i
DAC iLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van het westelijk, oorlogsterreln.
Van liet undelijk oorlegsterreln.
Van hst oostelijk oorlogsterren.
Alkmaarsche Huishoud
en Industrieschool.
No. 246 nummer bestaat uit 0 matten.
Honderd en zeventiende jaargang.
1915
Abonnenientsprus per 3 maanden i 1.—, !r. p. post1.25. Advertentieprijs 10 ct. p. regel groote letters naar plaatsruimte. Brieven Ir. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij r.h. HERIHs. COSTER S ZOON, Mam C 9. Telefoon. 3.
WO EN SI) AU 20 OCTOBER.
ENGELAND.
GRIEKENLAND.
YARIA.
NEDERLAND.
31|2-jarigen CURSUS.
Dames kookcursus.
Dienstboden kookcursus.
Dames costuumcursus.
Cursus in Kunstgeschiedenis.
Cursus in het opmaken yan
Dienstbodenmutsen.
ALKMAAR, 20 October.
Het diplomatieke korps heeft de tegenwoordige Ser
vische hoofdstad Nisj verlaten en is naar Monastir ver
trokken, waarheen ook de afdeeling buitenlandsche za
ken, de nationale archieven en de Nationale Bank over
gebracht zijn. De Servische regeering blijft echter
voorloopig te Nisj. Nu de Bulgaren Wranja hebben
ingenomen, de.spoorwegverbinding Nisj-Saloniki 'dus
is verbroken, en zij noordelijker pogen Nisj van Pirot
te scheiden, worden dus maatregelen genomen om vei
ligheid te zoeken in Monastir, dat dicht bij de Griek-
sche grens is gelegen.
De Oostenrijkers en Duitschers, die Servië waren
binnengedrongen schoten alleen ten zuiden van Bel
grado matig op, maar maakten ten westen en ten oos
ten daarvan nog geringere vorderingen. Een Berliju-
•iclie mededeeling vertelt ons thans, dat behalve aan
den hardnekkigen tegenstand, dien de Serviërs bieden,
iit moet worden toegeschreven tan aanhoudende re
gens, welke de operaties in Macwa, d. i. in het lage
moerassige gebied in den uitersten noordwesthoek „iet
wat vertrage Thans heeft men de stad Obremwats
(aan de Save) veroverd. Verder werden er ten zui
den van Belgrado en van Semendria eenige stellingen
genome,i. Het is duidelijk, dat de troepen iü Noord-
Servië oen opmarsch van de troepen van veldmaar
schalk von Mackensens Weten te vertragen.
Er zijn overigens met betrekking tot de gebeurte
nissen in Servië vele vage en tegenstrijdige berichten,
waai van verscheidene met belangrijke vertraging
overkomen.
Eigenaardig is het, dat Rusland, hetwelk Bulgarije
het bekende u'.dmatum zond, het rijk van Tsaar Fer
dinand nog niet dm oorlog heeft verklaard. Het heet
te gisteren, dat de oorlogsverklaring zou samenvallen
met de uitgifte van een manifest van Tsaar Nikolaas.
Dit manifest is thans verschenen. De Tsaar doet we
ten, dat hei verraad van Bulgarije aan de Slavische
zaak, dat sedert het begin van den oorlog met trou
weloosheid werd voorbereid, ofschoon het onmoge
lijk scheen, toch een feit is geworden.
„De Bulgaarsche troepen, zoo heet het verder, heb
ben een aanval gedaan op onzen trouwen bondge
noot Servië, dat uit velé wonden bloedt door een
strijd tegen een sterkeren vijand.
Rusland en de. groote mogendheden, die onze bond-
genooien zijn, hebben getracht de regeering van Fer
dinand van Koburg te weerhouden van dien noodlot-
tigen stap.
De verwezenlijking van de oude wenschen van Bul
garije, de annexatie van Macedonië, was aan het land
verzekerd op een andere wijze, in overeenstemming
met de belangen van het Slavisme.
