DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN, Van het zuidelijk oorlogsterrein Van liet westelijk oorlogsterrein. !!i No. Honderd en zeyentiende jaargang. 1915 WOENSDAG 1 DECEMBER HlWli'iil'jili PS J SBütBll,—,6. J- post IISïTsrtsnllspriis 10 ct. p, regel, graate letters naar plaatsruimte, Brieven 'r. N. Boek- en Handetalrufckerii t.Ii, HERIlIs, COSTERSZ80N, ïwfen CS, Teleta®. 3= DUITSCHLAND. YARIA. NEDERLAND. li I H Dit nummer bestaat uit 2 bladen. ALKMAAR, 1 December. Militair nieuws is er hedien bijna niet. Alleen een lang Bulgaarsch legerbericht dient vernield. Daarin wordt in de eerste plaats de -terugtocht geschetst van dë Serviërs, die naar Montenegro trekken, achterla tend uitrustingsstukken en krijgsmateriaal, terwijl hun weg voorts wordt aangegeven door loode paar den, ossen, gebroken wagens en vrachtauto's, en er hier en daar munitie en pontonmateriaal is gevonden. Alles wijst er op, zoo heet het, dat het overschot van het Setvische leger nog slechts uit rondzwervende benden bestaat. Bij de inneming van Prizrend een kort gevecht van beslissende beteekenis genoemd vielen dien Bulgaren ongeveer 16000 Serviërs in handen, terwijl veel materiaal buitgemaakt werd. Op het zuidelijk front werd Kroesjewo genomen en aan de boven-Tsjema werden de bruggen en wegen, die naar Monastir leiden, vermeesterd. Wanneer er sinds eenigen tijd! geen melding gemaakt is van ge beurtenissen aan het Fransch-Engelsche front, betoogt dte communiqué-schrijver, dan geschiedde dit, omdat de toestand daar onveranderd was. De Fransch-En gelsche troepen hebben daar een iijdelijke houding aangenomen, zij kondien niet alleen geen stap veider komen, dan die stellingen, welke zij bij hun aankomst aanlegden, maar zij zijn een K. M. achter die stellin gen teruggedrongen. Overigens bevestigt dit commu niqué dte Fransche mededteeling van eenige dagen ge leden, dat de linkeroever van die Tsjema geheel ont ruimd is. Eenige aandacht verdient het krijgsbedrijf bij Bag dad. De Ejngelschen hebben daar een poging gedaan om bij verrassing deze stad te nemen. Aanvankelijk beloofde deze poging met goeden uitslag te worden bekroond, maar de Turken slaagden daarna er in, hun tegenstanders weer terug te dringen. Op het Italiaansch-Oostenrijksche front duurt de strijd om Görz voort. Van beide zijden worden daar telkens groote troepenmassa's ingezet, maar het over wicht blijft een weinigje aan de zijde der Italianen. Ter zee is het Engelsche stoomschip Dotterel (1600 ton) tot zinken gebracht, hetzelfde schip werd onlangs in de Noordzee door twee Duitsche vliegtuigen be stookt. Van Duitsche zijde wordt tegengesproken het Fransche bericht, dat een Duitsche onderzeeër bij Mid- delkerke in den grond is geboord door een Engel- schen vlieger. Van Griekenland niets nieuws. De Fransche mi nister Denijs Cochin heeft volgens Engelsche bladen verklaard te gelooven, dat Griekenland eventueel de wapens zal opnemen aan de zijde der entente. Er zijn voorts weer heel wat redevoeringen gehou den te Berlijn, Parijs en Londen, waaruit iedereen, wiens sympathie beslist aan de zijde van een der oor logvoerende partijen staaf, vertrouwen voor de toe komst kan putten. In den Duitschen Rijksdag is ver zekerd, dat de geallieerden zich evenzeer als in de Duitsche financiëele draagkracht' hebben vergist in de Duitsche maatschappelijke draagkracht, terwijl alle vijanden voeu.n, dat Duitschland op het slagveld onoverwinlijk is. - Te Londen heeft lord Haldane die tot dusverre in Engeland in. den reuk van Duitsche sympathieën stond verklaard dat de Duitsche oorlogspartij grooter fout heeft begaan dan