DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Honderd en zeventiende jaargang.
JNo. 281
1915
DOSDAd
30 K 0 Y E M B E R.
FEUILLETON.
Purper en fijn Linnen
Deze Courant wordt eiken avond, behalve op Zon- en
Feestdagenuitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden
voor Alkmaar f 1,franco door het geheele Rijk fl,25.
Afzonderlijke nummers 3 Cents.
Telefoonnummer 3.
Prijs der gewone Advertentiën
Per regel f 0,10. Bij groote contracten rabat. Groote
letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdrukkerij
v/h. HERMs. COSTER ZOON, Voordam C 9.
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
UIT HENSBROEK.
Onder leiding van den heer D. Schuijt hield gister
avond het Onderling Veefonds alhier zijn algemeene
vergadering ten lokale van den heer Gunder. Na ope
ning en voorlezing der notulen bracht de secretaris
penningmeester verslag uit over het tijdvak Maart
December 1015. Hieruit het volgende: Het aantal ge
waarborgde koeien bedroeg in Maart 469, in Novem
ber 560, de omslag per koe geheven gedurende het
geheele jaar had bedragen 1.65. Afgekeurd waren 8
koeien, waarvoor het fonds ontving 758.50 en uit
betaalde 1398.75. De rekening sloot met een batig
saldo van 87.25 en werd nagezien en in orde bevon
den door de heeren J. Vriend en D. Wit. Hierna
werd overgegaan tot de verkiezing van twee plaats
vervangende taxateurs in de plaats van de heeren D.
Schaak en K. Reinders, die volgens reglement de af
tredende taxateurs D. Schuijt en J. Bommezij, als
zoodanig opvolgen. Gekozen werden bij meerderheid
van stemmen de heeren D. Wit en C. van der Laan
Vervolgens werd bij acclamatie als secretaris-pen
ningmeester herkozen de heer K. Kamp. Een ingeko
men schrijven van de Maatschappij „Ceres" over her
verzekering van vee tegen brand- en bliksemschade
werd na eenige bespreking voorloopig voor kennis
geving aangenomen, terwijl besloten werd stappen te
doen om verlof te verkrijgen voor den veeverloskun-
dige Hoogewerf.
UIT WIERINGERWAARD.
De nieuw opgerichte vereeniging voor Vrouwen
kiesrecht afd. Wieringerwaard vergaderde op Maan
dagavond onder leiding van mevrouw Haringhuizen.
Een concept-reglement door 't voorloopig bestuur op
gemaakt, werd voorgelezen en na een kleine wijziging
vastgesteld; het zal aan het hoofdbestuur ter goed
keuring worden toegezonden. Tot bestuursleden wer
den gekozen de dames Haringhuizen-Boon, Hazeloop
Eerlman, Bamouw-Reijst, Blaauboer-Vos en Pe. Bak
ker. Tot presidente werd hierna gekozen mevrouw
Haringhuizen-Boon. Ingekomen was van het Centraal
Comité van de N.-H. Vereeniging een schrijven met
verzoek tot aansluiting. Besloten werd hierop thans
nog geen beslissing te nemen, doch aan te houden tot
de eerstvolgende vergadering, opdat het nieuw geko
zen bestuur alsdan praeadvies zal kunnen uitbrengen
DOOR DE BRUG.
Gisteravond omstreeks 7 uur is een automobiel, ver
moedelijk een regeeringsauto, door de brug over den
Moerdijk gezakt, waardoor de treinenloop over de
brug gestremd is. Bij Lage Zwaluwe werden de trei
nen opgehouden.
Men is onmiddellijk aangevangen om de auto te
verwijderen, waardoor reeds gisteravond het verkeer
hersteld was.
Naar de N. Rott. Crt. verneemt, hebben er geen
persoonlijke ongelukken bij plaats gehad.
naar het Engelsch
door
LILLIAB CAMPBELL DAVIDSON.
