DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Van het zuidelijk oorlogsterrein Van liet westelijk oorlogsterreln. Van het oostelijk oorlogsterreln. iM.J.H.KESSELS No. 27o D,t bestaa1 M 3 bteden" Honderd on zeventiende jaargang. 191& Rbonnefflfiitspis psr 3 maanden f 1.-—,Ir. p. post Wh. AiiYsrtöntiepriis 10 ct. p. regel, groote letters naar plaatsruimte. Brieven fr. N. V. Boek- en Handelsdrukkerij Y.h. HERNIs. COSTERS ZOON, Mam C 3. felefoosnr. 3, ZATERDAG 20 NOVEMBER. TARTA. ALKMAAR, 20 November. Het hedenmiddag ontvangen Bulgaarsche legerbe- richt maakt een einde aan den twijfel, waar het vrij wel den indruk bevestigt, welke de particuliere be richten der entente-bladen sinds enkele dagen over den toestand in Zuid-Servië gaven. Blijkbaar zijn de journalisten der entente den communiqué-schrijvers der midden-mogendheden eenige etmalen vóór ge weest Zelfs dit laatste Bulgaarsche legerbericht is reeds 4 dagen oudEn het leert ons, dat de operaties op alle fronten een gunstig verloop hebben en meer in het bijzonder, dat de Baboena-pas in bezit geno men is, dat daardoor de poorten van Prilep en Mo- nastir voor de Bulgaarsche troepen geopend waren en dat Prilep reeds bezet is vermoedelijk zal sinds dien ook Monastir reeds in Bulgaarsche handen zijn gevallen. De Oostenrijksche en Duitsche troepen zijn het Sandjak ingerukt. Hoeveel moeite de diepe sneeuw en de koude stormwind hun ook mogen veroorzaken, hoeveel zorg het onderhouden der verbindingen ook eischt, de opmarsch gaat langzaam maar zeker verder. En de Serviërs mogen zich nog zoo hardnekkig verde digen, zij moeten zwichten voor de overmacht en de organisatie van hun talrijke, wei-uitgeruste tegen standers. Het Servische drama, in het Engelsche Lagerhuis genoemd de tragische geschiedenis van aarzeling en gemis aan doorzicht aan den kant der entente, nadert zijn slotbedrijf. In het Engelsche Hoogerhuis heeft minister Landsdowne den toestand in Griekenland niet slechts netelig, maar ook verontrustend genoemd. Nadere oerichten over de houding der Grieksche re geering hebben ons sinds gisteren niet bereikt. Er schijnt sprake van te zijn, dat Engeland zich uit de Dardanellen-actie geheel gaat terugtrekken. Een Hoogerhuis-lid heeft verklaard, dat sir Charles Mun- ro, die het opperbevel van sir Ian Hamilton heeft overgenomen en een rapport heeft uitgebracht over den militairen toestand, heeft aangeraden de Darda nellen-actie op te geven. Natuurlijk zou een dergelijke erkenning van onmacht Engeland's prestige, een ge- duchten knak geven. Vermoed wordt dan ook, dat dit rapport het ernstige bericht is geweest, hetwelk de Britsche 'regeering den 3den November ontving en haar deed besluiten tot de uitzending van lord Kit chener. Op de vraag, of lord Kitchener op Gallipoli zou blijven om toezicht te houden op het terugtrek ken der troepen, indien tot dezen stap werd overge gaan, gaf de regeering geen antwoord. Het Engel sche blad de „Star" schreef: „De Noordzee" vormt het hart van onze zeemacht. Daar, en daar alleen, kan de vloot den oorlog winnen. Heeft het dobbelspel aan de Dardanellen, om de eigen woorden van den heer Winston Churchi'll te gebruiken, ons initiatief in de Noordzee verzwakt, of verlamd, of opgeschort? Mi nister Bonar Law zeide gisteren dat het geheele finan- cieele vraagstuk hoogst ernstig is en dat wij een na tionaal bankroet hebben te wagen om den oorlog te winnen. Dwaasheid! Indien wij nationaal bankroet raken, hoe kunnen we dan voor de vloot betalen? Neen, laat ons het „halt" uitspreken. Laten we ons herinneren, dat onze ware veiligheid in onze zeemacht ligt" Eransche bladen gewagen met veel voldoening van de samenkomst der ministers-, en zij verklaren, dat bij volgende besprekingen ook Italiaansche en Russische ministers tegenwoordig zullen zijn. Overigens is er heden niets bijzonders te melden. DE STRIJD TEGEN SERVIë. Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren: De Montenegrijnen werden bij Priboj opnieuw ver slagen. De Oostenrijksche troepen trokken onder het gejuich van de Momammedaansche bevolking den Sandjak binnen. De voorhoeden van onze in West- Servië opereerende troepen staan voor Nova ^Varos en in Sienica. Een colonne is over den 1913 M. hoo- gen Jankor getrokken. De Duitsche divisies van generaal von Kövess heb ben de streek van Raska genomen. Ten zuidwesten daarvan strijden aan den voet van de Kopaonik Pla- nina Oostenrijksch-Hongaarsche troepen. De op marsch van Duitsche en Bulgaarsche divisies in de richting van het bekken van Pristina vordert goed. AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENRIJKSCHE FRONT. Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren: De aanvallen der Italianen op het front aan de Ison- zo zijn opnieuw begonnen. Evenals bij de jongste groote gevechten zijn zij ook thans voornamelijk ge richt op Görz. Het bruggehoofd aldaar wordt onaf gebroken met zwaar geschut beschoten. Aanvallen op Oslavija en een krachtige aanval op de Podgora-hoogte werden afgeslagen. De stelselma tige beschieting van Görz duurde 's voormiddags vier en 's namiddags meer dan twee uren; 3000 projectie len van allerlei kaliber werden voor dit vernielings werk gebruikt. Zij veroorzaakten wel groote bran den, de militaire schade is echter slechts gering. Er zijn echter veel inwoners gedood en veel eigendom men vernield. De vijand deed wederom een hevigen aanval op den noordelijken sector van de hoogvlakte van Doberdo. Aan de noordelijke helling van den Monte San Mi- chele drong hij herhaaldelijk de Oostenrijksche stel ling binnen. Het resultaat van de verbitterde gevech ten was echter, dat de Oostenrijksche troepen zich handhaafden op hun gevechtslinie. Alle aanvallen op den sector van San Martino eindigden met groote ver liezen van de Italianen. Ook twee krachtige aanvallen aan het front ten noorden van Görz bij Zagora en verscheiden zwakke re aanvallen in het Vrese-gebied en in de streek van Flitsch mislukten eveneens. Een der Oostenrijksche vliegers wierp bommen op de lakenfabriek van Schio. DE STRIJD IN BELOIë EN NOORD-FRANKRIJK. Het Fransche middag-communiqué van gister luid de: In den Elzas wordt op het Uffholzplateau en bij de Hartmannsweilerkopf een zeer levendig artillerie gevecht geleverd, gepaard gaande met handgranaten- gevechten. Acht Duitsche vliegtuigen trachtten giste ren over Lunéville te vliegen. Toen jacht op hen werd gemaakt, keerden vijf terug, terwijl1 de andere enkele bommen op de stad wierpen, waardoor drie personen gewond werden. De materieele schade is niet belangrijk. DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT. Het bericht van den Russischen staf luidde giste ren: Ten noordwesten van Friedrichsstadt mislukten pogingen van Duitsche troepen om aan onzen oever van de Dwina te trekken. Zij werden met vuur ont vangen en overal genoodzaakt terug te trekken. Aan den linkeroever van de Styr in de streek van bet station van Tsjartorysk hadden de pogingen van den vijand om de rivier te bereiken geen succes. In de streek van de stad Tsjartorysk trokken onze troepen zich terug van den rechteroever van de Styr, krachtig gedekt door artillerievuur, zoodat de vijand zelfs geen aanval kon doen. Stroomopwaarts van de Styr bij het dorp