DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Yan liet zuidelijk oorlogsterrein
Yan liet osstelljk oorlopterreln.
Van het westelijk ooriogsterreln.
Kamer Yan Koophandel an Fabrieken
No. 280
Honderd on zeventiende jaargang.
1915
MAANDAG
29 NOVEMBER
Openbare Yergadering
Nederland!
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar ft,— franco door het geheele Rijk f!,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën:
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Oroote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
Bil nummer bestaat uit 2 bladen.
ALKMAAR, 29 November.
Heelemaal in den haak is het tusschen de entente en
Griekenland nog niet, al valt het moeielijk te zeggen
wat er hapert. De telegrammen uit Athene geven wei
nig licht. Van drie Reuterberichten uit de Grieksche
hoofdstad noemt het eene den toestand ernstig, het
tweede twijfelachtig en het derde bemoedigend.
Wij weten, dat de Grieksche regeering op de nota,
waarin de entente haar eischen stelde, welwillend
heeft geantwoord. Maar daarop is er een tweede no
ta gevolgd, waarin naar het eenerzijds heet de inge
willigde eischen nader worden uitgewerkt, terwijl
aan den anderen kant wordt gemeld, dat deze nieuwe
nota het karakter van een ultimatum draagt, in zoo
verre zij Griekenland een korten termijn voor aanne
ming zonder voorbehoud of weigering van de eischen
stelt.
Opvallend is het, dat juist nu, volgens een Havas-
telegram, de Bulgaarsche militaire attaché uit Athene
is vertrokken.
Met belangstelling mag men nader nieuws afwach
ten. Eenig nieuw licht op de gebeurtenissen van de
voor de Grieksche geschiedenis zoo gewichtige Sep
temberdagen werpt een verslag van een onderhoud
met den ex-minister-president in Griekenland. De heer
Venizelos verklaarde n.l. dat hij destijds de entente
had gevraagd of zij bereid was een troepenmacht te
zenden naar Servië, er bij zeggende echter, dat hij
niet zeker was van de instemming van den koning en
derhalve van Griekenlands tusschenkomst. Hieruit
blijkt allereerst dat de heer Venizelos inderdaad ge
handeld heeft buiten den koning, die over oorlog of
vrede te beslissen heeft, dus ook buiten de grondwet,
zoodat zijn daden de Grieksche regeering niet binden.
Maar aan den anderen kant is de toenmalige minister
president toch niet zoo ver geggan als dit van Engel-
sche officiëele zijde is gezegd hij heeft de mogelijk
heid van een afwijkende meening van den koning
vooropgesteld. En het formeele protest, dat de heer
Venizelos tegen de troepenlanding heeft uitgesproken,
is het protest geweest van den koning, door den mi
nister-president ter kennis van de entente gebracht, is
dus geweest het grondwettelijke protest van de Griek
sche regeering.
De Grieksche regeering heeft getoond een zeer wel
willende houding ten opzichte der entente te willen
aannemen. Maar blijkbaar is er bij al het gescharrel
voor gezorgd, dat die houding zoo correct mogelijk
is gebleven en dat zij den weg voor de regeering naar
beide kanten vrij laat.
De minister-president Skoedoelis heeft in een ge
sprek met een Temps-vertegenwoordiger verklaard,
dat Griekenland het gevoel heeft, tusschen hamer en
aambeeld te zitten en dan ook in een moeielijke en ge
vaarlijke positie verkeert. Hij zeide voorts dat het
ministerie zal trachten de welwillende neutraliteit te
genover de entente te handhaven en de taak der ver
bondenen zooveel mogelijk te vergemakkelijken. Maar
de entente moet begrijpen, dat Griekenland haar ver
trouwen waardig is en dit waardig wil blijven. Hij
verzekerde voorts, dat er een misverstand bestond,
doordat overwegingen van uitsluitend theoretischen
aard zijn opgevat als werkelijkheid. Heel duidelijk is
deze laatste toevoeging niet en men blijft in het duis
ter tasten omtrent den aard van dit „afschuwelijk mis
verstand." Een Reutertelegram uit Athene meldt nog,
dat de Grieksche regeering nog niet heeft geantwoord,
dat zij de nadere voorstellen in dezelfde rust wenscht
te bespreken als bij het antwoord op de vorige nota
en dat Griekenland in beginsel bereid is elk verzoek in
te willigen, dat geen openlijke schending is van de
neutraliteit of te kort doet aan de Grieksche souverei-
ne rechten.