14;
Zij maakten een wending en hadden nu groote,
wijd geopende hekken voor zich hekken tusschen
oude bemoste zuilen, hekken van prachtig, kunstig ge
smeed ijzerwerk met schilden en familiewapens. Er
stonden steenen reigers op die hooge zuilen, die stee-
nen schilden vasthielden met dezelfde half verweerde
blazoenen. Zij gleden -er tusschen door, gingen door
een lange, lange laan met groen blijvende heesters,
groote uitbottende rhododendrons, azalia's, die spoe
dig met gloeiende kleuren zouden prijken.
Daar tusschendoor zag Wynnstanley uitgestrekte
groene velden, waar herten zeker dat waren hér
ten! hij wist niet, dat er in Engeland herten waren!
hun koppen omhoog staken en als schaduwen weg
vlogen op het geluid van den muzikalen hoorn met
zijn drie opeenvolgende tonen. Zij snelden voort, tot
dat zij eindelijk om een scherpe bocht heendraaiden.
Wynnstanley keek nu stom van verbazing uit het por
tier.
Want zij waren bij een ouden muur gekomen, die
tot bovenaan met klimop was begroeid en waarin
zich vreemde kleine spleten vertoonden, in het klimop
en in de steenen daar achter. Voor hen bevond zich
een statige, gewelfde poort, die gekroond i#erd door
een rond, loodrecht in tweeën gedeeld venster, onder
de uitgetande kanteelen, hoog in de lucht. Tusschen
her. en de gewelfde poort bevonden zich weer andere
muren, lagere, die de zijkanten vormden van een
soort brug, welke over een water heenlag, dat de
breedte had van een kanaal. Langs die brug stonden
steenen figuren.
Aan eiken kant van de boog die den ingang vormde,
stonden op hooge palen groote ijzeren manden. Onder
de boog door zag men groene grasvelden met perken
croc'ussen, narcissen en muurbloemen. Daar achter
was nog een poort, eveneens gewelfd1, die openstond,
De auto vloog door de buitenpoort en stond daarop,
KUNST iviA 11GE LEDEMaIEN VAN HARDE
GUMMI.
De eischen die men tegenwoordig aan kunstmatige
ledematen stelt, werden steeds hooger. Bij de enor
me vraag, die er tegenwoordig naar is, bestaat er dan
ook tusschen de verschillende concurrenten een ware
wedstrijd. Het nieuwste is het gebruik van harde of
gevulcaniseerde gummi. Deze stof verkrijgt men, door
in gewone, zachte gummi zwavel te laten inwerken
bij hoogen gasdruk. Vooral de randen zijn hard, in
het geheel zou men het kunnen vergelijken met een
versch gebakken brood. Van de elasticiteit heeft de
gummi niets verloren. Met beulp van holle vormen,
geeft men de gummi tijdens de vulcanisatie het juiste
model. Het groote voordeel van dit materiaal is zijn
licht gewicht, dat soortelijk nog geringer is dan kurk,
gevoegd bij zijn duurzaamheid. De harde gummi ver
vangt in een arm of been het gebeente. De spieren
Worden vervangen door zachte gummi. Bij gebruik
van gevulcaniseerde gummi heeft men geen metaal
draad noodig. Om. brandbaarheid te voorkomen voegt
>men aan de gummi verschillende chemische stoffen
toe. Door bijvoeging van ammoniak kan men ten
slotte de harde caoutchouc buigzaam maken. Over het
nieuwe materiaal is men alom zeer voldaan.
DE BEZUINIGING IN DE STAATHUIS
HOUDING.
Evenals in ons land heeft ook Noorwegen door den
oorlog allerlei extra-kosten. De landsverdediging
eischt weliswaar niet zulke enorme bedragen als hier,
maar het economisch leven is in Noorwegen geschokt,
én de Staat helpt iedtereen, die Staatshulp van noode
heeft.
Derhalve heeft de Noorsche Regeering besloten,
haar eigen huishoudinkje zoo goelkoop mogelijk in te
richten. Waar bezuinigd kan worden,, zonder dat al
gemeene belangen worden geschaadi, daar moet bezui
nigd worden, meent de Noorsche Regeeriug.