Nowosselter opende de vijand herhaaldelijk het vuur op onzen oever. DE BROODKAARTEN EN DE „RING DER NIBELUNGEN." Een eigenaardige moeilijkheid staat thans de Weensche volksopera in den weg, om haar plan den Ring der Nibelungen te vertoonen, uit te voeren. Het decor van den „Ring" eischt n.l. een groot aantal rot sen en deze rotsen zijn van bordpapier. Om bordpa pier te maken heeft men echter meel noodig, dat zon der broodkaart niet te krijgen is. Om nu den Ring te kunnen spelen moet de directeur Rainer Simons zich een groot aanal broodkaarten verschaffen. Het „Wie ner Extrablatt" spreekt de hoop uit, dat hij deze kaar ten zal kunnen krijgen, omdat anders de vertooning van den „Ring" tot na het einde van den oorlog zal moeten wachten. Want zonder broodkaarten kunnen Wodan, Brünnhilde, Siegfried en de andere heele- en halfgoden niet naar het Walhalla trekken. KORTE BERICHTEN. In Münster is voor den geheelen duur van den oorlog, elke uitverkoop tegen verminderde prijzen voor alle stoffen, waarvan eene voorraadopneming heeft plaats gehad of is bevolen, verboden. In Sint Petersburg en in andere groote Russi sche steden zal een kaartsysteem worden ingevoerd, ten einde een goedé verdeeling der levensmiddelen en brandstoffen te bevorderen. In de Saksische Tweede Kamer heeft dé fractie der vooruitstrevende Volkspartij een interpellatie ge houden over den noodtoestand, die er ontstaan is in de textielindustrie, door het katoenverbod. Ete Synodë van de Afrikaansche Hervormde kerk in de Kaapprovincie, heeft met bijna algemeene stem men een voorstel aangenomen om de regeering te ver zoeken, de politieke gevangenen zoo spoedig mogelijk in vrijheid te stellen. Uit Tokio wérd gemeld, dat men de Japansche superdreadnought „Jamagiro" van stapel heeft laten loopen. Volgens de voorloopige telling wordt het resul taat van de inteekening op de derde Oostenrijksche oorlogsleening op minstens twee milliard kronen ge schat. De vorst von Fürstenberg heeft bevolen, dat de koperen daken van zijn slot de Donaueschingen zul len worden afgenomen en het metaal ter beschikking van het rijk zal worden gesteld1. In de vereeniging van landbouwers te Berlijn hebben verscheiden geleerden gesproken over het ver werken van hout tot veevoeder. BINNENLAND. TWEEDE KAMER. De algemeene beraadslaging over de Indische be grooting werd gisteren voortgezet. De minister yan koloniën besprak de positie der zen dingsscholen en het militaire element in het bestuur van Atjeh. Spr. verdédigde daarna het gewapende optreden op de buitenbezittingen en besprak daarbij het rapport-Lulofs. Voorts verschillende onderwer pen als de exploitatie op Nieuw-Guinea, de hygiëni sche toestanden, belastingen en rechtspleging. Een gedeelte van het nieuwe strafwetboek zal weldra wor den afgekondigd). De minister besprak dian de perstoestanden. Een statistisch bureau kan niet worden opgericht zonder nieuwen begrootingspost. Na de kwestie van de vlot tende schuld aangeroerd te hebben, zegde spr., dat er geen sprake kan zijn van gewoon afwerken van het werkplan van de regeering. Het vestigen van eên pen sioenfonds zal in overweging worden genomen. Uit breiding van personeel is niet te vermijden. Spr. gaf dan zijn houding ten aanzien van de ex ploitatie van kolenmijnen en petroleumbronnen aan. Ten slotte wijdde dé minister nog enkele woorden aan onderwerpen als het Technisch Bureau, de irrigatie enz. De heer Beumer (a.-r., Kampen) bespreekt een uiting van den heer Bos met betrekking tot de decen tralisatie en verdédigde de zending, De heer de Visser (c.