In een buitengewone zitting van het parlement heeft
de koning van Roemenië een troonrede voorgelezen,
waarin hij niet heeft gesproken over de handhaving
van de Roemeensche neutraliteit, wel echter over de
handhaving der Roemeensche belangen, over de ver
vulling der behoeften van het „dierbaar" leger, waar
op thans meer dan ooit de positie berust, die aan
Roemenië toekomt en waarin hij, vervuld van ver
trouwen in de toekomst van het rijk den hoogsten ze
gen over de werkzaamheden van het parlement heeft
afgesmeekt.
In het Duitsche legerbericht wordt verklaard, dat
met de vlucht van het Servische leger in het Albanee-
sche gebergte de groote operaties tegen de Serviërs
geëindigd zijn, dat het doel, de verbinding van de
centrale mogendheden met Bulgarije en Turkije be
reikt is, dat de taaie tegenstand der Serviërs is gebro
ken en dat meer dan 100.000 man van het Servische le
ger gevangen genomen is.
Let welde groote operaties in Servië zijn ge
ëindigd. Wat er van het Servische leger is overgeble
ven kan in een guerilla den centralen mogendheden
nog heel veel last veroorzaken, als de entente ten
minste haar belofte van voeding en bewapening tij
dig vervult. Hetgeen er in Zuid-Servië geschiedt,
waar de Franschen, die zich aan den linkerkant van
het riviertje de Tsjema bevonden, zich op den rechter
oever hebben teruggetrokken, rekent de Duitsche com
muniqué-schrijver blijkbaar niet tot de groote opera
ties. In elk geval is de Fransch-Engelsche hulp daar
tot dusverre voor de Serviërs van bitter, bitter weinig
beteekenis geweest.
Het lot van Monastir is dan ook thans bezegeld.
Volgens de Daily Tel. heeft kolonel Vassitsj aan zijn
regeering geseind, dat niet slechts het Servische leger
terugtrekt naar Skoetari en Durazzo, van de artillerie
vernielend wat niet kan' worden meegevoerd, maar dat
ook alle hoop op Monastir tegenover een vijfmaal
sterkeren tegenstander te behouden is opgegeven, dat
de stad is ontruimd, dat de verdediging tot hedeh zou
standhouden, doch dat de troepen daarna op Albanië
zullen terugtrekken.
De Times meent, dat de overmacht der legers wel
iets ontneemt aan de glorie van de krijgsverrichtingen,
hoezeer die er echter op berekend zijn om op de an
dere Balkanstaten invloed uit te oefenen. Vermoedelijk
zal dit oordeel der Times op de bedoelde Balkanstaten
toch altijd nog iets minder invloed heb
ben, dat dit succes in Servië. Immers in dezen tijd zal
tot die rijken alleen spreken de macht, ook en mis
schien vooral de overmacht.
Een groote betooging, te Parijs gehouden ter nager
dachtenis van Miss Cavell gaf den Franschen minister
van onderwijs gelegenheid het zelfvertrouwen der en
tente in schoone woorden nog eens tot uiting te bren
gen. De heer Painlevé zeide dat zoolang Duitschland
geen schaamte en berouw over deze misdaad zal heb
ben betoond, er geen vrede mogelijk zal zijn tusschen
dat land en de menschheid. Vervolgens legde hij na
mens de bondgenooten de plechtige gelofte af, dat de
dood van Miss Cavell zal worden gewroken door de
geteisterde landen te herstellen in grootere macht, en
door een nieuwen dageraad te doen ontstaan, waarin
het beeld van miss Cavell in zachten glans zal stralen,
omdat de gerechtigheid dan zal hebben getriomfeerd
en de barbaarschheid overwonnen zal zijn. Hij ein
digde met een eerbiedigen groet aan de nagedachtenis
van de heldhaftige pleegzuster, die hij huldigde als
de baanbreekster van de hoogere menschelijkheid /en
het zegevierende recht.
Even vóór het afdrukken van het blad ontvingen wij
uit Londen het telegram, meldende, dat zoowel Engel-
sche als Fransche troepen de Duitsche kolonie Kame
roen (in Afrika, aan de golf van Guinea, grenzende
aan Britsch Guinea, Fransch Kongo en het Fransche
Oebangi-gebied) zijn binnengedrongen, den verdedi
gers zware verliezen toebrengend.
