangevallen. Gisteren reeds werd
medegedeeld, dat Bulgarije zich achtte in oorlogstoe
stand te zijn met Servië, omdat Servische troepen Bul-
gaarsche hadden aangevallen.
Wie twijfelt er nu nog, dat Servië en Bulgarije sa
men in oorlog zijn? Ook Engeland verklaarde dat het
met .Bulgarije den oorlogstoestand ingetreden acht.
Het motiveert dit besluit met de verwijzing naar Bul-
garije's bekendmaking, dat het in oorlog is met Servië
cn bondgenoot is' met de midden-mogendheden.
De Grieksche regeering heeft nu door zijn Londen-
scheu gezant sir Edward Grey laten mededeelen, dat
zij zich in de tegenwoordige omstandigheden niet ge
roepen acht om in militairen zin in te grijpen. Grie-
kenland laat dus Servië in den steek. En voorts heeft de
Roem eensdie minister president Bratania het vaste be
sluit uitgesproken om de onzijdigheid van Roemenië
tegen een ieder nadrukkelijk te willen verdedigen.
Hoe wordt het nu met de hulp van Servië's groote
bondgenootenZullen de Russen ondanks dezen toe
stand troepen door Roemenië kunen en durven zenden?
En wat zal er nu verder te Saloniki geschieden? Het
blijft onder de gegeven omstandigheden voor de groo
te mogendheden gevaarlijk troepen te zenden, omdat
men .v an Griekenlands houding nimmer zeker is. Bo
vendien is reeds volgens een telegram uit Athene aan
de limes de spoorwegverbinding naar Nisj over
een afstand van 90 K.M. verbroken. Het transport der
troepen zal dus nog langer duren, dan anders reeds
het geval zou zijn er zullen eenige weken moeten
verloopen, voordat de hulp brengende troepen den
Serviërs de hand kunnen geven. En in dien tijd kan er
heel wat gebeuren! Immers de Duitschers en Oostenrij
kers en Bulgaren zullen er alles op zetten, om den he-
vigen Servischen tegenstand te breken en het Servische
leger in het nauw te drijven. Het offensief van veld
maarschalk v. Mackensen schrijdt voorwaarts. De ver
sterkte stad Posorewatz, ten oosten van Belgrado, aan
den benedenloop der Morawa, is door de Duitschers
genomen. Maar hei is opvallend hoe weinig Serviërs er
gevangen genomen worden, dit verschijnsel wijst er
op, dat de invallers eerst later het gros der troepen
tegenover zich krijgen.
Er worden veel politieke beschouwingen omtrent
den toestand op den Balkan en de omstandigheden,
waaruit hij is voortgesproten, geleverd, en in een deel
dec Eügelsche pers wordt de oppositie tegen sir Ed
ward Grey, nu naar aanleiding van zijn Balkan-rede,
'voortgezet.
Op het Westelijk oorlogstooneel zijn, volgens het
laatste Fransche legerbericht, de Duitschers er in ge
slaagd ten oosten van Auberive in Champagne, weder
'oet te krijgen ia een gedeelte van hun oude loopgra
ven, welke een vooruitspringend punt vormden aan
het uiterste front van den linkervleugel der stellingen,
die de Eranschen bij de laatste aanvallen hadden ver
overd. Daarentegen mislukte volgens hetzelfde bericht
een aanval in de Vogezen, welke voorafgegaan was
door een hagel van projectielen van allerlei kaliber
ca van zware bommen, waaruit stralen petroleum spo
ten, op bijna alle punten Alleen werden de loopgraven
op den. top van den befaamden Hartmannsweilerkopf
door de Duitschers hernomen.
In het Oosten zetten de Russen hun aanvallen voort.