-h., Katwijk) was niet bevre digd door wat de minister ten aanzien van de faculta- tiefstellingen had gezegd. De zendelingen hebben niet meer gekregen dan zij vroegen. Er zijn maar 5 scholen, die de facultatiefstelling niet hebben. Er is een zoo groot aantal 2de klasse scholen op Java tegenover het geringe aantal zendingsscholen, dat deze de gewetensvrijheid onmogelijk kunnen on derdrukken. Ook op Flores en Soemba is het de rechterzijde, van wie een concessie wordt gevraagd. Na de pauze werd besloten, om na afhandeling van de Indische begrooting een aanvang te maken met de staatsbegrooting, en voorts, voor het geval dat de melkinterpellatie-Sannes Maandagmiddag niet kan worden afgedaan, 's avonds te vergaderen. Daarna repliceerde men op de rede van den minis ter van koloniën. Nieuwe spreker daarbij was de heer Ketelaar (v.-d., Amsterdam V), die zeer klaagde over de houding van den minister inzake de facultatief-stel- ling. Ook de heer de Meester (u.-L, den Helder) zei bij re pliek, dat het vertrouwen in den minister bij links niet is versterkt door diens houding inzake de facultatief stelling. HET KAMERLID VOOR HOORN. Onze Hoomsche correspondent meldt ons, dat het Telegraaf-bericht, als zou de heer W. de Jong binnen kort voor den Kamerzetel bedanken, door het bedoel de Kamerlid zelf als beslist onjuist wordt genoemd. STADNIEUWS. DE KOLENVERGIFTIGING. De toestand van de gebrs. Bijwaard is thans naar wij van den behandelenden geneesheer, dokter Wiche- rink vernemen van dien aard, dat beide buiten direct levensgevaar verkeeren. Reeds gelukte het dokter Wicherink aan beiden een oogenblik een kort antwoord te ontlokken. VERMIST. Sinds gistermiddag wordt vermist de 14-jarige G. C. Hij is gekleed in grijsgestreepte broek, dito sport- blouse, donkere pet, zwarte rijgschoenen en zwarte kousen. VEREENlüiiNU VAN MELKVEEHOUDERS. üisLtuavuncl ten ure vergaderde ae vereeniging van melkveehouders ui cale „Noord-Holland vau uen neer öcüennerüoru, naoij de Eriesene Brug. De vergadering was zeer uruk bezocht. De heer" J. borst heette allen, ook de niet-ieüen, welkom. Spr. üeeide mede, dat d.d. 15 November van den burgemeester een schrijven was ingekomen, waarin deze mededeelde, door den Minister gemachtigd te zijn om den prijs voor de melk van de consumptie- melkboeren aan de slijters te leveren, op 8 cent per li ter te stellen, terwijl de prijs voor de consumenten op 1U cent bepaald kan worden. Van deze macUtiging ge- bi'ULK makende, is door hem besloten met ingang van Maandag a.s. de melk te stellen op die prijzen en noo dig t üij uit om de melk voor dien prijs te leveren, zul lende bij niet revenu, de bepalingen van de onteige ningswet worden toe; past. Wij zijn dus Maandag, atdus de voorzitter, ver plicht te leveren voor 8 cent. De vraag is of wij dat kunnen en zuiien doen. Spr. hoopte, uat de circulaire aan de melkveehouders hun de gelegenheid had gege ven, datgene wat te doen staat te overwegen. (Ap plaus). De secretaris las hierop de notulen, waarna de voorzitter mededeelde, dat het bestuur van een der burgemeesters uit de omgeving vernomen had, dat de burgemeester de vraag had gesteld of de heeren er genoegen mede konden nemen, dat de prijs op 8 cent gesteld zou worden. Spr. en de secretaris brachten hierop den burgemeester een bezoek, doch de ont vangst was daar vreemd, zonder dat iets gezegd was, zeide hij al: „Zoo, de heeren komen protesteeren te gen de melkprijzen." Alvorens men door de verbazing eenig antwoord kou geven, heette het: „Ik zeg het maar, de heeren willen den melkoor log. Als de boeren den melkoorlog verklaren net als in Amsterdam, dan zal ik er voor zorgen, dat Alkmaar melk