Maar baatzuchtige geheime berekeningen, geïnspi
reerd door de Duitschers, en de broederhaat jegens
Servië hebben de overhand behouden..
Dc Buigaren, onze geloofsgenooten, eerst sedert
korten tijd bevrijd van de Turksche slavernij door de
liefde en het bloed der Russen, hebben zich openlijk
geschaard aan de zijde van den vijand van het christe
lijk geloof, het Slavisme en Rusland.
Het Russische volk aanschouwt met smart het ver
raad van Bulgarije, waarmede het tot in den jongsten
rijd zoo nauw verbonden was, en met een bloedend
hart begint het den strijd tegen het land, van den ver
ader van de Slavische zaak, wiens gerechte straf het
Lu God in handen geeft."
De Engelsche en Russische gezant hebben aan den
minister-president Zaïmis medegedeeld, dat hunne re
geeringen het niet eens zijn met de opvatting, welke
de Grieksche regeering heeft van haar verbondsplich-
ten jegens Servië. De Grieksche generale staf is te
Saloniki aangekomen en de koning wordt daar ver
wacht. Zijn daar ernstige dingen op til?
Aan de Dardanellen is de Engelsche generaal lan
Hamilton vervangen door generaal sir Charles Mon
ro. Engelsche bladen verzekeren, dat deze expeditie
met kracht zal worden doorgezet. Zij melden, dat,
dank zij de volkomen beheersching der zeeën en de
uitnemende scheepsindustrie naar deze streek moni
tors konden worden gebracht, nieuwe, platte vaartui
gen, waartegen Duitsche onderzeeërs niets kunnen
uitrichten en die met 35 cM. geschut bewapend zijn,
waarmede 27 K.M. kan worden geschoten. Reeds
speelden deze schepen een belangrijke rol bij de troe
penlanding in Augustus en de verwachting wordt
uitgesproken, dat zij verder goede diensten zullen
bewijzen.
Engelsche onderzeeërs hebben nu blijkbaar in de
Oostzee de rol der Duitsche in de Noordzee overgeno
men. Zoo is thans de Hamburgsche Pemambuco, op
reis naar Duitschland met een lading ijzererts en
groot 8000 ton getorpilleerd en de Söderham (1200
ton, geladen met hout en was) eveneens. Het stoom
schip Scotia" van Stettin, naar deze haven op weg
met een lading ijzererts, ontkwam aan een aanslag
van een Engelschen onderzeeër, doordat het een Zep
pelin waarschuwen kon, bij welker verschijning de
onderzee-boot dook en verdween.
Op het Oostelijk front blijven de Russen successen
behalen aan de Styr, waar zij eenige dorpen namen
en de Oostenrijksch-Duitsche troepen verdreven en ve
le gevangenen maakten en mitrailleuses veroverden.
Tenslotte zij aangeteekend, dat de Engelsche minis
ter-president Asquith een maagcatarrh heeft en daar
door gedwongen is enkele dagen volstrekte rust te
nemen. In zijn plaats deelde minister Lloyd George
in het Lagerhuis in antwoord op een desbetreffende
vraag mede, dat de verbondenen overleg plegen op
welke wijze Italië het best medewerken kan om Servië
of de aigemeene zaak te helpen.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche middagcommuniqué meldde gisteren:
De Duitschers deden in den loop van den nacht drie
aanvallen met handgranaten in het Bois-en-Hache. On
ze infanterie, die krachtig bevestigd is in de onlangs
veroverde stellingen, sloeg met steun der batterijen tel
kens den aanval volkomen af. Ten zuiden van de
Somme was het wederzijdsch geweervuur heftig in den
sector Lihons.
In Champagne hadden eenige gevechten plaats met
bommen en mijnen ten oosten van de hoeve Navarin.
Trommelyuur van de Fransche artillerie op de vijande
lijke batterijen maakte een einde aan het heftige bom
bardement door de Duitschers tegen de stellingen bij
Eparges gericht.