DE STRIJD TEGEN SERVIë.
De Duitsche staf meldde gisteren: De vervolging
wordt voortgezet. Ten zuidwesten van Mitrowitza
werd Rudnik bezet. Meer dan 2700 gevangenen vie
len in handen van de troepen der bondgenooten en een
groote hoeveelheid oorlogsmateriaal werd buitge
maakt. Met de vlucht van het geringe overschot van
het Servische leger naar het Albaneesche gebergte zijn
de groote operaties afgeloopen. Het naaste doel, de
opening van een vrije verbinding met Bulgarije en het
Turksche rijk, is bereikt.
De bewegingen van de onder opperbevel van gene-
raal-veldmaarschalk Mackensen staande legerafdee-
lingen werden begonnen door het Oostenrijksch-Hon-
gaarsche leger, onder bevel van generaal von Kövess,
dat door Dui-tsche troepen versterkt was, in de rich
ting van de Drina en de Save, door het leger van
Gallwitz in de richting van den Donau bij Seftiendria
en Ram en Bazias op den 6den October en door het
Bulgaarsche leger van generaal Bojadjef op de linie
NegotinPirot op den 14den October.
Op denzelfden dag begonnen ook de operaties van
het tweede Bulgaarsche leger onder generaal Todorow
in die richting van Skóplje-Veles. Sinds dien tijd zijn
de troepen der bondgenooten niet alleen in het ge
zicht vand en vijand over de Donau getrokken, terwijl
de overtocht tevens belemmerd werd door het vroegtij
dig optredën van den gevreesden Kossowa-stonn, en
dé vijandelijke steden Belgrado, Zajecar, Knjazewatsj
en Pirot, die in de handen van onze dappere Bul
gaarsche bondgenooten vielen, spoedig genomen, maar
ook de tegenstand van den vijand1, die, gewend als hij
was aan den oorlog, dapper streed, en bovendien steun
vond in den eigenaardigen toestand van het terrein,
totaal gebroken.
Noch onbegaanbare wegen noch ontoegankelijke
diep onder de sneeuw bedolven gebergteq, noch het
ontbreken van reserves er van schuilplaatsen hebben
het voorwaarts dringen ook maar eenigszins kunnen
beletten. Meer dan 100.000 man, d.i. bijna de helft
van het geheele Servische leger, zijn krijgsgevangen
gemaakt. Kanonnen, waaronder zware, en een op
het oogen'blik nog niet te schatten hoeveelheid oorlogs-
materieel, werden buitgemaakt.
De verliezen der Duitschers, hoezeer zij ook te be
treuren vallen, kunnen matig wordën genoemd. Van
ziekten heeft de troep in het geheel niet te lijden ge
had.
AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENR1JKSCHE
FRONT.
Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld: De
Italianen zetten vergeefsche aanvallen op het geheele
kustfront voort. Vooral gisteren kwamen deze hun
op bloedige verliezen te staan. Het hevigst was het
gevecht aan het bruggehoofd van Görz, waar de vij
and door onophoudelijke aanvallen met steeds weder
versche, sterke troepen, vooral bij Oslavija, langs den
weg poogde door te breken. Gedurende korten tijd
was de bergtop ten noordoosten van de stad in han
den van den vijand. Na een hevig vuur van onze ar
tillerie heroverden onze troepen echter al hunne oor
spronkelijke loopgraven stormenderhand. Ook in het
zuidelijk gedeelte van de Podgora-stelling drongen de
vijanden binnen, ze Berden er echter uitgedreven en
daarna nog krachtdadig beschoten. Het terrein voor
het bruggehoofd is met lijken van vijanden bezaaid.
Bij Oslavija alleen liggen er meer dan 1000.
Aan den rand van de hoogvlakte van Doberdo be
paalden de vijanden zich tot een aanval ten zuidwes
ten van San Martino. Deze werd afgeslagen. Even
vruchteloos waren alle aanvallen in den noordelijken
Isonzo-sector, bij Zagora, Plava, op verschillende pun
ten van het bruggehoofd van Tolmein aan de Mrzlj
Vrh, waar 400 dooden voor ons front liggen, en op de
Vrsic-stelling. De toestand is overigens onveranderd.