waarvan de geschiede nis melding maakt en dat het bewijs zal worden gele verd, dat haar kracht volstrekt niet berekend is voor de taak, die zij zich heeft gesteld, terwijl zij de hulp bronnen en de voorbereiding der geallieerden te laag geschat heeft. Overigens was deze spreker van mee ning, dat alle groote mogendheden, neutrale zoowel als strijdvoerende, moeten samenwerken bij de vredes onderhandelingen en moeten voorkomen, dat Groot- Brittanje verlamd en Duitschland geruïneerd wordt door den last der bewapening. En minister Bonar Law deelde aan een feestmaal mede, dat die rijkdom van Engeland nog bijna niet aangetast is en dat men het langer kan volhouden dan de vijand. Deze spreker zag een langzamen, maar zekeren gang naar de overwinning. Te Parijs heeft dte minister van oorlog, generaal Galliéni ter toelichting van dte gevraagde machtiging om de lichting 1917 onder die wapenen te roepen, wel ke machtiging de Kamer verleende, gezegd, dat de geallieerden, wat het aantal beschikbare troepen be treft, in betere conditie zijn dan dte vijand. De nieuwe jonge lichting zal dan ook niet dadelijk naar het front worden gezonden maar langen tijd en met groote zorg worden geoefend, zoodat zij gereed zullen zijn in het voorjaar 1916, wanneer, in overeenstemming met de bondgenooten, de versterkingen en de bewapening de entente in staat zullen stellen een krachtige, en beslissende poging te ondernemen. Dit is dus de aankondiging van een nieuw voor jaarsoffensief. Curiositeitshalve maken we tenslotte melding van een Engelsch oordeel Over de ontmoeting te Weenen. Volgens de Daily News zou de Duitsche Keizer naar den köppigen keizerkoning, die den vrede wenscht, zijn gegaan om dezen af te houden van zijn plan, om zelfstandig en afzonderlijk vrede te sluiten. En waar Keizer Frans Joseph den Paus had medegedeeld, dat hij bereid was elke poging van den Paus om den oor log te doen eindigen te steunen, had keizer Wilhelm, tijdig door prins v. Biilow gewaarschuwd, gauw kar dinaal Hartmann naar Rome gezonden, om te trach ten den Paus te overtuigen, dat elk vredesinitiatief voorbarig zou zijn. Men moet de gave van combinatie maar hebben! AAN HET ITALIAANSCH-OOSTENRIJKSCHE FRONT. Het Oostenrijksche legerbericht meldde gisteren: Hoe langer hoe meer blijkt, dat de Italianen thans, het moge kosten wat het wil, aan de Isonzo, zoo mo gelijk bij Görz, een succes willen forceeren. Gisteren waren hunne aanvallen gericht op het geheele front tusschen Tolmein en de zee, buitengewoon hevig ech ter waren de aanvallen op onze beide bruggehoofden en het noordelijk gedeelte van de hoogvlakte van Do- berdo. De aanvallen op onze bergstellingen ten noor den van Tolmein waren reeds spoedig gestuit. Het bruggehoofd van Tolmein stond in den middag onder trommelvuur en daarop volgden drie krachtige aan vallen op den noordelijken sector en een aantal zwak kere op den zuidelijken. Zij werden alle met groote verliezen voor den vijand afgeslagen. Even weinig succes had een aantal aanvallen op Plava. Voor het bruggehoofd van Görz is een sterke leger macht van alle fronten bijeengetrokken. Tot den aan val ging de vijand gisteren alleen over bij Oslavija. Hij werd teruggeslagen; alleen een smal frontgedeelte werd iets naar achteren verlegd. In de binnenwijken van Görz werden gedurende den nacht wederom on geveer 100 bommen geworpen. In den sector van de hoogvlakte van Doberdo wer den, na een artilleristische voorbereiding gedurende vier uren, bijzonder hardnekkige aanvallen gedaan op den Monte San Michele en de streek om San Martino. Op den Monte San Michele sloeg een honvedregi- ment uit