krijgt en dat de boeren met hun melk geen kant heen kunnen." De heer Roderwijn zeide hierop geenszins voor een melkoorlog gekomen te zijn, doch alleen om overleg te plegen. De burgemeester zeide, dat dit, evenals in Amster dam, toch niets had gegeven en dat de burgemeesters uit de omgeving met den prijs van 8 cent genoegen hadden genomen, waarop de heer Roderwijn de moed had om te zeggen, dat deze wel moeten. De burgemeester zeide, dat er onder ben waren die verstand hadden van de boerderij en noemde burge meester Bos van Oudorp. De heer Roderwijn voerde hiertegen aan, dat deze nooit van het boerderijbedrijf heeft moeten leven, nim mer consumptie-melkleverancier was en reeds 7 jaren uit het boerenbedrijf vandaan was. De burgemeester ging hier niet op In, doch ver klaarde de melk, indien dit met Januari noodig bleek, met 1/2 cent te zullen verhoogen. Spr. verklaarde hierop steeds een groot kwantum aan Alkmaar te hebben geleverd, doch dat zijn be drijf voor 8 cent niet loonend kon zijn, en dit bedrag beslist 10 cent moest wezen. De burgemeester zeide hierop: „Ja, 10 cent, mijne heeren, het onderhoud is afgeloopen." „Hierop hebben wij", aldus de voorzitter, „telegra fisch een conferentie met den Minister van Landbouw, Handel en Nijverheid aangevraagd, wat ons reeds den volgenden dag des middags om half 4 werd toege staan." BESCHIKBAARSTELLING VAN GOEDKOOPE GROENTEN. De Burgemeester der gemeente ALKMAAR brengt hierbij ter algemeene kennis, dat de in zijne aankondi ging van 15 dézer v, melde groenten (stapelproduc ten) tegen de daarbij aangegeven maximumprijzen voortaan ook verkrijgbaar zijn gesteld bij de volgende winkeliers en groentenverkoopers Firma JAC. AL, Verdronkenoord.. C. ERKAMP Cz., Lindenlaan. M. GROOTKERK, Groot Nieuwland. J. HAARMAN, Groote Kruislaan 12. G. HOVESTAD, Klein Nieuwland. P. KORN Sr., Voordam. P. KORN Jr., Heiligland. K. TWISKER, Laat hoek Keetgracht en GEBR. ZWEEKHORST, Zeglis 35. ALKMAAR, 19 November 1915. De Burgemeester voornoemd, O. RIPPING. Spr. kon niet meegaan, zoodat de heeren E. Go1 en de secretaris de heer Roderwijn, de vereenig i vertegenwoordigden. De ontvangst van beiden bij c Minister was geheel een tegenstelling bij dien spr. en den secretaris bij den burgemeester. De heer E. Oovers deelde hierop mede, welke pu ten bij den Minister naar voren gebracht waren. Exc maakte reeds direct eenige aanteekeningen op d, Alkmaarsche Courant, waarin het bericht van de prijs- vaststeiüng der melk stond. Z. Exc. ging hierop da delijk in telefonisch gesprek met dr. Swaving, om te vernemen, op welke wijze de burgemeester tot die vastelling gekomen was. Dit gesprek gaf meermalen aanleiding tot hilariteit. Hierna droeg Z. Exc. de heeren op hem het besluit van den burgemeester van Alkmaar toe te zenden, be nevens schriitelijk de gronden waarom men hiermede niet accoord kon gaan. Verder kreeg men den raad om het geval met den assistent van dr. Swaving, den heer Buckman, te bespreken. Over bet onderhoud met deze kon men al zeer tevreden zijn, hij toch bleek een boerenzoon en dus verstand van het boerenbedrijf te hebben. Wel zullen de winstjes van de collega's in het zui velbedrijf aan de melkveehouders den neus voorbij gaan en zal men zich tevreden moeten stellen als het bedrijf loonend wordt, doch erkend werd, dat dit met 8 cent niet kon. De secretaris deed hierop voorlezmg van het aan den Minister gezonden adres. Hierin werd op uit voerige gronden verzocht om den melkprijs op 10 voor de taxleverantie te stellen en 9 h 9^ voor de veraf wonende boeren, die hun melk laten halen. Voor den consument zou alsdan de prijs 12 