m
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Van liet westelijk oorlogsterreln.
Van hel oostelijk oorlogsterreln.
Van liet zuidelijk oorlogsterreln.
ai
Honderd en zeventiende jaargang.
1915
SbonnemenUpnis pst 3 nmdsafl.—,S. p, pait 11.25. Jdyeitentlepiiis 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieten Ir.V. Beek- en Handelsdrakkeri) HERlHs. COSTERS ZOON, Voordai C9. Teleloonnr. 3.
VRIJDAG 5 NOVEMBER.
GRIEKENLAND.
NEDERLAND.
Goedkoope Cokes.
1 L,'J
ALKMAAR, 5 November.
Het belangrijkste nieuws van heden is, dat in Grie
kenland het ministerie-Zaïmis den Koning zijn ont
slag heeft aangeboden. Op een dag na een maand
geleden deed het kabinet-Venizelos desgelijks. Maar
het onderscheid is, dat de heer Venizelos heenging,
niet omdat hij geen meerderheid in de volksvertegen
woordiging bezat, maar wegens een geschil met den
Koning, terwijl de heer Zaïmis het roer van 't Griek-
sche schip van staat moet verlaten, wijl een motie van
vertrouwen in de regeering met 147 tegen 114 stem
men (en drie blanco's) door de Kamer is verworpen
Over hetgeen er aan deze verwerping is voorafge
gaan, is met zekerheid nog weinig te zeggen. Het
heet, dat naar aanleiding van een verschil tusschen
den minister van oorlog en een liberaal afgevaardigde
over een militair wetsontwerp de regeering, nadat een
levendig debat tusschen de leden der regeeringspartij
en den heer Venizelos was gevoerd, de kwestie van
vertrouwen heeft gesteld. Nader is gemeld, dat
de minister van oorlog eenige opmerkingen zou heb
ben gemaakt, welke naar de meening van den heer
Venizelos een beleediging voor de volksvertegenwoor
diging inhielden, waarvoor verontschuldiging diende
te worden aangeboden. De heer Zaïmis zou zich ech
ter solidair verklaard hebben met minister Yanaketsa
en dus de kwestie van vertrouwen hebben gesteld,
hetgeen den val van het ministerie tengevolge heeft
gehad. Van het „militaire ontwerp" is de strekking
echter nog niet bekend.
Een telegram uit Athene in dit nummer deelt mede,
dat de Koning de partijleiders bij zich heeft ontboden
en dat de ministercrisis morgen wel reeds geëindigd
zal zijn. Dit bericht wijst niet op een Kamerontbin
ding dat in mobilisatietijd alleen in het alleruiter
ste geval wordt overgegaan tot parlements-verkiezin-
gen, ligt voor de hand. Maar niet duidelijk is, of Ko
ning Konstantijn, die een sterk persoonlijk régime
voert, nog eens wil beproeven een ministerie naar zijn
hand aan te stellen, of dat hij den heer Venizelos den
vrijen teugel zal geven. Ofschoon de eerste, vage be
richten niet den indruk maakten, dat het ministerie-
Zaïmis gevallen was wegens een diepgaand verschil
tusschen regeering en volksvertegenwoordiging, geeft
een Timesbericht te verstaan, dat de val van het kabi
net niet het gevolg is geweest van een plotseling op
gekomen incident. Immers volgens dat blad heeft de
heer Venizelos gezegd, dat in plaats van nieuwe ver
kiezingen uit te schrijven, het beter zou zijn de
grondwet tijden^ den oorlog maar te schorsen om
duidelijk te doen uitkomen, waar de verantwoordelijk
heid berust, waarop de minister van binnenlandsche
zaken Goumaris betoogde, dat de Koning het wel met
de regeering oneens mag zijn en dat de regeering te
recht Servië niet te hulp was gekomen.
Het behoeft wel geen nader betoog, dat Grieken-
lands houding in den Balkanoorlog van zeer groote.
zoo niet beslissende beteekenis kan worden, en dat
dus de beslissing van den Koning, die de oplossing
aan de crisis geeft, van zeer veel belang is.