Naar verluid zouden thans enorme bedragen be
spaard worden, doordat onder leiding van de Noor
sdie Regeering een soort coöperatieve inkoopsorga
nisatie is tot stand gekomen, waarvan lid zijn dé g
meenten, instellingen van algemeene nutte, enz. De
gasfabrieken koopen voor gezamelijke rekening kooien
in, de cerschillendte administratie-bureaux koopen we
derom gezainentlijk hun bureaubehoeften, zelfs een on-
noozele vloermat wordt ingekocht door de coöperatie,
waarbij tussdieupersonen zooveel mogelijk worden uit-
geschkekld. Gemiddeld zou op deze wijze 30% wor
den bespaard.
Merkwaardig is, dat de coöperatie niet officieel is,
maar een particulier karakter draagt. Men heeft deze
vorm er aan gegeven, om de tusschenpersonen niet te
ergeren.
STALEN DRIJFRIEMEN.
Het is reeds lang bekend, dat men inplaats van le
déren drijfriemen zeer goed stalen gebruiken kan.
Een bezwaar tegen de algemeene invoering van deze
stalen drijfriemen was tot dusver, dat ze moeilijk te be
vestigen waren. Volgens een bekend technisch tijd
schrift is men er nu echter in geslaagd, dh bezwaar
op te heffen. De stalen riemen zijn over hun lieele
lengte van systematisch gerangschikte gaten voorzien
met een fraaien, bevalligen zwaai stil.
Wynnstanley was versteend van verbazing. Dat was
hoogstwaarschijnlijk een paleis. Het buitenverblijf
van den koning van Engeland. En toch leek het niet
precies op de photographieën van Windsor in het ho
tel-album. Zij gingen hier zeker in 't voorbijgaan
aan om iets of iemand te halen. Hij bleef stil zitten
totdat het portier van de auto wijd geopend werd en
de knecht in de blauwe livrei er kaarsrecht naast
stond. Van de stoep, die slechts een paar treden hoog
was en naar een met ijzer beslagen deur leidde,
kwam haastig een man toesnellen om hem te begroe
ten.
Het was de hofmeester een personage van wier
functie Wynnstanley nog nooit had gehoord. Met een
eerbiedige buiging ging liij den nieuw aangekomene
voor naar een laag gewelfden, ietwat onbeduidenden
ingang Revelly was gebouwd toen deuren van ka
steden dingen waren, die men met jaloerschheid be
waakte en niet om met roekelooze vrijheid wijd open
te worden geworpen ten einde den doorgang te ver-
grooten.
Binnen in de halve schemering van een groote ge
welfde ruimte stonden lange rijen menschen man
nen in blauw en zilver, sommigen met een wit hoofd.
Wynnstanley kwam half onbewust tot de conclusie,
da* het bedienden moesten zijn evenals de twee van de
auto. Sommigen van 'hen waren dus oude mannen.
Hij juichte in zijn beneveld brein de vriendelijkheid
toe die in dit vreemde land mannen in een en denzelf
den dienst hield totdat zij grijs van ouderdom waren.
Deze gedachte stemde hein aangenaam door haar lief
derijke barmhartigheid. Er stonden ook vrouwen in
rijen met aan 't hoofd een deftige dame in zwart sa
tijn en een kanten muts op. Had de overleden mr.
Whitney een moeder, die bij hem had ingewoond?
Achter hen zette de lijn van jonge dienstmeisjes met
boezelaars en mutsen zich voort, die allen even eer
biedig bogen als de mannen.
Wynnstanley herinnerde zich met een plotseling op
komend gevoel van vroolijkheid, ondanks zijn ver
bluftheid en verrassing een scène die hij op het too-
neel van een klein theater had gezien, waarin hij op
een goedkoope plaats had gezeten.