Niet alleen in de buurt van Dunaburg, waar overigens
de algemeene toestand dezelfde blijft, maar ook in het
Pripet-gebied, waar zij er in slaagden de tegenstanders
bij het dorp Nobel over de rivier terug te drijven, ter
wijl aan de Strypa beide partijen elkaar met groote
hardnekkigheid het terrein betwisten.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK
Het Fransche communiqué luidde gistermiddag:
In Artois werd de hevige wederzijdsche beschieting
den geheelen nacht voortgezet bij Loos en ten noord
oosten van Souchez. Men meldt eveneens een levendig
gevecht met handgranaten in de loopgraaf ten zuiden
van he bois de Hacke.
Hevige wederzijdsche kanonnade in den sector van
Lihons, en tusschen Oise en Aisne, in de omstreken
van Puisaleine, van Quennevières en het plateau van
Mouvron.
In Champagne beantwoordden de Fransche batte
rijen zeer krachtig het geconcentreerde vuur der vijan
delijke artillerie op de Fransche posities ten oosten
van Auberive.
Aan het Lotharingsche front bracht het Fransche
vuur het hevige artillerie-, infanterie- en mitrailleur-
vuur der Duitschers bij Létricourt tot zwijgen.
De rranschen richtten voorts een afdoend vuur op
de Duitsche werken ten noorden van Reillon.
In de Vogezen hevige serijd met loopgraaf-mortieren
in de omstreken van Chapelote, ten noordoosten van
Badonvilliers en op den top van Lingenkopf en Bar-
renkopf. Hevige artilleriebeschieting bij Hartmanns
weilerkopf en In de omstreken van Füdl.
Het Duitsche legerbericht meldde gisteren
Teu noordoosten en ten oosten van Vermelles wer
den de Engelschen weder uit onze stellingen verdre
ven. Slechts aan den westrand van de zoogenaamde
„Kiesgrube" konden zij zich nog in een kleine loop
graaf handhaven.
In Champagne verdreven de Saksische troepen ten
oosten van Auberive de Franschen van een plek, waar
zij zich sedert den grooten aanval hadden genesteld';
daarbij werden 5 officieren en 300 man gevangen geno
men, eenige mitrailleurs buit gemaakt.
In den nacht van 13 op 14 October werden, in ver
band met ondernomen operaties, de uit een militair
oogpunt belangrijke stations van Chalons en Vitry-le-
Francois door een onzer luchtschepen met bommen
beworpen.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsdie hoofdkwartier meldde gisteren:
Legergroep-von Hindenburg: Ten zuidwesten en
ten zuiden van Dunaburg deden de Russen gisteren
herhaaldelijk nieuwe aanvallenzij werden ten zuiden
van den straatweg DunaburgNovo Alexandrowska
met ongewoon zware verliezen afgeslagen.
Eveneens mislukten twee aanvallen ten Noord-oosten
van Weslowo. Bij een derden aanval slaagden de
Russen er hier in, in bataljonsbreedte in onze stellin
gen binnen te dringen. Een tegenaanval wordt onder
nomen.
Een onzer luchtschepen wierp op het station Minsik,
waar thans groote troepentransporten plaats hebben,
een aantal bommen. Vijf zware ontploffingen en een
groote brand werden waargenomen.
AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENRIJKSCHE
FRONT.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren
Aan het Tiroolsche front duurt de krachtige artille
rie-beschieting door den vijand voort. Infanterie-aan-
vallen deed de vijand alleen op de hoogvlakte van
Vielgereuth, waar een aantal Italiaansche compagnieën
tegen middernacht onze stellingen aanvielen, maar na
een kort vuurgevecht genoodzaakt werden terug te
trekken. Een poging om naderbij te komen, die in de
ochtenduren door den vijand werd gedaan, mislukte
eveneens.
Aan de Karinthische grens in het kustland is de al
gemeene toestand dezelfde gebleven. Enkele sectoren
van dit front worden door den vijand voortdurend be
schoten.
Een Italiaansche afdeeling, die aan den plateau-rand
bij Peteano rtgeerde, werd in een tegenaanval terugge
slagen en leed zware verliezen.
DE STRIJD TEGEN SERVIë.