Boedapest acht bestormingen door troepen massa's bloedig af. San Martino werd driemaal in gesloten massa's aangevallen. Het honvedregiment No. 4 handhaafde echter in verbitterde gevechten van man tegen man zijn stellingen. Ook ten zuidwesten van die plaats werd een vijandelijke aanval afgesla- DE STRIJD TEGEN SERVIë. Het reeds in een deel onzer vorige oplaag vermelde Duitsche legerbericht luidde gisteren: Bij Roednik ten zuidwesten van Mitrowitza zijn de vijandelijke strijdkrachten door deelen van het leger van von Kövess teruggeworpen. Hier en ten westen van de Sitnica door de troepen van von Gallwitz, zijn totaal ongeveer 1000 gevangenen gemaakt. De Bul- gaarsche troepen namen op 28 November Prizren. Zij maakten meer dan 3000 gevangenen en vermeesterden 8 kanonnen. Uit Weenen werd gisteren officieel gemeld: Ten zuidwesten van Priboj sloegen wij de Monte- negrijnen terug in de richting van Plevlje aan de Montenegrijnsche grens. Ten zuidwesten van Mitro witza overvielen Oostenrijksch-Hongaarsche troepen de Servische achterhoede, waarbij zij 102 gevangenen .maakten. De Bulgaren naderen Prizren. Het Fransche communiqué meldde gistermiddag: Het was heden in Champagne dooi weer met sneeuw en mist. Afgezien van de gewone kanonnade aan het geheele front, wordt slechts omtrent gevech ten met granaten bericht uit Artois, de buurt van Loos en den Elzas. DE RIJKSDAGZITTING. Gisteren kwam de Rijksdag bijeen. De president zei in zijn openingsrede o. m., dat op den Balkan wapen feiten zijn voorgekomen, die het mogelijk maakten met het Bulgaarsche leger den moord van Serajewo te wreken, en aan de Servische intriges, naar gehoopt werd, voor altijd een einde te maken. Tenslotte zeide de president, dat Duitschland's vij anden, die tot het besef zijn gekomen dat het op de slagvelden onoverwinnelijk is, zich des te krampachti ger vastklampen aan de hoop, Duitschland econo misch ten gronde te richten en door honger te be dwingen. Hoewel aan enkele artikelen schaarschte heerscht, is toch de hoeveelheid broodgraan en aardappelen vol doende voorhanden. Door organisatie van de levens middelenmarkt zal het ook voor minvermogenden mo gelijk zijn, voor betrekkelijk matige prijzen de noodige levensmiddelen te verkrijgen. Bij de eerste lezing van het ontwerp betreffende voorbereidende maatregelen tot belasting van oor logswinsten verklaarde de minister van financiën, Helfferich: „Het denkbeeld, dat een belasting op de oorlogswinst noodzakelijk is, is gemeengoed gewor den van het geheele volk. Belasting is geen straf, maar een eereplicht voor den belastingschuldige. Ook financieele redenen pleiten voor de uitschake ling van het karakter van straf. De milliarden, die wij voor den oorlog hebben besteed, zijn grootendeels in het land gebleven. De daardoor ontstane waardever- schuiving moet hier en daar als vermogenstoeneming optreden". Het ontwerp werd tenslotte in handen der begroo- tingscommissie gesteld en de president werd gemach tigd, den datum voor de volgende zitting vast te stel len. Wegens een geval van mond- en klauwzeer is giste ren de stal vee van den heer Koelemeijer aan het West einde van Sijbecarspel afgemaakt. FIETSEN VOOR INVALIDEN. Voor de invaliden, die een been in den oorlog ver loren hebben, heeft een Neurenbergsch fabrikant een nieuw soort van rijwiel bedacht. De kracht van het onibrekende been wordt vervangen door de kracht van de hand aan dien kant. Aan het stuur is namelijk een hefboom aangebracht, dien de eenbeenige na kor te oefening zoo goed kan bedienen, dat hij langs den vlakken weg en bij lichte stijgingen even regelmatig kan rijden, als