Een groep Fransche vliegtuigen bombardeerde in
d£n nacht van 17 op 18 October het Duitsche vliegter
rein bij Urlioncourt, ten noordoosten van Chateau Sa-
lins. De loodsen werden, naar duidelijk werd waar
genomen, vernield.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK'FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren: Leger
groep v. Hindenburg: Ten zuiden van Riga bestorm
den de Duitsche troepen verscheidene Russische stellin
gen en bereikten de Duna ten oosten van Borkowitsch.
Een officier en 240 man werden gevangen genomen en
twee machine-geweren buitgemaakt.
Een aanval der Russen ten noordwesten van Jakofo-
stadt werd afgeslagen.
In de buurt van Smolwy werd een Fransche biplan
die door een Russischen kapitein van den staf bestuurd
werd en gewapend was met een Engelsch machinege
weer, door een onzer oorlogsvliegtuigen naar beneden
geschoten.
Legergroep v. Linsingen: De gisteren vermelde ge
vechten aan de Styr nemen een voor ons gunstig ver
loop.
Het Oostenrijksche legerberlcht luidde gisteren
De Russen zetten gisteren hunne aanvallen in het
moeras- en woudgebied van de Beneden-Styr voort.
Bij het ten noordwesten van Derazno liggende dorp
Boguslawka bestormde de vijand driemaal tevergeefs
de stelling van een Honved-divisie, maar werd door
vuur en in een gevecht van man tegen man op de vlucht
geslagen. Hij liet drie officieren, 500 manschappen en
twee machine-geweren in onze handen. Ook een over
Kulikowice voorwaarts dringende divisie werd naar
den rechteroever teruggeslagen.
In de streek van Czartorysk kreeg de vijand voet op
eenige punten aan den westelijken oever van de Styr.
Daar wordt nog gestreden.
Ten noorden van. Rafalofka deden de vijanden even
eens aanvallen met een sterke legermacht. Zij werden
echter afgeslagen en wij namen 100 man gevangen.
Overigens bleef de toestand in het noordoosten on
veranderd.
AAN HET ITALIAANSCH—OOSTENRIJKSCHE
FRONT.
De gevechten aan het Isonzo-front nemen toe in om
vang. Gisteren werd op onze stellingen aan den
Krn, aan het bruggehoofd van Tolmein, bij Tonale en
Rava, op het bruggehoofd van Görz en het plateau van
Doberdo door den vijand een zeer sterk geschutvuur
geopend, dat tot den avond voortduurde, in enkele sec
toren zelfs gedurende den nacht. Onder bescherming
van dit vuur ging de Italiaansche infanterie op een
groot aantal plaatsen tot den aanval over. Aan den
Krn en den Mrzli Vrh en voor de stellingen aan het
bruggehoofd van Tolmein liepen al die aanvallen dood
op ons infanterie- en machinegeweervuur en ons flan-
keerend geschutvuur. De vijandelijke infanterie
vluchtte met zware verliezen terug naar hare loopgra
ven. Hier en daar hief zij de kreet „avanti" aan, ech
ter zonder hare dekkingen te verlaten.
Een aanval op den Monte Sabotino ten. westen van
Salcano en op de stellingen bij Peteano, om welke in
de laatste dagen hevig werd gestreden, werd eveneens
afgeslagen. Ook hier leed de Italiaansche infanterie
groote verliezen.
Aan het Karinthische en Tiroolsche front duurt de
activiteit van de vijandelijke artillerie voort.
DE STRIJD TEGEN SERVIë.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren: Door
de Oostenrijksch-Hongaarsche troepen van het leger
van generaal v. Kövess bij de legergroep Mackensen
werd de stad Obrenovac genomen.
Ten zuiden van Belgrado bereikten de Duitsche en
Oostenrijksch-Hongaarsche troepen, na gevechten te
hebben geleverd, de hoogten ten oosten van Vranic,
ten zuiden van Ripanj ten zuiden van Grocka aan de
Donau.