Volgens een Reuter-telegram uit Saloniki hebben
aanzienlijke Britsche versterkingen den Franschen
sector bereikt en konden Fransehe troepen vooruitge-
bracht worden, maar vreesden Servische vluchtelingen
uit Servisch Macedonië, dat het Servische leger zal
zijn verpletterd voor voldoende troepen der verbon
denen zijn aangekomen. Een ander Reuter-tejegram
verzekert evenwel, dat de Servische legers zich nog
steeds in slagvaardigen toestand bevinden. De berich
ten blijven echter ongunstig voor de Servische legers
luiden. Deze worden- bij den dag meer ingesloten door
de opdringende legers, die, nadat zij gescheiden zijn
opgetrokken, meer en meer voeling met elkaar krijgen,
dus sterker worden. Zoo is er reeds een verbinding
tusschen de Oostenrijksche troepen, welke van den
Donau af kwamen en welke uit Visjegrad optrokken,
tot stand gekomen. In het Zuiden dreigen de Bulga
ren den Baboena-pas, welke feitelijk over het bezit
van geheel Zuidelijk Macedonië beslist, te forceeren.
En van de hoofdstad Nisj zijn de Bulgaren in het
noord-oosten nog maar 10 K.M. verwijderd, zoodat
de linies deze stad al weer dichter genaderd zijn en
haar val zeer aanstaande schijnt.
Op het Westelijk oorlogstooneel behalen in hard
nekkige gevechten beide partijen kleine voordeden en
krijgen er dus ook verliezen van geringe beteekenis.
Het gaat weer om gedeelten van loopgraven, die ver
loren gaan of heroverd worden.
Een laconiek-kort telegram meldt ons, dat de Daily
Express mededeelt, dat zoo goed als onmiddellijk
een hoogst belangrijke verandering zal worden ge
bracht in de leiding van den oorlog. Bedoeld zal wel
zijn in de leiding in Engeland en vermoedelijk heeft
het bericht betrekking op de instelling van een drie
manschap, speciaal voor de legerleiding.
Op het Oostelijk oorlogsterrein valt het zelfde heen
en weer golven van den strijd als op het Westelijk
waar te nemen, met dit verschil evenwel, dat daar niet
om stukken loopgraven maar om heele dorpen wordt
gevochten.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransehe middag-communiqué meldde gisteren
Levendige gevechten met handgranaten werden in
d-en loop van den nacht geleverd in de loopgraven
aan den weg van Rijssel en ten zuidoosten van Neu-
ville St. Vaast, tevens werd in deze streek de hevige
artilleriestrijd voortgezet. In Champagne, in de streek
van de hoeve Chausson, slaagden wij door een on-
middellijken en krachtigen tegenaanval er in 't groot
ste deel van de vooruitgeschoven loopgraven, waar
gisteravond Duitschers hadden weten door te drin
gen, weder te bezetten. De Duitschers werden verdre
ven ondanks hardnekkig verzet, waarbij zij ook van
vlammenstralen gebruik maakten.
Het Duitsche legerbericht meldde gisteren:
Ten noorden van Massiges namen onze troepen in
storm een dicht voor ons front gelegen Fransehe
loopgraaf ter lengte van 800 meter. Het grootste
deel der bezetting is gevallen. Twee officieren, o. w.
een majoor, en 2 man werden gevangen genomen.
(Reeds in een deel onzer vorige oplaag vermeld).
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Legergroep von Hindenburg: Voor Dunaburg
wordt verder gevochten. Op verschillende plaatsen
herhaalden de Russen hun aanvallen. Ze werden over
al afgeslagen. Zeer sterke strijdkrachten brachten ze
bij Garboenowka naar voren; daar zijn dan ook hun
verliezen het zwaarst. Het dorp Mikulisjki konden ze
in het vuur van onze artillerie niet behouden. Het is
weder door ons bezet.
Legergroep von Linsingen: De Russen trachtten
gisterenmorgen vroeg een overval te doen op het dorp
Koesjocka Wola. In het dorp binnengedrongen af-
deelingen werden dadelijk weder verdreven. Een
nieuwe poging van den vijand om door sterke tegen
aanvallen ons het succes ten westen van Tsjartorysk
te betwisten, mislukte.