cent moeten zijn. (Applaus). De heer Govers deelde nog mede, dat het den Mi nister zeeribevreemdde, dat de burgemeester geen dis trictscommissie had benoemd. Zonder deze achtte Z. Exc. een deskundig onderzoek onmogelijk. Spr. sprak in de meest krasse bewoordingen zijn afkeuring uit over de ontvangst die het bestuur der vereeniging bij den burgemeester had ontvangen. (Applaus). De voorzitter zeide mede verontwaardigd te zijn, doch de krasse bewoordingen van den heer Govers voor diens rekening te laten. Op een vraag van den heer Kaandorp deelde de heer Oovers mede, dat men niet verplicht kon worden voor 8 cent volle melk te leveren, spr. was er evenwel tegen om in dit opzicht minder nette handelingen te doen en deelde nog mede, dat ook de Minister niet verwachtte, dat de burgemeester de melk in beslag zou nemen. Dit toch moest volgens de onteigenings wet geschieden en was administratief veel te ingewik keld. De heer Zeeman uit Heiloo en een der aanwezigen uit Egmond-Binnen deelden mede, dat zij van hun burgemeesters geen aanschrijving hadden ontvangen. De heer Kramer verklaarde niet van plan te zijn, zijn melk voor 8 cent te leveren, ook wenschte hij ze niet in beslag te laten nemen. Spr. vroeg of hij zijn koeien kon verkoopen. De heer Govers deelde mede, dat hiertegen niets gedaan kon worden. Blijft de maat regel gehandhaafd, dan verkoop ook hij direct 18 van de 24 koeien. De heer Zeeman zeide, dat z. i. ieder de melk wel voor 8 cent kon leveren, indien de burgemeester van Alkmaar maar voor voldoende kortvoer tegen een schappelijken prijs zorg droeg. Thans kost toch de melk den boer zeker 2 cent hooger. De heer de Geus twijfelde er niet aan of men was unaniem van meening, dat 8 cent te laag was. De melkboer mag evenwel ook niet de dupe worden. Spr. wenschte te besluiten om de melk eenige etmalen thuis te houden. De heer Bijman meende, dat bovenal een melkoorlog voorkomen moest worden. Ook z. i. was het duidelijk, dat niet voor 8 cent geleverd kon wor den. De heer Govers toonde aan, dat zijn 24 koeien thans per dag 4 meer kosten. Spr. verkrijgt gemid deld 200 liter per dag, zoodat de melk 2 cent per liter duurder is. De heer Wokke stelde voor om nog eens met de gevens naar den burgemeester te gaan, doch de vo zitter verklaarde, dit op grond van de opgedane varing liever niet te willen. Na eenige verdere bespreking stelde het bestuur volgende motie: „De vereeniging van Melkveehouders te Alkma; vereenigd in het café Noord-Holland van den heej Schermerhom; gehoord het advies van het bestuur, besluit, zich voorloopig te onderwerpen aan de be schikking van den burgemeester van Alkmaar betref fende de melkvoorziening d.d. 16 Nov. 1915, totdat de Minister van Landbouw, Handel en Nijverheid het be sluit genomen heeft een betere regeling te treffen, of zooveel eerder als het bestuur dit noodig acht dit be sluit in te trekken." De heer Roderwijn merkte op, dat de Minister be loofd had, dat zijn beschikking een week zal duren. De heer Oovers zeide, dat er wel een paar dagen konden bijkomen, aangezien de burgemeester wel we der zoo onvriendelijk zou zijn om een paar dagen met zijn antwoord aan den Minister te wachten. De heer Bijwaard deelde nog mede, dat de burgemeester van ALKMAARSGHE COURANT. ■iiiiiiM ibibi uw ii I luw Mn ii i—i ihé ui urn miBiHiw ui hup Mum ■Éifi—im niMi mm HET Jl ADRES, I NEDERLANDSCHE FABRIEK fll BIIDf! tg! 1 VfiNMUZIEK-INSTRUMENTEN I IkDUllbl Dit is de eenige zaak gedreven door /fessefs zelf den oprichter der in Nederland zoo bê "kénde FABRIEK VAN MUZIEKINSTRUMENTEN

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1