Hij werd er voor bewaard den kamerheer de hand
te drukken en hem „sir" te noemen, doordien die
hoogsteerbiedwaardige persoonlijkheid hem zeer
een of meerdere rijen, al nar dé breedte. De ijzeren
riem heeft op dien leeren drijfriem voor, dat hij veel
duurzamer is. Bovendien is hij bestand tegen elk kli
maat en kan dus ook in de Tropen gebruikt worden.
Stalen riemen zijn bovendien vee! goedkooper dan lee
ren riemen, en ten slotte staat het materiaal in bijna
onbegrensde hoeveelheid ter beschikking, hetgeen in
oorlogstijd zijn waarde heeft. De riemen kunnen roest
vrij afgeleverd worden.
VERKEERDE ZUINIGHEID.
In een beschouwing over den binnenlandschen toe
stand in Engeland zegt de Saturday Review, dat er
wel moet worden gespaard, maar niet op verkeerd ge
bied. Zoo hoorden wij van openbare biblotheken, zegt
het blad, die weigeren boeken te koopen, welke zij
moesten bezitten. Thans is het tijd om Duitsche tech
nische boeken te koopen, over verfstoffen bijvoorbeeld,
en over verschillende andere industriëele onderwer
pen.
EEN VEEL GEZEGEND PRESIDENT.
La Croix bericht, dat dezer dagen de president'van
de Oiineesche Republiek werd verblijd met zijn 31ste
kind. Iiij is thans vader van 16 jongens en 15 meis
jes.
DE PAPIERPRIJZEN.
De stijging van het papier schijnt voort te duren.
Er zijn nu al soorten 50 pet. duurder dan vóór den
oorlog, o. a. cyclostyle-papier (dat bijna uitsluitend
uit Engeland komt en waarvan de markt gestegen is
van 25 per 100 K.G. tot 37 per 100 K.G. Inmid
dels is de* uitvoer klein, verschillende Amsterdamsche
copieer-inrichtingen zitten reeds zonder papier.
DE EERSTE WINTER.
Het mooie wiuter-hoogweer is voorbij. Deskundi
gen verzekeren ons, dat een depressie, die met groote
snelheid van het Westen is komen opzetten, een einde
heeft gemaakt aan den eersten winter. In eik geval,
het is thans gewoon Sinterklaasweer met natte stra
ten en wat wind.
Wij wachten thans een tweeden winter af. Van één
ding kunnen wij, Alkmaarders, daarbij verzekerd zijn:
van de activiteit van het Quint-bestuur, dat de vlag op
de baan laat wapperen, zoodra het maar eenigszins
mogelijk is. Jammer, dat het wakkere bestuur ditmaal
zoo weinig voldoening van zijn ijver heeft beleefd
Misschien echter is het maar goed ook, dat het is
gaan dooien. Allicht was er na Woensdag op het
ijs gebrek aan de onontbeerlijke „warme melk" ge
weest!
KORTE BERICHTEN.
In de Herv. Gemeente te Zutphen is de vraag, of
diakenen verplicht zijn, te collecteeren, aan de orde.
Diakenen wenschen daar het collecteeren over te dra
gen aan een bezoldigd college van collectanten. Dé
overige leden van den kerkeraad zijn het met deze op
vatting van de taak der diakenen niet eens en zijn van
oordeel, dat zij zelf moeten collecteeren.
Het departement van Landbouw, Handel en Nij
verheid heeft den Bond van Lederfabrikanten aange-
taccvol ontweek. Zoo hij die fout niet ingezien en zich
daardoor beschaamd gevoeld had, zou hij bij zijn
eerste intrede in Revelly een beteren indruk hebben
gemaakt. Het zou een gunst zijn geweest als hij mrs.
Wilson en Trent, den majestueusen bottelier de hand
had gegeven en men zou dat zeer op prijs hebben ge
steld. Maar nadat Holmes, de vergissing van zijn
meester inziende, achteruit was geweken, durfde
Wynnstanley niets meer te doen. Hij liep in zijn ver
legenheid en ontsteltenis stokstijf tusschen de buigen
de rijen door.