In de gevechten van eergisteren zijn in het geheel
vijf officieren, 117 man gevangen genomen, elf mi
trailleurs werden buitgemaakt.
Door de troepen van von Bothmer is ook gisteren
nog in en nabij Sienikowce gestreden. Het- aantal
bij het gevecht om het dorp gemaakte gevangenen is
tot 3000 gestegen. Russische aanvallen ten zuiden
van de plaats mislukten.
(Reeds vermeld in een deel onzer vorige oplaag.)
Het Oostenrijksche legerbericht luidde gisteren:
De vijand zette zijn aanvallen op het Strypafront
voort. De aanvallen op de stelling bij Wisniowezyk
en Buranow werden gestuit door onze versperringen.
Voor de loopgraven van twee bataljons werden 500
lijken van Russen begraven.
Bij het dorp Siemiowze ten noorden van Bieniawo
wordt nog hevig gestreden. De Oostenrijksche-Hon-
gaarsche en Duitsche troepen heroverden de plaats
bijna geheel en al. Er werden in deze streek 3000
man krijgsgevangen gemaakt.
Ook aan de Beneden-Styr werden een aantal aan
vallen van den vijand afgeslagen.
Bij de gevechten van eergisteren ten westen van
Tsjartorysk heeft een legercorps, bestaande uit troe
pen van beide legers in het geheel vijf Russische offi
cieren en 1117 manschappen gevangen genomen en
11 machinegeweren buitgemaakt.
DE STRIJD TEGEN SERVIë.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
Ten oosten van Trebinje wordt een aanval gedaan
op de Montenegrijnsche grensstellingen. Ten oosten
van Bilcea en ten zuiden van Avtovac werden in de
daar veroverde stellingen aanvallen van den vijand
afgeslagen. Op den berg Bobija heeft een gevecht met
handgranaten plaats gehad.
De tegenstand der Serviërs in de buurt van Kra-
goejewatsj en bij Jagodina is gebroken, de vijand
trekt achteruit. Oostenrijksch-Hongaarsche troepen
van het leger van generaal v. Kövess zijn voortgerukt
tot voorbij Pozega. De verbinding tusschene Uzics
en de ten oosten van Visegrad strijdende troepen is
tot stand gekomen. Ten zuiden van Casjak verdreven
wij den vijand van de hoogten, die het dal beheer-
schen.
Andere Hongaarsche colonnes veroverden de hoog
ten Stolica en Lipnice Glavica en drongen de Serviërs
terug naar den rug van c(e Drobuja. Duitsche troe
pen zijn Jagodina binnengerukt.
Van de Bulgaarsche troepen drong één colonne
door tot Soljewatsj ten zuidwesten van Zajeecar, een
andere nam den berg Lipnica ten noordoosten van
Nisj.
De Bulgaren winnen terrein met hunne aanvallen
ten zuidwesten van Pirot.
Het Duitsche hoofdkwartier meldde gisteren:
Tegenover 's vijands hardnekkigen tegenstand drin
gen onze troepen aan beide zijden van het Kotlenik-
bergland vooruit. Oostelijk daarvan is de linie Za
koela, Vk PtsjelitsjaJagodina overschreden.
Ten oosten van de Morawa trekt de tegenstander
terug, door onze troepen achtervolgd. Er werden 650
man krijgsgevangen gemaakt. Het Bulgaarsche leger
van Bojadjef maakte zich meester van Walakonje en
Boljewatsj aan den weg van Zaitsjar naar Paratsjin
en nam in storm bij het oprukken van Swrljig naar
Nisj den Kalafat, op 10 K.M. ten noordoosten van
Nisj gelegen.
(In een deel onzer vorige oplaag vermeld).
GRIEKENLAND.
EEN MINISTERIEELE CRISIS.
Tengevolge van een incident in de Kamer tusschen
den minister van oorlog en een liberaal afgevaardigde
heeft de regeering gisteren een votum van vertrouwen
gevraagd. 114 Leden stemden voor de regeering, 147
tegen, terwijl drie zich van stemming onthielden.
Minister Zaïmis verklaarde hierop, dat het ministe
rie zijn ontslag aanvroeg, hetgeen door den Koning
werd aangenomen.