wanneer hij twee pedalen gebruikte. Voor het op- en afstappen bedient de wielrijder zich van een korte kruk, die hij in een houder aan het bal- hoofd meevoert. KORTE BERICHTEN. Koning Oeorge van Engeland gaat goed voor uit, maar hij kan zich toch nog niet zoo vrij bewegen als hij wel wenschte. Intusschen president de koning reeds weer geregeld vergaderingen van den Privy Council ten paleize. De koningin van Engeland heeft gisteren voor den tweeden keer nadat de koning van zijn paard is gevallen, in zijn plaats troepen geïnspecteerd. Lloyds meldde gisteren dat het Engelsche stoom schip „Dotterel" is gezonken. Lord Kitchener is gisteren in Engeland aange komen. Morgen zal een zitting van het Kabinet plaats hebben, welke Lord Kitchener zal bijwonen. Het gemeentebestuur van Parijs heeft besloten, dte loopgraven, die indertijd om Parijs werden ge reedgemaakt, dten kinderen van Parijs als speelplaats over te laten. Ter gelegenheid van de verjaardag van den Duitschen rijkskanselier von Bethmann Hollweg zond keizer Wilhelm hem een kostbaar geschenk en een te legram. DE BOTERPRIJZEN. De Minister van Landhouw heeft in de Staatscou rant bekend gemaakt, dat de maximum-prijs voor bo ter, bestemd voor verbruik in Nederland, geleverd door producenten aan verkoopers van boter, gedu rende December 1.50 per K.G. zal zijn bij verpak king in wit fust van 50 K.G. Bij verpakking in wit fust van 25 K.G. kan voren genoemde prijs verhoogd worden met 1 cent per K.G. Bij verpakking in Delftsch of Leidsch fust van 20 K.G. kan vorengenoemde prijs met 5 cents per K.G. en bij verpakking in Delftsch of Leidsch fust van 10 K.G. met 6 cent per K.G. verhoogd worden. Bovengenoemde prijzen zijn franco station van af zending dat de maximum-prijs voor boter verkocht aan ver bruikers, gedurende December 1915 1.70 per K.G. zal zijn. De verkoop aan verbruikers tegen detailprijs kan geschieden onafhankelijk van de te leveren hoeveel heid. Voor boter bereid onder rabbinaal toezicht kan door de Rijks-Commissie van Toezicht op de Boter- ver. in overleg met de betrokken handelaren of boter- bereiders een verhoogde prijs worden toegestaan. VRIJDOM VAN PORT. Bij Kon. Besluit is vrijdom van port verleend voor de briefwisseling van voorzitter, secretaris en leden der commissies van voorlichting in zake vergoeding wegens kostwinnerschap onderling, van de commis sies met de Commissarissen der Koningin en de bur gemeesters en voor de door de belanghebbenden aan de commissies te zenden stukken. PSEUDO ONIVLUOH1E GEVANGENEN. Omtrent de aannoudmg van twee bedriegers, die zien te Uift dezéf dagen neboen voorgedaan ais uit Duitscntand ontvluente krijgsgevangenen, deelt „L>e vost" de volgende bijzonderneden mede: Het iste bedrijt speelt in Etten. De dienaar van de H. Hermandad vindt een paar zwervers, naar voorge ven een gedeserleerden Duiisciier en een geviuclnen Kus. De Durgemeester wordt opgebeld. Oporengen naar Gendringen. 2e bedrijt. Het tooneel stelt voor de secretarie van net raadnuis te Gendringen. Drie ambtenaren zijn aanwezig. Burgemeester eri secretaris niet. /.wervers worden zeer minzaam ontvangen, ruim van sigaren voorzien, terwijl gemeubileerde boterhammen worden oesteid en de uitgever eener courant moet verschijnen voor het nieuws. Een gesprek wordt aangeknoopt: de Duitsche antwoordt met rappe tong, van den Rus meent men niets anders te verstaan dan: tjip, tjap, tjoep. Grenswacht-commandant te Ulft wordt opge held. Opbrengen naar Ulft. 3e bedrijf. De handeling heeft plaats in de kazer ne, alias St. Jozefsgebouw. Luitenant ondervraagt den Duitscher. Rus laat niets hooren dan een