Door den hofmeester geleid, schreed hij door den
kalen, gewelfde steenen ingang. Zij liepen om een
groot, oud zwart uitgesneden scherm heen, met be
schilderde en vergulde familiewapens er op en kwa
men in éen ruimte zoo breed, zoo groot, zoo lan&
en zoo hoog, dat Wynnstanley de moed ontzonk.
Langs de eene zijde bevonden zich diepe vensternissen,
waarop de tinten gloeiden van gekleurd glas tusschen
steenen afscheidingen. En weer het bloedend hart en
de vele kwartieren, die hem in 't oog waren gevallen
op het oude eikenhouten scherm, dat dwars in het
begin van de groote hall stond.
De andere muur was geheel bedekt met verbleekte
geweven behangsels, waarop nog flauw tafereelen
van de jacht waren te zien te midden van onduidelij
ke kransen en guirlandes van vruchten en bloemen.
Door de geheele lengte van de hall liep een tafel van
ruw zwart eikenhout, smal en zwaar van bouw. Ach
ter in de hall was een verhoogde vloer, waarnaar een
half dozijn treden met rood tapijt bekleed, heenleid
den. Daar stond een gepolijste glimmende mahonie
houten tafel met op den achtergrond, onder een stee
nen schoorsteen een haard, zoo groot, dat men er
twee ossen op had kunnen braden. Daarboven hing
de gebeeldhouwde en ingevreten steen der galerij
voor den minstreel.
Sprakeloos en duizelig volgde Wynnstanley door
een deur een gang en bleef staan aan het ondereind
van een gebogen steenen trap met zwaar tapijt belegd.
De'nrmte, waar zij zich bevonden, had een geweli
met groote steenen ribben, aan de uiteinden uitgebei
teld.
Mr. Carter hoestte even. Wynnstanley's oogen
keerden dadelijk van het gewelf boven hem terug.
„De thee staat in het kleine studeervertrek klaar,
sir. Ik dacht, dat u dat vandaag zou prefereeren, in
sciucvti, bij ut Huidenclubs te Amsterdam en Rotter
dam ten spoedigste 80.000 huiden aan te koopen.
STADSNIEUWS.
ONDERWIJZERSSALARISSEN.
Dcior de raadsleden J. Cioeck en E. E. Stoel is het
volgende voorstel bij den Raad ingediend:
De jongste herziening der onderwijzerssalarissen
in de gemeente Hoorn geeft ondergeteekenden de vrij
heid uwen Raad óp het 22 October 1.1. ingediende
voorstel van B. en W. tot herziening van de jaarwed
den der onderwijzers een amendement voor te stel
len, waardoor de tweede alinea in art. 2 van de ver
ordening tot regeling der jaarwedden van de onder
wijzers aan de openbare lagere scholen in de gemeen
te Alkmaar, zooals die is vastgesteld bij Raadsbesluit
van 21 April 1915 (Gemeenteblad No. 469) aldus zou
worden gelezen:
„Deze jaarwedden worden, tenzij daartegen over
wegende bezwaren bestaan, waardoor echter, geen in
breuk op het wettelijk minimum mag worden gemaakt,
na 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14 en 16-jarigen dienst met 75
door Burgemeester en Wethouders verhoogd, den Ar
rondissementsschoolopziener en de commissi van toe
zicht op het lager onderwijs gehoord".
Mocht uw Raad om de financieele gevolgen het niet
wenschelijk achten, om bovenstaande regeling onmid
dellijk in te voeren, dan zouden ondergeteekenden die
aangenomen wenschen te zien met inachtneming der
volgende overgangsbepalingen
1916: Aanvangssalaris 700, met 3 dienstjaren
775, met 6 dienstjaren 850, met 9 dienstjaren
925, met 12 dienstjaren 1000, met 15 dienstjaren
1075, met 18 dienstjaren 1150.
Dit is het voorstel van B. en W. Het te bereiken
maximum wordt verhoogd met 100, wat vooral den
ouderen ten goede komt.