Naar Reuter meldt, wordt verwacht, dat de Kamer
zal worden ontbonden, terwijl hetzelfde kabinet aan
het bewind blijft, misschien met een anderen titularis
voor oorlog
KORTE BERICHTEN.
Het Engelsche stoomschip „Friargate" is giste
ren gezonken. Vijf overlevende leden der bemanning
zijn geland.
De directie der Bulgaarsche staatsschuld maakt
bekend dat wegens de buitengewone omstandigheden
de betaling van den coupon der geamortiseerde Bul
gaarsche schuld tot nader orde alleen zal geschieden
te Sofia. In alle andere plaatsen zullen de betalin
gen geschieden na herstel der normale toestanden.
In Kameroen heeft een Fransehe colonne onder
bevel van kolonel Mayer -de posten Sendi en Seka ver-
meesterd.
De Duitsche keizer verleende den Turkschen
grootvizier de orde van den Zwarten Adelaar.
Een nieuwe Italiaansche leening van
400.000.000 lire zal door de Italiaansche regeering
worden uitgeschreven.
Te Saloniki verschijnt sedert enkele dagen een
Engelsch blad, Balkan News geheeten. Het is be
doeld als nieuwsblad voor de Engelsche militairen.
Uit Kopenhagen wordt aan de „Köln. Ztg." ge-
sein dat de commandant van de in Denemarken geïn
terneerde Engelsche onderzeeboot E 13, die verleden
week Vrijdagnacht gevlucht is, gisteren behouden te
Londen is aangekomen.
KAAS.
Men meldt aan de N. Rott. Crt., dat er voorloopig
geen kaas van regeeringswege zal kunnen worden
verstrekt.
UITVOER VAN KROTEN.
De minister van landbouw, nijverheid en handel
heeft
onder intrekking van zijn beschikking van 8 Octo
ber, voor zoover betreft kroten van één pond en zwaar
der en fijnere kroten en exporteurs van die groenten,
bepaald
lo. -dat te rekenen van 5 dezer geen beschikbaarstel
ling en geen uitreiking van consenten voor den uit
voer van die groenten meer zal plaats hebben
2o. dat exporteurs, die vóór 5 dezer overeenkomstig
de bepalingen van voormelde beschikking hoeveelhe
den dier groenten hebben beschikbaar gesteld en van
de hun als gevolg dier beschikbaarstelling verleende
consenten voor uitvoer nog geen gebruik hebben ge
maakt, het recht op dien uitvoer behouden. (St.Ct.).
VEREENIG ING „GROENTEN-CENTRALE."
(Centraalbureau tot regeling van den ajzet van
groenten). Gevestigd te 's-Gravenhage
Pieter Bothstr. 17.
Het bestuur van bovengenoemde vereeniging is
thans defenitief samengesteld en bestaat uit de vol
gende leden: J. van der Koogh (lid van het Hoofd
bestuur der Holl. Mij. van Landbouw te Middelhar-
nis voorzitter, C. van Spronsen lid van het Centraal
bestuur van den Nederlandsche Tuinbouwraad te
Loosduinen, gedelegeerd lid, H. Jl. Houtkooper (Dir.
N. V. Eerste Hollandsche Groeneten Export Mij.) te
Broek op Langendijk, Rens Slot, Groentenexporteur te
Broek op Langendijk Corn. Blad Groentenexporteur te
Rotterdam, D. A. de Ronde, Directeur van Schrevels
Import- en exporthandel te Rotterdam, G. C. Brander
te Hoogkarspel, S. Zeeman lid van het centraal be
stuur van den Ned. Tuinbouwraad te Zuid-Scharwou-
de, M. H. Velders lid van het centraal bestuur van
den Ned. Tuinbouwraad te 's Gravenhage.
De Rijkscommissie van Toezicht bestaat uit de hee-
ren:
J. IT. A. Schaper lid van de Tweede Kamer der
Staten Generaal voorzitter, V. H. Rutgers lid van de
lid van -de Tweede Kamer der Staten Generaal C.