Het Isonzo-front is geheel en al in handen onzer troe
pen. Aan de grens van Tirol werd een aanval Op on
ze stellingen aan de westelijke helling van den Monte
Piano en bij de grensbrug van Schluderbach bloe
dig afgeslagen.
DE STRIJD AAN HET OOSTELIJK FRONT.
Het Duitsche legerbericht van gisteren luidde.
Legergroep von Hindenburg: Een vijandelijk vlieg
tuig werd bij Buschhof door machine-geweren naar be
neden geschoten. Het viel neder tusschen de beider-
zijidsche stellingen «en werd gedurende den nacht door
onze patrouilles geborgen.
Legergroep-prins Leopold van Beieren: Ten noord
oosten van Baranowitschi werd een vijandelijke aan
val afgeslagen.
De Russische staf meldde gisteren
Afgezien van een nieuwe, maar mislukte poging der
Duitschers om de onlangs verloren loopgraven ten
noorden van het Swenten-meer te heroveren, was het
gisteren rustig op het geheele front.
Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren:
De aan de noordelijke grens van Montenegro strij
dende Oostenrijksch-Hongaarsche troepen sloegen den
vijand terug over den Metalka-pas. Ook het grensge
bied van Celebic werd van vijanden gezuiverd. Er
werden wederom 300 man krijgsgevanen gemaakt. De
Bulgaren bezetten Goles-Brdo ten zuidwesten van
Pristina en de hoogten ten westen van Perizowitsj.
Het officieele Bulgaarsche bericht van 26 Nov. luid
de:
De vervolging der Serviërs door onze troepen en
die onzer bondgenooten in de richting van Prizrend
en Ipek duurt voort. Wij hebben 3500 man gevangen
genomen en acht kanonnen, vijf munitiewagens en
veel materiaal buit gemaakt en bovendien op de lijn
FerisovitsjPristina drie locomotieven en 100 wa
gons.
DE STRIJD IN BELGIë EN NOORD-FRANKRIJK.
Het Fransche middagcommuniqué meldde gisteren:
In Artois een veelbewogen nacht, gevechten, werpen
van torpedo's en granaten op het fortje van Givenchey
en in de streek tusschen Rocklincourt en Chanteclair.
Ten noorden van het Labryrinth deed de vijand, na-
da: hij een mijn had laten springen voor één onzer
werken, een aanval met één compagnie. Het hevig ge
vecht liep gunstig voor ons af, het gelukte den vijand
niet onze loopgraaf te bereiken, hij kon alleen den
trechter bezetten.
Gisteren wierpen onze vliegtuigen 90 bommen op
het station van Troyon en noodzaakten twee kabelbal
lons tot dalen.
Hedenochtend schoot een onzer vliegers ten noord
oosten van Thezoy St. Martin in de streek van Pont-a-
Mousson een vijandelijk vliegtuig naar beneden. Het
viel binnen de linies van den vijand.
Het Duitsche hoofdkwartier berichtte gisteren:
Onze troepen bezetten, nadat zij met succes een
mijn hadden laten springen in de buurt van Neuville
den ontstanen trechter en maakten eenige krijgsgevan
genen. Op verschillende punten van het front ge
vechten met handgranaten en werpmijnen In Cham
pagne en Argonne betoonde de vijandelijke artillerie
levendige activiteit.
te ALKMAAR.
ten STADHUIZE,
op Woensdag 1 Dec. 1915,
des avonds half negen
A. PRINS Az., Voorzitter.
Mr. J. VERDAM, Secretaris.
KORTE BERICHTEN.
HetNoorsche stoomschip Klar is in den grond
geboord. Van de bemanning zijn acht koppen ge
red.
In Pruisen heeft de overheid besloten bijzondere
maatregelen te nemen tegen de vermenging van boter
met water, welke als gevolg der hooge prijzen door
verschillende handelaren wordt toegepast.
Volgens Russische dagbladberichten is de dich
ter Maxim Gorki ernstig ziek. Zijn toestand is zqc
verergerd, dat op het eind moet worden gerekend.
^KONINKLIJK NATIONAAL STEUNCOMITé.