Het leger van Von Oallwitz veroverde met den rech
tervleugel de streek ten westen van Seone en de plaat
sen Vodanje en Mala Krsna. Het hoogterrein bij
Lucica en ten zuiden en ten oosten van Bozerac tot
Mistejenovaz werd den vijand ontrukt.
Het leger van generaal Bojadjef drong voort in de
richting van Zajecar. Knjazevac over Inawo en in
de richting van het keteldal van Pirot.
Andere Bulgaarsche troepen namen Vranje en over
schreden meer naar het zuiden reeds de linie Egpri
Palanka-Istip.
Het Oostenrijksche tegenbericht meldde gisteren:
De legers der bondgenooten maakten ook gisteren
overal vorderingen. Macva is grootendeels iu onze
handen. De aan weerszijden van de monding van
de Kolubara aangekomen Oostenrijksch-Hongaarsche
troepen namen te middernacht de stad Obrenovac en
de hoogten ten zuidoosten van die stad.
De van Belgrado naar het zuiden voorwaarts drin
gende troepen kwamen bij de vervolging van den vij
and tot voorbij Riponj."
Een Oostenrijksch-Hongaarsche colonne nam stor
menderhand met de bajonet den Zigeunerberg ten
zuiden van Grocka en rkeeg verbinding met de aan
weerszijden van de Beneden-Morawa met succes voort-
rukkende Duitsche troepen.
In de .driedaagsche gevechten om den Avala en de
stellingen ten noordwesten van Grocka werden door
onze troepen 15 Servische officieren en 2000 man
schappen krijgsgevangen gemaakt.
De Bulgaren ontrukten den vijand de eerste ver
sterkte linie ten oosten van Pirot en drongen door tot
in de streek van Vranje.
UIT HET LAGERHUIS.
Het Lagerhuis was gisteren stampvol met het oog
op mogelijke politieke incidenten; er gebeurde echter
niets bijzonders.
Sir Edward Carson, de afgetreden minister, was
niet aanwezig en minister Lloyd George beantwoord
de verschillende vragen, die eigenlijk aan den heer
Asquith waren gericht. Deze was echter wegens
ziekte afwezig.
De afgevaardigde Dalziel vroeg of de Italiaansche
troepen met de Fransche en Engelsche zullen samen
werken in Servië. Daarop antwoordde minister
Lloyd George dat de wijze, waarop Italië het krach
tigst kan medewerken door steun aan Servië of aan
de aigemeene zaak, door dfe geallieerden overwogen
wordt. (Toejuichingen.)
Tennant, parlementair ondersecretaris voor oorlóg,
deelde mede, dat er in September ongeveer 25.000
Engelsche krijgsgevangenen in Duitschland waren.
HET VERDRAG MET SERVIë.
Naar Reuter uit Athene meldt, hebben de Engel
sche en Russische gezant den Grieksehen minister
president, Zaïmis, er van in kennis gesteld, dat hun
regeeringen niet instemmen met de uitlegging, welke
door de Grieksche regeering aan bet verdrag met
Servië gegeven wordt.
LUCHTDRUK TER BESCHERMING VAN
OORLOGSSCHEPEN..
Een bekend' ingenieur 'heeft onlangs een vinding ge
daan, die vooral in dezen oorlog veel waard zal blij
ken. Deze vinding maakt het mogelijk het door een
lek naar binnen dringende water d'oor middel van sa
mengeperste lucht weer naar buiten te drijven. Hier
voor wordt het heele schip in verschillende „saam-
geperste luchtzones" verdeeld. De sterkste druk
wordt uitgeoefend in dte lek geworden afdeeling, ter
wijl in de verder afgelegen ruimten de druk lang
zaam vermindert. De aan- en afvoer van de samen
geperste lucht heeft plaats door de ventilatiebuizen
van de afdeelingen. Bij brandgevaar zou men door
die leidingen een onbrandbaar gas kunnen voeren, en
zoo het vuur snel onderdrukken.
KORTE BERICHTEN.