Tweede Kamer der Staten Generaal, K. Cz. de Boer
van Lennep Seer, van den Ned. Tuinbouwraad, gede
legeerd lid.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van ALK
MAAR brengen hierbij ter kennis van gezinshoofden
en daarmede gelijk te stellen personen, ingezetenen
dier gemeente, voorzoover zij, volgens het kohier van
den Hoofdelijken Omslag voor het jaar 1915, een in
komen genieten van minder dan 1000 's jaars, dat
van MAANDAG 8 NOVEMBER a;s. af ter secreta
rie der gemeente gelegenheid bestaat tot het bekomen
van een COKESKAART, recht gevende tot het koo-
pen aan de gasfabriek van l H. L. cokes per week, te
gen 0.50 ongeklopt en 0.55 geklopt.
Voor bezorging aan huis verhoogen deze prijzen
met 5 cent per H. L.
ALKMAAR, 5 November 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
G. RIPPING, Voorzitter.
DONATH. Secretaris.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
EEN UUR LANGER DAGLICHT!
Het Hbld. schrijft:
Wij vernemen weer van plannen, uitgaande van Ne
derlandsche sportbonden, om -de regeering te ver
zoeken om door ons geheele land op zekeren dag op
alle klokken van torens en stations, in stadhuizen en
burger-woningen de uurwerken een uur vroeger te
zetten, daarmede den dag met een uur vervroegende,
een uur langer daglicht genietende, een dagelijksche
winst makende van één geheelen wijzer-rond daglicht.
Het blad wijst op de bezwaren, gelegen in de inter
nationale verhoudingen: een regeling alleen van één
land uitgaande, zou vermoedelijk, speciaal bij den
handel, groote bezwaren ontmoeten.
EEN HALVE GEMEENTE ONDER DEN
HAMER.
Onder dit bovenschrift werd in Augustus melding
gemaakt van de massa-verkoop in de gemeente Hoeve
laken van hoeven, landerijen, bosch en hei, toebehoo-
rende aan de familie Schimmelpenninck van der Oye.
In zeven publieke veilingen zijn ze verkocht voor
396.360.
De gezamenlijke grootte bedroeg 305 H.A. Met
den opstal van groote en kleine hofsteden en het
landhuis „Weldam" was bijgevolg de doorsneeprijs
13 cent .per vierk. Meter. Het overgroote deel be
stond uit goed bouw- en weiland.
ZULLEN WE EEN STRENGEN WINTER
KRIJGEN?
Het voortduren van den oorlog maakt de vraag be
langrijk: „Hoe zal de winter zijn?" Een door de
Fransehe regeering aan het legerbestuur gezonden be
richt, stelt een strengen winter in het vooruitzicht.
Als grond van dit beweren wordt genoemd de onge
wone vroege en sterke sneeuwval en verschillende
waarnemingen in het dierenrijk. De eerste sneeuw viel
in de Alpen tusschen 3 en 20 Juli en kwam tot op
1300 Meter hoogte, op enkele plaatsen tot 1000 Me
ter. De tweede sneeuwval had plaats tusschen 2 en
5 Augustus en ging gemiddeld tot 1200 Meter; de
derde kwam 21 en '22 Augustus en kwam tot 1100 Me
ter en van 2830 Augustus viel een sneeuwmassa,
die op 3000 Meter hoogte 23 Meter hoog was en op
1500 Meter 6070 c.M.
Deze elkaar opvolgende sneeuwvallen zijn voorbo
den van een strengen winter. Wat de gewassen be
treft, is opgemerkt, dat de beuk, de betrouwbaarste
weerprofeet, reeds den 20sten Augustus zijn blade
ren verloren had, zelfs op 800 M. hoogte, waar ze
het best groeien. De veldmuizen, die bijzonder ge
voelig voor koude zijn en zich in de gebergten op et
hoogte van 500 -1000 M. bevinden, waar ze hok
van 25—30 c. M. diepte hebben, begonnen nu reet
einde Augustus deze holen tot 90 c. M. uit graven,
terwijl ze dit anders pas in October doen en dan
hoogstens 50 c. M. diep. Ook de trekvogels zijn vroe
ger dan anders naar het Zuiden vertrokken.
UIT CALLANTSOOG.
Bij kon. besluit van 1 dezer is goedgekeurd dat
jhr. E. W. J. de Beijer, burgemeester dezer gemeente,
is benoemd tot secretaris der gemeente.