geluid, gelij kende op.... tjip, tjap, bobbel, want de Rus is eigenlijk een Pool, zegt de Duitscher. Een uitkomst! In Ulft, waar zoo zoetjes aan alle nationaliteiten vertegen woordigd zijn, woont een Poolsche. Luitenant geeft twee soldaten bevel, den Pool daarheen te voeren, hem door de vrouw te laten ondervragen en ant woord mee te brengen. Vrouw kan uit tjip, tjap, tjoep en bobbel, bobbel, bobbel niet wijs worden. „Is geen Pool, misschien een Rus", zegt ze. Terug. Rapport wordt uitgebracht. Dan naar Terborg, waar twee Russinnen wonen, per rijtuig. Paard schrikt voor tram, ordonnans van den luitenant springt uit het rij tuig, bezeert z'n rechterbil; dames niet thuis. Retour. Ulft. Daar heeft een soldaat den Duitscher reeds her kend als een inwoner van Doetinchem.... Naar de kast met de zwervers. 4e bedrijf speelt in de kazerne der marechaussee. Duitscher en Rus zitten bij elkaar in 't cachot, worden door een marechaussee beluisterd; hij hoort ze bei denHollandsch spreken. Bij den opperwacht meester bekennen ze, een inwoner van Doetinchem en van Deventer te zijn. Naspel. Proces-verbaal en opzending naar het huis van bewaring te Arnhem. STROOPERSDRAMA. Omtrent het stroopersdrama, dat zich te Brunssum heeft afgespeeld, verneemt de Tel. nog uit Heerlen, dat de jachtopziener D., uit Merkelbeek, Zondag op surveillance was onder Brunssum. Een paar perso nen waren aan het fretteeren en de politiehond had beiden dra achterhaald en dwong hen te blijven staan Toen D. naderbij kwam, zag hij een van de stroopers plat op het veld liggen. De man lag buiten kennis en de rijksveldwachter verwijderde zich om hulp te gaan halen. Intusschen werd de bewustelooze in een wo ning gebracht door andere personen; hij had een schotwonde in het onderlijf. De man is later naar het hospiaal te Heerlen overgebracht en overleden. Vol gens beweren van eenige personen zou de jachtopzie ner den Heerlenschen mijnwerker gedood hebben. Be grijpelijkerwijze heeft dit drama heel wat ontroering teweeggebracht in de gemeente. De politie onderzoek' reeds ernstig het geval. BINNENLAND. Gemengd Nieuws. JUBILEUM P. VAN HOEK. Zooals we gisteren reeds meedeelden is het heden 1 jaar geleden dat dte directeur-generaal van den Land bouw, de heer P. van Hoek, in dienst trad van den landbouw, als landbouwconsulent bij de Noord-Bra- bantsche Maatschappij van Landbouw. Naar men aan het Hbld. schrijft werd de heer van Hoek eten jaar daarna benoemd tot Rijkslandbouw- leeraar in Noord-Brabant en was hij van Juni 1892 tot Juni 1894 tevens waarnemend Rijkslandbouw- leeraar voor Zuid-Holland, belast met het toezicht op dte proefvelden, die stonden onder een commissie, waarvan de heer D. A. Bauduin voorzitter en S. C. Korteweg secretaris was. Den 1 Mei 1901 werd de heer Van Hoek als opvolger van den heer Löhnis be noemd tot inspecteur van het middelbaar onderwijs, speciaal belast met het Landbouwonderwijs en den 4en Februari 1910 werd hij benoemd als opvolger van den heer Lovink tot directeur-generaal van den Land bouw. In al 'die betrekkingen heeft de heer Van Hoek zich doen kennen niet alleen als deskundige op Landbouw gebied, maar ook als voortvarend en werkzaam man met ruimen blik en vol overtuigde toewijding voor de belangen, die aan zijn zorg worden toevertrouwd. Al hebben de tijdomstandigheden belemmerd, dat zijn hoogste wensch, het hooger landbouwonderwijs in Ne derland goed te organiseeren, vervuld werd, reeds se dert lang is het ontwerp daartoe onder zijn leiding bij de Directie van den Landbouw gereed gemaakt en bij de Staten-Generaal ingediend en verscheidene wetsontwerpen voor de organisatie