Een trein met herstellende gewonde Fransche
soldaten is bij de tunnel van St. Privat ontspoord, ten
gevolge van het breken van een koppelstang. Er zijn
reeds 17 dooden en talrijke gewonden onder de ver
nielde wagons vandaan gehaald.
In het vestinggebied van Krakau is met den
wederopbouw begonnen dér om strategische redenen
vernielde gebouwen.
De Orde van St. Oeorge vierde klasse is ver
leend aan grootvorstin Olga, dochter van den Russi
schen 'tsaar, voor moed en toewijding bij het verbin
den dér gewonden onder het artillerievuur van den
vijand.
Men veronderstelt, dat de Engelsche trawler
„Devonian" op 8 September in de lucht is gevlogen.
Volgens een gisteren te Londen uitgegeven bulle
tin lijdt de Engelsche minister Asquith aan een aan
val van darmcatarrh, welke eenige dagen van abso
lute rust noodzakelijk maakt.
VERBODEN GROENTEN UITVOER.
Verboden is de uitvoer van alle groenten in gezouten
of gedroogden toestand of op andere wijze verduur
zaamd, welke in verschen toestand niet mogen worden
uitgevoerd en voor zoover de uitvoer daarvan niet
reeds verboden is.
BETUIGING VAN LEEDWEZEN.
Met betrekking tot den op 29 Juli door een Duitsch
vliegtuig gepleegd'en aanval op het Nederlandsch mo
torvaartuig Comelis, op de Noordzee, wordt van be
voegde zijde vernomen dat, terwijl de voorstelling der
feiten zooals dte van Duitsche zijde wordt gegeven
blijft verschillen van die van den gezagvoerder der
Comelis, en met name van Duitsche zijde wordt vol
gehouden dat het vaartuig de Nederlandsche vlag
niet voefde maar dteze eerst vertoonde na 'den aanval,
de Duitsche regeering niettemin aan de Nederland1-
sche regeering haar opreCht leedwezen heeft betuigd
wegens het gebeurde.
METAALBEWERKERS.
De landelijke Federatie van metaalbewerkers en
aanverwante vakken bespreekt in een circulaire aan
de metaalbewerkers den Regeeringsmaatregel, waarbij
aan metaalbewerkers het vertrekken naar het buiten
land werd belet.
Hiertegen wordt in deze circulaire met kracht ge
protesteerd, terwijl er voorts gezegd wordt.
Nu wij op een dergelijke wijze belet worden voor
Aanvang NOVEMBER 1915
van den
Onderwijsvakkenvoortgez. onderwijs in Ned.
taal en rekenen, verstellen en naaien van onderklee-
ding, cost.-naaien, teekenen, fr. handwerken, strijken
en vouwen der wasch en eenv. boekhouden.
Leeftijd van toelating boven 12 jaar.
Schoolgeld f 25 per jaar, voor minvermogenden
20, 1 10, 12, f 10 en 1 4.
20 lessen voor I 25, 2 schooltijden per week
fijne keuken inbegrepen, 40 lessen f 40.
20 lessen voor 4, in 2 termijnen te voldoen
1 avondles per week.
40 lessen voor 25, 2 schooltijden per week.
Bij voldoende deelname:
1 uur per week15 per jaar.
pl.m. 4 lessen 1 maal per weekf 1 per cursus.
Verder worden gegeven cursussen in teekenen,
nnttlge en fraaie handwerken en strijken.
Aangifte voor alle cursussen op dinsdag 10 en
vrijdag 22 Oct. van 10—12 en 2—4 uur in het
Bnrgerweesknis.
Inlichtingen worden verstrekt door de directrice
J. F. BEUMER.
ons en de onzen 'n beter bezoldigde betrekking te krij
gen, nu dan ook als één man ons georganiseerd en.
de eisch gesteld, dat onze loonen met minstens 35%
verhoogd moeten worden, met andere woorden, dat
onze inkomsten minstens zooveel verhoogd moeten
worden evenredig aan de stijging van de prijzen der
levensmiddelen en benoodigdheden.