Het Duitsche hoofdkwartier berichtte gisteren
Bij de legergroep van Mackensen gaan de operaties
volgens het opgemaakte veldtochtsplan voort. Ten
Zuid-westen van Belgrado en bij Semendria werden de
Serviërs teruggedreven. 450 gevangenen werden ge
maakt, 3 kanonnen, waaronder eenz waar, buit ge
maakt.
De voorwerken en het zuidelijk front van Posarea-
watsj werden hedennacht bestormd. De versterkte
stad viel in onze handen.
De Bulgaarsche eerste armee begon den aanval op
de Servische oostelijke grens, en bezette de pashoogte
tusschen Bjelogradsjik en Knjasjewatsj.
Het Oostenrijksche legerbericth luidde gisteren.
Oostenrijksche en Hongaarsche troepen, die over Eri-
no Brdo voorwaarts drongen, wierpen den vijand terug
over de bij Vinca in de Donau uitmondende beek Bol-
leiea. De aan weerzijden van de Beneden-Morawa op
rukkende Duitsche troepen veroverden Pozjarevac. Het
Bulgaarsche eerste leger bgon na over de oostelijke
grens van Servië te zijn getrokken den aanval en nam
de pashoogten tusschen Belgradschik en Knjazevoe.
DE OORLOGSVERKLARING VAN SERVIë.
Het Servische gezantschap te Londen deelt mede,
dat Servië gisteren den oorlog heeft verklaard aan
Bulgarije, op grond, dat het Servische leger door Bul
garije is aangevallen aan de grens bij Zaitscher en
Radowista.
DE OORLOGSVERKLARING VAN ENGELAND.
Engeland verklaarde gisteren den oorlog aan Bul
garije, meldt Reuter uit Londen.
KORTE BERICHTEN.
Het Engelsche stoomschip „Salemo" van de Wil-
son-lijn is gisteren gezonken.
De bemanning van 25 koppen is gered.
De pakketboot „Mossoel" is gistermiddag te Mar
seille aangekomen met de bemanningen van de Fran
sche stoomschepen „Yunnan", „Provincia" en „Ste
Marguérite", die onlangs door een onderzeeër in de
Egeïsche Zee getorpilleerd zijn.
Zuppell'i de Italiaansche minister van oorlog, is
naar het front vertrokken, teneinde daar te confereeren
l Konii
met den Koning en generaal Cadoma.
De Servische autoriteiten zijn van Nisj naar
Prisjtina vertrokken, dat thans dus de zetel der regee
ring is geworden.
Den laatsten tijd is het aantal diphteritis-gevallen
te Berlijn, en voornamelijk in de Noordelijke voorste
den, zeer aanzienlijk toegenomen. Enkele scholen
moesten reeds gesloten worden.
Een afdeeling van de Tursche vloot heeft eenige
dagen geleden in de wateren van Sebastopol de Russi
sche stoomschepen Calia en Ahestron in den grond ge
boord.
Gisteren is te Nieuw-York de kiel gelegd voor de
Amerkiaansche super-dreadnought California.
UITVOERVERBOD OP TIN.
Zooals wij gisteren hebben bericht, was het stoom
schip „Rindjani" met een lading tin aan boord, door
de Engelschen aangehouden, doch werd later weer
vrijgelaten. Bij het hoofdbestuur van N. O. T. is ech
ter een telegram ontvangen van de Engelsche regee
ring, waarin deze berichtte, dat de „Rindjani" alleen
werd vrijgelaten op voorwaarde, dat de N. O. T. van
die lading tin volstrekt niets zal afgeven, alvorens hier
te lande een uitvoerverbod op tin is afgekondigd.
De Telegraaf verneemt nog hieromtrent, dat net uit
voerverbod op tin, hetwelk in bewerking was, vandaag
of morgen in de „Staatscourant" zal verschijnen.
UITVOERVERBOD OP VETTEN.
Naar de Tel. verneemt zal spoedig worden afgekon
digd een uitvoerverbod op vetten, behalve op margari
ne.
DE TONITE-KWESTIE.