UIT ST. PANCRAS.
Ten overstaan van -den notaris J. W. C. Kroon is
gisteren tenhuize van den heer Jn. Ruys publiek ver
kocht voor den heer Jn. Gootjes:
le. Een perceel bouwland, genaamd de Molenweid
groot 1. 10.80 H. A.; kooper J. Wit voor 77 per
snees. 2e Zes akkers bouwland in de Vroonermeer,
groot 1.83.10 H. A.koopers le perceel G. Leien voor
84, 2e perceel Jb. Duif voor 83, 3e perceel G. Lei
en voor 84, 4e perceel Jb. Slijker voor 86 en 5e en
6e perceel C. Groen voor 76 per snees.
3e Een huis in 2 woningen met bouwland, groot 29
A. 16 c.A. kooper W. Hes voor 1480. voor aen hr. C.
Wagenaar: Een akker bouwland, genaamd' Glijnes,
groot 46 A. opgehouden op 65 per snees. Voor
mej. M. Put, wed. Jb. Schouten: Een perceel bouw
land in de Vroonermeer, groot 71 A. 20 c. A.; koo
per K. Lek voor 85 per snees. Voor den heer A.
Oudes: le. 1 perc. bouwland, groot 34 A. 10 c. A.,
kooper M. Duif voor 80 per snees. 2e. Vijf bouw
terreinen bij de Vinkebaan, groot 25.40 A., perc. 1--3
opgehouden op 100.100. en 100.per
4 en 5, kooper J. Bruin voor 245.
UIT WINKEL.
Tot plaatselijk agent voor de intercomunale ar
beidsbemiddeling is door het gemeente-bestuur aan
gewezen, de heer A. Volger schilder alhier.
UIT SCHERMERHORN.
Tot ambtenaar bij 's Rijks directe belastingen alhier
is benoemd de heer A. Bakker te Rozendaal.
Voor het examen vrije- en orde-oefeningen slaag
de dezer dagen mej. Leegwater, alhier.
KORTE BERICHTEN.
Te Nieuw-Amsterdam volgt een lidmaat van de
Gereformeerde kerk, die door ziekte aan zijn legerste
de is gebonden, des Zondags de preek door middel
van een telefoon, die van de kerk naar zijn woning is
aangelegd.
Te Delft zou een paartje in liet huwelijk treden.
Alles was gereed en de noodige onkosten gemaakt,
toen de jonge man op het laatste oogenblik den amb
tenaar van den burgerlijken stand kwam vertellen, dat
hij van het huwelijic afzag.
De gemeenten Berkhout, Obdam, Hensbroek en
Spanbroek besloten tot opheffing harer gemeenschap
pelijke openbare lagere school te Spierdijk.
Naar de N. Crt. verneemt dringt de expediteurs
firma Van Gend Loos er bij haar gemobiliseerd
personeel op aan, zich per request tot den Minister
van Oorlog te wenden, om ontslag uit den dienst. In
dien dit verzoek niet, zou worden ingewilligd, wordt
dit personeel uit den dienst der firma ontslagen.
De in Terschelling binnengebrachte Duitsche
onderzeeboot C 8 was door het sturen van een fou-
tieven koers op de Noordergronden gestrand.
Het stoffelijk overschot van mr. L. Regout zal te
Rome worden overgebracht naar liet Campo Santo,
waar het begraven zal worden.
Te Arnhem is op 64-jarigen leeftijd overleden de
bekende schrijver van een groot aantal jongensboe
ken, de heer J. Hendrik van Balen, vroeger redacteur
uitgever van de Heldersche en Nieuwedieper Courant.
Gisteravond is te Amsterdam een 43-jarige boot
werker door een openstaand luik van het dek in het
ruim van een schip gevallen. Een ter assistentie ge
roepen arts kon slechts den dood constateeren.
STADNIEUWS.
BOND VAN ZUIVELFABRIEKEN.
Heden ten 12 ure vergaderde in café „Central" d
Bond van Zuivelfabrieken in Noord-Holland. De ve
gadering was zeer druk bezocht en werd ook bijge
woond door het bestuur van de vereeniging van kaas
handelaren in Noord-Holland.
?1 fcw