Aan het Kon. Nationaal Steuncomité werden, blij
kens de 65e lijst, van 713 November bijdragen ge
schonken tot een bedrag van 28.334.23, makende
met het gezamenlijk bedrag der vorige lijsten, ad
3.368.112.24J4 een totaal aan ontvangen bijdragen
en toezeggingen van 3.396.446.4714.
DE VUURPROEF.
Het gebeurde aan de grens bij Glanerbrug. Met een
vriendelijk „Morgen samen" passeert een gezet vrouw
tje den soldaat op wacht, die haar, geen kwaad ver
moedend, laat begaan. Maar vlak bij de grens wordt
zij toch nog aangehouden door een oommies en mede
genomen naar de wacht, waar zijn vrouw haar zal
fouilleeren. In het wachtlokaal moet ze een half uurtje
popelen bij de roodgloeiende potkachel tot het haar
beurt is. Als ze haar dan komen halen, staat ze,
aanmerkelijk vermagerd, midden in een groote vetplas
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
BEROEMDE MANNEN EN KATTEN.
Verscheidene beroemde mannen hielden van katten
kardinaal Richelieu en Victor Hugo onder andere
maar waarschijnlijk was Chateaubriand wel de
meest welsprekende verdediger van dit dier. „Ik waar
deer in de kat," verklaarde hij, „haar onafhankelijke en
bijna ondankbare aard, dat haar ervan afhoudt, zich
aan iemand te hechten, de onverschilligheid, waarmee
ze door huis loopt van de salon tot den nok van het
dak. De kat leeft alleen, heeft geen gezelschap noodig,
'gehoorzaamt niet wanneer ze er geen lust in heeft,
veinst te slapen om beter te kunnen zien en krabt, wat
ze krabben kan."
Bij een andere gelegenheid ging de groote schrijver
zoo ver de hoop uit te spreken, dat hij, wanneer hij
lang met katten had omgegaan, enkele van haar ka
raktereigenschappen zou hebben overgenomen.
UIT BROEK OP LANGENDIJK.
De vroeg ingevallen vorst doet aan den Langen-
dijk en omstreken enorme schade. Duizenden reuzen-
bloemkoolen staan nog op de akkers, welke nu totaal
waardeloos zijn.
KORTE BERICHTEN.
Het Pampus en de Zuiderzee zijn vol drijfijs. De
visschers hebben voorloopig hun bedrijf gestaakt.
Te Lochem is een dievenbende ontdekt, bestaan
de uit jongens van 11 tot 16 jaren. Ze hebben reeds
verscheidene diefstallen op hun kerfstok.
De veelbesproken „driestarren" van dr. Kuyper
hebben een collectief antwoord uitgelokt van mr. Ane-
ma, dr. Bavinck, mr. Diepenhorst, mr. Heemskerk en
mr. De Vries.
Te Nijewirdum (Fr.) speelde een jongetje met
zijn tante om de tafel heen, waarop een kan met heete
koffie stond. De kan viel om en het jongsike kreeg de
koffie over zich heen. Het is aan de bekomen brand
wonden overleden»
In Staatsmijn Emma geraakte een gehuwde mijn
werker, vader van zeven kinderen, onder afvallend ge
steente. Hij werd naar het Heerlensche hospitaal
overgebracht, waar hij'overleed.
Een slager te Peij (Echt), trachtte een koe met
een revolver te dooden. Hij kreeg door een noodlottig
toeval den kogel in het onderlijf. Zijn toestand is ern
stig.
In een Vrijdagavond te Amsterdam gehoudën
vergadering is besloten tot het stichten van een ver-
eeniging tot steun aan hulp- en credietbehoevende ge-
mobiliseerden in Nederland.
Te Vierroede (Fr.) overleed voor eenige dagen de
16-jarige K. de Boer. De justitie stelt nu een onder
zoek in, wijl men denkt aan mishandeling.
STADNIEUWS.
IJS EN REGEN.
Toen het in de laatste dagen, nadat er wat sneeuw
was gevallen, zoo koud ging worden, met flinke vorst
's nachts en'later ook overdqg, was dit voor velen aan
leiding genoeg om een herhaling van '90, hèt laatste
voorbeeld van een „ouderwetschen" winter, te voor
spellen. En toen die vorst aanhield, de temperatuur
tot 12 gr. daalde, de bloemen 's morgens dik op de
ruiten stonden en het ijs in de slooten en hier en daar
ALIMAARSCIS COURANT
RIA.V1
I