Volgens uit Molenbeersel (bij Maeseych) ontvangen
berichten, hebben de zes Belgische personen, welke te
Bocholt werden aangehouden wegens het dragen van
Tonite, voor den Duitschen krijgsraad terecht gestaan,
met het gevolg, dat de aanvoerder van het zestal j.l.
Dinsdag werd gefusilleerd, terwijl de vijf overige voor-
loopig nog in bewaring worden gehouden.
SMOKKELEN.
Te Rotterdam (Feyenoord) is een waggon aange
houden, die aangegeven was als te bevatten kunst
zandsteen. Bij nader onderzoek bleek de inhoud ben
zine te zijn. Oogenschijnlijk leken het stukken zand
steen, doch inderdaad waren het slechts omhulsels, die
bussen met benzine bevatten. De partij was voor
Duitschland bestemd.
BOTER.
Het Rijks Centraalbureau voor den uitvoer van bo
ter maakt bekend, dat voor de week van 1724 Octo
ber voor 50 pet. der boterproductie, certificaat van uit
voer wordt gegeven, terwijl 50 pet. voor het binnen
land moet worden beschikbaar gesteld of afgeleverd.
STADMIEUWS.
WAARSCHUWINQ.
Men wordt er nog eens aan herinnerd vooral OEEN
FIETSEN onbeheerd op den openbaren weg te laten
staan.
INGRIJPEN OP DE BOTERMARKT.
Toen hedenmorgen verschillende boteraanvoerders
wederom hun boter boven den vastgestelden regee-
ringsprijs van 0.82^ verkochten, nam de inspecteur
van politie deze boter op last van den burgemeester in
beslag.
Deze boter werd hierna door de politie tegen den re-
geeringsprijs verkocht, terwijl de eigenaars de mede-
deeling kregen, dat z ijhun gelden op het bureau van
politie in ontvangst konden nemen.
Het publiek kan in dezen veel doen, door steeds te
weigeren hooger dan tegen den regeeringsprijs te koo-
pen.
Ook in de stad mag niet hooger verkocht worden.
Waar dit toch mocht geschieden, daar zal eveneens op
last van den burgemeester de boter in beslag genomen
worden.
Winkeliers kunnen door tusschenkomst van den- bur
gemeester het door hen benoodigde kwantum natuur
boter tegen de voor den handel vastgestelden prijs krij
gen.
Winstderving is voor hen dan ook niet noodig, zij
toch behoeven zich slechts tot den burgemeester te
wenden.
VERHURING „OOSTWIJK".
Bij de Donderdag j.l. door Burgemeester en Wethou
ders ten stadhuize gehouden openbare verhuring van
landerijen en de boerenplaats „Oostwijk", werd de
plaats „Oostwijk", groot 20.85.37 H. A., voor den tijd
van 5 jaar verhuurd aan den heer M. Dekker te Alk
maar voor 3311 per jaar, zijnde de hoogste inschrij
ver. Twee biljetten waren hiervoor ingekomen.
Zes stukken weiland, gelegen in de omgeving van de
gemeente-reiniging, ter gezamenlijke grootte van
10.93.10 H.A., werden verhuurd aan den heer J. C. N.
Kikkert te den Helder, voor 1400 per jaar. Vier bil
jetten waren ingekomen.
De Kapel lerijgoederen van M. van de Velde, ge
naamd „de Krommest", gelegen onder Heiloo, ter
grootte van 2.30 H.A., werden verhuurd aan den heer
Goudsblom, te Alkmaar, voor 160 per jaar. Hiervoor
was door drie inschrijvers ingeschreven, terwijl
een perceel weiland tusschen de beide Hoomsche vaar
ten, groot 3 H.A., verhuurd werd aan den heer A. Bas
te Alkmaar voor 500 per jaar. 6 Biljetten waren voor
dit perceel ingekomen.
Ook de landerijen werden voor den tijd van vijf jaar
verhuurd.
ANTIEKKOOPERS
De antiekkoopers die reeds gedurende eenige weken
in verschillende plaatsen in Drente door hun brutaal
optreden velen verontrusten, zijn thans naar wij ver
nemen alhier werkzaam.