1917: Aanvangssalaris 700, met 2 dienstjaren
775, met 4 dienstjaren 850, met 6 dienstjaren
925, met 8 dienstjaren 1000, met 10 dienstjaren
1075, met 12 dienstjaren 1150.
Hierdoor worden de perioden van opklimming ver
kort, waardoor de jongeren, die weinig onmiddellijk
voordeel hebben van het voorstel van B. en W. in
betere conditie komen.
Voor iederen sollicitant, die minder dan 12 dienst
jaren heeft, brengt deze regeling reeds onmiddellijk
de vodrdeelen der regeling Hoorn.
De werfkracht zal dus in 1917 reeds gelijk zijn aan
de regeling Hoorn.
1918: Aanvangssalaris 700, met 2 dienstjaren
775, met 4 dienstjaren 850, met 6 dienstjaren
925, met 8 dienstjaren 1000, met 10 dienstjaren
1075, met 12 dienstjaren 1150, met 14 dienstjaren
1225, met 16 dienstjaren 1300.
Dit is de regeling Hoorn.
Het maximum wordt verhoogd met 150.
BADHUIS WITTE KRUIS.
In dé week van 22 tot 27 November zijn in het bad
huis van het Witte Kruis genomen 87 kuipbaden, 84
regen ba den le klas en, 196 regenbaden 2e klas, te sa
men 367 badtn.
plaats van in een der groote salons. Hij deed een
deur open en Wynnstanley trad een gezellig vertrek
binnen met een eikenhouten lambrizeering en een
fraai uitgebouwd raam, waarop dezelfde alom te
genwoordige wapens waren aangebracht.
Een houtvuur brandde in den open haard. Revelly
werd geheel verwarmd door heete pijpen, die zijn
laatste eigenaar had laten aanbrengen. Maar als die
niet verwarmd waren, dan maakte de kilheid van de
groote oude steenen muren een vuurtje 's avonds zeer
aangenaam, zelfs In het voorjaar. Er waren water-
verfschilederijen, gemakkelijke stoelen en sofa's, boe
ken op een lage, lange rij van planken, potten met
bloeiende hyacinten en tulpen stonden op standers
Het was zoo heerlijk warm in 't vertrek en 't zag
er zoo gezellig en vriendelijk uit na de statigheid,
pracht en praal van de groote hall, dat Wynnstanley
er zich dankbaar voor voelde.
De thee stond op een spillebeenig tafeltje bij het
vuur. Wynnstanley ging daarvoor zitten toen de
deur onhoorbaar werd gesloten. Hij nam den thee-
warmer van satijn en kant van den glanzenden zilve
ren theepot af en den zilveren deksel van een schotel
met fijne warme gebakjes, die op een koperen com-
foor stond, waaronder een lichtje brandde. Hij was
aan boord gewend geraakt aan „afternoon tea."
Hij verwonderde er zich niet meer over, dat men
hier bij de thee zoo weinig te eten gaf nu hij wist dat
er altijd een diner op volgde. Hij at een gebakje, dat
lekker bruin en goed geboterd was en hij trachtte zich
zelf te verzekeren dat hij wakker was en niet droomde.
Door het raam met het geschilderde familiewapen
scheen het daglicht steeds zwakker. Maar hij kon
toch nog de toppen van hooge, oude boomen onder
scheiden en heel in de verte een reeks van blauwe heu
velen over een golvend park heen en een verwijderd
dorp met roode daken.
Het stond dus op een hoogte, dit geheimzinnige,
overweldigende Revelly! Hij wist niet genoeg van
kasteelen af om te weten dat dit gewoonlijk het geval
was. Hij wist niet, dat het oude, platte dak, waaron
der hij zat, in de burgeroorlogen een belegering had
doorslaan en wel de helft der uitgeweken bevolking
van den omtrek had geherbergd. Hij wist alleen dat
hij het geërfd had! Hij was heer van Revelly! En hij
was hij, zich zelf en niet het slachtofier van een be-
driegelijk visioen.
öir:.* 1 t{:mm