van den Landbouw kwamen onder zijn leiding tot stand, welke gedeelte lijk in het Staatsblad verschenen, doch voor een deel nog op behandeling wachten. De jubilaris wenschte met het oog op de tij'dsom- standigheden, dat deze dag onopgemerkt zou voor bijgaan. Als de jubilaris dien treurigen toestand van den Nederlandschen landbouw en de achterlijkheid der boeren vóór vijf-en-twintig jaren met den tegen- woordigen toestand vergelijkt, dan valt er een groote vooruitgang te constateeren. Dat is behalve aan een gunstige conjunctuur te danken aan het optreden van een reeks van vooruitstrevende mannen, die in de landbouwkringen goed bekend zijn en met wie de heer Van Hoek in verschillende functies en in commissies krachtig samenwerkte. KORTE BERICHTEN. De kerkeraad der Doopsgezinde Gemeente te Wormerveer heeft besloten het traktement van den predikant in verband met de tijdso standigheden te verhoogen met 300, en dus op '800 te brengen. De opperbevelhebber van land- en zeemacht heeft bepaald, dat ter vervanging van he ration rundvet of plan ten vet ten behoeve van de so datenmenages, ge- 'teel of gedeeltelijk reuzel kon worden verstrekt, meldt de Avp. S I ADN1EUWS. LATE BEZORGING. Toen gisteravond de buibeneditie reeds was afge drukt en twee courantenbezorgers de stad waren inge gaan, bleef onze rotatiepers staan, zoodat de tien an dere bezorgers tot ongeveer acht uur hebben moeten wachten alvorens hun courantentasschen gevuld kon den worden. Oorzaak was, dat er plotseling geen electrische stroom meer kwam. Ook in andere bedrij ven heeft men het nadteel van tijdtelijke stroomstaking ondervonden. ONDERZOEK EETWAREN DEPOTSOLDATEN. Bij voortgezet scheikundig onderzoek door het cen traal laboratorium te Utrecht van de verschillende eet waren door de depotsoldaten te Alkmaar gebruikt op 18 en 21 November 11., zijn, naar we vernemen, geen schadelijke bestanddeelen daarin aangetoond, met na me geen vluchtige vergiftige stoffen, zware metaalver- binden, arsenicum en alkaloïden. HET GARNIZOEN. Met ingang van 11 December zullen 625 man va' hier naar het veldleger vertrekken. Den 16 Decernbr komen hier weer 650 miliciens van de lichting 1916 VERPLAATST. Met ingang van heden is de commies P. T. 2e kl. J C. Runnard van het postkantoor alhier overge plaatst naar het telegraafkantoor te Amsterdam. Ver der zijn met ingang van heden de klerken P. T. 2e kl. M. Dik en K. de Vries van Amsterdam, de assistent J. W. P. Bontrop van Rotterdam en met ingang van 16 Februari 1916 de klerk P. T. Ie kl. A. J. Hurenkamp van Lochem naar hier overgeplaatst. BENOEMD. Tot reserve-eerste-luitenant bij het reservepersoneel der landmacht is benoemd bij het wapen der infanterie de reserve-tweede-luitenant P. Boelmans ter Spill, van het regiment grenadiers. BEKRONING. Bij gelegenheid van de lustrum tentoonstelling in het Stedelijk Museum van het genootschap Architectu- ra et Amicitia te Amsterdam, werd, bij de gehouden prijsvraag, de Architectonische fantasie, een volgens het jury-rapport grootsch, volop Oostersch gedacht ontwerp voor een mausoleum, van onzen oud-stadge noot, den heer Jan Wils, thans architect te den Haag, voorgedragen voor een tweede bekroning. De eerste bekroning werd toegekend aan het fantasie-ontwerp van den architect M. de Klerk te Amsterdam. Tevens werd van den heer Wils bekroond het ont werp voor den omslag van den genootschapskalender en voor uitvoering bestemd. DE QUINT. In de gisteravond gehouden bestuursvergadering van de IJsvereeniging „de Quint" werd de heer Ree- ALKMAARSCHE COUR AN,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1915 | | pagina 1