De Telegraaf waarschuwde deze week nog voor hun
truc die hierin bestaat, dat zij zeer veel geld bieden
voor groote stukken, welke zij dan later zullen halen,
maar waarvoor zij nooit terug komen, om voor weinig
geld kleine stukken, die zij direct medenemen los te
krijgen. Men zij dus op zijn hoede!
RIJWIEL ONTVREEMD.
Hedenmiddag werd het rijwiel van den heer Edel al
hier, toen dit een oogenblik voor het Telegraafkantoor
onbeheerd stond, ontvreemd
LEVERING GEGUND.
De levering vamr ijwielen ten behoeve van de politie
voor de jaren 1916 en 1917 werd' bij aanbesteding ge
gund aan den heer H. W. Oudhoff, alhier.
GESLAAGD.
Voor het op 15 October te Amsterdam gehouden
examen voor vrije- en orde-oefeningen slaagde de heer
Th. Dijkstra, alhier.
VOETBAL.
Alcmaria zal morgen ten vierden male een uitwed
strijd spelen, thans tegen Ajax in Leiden één der zwak
keren uit deze afdeeling. Ehis wellicht is er kans op
een overwinning.
Holland1 I heeft geen wedstrijd. Maar Holland II
komt morgen uit tegen Alcmaria II. Alzoo een plaat
selijke ontmoeting, tusschen de tweede-elftallen, clie on
getwijfeld veel bezoek zal trekken.
VERBETERINO.
Men verzoekt ons te melden dat in de Rernon
strantsch Oer. Gemeente morgen zal optreden ds.
Rijndlers, niet uit 's-Qravenhage, doch uit Amsterdam.
Abusievelijk stond gister in de advertentie van
den heer O. Valk vermeld, dat den prijs van de Oem-
bertaal 30 ct. per pond was. Dit moet zijn 35 ct. per
pond.
TE HUUR
tegen billijk tarief.
Telefoon 572.
In het ingezonden stuk van den heer Govers in het
nummer van gisteren stond eenige malen K.G., waar
pond had moeten staan.
SCHOOLVOEDINQ.
Door de vereeniging voor Kindervoeding zal te be
ginnen met 1 November a.s., op eiken schooldag weer
een gratis ontbijt worden verstrekt aan de leerlingen
der openbare en bijzondere scholen, die geacht worden
daaraan behoefte te hebben. Ouders, die wenschen, dlat
hun kinderen daarvoor in aanmerking mogen komen,
kunnen zich aanmelden op Dinsdag 19 en Woensdag
20 October, des avonds tusschen 8 en 9 uur, in het
Stadsziekenhuis (lokaal van het Burgerlijk Armbe
stuur).
ONTSLAG SCHOOLCOMMISSIE.
De Schoolcommissie alhier, die In verband met een
door den wethouder Lubbe gegeven interpellatie van
een aan den Raad uitgebracht advies in haar geheel
ontslag had aangevraagd, heeft, tiaar wij vernemen, dat
ontslag op verzoek van den Raad weer ingetrokken.
KOE TE WATER.
Hedenmiddag geraakte bij het Victoriebeeld een koe
te water. Het beest zwom het kanaal over en werd
aan den anderen kant op het droge gehaald. Het geval
letje had heel wat bekijks.
TIJDSCHRIFTEN.
De 15 September-aflevering van „de Natuur",
vangt aan met een artikel van den heer W. Jenezon te
Rijswijk, „Hoe zelf een toestel te maken voor episcopi-
sche projectie". De vogelwereld wordt in dit num
mer besproken door de heer A. B. Wisman onder den
titel ,,'n Nieuwjaarsverrassing voor onze vogelvrien
den" en onder „Bij ons voorkomendie spechtvogels",-
door de heer J. Daalder Dz.
Dr. H. J. Oosting schrijft een laatste artikel over De
monstratie-apparaten voor draadiooze telegraphiedr.
A. J. C. Snijders behandelt in een tweede artikel over
„De geschiedenis van het glas", de nieuwere tijd. De
zelfde geeft ook weer enkele eenvoudige proeven, deze
keer „Optisch bedrog, in plaats en richting."