GEWEIGERD.
Als bewijs, dat er een sterke pressie wordt uitge
oefend op den Neder lan dschen handel schrijft de
Tijd, kan dienen, dat enkele dagen geleden verschil
lende 'handelaars door vertegenwoordigers eener Eu-
ropeesche neutrale mogendheid werden gepolst, of zij
bereid waren, den geheelen Nederlandsdien stapel
van zeker voornaam levensmiddel te verschaffen tegen
een zeer ver lokken dm prijs. De vraag werd ontken
nend beantwoord, omdat niet kon worden voldaan aan
den eisch. betaling of deposito voor de te leveren par
tijen vooraf en in goud.
„DE SCHURKEN VAN EUROPA."
Dinsdag 2 November zal de hoofdredacteur van de
Telegraaf voor de arrondissements-rechtbanlc alhier te
rechtstaan, ter zake dat hij in De Telegraaf van 16 Ju
ni 1915 geschreven heeft:
„In het centrum van Europa bevindt zich een groep
gewetenlooze schurken, die dezen oorlog veroorzaakt
hebben. Enz."
Mr. J. Kappeijne van de Coppello zal de verdedi
ging voeren.
MELK.
Aan den Minister van Landbouw is door B. en W.
van Rotterdam een schrijven gericht, waarin in de
eerste plaats omschreven wordt de belangrijkheid der
plaats welke de melk, dte melkproducten en de uit melk
bereide spijzen in de volksvoeding innemen, niet het
minst waar het betreft zieken, zwakken en kinderen. B.
en W. achten het dan ook volstrekt noodig dat maatre
gelen genomen worden om te zorgen dat dit voedings
middel in ruime hoeveelheid binnen onze grenzen voor
de consumptie beschikbaar is tegen prijzen, welke zich
niet hooger boven de normale verheffen dan inder
daad voortvloeit uit eventueele stijging in de onkosten
der productie.
B. en W. zullen gaarne gevolg geven aan' het adres
der commissie voor de levensmiddelen door met de
besturen van Amsterdam en Den Haag te overleggen of
door de gezamenlijke colleges, die uit den aard der
zaak leeken op dit gebied zijn, aan de Regeering om
trent de te nemen maatregelen eenige wenk ware te ge
ven, doch zij willen ook reeds nu zich tot den Minister
wenden, overtuigd dat aan diens departement en dte
hem ter zijde staande deskundigen ten volte is toever
trouwd de beoordeeling van hetgeen moet geschieden
om te voorkomen dat in een land met zoo reusachtige
melkvoortbrenging als Nederland men zich ernstig
zou moeten gaan beperken in het melkgebruik.
GROSSIERS IN KAAS.
Gisteren is te Amsterdam een vergadering gehouden
van grossiers in kaas, welke vergadering uitgeschreven
was door het voorloopig comité, bestaande uit binnen-
landsche grossiers in kaas, ingeschreven bij het Rijks-
controlebureau. Het doel van deze vergadering waa
het oprichten van een vereeniging van grossier».
Naar de voorzitter, de heer N. van Vliet, mededeelde,
bestaat er wel een vereeniging van exporteurs en gros
siers in kaas, doch de grossiers vonden voor hun be
langen beter dat zij een eigen vereeniging oprichtten.
Het had ontstemming gewekt, dat deze vereeniging bij
het Rijks Centraal Bureau was vertegenwoordigd door
twee exporteurs. Naar aanleiding van dezelfde over
wegingen was 14 dagen geleden te Amsterdam een ver
eeniging opgericht, doch door een der aanwezigen
werd betoogd, dat deze vereeniging een Amsterdamsch
cachet draagt.
Hierover ontspon zich een discussie, waarna de ver
gadering zich uitsprak tot aansluiting bij de bestaande
te Amsterdam gevestigde Nederlandsche Vereeniging
voor den Binnenlandschen Kaashandel. (Tel.)