WEEKBLADEN.
„Pak me Mee" laat allereerst een aardige foto zien
van den jongsten soldaat van het Duitsche leger, een
15-jarige knaap, dé lieveling van alle schoonen te
Brussel, wat op de kiek wel te zien is. Italiaansche,
Oostenrijksche, Fransche en Duitsche oorlogsfoto's, zoo
neutraal mogelijk dus.
0.a. wordt een rookmasker afgebeeld dat den dra
ger tot een soort voorwereldlijk monster maakt. Ook
wordt de haringvisscherij te Katwijk in beeld ge
bracht, naar aanleiding van het drama dat zich on
langs op den Katwijkschen logger „Noordzee V" af
speelde. Nog eenige oorlogsfoto's en een afbeelding
van een soort natuurmensch, door de Duitschers ge
vangen genomen, voltooien de aflevering.
Prof. rnr. J. A. van Hamel schrijft in de (groene)
Amsterdammer van 17 October een artikel: Eene
school voor wijsheid. O. W. Kernkamp behandelt het
buitenlandsch overzicht, Prof. W. Martin memoreert
den Woensdag j.l. gestorven schilder F. Hart
tikel aan den Woensdag j.l. gesorven schilder F. Hart
Nibbrig, terwijl Jaak Boonen zijn feuilleton: „Jan
Snuffels ging uit Vrijen" voortzet. Dr. Frederik van
Eeden geeft zijn indrukken van de Schwartze-tentoon-
stelling weer; Henri Borel critiseert het door „het Ne-
derlandsch Tooneel gespeelde stuk „Cesarine".
Johan Braakensiek toekende als bijvoegsel „het Ini
tiatief van minister Pleyte", doelende op diens ruil van
tin tegen aniline.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
BEDORVEN PAARDENVLEESCH.
Te Hendrik-Ido-Ambacht komen ziekte-gevallen vo
onder de menschen, naar de Dord. Ct. verneemt, ten
volge van het gebruik van bedorven paardenvleesch,
komstig van een koopman uit Dordrecht. De poli:
stelt een onderzoek in.
KORTE BERICHTEN.
Bij koninklijk besluit van 15 October 1915 is de
uitvoer van tin verboden.
Vermoedelijk zal binnenkort een verbod tot uit
voer van paraffine (de grondstof voor kaarsen), wor
den afgekondigd.
Juist nu eikels gevraagd worden, is de eikeloogst
dit jaar op de Veluwe bijzonder overvloedig. Duizen
den H.L. worden door de bewoners, meestal vrouwen
en kinderen, bijeenverzameld en menigeen is in staat
een niet te versmaden spaarpot voor de aanstaande
wintermaanden te maken.
Gistermiddag is te Velsen bij de papierfabriek
van de firma Van Gelder Zonen een arbeider in het
water gevallen. Hierbij kreeg hij een paal op zijn rug
en werd ernstig verwond uit het water gehaald.
Het uitvoerverbod voor eieren is weer ingetrok
ken.
De blazer „O. D. 6" heeft bij zijn binnenkomst in
de Nieuwe Waterweg gerapporteerd, dat hulp is ver
leend aan de Nederl. onderzeeboot No. z, die in het
Oostgat (Banjaard) aan den grond geloopen was.
Te Velsen is in een ijzerfabriek een gasmeter ge
sprongen, waardoor twee personen ernstig werden ge
kwetst.
Tegen den man die uit het wachtlokaal der firma
Gebrs. Goedkoop te IJmuiden 2000 stal, is voor de
Haariemsche rechtbank 1 jaar gevangenisstraf geëischt.
Te Rotterdam schoot een man zich bij ongeluk
in dien buik. Bij het afgaan van het schot geraakte een
moltondeken in brand, de vlammen werden evenwel
door de politie gebluscht en de man naar het zieken
huis vervoerd.
Door de S. S. is het persneel opgedragen nauw-
COURANT.
